A. ARCHIEF VAN GOUVERNEUR (KAPITEIN-COMMANDANT, COMMANDANT) VAN ST.
EUSTATIUS, ST. MAARTEN EN SABA, EN RADEN, - 1802
De Engelsen waren verantwoordelijk voor de vernietiging van de bestuursarchieven uit de periode voor februari 1781). 12 Alleen de kerklijke registers zijn bewaard te gebleven.
Volgens de instruktie voor de commandeur van St. Eustatius, van 13 december 1686, had deze in alles het hoogste gezag. De commandeur zou zitting hebben in een Raad, die verder zou bestaan uit nog zes leden, onder wie de kapitein van de burgerij. De Raadsleden werden door de commandeur uit een door de gezamenlijke burgerij opgestelde voordracht. De commandeur stelde op Saba een vice-commandeur aan en vanaf 1703 was ook St. Maarten onder zijn gezag geplaatst. 13 In 1721 werden voor St. Eustatius, St. Maarten en Saba een eerste en een tweede commandeur aangesteld 14 Deze laaste functie verdween echter weer in 1724. In de instruktie van dat jaar (evenals in die van 1733 en 1776), was bepaald dat de commandeur met de Raad alles diende te verrichten, dat in het belang was van het land en de ingezetenen. Over de in de Raad behandelde zaken moest altijd met meerderheid van stemmen worden beslist. In het geval dat de stemmen souden staken, was het advies van de gouverneur doorslaggevend. 15 Op 3 februari 1781 werd St. Eustatius door de Engelsen veroverd. Het eiland bleef onder Engels gezag tot 26 november van dat jaar, toen het overging aan de Fransen.
Tijdens de Franse bezetting werd het bestuur uitgeoefend door de militaire bevelhebber, de civiele gezaghebber, die de titel van gouverneur kreeg en de raden. 16 Op 7 februari 1784 werd St. Eustatius weer overgedragen aan het Nederlands gezag. Pas op 3 februari 1785 aanvaardde de nieuw benoemde gouverneur zijn ambt. St. Eustatius, St. Maarten en Saba bleven onder zijn gezag
verenigd. De gouverneur was president van alle colleges. Hij had het hoogste gezag in alle zaken van politie (bestuur), hij bekleedde het voorzitterschap in zaken van justitie en hij het oppperbestuur over de militie. Voor alle belangrijke kwesties diende hij de Raad bijeen te roepen. 17 Vanaf januari 1790 is in de notulen van de vergaderingen van gouverneur en raden vermeld, of de behandelde zaken het Hof van Politie dan wel het Hof van Justitie aangingen.Op 16 maart 1792 werd bekend gemaakt dat bij resolutie van de Staten-Generaal van 27 mei 1791 was bepaald dat de Westindische koloniën voortaan direkt onder de Staten-Generaal zouden ressorteren. Alle ambtenaren en alle instrukties en reglementen werden voorlopig gehandhaafd. 18 Op 15 april 1795 sloten de gouverneur ad interim en raden een overeenkomst met de gedelegeerden van de Franse Nationale Conventie.
Daarbij werd onder meer bepaald, dat de organisatie van bestuur, justitie en defensie op de oude voet zouden worden voorgezet. 19 De gouverneur ad interim werd op 12 juli 1795 geschorst en vervangen door een kapitein-commandant over St. Eustatius, St Maarten en Saba. 20Op 24 augustus 1795 werd het zittene bestuur door de burgers van St. Eustatius gecontinueerd. 21 De Franse troepen bleven op het eiland tot 16 april 1801; 5 dagen later werd St. Eustatius door de Engelsen bezet. Het bestuur kwam te berusten bij de Engelse commandant en de raden. 22 Op 21 november 1802 werd St.
Eustatius weer aan de Bataafse Republiek overgedragen. Gouverneur (commandeur) en raden werden vanouds in de uitoefening van hun taak bijgestaan door een secretaris. 23 In oktober 1784 benoemde de vergadering van de Heren X behalve een secretaris ook een eerste gezworen klerk en een beëdigd klerk. 24
12 Hamelberg (1897), Document M [p. 186]; ARA OASE, inv. nr. 122 fo. 14-vo.
13 ARA WIC, inv. nr. 770 fo. 60; Encyclopedie van de Nederlandse Antillen (1969) p. 256; ARA WIC, inv. nr. 248 fo. 171.
14 WIP nr. 20 15 WIP nrs. 21 en 27
16 ARA OASE, inv. nr. 122 nrs. 2 en 21; ARA OASE, inv.nr. 123 fo. 721 vo-722.
17 ARA Archieven van de Staten-Generaal (resoluties 1784, 2e deel, p. 1239).
18 ARA OASE, inv. nr. 25 fo. 19vo (publicatie van 16 maart 1792)
19 ARA OASE Archief van het Westindisch Comité, inv. nr. 55 pp. 377 - 382 (Franse tekst); ARA OASM, inv. nr. 295 pp.
347 - 352 (Nederlandse tekst); ARA OASE, inv. nr. 8 fo. 44 e.v.
