Uit onderzoek blijkt dat de earningsstrippingregeling in Duitsland niet nadelig is voor het vestigingsklimaat. Hierdoor wordt een mogelijke invoering van een dergelijke regeling positief ontvangen door de Nederlandse overheid met behoud van specifieke renteaftrekbeperkingen. Een kanttekening is gemaakt in het onderzoek dat de belastingplichtigen tegenmaatregelen hebben
50 getroffen om de nadelige effecten zoveel mogelijk te beperken. Door dit gegeven kan de effectiviteit van de regeling in kwestie afnemen. Wanneer de earningsstrippingregeling niet effectief is in het beperken van de rente dan is de regeling niet nadelig voor het vestigingsklimaat. Zorgt de wetgever dat de rente daadwerkelijk effectief wordt beperkt dan heeft dit naar alle waarschijnlijkheid een negatieve impact op het vestigingsklimaat.
Een onderzoek om de effectiviteit van de earningsstrippingregeling te bepalen, als entiteiten de mogelijkheid hebben om tegenmaatregelen toe te passen, wordt aanbevolen. Voornamelijk als het onderzoek een vergelijking maakt met de situatie waarin de tegenmaatregelen niet mogelijk zijn om de belastingverzwaring tegen te gaan.
51 6
Bijlage
6.1
Bijlage 1
Een voorbeeld om de werking van art. 15 Wet VPB 1969 te illustreren.
Een moedermaatschappij A BV neemt alle aandelen over van X BV voor een bedrag van €50mln, de overname wordt gefinancierd met €15mln eigen vermogen en €35mln vreemd vermogen tegen een rente van 5%. De fiscale eenheid waarin A BV gevestigd is behaalde voor de overname een winst van €0.5mln per jaar. Na overname van X BV wordt een winst behaald van €4.5mln, €4mln is afkomstig van X BV. X BV wordt gevoegd bij de fiscale eenheid gelijk na de overname. De rentekosten zijn 5% van €35mln ad €1.75mln per jaar.
De berekening van de niet aftrekbare rente is als volgt:
Winst fiscale eenheid €4.5mln
Winst behaald door X BV wordt in mindering gebracht -/- €4mln De overname rente wordt hieraan toegevoegd + €1.75mln
Renteaftrekruimte €2.25mln
De drempel wordt afgetrokken van de renteaftrekruimte waaruit een renteaftrekbeperking volgt van €2.25mln -/- €1mln = €1.25mln
De berekening van de bovenmatige rente is als volgt: Jaar 1
De bovenmatige schuld is 35mln -/- 60% x €50mln = €5mln De bovenmatige schuld bedraagt derhalve 5% x €5mln = €0.25mln.
Jaar 2
De bovenmatige schuld is 35mln -/- 55% x €50mln = €7.5mln
De bovenmatige schuld bedraagt derhalve 5% x €7.5mln = €0.375mln.
6.2 Bijlage 2
Een voorbeeld voor de werking van de group ratio rule van de OESO.
Vennootschappelijk Fiscaal
Netto betaalde rente EBITDA Netto betaalde rente EBITDA
groep ABC €150mln €1.5mld n.v.t. n.v.t.
52 De group ratio wordt bepaalt door 150mln / 1.5mld x 100% = 10%
Er zijn nu twee opties om de aftrekbare rente te bepalen, volgens de tax principle en de accounting
principle.
Optie a – tax principle
De tax principle volgt de fiscale jaarrekening en gaat als volgt: De group ratio = 10%. De ratio vermenigvuldigd met de EBITDA = 10% x €250mln = €25mln.
Van de totaal betaalde rente is 25mln aftrekbaar en 10mln niet aftrekbaar. Optie b – accounting principle
De accounting principle volgt de vennootschappelijke jaarrekening. Op deze wijze wordt de group
ratio vermenigvuldigd met de vennootschappelijke EBITDA, 10% x €150mln = €15mln.
