Project 214370 v1.0
Beoordeling Bartholomeus Koningsplein 1 in Asten
Opdrachtgever
Van den Acker Architecten BV De heer E. van den Acker Spoorlaan 3
5751 JM DEURNE
Inleiding
In opdracht van Van den Acker Architecten heeft Cobra ecoadviseurs bv een onderzoek naar gebruik door vleermuizen uitgevoerd. Het gaat om het pand Bartholomeus aan het Koningsplein 1 in het centrum van Asten. Dennis Slotboom heeft het veldwerk uitgevoerd op 1 juli 2014.
Aanleiding en doel
Het bewuste pand bestaat uit een monumentaal deel en een recenter deel. Het monumentale deel blijft behouden en zal aan de binnenzijde worden verbouwd tot diverse appartementen. Het jongere deel zal worden gesloopt. De lokale IVN-afdeling heeft aangegeven dat vleermuizen mogelijk in het pand huizen. Alle vleermuissoorten zijn in Nederland streng beschermd onder de Flora- en faunawet. Dit geldt ook voor de plekken waar zij verblijven. Als vleermuizen verblijfplaatsen hebben in het pand, dan is de sloop in conflict met de Flora- en faunawet. Om deze reden heeft Van den Acker Architecten ons gevraagd het pand te beoordelen op aanwezige vleermuizen. Het doel is dan ook het vaststellen van feitelijk gebruik door middel van onderzoek naar verblijfplaatsen of sporen van gebruik die kunnen duiden op verblijfplaatsen.
Beschrijving situatie
Het bewuste pand bevindt zich in het centrum van Asten. Op afbeelding 1 is het pand globaal gemarkeerd. Op foto 1 is de voorzijde van het pand afgebeeld.
2 Project 214370 22 juli 2014
Beoordeling Bartholomeus Koningsplein 1 in Asten
Foto 1. Voorzijde pand
Aanpak
In de ochtend van 1 juli 2014 heb ik samen met de heer D. van Lieshout het pand bezocht. De heer van Lieshout heeft mij door het pand geleid en mij tot alle delen toegang gegeven die ik wilde beoordelen op gebruik door vleermuizen. Daardoor heb ik de gevels, de kozijnen, daken en randen van dichtbij kunnen beoordelen. Ik heb gelet op de aanwezigheid van kieren, groot genoeg voor vleermuizen, openingen en exemplaren van vleermuizen. Bovendien heb ik gelet op de sporen van vleermuizen die kunnen wijzen op gebruik, zoals vetsporen, keutels, urinesporen, prooiresten en dergelijke.
Afbeelding 1. Locatie pand
3
Resultaten
Beoordeling omgeving
In de nabije omgeving van het pand zijn diverse parken, bomenlanen en groene gebieden aanwezig. Er is ook veel oude bebouwing in de omgeving aanwezig en het buitengebied is relatief dichtbij. Deze factoren maken het juist door de combinatie met veel groen in Asten waarschijnlijk dat er binnen de gemeente veel vleermuizen aanwezig zijn.
Beoordeling pand
De voorzijde van het pand, grenzend aan de Markt, wordt in de avond door schijnwerpers fel verlicht. Dit maakt deze zijde van het pand per definitie niet geschikt voor vleermuizen. De overige delen van het pand liggen meer beschut en bieden in potentie meer perspectief voor vleermuizen. Echter, het pand staat al vele jaren leeg en wordt slechts in enkele ruimten verwarmd. De overige delen hebben de afgelopen jaren blootgestaan aan schommelingen in temperatuur zodat van een gebufferde omgeving geen sprake is. Juist een gebufferde temperatuur, zoals deze in verwarmde panden heerst, is voor bijvoorbeeld winter- of kraamverblijfplaatsen van vleermuizen van essentieel belang. Ook onverwarmd blijft het pand mogelijk wel geschikt als zomerverblijfplaats. De binnentuinen zijn inmiddels erg verwilderd waardoor een voor vleermuizen interessante omgeving is ontstaan om te foerageren. Het gaat echter om een betrekkelijk klein deel waarin te weinig voedselaanbod zal zijn om een of meerdere vleermuizen van voldoende voedsel te voorzien.
Waarnemingen
In de te slopen gedeelten zijn opvallend weinig kieren en openingen te vinden. In de te behouden gedeelten zijn wel veel kieren en openingen te vinden. Omdat is aangegeven dat het oude gedeelte zal worden gerenoveerd, hebben wij ook deze openingen in het onderzoek betrokken. Wij hebben echter nergens aanwijzingen gevonden die kunnen wijzen op gebruik door vleermuizen.
Vogels
Op diverse plaatsen in het pand zijn aanwijzingen van nestelende vogels. Duivennesten op de balustrades, baltsende mussen in de binnentuin en nestmateriaal van gierzwaluw onder de dakpannen. Vogelnesten zijn zolang deze in gebruik zijn streng beschermd. De nesten van huismus en gierzwaluw zijn zelfs jaarrond beschermd omdat de vogels elk jaar terugkeren naar hetzelfde nest. Nesten van gierzwaluw en huismus worden echter alleen verwacht in de te behouden gedeelten.
4 Project 214370 22 juli 2014
Beoordeling Bartholomeus Koningsplein 1 in Asten
Contactgegevens
Wij hebben geen aanwijzingen gevonden die duiden op gebruik door of aanwezigheid van (verblijfplaatsen van) vleermuizen. De kans is echter groot dat vleermuizen foeragerend aangetroffen kunnen worden in de binnentuinen en dat deze foeragerende vleermuizen wellicht de aanleiding zijn geweest van de melding dat vleermuizen in het pand aanwezig zijn. Wij verwachten in dit geval de algemeen voorkomende gewone dwergvleermuis (Pipistrellus pipistrellus). Voor andere soorten vleermuizen vormt dit pand en omgeving geen geschikt foerageergebied.
Is vervolgonderzoek nodig?
Vervolgonderzoek is niet nodig. De werkzaamheden kunnen uitgevoerd worden zonder dat sprake is van een significant effect op vleermuizen.
Is een ontheffing nodig?
Een ontheffing is niet nodig. Er is immers geen sprake van verblijfplaatsen en er is geen sprake van een essentieel foerageergebied. Voor vleermuizen is in de directe omgeving veel en hoogwaardiger foerageergebied aanwezig.
Advies
Voor wat betreft vleermuizen zijn geen specifieke maatregelen noodzakelijk. Voor wat betreft vogels adviseren wij de werkzaamheden zodanig uit te voeren dat geen bewoonde nesten worden verstoord of vernietigd. Verder adviseren wij, als werkzaamheden aan de te behouden gedeelten in de planning worden opgenomen, onderzoek uit te laten voeren naar de feitelijke aanwezigheid van nesten van gierzwaluw en huismus. Beoordeeld moet worden of nesten aanwezig zijn, of maatregelen genomen kunnen worden dat deze nesten worden ontzien of dat een ontheffing moet worden aangevraagd voor het verstoren of vernietigen van nesten.