• No results found

Postbus 955972509 CN Den Haag3

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Postbus 955972509 CN Den Haag3"

Copied!
119
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

Dit is de INHOLLAND beursstand op de Studiebeurs in de jaarbeurs in Utrecht.

Deze beurs vond plaats op 10, 11 en 12 oktober 2002.

De beursstand was 20 bij 20 meter groot en verdeeld in 2 delen.

De ene helft, het informatiegedeelte, was helemaal oranje en op een grote hoge tafel lagen alle 150 opleidingsbrochures ter inzage. Je kon ook op panelen zien welke opleidingen je op welke lokatie kunt doen.

Tevens was er gelegenheid je gegevens door te geven voor een inschrijfformulier.

De andere helft, het chillgedeelte, was helemaal roze en ingericht als lounge met een enorme bank waar alle scholieren lekker konden hangen.

Er stond ook een zuurstofbar en elke dag wist een DJ de sfeer op de INHOLLAND beursstand nóg aangenamer te maken, waarbij hij geholpen werd door een VJ die zijn beelden op een groot scherm kon projecteren dat boven de stand hing.

De stand was dus al van verre te zien, mede doordat boven de tafel en loungebank 2 enorme lampen hingen met het logo van INHOLLAND.

Op de stand was elke dag een sterk team van INHOLLAND studenten aanwezig om alle scholieren persoonlijk te woord te staan en alle gewenste informatie te geven over INHOLLAND.

En uiteraard waren er gadgets mee te geven om de gedachte aan deze dag(en) warm te houden.

De stand had een open en magnetisch karakter, want het was vrij snel een drukte van jewelste en de aanvragen voor inschrijfformulieren waren ongekend. Ruim twee keer het verwachte aantal formulieren werd ingevuld!

INHOLLAND heeft met een zeer tevreden gevoel deze wervelende dagen af kunnen sluiten om in hetzelfde karakter verder te gaan INHOLLAND tot een zeer vooruitstrevende studieomgeving te maken waarin de student centraal staat.

Want dat is INHOLLAND.

JAARVERSLAG

2002

FACTS & FIGURES

(2)

Colof on

Dit jaarverslag is een uitgave van Hogeschool INHOLLAND. Tekst Niek Langeweg Vormgeving Aestron Drukwerk Jurriaans Grafische Communicatie Contactgegevens: Hogeschool INHOLLAND College van Bestuur Drs.M.W.Knoester (secretaris) Bezoekadres: Theresiastraat 8 2593 AN Den Haag Tel:070 - 312 32 14 Fax:070 - 312 32 11 www.INHOLLAND.nl E-mail:Maarten.Knoester@INHOLLAND.nl Postadres: Postbus 95597 2509 CN Den Haag 3

(3)
(4)

Inhoudsopg a v e

Voorwoord7 1.Jaarverslag Raad van Toezicht9 2.Organisatie en beleid11 2.1Missie,strategie,doelstellingen11 2.2Resultaten11 2.3Organisatorische veranderingen12 2.4Verwachtingen 200312 3.Beheersing15 4.Onderwijs & Kwaliteit17 5.Studenten23 5.1Studentenvoorzieningen23 5.2In- en uitstroom 24 6.Personeel27 7.Internationalisering31 8.Facilitaire Zaken,Vastgoed,ICT35 8.1Facilitaire Zaken35 8.2Vastgoed36 8.3ICT36 9.Holding INHOLLAND B.V.39 10.Financiën43 10.1De ontwikkeling van de financiële 43 situatie in 2002 10.2Financiële kerncijfers44 10.3Financiële ontwikkelingen in 200344 10.4INHOLLAND Holding45 10.5Toekomst45 5

(5)

Bijlagen AOntwikkelingen onderwijs47 1.Alkmaar48 1.1Instituut Automatisering en 48 Informatie Management 1.2Instituut Bedrijfskunde &49 Ondernemen 1.3Instituut Financieel Economisch 50 Management 1.4Instituut Gezondheidszorg52 1.5Instituut Laboratoriumonderwijs53 1.6Instituut Marketing & Communicatie54 1.7Instituut Management,55 Economie en Recht 1.8Instituut Muziek & Theater56 1.9Instituut Opleiding Leraar 57 Basisonderwijs 1.10Instituut Techniek & Management59 2.Delft,Den Haag,Rotterdam61 2.1Unit Communicatie61 2.2Unit Economie62 2.3Unit Educatie64 2.4Unit HAS-opleidingen Delft65 2.5Unit Management & Juridische 66 Dienstverlening 2.6Unit Sociaal Werk68 3.Diemen70 3.1Academie voor Accountancy,70 Economie en Wiskunde 3.2Academie voor Communicatie71 3.3Academie voor Zorg en Welzijn72 3.4Educatieve Faculteit Amsterdam74 3.5Holland Academie voor Management75 3.6Holland International Business 77 School 3.7Instituut voor Tourism & 78 Leisuremanagement

4.Haarlem80 4.1Academie voor Bouw en 80 Infrastructuur 4.2Academie voor Gezondheidszorg81 4.3Academie voor Media & 82 Entertainment Management 4.4Academie voor Technologie83 4.5Academie voor Werk en Welzijn85 4.6Haarlem Business School86 4.7Haarlem School ofManagement88 4.8PABO89 4.9School ofSmall Business & 91 Retailmanagement 4.10Sosa92 BDiversen95 Fig.1-Organisatiestructuur96 Fig.2-Overzicht management en HMR97 Fig.3-Overzicht opleidingen per School99 Fig.4-Overzicht vestigingen103 Fig.5-Overzicht vloeroppervlakte 105 huisvesting Fig.6-Verhouding onderwijzend en 106 niet-onderwijzend personeel Fig.7-Leeftijdopbouw107 Fig.8-Ziekteverzuim107 Fig.9-Schaalverdeling108 Fig.10-Verhouding vast-tijdelijk109 Fig.11-Rendementsgetallen 110 propedeuse Fig.12-Bindend Studie Advies114 Fig.13-Verkorte jaarrekening114 6

(6)

V oorw oor d

U heeft het eerste jaarverslag van Hogeschool INHOLLAND in handen.Dit jaarverslag laat zien dat het jaar 2002 in vele opzichten een bewogen jaar is geweest.Het jaar stond in het teken van de interne eenwording en de voorbereidingen voor de presentatie van Hogeschool INHOLLAND aan de buitenwereld op 1 september 2002.Tijdens dit verslagjaar bereidden Hogeschool Alkmaar, Hogeschool Haarlem,Hogeschool Holland en Ichthus Hogeschool / Hogeschool Delft zich voor op de eenwording.Dit jaarverslag geeft een beeld van het transitieproces achter de schermen bij de verschillende fusiepartners. In het afgelopen jaar hebben zowel de onder- steunende diensten als het onderwijs,onderver- deeld in Schools,een nieuwe plek in de organisatie ingenomen.De inrichting van de nieuwe organi- satie is in een relatiefkort tijdsbestek afgerond. Bij de start van Hogeschool INHOLLAND,op 1 januari 2002,werd nog gesproken over een periode van twee jaar waarbinnen de nieuwe organisatie op orde moest zijn.Uiteindelijk is gedurende het proces besloten dit in te korten tot een jaar. Hogeschool INHOLLAND biedt op dit moment zo’n 70 verschillende opleidingen aan,waarvan ongeveer twintig opleidingen op meerdere vestigingen voorkomen.De hogeschool telt ruim 38.000 studenten en 3.000 medewerkers. Door onze krachten ‘aan de achterkant’te bundelen,zijn we in staat om de voorwaarden te creëren die passen bij het ontwikkelen van een moderne hogeschool.‘Groot aan de achterkant’ betekent niet dat INHOLLAND zijn studenten en cursisten geen onderwijs op maat aan kan bieden. Integendeel.We kiezen juist voor ‘klein aan de voorkant’:onderwijs op een herkenbare locatie, dichtbij de woonomgeving,in de eigen stad en regio.Korte lijnen tussen student en docent. Dicht bij de markt:bij ondernemingen en instellingen. Bij het ter perse gaan van dit jaarverslag ligt ook het nieuwe instellingsplan van Hogeschool INHOLLAND klaar.

