U krijgt zo dadelijk een presentatie te zien.
Waarschijnlijk ziet u nu in het linker gedeelte van uw scherm beeld van de vergadering, in het
rechter gedeelte deze tekst.
U kunt zelf beslissen en instellen wat u wilt:
1. Wilt u - over de volle breedte van uw
scherm - alleen beeld en geen presentatie zien?
2. Wilt u voor de helft beeld en voor de andere helft de presentatie zien?
3. Wilt u - over de volle breedte van uw scherm – alleen de presentatie zien?
Hoe stelt u uw voorkeur in?
Raak uw beeldscherm aan óf klik met de muisaanwijzer in het scherm.
U ziet onderin uw scherm drie symbooltjes:
- Een poppetje (= vol beeld van spreker) - Een poppetje en dia (= gedeeld scherm
spreker + dia);
- Een dia (= vol beeld van dia).
Klik op (of raak aan) het symbool van uw
Transitievisie warmte
2022-2030
Gemeente Leudal | Concept versie | 14 sep 2021
Geschreven door:
Mike Ummels i.s.m. Driven by Values 9 augustus 2021
Inhoudsopgave
1. Tijdlijn & mijlpalen 2. Opgave & Kaders
3. Doelstelling & aanpak
4. Analyse sociaal-maatschappelijk 5. Analyse technische potentie
6. Scenario’s voor de warmtetransitie tot 2030
7. Route naar vaststelling TVW en uitvoering
1) Opgave en kaders
3
Ca. 17,000 gebouwen
vertegenwoordigen 37% van de totale CO2-uitstoot
0 5 10 15 20 25 30 35 40
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Gasverbruik in miljoen m3 aardgas
woningen woningen (temperatuurgecorrigeerd)
Gasverbruik neemt af, autonome reductie door:
• (Na-)isolatie van woningen
• Efficiëntere Cv-ketels
• Mildere winters
Maar het moet sneller…
Landelijk
Regionaal
Lokaal
> Klimaatakkoord: klimaatdoelstelling
> Omgevingswet: juridisch kader
RES / RSW: duurzame opwek, bovenregionale warmtebronnen
Milieubeschermingsgebieden: boringsvrije zone, grondwaterbeschermingsgebied
Visie duurzaam Leudal: uitgangspunten TVW Leudal versie 30 mrt 2021: eerste analyse en stappenplan
Omgevingsvisie: kader, basis voor
juridische borging in omgevingsplannen
Woningen 66%
Utiliteit 34%
Gebouwde omgeving
37%
Verkeer en vervoer 44%
Industrie, Energie, Afval en Water
9%
Landbouw, bosbouw en visserij
10%
Ca. 15,000 woningen: 66%
van de CO2-uitstoot
Ca. 2,000 utiliteiten: 33% van de CO2-uitstoot
Feiten en cijfers
Beleidskaders
1) Opgave en kaders
4
Technisch
• Niet één panklare oplossing
• Nu actie gericht op bewezen technieken en ‘no-regret’
maatregelen (m.n. isolatie)
• Vaststellen kansen voor verdere toekomst
Maatschappelijk
• Dit raakt mensen in hun
portemonnee en tot achter de voordeur;
• Samenwerking met inwoners is essentieel voor succes.
Ruimtelijk
• Aanpassingen aan
elektriciteits- en gasnet zo veel mogelijk koppelen aan andere ruimtelijke opgaves
Organisatorisch
• Interne samenwerking en bewustwording essentieel:
Raakt veel beleidsvelden
• Nieuwe netwerken en
samenwerkingsvormen,
zowel lokaal als regionaal
2) Doelstelling en aanpak
5
• Het uitgangspunt van de gemeente is de landelijke doelstelling van 20% reductie in aardgasverbruik in 2030.
• Dit wordt bereikt door minimaal 20% van het huizenbestand te verduurzamen, waarbij zowel huur- als koopwoningen worden betrokken.
Belangrijke randvoorwaarde is, dat maatschappelijke en sociale doelstellingen onderdeel zijn van het proces:
Participatie
Intensieve participatie via buurtteams vergroot de sociale cohesie. De benadering van de warmtetransitie is bottom-up.
