Zaterdag 9 november 1957 - No. 468
V erslag Liberaal Gesprek- centrum te Lanteren
(Zie pag. 4)
H·un vergeefse strijd voor de vrijbeid · . • • ••
Een 'Vlammende waarschuwing . 'Voor ons !
Een volk vo(4ht ••
En wat
voor "ZIJD vrijheid. als wijzelf in de slavernij moesten laten terugwerpen, zonder een hand uit te steken te zijner redding .
deden WIJ.
. .
·~Wekenlang nog laaide, nu hier, d·an daar, het verzet op, màar ook dat kwam ten einde. Het bruut ge~
weid had - voorlopig - weer ge~
zegevierd.
Dat waren de woorden, die wij · Hongaarse hoofdstad was ontvan~
nu precies een jaar geleden gen:
boven een artikel op deze ·zelfde ,.Good bye we do not forget you plaats in ons weekblad neerschreven.
De omstandigheden, waaronder wij dat artikel toen schreven, zullen wij nooit vergeten.
Het was die zondag, de vierde no~
vember (later bekend gewetden als de bloedzondag in Boedapest), des ochtends omstreeks half twaalf be~
gonnen. De radio kondigde een extra uitzending van de nieuwsdienst aan.
En daar kwamen de verpletterende
" berichten, die elkander de gehele dag in steeds sneller tempo opvolgden.
Het arme, dappere, Hongaarse volk, dat enige dagen in een vrij~
heicisroes had geléefd; dat in een on~
gelooflijke krachtsinspanning zijn ke~
tenen had verbroken en alles had weggevaagd. dat als symbool van het geh~te regiem kon gelden, dat volk had - voor het ogenblik - tever~
g~efs gestreden. Het was verraden en in de val gelokt.
• * *
De
Russen waren, terwijl met een Hongaarse ministeriële delegatic nog werd ,.onderhandeld"eri zij in de verga~ering van de Ver~-
~nigde Naties nog geruststellende verklaringen aflegden, Boedapest met grote overmacht van tanks en andere .zware wapens binnengetrok~
ke;'.
Hongaarse vrijheidsstrijders wer~
den opgedreven. N agy en zijn mede~
werkers waren gevangen genomen.
Door radio Boedapest had de laatste hartstochtelijke oproep aan de vrije wereld geklonken, om het Hongaarse volk niet in de steek te laten . . ·.
- Good bye the russians are to near - we shall leave our post - we shall leave our post - good bye friends - good bye friends - save our soals".
* * *
Het was een laatste beroep op de vrije wereld, een nood~
kreet om te hulp te snellen.
Velen zullen, als wij, nooit zó'n machteloze woede hebben gevoeld als op die zondag de vierde novem~
her 1956, toen wij, in onze veilige huiskamers, als het ware uur na uur
d~ afslachting van een getergd volk moesten volgen.
Dat laatste hartstochtelijke beroep .van die in doodsgevaar verkerende
vrijheidsstrijders liet ons niet los.
Processen volgden: jonge mensen, arbeiders, manlijke en v'"fouwlijke stu~
denten, kunstenaars, brachten, staan~
de voor hun .. rechters", moedig en vastberaden allen tot het laatst, het offer van hun leven.
Het offer voor de vrijheid, welke zij een ogenblik aan de kim hadden zien gloren.
* * *
D e gebeurtenissen van een jaar geleden zullen ons nooit meer mogen loslaten.
Zij moeten ons als vurige fakkels voor de geest blijven; als een vlam~
mende waarschuwing, délt niets en niets mag worden gesteld boven het behoud van de vrijheid.
Ons verstand zei het ons, dat wij, De verdediging van de westelijke in het Westen, niets k o n d e n doen, wereld moet, in een uiterst(!. geza~
omdat ,.iets doen" zou betekenen: de menlijke krachtsinspanning. op peil
derde wereldoorlog. worden gehouden.
Maar het sneed ons door de ziel: Er mag bij de bedreigers van de het deed ons op dat ogenblik onszelf · wereldvrede en van het zelfstandig verachten, dat we een Europees volk bestaan der vrije volken geen ogen~
blik de gedachte worden gewekt, dat bij de aanval op één van hen, niet onmiddellijk het gehele machtsappa~
raat van het ganse Westen in de strijd wordt geworpen.
Wij zullen ons door geen kunst~
manen en andere manifestaties mo~
gen laten overdondêren. Wie zwakke zenuwen heeft, is onherroepelijk ver~
]oren.
Wij zullen weerbaar moeten blij~
ven tot het uiterste - óók geestelijk.
Wij zullen intenser dan ooit het geloof moeten uitdragen in de kracht van het systeem van de vrijheid.
In .een wereld van verkrachting van de heiligste mensenrechten zul~
!en wij, óók en vooral wij liberalen, de waarde van de menselijke per~
soonlijkheid voorop moeten blijven stellen.
En wij zullen ons, met alle kracht, die in ons is, moeten blijven teweer · stellen tegen elk systeem, dat de mens tot een nummer, tot een willoos en zielloos instrument maakt van een alles en allen beheersende Staat.
Want dáár begint, bedoeld of on~
bedoeld, het hellende vlak, dat leidt tot vernietiging van onze op de~
mocratische beginselen gebaseerde rechtsstaat en tot de verrijzenis van de dictatuur van de machtsstaat.
A.W.A.
De dagbladen gaven later de af~
heelding van de laatste dramatische telexboodschap, welke te Wenen als afscheidsgroet uit de brandende
Beeld van de felle strijd om de Hongaarse vrijheid in Boedapest, die door een overmacht uan.
