HOOFDSTUK 4: WAARBORGEN VOOR EEN EERLIJKE PRIJS
R. A Booth, Financing the corporation highlights edition 2019-2020, Clark Boardman Callaghan 2019.
Dortmund 2013
P.J. Dortmund, Van der Heijden Handboek voor de naamloze en de besloten vennootschap, Deventer: Wolters Kluwer 2013.
Van Ginneken 2010
M.J. van Ginneken, Vijandige overnames. De rol van de vennootschapsleiding in Nederland en
de Verenigde Staten (Instituut voor Ondernemingsrecht nr. 79) (diss. Amsterdam UvA),
Kemp 2015
B. Kemp, Aandeelhoudersverantwoordelijkheid: De positie en rol van de aandeelhouder en
aandeelhoudersvergadering, (Serie Van der Heijden Instituut nr. 129) (diss. Maatricht), Deventer:
Wolters Kluwer 2015.
Van der Korst 2008
P.J. van der Korst, ‘Minderheidsaandeelhouders en het geslaagd bod’, in: M.P. Nieuwe Weme, G. Van Solinge, R.P. ten Have en L.J. Hijmans van den Bergh (Eds.), Handboek openbaar bod (Serie Onderneming en Recht, deel 46), Deventer: Wolters Kluwer 2008, p. 853-868.
Lückerath-Rovers e.a. 2020
M. Lückerath-Rovers e.a., red., Jaarboek Corporate Governance. Editie 2020-2021, Deventer: Wolters Kluwer 2020.
Parijs 2008
S. Parijs, ‘Fairness opinions’, in: M.P. Nieuwe Weme, G. Van Solinge, R.P. ten Have en L.J. Hijmans van den Bergh (Eds.), Handboek openbaar bod (Serie Onderneming en Recht, deel 46), Deventer: Wolters Kluwer 2008, p. 703-722.
Parijs 2011
S. Parijs, ‘De ruilverhouding van aandelen bij fusies en overnames’, in: P.M. van der Zanden et al., Vereniging Jaarrekeningenrecht bundel 2010-2011, Den Haag: BJu 2011, p. 229-240.
Rebers & Maatman 2008
E.H. Rebers & R.H. Maatman, ‘De rol van aandeelhouders bij een openbaar bod’, in: M.P. Nieuwe Weme, G. Van Solinge, R.P. ten Have en L.J. Hijmans van den Bergh (Eds.), Handboek
openbaar bod (Serie Onderneming en Recht, deel 46), Deventer: Wolters Kluwer 2008, p. 375-
399.
Rock e.a. 2017
E. Rock e.a., Fundamental changes, in: R. Kraakman e.a., The anatomy of corporate law: A
Salemink 2014
T. Salemink, Uitkoop van minderheidsaandeelhouders. Een onderzoek naar de wettelijke
uitkoopregelingen van art. 2:92a/201a BW en art. 2:359c BW (Serie van der Heijden Instituut nr.
125) (diss. Nijmegen), Deventer: Wolters Kluwer 2014.
Van Schilfgaarde e.a. 2017
P. van Schilfgaarde/J.W. Winter, J.B. Wezeman & J.D.M. Schoonbrood, Van de BV en de NV, Deventer: Wolters Kluwer 2017.
Tijdschriftartikelen
Assink, Ondernemingsrecht 2008/66
B.F. Assink, ‘Kan de Delaware business judgment rule wat betekenen voor het Nederlandse vennootschapsrecht, specifiek het enquêterecht?’, Ondernemingsrecht 2008/66, afl. 6, p. 230-236.
Berendsen & Van Thiel, TOP 2008/3
S.J.H.M. Berendsen en S.C.M. van Thiel, ‘Shell: Pseudo-uitkoop van minderheidsaandeelhouders bij juridische fusie’, TOP 2008/3, p. 92-98.
Van den Berg, Ondernemingsrecht 2001/420
P.H. van den Berg, ‘De weg naar volledige fusie’, Ondernemingsrecht 2001/420, afl. 14, p. 420- 427.
Barneveld, MvO 2019/5.5
J. Barneveld, ‘De achterkant van het openbaar bod’, MvO 2019/5.5, afl. 5&6, p. 155-166.
De Brauw & Beckers, TOP 2015/2
C.J.C. de Brauw en J.H.L. Beckers, ‘Kroniek openbaar bod 2012-2014’, TOP 2015/203, afl. , p. 36-53.
