20200513 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit.pdf

(1)

Achtergrondrapportage monitoring mobiliteit

COVID-19

Versie woensdag 13 mei M&E-team

Deze rapportage verschijnt 1x/week op woensdag

(2)

› De achtergrondrapportage heeft als doel 1x per week inzicht te geven in de ontwikkeling van verkeer en vervoer (nationaal en internationaal) ten tijde van de coronacrisis en daarna. Hierbij wordt breed gekeken naar verkeersafwikkeling, reisgedrag, milieu en vervoermiddelen.

› Voor deze rapportage wordt data en kennis binnen en buiten het

departement benut om een zo volledig mogelijk overzicht te geven. De gebruikte bron wordt op de slides vermeld.

› Er is tevens een basismonitor beschikbaar die 2x per week inzicht geeft in de brede mobiliteitsontwikkeling (fiets, OV, wegverkeer en andere

modaliteiten) ten tijde van de COVID-19 maatregelen.

Achtergrondrapportage monitoring mobiliteit

COVID-19

(3)

› Verkeersafwikkeling (zonder 5 mei)

– Autoverkeer met 29% afgenomen (was 41%)

– Vrachtverkeer bijna op het oude niveau (was 5% minder) – Gebruik OV met 83% afgenomen (was 86%)

› Reisgedrag

– Het aantal verplaatsingen naar kantoor is gedaald met 30% (was 45%-50%) – De hoeveelheid rondjes doen (fiets en lopen) is met 40% gestegen (was 60%) – Thuiswerken is toegenomen tot 62% (was 28%)

› Milieu

– Op leefniveau is concentratie NO₂ met 10%-20% gedaald – Verkeerslawaai is met 6-7 dB afgenomen

Samenvatting

M&E-team 3

(4)

› Nieuw

– Intensiteiten Duitsland – Parkeerinformatie

– Enquêtes over thuiswerken en reizen met OV – Korte termijn prognoses

› Verwacht

– Vrachtverkeer Duitsland

– Definitieve resultaten enquête IenW

Aanpassingen

(5)

Huidige situatie

Verkeersafwikkeling

1

M&E-team 5

Foto: A1 bij Apeldoorn, Henk Taale

(6)

Intensiteiten

Bron: NDW, bewerkt M&E 0

20 40 60 80 100 120

03-mrt 10-mrt 17-mrt 24-mrt 31-mrt 07-apr 14-apr 21-apr 28-apr 05-mei

Index intensiteit

HWN - Totaal OWN - Totaal HWN - Vracht OWN - Vracht

(7)

Intensiteiten – 10 knelpuntlocaties

M&E-team 7

Bron: NDW 0

500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500 4.000

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23

Voertuigen/uur

03-mrt 31-mrt 28-apr

(8)

Intensiteit landsdelen – alle verkeer

20 40 60 80 100 120

Index intensiteit

Noord Oost Zuid Zuid-West Noord-West

(9)

Intensiteit landsdelen - vrachtverkeer

M&E-team 9

20 40 60 80 100 120

Index intensiteit

Noord Oost Zuid Zuid-West Noord-West

(10)

Verkeersprestatie HWN (werkdagen)

0 200 400 600 800 1.000 1.200

2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17

Verkeersprestatie (miljoen vrt.km)

Week 2019 2020

Bron: NIS-Rijkswaterstaat, bewerkt M&E

(11)

Reistijdvertraging HWN

M&E-team 11

Bron: NIS-Rijkswaterstaat, bewerkt M&E 0K

100K 200K 300K 400K 500K 600K 700K 800K 900K 1000K

2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19

Voertuigverliesuren

Week

Gemiddelde 2018-2019 2020

(12)

0%

20%

40%

60%

80%

100%

120%

Gebruik OV

Bron: CBS/TransLink, bewerkt M&E 0

100 200 300 400 500

1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23

Instappers (x 1000)

Instappers per uur

referentie 07-mei

April: -85,7%

Mei: -81,1%

(13)

