• No results found

Coördinaten van de kasteelterreinen

Naam terrein x y Cortinghuis 233527 583856 Gronenburg 235863 581642 Steenhuis Zernikelaan 231310 584860 Selwerd 232200 584840 Wolfsbarge 244150 571400 Bolwerk 239750 572160 Elba 234480 584513

Bronvermelding

Uitgegeven bronnen

Blok, P.J., 1896-1899.Oorkondenboek van Groningen en Drenthe. Groningen, Wolters. Rij, H. van, 1989. Quedam narracio de Groninghe, de Trenthe, de Covordia et de diversis aliis sub diversis episcopis Traiectensibus/Een verhaal over Groningen Drenthe, Coevorden en allerlei andere zaken onder de verschillende Utrechtse bisschoppen. Hilversum, Verloren Zuidema, W. & J. Douma, 1939. Kronieken van abdij Bloemhof te Wittewierum, loopende over de dertiende eeuw, door de abten Emo, Menko en een ongenoemde.Utrecht, Broekhoff.

Literatuur

Aa, R. van der, 1846. Oud-Nederland in de uit vroegere dagen, overgeblevene Burgen en Kastelen. Nijmegen, C.A. Vieweg.

Acker Statingh, G., 1840. Het kasteel Selwerd. In: De Groninger Volksalmanak 1840. 111-135.

Alma, R.H., 1994. De opgraving en de resultaten. In: Broekhuizen, P.H., H. van Gangelen, K.Helfrich, G.L.G.A. Kortekaas, R.H. Alma (red.). Oudheden onder de Hunze; Archeologisch en historisch onderzoek naar een steenhuis en een boerderij onder een Groninger

Nieuwbouwwijk. Groningen, Stichting Monument en Materiaal.

Beck-Tepper, T., M. de Boer Bodewes, N. Harms, S. Hertog, M.C. Luinge-Jipping,

A.Odding, J. ten Pas & C.Rugge-Nieuwewold, 2002. Van Elsburg tot Ter Borch; Eelderwolde door de jaren heen. Eelderwolde, buurtvereniging Eelderwolde.

Berendsen, H.J.A., 2004. De vorming van het land: inleiding in de geologie en de geomorfologie. Assen, Koninklijke Van Gorcum.

Berendsen, H.J.A., 2005. Landschap in delen: overzicht van de geofactoren. Assen, Koninklijke Van Gorcum.

Besteman, J.C., 1981. Mottes in the Netherlands: a provisional survey and inventory. In: Hoekstra, T.J., H.L. Janssen & I.W.L. Moerman. Liber castellorum: 40 variaties op het thema kasteel. Zutphen, de Walburg pers.

Böhme, H.W & R.F. Friedrich. Zum stand der Hochmittelalterlichen Burgenforschung in West- und Süddeutschland. In: Flambard Héricher, A.M., M. Allainguillaume, A. Dubois. Château Gaillard 23;études de castellologie médiévalee; Bilan des recherches en

Braat, W.C., 1945. Twee vroegmiddeleeuwse burchten bij Keppel. In: Oudheidkundige Mededelingen van het Rijksmuseum van Oudheden, nr. 26. 7-23.

Bregman, E.P.H. & F. Smits, 2012. Genesis of the Hondsrug, a Saalian Megaflute, Drenthe, the Netherlands. Assen, Steering group.

Brink-Kloke, H & D. Lammer, 2010. Die Burgenlandschaft Dortmunds mit besoderem Fokus auf die Hörder Burg. In: Brunhilde Leenen (red.). Ritter, Burgen und Intrigen AufRuhr 1225! Das Mittelalter an Rhein und Ruhr. Herne, LWL-Museum für Archäologie, Westfäilisches Landesmuseum. 185-194.

Broek, J., van den, 2007. Groningen, een stad apart. Over het verleden van een eigenzinnige stad (1000-1600). Assen, Van Gorcum.

Broek, J., van den, 2011. Een kronkelend verhaal: nieuw licht op de oude Hunze. Assen, Van Gorcum.

Brouwer, J., G. Overdiep, H.Praamstra. De herinnering aan het Cortinghuis. In: Groningse Volksalmanak 1959. 117-127.

Clingenborg, A.E., 1990. De bodem in en rond de stad Groningen. In: Boersma, J.W., J.F.J. van den Broek, G.J.D. Offerman (red.). Groningen 1040; archeologie en oudste geschiedenis van de stad Groningen. Bedum, Profiel. 17-32.

Claassen, A. 1970. Van mottetoren tot kasteel. Tongeren, Provinciaal Gallo-Romeins museum.