Dit instellingsplan met als titel INHOLLAND, Grenzeloos en Dichtbij,verwoordt onze ambities voor de periode 2003-2006. De medewerkers van Hogeschool INHOLLAND geven vorm aan deze ambities.De resultaten die we vorig jaar hebben neergezet,geven het College van Bestuur het volste vertrouwen in de toekomst met de nieuwe organisatie. Jos Elbers Voorzitter College van Bestuur 7

(7)
(8)

1. J aar v e rsla g Raad v an T o e zic ht

Tijdens de eerste vergadering in januari 2002 is de Raad van Toezicht,bestaande uit twaalfpersonen, van Hogeschool INHOLLAND geïnstalleerd. De Raad van Toezicht heeft vervolgens de leden van het College van Bestuur benoemd.In februari besluit de Raad het aantal leden van de Raad van Toezicht terug te brengen tot acht personen en wordt een rooster van aftreden voor de komende jaren en een huishoudelijk reglement,inclusief governance regels,vastgesteld.De voorzitter van de Raad van Toezicht,de heer J.Ruiter,heeft aangegeven in de loop van 2003 afte treden. Besloten is dat hij wordt opgevolgd door de heer drs.H.H.Meijer.In het verslagjaar heeft de Raad ontslag verleend aan collegelid mr.W.B.Rietvelt. De Raad van Toezicht is in 2002 vijfmaal regulier bijeen geweest.Daarnaast heeft een constituerend beraad plaats gevonden en een extra bijeenkomst waar het onderzoek naar de bekostiging van de voormalige Hogeschool Alkmaar ter bespreking stond. In dit eerste jaar van het bestaan van Hogeschool INHOLLAND heeft de Raad van Toezicht zich gebogen over vele onderwerpen.De strategische koersbepaling en de positionering van de hogeschool zijn uitvoerig besproken in de context van ontwikkelingen waarbij samenwerkings- mogelijkheden,uitbreiding van het bestaande aanbod,nieuwe opleidingen,de structuur van de onderwijsorganisatie,kwaliteitsborging en de bachelor / masterstructuur onderwerpen van belang waren.Uitvoerig is aandacht besteed aan de bestuurlijke,functionele en juridische problemen in de samenwerking met de Hogeschool van Amsterdam inzake de lerarenopleidingen (EFA). De Raad van Toezicht heeft daarbij met name het belang van een krachtige positionering van de verschillende vestigingen in de regio’s benadrukt. Vanzelfsprekend is ook het financiële beleid van de nieuwe instelling nauwkeurig gevolgd en gecontroleerd op effecten als gevolg van de fusie en risicobeheersing.De Raad heeft ook de voort- gang van het onderzoek Rekenschap op de voet gevolgd.Goedkeuring kon de Raad geven aan de begroting voor het jaar 2002-2003 en de

jaarrekening over 2002 en de Raad is akkoord gegaan met investeringen in verband met de nieuwbouwplannen in Haarlem,een aantal aanvragen voor nieuwe opleidingen en samen- werkingsverbanden zoals met de VU,de TU Delft en de Hogeschool van Rotterdam. De Raad dankt het College van Bestuur en alle medewerkers voor hun grote inzet in een jaar waarin de organisatie van de hogeschoolbrede ondersteunende diensten zowel als een nieuwe structuur voor de hele onderwijsorganisatie tot stand zijn gebracht. Namens de Raad van Toezicht van Hogeschool INHOLLAND, H.H.Meijer, voorzitter 9

(9)
(10)

2. Org anisa tie en beleid

2.1 Missie,strategie,doelstellingen INHOLLAND is ondernemend,leidend,vooruit- strevend en grensverleggend,ontwikkelt en organiseert kennis en expertise,staat open voor de buitenwereld en vormt een toegankelijke gemeenschap gericht op de ontplooiing van de student als persoon,als beroepsbeoefenaar en als burger van de maatschappij. INHOLLAND is op 1 januari 2002 ontstaan door een fusie van Hogeschool Alkmaar,Hogeschool Haarlem,Hogeschool Holland en Ichthus Hogeschool/Hogeschool Delft.INHOLLAND biedt een nieuw concept in het Nederlandse hoger onderwijs:een fijnmazig netwerk van opleidingen in de regio’s rondom een bestuurshart dat kwaliteit en professionaliteit organiseert.De fusie maakt het mogelijk om met onderwijs van kwaliteit in te spelen op belangrijke maatschappelijke trends en marktbewegingen. De speerpunten van het beleid zijn: •Uitgaan van een gemeenschappelijk onderwijsconcept met als kenmerken: -de student in het middelpunt; -het verwerven van competenties centraal; -nadruk op internationalisering; -gebruik maken van een elektronische leeromgeving,als spil in tijd- en plaats- onafhankelijk leren en als poort naar kennis en ervaring; -een doceerstijl die zich kenmerkt door begeleiden meer dan door overdracht. •Bieden van een overzichtelijk opleidingsaanbod, dicht bij student en beroepenveld. •Vergroten van de instroom vanuit het mbo, behoud van instroom uit havo en vwo. •Vergroten van het aanbod voor volwassenen. •Meer ruimte maken voor toegepast onderzoek. •Functioneren als kennispoort in de regio’s. •Aangaan van strategische allianties met ROC’s, universiteiten,bedrijven en instellingen.

2.2 Resultaten De ontwikkeling naar een eenduidige onderwijs- organisatiecultuur die recht doet aan de diversiteit van de fuserende hbo-instellingen stelde de hogeschool voor een aanzienlijke uitdaging. Het College van Bestuur heeft daartoe in eerste instantie geïnvesteerd in de mensen die het topmanagement van de organisatie vormen. Aanvankelijk was besloten dat de vormgeving van de uiteindelijke structuur van de onderwijs- organisatie maximaal twee jaar in beslag kon nemen,maar al gauw werd duidelijk dat er be- hoefte ontstond aan een versnelling.In juni 2002 is daarom een traject op gang gebracht om de nieuwe onderwijsorganisatie vanaf1 januari 2003 te implementeren. Binnen de ondersteunende diensten was reeds voor de zomer sprake van een nieuwe,eenduidige organisatie.De dienst Onderwijs,Kwaliteit , Research & Development heeft hard gewerkt aan gezamenlijke kwaliteitscriteria en kwaliteits- instrumenten.Daarnaast heeft deze dienst sterk geïnvesteerd in het verkrijgen van draagvlak voor de keuzes die INHOLLAND heeft gemaakt. Daarbij dient opgemerkt te worden dat een deel van de veranderingen niet door de fusie,maar door externe factoren wordt bepaald (de invoering van het bachelor-mastermodel,de invoering van het Europese studiepuntenstelsel (ECTS) en de invoering van competentiegericht leren). INHOLLAND streeft naar een duidelijke en strakke planning- en controlsystematiek,gericht op het bereiken van de gewenste resultaten.In de maanden na de fusie is dan ook veel aandacht besteed aan het totstandkomen van business- plannen (waar mogelijk gebaseerd op balance scorecards),begrotingen en management- contracten.Dit moet het mogelijk maken om over enkele jaren onderwijs van een hogere kwaliteit te leveren dan de individuele hogescholen op eigen kracht hadden kunnen bereiken. Op het gebied van informatievoorziening is hard gewerkt aan nieuwe,gezamenlijke infrastructuur en managementinformatiesystemen.De zwakte van de vier individuele organisaties op dit punt kon op deze manier snel worden omgebogen naar gezamenlijke kwaliteitsverbetering. 11

(11)

Direct na de fusie is ook hard gewerkt om INHOLLAND op de (onderwijs-)kaart te zetten. Het eerste halfjaar lag de focus nadrukkelijk op landelijk niveau (het ministerie,de HBO-raad, de overige hbo-instellingen in de Randstad en de universiteiten) en pas vanafseptember 2002 zou de aandacht uitgaan naar de student,de aan- komende student en het bedrijfsleven door middel van een sprankelende campagne.Op het gebied van Human Resource Management is veel geïnvesteerd om de personeelsregelingen van de vier voormalige hogescholen te harmoniseren en de administraties op elkaar aan te sluiten. 2.3 Organisatorische veranderingen INHOLLAND werd (vanaf1 januari 2002) bestuurd door de Raad van Bestuur,bestaande uit de leden van de Colleges van Bestuur van de fuserende hogescholen.Ieder lid van de Raad van Bestuur had tenminste één instellingsbrede portefeuille. De Raad van Bestuur fungeerde als een aan het College van Bestuur adviserend orgaan en heeft haar werkzaamheden eind 2002 afgerond met de totstandkoming van de nieuwe organisatieinrichting zoals beschreven in “Kiezen voor Kansen”. Binnen de Raad van Bestuur functioneerden de voorzitters van de Colleges van Bestuur van de gefuseerde hogescholen als het formele College van Bestuur. De vier fuserende hogescholen fungeren sinds 1 januari 2002 als werkmaatschappijen van INHOLLAND,waarbinnen het primaire proces wordt verzorgd.Het management van de units (academies,instituten) binnen de werkmaatschap- pijen vormde het tweede integrale management- niveau van INHOLLAND.De 35 directeuren of managers (conform de oorspronkelijke titulatuur) van de units rapporteert elk aan het lid van het College van Bestuur dat de werkmaatschappij waartoe de unit behoorde in portefeuille had. De organisatiestructuur van de units in de werk- maatschappijen was vooralsnog ongewijzigd gebleven.Geleidelijk werd toegewerkt naar de vorming van instellingsbrede Schools. INHOLLAND stelde zogenaamde kwartiermakers aan voor het inrichten van de ondersteunende diensten:Bestuurszaken,Kwaliteitszorg,Control, Financiën,HRM,ICT/infrastructuur,Marketing &

Communicatie,Informatievoorziening,Contract- activiteiten en Vastgoed en Facilitaire zaken. De medezeggenschap binnen INHOLLAND volgt de zeggenschapsstructuur.Op instellingsniveau was de medezeggenschap geregeld door middel van een Hogeschool Medezeggenschapsraad. Overeenkomstig de inrichting van de organisatie werd tevens op unitniveau medezeggenschap geregeld in de vorm van deelraden. 2.4 Verwachtingen 2003 Het komend verslagjaar zal in belangrijke mate in het teken staan van het consolideren van de veranderingen en het verder vormgeven aan de doelstellingen van INHOLLAND.Belangrijke punten zijn: •Het opheffen van de Raad van Bestuur per 31 december 2002.(het College van Bestuur wordt het enige bestuursorgaan van INHOLLAND ). •Het opstellen van een vernieuwd Instellingsplan voor de komende jaren (gereed per 1 maart 2003). •Het versnellen van de ontwikkeling van een eenduidige onderwijsorganisatiestructuur per 1 januari 2003.Daarbij zullen de medewerkers van INHOLLAND worden betrokken. •De positionering van INHOLLAND in de lokale omgeving en ten opzichte van het mbo. •De verdere ontwikkeling van de instellingbrede Schools. •De ontwikkeling en implementatie van een nieuw onderwijsconcept gebaseerd op het major-minormodel en de verbreding van de bacheloropleidingen. •Inrichten van kenniskringen en het aanstellen van lectoren. 12