Fietsen en lopen

M&E-team 13

Bron: NVP, bewerkt M&E 0

1 2 3 4 5 6

0 5 10 15 20 25 30

10 11 12 13 14 15 16 17 18 19

Trips

Kilometers

Week

Fietsen - km Lopen - km Fietsen - trips Lopen - trips

(14)

Fietsverkeer Rotterdam

50 100 150 200 250 300

Index intensiteit

Donderdag Zondag

(15)

Internationaal verkeer

M&E-team 15

20 40 60 80 100 120

3-mrt 24-mrt 31-mrt 07-apr 14-apr 21-apr 28-apr 05-mei

Index

Alle grensovergangen - Alle verkeer Alle grensovergangen - Vrachtverkeer Duitsland - Alle verkeer

Duitsland - Vrachtverkeer België - Alle verkeer

België - Vrachtverkeer

(16)

Binnenvaart

Bron: NDW

(17)

Aantal vluchten Nederland

M&E-team 17

Bron: Eurocontrol, bewerkt M&E 0

2.000 4.000 6.000 8.000 10.000 12.000 14.000

11 12 13 14 15 16 17 18 19

# vluchten

Week 2019 2020

(18)

-60%

-50%

-40%

-30%

-20%

-10%

0%

10%

20%

30%

januari februari maart

Verandering t.o.v. vorig jaar

vluchten passagiers vracht post

Schiphol

Bron: CBS

(19)

0 200 400 600 800 1000 1200 1400

2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19

km.uren per dag

Filezwaarte

2019 2020

Verkeersafwikkeling Vlaanderen

M&E-team Bron: Verkeerscentrum Vlaanderen, bewerkt M&E 19

0 20 40 60 80 100 120

Index intensiteit

Intensiteiten

totale verkeer vrachtverkeer

(20)

Intensiteiten Duitsland

0%

20%

40%

60%

80%

100%

120%

05-mrt 12-mrt 19-mrt 26-mrt 02-apr 09-apr 16-apr 23-apr 30-apr 07-mei

18 meetpunten Bron: MinWVLW,

bewerkt M&E

(21)

Vergelijking intensiteiten

M&E-team 21

Bewerkt M&E-team

› Nederland en Duitsland volgen gelijk patroon

› Afwijking aan het eind komt door 5 mei

› In Vlaanderen zijn de

intensiteiten relatief veel lager

0 20 40 60 80 100 120

Index intensiteit

Nederland België Duitsland

(22)

› Autoverkeer op HWN tot 29% afgenomen, dit was maximaal 41%

minder

› Verkeer HWN neemt dus weer toe, net als in Vlaanderen en Duitsland

› Autoverkeer op OWN tot 18% afgenomen, dit was maximaal 34%

minder

› Vrachtverkeer was eerst 5% minder, nu weer op oude niveau

› Congestie nagenoeg verdwenen tot 2% à 3%, zie ook video

› Gebruik OV met 82% afgenomen, dit was maximaal 86% minder

› Fietsen en lopen nemen in aantal af, maar in afstand toe

Conclusies verkeersafwikkeling

(23)

Huidige situatie

Reisgedrag

2

M&E-team 23

Foto: Den Haag Centraal Station, Sebastiaan Barel

(24)

Bestemmingen (donderdagen)

Bron: Nederlands Verplaatsingspanel, bewerkt M&E 0

20 40 60 80 100 120 140 160 180

12-mrt 19-mrt 26-mrt 02-apr 09-apr 16-apr 23-apr 30-apr 07-mei

Index (9 maart is 100)

Thuisblijven Rondje Supermarkt Kantoor Zorg

(25)

Bestemmingen (2)

M&E-team 25

Bron: Google COVID-19 Community Mobility Report, bewerkt M&E -80

-60 -40 -20 0 20 40

winkelen &

recreatie supermarkt parken OV-stations werkplek woonomgeving februari maart april

(26)

Aantal reizen per dag

Bron: Nederlands Verplaatsingspanel

(27)