Creighton, O.H. 2005. Castles and landscapes: Power, Community and Fortification in Medieval England. London Oakville, Equinox.

Coulson, C.L.H., 2003. Castles in Medieval society: Fortresses in England, France and Ireland in the Central Middle Ages. Oxford, Oxford University Press.

Dijkstra, C.E. Over de ondergang van kasteel Selwerd. In: Groninger Volksalmanak 1972-1973. 24-30.

Exaltus, R. & P.J. Orbons, 1995. Archeologisch onderzoek op kasteelterrein Selwerd. Amsterdam, Stichting RAAP.

Formsma, W.J., R.A. Luitjens-Dijkveld Stol, A. Pathuis, 1973. De Ommelander Borgen en Steenhuizen. Assen, van Gorcum & Comp b.v.

Groenendijk, H., 1986. Verkenning ronde burcht Wolfsbarge. Intern document Rijksuniversiteit Groningen.

Groenendijk, H., 1987. Een middeleeuwse versterking bij het Zuidlaardermeer. In: Noorderbreedte 11, nr. 6. 176-181.

Groenendijk, H.A., 2008. Noordlaren in een Bloemertperspectief. In: Nicolay, J.A.W. (red). Opgravingen bij Midlaren; 5000 jaar wonen tussen Hondsrug en Hunzedal deel II.

Groningen, Barkhuis & University of Groningen, University Library Groningen 2008. 559-571.

Gruben, R., A. Wielinga & M. Saan. 2008. De Delfstse colleges kastelenkunden van prof. Dr. Jaap Renaud.’s-Hertogenbosch, BAAC bv.

Faber, H.G., 1978. Was ist eine Geschichtslandschaft? In: Fried, P. (red.). Wege der

Forschung; Probleme und Methoden der Landesgeschichte. Darmstadt, Wissenschaftliche Buchgesellschaft. 390-424.

Feith, M.O., 1839. Iets over het Cortinghuis. In: De Groningse Volksalmanak 1839. 135-146. Feith, H.O., 1910. Groenenberg-Euvelgunne. In: De Groningse Volksalmanak 1910. 158-168. Freitag Drabbe, C.A.J., von, 1947. De luchtfoto in dienst van het oudheidkundig onderzoek. In: Gelder, H.E., van, Glazema, P., Bontekoe, G.A., Halbertsma, H., Glasbergen, W., Een kwart eeuw oudheidkundig bodemonderzoek in Nederland. Meppel, J.A. Boom & zoon. 491-496.

Hengst, P., 2009. Vroege bewoningsgechiedenis. In: Brood, P., M. Hillinga & H. van der Veen. 750 jaar Oostermoerse venen; van Zuidlaarderveen tot Gasselternijveen. Bedum, Profiel.12-31.

Heine, H.W., 2010. Schaumburger Land – Burgerland; Die mittelalterlichen Burgen der alten Grafschaft Schaumburg. Oldenburg, Inensee Verlag.

Heine, H.W., 2008. Mittelalterliche Burgen in Niedersachsen und seine Nachbarregionen: Rückblick auf 25 Jahre archäologische Forschung. In: Flambard Héricher, A.M., M.

Allainguillaume, A. Dubois. Château Gaillard 23;études de castellologie médiévalee; Bilan des recherches en catellologie. Caen, CRAHM. 211-224.

Hielkema, J.B., 2004. Archeologisch onderzoek (IVO) door middel van een proefsleuf op een veenterp uit de Late Middeleeuwen bij ter Borcj, Eelderwolde, gemeente Tynaarlo (Dr.) Groningen,

Iwesma, K., 2012. De Gronenburg, een verzonken geschiedenis. In: Stad en Lande 2012, 2. 34-39.

Janssen, H.L., 2008. Medieval Castle Research in the Netherlands. In: Flambard Héricher, A.M., M. Allainguillaume, A. Dubois. Château Gaillard 23;études de castellologie médiévalee; Bilan des recherches en catellologie. Caen, CRAHM. 237-250.

Janssen, H.L., 1996. Tussen woning en versterking; het kasteel in de middeleeuwen. In: Janssen, H.L., Kylstra-Wielinga, J.M.M., Olde Meierink, B. (red.). 1000 jaar kastelen in Nederland; functie en vorm door de eeuwen heen. Matrijs, Utrecht. 1-111.

Janssen, W., 1994. Ein Drittel Jahrhundert Château Gaillard. In: Decaëns, J., A.M. Flambard Héricher, A. Boucé-Guillevic, M. Allainguillaume (red.). Château Gaillard XVII; Études de castellologie medievale. Caen, CRAM. 7-10.