Russische tanks werd beslecht in het voordeel van een gewetenloze dictatuur.
Flitsen van Het Binnenhof Laat men iedere schijn van geheim·
zinnigheid vermijden. Ik zou gaarne zien, aldus onze woordvoerder, dat wanneer een bepaald plan is vastgesteld, dit ter ()penbare inzage wordt gelegd, zodat de gehele bevolking er kennis van kan ne•
men. Dit is toch \Verkelijk niet teveel gevraagd.
Deltaplan in 'weecle Kamer - Pleidooi van onze geestverwant R.
Zegering Hadden voor openbaarheid - Geen geheimzinnigheid - Plannen ter inzage leggen - Recht op schadevergoeding voor alle gedupeerden- Sociale,en culturele aanpassing- Laat de bevolking zelfdoen met steun van het Riik - Polderlasten te .waar- Geen riiksbiidrage van 60 procent maar tussen 90 en 100 procent- Alle vriiheid voorbehouden.
Wanneer wij nagaan, dat de kleinste verandering in een uitbreidingsplan ook ter visie wordt gelegd en wanneer wij tevens nagaan om welke enorme plannen het hier gaat en welke gevolgen deze plannen voor gehele gewesten hebben, dan is het niet teveel gevraagd ook deze plannen voor een ieder ter inzage te leg.
gen.
Wanneer de regering ervoor zorgt,
· dat de bevolking ia de provin- ciale besturen terdege in het ov.erleg wordt betrokken, geheimzinnigheid wordt vermeden, het toekennen ·van schade zal geschieden aan allen, die door de Delta- Werken onevenredige schade lijdén endit principe in deze wet wor&t vastge1egd, de bevolking zelf in staat wordt gesteld door middel van financiële steun van de regering zich :an te passen aan de ver- anderde omstandigheden en deze op te vangen; en wanneer de regering du~de
lijk uitspreekt, dat de polders en water- schappen niet te zwaar mogen worden belast en dat werkelijk de bescherming tegen het water wordt gezien als een nationale plicht, waaru~t voortvloeit, dat het Rijk die kosten van de dijkverzwa- ring, die boven hèt normale uitgaan, voor zijn rekening neemt, terwijl de kosten van de afsluitdammen geheel door het Rijk worden betaald, dan zullen de an- dere problemen, die zich in de loop der jaren, die de Deltawerken zullen duren, voordoen, heus wel opgelost worden,_ om- 4Jat de bevolking er dan van doordrongen zal zijn, dat onder deze voorwaarden een goede toekomst voor de haar zo dierbare - gewesten is weggelegd en dit met ver-
eende krachten zal .worden bereikt.
Met deze lange zin, die tevens een sa- menvatting was van zijn betoog, besloot onze geestverwant R. Zegering Hadders vorige week zijn grote rede in de Tweede Kamer over de Deltawet.
Er zal niemand zijn, zo was hij be- gonnen, die niet erkent, dat er in de vier jaren sedert de stormramp van 1953 ontzettend veel arbeid is verricht, verricht door velen, zowel in de studeer- en· werkvertrekken van de ingenieurs, die aan de plannen hun beste krachten nebben gegeven, als op de plaatsen waar gearbeid --werd en wordt aan het herstel van de dijken en, in het H:aringvliet, reeds aan de nieuwe afsluiting.
Hij bracht een woor_cl_ van dank aan de minister van Verkeer en Waterstaat, de Rijkswaterstaat en il.llen, van hoog tot laag, die aan de totstandkoming van de plannen hebben meegewerkt. Ik besef, t~ldus de heer Zegering Hadders, dat het een enorm werk geweest is, een werk·
waarvan wij hopen, dat het eens de dank zal oogsten van allen, die er door worden beschermd en vim hen, die er nieuwe ar_
béidsmogelijkheden_ door krijgen.
Want voor mij staat vast, dat de ramp van 1953 ontzaglijke veranderineen ten goede tot .gevolg zal hebben, in. het bij- zonder in de provincie Zeeland, maar ook in Zuid-Holland en West"Brabant.
Het kan haast niet anders of er zullen óok velen zijn, . die· offers zullen moeten
·brengen om deze grootse plannen te re- · àliseren, offers die leed veroorzaken, bier bij de enkeling, daar bij hele ge- meenschappen zoals',Yerseke en Veere.
Laat het tenslotte zo mogen worden,
<lat zi), die offers moeten brengen, eens de overtuiging z'ullen hebben, dat zij deze offers noodzakelijk moesten brengen, maar ook, dat zij dit niet voor niets heb- ben gedaan, omdat ziJ eens getuige zullen zijn van de voorspoed, die het gevolg zal zijn van deze grote vet'.áaderingen.
* * *
De veranderingen zullen groot zijn.
Eilanden zullen uit hun isolement worden verlost en zullen daardoor meer
·in aanraking komen met de rest van Ne- derland. DorpsgemeensChappen zullen veranderen, omdat de gehele structuur van de omgeving verandert.
Industriekernen zullen worden uitge- breid en dit alles zal met zich brengen, dat er een zeer gemengde bevolking komt waar totnutoe mensen woonden, die er sinds jaar en dag woonden en waar weinig anderen binnendrongen.
Ontzaglijk groot zijn de technische pro.
blemen, maar ·even groot zijn de proble- men, die de sociaal-economische en cul- turele veranderingen met zich zullen brengen. Het is duidelijk, dat de Rijks- waterstaat de technische problemen moet oplossen, natuurlijk in overleg met de provinciale en plaauelijke overheden.