Afstand per persoon

M&E-team 27

Bron: Nederlands Verplaatsingspanel

(28)

Rondjes lopen Henk Taale

Bron: Endomondo, bewerkt M&E 0

10 20 30 40 50 60

2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19

Kilometers

Week

Gemiddelde 2018-2019 2020

(29)

Verplaatsingen op 19 maart 2020

M&E-team 29

Bron: YouTube

(30)

Passanten in winkelstraten

Bron: Bureau RMC, bewerkt M&E -100

-80 -60 -40 -20 0

12 13 14 15 16 17 18 19

% t.o.v. vorig jaar

Week

(31)

› Enquête onder 305 mensen (begin april)

– Werkgeluk niet anders dan voor de crisis

– Voordelen: minder reistijd, eigen tijd indelen, geconcentreerder werken – Nadelen: balans werk-privé, missen van collega’s, missen van ritme

› Enquête onder 3975 mensen (begin april)

– Thuiswerken is toegenomen van 6% naar 56%

– Na versoepeling wil 26% vaker thuiswerken

– Van de OV-reizigers wil 52% dit blijven doen, 20% niet en 28% twijfelt

– Van het OV wordt vooral overgestapt naar de auto (63%) en de fiets (18%)

Thuiswerkmonitor en RAI

M&E-team 31

Bron: Thuiswerkmonitor.nl, RAI

(32)

› Enquête onder 2.000 mensen (eind april, begin mei)

› Thuiswerken gaat slechter,

– niet rustig kunnen werken (27%) – geen goede werkplek (25%)

– geen goede apparatuur (11%) of verbinding (10%).

› Thuiswerken gaat beter

– goede toegang tot systemen (49%) – rustig kunnen werken (44%)

– goede werkplek (42%) en verbinding (36%)

Thuiswerkscan

Bron: Frankwatching

(33)

› 3.596 respondenten (20-26 april)

› 1 of meerdere dagen thuiswerken

– Pre-corona: 28%

– Nu: 62%

– Toekomst: 42%

› Voordelen: reistijd (76%), zelf werktijd indelen 41%

› Nadelen: missen collega’s (61%) en balans privé-werk (33%)

Thuiswerken IenW

M&E-team 33

Bron: M&E-team, voorlopige resultaten!

(34)

› EenVandaag Opiniepanel, 23.411 respondenten (8 en 9 mei)

› Gebruik OV met plicht mondkapjes te dragen

– Nee: 48%

– Ja: 43% (alleen als het noodzakelijk is)

› Alternatieven voor OV

– Auto: 60%, fiets: 57%, lopen: 38%, geen: 16%

› Gebruik vervoermiddelen

– auto: meer 10%, evenveel 30%, minder 60%

– fiets: meer 26%, evenveel 50%, minder 22%, rest 2%

Gebruik OV

(35)

› Het aantal verplaatsingen naar kantoor is gedaald met 30%-45%, dit was maximaal 50%

› Aantal reizen per dag met de auto is gedaald van ongeveer 1,75 naar 1,25; een lichte stijging is zichtbaar

› De hoeveelheid rondjes doen (fiets en lopen) is met 40%

gestegen, dit was maximaal 60%

› De hoeveelheid winkelend publiek neemt weer toe, maar is nog 60% minder dan vorig jaar (was maximaal 79%)

› Het aantal thuiswerkers is toegenomen van 28% naar 62%, het werkgeluk is niet veranderd

Conclusies reisgedrag

M&E-team 35

(36)

Huidige situatie

Milieu

3

Foto: Jangtsekiang rivier, Qilai Shen, Bloomberg/Getty

(37)

› In hogere luchtlagen NO₂ concentratie fors minder (20% - 60%)

› Concentraties grote steden (Parijs, Rome en Madrid) ongeveer 50% lager

› Op leefniveau vermindering veel lager: 10%-20%

Stikstofdioxide Nederland

M&E-team 37

Bron: KNMI, RIVM

(38)