Realistisch en haalbaar
Energiearmoede is geen optie. Sociale
minima moeten ondersteund worden om de warmtetransitie realistisch en haalbaar te maken.
Wooncomfort
Het wooncomfort verbetert als gevolg van verduurzamingsmaatregelen. Hoe meer mensen dit als een kans zien, hoe groter de kans van slagen voor het geheel.
3) Sociaal-maatschappelijk
Roggel, Nunhem, Heythuysen (zuid), Baexem
- Samenwerken met klankbordgroepen aan verdere invulling TVW
- Breed
stakeholderoverleg met adviesbureau,
gemeente en klankbordgroepen
- Terugkoppeling definitieve TVW met klankbordgroepen
Samenwerken
Buggenum Kelpen-Oler
- Inzetten van 'warmte- ambassadeurs'
- Organiseren bewonersspellen
- Formeren
klankbordgroepen
- Interactieve inputsessies met
bewoners in buurthuizen
Activeren
Overige dorpen
- Brief aan alle inwoners
- Terugkoppeling via enquête
-
Informatiebijeenkomsten organiseren
- Mediacampagne:
gestroomlijnde
mediaberichtgeving via verschillende kanalen
Informeren Uitgangspunten samenwerking met inwoners
Belangrijk uitgangspunt is, dat inwoners worden uitgenodigd om deel te
nemen en niet verplicht. De gemeente kiest voor een bottom-up benadering en hecht aan lokaal eigenaarschap en zeggenschap.
Vanuit deze visie zijn voorwaardes aan de TVW gesteld:
• De gemeente consulteert inwoners om een visie op te stellen.
• Inwoners worden gevraagd mee te denken aan de invulling van de visie en met initiatieven te komen voor de uitvoering daarvan.
• Draagvlak voor lokale initiatieven kan belangrijker zijn dan de technisch meest optimale aanpak of de maatschappelijk laagste kosten voor een project.
• De gemeente ondersteunt initiatiefnemers in de organisatie van concrete projecten.
Bestaande initiatieven
• Energiecoöperatie Leudal Energie: bekend van Zon op school, Windpark de Kookepan en Zonnepark Nunhem. Ook kunnen inwoners hun eigen opgewekte energie verkopen aan de coöperatie.
Opzet Buurtteams
Samen met HierOpgewekt zijn bijeenkomsten georganiseerd om het draagvlak voor acties rond energievoorziening te polsen. Hierin komen 6 kernen naar voren als meest kansrijk: Roggel en Nunhem, daarnaast Heythuysen(zuid), Buggenum, Baexem en Kelpen-Oler.
Het streven is om, met de hulp van Buurkracht, vanuit de overige dorpen zoveel mogelijk kernen naar ‘Samenwerken’ te krijgen.
4) Technische potentie
7
All electric 25%
Warmtenet HT 2%
Warmtenet LT 0%
Hybride 33%
Alleen isoleren 40%
Analyse met Transitietool Aardgasvrij Resultaten
Er is met name potentie voor individuele oplossingen:
• Hybride warmtepomp (33%)
• Elektrische warmtepomp (25%)
Voor 40% van de panden is geen oplossing gevonden. Wél is het zinvol deze te isoleren (aardgasvrij-proof maken)
Ontwikkeling HT warmtenet (2%) ligt niet voor de hand:
- Geen geschikte warmtebron; mogelijk geothermie in de toekomst
- Boringsvrije zone en grondwaterbeschermingsgebied geven beperkingen
Op basis van beschikbare data* is voor de gebouwde omgeving van gemeente Leudal geanalyseerd welke technische oplossing het meeste potentie heeft per pand.
Hierbij zijn de ECW oplossingen als uitgangspunt genomen.
*) bouwjaar, energielabel, warmtevraag, nationale kosten, dichtheid bebouwing, type eigenaar,
investeringsmogelijkheid
Distributie gas en elektra Kansen voor groen gas
4) Technische potentie
• Elektriciteitsnetten zullen deels verzwaard moeten worden. 1,5-2 jaar tevoren plannen i.s.m. Enexis
• Onderhoud gasnet zo veel mogelijk koppelen aan andere grondwerkzaamheden. Verwijderen zal tot 2030 niet/weinig plaatsvinden.
