Assurance kent diverse gezichten Niet alleen kunnen de opdrachten op het gebied van tax

assurance zeer divers en specifiek zijn, ook de mate van comfort die de tax-assuranceleverancier afgeeft, kan variëren. Dit is de derde dimensie. De term ‘assurance’

moet in dit kader breed worden opgevat. Het gaat om het toevoegen van een vorm van comfort (zekerheid) aan fiscale-verantwoordingsinformatie en dus niet om de ‘enge’ betekenis van het technische begrip ‘assurance’

zoals die in de NV COS-standaarden wordt gehanteerd.

Accountants kunnen die zekerheid op diverse wijzen leveren, mede afhankelijk van het object van onderzoek (de horizontale-verantwoordingsinformatie) en de belastingmiddelen die van toepassing zijn.

Het kan variëren van een zogenaamde bijzondere controle- of beoordelingsopdracht van historische financiële informatie (NV COS 2400 of NV COS 800), tot dienstverlening in de vorm van specifiek overeengekomen werkzaamheden volgens NV COS 4400, een assurancerapport volgens NV COS 3000 (inclusief ISAE 3402) of eventueel een overige (advies) opdracht.

Een ISAE 3402-assurancerapport rondom de fiscale beheersing is een rapportage van een externe accountant over de opzet/het bestaan (het zogenaamd type I-rapport) en/of de effectieve werking (het zogenaamd type II-rapport) van de

interne-beheersingsmaatregelen in (een) bedrijfsproces(sen).

Alhoewel deze standaard primair bedoeld is voor het beoordelen van de interne beheersing in uitbestede processen, is dit stramien ook prima toepasbaar voor de beoordeling van de fiscale beheersing. Enerzijds omdat de rapportage een beschrijving bevat van het beoordeelde controleraamwerk, de getoetste key controls, de uitgevoerde assurancewerkzaamheden en de uitkomsten daarvan. Anderzijds gaat deze rapportage samen met een verklaring van de ondernemingsleiding dat de interne-beheersingsmaatregelen die in de rapportage beschreven zijn, adequaat zijn opgezet, bestaan en/of effectief werken en de opinie van de accountant daarover. Voor de gebruiker van deze rapportage, waaronder de commissarissen en de Belastingdienst, is dus ook direct duidelijk wat het onderzochte TCF precies inhoudt, op welke specifieke belastingmiddelen het TCF betrekking heeft (bijvoorbeeld vennootschapsbelasting, btw, loonbelasting, accijnzen) en welke controls wel, en welke (niet) goed zijn opgezet c.q. werken en/

of de juiste fiscale in control-verklaring door de ondernemingsleiding is afgegeven.

Ook kan de werking van een (deel van het) TCF worden aangetoond via het uitvoeren van steekproeven en/of data-analyse op de juiste fiscale behandeling van transacties. Bijvoorbeeld via een statistische steekproef die is opgezet volgens de uitgangspunten van de fiscus. Dit soort steekproeven kan worden uitgevoerd onder standaard ISAE 3000 (algemeen stramien voor assurancerapportages waarbij door de assuranceprovider tevens een overallconclusie wordt afgegeven) of onder ISRS 4400 (specifiek overeengekomen werkzaamheden).

Onder de vlag van NV COS 4400 (ISRS 4400) kunnen ook (deel)systemen van interne beheersing onderzocht worden en kan over de uitkomsten daarvan worden gerapporteerd. In Australië liep in de periode augustus 2014 tot januari 2015 op initiatief van de Australische belastingdienst de pilot ‘External compliance Assurance Process (ECAP)’ bij 54 organisaties. Dit proces

voorziet erin dat de externe accountant op verzoek van de belastingplichtige onderneming specifiek overeengekomen werkzaamheden verricht en daarover rapporteert volgens ASRS 4400 (de Australische uitwerking van de ISAE 4400-auditingstandaard). De pilot is recent succesvol afgesloten (zie www.ato.gov.au).

Naar verwachting zal tax assurance de komende tijd vooral worden geleverd via specifiek overeengekomen werkzaamheden (NV COS 4400/ISRS 4400).

4. Breed tax-assurance-universum

Al met al ontstaat er een driedimensionaal, breed universum met een groot aantal individuele (potentiële) tax-assurancegebieden waarin auditors een rol kunnen spelen en een vorm van assurance kunnen afgeven. Een

praktisch voorbeeld uit onze praktijk is een onderzoek naar de toepassing van de transferpricingafspraken in een internationaal concern. In deze case richtte de tax director zich vooral op het maken en documenteren van transferpricingafspraken met de fiscus; de

monitoring op de toepassing van die afspraken was niet duidelijk belegd in de organisatie. Op verzoek van de CFO verrichtte de auditor specifiek overeengekomen werkzaamheden op de feitelijke toepassing van die transferpricingafspraken in een specifiek boekjaar.

Een ander voorbeeld uit onze praktijk ziet op

brancheconvenanten horizontaal toezicht. Zo is in het brancheconvenant dagbladendistributie opgenomen dat jaarlijks door een external of internal auditor specifieke werkzaamheden worden uitgevoerd op de toepassing van een aantal loonbelastingspecifieke aspecten.

Een derde voorbeeld is een onderzoek onder de vlag van NV COS 4400 door een accountant van de effectieve werking van een aantal specifieke interne-beheersingsmaatregelen rondom loonbelastingen en sociale verzekeringen bij een internationaal opererende uitzendorganisatie.

Tax assurance vraagt al snel om multidisciplinaire teams met kennis van de audit maar ook van processen, (tax) controls, IT en de fiscaal-technische aspecten van het desbetreffende belastingmiddel.

5. Afsluiting

Door het leveren van tax assurance kunnen auditors zekerheid toevoegen aan fiscale verantwoordingsinformatie voor bestuurders, commissarissen, belastingdiensten en andere

belanghebbenden. Daar kan overigens op uiteenlopende wijze inhoud aan worden gegeven. In dit artikel is het tax-assurance-universum langs drie dimensies beschreven, zowel conceptueel als geïllustreerd aan de hand van praktijkvoorbeelden. Door de nieuwe fiscale werkelijkheid en internationale ontwikkelingen rondom co-operative compliance en horizontaal toezicht door belastingdiensten, is tax assurance vandaag actueler dan ooit. Aan auditors de uitdaging om hierop in te spelen en hun relevantie voor de maatschappij op het gebied van fiscaliteit nader inhoud te geven.

Samenvatting

Het personenvennootschapsrecht was in 2015 in beweging. De Hoge Raad nam in drie zaken opmerkelijke beslissingen over de personenvennootschap. Daarmee heeft de personenvennootschap zich meer aangepast aan de huidige tijd. In de eerste zaak oordeelde ons hoogste rechtscollege op 6 februari 2015 dat het faillissement van een vennootschap onder firma (vof) niet automatisch leidt tot het faillissement van iedere vennoot. In de tweede uitspraak besliste de Hoge Raad op 13 maart 2015 dat de toetredende beherende vennoot van een vof of een commanditaire vennootschap (cv) aansprakelijk is voor de vennootschapsschulden die vóór zijn toetreden zijn ontstaan. In het derde arrest van 29 mei 2015 oordeelde de Hoge Raad dat de commanditaire vennoot niet per definitie hoofdelijk aansprakelijk is bij overtreding van het beheersverbod. Voor overtreding van dit verbod blijkt voortaan een ontsnappingsroute te bestaan.