ZEGERING HADDERS
• Dit lijkt nergens op .••
De andere problemen, die misschien op het eerste gezicht op de tweede plaats komen, maar die later steeds meer naar voren schuiven en er in wezen nu reeds zijn, moeten worden opgelost door de pro- vinciale en plaatselijke overheden, ge- steund door de;;:ehele bevolking.
Hier heeft het Rijk alleen de taak dat- gene, wat beslist tot stand moet komen, financieel mogelijk te maken. Onder lei- ding van de provinciale overheden moet echter de bevolking zelf de veranderin- gen opvangen. Laat de bevolking zelf datgene doen wat :voor de hand ligt.
• * *
Met nadruk drong de heer Zegering Hadders aan op openbaarheid bij de voorbereiding van de onderdelen van de grote plannen. Openbaarheid geeft rust, in het bijzonder aan hen. die gedu- peerd worden.
* * *
Natuurlijk juichte, de hee,r Zegering Hadders het toe, dat de minister bereid was geweest . ártikel 2 ;van de PeL tawet zo te wijzigen, dat de plannen· zul- len worden vastgesteld "na ovèrleg" met Gedeputeerde Staten.
Oorspronkelijk stond er: na Gedepu- teerde Staten te hebben "gehoord". Over.
leg is v·eel beter, omdat nu het college van Gedeputeerde Staten niet alleen zijn mening mag zeggen, maar er nu inder- daad wederzijds overleg moet worden gepleegd, waarbij de gedachtenwisseling uiteraard veel intensiever zal kunnen en moeten zijn.
Het provinciaal bestuur is de aangewe_
zen instantie om tegenover het Rijk voor de belangen van de provincie en haar be- woners op te komen en dit te doen op grond van jarenlange ervaringen.
Ook zal de bevolking onwillekeurig meer vertrouwen in de noodzakelijkheid van bepaalde beslissingen hebben wan- neer zij weet, dat het provinciaal bestuur
in het overleg is betrokken geweest en de mening van de bevolking naar voren heeft kunnen brengen.
MINISTER ALGERA later spreken over percentage
DEZE BURGER .
wordt soms helemaal stil van ailes wat op aarde en in het heelal geschiedt.
Dat er zo maar enorme veldmaarschalken in de modder worden gedrukt en honden naar de melkweg worden geschoten •.. er gebeuren tegenwoordig zo véél dingen die de eenvoudige burger doen klappertanden. zelfs als hîj dicht op zijn snorrende Salàmandertje zit.
Eerst zie je allemaal plaatjes van de grote krijgsman met zijn ganse grote borst vol edelmetalen lekkers; je ziet hoe hij met eerbied en hondse onder- danigheid wordt ontvangen en met onderdanige vleierij omringd en twaalf uur later moogt ge door de radio - na Fop. I. Brouwer en Elie Asser - ver- nemen, dat zijn hooglufte exceiientie van zijn voetstuk: is gehaald en als een klein baasje heeft erkend, dat hij alles fout heeft gedaan. Weg, grote man.
En dat hondje met zijn belle-belle-belletje maar door de eeuwige oneindig- heid toiien. Het eerste leverde, althans aardse levende wezen, dat zich in het heelal begeven heeft.
Twee zulke feften, genadeloos en aangrijpend, met dan nog een mooi, diep bord vol hogere wereldpolitiek . . . en moet ik dan werkelijk nog belangstel·
Jing opbrengen voor het feit, dat de here Luns niet in Straatsburg is geweest, terwijl hij daar eigenlijk toch wel had moeten wezen, of voor het feit dat cwto's niet meer dein vijftig kilometer snelheid mogen hebben? Moet ik rrlij - met dat hondje langs de melkweg en in een uur de aarde rond - dan heus nog interesseren voor de vraag of B.V.V. gewonnen heeft; of de mensen zich rijk mogen raden en of er meer of minder besteding beperkt moet worden?
Ja, ik moet dat wèl. Ik moet mij, ondanks die hond in de kogel duizenden malen duizend meter boven mij, b 1 ij ven interesseren voor al die duizenden maal duizend kriebel-kleine aangelegenheidjes, zoals die zich in 't vader- lands bestel voordoen. Gij zijt Nederlander en gij wordt geacht als voorbee].
dig burger, althans met de geest, deel te hebben aan de zaken van ge- meenschap en vaderland. ·
Maar dit is niet gemakkelijk.
Het i's niet gemakkelijk om, met het zicht op alle grootse en adembenemen- de verwikkelingen in de wereld, uw aandacht gewend en uw blikken gericht te houden op alles dat in de krant staat en dat voor het heil van en het onheil over de wereld er hoegenaamd niets toe doet.
Indien de heer Luns nooit meer naar Straatsburg zou gaan en als B.V.V.
morgen zou worden ontbonden zou dat niets zijn vergeleken bij de maar- schalk en het hondje.
Maar toch wordt van ons verwacht dat wij belangstelling bezitten voor de prijs van margarine, het kampioenschap hinkstap-sprong en een reisje van minister Zijlstra naar Zuid-Afrika.
Dat is uitzonderlijk moeilijk voor
-
• NOVEMBER 185'7 ...; PAG. t:
Natuurlij-k zullen de provinciale bestu.
ren op hun beurt weer de gemeentebe- sturen inschakelen alvorens in het over- leg te treden.