Kansrijkheid nader te onderzoeken:
• Holmel B.V.
• Ontwikkelingen Zevenellen
Voor beiden geldt, dat het financieel voordeel van
groen gas bij de inwoners (en niet bij de industrie), zal bijdragen aan lokale acceptatie en omarming van het concept.
Holmel B.V.
• produceert biogas op basis van mestvergisting
• Zet energie nu om naar elektriciteit, inefficiënt proces.
• Potentie om op te schalen
• In de toekomst mogelijk groen gas voor ca. 4000 huishoudens
Zevenellen
• Noordelijk deel, beheer OML: Zes varkenshouders willen als Coöperatie 7-LL U.A. mest leveren voor vergisting door (nog aan te trekken) bedrijven op het OML terrein of het BTC op het zuidelijke deel. Potentie onbekend.
• Zuidelijke deel, World Biobased Centre Zevenellen
(WBCZ): De Bio Transitie Centrale (BTC) gaat biologische reststromen omzetten naar energie, grondstoffen en schoon water. Tijdens dit proces wordt ook biogas geproduceerd.
• Voorstel fase, nog geen vergunningen
• Potentie geschat op 15M m3 groen gas
• Planning eerste levering tussen 2025-2030
• Regionale samenwerking noodzakelijk om baten bij de inwoners te krijgen.
5) Scenario’s voor de warmtetransitie tot 2030
9
Startpunt en max. besparingspotentieel Scenario’s om doelstelling 20% reductie aardgasverbruik te halen
1) Zonder groen gas
• Hybride warmtepompen*: 50% reductie
• Elektrische warmtepomp: 100% reductie 2) Met groen gas
• Hybride warmtepompen*: 100% reductie
• Elektrische warmtepomp: 100% reductie
*) Panden die geschikt zijn voor een HT warmtenet, zijn meegenomen in de hybride oplossing.
Aanvullend: isoleren
Het maximaal potentieel van 29% is praktisch niet haalbaar; te duur, of technisch niet goed haalbaar, of een combinatie.
Naar schatting is het voor 2550 panden wél
rendabel, m.n. met bouwjaren ’60-’90. Potentie is warmtevraag reductie van ca. 2%.
Voorlopige conclusies:
• Mét groen gas is het totaal aantal panden dat moet worden aangepakt een stuk lager (5100 vs 3500).
• Ook is in dat scenario minder actie nodig in de nog niet betrokken kernen.
Als startpunt is de warmtevraag in 2019 (TJ) gekozen. Deze is vrijwel direct te vertalen naar aardgasverbruik.*
*) Kleine kanttekening: ca. 2% van de woningen is al voorzien van een warmtepomp.
Het maximaal potentieel is gebaseerd op het volgende:
• Álle panden die geschikt zijn voor een
warmtepomp, worden hier ook van voorzien.
• Álle panden worden na-geïsoleerd tot label B
100%
29%
20%
16%
[WAARDE]
0%
20%
40%
60%
80%
100%
120%
Warmtevraag 2019 Max. potentieel Doel
Referentie Isolatie All electric Hybride Doel
65%: In praktijk niet haalbaar (!)
5388
3565
0 1000 2000 3000 4000 5000 6000
Zonder groen gas Met groen gas
Samenwerken Activeren Informeren
3186
2066 2202
1499
0 1000 2000 3000 4000 5000 6000
Zonder groen gas Met groen gas
Hybride Elektrisch
5) Scenario’s voor de warmtetransitie tot 2030
Heythuysen
18.500
5.500
11.000 24.500
7.500
20.000
€ 0
€ 5.000
€ 10.000
€ 15.000
€ 20.000
€ 25.000
€ 30.000
€ 35.000
Individuele elektrische luchtwarmtepomp inclusief isoleren tot minimaal energielabel B
Hybride warmtepomp inclusief isoleren tot minimaal energielabel D
Isoleren naar label B
Totale Investering
Geschakeld Vrijstaand
Overzicht van de totale investeringen die nodig zijn voor de meest voorkomende woningtypes in gemeente Leudal.
• De letters tonen het huidige energielabel van de woning.