(12)

13

Inschrijvingen per 1 oktober 2002 Overzicht totaal aantal inschrijvingen per 1 oktober 2002 Som van aantalInschrijvingsjaarGroei 2002 t.o.v.: Hogeschool19981999200020012002Aantal% Hs.INHOLLAND Alkmaar4.4814.8054.9604.6074.620130,3% Hs.INHOLLAND Delft1.3861.139740939893-46-4,9% Hs.INHOLLAND Diemen9.64310.28310.73911.10211.4883863,5% Hs.INHOLLAND Haarlem6.0426.3596.6197.1137.4793665,1% Hs.INHOLLAND Rotterdam7.3728.4349.25910.85812.0221.16410,7% Totaal bekostigde ingeschrevenen28.92431.02032.31734.61936.5021.8835,4% Overzicht totaal aantal nieuwe inschrijvingen per 1 oktober 2002 Som van aantalInschrijvingsjaarGroei 2002 t.o.v.: Hogeschool19981999200020012002Aantal% Hs.INHOLLAND Alkmaar1.3301.6101.7111.4331.470372.6% Hs.INHOLLAND Delft333313179419338-81-19,3% Hs.INHOLLAND Diemen3.4443.5693.7263.6753.740651.8% Hs.INHOLLAND Haarlem2.1112.3242.5112.6512.496-155-5,8% Hs.INHOLLAND Rotterdam2.6653.1193.5954.2104.3451353,2% Totaal bekostigde instroom9.88310.93511.72212.38812.38910,0%

(13)
(14)

3. Beheer sing

Het nieuwe College van Bestuur heeft - conform het fusiedocument - het besluit genomen een duidelijk managementcontrolesysteem in te voeren om de nieuwe organisatie inhoudelijk,organisa- torisch en financieel te beheersen. In het verslagjaar zijn daartoe verschillende acties uitgevoerd. Ten eerste is er een duidelijk bestuursconcept ontwikkeld,waarbij naast het College van Bestuur één integrale managementlaag aanwezig is. Deze managementlaag wordt aangestuurd op basis van integrale managementcontracten voor het collegejaar 2002-2003 waarin naast financiële doelstellingen ook onderwijsinhoudelijke en organisatorische maatstaven zijn opgenomen. Ten tweede is er een aparte dienst Concern Control ingericht.Deze dienst adviseert en contro- leert naast het financiële beleidsterrein ook op beleidsmatige aspecten het College van Bestuur. Ten derde sturen het College van Bestuur en de Raad van Toezicht op basis van een collegejaar- begroting.De basis voor deze begroting is een kaderbriefwaarin normstellingen voor de gehele organisatie zijn opgenomen.Op deze wijze is er sprake van een gedetailleerde activiteiten- en projectenbegroting die resulteert in de hogeschool- begroting.In 2002 is een managementinformatie- systeem ingericht (Hyperion).Vanuit dit systeem wordt stuurinformatie op het gebied van financiën, medewerkers en studenten gepresenteerd,die aansluit op het format van de collegejaarbegroting. Tot slot heeft het College van Bestuur besloten om een integraal kwaliteitsysteem te hanteren voor de Hogeschool.Hiertoe is gekozen voor de systematiek EFQM.In 2002 heeft een inventari- satie plaatsgevonden van de bestaande kwaliteits- systemen en is een plan opgesteld voor de hogeschoolbrede implementatie van dit systeem. In 2003 zal verder worden gewerkt aan het verder vormgeven van beheersmaatregelen waarbij het rapport van de commissie Peters en de aan- bevelingen van de commissie Glasz als uitgangs- punt worden genomen.Op deze wijze streeft het College van Bestuur ernaar om op alle niveaus in de organisatie de gedachte van corporate governance uit te dragen. 15

(15)
(16)

4. Onderwijs & K w aliteit

Strategie en speerpunten Direct na de fusie op 1 januari 2002 is een kwartiermaker aangesteld om de dienst Onderwijs, Kwaliteit,Research & Development op te zetten en in te richten.Daarbij is gekozen voor een kleine stafop hogeschoolniveau en afdelingen op de vestigingen.Daarnaast bevat de dienst twee centers ofexcellence die de nieuwe Schools van INHOLLAND zullen ondersteunen:een voor Competentiemanagement en beoordelen en één op het terrein van ICT. De speerpunten van het beleid van de dienst Onderwijs,Kwaliteit,Research & Development voor 2002 waren: •het ontwikkelen van een eenduidig onderwijs- concept voor INHOLLAND.Daarbij is onder andere veel aandacht besteed aan het opzetten en inrichten van bacheloropleidingen,het formuleren en implementeren van competentie- gericht onderwijs,het vergroten van flexibiliteit door het onderwijs meer vraaggestuurd te maken; •het ontwikkelen van een eensluidend kwaliteits- beleid voor INHOLLAND.Hierbij is de keuze gemaakt om te werken met het model van de European Foundation for Quality Management (EFQM) en met accreditatiecriteria voor opleidingen; •het ontwikkelen van onderwijs dat aangeboden kan worden onafhankelijk van plaats en tijd. In dit verband gaan alle INHOLLAND-opleidingen gebruik maken van de elektronische leeromgeving Blackboard; •het stimuleren van toegepast onderzoek en van de positie van INHOLLAND als centrum van kennis en expertise.In dit verband zullen gezamenlijk lectoraten en kenniskringen worden aangevraagd en tot ontwikkeling gebracht. Resultaten Interne kwaliteitszorg Het besefdat interne kwaliteitszorg een belangrijk middel is om de organisatie te verbeteren,leeft alom in de organisatie.Alle opleidingen hebben inmiddels medewerkers die voor een deel van hun

tijd taken op het gebied van kwaliteitszorg uit- voeren.De dienst Onderwijs,Kwaliteit,Research & Development heeft op elk van de vier vestigingen een beleidsmedewerker kwaliteitszorg die de opleidingen adviseert en ondersteunt bij het ontwikkelen van hun kwaliteitszorgsysteem.In 2002 werden door opleidingen,diensten en vestigingen stappen gezet om de bestaande kwaliteitszorg verder te ontwikkelen.Daarnaast werd binnen de dienst Onderwijs,Kwaliteit,Research & Development een project gestart dat tot doel heeft een goed functionerend - integraal en instellings- breed - systeem van kwaliteitszorg te ontwikkelen. Evenals in de vorige jaren hebben alle opleidingen deelgenomen aan het onderzoek HBO-Monitor. Daarnaast werden op het niveau van de vestigingen Rotterdam,Alkmaar en Diemen (deel)onderzoeken gehouden naar de tevredenheid van studenten.Ook werd onderzoek gedaan naar de motieven van studenten die de studie staken, hetzij door de afzonderlijke opleidingen,hetzij door de vestiging.De opleidingen hebben in veel gevallen hun evaluaties van (onderdelen van) het curriculum aangepast en uitgebreid. Op enkele vestigingen zijn projecten gestart of zijn andere specifieke kaders geschapen die het ontwikkelen van meer kwaliteitszorginstrumenten hebben bevorderd.In Alkmaar werd daarbij de nadruk gelegd op het ontwikkelen van kwaliteits- handboeken die onder meer richting geven aan het formuleren van verbeterplannen.In Haarlem lag de nadruk op het scholen van medewerkers en management in het werken met het model van de European Foundation ofQuality Management (EFQM). Hogeschool INHOLLAND heeft het EFQM model in combinatie met de accreditatiesystematiek gekozen als basismodel voor het implementeren van kwaliteitszorg op alle niveaus van de instelling. Enkele opleidingen in Rotterdam,Delft en Haarlem hebben in 2002 al een positiebepaling/ audit gehouden op basis van het EFQM model. Naar verwachting zal dit instrument een vast onderdeel vormen binnen het kwaliteitszorg- systeem en de beleidscyclus van de huidige Schools. 17

(17)

Het project Kwaliteitszorg INHOLLAND is in 2002 van start gegaan en heeft als doel een goed functionerend integraal systeem van kwaliteitszorg te implementeren.Interne kwaliteitszorg,met als basis het EFQM model,en externe kwaliteitszorg in de vorm van het accreditatiestelsel dienen in combinatie de kern van het systeem te vormen. Daarbij dient in gelijke mate aandacht te worden besteed aan: •de managementcomponent;hieronder vallen de strategische- en de planning en control cyclus, de koppeling van interne aan externe systemen, de rol van het management in de aansturing van het systeem,competentiemanagement en leiderschap. •de gedragscomponent;hierbij gaat het erom dat medewerkers meer gericht gaan samenwerken. Aspecten hiervan zijn het competent worden in het hanteren van systemen,methoden en instrumenten,scholing,leren in en als organisatie,visie,zingeving en motivatie, teamwerk,vertrouwen en open communicatie. •de technische component;deze heeft betrekking op de infrastructuur die nodig is om processen in kaart te brengen,informatie en kennis vast te leggen en te genereren.Hieronder vallen bijvoorbeeld de balance scorecard,pdca-kaart, portfolio,persoonlijke en teamontwikkelings- plannen,data-analysetechnieken,maar ook de technische infrastructuur voor dataverwerking, opslag en rapportage en een elektronisch handboek.