* * *
Velen in het Deltagebied zullen offers moeten brengen. Het is geen wonder, dat de minister ûe schadever·
goeding niet heeft willen en kunnen re- gelen in de Deltawet. Maar het is wel verwonderlijk, dat in artikel 8 van de wet alleen wordt gesproken over toeken.
ning van een schadevergoeding aan de- genen, die , werkzaam. zijn in de visserij en "aanverwante" bedrijven.
Juist omdat artikel 8 moet worden ge_
zien als een principiële uitspraak, is het onbegrijpelijk waarom niet dadelijk een meer algemene formulering in de Delta- wet' is vastgelegd. Het is toch wel zeker,
dat de regering op het standpunt staa-t, dat iedereen, die schade lijdt door de Deltawerken. recht heeft op schal:lever- goeding.
Ik spreek hier uitdrukkelijk van "een recht hebben", aldus de heer ZegePing Hadders, want zo zie ik het. Het gaat ook niet aan iemand, die een offer moet bren- gen voor het algemeen belang, in onze- kerheid te laten verkeren over de vraag of hij voor schadevergoeding in aanmer- king komt of niet.
Na het antwoord van minister Algera heeft onze geestverwant mede het amen- · dement ondertekend van de heer Van Dongen (KVP) om in de Deltawet vast te leggen, dat de s~:~adevergoeding niet beperkt blijft tot de visserij en aanver- wante bedrijven.
Die schadevergoeding moet niets te maken hebben met het begrip steunver- lening. Indien een ged•.1peerde "in natura"
kan wnrden geholpen, dan verdient dat de voorkeur.
\Vanneer een winkelier zijn beGtaana- bron verliest, omdat de plaats zijner in- woning bepaalde bronnen van inkomsten ontvallen, laat de overheid er dan aan meewerken, dat deze winkelier zich kan vestigen in een plaats, die zich snel uit- breidt omdat er nieuwe mogelijkheden geschapen zijn.
De schaderegelingen zullen behandeld moeten worden door de reeds bestaande m·s-anen en instanties. Laat alles zo ge- woon mogelijk verlopen.
* *
Tenslotte protesteerde de heer Ze- gering Hadders er tegen, dat het Rijk slechts 60 procent schijnt te willen bijdragen in de kosten van de werken, die door de beheerders der dijken moeten worden uitgevoerd. Het zou catastrofale gevolgen hebben voor de gronden in Zeeuws-Vlaanderen, Walcheren en Zuid- Beveland indien het Rijk aan de verster- king van de hoogwaterkeringen slechts 60 procent bijdraagt.
De kosten van deze werken worden ge- raamd op 400 miljoen. Veertig procent hiervan is 160 miljoen. Indien alle 'polders en waterschappen In de genoemde gebie- den deze last zouden moeten dragen, komt dit neer op een lastenverzwaring van 1500 gulden per hectare of een jaar- lijkse last van f 82 à f 96 per hectare. Dat.
kan niet worden gevraagd. Het zou vol- komen rechtvaardig zijn als het percen- tage tussen· 90 en 100 ligt.
Ik krijg eigenlijk de indruk, aldus onze woordvoerder, dat de minister de lang- zamerhand reeds berucht geworden 60 procent maar eens genoemd h-eeft. om de reactie van de Kamer er op te zien. Wel- nu dan, mijn reactie is volkomen nega- tief. Dit lijkt nergens op.
Minister Algera deelde mee, dat de Kamer over het percentage kan spreken bij de behandeling van de twee nog in te dienen wetsontwerpen met de bijdrageregeling voor de polders en wa-
terschappen. ·
In zijn rede had de heer Zegering Had- ders al gezegd, dat het bezwaarlijk was, dat deze financieringswetten pas enige jaren na de behandeling van de Deltawet in openbare behandeling zullen komen.
Ik wil nameijk niet graag voor het ge- val komen te staan, zei hij, dat men moet zeggen: nu de regering zich de financie- ring op deze wijze heeft voorgesteld, ge- voel ik er niet veel meer voor.
Ik wil wel zeggen, dat ik mij alle vrij- heid voorbehoud om deze wetten geheel op haar eigen merites te bekijken en dat ik bij voorbaat wil verklaren, dat ik niet uit de weg wil gaan voor het argument:
de Deltawet is aangenomen en nu moeten deze wetten ook in deze vorm, zoals zij dan eventueel worden aangeboden, wor- den aangenomen door het parlement.
Over de aspecten van de visserij en de landbouw in het kader van het Deltaplan sprak onze geestverwant F. den Hartog, waarvoor wij in verband met de plaats- ruimte moeten verwijzen naar het num- mer van de volgende week. V.v.D.
NIEUWS UIT AFDELINGEN EN CENTRALES
Ir. Stoffels sprak voor de afd.
Haarlem. Bloemendaal en Heemstede
Voor de afdelingen Haarlem, Bloe- mendaal en Heemstede sprak ir. A. Stof- fels, lid van de gemeenteraad te Haar- lem over het onderwerp: Recreatie- behoefte en recreatiemogelijkheden in Nederland.
Spreker wees op de grote verminde- ring van recreatiegebieden in de vrije natuur. In 1833 was er 1080.000 ha., in 1920 730.000 ha. en in 1954 470.000 na. In deze jaren bedroeg het aantal inwoners
%.6 miljoen, 7·6 miljoen en 10.7 miljoen.
De heer Stoffels onderscheidde:
A. Korte duur recreatie, zoals 'wandelin- gen niet ver van de woonplaats, waar- bij gedacht wordt aan wandelingen in parken en groenstroken.
