Analysemodel fotonovelle Rosa out of Control

haar aangeraden om vijf dagen in de week elke dag minimaal zestig minuten aan lichaamsbeweging te besteden. Tevens krijgt Rosa het advies om zelf het spits af te bijten en het goede voorbeeld te geven aan haar kinderen. Om deze adviezen in de praktijk te kunnen brengen wordt aangeraden om kleine maar essentiële veranderingen aan te brengen, bijvoorbeeld door frisdrank te vervangen voor water en rood vlees te vervangen voor gevogelte en vis. De fotonovelle heeft tot slot de belangrijke boodschap dat kinderen met overgewicht een veel grotere kans hebben om als volwassene obesitas te krijgen, waardoor deze groep op latere leeftijd het risico loopt op diabetes, een te hoge bloeddruk of hart- en vaatziekten. Rosa en haar kinderen beseffen op basis van de adviezen van de apotheek en de dokter steeds meer dat er iets moet veranderen, waardoor ze meer aan lichaamsbeweging gaan doen en hun voedingspatroon veranderen. De fotonovelle laat daarmee een verhaal zien waarin een moeder en haar kinderen, met de nodige hordes, gaandeweg een gezondere levensstijl weten in te voeren.

3.2 Analysemodel fotonovelle Rosa out of Control

In dit hoofdstuk wordt uiteengezet op welke manier de fotonovelle Rosa out of Control door ons is geanalyseerd en welk analysemodel wij daarbij hebben gebruikt. Zoals besproken in het theoretisch kader onderscheidt Barry (1997) verschillende elementen op het gebied van visuele communicatie die in het geval van de fotonovelle van invloed kunnen zijn op de manier waarop de kijker het verhaal verwerkt. Deze elementen kunnen daarnaast mogelijk bijdragen aan de identificatie van de kijker met de personages in het verhaal, de ervaren transportatie beïnvloeden en tot slot kunnen ze van invloed zijn op de te verwachten attitude- en gedragsverandering. Met aanvulling van de verdere theoretische onderbouwing van onder meer Van Boven en Dorleijn (2013) en Kress en Van Leeuwen (2006) is getracht een analysemodel te ontwerpen waarmee de fotonovelle op basis van enkele analysepunten kan worden besproken. Hierbij wordt in het bijzonder aandacht besteed aan de manier waarop de fotonovelle is vormgegeven en welke effecten op basis van deze vormgeving verwacht mogen worden wat betreft de verwerking van het verhaal door de kijker. De analysepunten hebben te maken met de manier waarop de verschillende frames zijn ingedeeld, hoe de personages zijn geportretteerd, welke technieken er op het gebied van visuele communicatie kunnen worden herkend en op welke manier de frames samen een coherent verhaal vormen. Om de in de inleiding gestelde onderzoeksvragen te kunnen beantwoorden en de fotonovelle aan de hand van de vastgestelde analysepunten te bespreken, wordt er hieronder allereerst per analysepunt uiteengezet wat er wordt besproken en welke deelvragen daarbij getracht worden te beantwoorden.

Personages: De manier waarop de personages in beeld worden gebracht kan van invloed zijn op de manier waarop de kijker de door de personages vertoonde emoties en acties interpreteert. Daarmee kan de manier waarop de personages in beeld worden gebracht bovendien van invloed zijn op de mate van identificatie die de kijker ervaart met de personages. In dit onderzoek letten we op de gedragingen van de personages, maar ook op hun uiterlijke kenmerken en de manier waarop ze binnen het frame zijn gepositioneerd. Naast het feit dat een karakterschets wordt gegeven, stellen we tevens vast welke rol is toebedeeld aan de verschillende personages en op welke manier zij gedurende het verhaal van Rosa out of Control worden geportretteerd. Om de fotonovelle op deze punten te analyseren zijn de volgende deelvragen gevormd:

- Op welke manier worden de personages in beeld gebracht (gelet op het uiterlijk, het gedrag en de plaatsing binnen het frame)?