› China

– Hoeveelheid NO₂ gemiddeld 35 procent minder

– In sommige steden 50%

› Italië

– Hoeveelheid NO₂ in Noord-Italië gehalveerd

– Daling met 10% per week

Stikstofdioxide China en Italië (tijdens)

Bron: NOS

(39)

Stikstofdioxide China (na)

M&E-team 39

› In maart versoepeling van de maatregelen

› Concentraties NO₂ weer bijna normaal

Bron: KNMI

(40)

› In China op het hoogtepunt 25% minder uitstoot, maar niveaus inmiddels bijna terug op normaal

› Uitstoot CO₂ in Q1

– Wereld: -5%

– China: -8%

– Europa: -8%

– VS: -9%

CO

₂

-uitstoot

Bron: CarbonBrief/IEA

(41)

› Geluidsniveau Nederland

gemiddeld 3 dB lager dan in januari

› Verschil in verkeersgeluid is 6 dB à 7 dB

› Vlieglawaai ook minder, maar meer afhankelijk van wind en vliegroutes

Geluid

M&E-team 41

Bron: SensorNet/RTL

(42)

› In Brussel ligt trillingsniveau 30% tot 50% lager dan

normaal

› In Nepal in sommige steden een afname van 80%

Trillingen

Bron: National Geographic

(43)

› Op leefniveau is concentratie NO₂ met 10%-20% gedaald

› CO₂-emissie wereldwijd met 5% afgenomen

› Geluid is met 3 dB afgenomen

› Verkeerslawaai is met 6-7 dB afgenomen

Conclusies milieu

M&E-team 43

(44)

Huidige situatie

Vervoermiddelen

4

(45)

› In Nederland daling van 25%

in maart en 53% in april van nieuwe auto’s

› Verkoop occasions daalde met 12% in maart en 24% in april

› In Q1 een daling van 10% in Nederland en 25% in Europa

› In China een daling van 92%

in eerste helft februari, in

tweede week april een stijging van 14%

Autoverkopen

M&E-team 45

Bron: BOVAG/RAI/Automotive/WeForum.org, bewerkt M&E -60%

-50%

-40%

-30%

-20%

-10%

0%

10%

januari februari maart april

Verandering t.o.v. 2019

Autoverkopen Nederland

occasion nieuw

(46)

› Aanbieder van elektrische scooters staken groot deel van hun activiteiten (bron: The Verge)

› Dott zag een daling van 65% - 90% in gebruik van hun stepjes (bron: Financial Times)

› Uber in sommige steden 70% minder ritten (bron: Intelligent Transport)

› MIND voertuigvloot: 34% minder voertuigen actief, 33% minder ritten, 52% minder kilometers (ook 52% minder brandstof) (bron:

MIND)

Vlootmanagement

(47)

Parkeren - auto

M&E-team 47

Bron: Openparking.nl, bewerkt M&E 0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19

Gemiddelde bezettingsgraad

Week

Rotterdam - Schouwburgplein 1

2019 2020 0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

45%

2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19

Gemiddelde bezettingsgraad

Week

Nederland

2019 2020

(48)

› Data uit Utrecht, stallingen Stationsplein, Jaarbeursplein en Knoop

› Minimale bezettingsgraad niet anders, wel zijn de pieken

verdwenen

Parkeren – fiets

Bron: Keypoint

(49)

Internetverkeer

M&E-team 49

› Stijging van 16 procent in het internetverkeer in maart-april t.o.v. januari-februari

› In april stabiliseert het internetverkeer

› Toename in maart-april 2020 was 39% t.o.v. 2019, in

januari-februari was dat 28%

Bron: AMS-IX 0,0

0,2 0,4 0,6 0,8 1,0 1,2 1,4 1,6 1,8 2,0

januari februari maart april

Exabytes

2019 2020

(50)

› Autoverkopen zijn fors gedaald: 25% in maart

› Gebruik van auto’s uit een vloot is ook fors afgenomen

› Parkeren van auto veel minder geworden, van fiets zijn de parkeerpieken verdwenen