D. Dagrecreatie. Deze recreatie is toene- mend en geschiedt vooral per fiets en bromfiets.
Vroeger zocht men veel dagrecreatie in Haarlemmerhout en Haagse· bos, in de bossen vlak bij de steden. Nu gaat men veel verder. ·,
C. Overn;;.chtingsrecreatie, zoals verbÏijf op kampeerterrein en in zomerhllis- jes.
Deze recreatie zoeken de inwoner3 van de Westelijke provincies ·vooral tuiten hun provincie.
Er is in Nederland te weinig recrea- tiegebied. Landeigenaren hebben nog te weinig faciliteiten om hun terrein voor het publiek open te stellen.
Spreker wees ook op de zorgen, ::lie de gemeenten met recreatiegebieden in de nabijheid van de grote steden hebben.
Hij wees in deze op de gemeente Bloe- mendaal. Deze gemeenten worden cxü·a belast.
Samenwerking Y.V.D • ..J.O.V.D.
in Renkum-Heelsum
Van de actieve secretaris van de afde- ling Renkum/Heelsum/Doorwerth der Partij, de heer H. J. de Ridder,· ontvin- gen wij bericht, dat deze afdeling zal trachten op korte termijn te komen tot de oprichting van een afdeling der J.O.V.D.
Gaarne wensen wij de heer De Riddf'è alle mogelijke succes toe bij zij!:!. pogen.
·Samenstelling Statencentrale Zwolle
De Statèncentrale ZwÖlle van de V.V.D.· is als volgt samengesteld:
Voorzitter: H. J. van Strien, Molenweg 264 Zwolle; secretaris: J. H .. Staal, Wi!- h~l~i.nastraat 20, Zwolle;. leden: D. M.
Plate, Ruitenborghstraat 44, Dalfsen; G.
H. Krol, Ommerdijk 93, Den Hulst, gem.
Nw. LeuE.en; W. Steenbergen Jzn. L 36 IJhorst, gem. Staphorst, post De Wijk.
Zegering Hadders spreekt te Nieuwleusen en Dalfsen
Op vrijdag 22 november a.s. spreel•t in Nieuwleusen in café-rest. .,De Vier- sprong", Ommerdijk. 2, de h'ccr R. Zege- ring Hadders, lid van de TweEde Kamer over: ,.De belangen van d'-" Plattelanäs- bevolking". De bijeenkornEt begint om 8 uur.
Onder auspicii5n van de Staten Cen- trale Zwolle van de V.V.D. spreekt de heer Zegering Hadders op Donderdag 21 november a.s. te Dalfse~1 in hotel ,,Van Kuik", Prinsenstraat 2, over: O?k de plattelandsbelangen zijn bij de V-V.D.
veilig! Aanvang eveneens 8 uur.
Afdelingen Velps Rozencleial en Dieren organiseren een
landbouwavor.:d
Door de afdelingen Velp-Rozendaal en Dieren zal op woensdag 13 november a.s.
een .,landbouwavond" worden georgani- seerd.
Deze bijeenkomst zal worden gehouden in hotel Athlone te De Steeg, begin om hall acht en sluiting ui-terlijk om half elf.
Mr. J. G. Wurft>ain, lid van de ;raad der gemeente :Rheden, zal enige onderwerpen behandelen, welke speciaal voor de land.
bouwers in de gemeente van belang zijn, zoals de onteigening van landbouwgron- den ten behoeve van de woningbouw, de wegenaanleg, enz. Ir. W. Kooy, Provinci- aal Voedselcommissaris en lid van de Provinciale Staten, zal daarna enige meer algemene onderwerpen bespn.ken, zoals de landbouwsubsidies, de melkprijs, en dergelijke.
Aduard discussieerde met J.O.V.D.
De afdeling Aduard van de V.V.D.
hield een zeer geanimeerde ledenverga-
dering onder biding van de heer H.
Veldstra.
Vamgesteld werd de voorlopige lijst van kandidaten voor het lidmaatschap van de Provinciale Staten van Gronin- gen.
Het verdere gedeelte van de avond werd verzorgd door de afd. Noord-Gro- ningen van de J.O.V.D. De heer J. A. de Boer te Onderdendam hield een inleiding over het onderwerp: .,Wij jongeren in de politiek", waarop een breedvoerige dis- cussie volgtie.
Vele vragen dienaangaande werden tot aller tevredenheid door de spreker be- antwoord.
Ledenvergadering Statencentrale Hilversum
Stelde voorlopige ca.ndidatenlijst op In vlot tempo werkte de ledenvergade.
ring van de Statencentrale Hilversum een omvangrijke agenda af.
De voorlopige kandidatenlijst voor de Statenverkiezing vergde slechts twee- maal stemming. Het resultaat luidde:
1. Mr. F. C. Vorstman; 2. J. G. Flink;
3. mevr. A. H. Horsman-Witsenburg; 4.
mr. H. F. van Leeuwen; 5. C. W. Zee- man; 6. dr. P. G. v. d. Vliet; 7. mevr. N.
La Rivière-De Vrieze; 8. dr. A. J. Vis;
9. J. D. Landré; 10. mr. R. Heeg; 11. S.
Minco; 12. mevr. M. H. Cool; 13. K. Loe- ber; 14. mr. L. Kernkamp; 15. mevr. E.
M. Bendien-Van Steenderen; 16. mevr.
M. van Brink-Poort; 17. G. J. van Mes·
dag; 18. mr. dr. H. Fortuin; 19. P. A.
Brattinga; 20. ir. H. J. van Raalte.
