Tijdens dit scriptieonderzoek stond de vraag centraal of de richtlijn overgang van
onderneming van toepassing is op een pre-pack procedure. Om deze vraag te beantwoorden
is de reikwijdte van de richtlijn onderzocht en zijn de faillissementswet en de pre-pack onder de loep genomen. Ook is een rechtsvergelijking gemaakt met het Engelse rechtssysteem, waar de pre-pack al langere tijd wordt toegepast. De voornaamste bevindingen uit dit onderzoek worden hieronder weergegeven. Vervolgens wordt een conclusie getrokken en een aanbeveling gedaan.
Bij de bestudering van de richtlijn is gebleken dat de bescherming van de rechten van de werknemers bij een overgang van onderneming voorop staat. Een overgang van onderneming valt al snel onder de reikwijdte van de richtlijn, zodat alle rechten en verplichtingen uit de arbeidsovereenkomst gelijktijdig en van rechtswege mee over gaan op de verkrijgende partij. Het Hof heeft in het Abels-arrest een uitzondering op deze regel gemaakt voor faillissementsprocedures. In de richtlijn is vervolgens een bepaling opgenomen waarbij lidstaten de beschermende bepalingen kunnen uitsluiten voor faillissementsprocedures en soortgelijke procedures die gericht zijn op de liquidatie van het vermogen. De vraag of een procedure gericht is op liquidatie dient volgens het Hof beantwoord te worden aan de hand van het formele doel van de procedure, alsmede de modaliteiten hiervan
Nederland heeft in artikel 7:666 BW de beschermende bepalingen uit de richtlijn uitgesloten voor faillissementsprocedures. Het gevolg is dat bij een doorstart uit faillissement de verkrijgende partij de vrijheid heeft om te kiezen welke werknemers mee overgaan en tegen welke arbeidsvoorwaarden. Daarnaast kan de curator gemakkelijk de arbeidsovereenkomsten beëindigen. De arbeidsrechtelijke bescherming is hierdoor in faillissement vrijwel geheel uitgehold. Voor een werkgever is de faillissementsprocedure daarom een aantrekkelijk reorganisatiemiddel geworden. De vraag die gesteld kan worden is of artikel 7:666 BW nog wel richtlijnconform is, nu de richtlijn alleen mag worden uitgesloten bij een procedure gericht op liquidatie. Gebleken is dat het formele doel van de faillissementsprocedure in de loop der tijd is verruimd: de curator dient ook rekening te houden met maatschappelijke belangen. Hierdoor valt er veel voor te zeggen dat de faillissementsprocedure niet meer onder alle omstandigheden beoogt de onderneming te liquideren ten behoeve van de gezamenlijke schuldeisers. Vooral bij een voorbereide doorstart valt goed te beargumenteren dat de faillissementsprocedure als tactisch middel wordt ingezet om de onderneming voort te zetten. Bij een doorstart uit faillissement hebben partijen echter niet de zekerheid dat de curator ook daadwerkelijk de activatransactie gaat uitvoeren, hetgeen bij de pre-pack wel het geval is. Bij de pre-pack kan een activatransactie voorafgaand aan het faillissement worden voorbereid onder toeziend oog van een beoogd curator, zodat deze - eenmaal benoemd tot curator - de doorstart direct kan effectueren. De gedachte hierachter is dat de kans op een succesvolle doorstart wordt vergroot. De waarde van de onderneming kan worden behouden en de onderneming loopt minder reputatieschade op. De doorstart leidt volgens de minister tot een hogere opbrengst en behoud van werkgelegenheid. Uit het Graham-report is gebleken dat met de Engelse pre-pack het behoud van werkgelegenheid ook daadwerkelijk wordt bevorderd.
In dit opzicht sta ik dan ook positief tegenover het fenomeen pre-packing. Bovendien vind ik het goed dat de pre-pack een wettelijke basis krijgt, zodat het zogenaamde ‘forumshopping’ wordt tegengegaan. Mijn bezwaar van het wetsvoorstel ‘Wet continuïteit ondernemingen I’ ligt dan ook voornamelijk in het feit dat verder met geen woord over de rechten van de werknemers wordt gerept.