› Internetverkeer is met 16% in maart-april toegenomen (t.o.v.

januari-februari 2020)

Conclusies vervoermiddelen

(51)

Toekomstige situatie

Verkeersafwikkeling

5

M&E-team 51

(52)

› Scenario I: Contactmaatregelen duren 3 maanden, eerste herstel in 2020, productiecapaciteit behouden

› Scenario II: Contactmaatregelen duren 6 maanden, industrie zwaarder getroffen, wereldhandel zakt weg

› Scenario III: Contactmaatregelen duren 6 maanden, problemen in de wereldeconomie en het financiële stelsel leiden tot een langere recessie

› Scenario IV: Maatregelen duren 12 maanden, recessie houdt anderhalf jaar aan

CPB scenario’s

(53)

TOTALE WEGENNET HOOFDWEGENNET

Prognoses verkeersprestatie

M&E-team 53

Bron: KiM

(54)

Prognoses vrachtverkeer

Bron: KiM

(55)

Toekomstige situatie

Reisgedrag

6

M&E-team 55

(56)

› Enquête uitgevoerd in de week 27-03 tot 04-04

› 80% van de mensen verwacht geen verandering in gebruik

› Ongeveer 20% vaker te gaan lopen en fietsen. Bij 65-

plussers gaat dit om 25%

› Ongeveer 27% verwacht vaker te gaan thuiswerken

Gebruik vervoerwijzen

Bron: KiM

(57)

› Angst voor besmetting

– Gebruik OV van 56% naar 24%

– Gebruik eigen auto van 34% naar 66%

› Autoverkoop tweede week april +14% t.o.v. 2019

Gebruik vervoerwijzen China

M&E-team 57

Bron: Ipsos/Verkeersnet

(58)

› Voor de crisis

– 60% van de Belgen werkte nooit thuis – 30% werkte 1 dag thuis

– 10% werkte 2 dagen of meer thuis

› Na de crisis

– 90% wil 1 à 3 dagen thuis werken – Bijna 50% wil 2 dagen thuiswerken – 18% meer dan 2 dagen

– 5% voltijds thuiswerken

Thuiswerken in België

Bron: BDO/Verkeersnet

(59)

Toekomstige situatie

Milieu

7

M&E-team 59

(60)

› Geschat wordt dat in 2020 er wereldwijd 5.5% minder CO₂ uitgestoten wordt dan in 2019

CO

₂

-uitstoot

Bron: CarbonBrief

(61)

› Twee PBL-scenario’s

– Scenario I: economische gevolgen beperkt en eind 2020 terug op oorspronkelijke groeipad

– Scenario II: economische gevolgen ernstiger en dieptepunt moet nog komen

› Gevolgen voor uitstoot CO₂

– Scenario I: extra daling van emissie met 6 tot 7 Mton, reductie van 24%-25%

t.o.v. 1990, voldoet net (niet) aan Urgenda doel

– Scenario II: extra daling van emissie met 15 tot 17,5 Mton, reductie van 27%- 29% t.o.v. 1990, voldoet aan Urgenda doel

CO

₂

-uitstoot Nederland

M&E-team 61

Bron: PBL

(62)

Toekomstige situatie

Vervoermiddelen

8

(63)

› Tijdelijk verbreden fietspaden

– Brussel, Berlijn, Bogota, Londen, Parijs

› Herinrichting straten in Milaan

› Inrichting straten Brussel als woonerf, maximum snelheid 20 km/uur

› Capaciteit OV

– Bus 15% - 20%

– Metro, trein 20% - 25%

Aanbod

M&E-team 63

Bronnen: The Guardian, The Guardian, VRT, OVpro

(64)

Video’s

22-03-2020 – DAT.Mobility: Verplaatsingen 19 maart 2020 02-04-2020 - NOS: Hoe Nederland stilviel door corona

24-04-2020 - Rijkswaterstaat: Stilte in Nederland