De Brauw & de Noome, TOP 2015/591
C.J.C. de Brauw en M.F. de Noome, ‘Vijf jaar pre-wired asset sale bij openbare biedingen’, TOP 2015/591, afl. 7 (online).
Danismant, O&F 2020/3.7
O. Danismant, ‘De uitkoopprocedure en afgeleide schade. Billijke verhoging in de uitkoopprocedure: the law is on the move’, O&F 2020/3.7, afl. 3, p. 89-107.
Gonzalez, Rutgers Business Law Review 2020/15:2
J. Gonzalez, ‘Corwin Cleansing: A doctrine well established in Delaware jurisprudence’, Rutgers
Business Law Review 2020, Vol. 15, No. 2, p. 1-54. Hossfeld, Duke Law Journal 2004/53:4
R.T. Hossfeld, ‘Short-form mergers after Glassman v. Unocal Exploration Corp.: Time to reform appraisal’, Duke Law Journal 2004, Vol. 53, No. 4, p. 1337-1365.
Kleipool & Nagtegaal, TOP 2016/410
R.H. Kleipool & C.R. Nagtegaal, ‘De grensoverschrijdende fusie als pre-wired herstructurering’,
TOP 2016/410, afl. 5 (online). Van der Korst, AA 2020/0284
P.J. Van der Korst, ‘Rode Draad ‘Beschermenswaardige partijen’. Bescherming van minderheidsaandeelhouders’, AA maart 2020/0284, p. 284-291.
Kuijpers & Van der Krans, O&F 2014/1.3
W.B. Kuijpers & A. van der Krans, ‘De positie van minderheidsaandeelhouders en het openbaar bod’, O&F 2014/1.3, afl. 1, p. 19-31.
Van Leeuwen, V&O 2011/7.1
P.H.C. van Leeuwen, ‘De activa/passiva-transactie als uitstotingsmethode’, V&O 2011/7.1, afl. 7&8, p. 137-142.
Meijer, V&O 2005/10.1
Miehl, Georgia Law Review 2018/52:2
M.E. Miehl, ‘The cost of appraisal rights: How to restore certainty in Delaware mergers’, Georgia
Law Review 2018, Vol. 52, No. 2, p. 651-683.
Myers & Korsmo, Delaware Journal of Corporate Law 2017/41:2
M. Myers & C.R. Korsmo, ‘Reforming modern appraisal litigation’, Delaware Journal of
Corporate Law 2017, Vol. 41, No. 2, p. 279-344. Olden, WPNR 2014/7073
P.D. Olden, Pre-wired asset sale, WPNR 2014/7073, p. 1055-1059.
Paiva, Fordham Journal of Corporate & Finanical Law 2017/23:1
Z.A. Paiva, ‘Quasi-Appraisal: Appraising breach of duty of disclosure claims following ‘cash-out’ mergers in Delaware’, Fordham Journal of Corporate & Finanical Law 2017, Vol. 23, No. 1, p. 339-378.
Papadima e.a., University of Pennsylvania Journal of Business Law 2016/18:4
R. Papadima, M. Gherghe en R. Valeunu, ‘Shareholder exit signs on American and European highways: under construction’, University of Pennsylvania Journal of Business Law 2016, Vol. 18, No. 4, p. 1059-1130.
Roos, V&O 2007/3.2
P. De Roos, Grensoverschrijdende juridische fusies; een eclectische beschouwing, V&O 2007/3.2, afl. 3, p. 47-50.
Scheepbouwer, V&O 2013/12.3
L. Scheepbouwer, Post-closing herstructurering: goede ideeën beginnen met goede koffie, V&O 2013/12.3, afl. 12, p. 204-208.
Subramanian, The Yale Law Journal 2005/115:2
Vos, European Company and Financial Law Review 2018/15:1
T. Vos, ‘Baby, it’s cold outside …’ – A comparative and economic analysis of Freeze-outs of Minority Shareholders’, European Company and Financial Law Review 2018, Vol. 15, No. 1, p. 148-196.
De Vries, Ondernemingsrecht 2020/41
P.P. de Vries, Het uittredingsrecht voor aandeelhouders bij grensoverschrijdende omzetting, fusie en splitsing onder de Mobiliteitsrichtlijn, Ondernemingsrecht 2020/41, afl. 5 (online).
Wehrmeijer & Hendriks, Bb 2016/57
Y.A. Wehrmeijer & I.M. Hendriks, ‘Minderheidsaandeelhouders en uitkoop: nieuw peilmoment voor aandelenwaardering’, Bb 2016/57, afl. 18, p. 195-197.