In Engeland heeft de rechter gekeken naar het algemene doel van de pre-pack en geoordeeld dat het niet is gericht op liquidatie. Derhalve gaan de werknemers van rechtswege mee over. Kijkend naar het doel van de Nederlandse pre-pack bij de ‘Wet continuïteit ondernemingen I’, dan is deze tweeledig: het afwikkelen van het faillissement en het bevorderen van een doorstart. Dit dient een ruimer doel dan de ‘klassieke’ faillissementsprocedure, die louter is gericht op het vereffenen van het vermogen ten behoeve van de gezamenlijke schuldeisers. Ook is gebleken dat maatschappelijke belangen in het wetsvoorstel een centrale rol spelen. In dit opzicht is het verdedigbaar geacht dat de pre-pack niet zozeer een liquidatieprocedure betreft, maar veelal is gericht op de continuïteit van de onderneming.
Voorts is gebleken dat in de huidige praktijk de schuldenaar pas het eigen faillissement aanvraagt nadat partijen overeenstemming hebben bereikt over de activatransactie. Materieel gezien komt de verkoopovereenkomst vóór het faillissement tot stand. De faillietverklaring lijkt nog slechts een formaliteit te zijn om de onderneming te kunnen doorstarten. In de huidige praktijk is de pre-pack dan ook voornamelijk gericht op het voortzetten van de onderneming als ‘going concern, in plaats van het liquideren van de onderneming.
Geconcludeerd kan worden dat de pre-pack zowel in de huidige praktijk als in het wetsvoorstel niet op één lijn kan worden gebracht met de ‘klassieke’ faillissementsprocedure, waarvoor de uitzonderingsmogelijkheid is opgenomen. Nu de pre-pack niet gericht is op liquidatie lijkt mij een uitzondering op de beschermende bepalingen uit de richtlijn dan ook niet op zijn plaats.
In dit kader dient op de hoofdvraag een positief antwoord te worden gegeven.
Kortom, de algehele conclusie is dat de richtlijn van toepassing zou moeten zijn op een pre- pack; zowel in de huidige praktijk als onder de ‘Wet continuïteit ondernemingen I’. De uitzondering op de richtlijn is alleen voor procedures gericht op liquidatie, zoals de ‘klassieke’ faillissementsprocedure. De pre pack is hier niet op gericht. De werknemers bij een pre-pack behoren dan ook bescherming te genieten onder de richtlijn, waardoor de rechten en verplichtingen uit de arbeidsovereenkomst van rechtswege mee overgaan op de verkrijgende partij.
Het gevolg van deze uitkomst is dat wanneer de pre-pack onder de uitzonderingbepaling van artikel 7:666 BW wordt gebracht, dat dit artikel dan niet richtlijnconform is. Gebleken is dat een lidstaat onder bepaalde voorwaarden dan aansprakelijkheid kan worden gehouden voor schade die het gevolg is van de incorrecte implementatie van de richtlijn In dit kader wil ik de volgende aanbevelingen doen.
Aanbevelingen
Op basis van deze conclusie wil ik de volgende aanbevelingen aan de wetgever doen:
1. In artikel 7:666 lid 1 BW staat nu vermeld dat de ovo-bepalingen niet van toepassing zijn op de overgang van een onderneming indien de werkgever in staat van faillissement is
verklaard en de onderneming tot de boedel behoort.
Voor de richtlijnconforme implementatie verdient het aanbeveling om lid 1 dusdanig te wijzigen dat de uitzondering alleen geldt voor ‘procedures die gericht zijn op liquidatie’ in plaats van aan te haken bij de faillietverklaring. Aan Recofa kan de taak worden toebedeeld om hieromtrent nadere richtlijnen voor op te stellen. Hiermee kan worden voorkomen dat het faillissement als tactisch middel wordt ingezet om de onderneming voort te zetten. Voorts dient een aparte bepaling te worden opgenomen waarin lid 1 buiten toepassing wordt verklaard voor pre-pack procedures. De pre-pack kan immers per definitie niet onder de uitzonderingsmogelijkheid van de richtlijn worden geschaard. Bovendien wordt hiermee voorkomen dat de pre-pack wordt gebruikt om de arbeidsrechtelijke bescherming te omzeilen.
2. In het wetsvoorstel een bepaling opnemen waarin vermeld staat dat partijen een viability
report – overeenkomstig de aanbeveling in het Graham-report227 - aan de beoogd curator moet overleggen, alvorens deze een (bindende) verklaring geeft. Hierin moet naar voren komen dat de onderneming nog levensvatbaar is. Ook moet duidelijk worden gemaakt welke veranderingen gaan plaatsvinden ten opzichte van de ‘oude’ onderneming, zodat een nieuw faillissement kan worden voorkomen. De (beoogd) curator kan hierdoor bij de uitoefening van zijn taak beter rekening houden met maatschappelijke belangen. Met het
viability report wordt voorkomen dat een onderneming op korte termijn wederom failliet
wordt verklaard en de werknemers alsnog op straat komen te staan.