Janssen, H.L., 1976. The castles of the bishop of Utrecht. In: Board, M (red.).Château Gaillard; etudes de Castellologie medieval VII. Caen, CRAM. 135-158.

Johnson, M., 2002. Archaeological theory, an introduction. Oxford, Blackwell.

Kalkwiek, K.A. & A.I.J.M. Schellart, 1980. Atlas van de Nederlandse kastelen: Nederland in kaart gebracht. Alphen aan den Rijn, Sijthoff’s uitgeversmaatschapij.

Kempen, P. & C. Hom, 2005. Verborgen kastelen in zicht; Archeologisch onderzoek en inrichting van kasteelterreinen. Amsterdam, RAAP.

Klok, R.H., 1977. Archeologisch reisboek voor Nederland. Haarlem, Fibula van Dishoeck. Koning, J., 1827. Geschiedenis van het slot te Muiden en hoofts leven op hetzelve.

Amsterdam, Johannes van der Hey & Zoon.

Kortekaas, G.L.G.A., 1994. De opgraving en de resultaten. In: Broekhuizen, P.H., H. van Gangelen, K.Helfrich, G.L.G.A. Kortekaas, R.H. Alma (red.). Oudheden onder de Hunze; Archeologisch en historisch onderzoek naar een steenhuis en een boerderij onder een Groninger Nieuwbouwwijk. Groningen, Stichting Monument en Materiaal. 3-24. Kortekaas, G.L.G.A., 1994. Middeleeuws keramiek en enkele andere vondsten. In: Broekhuizen, P.H., H. van Gangelen, K.Helfrich, G.L.G.A. Kortekaas, R.H. Alma (red.). Oudheden onder de Hunze; Archeologisch en historisch onderzoek naar een steenhuis en een boerderij onder een Groninger Nieuwbouwwijk. Groningen, Stichting Monument en

Materiaal. 69-82.

Kortekaas, G.L.G.A., 2000. Archeologie in 1999. In: Hervonden stad 2000. 4-24.

Kortekaas, G.L.G.A., 2001. Jaarverslag archeologie in 2000. In: Hervonden stad 2001. 4-22. Kortekaas, G.L.G.A., 2003. Jaarverslag archeologie in 2002. In: Hervonden stad 2003. 7-32. Kuile, ter, E.H., 1954. Kastelen en adellijke huizen. Amsterdam, Contact.

Lange, de, A., 1943. Nederlandsche kasteelen. Amsterdam.

Lennep, J. & W.J. van Hofdijk, 1883. Merkwaardige kasteelen in Nederland. Leiden, Brill. Liddiard, R. 2005. Castles in Context. Power, Symbolism and Landscape, 1066 to 1500. Oxford, Windgather Press.

Liebgott, N.K. & R.A. Olsen, 2008. Castellology in Scandinavia at the beginning of the 2nd Millenium. In: Flambard Héricher, A.M., M. Allainguillaume, A. Dubois. Château Gaillard 23;études de castellologie médiévalee; Bilan des recherches en catellologie. Caen, CRAHM. 241-248

Ligtendag, W.A., 1995. De Wolden en het water: de landschaps- en waterstaatsontwikkeling in het lage land ten oosten van de stad Groningen vanaf de volle middeleeuwen tot ca. 1970. Groningen, REGIO-PRojekt uitgevers.

Loonstra, J., G. Overdiep, M., Schroor, 1997. Tien eeuwen Hunze: renaissance van een oerstroomdal. Groningen, REGIO-Projekt uitgevers.

Lepage, J.D.G.G., 2002. Castles and Fortified cities of Medieval Europe: an illustrated history. Jefferson, McFarland.

McNeill, T., 1996.Castles.London, B.T. Batsford Ltd/ English Heritage.

Meulemeester, J. de & P. Mignot, 2008. Castellologie Belge; un survol historiographique. In: Flambard Héricher, A.M., M. Allainguillaume, A. Dubois. Château Gaillard 23;études de castellologie médiévalee; Bilan des recherches en catellologie. Caen, CRAHM. 91-103 Molema, J., M. de Jong & A. Mennens-van Zeist, 2012. Nota archeologiebeleid gemeente Haren. Libau, Groningen.

Mulder, de, E.F.J., M.G.F.M. van de Aa & T. Kuijt, 2003. De ondergrond van Nederland. Groningen, Wolters Noordhof.

Noomen, 1990. Koningsgoed in Groningen. Het domaniale verleden van de stad. In: Boersma, J.W., J.F.J. Van den Broek & G.J.D. Offerman (red.). Groningen 1040; archeologie en de oudste geschiedenis van de stad Groningen. Bedum, Profiel. 97-144.

Noomen, P.N., 2009. De stinzen in middeleeuws Friesland en hun bewoners. Hilversum, Verloren.