Een deeltaak van het project is het realiseren van extra ondersteuning voor de opleidingen die eind 2004 als eersten hun accreditatie moeten aanvragen. SKO-aanvragen Vanuit Hogeschool INHOLLAND is een project- groep in het leven geroepen om te bepalen welke kenniskringen voor INHOLLAND gewenst zijn en welke lectoraten daar mogelijk bij zouden passen. Het voorlopige resultaat ervan is in een tussen- rapportage samengevat.Vervolgens zijn de lectoraataanvragen voorbereid,uitmondend in het indienen van de aanvragen zelf.Het indienen van de aanvragen voor lectoraten liep door tot in collegejaar 2002-2003.In het vervolgtraject zal een visie worden ontwikkeld op de organisatorische inbedding van de lectoraten en kenniskringen en een format voor de inrichting van de lectoraten en kenniskringen. In totaal zijn in de periode augustus tot en met november 2002 negentien aanvragen voor lectoraten bij het SKO-fonds ingediend. Twee van deze aanvragen zijn aangevraagd in samenwerking met de Hogeschool van Amsterdam. Eén aanvraag viel buiten de financiering van het SKO.Veertien van de aanvragen zijn inmiddels toegekend. 18

Overzicht aanvragen voor lectoraten Information & CommunicationStatus aanvraag Communicatie en designmanagement - RotterdamToegekend Entertainmentmanagement - DiemenToegekend Kennismanagement - vestigingsplaats nog niet bekendToegekend Quality ofLifeStatus aanvraag Jeugd in debat - Den Haag Buiten SKO Best Practice in de GGZ-verpleegkunde - AmsterdamToegekend Dynamiek van de stad - RotterdamToegekend

(18)

Aansluiting vo-hbo De vestiging in Diemen onderhoudt geregelde contacten met vo-scholen in de regio,gericht op participatie in de reguliere voorlichtingsactiviteiten op de scholen zelfen het interesseren van scholen voor aansluitactiviteiten. Daarnaast is met ICT Holland en enkele scholen voor vo,samengewerkt in het project Digitaal Keuze-instrument.Het project had als doel na te gaan ofhet zinvol en haalbaar was om een digitaal programma te ontwikkelen dat vo-leerlingen helpt bij hun studiekeuze.De projectgroep concludeerde dat er voldoende alternatieven op de markt verkrijgbaar zijn.In 2003 zal de projectgroep het accent verschuiven naar het ontwikkelen van een digitaal voorlichtingsmagazine voor aankomende studenten. Op de vestiging in Alkmaar is een centrale instroomcoördinator aangesteld die de regie over de contacten met vo-scholen voert.De contacten zelfworden onderhouden door de coördinatoren per opleiding.

In het collegejaar is een groot aantal activiteiten georganiseerd met betrekking tot: •loopbaanoriëntatie (zoals oriëntatiedagen, meeloopdagen en het ontwikkelen van de OVO-brochure Oriëntatie op het vervolgonderwijs); •verbetering van de aansluiting vo-hbo (zoals bezoeken aan de scholen,presentaties van oud-leerlingen,communicatie met scholen over de knelpunten,wensen en ontwikkelingen); •contacten met docenten in het vo (gericht op onder andere het vergroten van inzicht,begrip en vaardigheden); •contacten met decanen in het vo (onder andere voor het bespreken van ontwikkelingen en het organiseren van grootschalige voorlichtings- bijeenkomsten). De vestigingen in Rotterdam,Delft,Den Haag, Dordrecht en Oegstgeest hebben verkennings- en trainingsprogramma’s voor vakdocenten en mentoren ontwikkeld;enkele scholen voor vo hebben hiervan gebruik gemaakt. 19

Future & TechnologyStatus aanvraag Duurzame technologie - AlkmaarToegekend Medische technologie - HaarlemToegekend EducationStatus aanvraag Ontwikkelingsgericht Onderwijs - Alkmaar/HaarlemToegekend Geïntegreerd pedagogische handelen in grootstedelijke Toegekend samenleving - Diemen i.s.m.EFA E-learning - RotterdamToegekend Veranderingsbekwame leraar - Amsterdam i.s.m.EFAToegekend BusinessStatus aanvraag Integrale voedsel- en productieketens - DelftToegekend Business Vitality - HaarlemToegekend E-business - RotterdamToegekend Leisuremanagement - DiemenToegekend GovernanceStatus aanvraag Governance - RotterdamToegekend Publieke Meningsvorming - DiemenToegekend Controlling - AlkmaarToegekend

(19)

Daarnaast is in 2002 verder gewerkt aan uit- breiding van het scala aan voorlichtingsactiviteiten voor jongere havo- en vwo-leerlingen,gericht op een juiste profielkeuze. Het concept van probleemgestuurd en project- onderwijs is opnieuw afgestemd op leerlingen die vanuit het doorontwikkelde Studiehuis instromen. Ook is gewerkt aan nieuwe vormen van studie- begeleiding en studieloopbaanbegeleiding en zijn mogelijkheden voor versnelde studietrajecten (voor met name vwo-leerlingen) onderzocht. Aansluiting mbo-hbo De vestiging in Diemen heeft,om de instroom vanuit het mbo te bevorderen,vier combinaties van verwante mbo en hbo-opleidingen gedefinieerd; mbo’ers die naar een verwante hbo-opleiding doorstromen,hebben recht op een vrijstelling van 42 studiepunten.Daarnaast zijn er vier regionale, verkorte en geïntegreerde leerwegen gedefinieerd. In het verslagjaar waren verschillende potentiële verkorte leerwegen in onderzoek. Ook zijn verkenningen uitgevoerd voor een betere aansluiting van het mbo op de Antillen en Aruba enerzijds en het hbo in Diemen anderzijds. Verder zijn er verschillende bijeenkomsten georganiseerd voor decanen en docenten. De vestiging in Alkmaar heeft in 2002 deelgenomen aan de regionale platformgroep mbo-hbo. De platformgroep (die zich bezighoudt met de doorlopende leerwegen van mbo naar hbo) heeft een website over de doorstroom geopend (www.mbohboroute.org). Voor leerlingen in het vo worden specifieke (domeinspecifieke) cursussen aangeboden ter voorbereiding op het hbo. Met name de samenwerking van de economische opleidingen met het vo heeft geleid tot een grotere instroom mbo-studenten en een groei van het aantal allochtone studenten.Speciale studenten- panels worden geconsulteerd om eventuele belemmeringen tijdens de studie snel weg te kunnen werken (onder andere door het verbeteren van de begeleiding en het aanbieden van een Taal en Schakel Cursus). De vestigingen in Rotterdam,Delft,Den Haag, Dordrecht en Oegstgeest hebben in het verslagjaar

in samenspraak met de partners van de verschil- lende ROC’s nieuwe routes ontwikkeld voor de instromende leerlingen vanuit het mbo.Het doel van deze trajecten is de aansluiting mbo-hbo te optimaliseren,het studierendement te verhogen en de beoogde kwalificatiewinst binnen het mbo te versterken. Ook zijn diverse vormen van portfolio en intake- assessment ontwikkeld en uitgevoerd. Verantwoording subsidiegelden De hogeschool heeft een aantal projecten uitgevoerd in het kader van ‘externe kwaliteitszorg’ waarvoor zij subsidiegelden heeft ontvangen. In het kader van de professionalisering van docenten primair onderwijs,docentbegeleiders en studenten aan Europese Lerarenopleidingen voor primair onderwijs en studenten van deze opleidingen is een on-line seminar georganiseerd. De seminar vond plaats via het platform van het Europese SchoolNet (EUN-platform).Aan de seminar hebben een honderdtal mensen deel- genomen,waarvan dertig actief(komende uit o.a. Italië,Oostenrijk,Duitsland,Verenigd Koninkrijk en Nederland) en zeventig deelnemers passief. In de on-line workshop zijn drie thema’s aan de orde geweest:lerend werken en werkend leren als concept van de vernieuwde lerarenopleiding primair onderwijs,rol van de portfolio in de leeromgeving en het educatiefpartnerschap als brug tussen nieuwe theorie en praktijk van het primair onderwijs. In samenwerking met een tweetal scholen uit het basisonderwijs,Atos Origin en AB-ZHW (bureau voor ICT-management en educatie) is een project opgestart voor de ontwikkeling van een digitaal kinderportfolio.Het portfolio biedt de mogelijkheid aan scholen in het primair onderwijs invulling te geven aan actuele thema’s als adaptiefonderwijs, verlengde schooldag,individuele leerroutes van het kind,waarbij het kind voor zijn eigen leren een grotere verantwoordelijkheid krijgt.Het portfolio biedt de leerkracht de mogelijkheid om zijn leerlingen te begeleiden en coachen,tijd- en plaatsonafhankelijk.Een prototype is ontwikkeld en getest bij de voornoemde scholen. 20

(20)

Presentatie van het kinderportfolio heeft zowel in de pers als via presentatie op congressen, waaronder het Congres ICT in Den Haag en de KIC dagen in Utrecht,plaats gevonden.Het doorontwikkelde prototype van het digitaal kinderportfolio is tegen kostprijs voor andere scholen in het primair onderwijs verkrijgbaar. Voor de begeleiding van stagiaires in het basisonderwijs is een vergoeding verstrekt aan de stagescholen voor de begeleiding van in totaal 1359 voltijdstudenten. Aan de post-hbo opleiding Taalcoördinator hebben in totaal twaalfmensen deelgenomen. Aan de opfriscursus voor herintrede leraren hebben in totaal 25 mensen deelgenomen. Toekomst Op het gebied van onderwijs en kwaliteit zal de hogeschool zich in de toekomst concentreren op de volgende onderdelen: •vergroting van de plaats die ICT in het onderwijs inneemt door het verder implementeren van een teleleeromgeving; •verdere ontwikkeling van het onderwijsconcept waarbij het competentiegericht onderwijs en vraaggestuurd onderwijs centraal staan; •in het kader van de ontwikkeling van de Bachelor opleiding zal de hogeschool het major-minor model implementeren om maximaal aan te kunnen sluiten bij de vraag van studenten en van het werkveld. 21