3. Om te voorkomen dat de pre-pack voor een (potentiële) koper niet meer interessant is, stel ik voor om – net als Engeland - gebruik te maken van de mogelijkheid die de
richtlijn biedt228 om schulden uit de arbeidsovereenkomst van vóór de overgang niet mee
over te laten gaan op de verkrijger. In artikel 7:663 BW dient hiervoor een bepaling te worden opgenomen waaruit blijkt dat deze schulden niet mee overgaan als gebruik is gemaakt van een pre-pack. Voor deze schulden die onder de loongarantieregeling vallen kan de werknemer het UWV aanspreken. De arbeidsovereenkomst hoeft immers niet te zijn beëindigd om hier aanspraak op te kunnen maken. Voor de overige van deze schulden deelt de werknemer mee in de boedel als preferente schuldeiser.
4. Tot slot raad ik nog aan om in de wet expliciet een bepaling op te nemen waarin de verkrijger en de vervreemder de mogelijkheid wordt geboden om werknemers wegens een ETO-reden te ontslaan. Op grond van artikel 4 richtlijn is dit mogelijk.
227 P. 62 Graham-report. Zie ook hoofdstuk 4, par. 2.4.
228 In artikel 5 lid 2 sub a richtlijn wordt deze mogelijkheid geboden.
45
De Nederlandse wetgever heeft deze bepaling - niet zoals in Engeland - in de wet opgenomen, waardoor onzekerheid bestaat over de toepasselijkheid van een ontslag op grond van een ETO-reden. Bovendien verdient het aanbeveling om duidelijkheid te verschaffen onder welke omstandigheden een ETO-reden een ontslaggrond oplevert bij een overgang van onderneming.
Bronvermelding
• LiteratuurlijstNederlandse Boeken Beltzer 2008
R.M. Beltzer, Overgang van onderneming in de private en publieke sector, Deventer: Kluwer 2008
Beltzer & Zondag 2001
R.M. Beltzer & W. Zondag, De positie van werknemers bij overgang van onderneming,
fusies en splitsingen, in Dossier 2001/47
Boersma 2008
F.H.E. Boersma, Doorstart vanuit het perspectief van de rechter-commissaris, Insolad jaarboek doorstart, Deventer: Kluwer 2008
Van Buchem-Spapens & Pouw 2004
A.M.J. van Buchem-Spapens & Th.A. Pouw, Faillissement, surseance van betaling en
schuldsanering, Deventer: Kluwer 2004
Grapperhaus 2000
F.B.J. Grapperhaus, de aanspraak van de werknemer van een failliete werkgever, Insolad jaarboek 1999. Deventer: Kluwer 2000
Knuppe 2000
B.F.M. Knuppe, De doorstart na de richtlijnen 77/187/EEG en 98/50/EEG, Insolad jaarboek 1999, Deventer:Kluwer 2000.
Loesberg 2000
E. Loesberg, ‘de curator en werkgever (DGA): vriend en/of vijand?’, Insolad Jaarboek 1999, Deventer: Kluwer 2000
Luttmer-Kat 2000
Luttmer-Kat, opzegging van de arbeidsovereenkomst tijdens insolventie van de werkgever, Insolad Jaarboek 1999, Deventer: Kluwer 2000.
Pre-advies Vereeniging Handelsrecht 2014
Pre-advies van de Vereeniging Handelsrecht 2014, Wet continuïteit ondernemingen (delen
I & II) en het bestuursverbod, Uitgeverij Paris: 2014
Polak/Pannevis 2011
N.J. Polak en M. Pannevis, Insolventierecht, Deventer: Kluwer 2011.
Schaink 2012
P.R.W. Schaink, Arbeidsovereenkomst en Insolventierecht, Deventer: Kluwer 2012.
T&C Arbeidsrecht 2012.
P.F. van der Heijden, J.M. van Slooten & E. Verhulp (red.),Tekst & Commentaar Arbeidsrecht, Deventer: Kluwer 2012
Theunissen 2009
A.J.C. Theunissen, De overgang van insolvente ondernemingen, Tilburg: Celsus Juridische uitgever 2009.