Jurisprudentie
Hoge Raad
HR 11 september 1996, NJ 1997/176, m.nt. J.M.M. Maeijer (Offerhaus/ING). HR 13 juli 2007, NJ 2007/434 (ABN AMRO/LaSalle).
HR 14 september 2007, NJ 2007/610 (Versatel I).
Gerechtshof
Hof Amsterdam (OK) 27 september 2005, JOR 2005/272 (Versatel I). Hof Amsterdam (OK) 14 december 2005, JOR 2006/7 (Versatel II).
Hof Amsterdam (OK) 7 juli 2015, JOR 2015/234, m.nt. T. Salemink (Unit 4). Hof Amsterdam (OK) 20 december 2007, JOR 2008/36, m.nt. Van der Korst (Shell).
EHRM
EHRM 16 januari 2001, JOR 2001/81 (Offerhaus t. Nederland).
Delaware Supreme Court
Weinberger V. UOP, Incorporation, 457 A.2d 701 (Del. 1983). Smith v. Van Gorkom 488 A.2d 858 (Del. 1985).
Revlon, Incorporation v. MacAndrews & Forbes Holdings, Incorporation, 506 A.2d 172 (Del. 1986).
Ivanhoe Partners v. Newmont Mining Corporation, 535 A.2d 1334 (Del. 1987). Solomon v. Pathe Communications Corporation, 672 A.2d 35 (Del. 1996). Glassman v. Unocal Exploration Corporation, 777 A.2d 242 (Del. 2001). Kahn, et al. v. M&F Worldwide Corporation, et al., 88 A.3d 635 (Del. 2014). Corwin v. KKR fin. Holdings LLC 125 A.3d 204 (Del. 2015).
Delaware Court of Chancery
In re Western National Corporation Shareholders Litigation, C.A. No. 15927 (Del. Ch. 2000). In re PNB Holding Co. Shareholders Litigation, 2006 WL 2403999 (Del. Ch. 2006).
In re John Q. Hamons Hotels Incorporation Shareholder Litigation 2009 WL 3165613 (Del. Ch. 2009).
Krieger v. Wesco Financial Corporation, 30 A.3d 54 (Del. Ch. 2011).
In re Trados Incorporation Shareholder Litigation, 73A.3d 17 (Del Ch. 2013). Houseman v. Sagerman, C.A. No. 8897-VCG (Del. Ch. 2014).
In re Volcano Corporation Stockholder Litigation 143 A.3d 727 (Del. Ch. 2016). Larkin v. Shah, C.A. No. 10918-VCS, 2016 WL 4485477 (Del. Ch. 2016).
Books-A-Million, Incorporation Stockholders Litigation, C.A. No. 11343-VCL, 2016 WL 5874974 (Del. Ch. 2016).
Parlementaire stukken
Kamerstukken II 2016/2017, 29 752, nr. 9.
Regelgeving
FINRA Rule 5150. Fairness Opinions
FINRA Rule 5150. Fairness Opinions, online raadpleegbaar via: https://www.finra.org/rules- guidance/rulebooks/finra-rules/5150.
Herziene Aandeelhoudersrichtlijn
Richtlijn (EU) 2017/828 van het Europees Parlement en de Raad van 17 mei 2017 tot wijziging van Richtlijn 2007/36/EG wat het bevorderen van de langetermijnbetrokkenheid van aandeelhouders betreft (Voor de EER relevante tekst), online raadpleegbaar via: https://eur- lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32017L0828&from=nl.
Mobiliteitsrichtlijn
Richtlijn (EU) 2019/2121 van het Europees Parlement en de Raad van 27 november 2019 tot wijziging van Richtlijn (EU) 2017/1132 met betrekking tot grensoverschrijdende omzettingen, fusies en splitsingen (Voor de EER relevante tekst), online raadpleegbaar via: https://eur- lex.europa.eu/legal-content/nl/TXT/?uri=CELEX%3A32019L2121.
Overnamerichtlijn
Richtlijn 2004/25/EG van het Europees Parlement en de Raad van 21 april 2004 betreffende het openbaar overnamebod, online raadpleegbaar via: https://eur-lex.europa.eu/legal- content/NL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32004L0025&from=CS.
Richtlijn 2005/56/EG
Richtlijn 2005/56/EG van het Europees Parlement en de Raad van 26 oktober 2005 betreffende grensoverschrijdende fusies van kapitaalvennootschappen, online raadpleegbaar via: https://eur- lex.europa.eu/legal-content/NL/ALL/?uri=CELEX:32005L0056.