€15mln is aftrekbaar van de totale €35mln. Optie c – alternatief voor de accounting principle
De group ratio van 10% wordt vermenigvuldigd met de vennootschappelijke EBITDA, 10% x €150mln = €15mln. Dit wordt vergeleken met de totaal betaalde rente aan derde. De ratio hiervan is 15/40 = 37.5%. De totale betaalde rente in de fiscale jaarrekening is voor 37.5% aftrekbaar.
53 7
Bibliografie
7.1
Artikelen
M.J. Boer & J.N. Bouwman, Hoofdstuk 4 renteaftrekbeperkingen, Wegwijsreeks nr. 01-13
R. Broeren, Commentaar NDFR Artikel 12c Wet VPB 1969 Groepsrentebox (niet in werking) actueel op 10-06-2016
F.J. Elsweier & J. van Strien, De Duitse earningssstrippingmaatregel: een (goede) optie voor Nederland?, WFR 2012/182
F.A Engelen, Herziening van de vennootschapsbelasting: vermogensaftrek of tariefverlaging, WFR 2010/779
F.A Engelen, H. Vordering en S van Weeghel, Wijziging van belastingwetten met het oog op het tegengaan van uitholling van de belastinggrondslag en het verbeteren van het fiscale
vestigingsklimaat, WFR 2008/891
J.A.G van der Geld, De behandeling van rente in de VPB heroverwegen, WFR 2009/145 E.J.M Heithuis, voorstellen engelen c.s. voor VPB 2010: ei van Columbus?, WFR 2008/1067
J.H.A.M. van Helvoirt, E.H.S. Spierts & A.J. Stevens, De Duitse unternehmensteuerreform 2008: een overzicht, WFR 2008/834
N. Herzog, U. Lochmann & B. Liekenbrock, Impact study of the new German interest capping rule, Intertax 2008, nr. 12
D.A. Hofland en J.A. Lorié, Macro-economische overwegingen pleiten tegen de verplichte groepsrentebox en defiscalisering groepsrente, WFR 2009/647
E. Nijkeuter, Commentaar artikel 15ad Wet VPB 1969 begrenzing renteverrekening, NDFR
T.A. Keijzer, art. 13l Wet VPB 1969: nieuwe troef overheid in strijd tegen excessieve renteaftrek?, FF 2013/236
E.C.C.M. Kemmeren, BEPS en renteaftrek en andere financiële betalingen: de verkeerde route, WFR 2015/1107
Q.W.J.C.H. Kok, Renteaftrek bij acquisities, ondernemingsrecht 2014/48
M.G.H. Kroon & J. van Strien, Het streven naar grondslagverbreding: is earningstripping de oplossing?, NTFR 2011/614
O.C.R. Marres, Fraus Legis blijft een krachtig wapen tegen winstdrainage, WFR 2008/1431 V.L. Meijerman & R.C. de Smit, art. 10b Wet VPB 1969: renteaftrekbeperking me onverwachte gevolgen, WFR 2015/250
P.F.E.M. Merks, Groepsfinanciering en vennootschapsbelasting, WFR 2005/1246 L.E.J. Meuwissen & W.J.H.A. de Groot, De groepsrentebox, BB 2009/09
M.F. Nouwen & J van Strien, De groepsrentebox is ‘dood’, lang leve de vermogensaftrek?, NTFR 2010/1423
F.G.H. van Nus, commentaar NDFR artikel 8c Wet VPB 1969 Niet aftrekbare rente, royalty’s, actueel op 7-5-2016
M.H.C. Ruijschop, Consultatiedocument verdeling VPB-druk en renteproblematiek, NTFR 2009/1426 G.H. Soeten & R.H.M. Roumen, Het Nederlandse fiscaal vestigingsklimaat: storm op komst?, WFR 2011/742
Vakstudie Vennootschapsbelasting, Samenloop met renteaftrekbeperkingen, art. 13l VPB 1969, aant. 1.6.2.