36 - In hoeverre kan de manier waarop de personages in beeld worden gebracht een voorspeller

zijn van de mate van identificatie die de kijker ervaart met de personages?

- In hoeverre verandert er gedurende het verhaal iets aan de manier waarop de personages worden geportretteerd?

Frame: Een ander belangrijk element van de analyse van Rosa out of Control betreft de opbouw van de fotonovelle en de vormgeving van de frames. In dit onderzoek letten we op de manier waarop de frames zijn ingedeeld en uitgesneden en de manier waarop ieder afzonderlijk frame is ingekaderd. Daarnaast kijken we naar de oriëntatie van de frames (horizontaal of verticaal) en stellen we vast in hoeverre de frames van elkaar verschillen wat betreft de grootte. Vervolgens wordt gekeken of er bepaalde patronen te herkennen zijn in de gemaakte keuzes wat betreft de vormgeving van de frames en wordt bepaald welke effecten op basis hiervan te verwachten zijn. De genoemde elementen van een frame dragen namelijk stuk voor stuk bij aan de manier waarop de frames door de ontvangers worden verwerkt, de hoeveelheid aandacht die de kijker aan ieder afzonderlijk frame besteedt en de manier waarop de gebeurtenissen worden geïnterpreteerd. Ter bespreking van de frames zijn de volgende deelvragen opgesteld:

- Op welke manier zijn de frames ingedeeld binnen de fotonovelle?

- In hoeverre verschillen de frames van elkaar in oriëntatie, grootte en inkadering?

- Welke patronen en conventies kunnen er worden herkend wat betreft de vormgeving van de frames?

- Welke mogelijke effecten kunnen er worden verwacht wat betreft de manier waarop de ontvanger de verschillende soorten frames interpreteert?

Perspectief: Het perspectief kan een belangrijke rol spelen wat betreft de beeldvorming van de kijker en kan daardoor van invloed zijn op de manier waarop de gebeurtenissen, de karakters van de personages en de door hen vertoonde emoties en gelaatsuitdrukkingen door de kijker worden geïnterpreteerd. In dit onderzoek kijken we dan ook naar de manier waarop de scenes zijn afgebeeld en welk perspectief hierbij wordt gehanteerd. We stellen vast vanuit welke camerapositie de personages en gebeurtenissen in beeld worden gebracht, welke effecten de camerapositie heeft op de manier waarop het verhaal aan de kijker wordt gepresenteerd en de manier waarop de personages worden geportretteerd. Daarnaast stellen we vast in hoeverre er van perspectief wordt gewisseld, op welke momenten dit gebeurt en welke patronen hierin te ontdekken zijn. Tot slot spreken we onze verwachtingen uit wat betreft de mogelijke effecten die het perspectief heeft op de interpretatie van de gebeurtenissen en personages door de kijker. Om op deze kwesties een antwoord te vinden zijn de volgende deelvragen geformuleerd:

- Op welke manier zijn de verschillende scenes afgebeeld en welk perspectief wordt hierbij gehanteerd?

- In hoeverre wordt er gedurende het verhaal van perspectief gewisseld en welke patronen zijn hierin te herkennen?

- Welke effect heeft het perspectief op de manier waarop de personages worden geportretteerd?

- Welke mogelijke effecten heeft het perspectief op de beeldvorming van de kijker en de manier waarop de gebeurtenissen en personages worden geïnterpreteerd?

Afstand: Ook de ervaren afstand tussen de kijker en de personages in het verhaal kan een belangrijke rol spelen wat betreft het beeld dat de kijker heeft van de personages. Er kan namelijk worden gekozen voor een camerapositie die is ingezoomd op een personage, maar ook voor een camerapositie waarmee een uitgezoomd beeld wordt weergegeven van de betreffende scene.

