De Raad van Bestuur heeft dit standpunt besproken en vastgesteld in zijn vergadering van 8 december 2014.
Het Zorginstituut stelt, op basis van de overleggen met de beroepsgroepen, vast dat we bij de beoordeling van de effectiviteit van de hooggebergtebehandeling twee groepen astmapatiënten moeten onderscheiden. Het betreft de door de
beroepsgroepen geïdentificeerde subgroep van mensen met ernstig refractair astma voor wie de beroepsgroepen de hooggebergtebehandeling als ultimum remedium beschouwen, en de ‘overige mensen met astma’.
Het Zorginstituut concludeert dat voor de groep ‘overige mensen met astma’ onvoldoende bewijs van voldoende methodologische kwaliteit aanwezig is, om te kunnen concluderen dat de hooggebergtebehandeling, ten opzichte van behandeling op zeeniveau, voldoende bewezen effectief is. De hooggebergtebehandeling heeft tegenwoordig, gelet op het behandelarsenaal dat op zeeniveau beschikbaar is, geen meerwaarde. De hooggebergtebehandeling voor deze groep ‘overige mensen met astma’ behoort hierdoor niet (langer) tot de te verzekeren prestatie geneeskundige zorg als bedoeld in artikel 2.4 van het Bzv.
Over de effectiviteit van de hooggebergtebehandeling van de door de beroepsgroepen benoemde subgroep, kinderen en volwassenen met ernstig (refractair) astma, doet het Zorginstituut op dit moment geen uitspraak. Wij handhaven de hooggebergtebehandeling van deze specifieke doelgroep vooralsnog als te verzekeren prestatie en verbinden hieraan de voorwaarde dat er nader onderzoek plaatsvindt. Dit onderzoek moet het nu beperkte vertrouwen in de
kortetermijnuitkomsten op de cruciale uitkomstmaten versterken en die effecten ook op de langere termijn aantonen.
Gehoord zijn Wetenschappelijke Adviesraad adviseert het Zorginstituut betroken partijen stellig om voor de opzet en uitvoering van dit nadere onderzoek
samenwerking te zoeken met (academisch) onderzoeksinstituut dat is gespecialiseerd in evaluatieonderzoek
In de eerste helft van 2018 beoordeelt het Zorginstituut de effectiviteit van de hooggebergtebehandeling voor mensen met (ernstig) refractair astma opnieuw. Dit standpunt treedt in werking met ingang van 1 januari 2015.
Zorginstituut Nederland Voorzitter Raad van Bestuur
Arnold Moerkamp
Literatuurlijst
1. International consensus meeting on the definition and diagnosis of severe asthma gehouden in Amsterdam. 2009
2. NVALT. Richtlijn Diagnostiek en behandeling van ernstig astma. 2013
3. RIVM. Nationaal Kompas Volksgezondheid. 2014. Geraadpleegd in Oct. 2014 via http://www.nationaalkompas.nl/.
4. Chung KF, Wenzel SE, Brozek JL, et al. International ERS/ATS guidelines on definition, evaluation and treatment of severe asthma. Eur Respir J 2014;43:343-73.
5. Hekking PP, Wener RR, Bouvy ML, et al. The Prevalence Of Adult Severe Refractory Asthma In The Netherlands. Am J Respir Crit Care Med 2014;189:A1288.
6. CVZ. Beoordeling stand van de wetenschap en praktijk. Diemen, 2007. Rapportnr. 254. 7. Vervloet D, Penaud A, Razzouk H, et al. Altitude and house dust mites. J Allergy Clin
Immunol 1982;69:290-6.
8. Spieksma FT, Zuidema P, Leupen MJ. High altitude and house-dust mites. Br Med J 1971;1:82-4.
9. Neas LM, Dockery DW, Burge H, et al. Fungus spores, air pollutants, and other
determinants of peak expiratory flow rate in children. Am J Epidemiol 1996;143:797-807. 10. Burge HA. An update on pollen and fungal spore aerobiology. J Allergy Clin Immunol
2002;110:544-52.