Vakstudie Nieuws, Voorstel ‘anti tax avoidance’-richtlijn, V-N 2016/12.5
Vakstudie Nieuws, Reactie Staatssecretaris van Financiën op ‘Final Reports’ van BEPS actiepunten, V-N 2015/56.4
N.E. Vis, De oogmerktoets bij de aftrekbeperking deelnemingsrente, WFR 2013/279 J. Vleggeert, Over rente en royalty’s: de BEPS-acties 4 en 5, WFR 2016/49
M.F. de Wilde, EU BEPS; Anti Taks Avoidance Package Europese Commissie, NTFR 2016/574 M.F. de Wilde, Commissievoorstellen Anti-ontgaanspakket; tussenstop of eindehalte?, FED 2016/38
54 7.2
Boeken
H.P.A.M. van Arendonk et al, Wegwijs in de belastingheffing van ondernemingen, Wegwijs Reeks nr. 06-11.
M.J. Boer & J.N. Bouwman, Wegwijs in de Vennootschapsbelasting, Wegwijs Reeks nr. 01-13. A. van Eijsden, B. Kiekebeld & D.S. Smit, Nederlands belastingrecht in Europees perspectief, Deventer, Wolters Kluwer, 2014.
J.A.G van der Geld, Hoofdzaken vennootschapsbelasting, Wolter Kluwer, 2015
OESO, Action Plan on Base Erosion and Profit Shifting, published on OESO, 2013, Parijs OESO, BEPS - 2015 Final Report, OESO, 2015, Parijs.
OESO, Limiting Base Erosion Involving Interest Deductions and Other Financial Payments, Action 4 - 2015 Final Report, OESO, 2015, Paris.
J. Vleggeert, Aftrekbeperkingen van de rente in het internationale belastingrecht, Deventer, Wolters Kluwer 2009.
7.3
Kamerstukken
Besluit van 11 augustus 2004, nr. IFZ2004/126M
Brief van de Staatssecretaris van Financiën 15 juni 2009, kenmerk: DB/2009/227U Brief van de Staatssecretaris van Financiën 5 december 2009, kernmerk: DB/2009/674 M Brief van de Staatssecretaris van Financiën 5 oktober 2015, kenmerk: IZV/2015/657 M Brief van de Staatssecretaris van Financiën 21 december 2015, kenmerk: 2015-0000022327 EC, nieuwsbericht 9 juli 2009, nr. IP/09/1100
EC, nieuwsbericht 21 juni 2016, nr. IP/16/1886
EC, Voorstel voor een RICHTLIJN VAN DE RAAD, COM(2016)26/F1 EC, Voorstel voor een RICHTLIJN VAN DE RAAD, 9431/16
EC, verslag aan de Raad, 9432/16
EC, Voorstel voor een RICHTLIJN VAN DE RAAD, 10039/16 Kamerstukken I 2001/02, 28034, nr. 123b Kamerstukken I 2011/12, 33287, nr. D Kamerstukken II 1995/96, 24696, nr. 3 Kamerstukken II 1995/96, 24696, nr. 5 Kamerstukken II 2001/02, 28034, nr. 5 Kamerstukken II 2004/05, 29210, nr. 8 Kamerstukken II 2004/05, 30107, nr. 2 Kamerstukken II 2005/06, 30572, nr. 3 Kamerstukken II 2005/06, 30572, nr. 8 Kamerstukken II 2008/09, 31369, nr. 5 Kamerstukken II 2011/12, 33287, nr. 22 kamerstukken II 2011/12, 33287, nr. 3 Kamerstukken II 2015/16, 25087, nr. 112 Kamerstukken II 2015/16, 25087, nr. K
Ministerie van Financiën, nieuwsbericht 21 juni 2016, EU-landen pakken belastingontwijking aan Rapport Studiecommissie belastingstelsel, 7 juni 2010
Staatsblad 1996, 651 Staatsblad 2011, 639 Staatsblad 2012, 321
Wachstumsbeschleunigungsgesetz, BT-Drucks 17/15
7.4
Jurisprudentie
HR 31 juni 1978, zaaknr. 18230, LJN: AX2866 HR 26 april 1989, zaaknr. 24 446, LJN: ZC4024 HR 10 augustus 2001, zaaknr. 35 890, LJN: AB3138 HR 17 juni 2005, zaaknr. 40 819, LJN: AT7653 HR 1 maart 2013, zaaknr. 11/00675, LJN: BV1426 HvJ EG 18 september 2003, zaaknr. Zaak C-168/01