37 Tevens kan de ervaren afstand een rol spelen in de hoeveelheid aandacht die de kijker aan de personages toebedeeld, waardoor de afstand van invloed kan zijn op het belang dat de kijker aan een personage hecht. In dit onderzoek kijken we naar de cameraposities en hoe deze zich verhouden tot de personages. Daarnaast stellen we vast welke patronen er te herkennen zijn en wat de mogelijke effecten zijn van de ervaren afstand op de beeldvorming van de kijker en de mate van identificatie die de kijker mogelijk ervaart ten opzichte van de kijker. Voor de analyse omtrent de ervaren afstand zijn de volgende deelvragen opgesteld:

- Welke cameraposities worden er gehanteerd en wat heeft dit tot gevolg voor de afstand tussen de kijker en de personages?

- Welke patronen zijn er te herkennen wat betreft het in- en uitzoomen van de camera en wat is hiervan de invloed op de manier waarop de personages worden geportretteerd?

- Wat is het mogelijke effect van de ervaren afstand op de identificatie die de kijker met de personages ervaart en de waarde die de kijker hecht aan een personage?

Tijdsspanne: Hoewel het gaat om een statische weergave van de gebeurtenissen kan er worden gevarieerd met de frames om op deze manier toch een bepaalde suggestie van tijd te wekken. Ook kunnen bepaalde gebeurtenissen langer onder de aandacht worden gebracht door tijdvertragingstechnieken te gebruiken; in dit geval door meerdere frames aan een gebeurtenis te wijden. Door voor een bepaalde gebeurtenis relatief weinig frames te gebruiken, kan daartegenover de suggestie van tijdversnelling worden gewekt. In dit onderzoek wordt gekeken naar de tijdsspanne en de manier waarop gevarieerd wordt met het aantal frames om ofwel tijdsversnelling ofwel tijdsvertraging te bereiken. We stellen daarom vast op welke manier het ontwerp van de frames van invloed is op de tijdsspanne en de mogelijke effecten die de tijdsspanne heeft op de hoeveelheid aandacht die de kijker aan bepaalde gebeurtenissen of personages besteedt. Tot slot stellen we vast in hoeverre het concept van tijdsvertraging een rol speelt bij het suggereren van actie binnen de frames. Om deze kwesties te beantwoorden zijn de volgende deelvragen opgesteld:

- Welke technieken worden gebruikt om te variëren met de tijdsspanne en hoe komen deze technieken tot uiting wat betreft de vormgeving van de frames?

- Waar is tijdsvertraging of -versnelling te herkennen en welk effect heeft dit op de levendigheid van de gebeurtenissen?

- Welke mogelijke effecten zijn er te verwachten wat betreft de mate van aandacht die een bepaalde gebeurtenis krijgt als gevolg van tijdsvertraging dan wel -versnelling?

Licht en donker: Een andere belangrijke factor in onze analyse is het effect van licht en donker, twee elementen die in de fotografie essentieel zijn bij de totstandkoming van een foto. Door middel van de lichtinval kunnen bepaalde delen van een foto extra worden belicht, terwijl andere delen worden overschaduwd. Het gebruik van verschillende lichtbronnen kan daarnaast van invloed zijn op de manier waarop de personages worden geportretteerd doordat bepaalde kenmerkende details van het gezicht van de personages in verschillende lichtsituaties anders in beeld worden gebracht. In dit onderzoek wordt gekeken naar de lichtinval en de effecten die dit heeft op de sfeer die een bepaalde scene uitstraalt en de mogelijke effecten die lichtinval heeft op het beeld dat de kijker van een bepaald personages heeft. We kijken dan ook naar de mogelijke impact die de verschillende lichtbronnen hebben op de manier waarop de personages en gebeurtenissen worden geïnterpreteerd door de kijker. Om de elementen licht en donker te analyseren zijn de volgende deelvragen opgesteld:

- Welke lichtbronnen worden er gedurende het verhaal gebruikt en in hoeverre heeft dit effect op de belichting van de personages en de scene daaromheen?