20 ARA OASE, inv. nr. 8 fo. 243 - 248vo.
21 ARA OASE, inv. nr. 8 fo. 294-vo.
22 WIP nr. 115.
23 WIP nrs. 4, 28 en 62 24 ARA WIC, inv. nr. 20 fo. 408.
1. Gouverneur en Raden.
1. GOUVERNEUR EN RADEN.
1-2 Notulen van de vergadering van gouverneur en raden,
1785 - 1787 1 katern en 1 deel
1 1785 februari 3 - 1785 april 26, 1 katern
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
2 1785 mei 18 - 1787 februari 2, 1 deel
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
3-8 Notulen van de vergadering van gouverneur (kapitein-commandant, commandant) en raden,
1790 - 1795 6 banden
3 1790 januari 4 - 1790 december 29
Niet raadpleegbaar
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
4 1791 januari 7 - 1791 december 30
Niet raadpleegbaar
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
5 1792 januari 4 - 1792 december 29
Niet raadpleegbaar
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
6 1793 januari 2 - 1793 december 21
Niet raadpleegbaar
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
7 1794 januari 8 - 1794 december 29
Niet raadpleegbaar
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
8 1795 januari 7 - 1795 december 23
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
Zie tevens inv. nr 83
10-22 Ingekomen rekesten met de daarop genomen beschikkingen en ingewonnen berichten, met bijlagen
1782 - 1802 1 omslag, 3 banden en 9 pakken
10 1782 - 1783 november
Niet raadpleegbaar
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
11 1784 februari - 1785 februari
Niet raadpleegbaar
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
12 1785 maart - 1785 april, 1 omslag
Niet raadpleegbaar
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
13 1785 mei - 1785 december
Niet raadpleegbaar
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
14 1786 - 1787, 1 band
Niet raadpleegbaar
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
15 1788 - 1789
Niet raadpleegbaar
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
16 1790
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
17 1791
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
18 1792 - 1793, 1 band
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
19 1794, 1 band
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
20 1795
Niet raadpleegbaar
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
21 1796 - 1798 juli
Niet raadpleegbaar
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
22 1802 januari - 1802 september
Niet raadpleegbaar
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
23 Ingekomen brieven van Westindische Compagnie, de Raad der Coloniën en St.
Maarten. Met bijlagen,
1783 oktober - 1796 november 1 pak
Niet raadpleegbaar
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
24-26 Registers van publicaties,
1785 - 1802 3 delen
Zie voor publicaties uit voorgaande jaren, de inv. nrs. 122 - 127.
24 1785 mei - 1785 juli
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
25 1790 oktober - 1795 mei
Niet raadpleegbaar
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
26 1797 mei - 1799 maart
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
Zie tevens inv. nr. 81
28 Civiele gerechtsrol,
1790 maart - 1792 juni 1 deel
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
29 Civiele sententies,
1790 maart - 1797 januari 1 deel
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
30 Fiscaalrol,
1792 augustus - 1793 1 deel
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
31 "Judiciële stukken". Processtukken,
1785 december - 1792 maart 1 pak
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
32 "Judiciële instrumenten boek". Register van judiciële stukken,
1794 april - 1794 december 1 deel
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
Bevat onder andere inventarissen (en aanvullingen) van stukken, conclusies van eis, memories, rekesten etc.
33-34 Register van sommaties en renovaties,
1782 - 1792 2 delen
Een sommatie volgt wanneer een verliezende partij niet binnen 24 uur aan het vonnis voldoet; word de sommatie niet binnen 24 uur opgevolgd dan wordt deze gerenoveerd. Blijft de verliezende partij in gebreke dan wordt overgegaan tot executoriale verkoop van bepaalde goederen.
33 1782 - 1783 januari
Niet raadpleegbaar
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
34 1785 juni - 1787 augustus; 1790 - 1791 juli; 1792 september
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.
35 "Arrest Boek". Register van beslaglegging op de persoon of de goederen van de schuldenaar.
1785 juni - 1792 april 1 deel
Dit inventarisnummer is alleen als kopie te raadplegen.