(21)
(22)

5. Studenten

5.1 Studentenvoorzieningen Strategie en speerpunten Het studentenbeleid neemt binnen Hogeschool INHOLLAND een belangrijke plaats in:de studenten zijn de klanten van de Hogeschool. INHOLLAND richt zich expliciet op de ontplooiing van de student als persoon,beroepsbeoefenaar en burger van de maatschappij.Om effectiefinvulling te kunnen geven aan het studentenbeleid is met ingang van 1 januari 2002 op instellingsniveau een beleidsportefeuille gecreëerd waarbinnen de kaders voor studentenbeleid worden vastgesteld. Thema’s waarop het beleid zich zal richten,zijn de rechten en plichten,studentenvoorzieningen, ondersteuningsfuncties en servicediensten, huisvesting,studentenparticipatie en de groei en bloei van het studentenverenigingsleven. De gefuseerde hogescholen hebben na de fusie hun ingezette beleid voortgezet. Speerpunten daarbij waren: •laagdrempelige voorzieningen; •heldere voorlichting en individuele begeleiding; •verwijzing naar relevante professionele hulpverlening; •deskundigheidsbevordering van de medewerkers; •het opzetten van een registratiesysteem van de contacten met studenten. Resultaten Opvang & begeleiding INHOLLAND heeft decanaten in Alkmaar,Diemen, Haarlem en Rotterdam.Vanuit deze vestigingen worden ook de overige vestigingen bediend. Een relatiefgrote groep allochtone studenten heeft informatie en advies gevraagd over opleidingen en toelatingseisen.Waar nodig worden deze studenten verwezen naar taalscholing.De onderwerpen waarover de studenten in de meeste gevallen bij een decanaat aankloppen,zijn: •studiefinancieringsproblemen; •motivatieproblemen; •problemen met het niveau van de opleiding;

•vragen over de BaMa-structuur en doorstroming; •psychosociale problemen (zoals depressies en faalangst). Verschillende decanaten hebben in het verslagjaar eigen voorlichtingsmateriaal uitgegeven over relevante onderwerpen,zoals faalangst,studie- planning,vervolgopleidingen en studeren in het buitenland. Bindend studieadvies Opvallend is dat veel studenten met een dreigend bindend studieadvies zelfhet initiatiefnamen om voorafmet een decaan in gesprek te gaan. Ook onderwijzend personeel nam in enkele gevallen het initiatiefom het decanaat in te schakelen.Voorafgaand aan het toekennen van een bindend negatiefstudieadvies wordt het decanaat altijd om advies gevraagd. Ombudsman In het verslagjaar kende Hogeschool INHOLLAND de functie van ombudsman.In het verslagjaar is echter geen beroep op hem gedaan. Vertrouwenspersonen In het verslagjaar is op elke vestiging van INHOLLAND periodiek een spreekuur gehouden. De vertrouwenspersonen dragen het beleid van de hogeschool ten aanzien van gewenst gedrag uit, maar zijn er a-priori voor de klagers.De verslag- legging van de behandelde gevallen is nooit beschikbaar voor derden.Wanneer de situatie te ernstig is,kan de klacht - in overleg met de klager - aan de klachtencommissie worden voorgelegd. Veel van de vragen komen via een manager, docent ofbegeleider.Hieruit blijkt dat de weg naar de vertrouwenspersoon nog moeilijk gevonden wordt.Een actiefvoorlichtingsbeleid blijft dus noodzaak. De problematiek waarmee studenten de hulp van een vertrouwenspersoon inschakelen,heeft in de meeste gevallen te maken met seksuele intimidatie, discriminatie ofpesten/bedreigingen.Een groei- ende groep studenten komt echter met persoonlijke problemen bij de vertrouwenspersonen.Wellicht geeft de term ‘vertrouwenspersoon’daar aanleiding toe.Er wordt met deze studenten in ieder geval één gesprek gevoerd om de hulpvraag duidelijk te 23

(23)

krijgen en om te kunnen bepalen ofverwijzing naar een professionele hulpverlener noodzakelijk is. Doorverwijzing Wanneer de problematiek waarmee een student kampt professionele hulp vereist,wordt hij ofzij doorverwezen.In 2002 zijn studenten onder andere doorverwezen naar: •een psycholoog; •de huisarts ofde ggd; •een instelling voor geestelijke gezondheidszorg ofverslavingszorg; •een andere opleiding; •een beroepskeuzebureau; •een instelling voor schuldsanering ofde Belastingdienst. Toekomst In het volgend verslagjaar zal verdere integratie van de verschillende decanaten en Bureaus Vertrouwenspersoon gestalte krijgen. Inhoudelijke thema’s die de aandacht vragen zijn: •de toename van de zwaarte van de problemen waarbij studenten hulp vragen; •een samenhangend en adequaat pakket voorlichtingsmiddelen; •één eenduidig registratiesysteem voor INHOLLAND. 5.2 In- en uitstroom Het aandeel ingeschreven studenten is ten opzicht van het collegejaar 2000-2001 met 3,5% positief gestegen.Dit wordt onder andere veroorzaakt door de autonome groei van de opleidingen in opbouw. De instroom als zodanig is in 2002 constant gebleven. 24

(24)

25

Instroom,uitstroom,uitval 1/10/01instroomstudiestakersafgestudeerdendefinitief1/10/02 School ofAgriculture and Technology,Delft961366175238922 School ofCommunication,Media & Art,2.6318843594082.776 Amsterdam/Diemen School ofCommunication & Media,2.3397943842772.485 Rotterdam School ofEconomics,Alkmaar1.6315131872931.678 School ofEconomics,Den Haag...126...127 School ofEconomics,Amsterdam/Diemen5.7102.0389078236.003 School ofEconomics,Haarlem2.2435862633792.183 School ofEconomics,Rotterdam4.5891.9268704745.155 School ofEducation,Haarlem2.9891.0805355722.981 School ofEducation,Rotterdam2.2599173764052.415 School ofHealth,Amsterdam/Diemen2.8081.0194165802.843 School ofSocial Work,Rotterdam2.1787593834242.149 School ofTechnology,Alkmaar2.5708003135062.542 SOSA,Haarlem4.4431.6515091.1784.414 Definitieve cijfers37.35113.4585.6766.55638.672 toename aantal studenten3,54%

(25)
(26)

6. P e rsoneel

Strategie en speerpunten Conform de uitgangspunten die in het fusie- document zijn verwoord,zijn in 2002 de onder- steunende diensten opgebouwd en bemenst. Voor de ondersteuning van de Schools worden service level agreements opgesteld. Op het gebied van HRM-beleid zijn kaders aan- gereikt voor management development,plaatsing van het eerste en tweede lijnsmanagement,het opstellen van een concernbreed instrumentarium, het stimuleren van (interne) mobiliteit en het uniformeren van de arbeidsvoorwaarden. De invoering het managementinformatiesysteem PeopleSoft is voorbereid.Een eerste versie van de strategische personeelsplannen om de scheefgroei in de opbouw van de formatie te verhelpen is opgeleverd. Resultaten Werving & selectie Het College van Bestuur streeft naar een even- redige vertegenwoordiging van vrouwen in het management.Het aantal vrouwen in de hogere schalen bedroeg 37 op 1 januari 2002 en 50 op 31 december 2002;het percentage vrouwen in deze categorie steeg daarmee van 25% naar 30%. Wat betreft de categorie ‘integraal verantwoordelijk management’steeg het percentage vrouwen van 28,5% op 1 december 2002 naar vooralsnog 40% bij de bemensing van de nieuwe School/Dienst structuur na 1 januari 2003. Het wervingsbeleid is in het algemeen gericht op het verminderen van de geconstateerde scheef- groei van de formatie binnen INHOLLAND:daling van de gemiddelde leeftijd,vermindering van de gemiddelde loonsom en vergroting van de flexibele ruimte binnen de formatie. Doorstroom Mobiliteit binnen INHOLLAND wordt gestimuleerd door extra faciliteiten op het gebied van woon- en werkverkeer.Ten behoeve van het intern samen- brengen van vraag en aanbod (personele mobiliteit) werd een matchingsprocedure ontwikkeld en geïmplementeerd.