Oman, C., 1926. Castles. London, Paddington station.

Oprel, M. (On)eigenlijk onteigend? In: Kasteelkatern 37 2012. 3-6.

Overdiep, G. Mitspete of Nutspete. In: De Nieuwe Drenthse Volksalmanak 81, 1963. 241-247. Overdiep, G, 1977. De slag bij Ane. Peize, Peize.

Overdiep, G. 1984. De plattegrond van de stad Groningen door Jacob van Deventer uit omstreeks 1565: vorming en vernietiging van een kaartbeeld. Alphen aan de Rijn, Canaletto. Perton, H., 2011. De Groenenberg definitief vernietigd. In: Stad en Lande 2011, 4. 32-33. Praamstra, H. & J.W. Boersma, 1977. Die archäologischen Untersuchingen der

Zisterzienserabteien Clarus Campus (Klaarkamp) bei Rinsumageest (fr.) und St. Bernardus in Aduard (Gr.). Haarlem, Fibula- van Dishoeck.

Prinz, J., 1934. Das territorium des Bistums Osnabrück. Göttingen, Vandenhoed & Ruprecht. Renaud, J.G.N., 1966. Variaties op het thema kasteel. Assen, van Gorcum & comp. N.v. Renaud, J.G.N., 1985. Warmond of Voorhout? In: Castellogica I. 53-70.

Reyen, P.E., 1971. Middeleeuwse kastelen. Bussum, Fibula-van Dishoeck.

Rutgers, C.P.J., 1901. Inventaris van het huisarchief Farmsum berustende in het rijksarchief in Groningen. Den Haag, Rijksarchief Groningen.

Sanden, van der, W.A.B. & H.A. Groenendijk, 2007. Een verdronken weg in het

Zuidlaardermeer; verslag van een ongewoon onderoek. In: Bos, J., J.K.H. van der Meer, W.A.B. van der Sanden, H.J. Versfelt, V.T. van Vilsteren, M.A.W. Gerding (red.). De Nieuwe Drenthse Volksalmanak; jaarboek voor geschiedenis en archeologie. Assen, Van

Gorcum.131-188.

Schellart, A.J.M., 1955. Ronde kastelen in de Nederlanden. Wassenaar.

Schellart, A.J.M., 1960. Ronde burchten in Nederland deel III. Muidenberg.

Schrijer, E., 2012. Eelderwolde, Ter Borch Gemeente Tynaarlo (Dr.): Een Archeologische begeleiding (AB). Zuidhorn, De Steekproef b.v.

Schroor, M., 2003. De atlas van Kooper: oude kaarten van de provincie Groningen. Bedum, Profiel.

Schroor, M., 1995. Wotter, waterstaat en waterschappen in de provincie Groningen 1850-1995. Groningen, REGIO-Projekt.

Schoneveld, J. 1990. De opgravingen aan het Martinikerkhof. In: Boersma, J.W., J.F.J. Van den Broek & G.J.D. Offerman (red.). Groningen 1040; archeologie en de oudste geschiedenis van de stad Groningen. Bedum, Profiel. 97-144.

Spiekhout, A.G.M., 2012. Bedreiging van kasteelterreinen met een meervoudige omgrachting. In: Paleo-aktueel 23. 73-80.

Spek, Th, H. van der Velde, H. Hannink & B. Terlouw, 2010. Mens en land in het hart van Salland; bewonings- en landschapsgeschiedenis van het kerspel Raalte. Utrecht, Matrijs. Spek, Th., 2004. Het Drentse Esdorpenlandschap: een historisch-geografische studie (deel 1). Utrecht Matrijs.

Ufkens, A. & J. Schoneveld, 1997a. Een archeologisch onderzoek ten noorden van het kasteelterrein van Selwerd, gem. Groningen.Groningen, ARC.

Ufkens, A. & J. Schoneveld, 1997b. Een archeologisch onderzoek op het kloosterterrein van Selwerd, gem. Groningen.Groningen, ARC.

Vos, P. & J.G.A. Bazelmans, 2011. Atlas van Nederland in het Holoceen; landschap en bewoning vanaf de laatste ijstijd tot nu. Amsterdam, Bakker.

Wieringa, A.R. & K. Helfrich, 2010. Proefsleuven aan de Zernikelaan te Groningen: Stadse Fratsen 25. Archeologische basisrapporten Dienst Ruimtelijke Ordening en Economische Zaken van de Gemeente Groningen en Stichting Monument & Materiaal Groningen.

Geraadpleegde websites

http://fleximap.groningen.nl/gnmaps/monumenten/ http://www.hisgis.nl/