Het vaststellen van een reglement voor de Statencentrale leverde geen moeilijk- heden op. Bij enkele kandidaatstelling werden tot bestuurslid gekozen de heren G. J. Duif, mr. P. F. C. van Geer, E. Sta_
derman en c.' W. Zeeman, en tot voor- zitter ir. H. J. van RaaMe
Bij de rondvraag v<erd speciaal aan de propaganda voor de komende verkiezin- gen aandacht gewijd; de propag;mdacom- missie werd uitgebreid me''t':de heer War- naar te Huizen. In de Kamercehtrale, die binnenkort verg~dert, zal door de Gooise deelnemers aangedrongen worden de af- dracht van gelden aan de Statencentrales volgens vaste richtlijnen te doen geschie- den zodat men van' te voren weet over hoe~eel geld men"; ':Voor . de propaganda kan beschikkên en. daarop gebaseerd
een campagne kan opzetten.
Aan het slot van de vergadering aan- vaardde de nieuw benoemde voorzitter zijn functie. Hij dankte de vice-voorzit- ter, de heer J. J. Korff, voor de wijze, waarop hij de vergadering had geleid;
met vertrouwen kan de Sta-tencentrale de uitslag van de komende verkiezingen tegemoet zien, aangezien er een u~~ste
kende samenwerking tussen de bt\tro.\1:•
ken afdelingen bestaat, terwijl de econo_
mische ontwikkeling in den lande de- monstreert, hoe funest het regeringsbe- leid is en hoezeer de V.V.D. met haar waarschuwingen daartegen het bij het
rechte eind h3.t:.
Een goede opkomst in Wieringermeer
.Dezer dagen hiell de afdeling Wierin- germeer een vergadering om te komen tot kandidaatstelling voor de verkiezing voor de Prov. Staten en een voorlopige bespreking voor de kandidaatstelling voor de gemeenoteraad.
De vergadering was 7.eer goed bezocht.
Na de pauze hield de heer Blaauboer, lid van Gedeputeerde Staten van Noord_
Holland een causerie over het werk van Gedeputeerd" en Provinciale Staten.
Hierna onts>tond 'n uitgebreide discussie.
Tot slot besprak de heer Ereebaart eni- ge gemeentelijke problemen, zodat het reeds laat was toen otot sluiting kon wor- den overgegaan.
Riikskieskring Dordrecht komt 16 november biieen
De Rijkskieskring Dordrecht komt op zaterdag 16 november in een ledenverga- dering bijeen ter behandeling van een be- langrijke agenda, die o.m. bespreking ver- meldt van de voorlopige candidaatstelling voor de Provinciale Staten en een be- stuursverkiezing;
De bijeenkomst wordt gehouden in At- lanta te Rotterdam en begint om 3 uur.
Ondercentrale Haarlem vergadert
Op vrijdag 15 november zal de onder- centrale Haarlem in buitengewone verga- dering bijeenkomen ter bespreking van de voorlopige candidatenlijst voor de Pro- vinciale Staten. De. bijeenkomst vindt plaats in Restaurant Brinkman, Houtplein te Haarlem, Aanva.ng 8.15 uur.
IN MEMORIAM A. SUlDING
Aan de vooravond van zijn drie- en-zeventigste verjaardag ontviel aan de raadsfractie van de V.V.D.
te Groningen en aan het plaatse- lijk afdelingsbestuur de heer A.
Suiding.
In 1940 nam hij zitting voor de toenmalige Liberale Staatspartij in de raad van de gemeénte Gronin·
gen, waarvan hij verder na de be·
zetting tot zijn verscheiden deel uitmaakte.
Aan de groeve memoreerde de burgemeester zijn nauwkeurige plichtsbetrachting en de vele nut- tige adviezen, waarmede hij het al- gemeen belang van dienst 'lfas.
De fractie vernest in hem . een conscientieus medelid van grote standvastigheid, een trouwe vriend.
Zijn grote verdienste voor de liberale gedachte lag in de verper- soonlijking ervan, die hij bij uit·
stek was, vooreerst in de kring van zijn vakgenoten :- de schilderspa- troons - , waar hij gewestelijk en landelijk tot de hoogste functies werd geroepen, maar ook ver daar buiten.
Zijn nagedachtenis moge ons tot voorbeeld strekken.
A. VOET
Wetsontwerp Algemene Kin- derbiislag met vreemde
konsekwenties
Het nieuwe wetson-twerp inzake de kinderbijslag zal zeker niet met onver- deelde instemming door een ieder zijn begroet. Het is een vreemd ontwerp met vele onbillijkheden en merkwaardige konsekwenties, die met een .zo vaak aan- geheven leuze van draagt elkanders las- ten weinig van doen hebben.
In een groot deel van de Nederlandse pers is het ontwerp dan ook met weinig enthousiasme ontvangen.
Zo schrijft het Algemene Handelsblad o.m.:
De invoering, nog niet zo lang Jeleden, van de Algemene Ouderdomswet, heeft, behoudens enige bezwaren tegen zekere aanpassingsbepalingen, terecht vrijwel al- gehele voldoening gewekt.
Wij kunnen ons nauwelijks voorstellen.
d<K de indieners van de Alg,emene Kin-
9 NOVEMB~ 1957- PAG. I
SIMPLUS
IRAN DBLUSSERS
Officiëel goedgekeurd Talrijke attesten.
Veel me.r w••rcl cl•n cle kostpriJs!
SIMPLUS N.V.
DORDRECHT
derbijslagwet als "volksverzekering", waarbij het .,gehele Nederlandse volk"
wordt verzekerd voor kinderbijslag, zelf de illusie zullen koesteren, dat ook dit ontwerp met zulk een a I g e m e n e bij.
val zal worden ontvangen.