HRM-instrumenten De bestaande best practices van de verschillende fusiepartners ten aanzien van de verschillende HRM-instrumenten werden geïnventariseerd en geanalyseerd.De lopende pilots,bijvoorbeeld op het gebied van competentiemanagement werden gecontinueerd.In het collegejaar 2002-2003 zal een en ander worden geëvalueerd en hogeschool- breed worden uitgerold. Arbeidsomstandigheden Het moment van de fusie gafde gelegenheid om de consequenties van de Wet verbetering Poortwachter direct hogeschoolbreed te implementeren.Resultaten zijn nog niet te melden. Arbeidsvoorwaarden Wat betreft de arbeidsvoorwaarden in brede zin stond het jaar 2002 in het teken van inventarisatie en harmonisatie van de arbeidsvoorwaarden binnen INHOLLAND waarbij tevens de agenda voor 2003 werd vastgesteld.Daarbij gaat het ook om voorzieningen zoals kinderopvang en fitness. Aan de hand van het rapport ‘Kiezen voor Kansen’ werd overeenstemming bereikt over de verdere inrichting van de organisatie:de Schoolvorming. In 2003 zal de medezeggenschap conform de gekozen structuur worden ingericht. Toekomst De komende collegejaren staan in licht van een verdere professionalisering van de HRM-dienst- verlening,zodat deze een zichtbare bijdrage kan leveren aan de strategische doelstellingen van INHOLLAND.Enkele belangrijke aandachts- gebieden daarbij zijn: •goed werkgeverschap (arbo en arbeidsvoor- waarden beleid,consequenties van BaMa en kenniskringen en e-learning in een internationale context); •bevorderen van een brede inzetbaarheid van medewerkers (persoonlijke ontwikkelingsplannen en resultaatafspraken in een cyclus van functionerings- en beoordelingsgesprekken, faciliteren van mobiliteit); •het faciliteren en stimuleren van kennis- management; 27

(27)

•het faciliteren van het sturen op resultaten (een personeelsinformatiesysteem); •het opzetten van een kwaliteitsbeleid voor HRM; •het verbeteren van de interne werkprocessen en doelmatigheid van de dienst HRM; •een transparante uitvoeringspraktijk. 28 Verhouding man-vrouw per 31 december 2002 manaantalaantalFTEFTE 31-12-200131-12-200231-12-200131-12-2002 Alkmaar257255216216 Diemen393389301312 Haarlem502507343362 Rotterdam,Den Haag,Delft438484362402 INHOLAND1590163512221292 vrouwaantalaantalFTEFTE 31-12-200131-12-200231-12-200131-12-2002 Alkmaar191195133134 Diemen377380289276 Haarlem395445270272 Rotterdam,Den Haag,Delft456446334309 INHOLAND141914661026991 totaal aantal medewerkersaantalaantalFTEFTE 31-12-200131-12-200231-12-200131-12-2002 Alkmaar448450349350 Diemen770769590588 Haarlem897952613634 Rotterdam,Den Haag,Delft894930696711 INHOLLAND3009310122482283 percentage vrouwaantalaantalFTEFTE 31-12-200131-12-200231-12-200131-12-2002 Alkmaar43%43%38%38% Diemen49%49%49%47% Haarlem44%47%44%43% Rotterdam,Den Haag,Delft51%48%48%43% INHOLLAND47%47%46%43%

(28)

29

Man-vrouw verdeling schaal 13 en hoger per 31 december 2002 manaantalaantalFTEFTE 1-1-200231-12-20021-1-200231-12-2002 Alkmaar201819,817,5 Diemen303129,330,8 Haarlem343132,630,1 Rotterdam,Den Haag,Delft273926,637,6 INHOLAND111119108,3116 vrouwaantalaantalFTEFTE 1-1-200231-12-20021-1-200231-12-2002 Alkmaar786,27,3 Diemen7106,69,45 Haarlem10109,69,6 Rotterdam,Den Haag,Delft132210,421,7 INHOLAND375032,848 percentage vrouwaantalaantalFTEFTE 1-1-200231-12-20021-1-200231-12-2002 Alkmaar26%31%23,80%29% Diemen20%24%18%23% Haarlem23%24%23%24% Rotterdam,Den Haag,Delft33%36%28%37% INHOLLAND25%30%23%29%

(29)
(30)

7. Inter na tionalisering

Strategie en speerpunten De fuserende hogescholen voerden tot 1 januari 2002 elk hun eigen beleid ten aanzien van internationalisering.Hierdoor bestonden er tussen de hogescholen verschillen in de omvang en de aard van de activiteiten op dit gebied. In afwachting van besluitvorming omtrent de inrichting van internationalisering op concern- en op vestigingniveau en het instellingbrede beleid van Hogeschool INHOLLAND,hebben de vier voormalige hogescholen zich gericht op het continueren van bestaande activiteiten. Naast uitwisseling van studenten en docenten betrofdit onder andere de verantwoording van subsidies zoals Socrates,Erasmus,Leonardo en Delta,maar ook de ondersteuning van projecten als kennisexport,internationalisering voor de thuisblijvers en moduleontwikkeling. In februari 2002 is een overleg gestart tussen de Bureaus Buitenland van de fusiepartners om vestigingoverstijgende activiteiten te coördineren, zoals de instellingsbrede aanvraag voor subsidie uit het Europese Socratesprogramma voor 2003-2004. Ook is er een inventarisatie gemaakt van de bestaande contracten met buitenlandse partner- instellingen van Hogeschool INHOLLAND en van de fondsen internationalisering van de vier fusiepartners. Resultaten Samenwerking INHOLLAND onderhoudt relaties met circa 350 partnerinstellingen in 50 landen.Het merendeel van deze partners bevindt zich in Europa; daarbuiten zijn de VS,China en Indonesië sterk vertegenwoordigd. In 2002 zijn twee internationale consultancy- projecten succesvol afgerond;ICE richtte zich op institution building in Indonesië en LES droeg bij aan het up-graden van een aantal economische opleidingen aan twee universiteiten in de provincie Shandong in China.

Uitwisseling studenten Op het terrein van studentenuitwisseling zijn er circa 550 studenten voor studie naar het buitenland gegaan en heeft INHOLLAND ongeveer 450 studenten ontvangen van haar partnerinstellingen. Daarnaast is een groot aantal studenten voor een stage ofafstudeeropdracht naar het buitenland geweest. Internationale werving In 2002 is het aantal internationale degree seeking studenten sterk gestegen.Mede door een krachtig kennisexportbeleid van de fusie- partners zijn studenten uit China en Indonesië sterk vertegenwoordigd.Aan het begin van het verslagjaar stonden instellingbreed circa 1.800 niet-Nederlandse studenten ingeschreven. De verwachting is dat dit aantal de komende jaren zal toenemen.De meesten van hen volgen een Engelstalige opleiding. Uitwisseling docenten De krachtinspanning van de fusie heeft een remmende invloed gehad op docentenmobiliteit. Slechts enkele tientallen docenten van INHOLLAND hebben een gastdocentschap in het buitenland vervuld.Het aantal buitenlandse docenten dat te gast was bij INHOLLAND was ongeveer even groot. Engelstalig onderwijs In het verslagjaar is op verschillende vestigingen gewerkt aan uitbreiding van het Engelstalige onderwijsaanbod.Met uitzondering van de vestiging Alkmaar zijn er op alle vestigingen vierjarige Engelstalige opleidingen aanwezig. Toekomst In het collegejaar 2002-2003 zal verder gewerkt worden aan de totstandkoming van het instellings- brede beleid van INHOLLAND met betrekking tot internationalisering.Daartoe zal een goed functionerende dienst Internationalisering worden opgericht die in staat is de Schools adequaat te adviseren en te ondersteunen bij de ambitieuze doelstellingen van INHOLLAND. 31

(31)

Enkele thema’s die daarbij de aandacht vragen zijn: •het vernieuwen en verbreden van een internationaal aantrekkelijk curriculum; •positionering van Hogeschool INHOLLAND als internationale instelling; •toename van het aantal buitenlandse studenten (zowel degree seeking als uitwisseling); •verstevigen van relaties met buitenlandse partnerinstellingen,met name in Europa,Noord- en Zuid-Amerika en in Zuidoost Azië; 32 Aantal uitwisselingsstudenten uit het buitenland voor studie in 2002 EuropaAlkmaarDiemenHaarlemRotterdam België4075 Duitsland781524 Estland0002 Finland61967 Frankrijk602019 Griekenland0010 Hongarije0002 Ierland1040 Italië0023 Letland2000 Malta0020 Noorwegen0030 Polen3002 Spanje1602913 Tsjechië3011 VK6451716 Zweden00125 Zwitserland0007 buiten EuropaAlkmaarDiemenHaarlemRotterdam Bosnië0100 Brazilië1040 Canada0010 China0270 Korea0020 Mexico0020 Vietnam0300 VS00284 totaal5578163110

(32)

33

Aantal uitwisselingsstudenten naar het buitenland voor studie in 2002 EuropaAlkmaarDiemenHaarlemRotterdam België9009 Denemarken0200 Duitsland4568 Estland0003 Finland11414 Frankrijk3131220 Griekenland0020 Ierland1132 Italië0410 Letland0001 Litouwen0001 Malta0020 Noorwegen0020 Oostenrijk0006 Polen0004 Portugal2220 Spanje15142413 Tsjechië0002 VK10414226 Zweden132134 buiten EuropaAlkmaarDiemenHaarlemRotterdam Aruba6600 Australië0030 Bonaire0100 Canada0200 Curacao0200 Indonesië0500 Kenia0100 Korea0010 Malawi0100 Mexico0040 Oekraine0100 St.Maarten0100 Suriname0300 VS164211 West Afrika0100 Zuid Afrika0100 totaal53130168146

(33)
(34)

8. F acilitair e Zak en, V astg oed en ICT

8.1 Facilitaire Zaken Strategie en speerpunten De strategie van de dienst Facilitaire Zaken was in het verslagjaar gericht op het voorbereiden van de integratie van de facilitaire organisaties van de vier fuserende hogescholen en tegelijkertijd op het continueren van de volledige service aan en de ondersteuning van de overige diensten van INHOLLAND. De speerpunten van het beleid waren: •het opstellen van een plan van aanpak voor de integratie van de verschillende diensten Facilitaire Zaken; •het integreren van front-offices voor de diensten Facilitaire Zaken (waaronder Inkoop),Vastgoed en ICT. Resultaten Onder begeleiding van een extern bureau heeft er voor de facilitaire en vastgoed diensten na de fusie een inventarisatie plaatsgevonden.Tevens is er een heroriëntatie geweest tussen de relatie van Facilitaire Zaken en Vastgoed .Het College van Bestuur heeft de beslissing genomen om een aparte dienst Vastgoed en Facilitaire Zaken in te richten.Tevens is besloten om de front-office van de dienst ICT door Facilitaire Zaken te laten uitvoeren.Medewerkers volgen de werkzaamheden en gaan over naar de dienst Facilitaire Zaken. Bureau Inkoop valt tevens binnen deze onder- steunende dienst.In juli 2002 is een (project) directeur Facilitaire Zaken aangesteld en deze is - in samenwerking met de vier hoofden en Adviseur Inkoop - gestart met de uitvoering van het plan van aanpak. Bedrijfsvoering In Diemen is een pilot uitgevoerd met een facilitair managementinformatiesysteem,dat gebruikt kan worden om klanten optimaal te helpen in de geïntegreerde servicedesk.