• Bij een beter label zijn de kosten lager (minder/niet isoleren)
D D
D D D
D F
F
F F
F
F
Geschatte kosten (op basis van landelijke gemiddelden
afkomstig van Expertisecentrum Warmte)
5) Scenario’s voor de warmtetransitie tot 2030
11
Roggel 995/2284
Nunhem:
157/323 Heythuysen
771/3450
Baexem 545/1159
Buggenum 197/427 Haelen
345/2171 690/2171
Horn
305/1743 610/1743
Neer
513/1332
Ittervoort 393/842 I
A S
Informeren Activeren
Samenwerken
I I
I
I
S A S
S
S
Grathem 268/754 I
Dorpskern (incl. verspreide huizen)
#warmtepompen/#panden beide scenario’s
#warmtepompen/#panden zonder groen gas
N.B.:
Deze getallen zijn uitdrukkelijk niet bedoeld als harde doelstelling per dorpskern. In de werkelijke uitvoering van de TVW kunnen de
verhoudingen heel anders liggen.
Dit is puur bedoeld om de omvang van de opgave concreet en inzichtelijk te maken.
Kelpen-Oler 250/554 A
6) Tijdlijn en mijlpalen
Impactscan Het Energiebureau
2020
Klimaatakkoord
2019
TVW 1.0
Raadsbesluit 14 dec 2021
Pop-up store Heythuysen
Subsidie Energiescan Okt 2020-2021
Opzet buurtteams Campagne
‘Eenvoudig energie besparen, waarom
niet?’
2021
TVW Concept
14 sep 2021
Team captains sessie Gesprekken stakeholders
Sep 2021
Buurtonwerp
2022
TVW 2.0
2026
20% reductie aardgas
2030
0% fossiele brandstoffen
2050
Collegebesluit TVW1.0 16 nov 2021
Verfijnen analyse en scenario’s
Vaststellen uitvoeringssporen
Okt 2021
7) Route naar vaststelling TVW en uitvoering
13
Nu tot vaststelling TVW1.0 Van TVW naar uitvoering
Inwoners
• Buurtoverstijgende kansen, behoeftes en acties vaststellen: Team captains overleg
• Mogelijkheid collectieven / gezamenlijke inkoop onderzoeken Stakeholders
• Afstemming wooncorporaties en afspraken over samenwerking.
• Onderzoek kansrijkheid groen gas:
• Overleg met Vossen Group
• Overleg met coöperatie 7-LL U.A.
• Overleg met BTC
Technische potentie
• Scenario’s verfijnen
• Potentie utiliteit / eigen vastgoed onderzoeken Organisatie
• Taakverdeling, capaciteit, financiën, organisatiestructuur intern gemeente op hoofdlijnen helder
Inwoners
• Digitaal platform ‘mijn buurtje’ ter ondersteuning van de buurtteams (begin 2022)
Uitwerking plannen
• Buurtontwerpen / wijkuitvoeringsplannen (gereed eind 2022)
• Stappenplan en fasering op basis van haalbaarheid
Start collectieve acties
Communicatieplan en uitvoering
Samenwerkingsverbanden stakeholders opzetten
HUISSTIJL KLEUREN DRIVEN BY VALUES
Primaire kleuren Sub kleuren
Deze kleuren pas gebruiken indien de primaire kleuren niet toereikend zijn.
INDELING
VIDEO
HOOFDSTUK/TITEL
Beste kijkers ‘thuis’,
U hebt een presentatie gezien, die is nu ten einde.
Om technische reden kan die presentatie niet onder de vergadering worden verwijderd.
U zou dus de rest van de vergadering de helft van uw beeld kwijt zijn aan een niet meer aan de orde zijnde dia van die presentatie.
U kunt er echter als kijker zelf wél voor zorgen dat de presentatie verdwijnt + dat de sprekers tijdens de rest van de vergadering weer vol in beeld komen.
Raak uw beeldscherm aan óf klik met de muisaanwijzer in het scherm.
U ziet onderin uw scherm drie symbooltjes:
- Een poppetje (= vol beeld van spreker) - Een poppetje en dia (= gedeeld scherm
spreker + dia);
- Een dia (= vol beeld van dia).
Klik op (of raak aan) het poppetje.