Reeds bij het algemene ouderdoms- pensioen kon theoretisch verschil van mening bestaan over de vraag of hier het verzekeringsbegr:J:. nog wel gold.
Daar echter is het in ieder geval nog zo.
dat allen, die premie betalen, ook een ouderdomspensioen zullen ontvangen.
behoudens het normale verzekerings- risico van het voortijdig overlijden.
D<n ongehuwden, van wie een deel zelfs nooit in het huwelijk zal treden, evenals trouwens zij, wier huwelijk kin- derloos moet blijven, onder de voor kin·
derbijslag "verzek~rden" worden opge~
nomen en hun hele leven, van hun 15de tot hun 65ste jaar, premie daarvoor zul- len moeten betalen, zal door velen, ook al behoren zij zelf niet tot de categorie der ongehuwden, als een grove onbillijk.
beid worden gevoeld.
Van bevoegde zijde beriep men zich, toen wij daarop de aandacht vestigden, op de "solidariteitsgedachte".
De solidariteitsgedachte is een mooi en aanvaardbaar beginsel, maar zij mag, vooral wanneer zij gehanteerd wordt voor het opleggen van wettelijke ver- plichtingen, niet worden overspannen. Er zijn ook hier grenzen, die niet onges~raft
kunnen worden overschreden.
Van zulk een overspanning is thans naar onze mening onbetwistbaar sprake.
Zij, die fiscaal reeds in de .,strafklasse"
zijn geplaatst, zullen opnieuw tot ver·
ontwaardiging worden opgejaagd.
Men werkt bij dergelijke regelingen graag met ficties. Ongehuwden te rang~
.schikken onder de verzekerden v·oor kinderbijslag, is èrger dan een fictie.
Het is een contradictie!
Als het kinderbijslagtvetje binnenkomt ·'.: ,,,
juichen velen niet
B NOVEMBER 1957 - PAG. 4
Liberaal Gesprekcentrum te Lunteren
• •
De doorbraak-gedachte op interessante WIJZe
belicht door inleiders van V. V~.D. en J.O. V.D.
Diverse problemen Ln dit verband . vragen nog om een oplossing
In hotel "De Boeckhorst" in Lunteren is op zaterdag 26 en zondag 27 oktober j.l. het eerste weekend van het Liberale Gesprekcentrum in dit seizoen gehouden.
Een zeer groot aantal deelnemers, zowel uit de kringen van de V.V.D., alsook uit die van de J.O.V.D. had zich voor dit weekend aangemeld. Op beide dagen werd het onderiverp ;,De doorbraak" ingeleid, t,w. 's-zaterdagsavonds door mr.
S. Willinge Gratania, voorzitter van de V.V.D. fractie hit de Provinciale ·Staten:
'\·an Gelderland en 's-zondags door de heer H. H. Jàcobse, landelijk. voorzitter '\'an de J.O.V.D.
Als. eerste punt vermeldde het programma van dit weekend de aankomst van de deelnemers op zaterdagmiddag te 4 uur. Omstreeks die tijd was het een drukte.
van belang in en om hotel "De Boeckhorst" te Lunteren, in welks tuin een grote V.V.D.vlag stond opgesteld, welke de bezoekers uit de verte al een welkom toeriep.
Tegen een uur of half vijf, toen de meeste deelnemers gearriveerd waren, keerdtl de rust in de omgeving van "De Boeckhorst" weer terug.
Na door de heer L. van Vlaardingen
·bij het auditorium te zijn ingeleid, hield de heer D. W. Dettmeijer, algemeen se- cretaris van de V.V.D., een toespraak, waarmede hij het Liberale Gesprekcen-
trum ·heropende. Hierbij gaf de heer
·Dettmeijer een uiteenzetting van zijn visie op. "De liberale doorbraak".
Deze doorbraak is van veel oudere da- tum dan die vaR de socialisten. De socia- listen maken evenwel meer tam tam dan de V.V.D. De Partij van de Arbeid, al- dus de heer Dettmeijer, is als het ware·
een ·kip, die telkenmale, wanneer zij een ei heeft gelegd, kakelt. Daarentegen is de V.V.D. te vergelijken met. een goud- vis, die miljoenen eieren per jaar pro- duceert; deze zijn echter niet direct zichtbaar.
De liberale doorbraak vindt evenwel gestadig voortgang; steeds meer confes- sionelen stemmen liberaal, omdat zij in economisch opzicht liberaal denken. Zo hebben in Luxemburg de christelijk-so- cialen bij de laatst gehouden verkiezin- gen stemmen verloren, terwijl de libe- rale partij grote winst heeft kunnen boe- ken.
Sprekende over de protestants-christe- lijke partijen stelde de heer Dettmeijer dat, wanneer de A.R.P. en cie C.H.U. zich aari.eensluiten, de A.R.P. ongetwijfeld de sterkste zal zijn, omdat zij goed g·eorga- nisE!erd is, terwijl de C.H.U. daarentegen organisatorisch zwak is. Bij een fusie van A.R.P. en C.H.U. zullen, naar het zich laat aanzien, vele christelijk- historisehen naar de V.V.D. overgaan.
Maar ook afgezien hiervan kunnen, naar sprekers stelligste overtuiging, nog zeer velen worden bewogen tot de V.V.D.
toe te treden.
Dit is wel gebleken, toen spreker kort- geleden e.en groot aantal persoonlijke brie- ven naar inwoners van Den Haag heeft verzonden: dit leverde ongeveer 100 nieu- we leden voor de Haagse afdeling op.
onder wie drie hoogleraren waren.