Via Bureau Inkoop hebben meerdere Europese aanbestedingen plaatsgevonden,waaronder schoonmaak,stationary (briefpapier,enveloppen en visitekaartjes),accountancy en standbouw. Door de schaalgrootte en de professionalisering van het bureau zijn financiële voordelen behaald. Op de vestiging Rotterdam is in maart extra kantoorruimte in gebruik genomen (800 m2) voor de diensten Human Resource Management en Marketing & Communicatie.In mei 2002 heeft de verhuizing plaatsgevonden van de studenten en medewerkers van de vestiging Den Haag. Vanafdat moment zijn tevens het College van Bestuur en de directeuren van de ondersteunende diensten in Den Haag gehuisvest. Milieuzorg In december 2002 is een convenant duurzaamheid ondertekend voor de bedrijfsvoering van INHOLLAND.Net zoals voorgaande jaren wordt gehandeld en ingekocht conform milieuwetten en - regelgeving.Enkele aandachtspunten van het beleid zijn: •afval wordt gescheiden, •het energiezuinig bewustzijn van studenten en medewerkers wordt gestimuleerd; •er is overgegaan op groene stroom; •bij de schoonmaak wordt de microvezel-methode toegepast,waardoor met minder water en schoonmaakmiddelen gebruikt worden; •door de bouw van een tourniquet dalen de stookkosten. Toekomst Het jaar 2003 zal voor een groot deel in het teken staan van het uitvoeren van de deelplannen van het plan van aanpak Facilitaire Zaken INHOLLAND. Daarnaast zal in het kader van de definitieve vorming van de Schools een grote inspanning geleverd worden bij het plannen en uitvoeren van de herhuisvestingsactiviteiten van de opleidingen. De dienst Facilitaire Zaken stelt zich ten doel om alle lopende zaken naar tevredenheid van de klanten uit te blijven voeren. 35

(35)

8.2 Vastgoed Speerpunten en strategie Na de fusie heeft een kwartiermaker een plan van aanpak gedefinieerd dat moest leiden tot de inrichting van de dienst Vastgoed.Daarnaast is het wervingstraject gestart voor een directeur en een adviseur voor de dienst. In het verslagjaar is vervolgens een start gemaakt met de splitsing van de dienst Vastgoed van Facilitaire Zaken. In het 2003 zal begonnen worden met het ontwik- kelen van een strategie voor het beheer van het vastgoed. Resultaten In mei 2002 heeft de verhuizing plaatsgevonden van de studenten en medewerkers van de vestiging Den Haag.Tevens is vanafdat moment het College van Bestuur in Den Haag gehuisvest, alsmede de directeuren ondersteunende diensten. Op de vestiging Alkmaar is een internetlounge gerealiseerd,waardoor het restaurant is verplaatst naar een tijdelijk onderkomen.Plannen zijn ontwik- keld om op een andere plek in het bestaande gebouw het restaurant te plaatsen. Op de vestiging Haarlem is in het verslagjaar een deel van de nieuwbouw opgeleverd en zijn de plannen voor de nieuwbouw voor de komende jaren herzien.De nieuwbouwplannen zijn in een volgende fase aanbeland:naast het bestaande pand is eind dit jaar gestart met de bouw van vier paviljoens en de sporthal.Op basis van de aan- bestedingen heeft een gunning van de werkzaam- heden plaatsgevonden. Samen met de Hogeschool van Rotterdam vinden gesprekken plaats met de gemeente Dordrecht en een projectontwikkelaar over gemeenschappelijke huisvesting (en samenwerking) in het centrum van Dordrecht.Verplaatsing van beide vestigingen wordt noodzakelijk door het op termijn verdwijnen van het NS-station Dordrecht-Zuid.

Toekomstverwachtingen Voor het jaar 2003 is het ontwikkelen van een visie op en een strategie voor het beheer van het vast- goed de eerste prioriteit.Daarnaast zal het uit- voeren van het plan van aanpak (waaronder een onderzoek naar fiscale,juridische en verzekerings- technische aspecten van het gebouwenbeheer en een audit op de technische staat van de gebouwen) veel aandacht vragen. 8.3 ICT Strategie en speerpunten Door de fusie kunnen de investeringen en activiteiten op het gebied van ICT en de ICT- infrastructuur in INHOLLAND worden gebundeld en kan aan de ontwikkelingen een kwantitatieve en kwalitatieve impuls worden gegeven. Uitgangspunt daarbij is:één ICT-beleid,één geïntegreerde en gestandaardiseerde ICT- infrastructuur en één ICT-organisatie. Het doel van de ontwikkelingen is om de studenten op praktisch niveau de vaardigheden te laten opdoen die in hun latere loopbaan een belangrijke rol zullen spelen.Op het theoretische niveau krijgen zij het ICT-bewustzijn mee waar moderne innovatieve bedrijven naar op zoek zijn. Daarnaast wil INHOLLAND zich met haar ICT- faciliteiten op hetzelfde niveau bevinden als de koplopers in het bedrijfsleven,waarmee het innovatieve karakter van de hogeschool wordt getoond. Deze ontwikkelingen vallen vooral binnen het kader van de onderwijsvernieuwing. In deze ontwikkeling komen beide rollen van ICT tot uitdrukking:De student wordt verder ondersteund in het plaats- en tijdonafhankelijk werken,én de manier waarop INHOLLAND met deze ontwikkeling omgaat zal medebepalend zijn voor het imago van INHOLLAND als centrum van innovatie met een vooruitstrevende cultuur. 36

(36)

Resultaten Bedrijfsvoering De dienst ICT werd in het verslagjaar gevormd door de vrijwel apart functionerende ICT-diensten van de vier gefuseerde hogescholen,die elk hun eigen ICT-infrastructuur beheren.Deze diensten verschillen van elkaar,onder andere met betrekking tot de infrastructuur en de dienstverlening. Er wordt om dit te realiseren per 1 januari 2002 een veranderorganisatie ingericht waarin alle ICT- diensten vertegenwoordigd zijn. Voorzieningen In het verslagjaar is gewerkt aan het ICT Master- plan,waarin beschreven staat op welke wijze INHOLLAND de beschikking krijgt over één geïntegreerde,moderne,stabiele ICT-infrastructuur met een robuuste,gestandaardiseerde techniek enéén ICT beleid voor INHOLLAND en maximale standaardisatie op alle onderdelen van de infrastructuur. Het doel:hoge kwaliteit van ‘state ofthe art’ services,waaronder draadloze communicatie. Enkele concrete punten uit het aanbod in de toekomst: •lesmateriaal op een CD •elektronische ‘blackboards’ •infrastructuur die studenten op verschillende plaatsen aan een door de docent begeleid project laten werken •samenwerkingsverbanden met digitale universiteiten •onderwijsaanbod via Internet. •ICT-diensten die ook buiten het onderwijs te gebruiken zijn en die concurreren met de markt, zoals e-mail,hosting van websites en software voor thuis. Vergelijking kerngegevens De INHOLLAND infrastructuur is omvangrijk en complex: •Ca.6500 PC’s •Ca.600 laptops •Ca.1000 printers •Ca.250 servers •Ca.47.500 mailboxen •1500 applicaties

Toekomstverwachtingen De doelen op het gebied van ICT zijn voor het jaar 2003 gericht op de verdere ontwikkeling van het ICT Masterplan en de start van de uitvoering daarvan.Een onderdeel daarvan is bijvoorbeeld de inrichting van een Digitaal Leerportaal. PC ratio’s Diensten hebben de beschikking over 1,0 pc per 1,0 fte medewerker. Het onderwijs heeft de beschikking over 0,8 pc per 1,0 fte medewerker. Ten behoeve van studenten is een streefnorm van gemiddeld 1,0 pc per 8,3 student vastgesteld. De ondergrens voor het aantal student-pc’s wordt bepaald door de ratio 1,0 pc per 13 studenten. De bovengrens voor het aantal student-pc’s wordt bepaald door de ratio 1,0 pc per 5 studenten. In de berekening van de ratio tellen voltijd- studenten voor 1,0 studenten deeltijd- en duale studenten voor respectievelijk 0,5 en 0,25 student. 37

(37)
(38)