11. Brunekreef B, Hoek G. The relationship between low-level air pollution exposure and short-term changes in lung function in Dutch children. J Expo Anal Environ Epidemiol 1993;3 Suppl 1:117-28.
12. Graveland H, Van Roosbroeck SAH, Rensen WM, et al. Air pollution and exhaled nitric oxide in Dutch schoolchildren. Occup Environ Med 2011;68:551-6.
13. Downs SH, Schindler C, Liu LJS, et al. Reduced exposure to PM10 and attenuated age- related decline in lung function. N Engl J Med 2007;357:2338-47.
14. Simon HU, Grotzer M, Nikolaizik WH, et al. High altitude climate therapy reduces peripheral blood T lymphocyte activation, eosinophilia, and bronchial obstruction in children with house-dust mite allergic asthma. Pediatr Pulmonol 1994;17:304-11. 15. Huss-Marp J, Kramer U, Eberlein B, et al. Reduced exhaled nitric oxide values in children
with asthma after inpatient rehabilitation at high altitude. J Allergy Clin Immunol 2007;120:471-2.
16. Grootendorst DC, Dahlen SE, Van Den Bos JW, et al. Benefits of high altitude allergen avoidance in atopic adolescents with moderate to severe asthma, over and above treatment with high dose inhaled steroids. Clin Exp Allergy 2001;31:400-8. 17. Palmer BF. Physiology and pathophysiology with ascent to altitude. Am J Med Sci
2010;340:69-77.
18. Skloot G, Permutt S, Togias A. Airway hyperresponsiveness in asthma: a problem of limited smooth muscle relaxation with inspiration. J Clin Invest 1995;96:2393-403. 19. Sandhu MS, Casale TB. The role of vitamin D in asthma. Ann Allergy Asthma Immunol
2010;105:191-9.
20. Brehm JM, Schuemann B, Fuhlbrigge AL, et al. Serum vitamin D levels and severe asthma exacerbations in the Childhood Asthma Management Program study. J Allergy Clin Immunol 2010;126:52-8.
21. Black PN, Scragg R. Relationship between serum 25-hydroxyvitamin d and pulmonary function in the third national health and nutrition examination survey. Chest
2005;128:3792-8.
22. Brehm JM, Celedon JC, Soto-Quiros ME, et al. Serum vitamin D levels and markers of severity of childhood asthma in Costa Rica. Am J Respir Crit Care Med 2009;179:765-71. 23. Verkleij M, van de Griendt E-J, Kaptein AA, et al. The prospective association between
behavioural problems and asthma outcome in young asthma patients. Acta Paediatr 2013;102:504-9.
24. Adema AY, Verwij H, Klijn PHC, et al. Effect kortdurende opname in hooggebergtekliniek.
Pagina 40 van 40
Tijdschr Kindergeneeskd` 2009;77:30-6.
25. Rijssenbeek-Nouwens LH, Fieten KB, Bron AO, et al. High-altitude treatment in atopic and nonatopic patients with severe asthma. Eur Respir J 2012;40:1374-80.
26. Peroni DG, Piacentini GL, Costella S, et al. Mite avoidance can reduce air trapping and airway inflammation in allergic asthmatic children. Clin Exp Allergy 2002;32:850-5. 27. Speelberg B, Folgering HT, Sterk PJ, et al. Peak Expiratory Flow Rate, Symptom Score,
and Medical Use in Patients With Asthma or Chronic Airflow Limitation Before and 1 Year After a Stay in the Alpine Climate. J Cardiopulm Rehabil Prevent 1994;14:391-8. 28. Boner AL, Niero E, Antolini I, et al. Pulmonary function and bronchial hyperreactivity in
asthmatic children with house dust mite allergy during prolonged stay in the Italian Alps (Misurina, 1756 m). Ann Allergy 1985;54:42-5.