Te omstreeks half zeven verenigden
De Algemeen Secretaris der Partij, de heer D. W. Dettmeijer, heropent met een gee!!tige toespraak h~t Liberaal Gesprek- centrum te I.unteren. - " ... De kip en
de Goudvis ... " - -
de deelnemers zich aan de dis voor het nuttigen van de avondmaaltijd, waarbij tafelpreses Van Vlaardingen mededeelde, dat aan dit weekend werd deelgenomen door het enige dagen tevoren in de echt verbonden J.O.V.D.-paar, de heer en me- vrouw Velthuizen-Haag uit Enschede, die hij onder ins-temmend applaus van de andere aanwezigen met hun jong ge- luk hartelijk feliciteerde.
De heer Velthuizen, voor de gelukwen- sen dankende, meende er goed aan te doen door overlegging van zijn trouw- boekje een der deelnemers, die dienaan- gaande twijfel had geuit, te overtuigen van de verandering van zijn burgerlijke staat. (Grote hilariteft.).
!\'Jr. Willinge Gratama aan het woord Op de avondbijeenkomst, welke onder voorzitterschap stond van de heer J. K.
Frederikze, secretaris van de centrale Arnhem, werd !;let onderwer.p ,,De door-
·braak" ingeleid door mr.,. S. Willinge Gratama, voorzitter van de V.V.D.-Sta- tenfractie in de provincie Gelderland.
De heer Willinge Gratama begon met het stellen van de vraag: welk perspec- tief wenkt de V.V.D.? Pe stemmen, wef-
·ke op .de v:v.D: worden. uitgebracht, ko- meri hoofdzakelijk van middenstanders, boeren, ambtenaren, ondernemers en van hen, die een vrij beroep uitoefenen. Over het algemeen zijn dit mensen, die of vrij- zinnig-protestants zijn of wel geen gods- dienst belijden.
De grootste tegenspeler van de V.V.D.
is wel de P.v.d.A. Het socialisme staat een steeds verder gaande staatsmacht voor, waarmede soms ook niet-socialisten instemmen. Hierdoor zijn de socialisten in staat hun invloed ih steeds toenemen- de mate uit te breiden. Voor een deel is dit te wijten aan de houding van de K.V.P., A.R.P. en C.H.U.
Sprekende over de confessionele par- tijvorming wees mr. Willinge Gratama er op" dat er geen enkel religieus gebod is krachtens hetwelk een beleider van de christelijke godsdienst verplicht zou zijn zich bij een confessionele partij aan te sluiten. Dat men zich in confessionele groepen aaneensluit is zuiver en alleen een kwestie van opportunisme. In ande-
" ... ook uit het -hoge noorden ... " Mr. D.
F. Went, de voorzitter van de afdeling Leeuwarden.
re landen. geeft de toestand op dit gebied dan ook een geheel ander beeld te zien.
Bij de V.V.D. is de geestelijke vrijheid volledig gewaarborgd - aldus spreker - niet bij de confessionele partijen. Dit is wel gebleken in het zuiden des lands en in de gemeenten waar de A.R.P. en C.H.
U. het voor het zeggen hebben. Het feit, dat er te onzent confessionele partijen bestaan, moet worden toegeschreven aan de beduchtheid der kerken voor afval- ligheid. Ook kan men er in zien een in- strument om te proberen andersdenken~
den zijn wil op te leggen.
In feite gaat de wèrkelijke politieke keuze dan ook tussen socialisme en li- beralisme. De aanwezigheid van con- fessionele partijen vertroebelt de politie- ke verhoudingen in ons land, hetgeen de politieke belangstelling doet verminde- ren. Bovendien is de partijvorming op basis der confessie niet doelmatig, omdat de ene confessionele partij het ontstaan van de andere uitlokt.
De V.V.D. heeft een goede kans om haar aanhang te vergroten, mits de le- denwerving zich ook tot de confessione- len zal gaan uitstrekken. Naar sprekers overtuiging zitten vele rooms-katholie- ken en christelijk-historischen reikhal- zend uit te zien, of de V.V.D. met iets komt, wat ook voor hen .geschikt is. De
V.V.D. moet door middel van een doel- gzrichte propaganda de belangstelling voor het liberalisme activeren.
De liberalen zullen evenwel - aldus mr. Willinge Gratama - nooit uit angst voor het socialisme hun heil bij de con- fessionele partijen moeten gaan ?..oeken, welke z.i. gedoemd zijn om te verdwij- nerr.
Een . zeer levendige discussie volgde naar aanleiding van het betoog van mr.
Willinge Gratama. Uierbij werd er van verschillende kanten de nadruk op ge- legd, dat de confessionelen een geheel andere geestelijke instelling hebben dan de liberalen. Daarom is het - aldus de
<lebat~rs - zo uiterst moeilijk hen voor de liberale denkbeelden enthousiast te maken. Voor vele confessionelen is de stap naar de P.v.'d.A. minder groot <lan die naar de V.V.D., aldus een andere me- ning.
Er waren zovele op- en aanmerkingen, dat de voorzitter tot rantsoenering van de spreektijd moest overgaan en toen hij om ongeveer 11 uur de bijeenkomst sloot waren nog lang niet allen, die van plan waren met de spreker in debat te ire- den, aan bod gekomen.
Na afloop bleef men nog zeer ger:.üme tijd bijeen. Dit samenzijn werd npgcluis-
(vervolg op ;JaJ. ,\).
De J.O.V.D. in onderlinge gPdae.htenwis- sPlin gover "De Dom·braak"