9. Holding INHOLLAND B .V .

Strategie en Speerpunten INHOLLAND beschouwt contractactiviteiten net als het rijksbekostigde onderwijs,tot haar kern- activiteiten.Hierbij is een heldere scheiding tussen bekostigd onderwijs en marktactiviteiten een belangrijke voorwaarde.Per 1 januari 2002 zijn alle contractactiviteiten ondergebracht in een juridisch en financieel zelfstandige organisatie:de holding INHOLLAND BV. De eerste helft van 2002 stond in het teken van de fusie van de BV’s,stichtingen en eenheden van onderwijsentiteiten.Gezien de grote verschillen in organisatievorm,studieaanbod en werkwijze, was er alle aanleiding tot een harmonisering. Daarbij is gestreefd naar een organisatievorm die een volstrekte scheiding aanbrengt tussen publieke geldstromen en private geldstromen,contract- activiteiten aanbiedt die een bijdrage leveren aan de strategische doelstelling van INHOLLAND en die het mogelijk maakt synergie te organiseren en groei te realiseren.In dit verband zal daar waar mogelijk en waar kwaliteit gewaarborgd is,intensief samengewerkt worden met de Schools van INHOLLAND.Door medewerkers in te huren bij de Schools,kan bereikt worden dat het contract- onderwijs en het reguliere onderwijs van de beschikbare expertise en middelen profiteren. Resultaten Alkmaar Aktha biedt een breed assortiment van succesvolle post-hbo opleidingen op economisch en bedrijfs- kundig terrein aan.Daarnaast levert Aktha ook in- company en maatwerktrajecten.Aktha betrekt haar docenten voor het grootste deel uit de (voormalige) hogeschool Alkmaar. De Alkmaar Academie kent ook van oudsher een nauwe relatie met het reguliere onderwijs. De activiteiten rond het onderwijsconcept Ontwikkelingsgericht Onderwijs waren zeer succesvol.Daarnaast is er in Alkmaar gestart met een omvangrijk traject rond de post-hbo-opleiding Onderwijskansen.In 2003 zal het nascholings- aanbod in Alkmaar verbreed worden met ICT,

Bewegingsonderwijs en management,in nauwe samenwerking met de collega’s uit Haarlem. Het SEC,gespecialiseerd in scholing voor de gezondheidszorg,biedt een breed pakket diensten aan dat bestaat uit leergangen met open inschrijving,consultatie en advisering op het terrein van gezondheidszorg,met klanten als het Medisch Centrum Alkmaar en de regionale GGZ- instellingen.Gezien de nauwe relatie met de unit Gezondheidszorg,stond 2002 in het teken van het ontvlechten van de administratie en organisatie, met behoud van de inhoudelijke synergie. Delft De herstructurering van het Transfercentrum Delft leidde in 2002 tot een verlies.Er is veel inzet geleverd om de activiteiten die binnen het reguliere onderwijs thuishoren en de activiteiten die bij de contracteenheid horen,goed te ontvlechten. Dit heeft personele consequenties gehad. Omdat de Holding INHOLLAND kansen ziet op de agro-technische markt,is een directeur ad interim benoemd die tot taak heeft het contractonderwijs in dat segment weer op te bouwen. Den Haag/Rotterdam De activiteiten van Ichthus Academie 1 zijn medio 2002 teruggelopen door een discussie tussen onderwijsunits en de contractunit over het eigenaarschap van de opleidingen.De nieuw ontwikkelde post-hbo-opleidingen Communicatie- trainer en Businessparkmanagement zijn in het voorjaar gestart met een beperkt aantal deel- nemers.Onder de naam Bureau In Huis is een aantal activiteiten gestart op het terrein van communicatie. Ichthus Academie 2 (Educatie) kende in 2002 een groei in activiteiten en omzet.Twee productgroepen vallen hierbij direct op:de assessments en scholingstrajecten Zij-instroom (kwantitatiefen kwalitatieftoonaangevend in Nederland) en ICT. De kennis die opgedaan is met de Telepabo van de hogeschool kan voor een belangrijk deel worden ingebracht in een project van de Digitale Universiteit.Vanafhet voorjaar 2002 wordt samengewerkt met de Haarlem Academie en de Alkmaar Academie,gericht op het vermarkten van 39

(39)

sterke producten uit één van de regio’s op de gehele INHOLLAND-regio en het ontwikkelen van nieuwe producten. Als aangewezen instelling verzorgt de KBK Hogeschool reguliere hbo-programma’s op een puur private grondslag.Het jaar 2002 stond in het teken van verbetering van kwaliteit van onderwijs en dienstverlening.De nieuwe vestiging aan de Houtlaan biedt de studenten een trendy,goed geoutilleerde leeromgeving.KBK integreert snel in het samenwerkingsverband met andere werkmaatschappijen. De opleiding SPD Bedrijfsadministratie is in juni 2002 geaccrediteerd.De nieuwe opleiding Journalistiek is voorbereid en zal in september 2002 van start gaan.Het samenwerkingsverband met RTV Rijnmond en de Erasmus Universiteit in Mediahuis Rotterdam is een eerste strategische stap om journalistiek ingebed te krijgen in de Rotterdamse regio. KBK-opleidingen verzorgt cursussen op econo- misch terrein.De verhuizing naar het centrum van Rotterdam veroorzaakte in eerste instantie een daling van het aantal cursisten.Gerichte marketing heeft de instroom weer doen toenemen.Belangrijke initiatieven in 2002 zijn de ontwikkeling van de doorlopende leerlijn ‘Financieel Management’ (samen met divisie Economie van de Contract- groep INHOLLAND) en het samenwerkings- convenant met het ROC Albeda Contract. Na twee jaar van spectaculaire groei,consolideer- de IFC Personeelsdiensten haar omzet. Personeelsproblemen in het begin van 2002 hadden een negatiefeffect op de personeels- kosten.In februari is een vestiging geopend in Diemen,Den Haag volgde een paar maanden later.De Rotterdamse vestiging verhuisde intern. De drie vestigingen zijn voorzien van een inrichting met een moderne,frisse uitstraling,passend bij de doelgroep.De vestigingen Delft,Haarlem en Alkmaar zullen spoedig volgen.Met ServiceJobs, onderdeel van Hogeschool Dronten,zijn de besprekingen gestart voor een zeer intensieve samenwerking in een landelijk dekkend netwerk van 15 tot 20 uitzendbureaus met vestigingen binnen hogescholen.

Diemen De Contractgroep Holland verzorgt zowel open opleidingen als in-company trajecten op het gebied van economie,gezondheid,welzijn en internationalisering.In 2002 is een aantal nieuwe opleidingen gestart,zoals de open opleiding Praktijkondersteuning in de huisartsenpraktijk, de opleiding Forensisch Onderzoek in samen- spraak met de koepelorganisatie en de subsidie- trajecten Intercultureel Ondernemen en Cultural Entrepeneurship (Rusland).Ook zijn er bij nieuwe opdrachtgevers in-company trajecten verzorgd. De School voor Morgen heeft in 2002 in opdracht van de gemeente Almere het project ICT Entree gestart waarin deelnemers ICT-ervaring opdoen in een simulatiebedrijfen vervolgens naar de arbeidsmarkt worden toe geleid.Voor de vestiging Diemen van de hogeschool INHOLLAND is een studiedag georganiseerd over onderwijsinnovatie en ICT. Haarlem In het jaar 2002 heeft de Haarlem Academie, voortkomend uit de eenheid Nascholing van de Haarlemse PABO,haar omzet wederom kunnen vergroten.Met name op het gebied van Nederlands als Tweede Taal (NT2) en ICT namen de activiteiten flink toe.Daarnaast loopt een project in de gemeente Velsen om al in de voorschoolse opvang aandacht te besteden aan NT2. STH,voortkomend uit contractactiviteiten van de SoSa,is gespecialiseerd in opleidingen op het terrein van ambtenarenrecht,arbeidsrecht en sociale zekerheid.Het aantal incompany-cursussen bij de politie is toegenomen;een belangrijke nieuwe klant is het politiekorps Rotterdam-Rijnmond. Naast het regulier open aanbod werd een nieuwe 15-daagse cursus ABW-specialist (algemene bijstandswet) gestart.Op het terrein van arbeids- recht verzorgt STH vooral een open aanbod dat voortdurend wordt afgestemd op de veranderende wet- en regelgeving. Opleidingen in de sociale zekerheid worden zowel als open aanbod als incompany-traject aangeboden.In dit marktsegment zijn de in-companytrajecten het meest succesvol. 40

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Als samenwerkende gemeenten in de regio moeten we een antwoord geven op de vraag welke ruimte we – in de toekomst – willen reserveren voor wonen in relatie tot andere

Als u bij vraag 4.10 heeft geantwoord dat u dit niet kunt verklaren, dan komt u niet in aanmerking voor de Tozo lening bedrijfskapitaal.. Vraagt u alleen bedrijfskapitaal aan en

• Moet een poging worden afgekeurd wanneer de atleet met enig deel van zijn voet of schoen voorbij gaat aan het verticale vlak dat door de afzetlijn gaat, hetzij bij een aanloop

Regio Alkmaar heeft als doel het realiseren van herkenbare organisatiestructuren voor haar regio (en mogelijk voor geheel Noord-Holland Noord) op het gebied van Leisure, zodat er in

(Gemeentepagina, website, social media, intranet, Asten Nu (Siris TV), interne communicatie, perscontacten en project advisering.. Vanzelfsprekend houden wij actuele ontwikkelingen

Het eerste deel bevat een beschrijving van de door de lokale Driehoek vastgestelde speerpunten voor 2011, waarbij aangegeven wordt welke inzet de politie DAS hierop wil gaan

de communicatie naar inwoners en ondernemers, in alle vormen van contact met het gemeentelijk apparaat, te blijven verbeteren en waarbij specifieke aandacht wordt gevraagd voor

✔ Kijken naar mogelijke problemen op andere leefgebieden om oorzaak en gevolg armoede en schulden aan te pakken. ✔ Continu verbeteren ondersteuning en samenwerking