Van Straalen 1999
P.W. van Straalen, behoud van rechten van werknemers bij overgang van onderneming (diss. Groningen),Deventer: Kluwer 1999.
Verburg & Zondag 2013
L.G. Verburg en W.A. Zondag, Arbeidsrechtelijke aspecten van reorganisatie, Deventer: Kluwer 2013.
Wessels 2012
B. Wessels, Gevolgen van faillietverklaring (deel I), Kluwer:
Engelse boeken Finch 2009
V. Finch, Corporate insolvency law: perpectives and principles, Cambridge University Press 2009.
Goode 2011
R. Goode, Principles of corporate insolvenct law, Londen: Sweet and Maxwell 2011.
McCormack 2008
G. McCormack, Corporate rescue law – an Anglo-American perspective, Edward Elgar Ltd 2008
Nederlandse artikelen Even 2009
J.H. Even, Van overgang van onderneming en doelredeneringen: twee recente uitspraken
van het Hof van Justitie, TAP 2009/5.
Beltzer 2007
R.M. Beltzer, Dertig jaar overgang van onderneming- een lijst van wensen, SMA (Sociaal Maandblad arbeid) 2007-2, p. 59-71.
Beltzer & Zwemmer 2013
R.M. Beltzer en J.P.H. Zwemmer, Albron/Roest, ‘All’s well that ends well, O&F 2013/2, p. 5-19.
Beltzer 2010
R.M. Beltzer, De LAT-relatie tussen ETO- en bedrijfseconomische redenen, TRA 2010,77, p.12-15.
Gispen 2013
G.H. Gispen, De “pre-pack” is ondeugdelijk en niet goed voor de gezamenlijke
schuldeisers, Liber Amicorum Mart Franken, dec. 2013.
Van Hees 2004
J.J. van Hees, Het doel van het faillissement en de taak van de curator, TvI 2004/45
Van Hees 2014
J.J. van Hees, Stille bewindvoering: pre-packen en wegwezen?, OR 2014/79
Hufman & Zaal 2014
P. Hufman en I. Zaal, De toepasselijkheid van de Richtlijn overgang van onderneming bij
insolvente ondernemingen, TAP 2014/3, p. 167-173.
Hufman & Zaal 2014b
P. Hufman en I. Zaal, Ter Visie, TvAO 2014/2.
Huydekoper 2013
J.L.R.A. Huydekoper, Pre pack liquidatie: wat vindt een betrekkelijke buitenstaander daar
op het eerste gezicht van?, TvI 2013/5
Jongepier & Hoogenboezem 2013
W.J.P. Jongepier en K.P. Hoogenboezem, Wie is de stille bewindvoerder?, FIP2013/6
Koster 2013
H. Koster, Herstructureringen bij Insolventie: naar de pre-pack plus!, TvI 2013/7
Loesberg 2013
E.M. Loesberg, Pre-pack in het Nederlandse faillissementsrecht. Heiligt het doel de
middelen?, TOP 2013/1
Luttikhuis 2004
A.P.K. Luttikhuis, Begrip ‘de gezamenlijke schuldeisers’ gedateerd, TvI 2004/20
Van der Pijl 2013
J.N. van der Pijl, Opvolgend werkgeverschap na een doorstart – een nieuw begin of toch
niet?, AR 2013/38
Tideman 2011
B.J. Tideman, Kritische kanttekeningen bij de pre-pack, FIP 2013/6
Tollenaar 2011
N.W.A. Tollenaar, Faillissementsrechters van Nederland: geef ons de pre-pack!, TvI 2011/23.
Tollenaar 2013
N.W.A. Tollenaar, Van pre-pack naar stille bewindvoering: een nuttige rechtsfiguur in de
maak, FIP 2013/6.
Verstijlen 1998
Verstijlen, De faillissementscurator, Deventer:Kluwer 1998.
Van Vugt 2014
M.H.F. van Vugt, De Nederlandse pre-pack: timeout, please!, FIP 2014/47
Van Zanten 2013
M.R. van Zanten, Aan het werk met de pre-pack!, AR 2013/47
Engelse artikelen Creighton-Selvay 2013
K. Creighton-Selvay, pre-packed administrations: an empirical social rights analysis, Industrial Law Journal 2013/42
McMullen 2006
J. McMullen, An Analysis of the Transfer of Undertakings (Protection of Employment)
Regulations 2006, Industrial Law Journal 2006/35.