Overige bronnen
Delaware Division of Corporations
Delaware Division of Corporations, annual report statistics, online raadpleegbaar via: https://corp.delaware.gov/stats/.
Financieel Dagblad 16 december 2020
Financieel Dagblad, ‘Drahi verhoogt bod op Altice, rechtszaak van de baan’, 16 december 2020, online raadpleegbaar via: https://fd.nl/ondernemen/1367791/drahi-verhoogt-bod-op-altice- rechtszaak-van-de-baan.
Wachtell e.a. 2019
BIJLAGE I Bijlage I.1
Transactie waarbij er een controlerende aandeelhouder in de doelvennootschap is die: (iii) Tevens als bieder optreedt; of
(iv) Zijn positie misbruikt om het bestuur van de doelvennootschap te ‘dwingen’ om op een bod in te gaan dat niet eerlijk is tegenover de minderheidsaandeelhouders.166
Indien:
• goedkeuring van een meerderheid van de (geïnformeerde en ongedwongen) minderheidsaandeelhouders; en
• goedkeuring van een special commitee.167
Dan geldt:
• business judgment rule168; en
• bewijslast rust op de (minderheids-) aandeelhouders.
Indien:
• goedkeuring van een meerderheid van de (geïnformeerde en ongedwongen) minderheidsaandeelhouders; maar
• geen goedkeuring van een special
commitee.
Dan geldt:
• entire fairness test; en
• bewijslast rust op de (minderheids-) aandeelhouders.
Indien:
• goedkeuring van een special commitee; maar
• geen goedkeuring van een meerderheid van de (geïnformeerde en ongedwongen) minderheidsaandeelhouders.
Dan geldt:
• entire fairness test; en
• bewijslast rust op de (minderheids-) aandeelhouders.
Indien:
• geen goedkeuring van een meerderheid van de (geïnformeerde en ongedwongen) minderheidsaandeelhouders; en
• geen goedkeuring van een special
commitee.
Dan geldt:
• entire fairness test; en
• bewijslast rust op het bestuur.
166 In re John Q. Hamons Hotels Incorporation Shareholder Litigation 2009 WL 3165613 (Del. Ch. 2009). 167 Het is gebruikelijk dat partijen een special committee instellen die de belangen van de
minderheidsaandeelhouders moeten waarborgen.
Bijlage I.2
Transactie waarbij meer dan de helft van het bestuur een tegenstrijdig belang heeft; en Er geen controlerende aandeelhouder is die:
(i) als bieder optreedt; of (ii) zijn positie misbruikt.
• een meerderheid van de (volledige geïnformeerde, ongedwongen en belangloze) aandeelhouders in de doelvennootschap zijn aandelen aanmeldt onder het bod, als onderdeel van de fusie;169 of
• goedkeuring van een special commitee.170
• business judgment rule; en
• bewijslast bij de (minderheids-) aandeelhouders.
• een meerderheid van de (volledige geïnformeerde, ongedwongen en belangloze) aandeelhouders in de doelvennootschap zijn niet aandelen aanmeldt onder het bod, als onderdeel van de fusie; en
• geen goedkeuring van een special
commitee.
• entire fairness test171; en • bewijslast bij het bestuur.
Bijlage I.3
Transactie waarbij alle bestuurders een tegenstrijdig belang hebben; en Er geen controlerende aandeelhouder is die:
(i) als bieder optreedt; of (ii) zijn positie misbruikt.
• Een meerderheid van de (volledige geïnformeerde, ongedwongen en belangloze) aandeelhouders in de doelvennootschap zijn aandelen aanmeldt onder het bod, als onderdeel van de fusie.
• business judgment rule172; en
• bewijslast bij de (minderheids-) aandeelhouders.
169 Corwin v. KKR fin. Holdings LLC 125 A.3d 204 (Del. 2015).
170 In re Western National Corporation Shareholders Litigation, C.A. No. 15927 (Del. Ch. 2000). 171 In re Trados Incorporation Shareholder Litigation, 73A.3d 17 (Del Ch. 2013).
• Een meerderheid van de (volledige geïnformeerde, ongedwongen en belangloze) aandeelhouders in de doelvennootschap zijn niet aandelen aanmeldt onder het bod, als onderdeel van de fusie.
• entire fairness test173; en • bewijslast bij het bestuur.