Walton 2009,
P. Walton, pre-packing in the UK, 2009 John Wiley & Sons, Ltd. P. 85-108.
• Jurisprudentie Europese rechtspraak Hof van Justitie
HvJ EU 20 januari 2011, JAR 2011/57 (CLECE) HvJ EU 21 oktober 2010, JAR 2010/491 (Albron) HvJ 6 september 2010, JAR 2011/262 (Scattalon) HvJ EG 27 november 2008 (Juuri)
HvJ EG 15 december 2005, C-232/04 & C-233/04 (Guney-Gorres/Securicor) HvJ EG 20 november 2003, JAR 2003/298 (Sodexho)
HvJ EG 24 januari 2002, JAR 2002/47 (Temco) HvJ EG 26 mei 2001, JAR 2001/205 (Celtec). HvJ EG 25 januari 2001, C-172/99 (Oy Liikenne) HvJ EG 26 september 2000, JAR 2000/239 (Mayeur).
HvJ EG 14 september 2000, JAR 2000/225 (Collino en Chiappero) HvJ EG 26 mei 2000, JAR 2000/152 (Van Vuuren)
HvJ EG 12 november 1998, NJ 1999, 520 (Europiéces/Sanders). HvJ EG 12 maart 1998, NJ 1999,143 (Dethier/Dassy)
HvJ EG 11 maart 1997, JAR 1997/91 (Süzen)
HvJ EG 8 oktober 1996, gevoegde zaken C-17/94, C-179/94, C-188/94, C-189/94 & C- 190/94, Jur. 1996 (Dillenkorfer)
HvJ EG 5 maart 1996, zaak C-46/93 & C-4/93, Jur. 1996 (Brasserie du Pêcheur) HvJ EG 7 december 1995, NJ 1996,643 (Spano/Fiat)
HvJ EG 19 mei 1992, NJ 1992/476 (Sophie Redmond)
HvJ EG 19 november 1991, gevoegde zaken C-6/90 & C-9/90, Jur 1991 (Francovich) & (Bonifaci/Italië).
HvJ EG 25 juli 1991, NJ 1994/168 (d’Urso) HvJ EG 15 juni 1988, NJ 1990/247 (Bork).
HvJ EG 10 februari 1988, NJ 1990/423 (Daddy’s Dance Hall) HvJ EG 17 december 1987, NJ 1989/674 (Ny Molle Kro) HvJ EG 18 maart 1986 (Spijkers)
HvJ EG 7 februari 1985, NJ 1985/902 (Botzen) HvJ EG 7 februari 1985/900 (Abels)
Nederlandse rechtspraak Hoge Raad
HR 5 april 2013, JAR 2013/125 (Albron)
HR 12 mei 2012, JAR 2012/150 (Van Tuinen/Taxi centrale) HR 26 juni 2009, JAR 2009/ 183 (Bos/Pax)
HR 14 juli 2006, JIN 2006/ 316 (Isik/Boekenvoordeel) HR 11 februari 2005, JAR 2005/67 (Memedovic)
HR 1 oktober 2004, JAR 2004/257 (Taxicentrale Middelburg/ Gesink) HR 19 december 2003, NJ 2004/293 (Mobell/Interplan)
HR 19 april 1996, NJ 1996/727 (Maclou)
HR 24 februari 1995, NJ 1996/472 (Sigmacom II) HR 12 januari 1990, NJ 1990/662 (Van Gelder Papier) HR 30 oktober 1987, NJ 1988/191 (Happé/Scheepstra) HR 9 maart 1979 NJ 1979/467 (Brabant/ Van Uffelen)
Rechtbank
Rb Den Bosch 22 februari 2011, JOR 2011/35
Engelse rechtspraak
Employment Appeal Tribunal, OTG Ltd v Barke & ors [2011] IRLR 272
Court of Appeal, Key2Law (Surrey) LLP v Gaynor De'Antiquis [2011] EWCA Civ 1567. Court of Appeal, Oakland v Wellswood (Yorkshire) Ltd [2009] IRLR 250 EAT
High Court 2008, Re Kayley Vending Ltd [2009] B.C.C. 578
Supreme Court 2009, Innovate Logistics Ltd v Sunberry Properties Ltd [2008] EWCA Civ 1321; [2009] B.C.C. 164
High Court 2008, Re Lehman Brothers International (Europe) [2008] EWHC 2869; Koster 2013
High Court 2007, DKLL Solicitors v HM Revenue and Customs[2007] EWHC 2067 (Ch) High Court 2004, Re Transbus International Ltd [2004] 1 W.L.R 2654; zie ook Tollenaar 2011
• Regelgeving & Parlementaire stukken Europese
- Richtlijn 2001/23/EG van 12 maart 2001, Pb L 82/16.
- Toelichting Europese Commissie, voorstel tot aanpassing Richtlijn 77/187/EEG, COM(94) 300.
- Aanbeveling EC van 12 maart 2014, inzake een nieuwe aanpak van faillissement en insolventie, C(2014) 1500 final
- VWEU (Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, Rome 25-03-1057)
Nederlandse - Faillissementswet - Burgerlijk Wetboek 7
- Wetsvoorstel ‘Wet continuïteit ondernemingen I’, Kamerstuk: voorstel van wet, 22-10-
2013
- Memorie van Toelichting ‘Wet continuïteit ondernemingen I´, Kamerstuk: Memorie van
Toelichting, 22-10-2013.
- Kamerbrief minister van Veiligheid & Justitie, d.d. 15 juli 2014, Kamerstuk 33 695, nr. 5 - Kamerbrief minister van Veiligheid & Justitie, d.d. 15 november 2013, Kamerstuk 33
695, nr 3
- Kamerbrief minister van Veiligheid & Justitie, d.d. 27 juni 2013, Kamerstukken II
2012/13, 33 695, nr. 1
- Kamerbrief minister van Veiligheid & Justitie, d.d. 26 november 2012, kamerstukken II
2012/13, 29 911, nr. 74
Engelse
- Insolvency Act 1986
- Transfer of Undertakings (Protection of Employment) Regulations 2006, SI 2006/246. - The Collective Redundancies and Transfer of Undertakings (Protection of Employment) (Amendment) Regulations 2014, SI 2014/16.
- Statement of Insolvency Practice 16, 1 nov. 2013. - Insolvency Code of Ethics, 1 jan 2009.
- Guide jan. 2014, A guide to the 2006 TUPE Regulation for employees, employers and
representatives, Ref: BIS/14/502
- Guidance From the Secretary of State by TUPE 2006, URN 06/1368
• Overige Internetbronnen - http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/5FDE5E60-2884-4385-AE75-E7DECA7EB60A/0/pb13n046.pdf - http://statline.cbs.nl/Statweb/publication/?VW=T&DM=SLNL&PA=60003&D1=0- 5&D2=a&D3=0-6&D4=7-8&HD=141116-1308&HDR=G3,G1&STB=G2,T - http://www.faillissementsdossier.nl/nieuws/10113/estro-wijzigde-statutaire-zetel-voor- flitsfaillissement.aspx. - http://www.nrc.nl/nieuws/2014/08/16/top-estro-ontving-kort-voor-faillissement-nog-bonussen/ - http://www.nrcq.nl/2014/07/24/eigenaar-failliet-kinderdagverblijf-estro-sloot- miljoenendeal-met-zichzelf. - http://www.abvakabofnv.nl/over-ons/nieuws/nieuwsoverzicht/2014/08/definitief-naar- rechter-inzake-estro-smallsteps/ - https://www.fnvbondgenoten.nl/nieuws/nieuwsarchief/2014/juli/868755- vakbonden_dagen_garnalenverwerker_heiplaag/#reageer. https://www.fnvbondgenoten.nl/mijnbranche/branches/voedingsindustrie/nieuws/868755- vakbonden_dagen_garnalenverwerker_heiplaag/ - http://fd.nl/ondernemen/888870/concurrent-van-failliet-estro-woest-over-reddingsplan Faillissementsverslag
- Faillissementsverslag Estro Groep B.V., nr 1a d.d. 22 juli 2014.
Consultatie
- Reactie van de adviescommissie Insolventie Nederlandse Orde van Advocaten d.d. 21- 01-2014
- Reactie Raad van de rechtspraak bij brief d.d. 4 februari 2014.
Onderzoeken
- Sixth Report by Insolvency Service, 29 jan. 2013, para. 5–Pre-pack. Hier te vinden: http://www.publications.parliament.uk/pa/cm201213/cmselect/cmbis/675/67507.htm#n76 - T. Graham CBE, Graham Review into Pre-pack administration: Report to the Rt Hon
Vince Cable MP, June 2014. Via deze link te vinden:
https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/317438/Graha m_review_report_-_June2014final.docx.