Vraag nr. 60 van 8 januari 1996 van de heer ETIENNE VAN VAERENBERGH

(1)

Vraag nr. 60 van 8 januari 1996

van de heer ETIENNE VAN VAERENBERGH Zeekanaal Brussel-Rupel – Sluis Hingene

Reeds een aantal jaren geleden werd gepland het zee-kanaal Brussel-Rupel door een nieuwe toegang met de Rupel te verbinden.

Daarvoor moeten uiteraard nogal omvangrijke werken worden uitgevoerd, met name om de oude sluis in Win-tam te vervangen door een nieuwe sluis in Hingene. De werken werden reeds enkele jaren geleden aange-vat, omvangrijke kredieten werden vastgelegd, maar er deden zich blijkbaar dusdanige problemen voor dat onder andere de werken aan de sluis in Hingene op een gegeven ogenblik werden stopgezet.

1. Wanneer werd de eerste beslissing genomen om de nieuwe toegang aan te leggen en door wie ?

2. Wanneer werden de werken aangevangen ? 3. Wat was de geraamde totale kostprijs ?

4. Welke werken werden tot op heden uitgevoerd en welke bedragen werden daaraan besteed ?

5. Welke problemen deden zich voor, welke werken werden stilgelegd en hoelang, en zijn er schade-eisen gesteld of te verwachten van aannemers ? 6. Wat is de huidige situatie inzake afwerking van het

project en nog te besteden bedragen ? Antwoord

1. In 1966 werd door de toenmalige minister van Openbare Werken, de heer J. De Saegher, het ont-werp goedgekeurd om een nieuwe kanaalarm aan te leggen vanaf het Hellegat, gelegen tussen Wille-broek en Wintam, met uitmonding van het nieuwe kanaal in de Schelde. Dit project is een onderdeel van het totaal programma dat vanaf toen in uitvoe-ring ging en dat voorzag in de aanpassing van het ganse kanaal aan 9.000 ton duwvaart en zeevaart. 2. De eigenlijke werken werden aangevat in juni 1979

met de 1ste fase (benedenhoofd en twee sasmoten) van de burgerlijke bouwkunde van de nieuwe sluis. 3. De totale kostprijs van het ganse project werd

des-tijds geraamd op 2,8 miljard frank.

4. Stand van zaken betreffende de tot op heden uitge-voerde werken en bedragen :

Sluis te Hingene – burgerlijke bouwkunde fase 1 – benedenhoofd en twee sasmoten eindbedrag 318 miljoen frank

Sluis te Hingene – burgerlijke bouwkunde fase 2 – bovenhoofd en overige sasmoten eindbedrag 1.002 miljoen frank

Sluisgebouwen te Hingene eindbedrag 109 miljoen frank.

Sluis te Hingene – metalen gedeelte reeds betaald : 350 miljoen frank

nog uit te voeren : 6 miljoen frank (werken in uit-voering)

Elektromechanische uitrusting van de sluis reeds betaald : 171 miljoen frank

Sluis te Hingene – opwaartse en afwaartse wacht-kommen – remmingswerken en aanlegsteigers reeds betaald : 219 miljoen frank

nog uit te voeren 5 miljoen frank (nog uit te voeren na baggeren toevaargeul)

Omlegging naar de Schelde – 1ste fase – grondver-betering, dijken en kaaimuur

eindbedrag 718 miljoen frank

Omlegging naar de Schelde – afwerking :

Deelopdracht N° 1 – baggerwerken kanaal – oever-verdedigingen – wegen

Deelopdracht N° 2A – baggerwerken kanaal – zin-kers kanaal Rupel

Deelopdracht N° 2B – baggerwerken eindbedrag : 47 miljoen frank

Deelopdracht N° 2C – oeververdediging eindbedrag 125 miljoen frank betaald Verplaatsen NATO-leiding

eindbedrag : 65 miljoen frank

Deelopdacht N° 3A – dijken toevaargeul – nieuwe uitweringssluis ; steenformatie zandwinzone

reeds betaald : 240 miljoen frank nog uit te voeren : 11 miljoen frank

Deelopdracht met betrekking tot de bouw van een caissondam

eindbedrag : 402 miljoen frank

Deelopdracht N° 4 – oeververdediging – proefan-kers

Deelopdracht N° 5 – leveren grondankers – oever-verdediging

Deelopdracht N° 6A – ankers – baggerwerken kanaal – ophogen dijken oeververdediging

reeds betaald : 59 miljoen frank nog uit te voeren : 141 miljoen frank

Deelopdracht N° 6B – grondankers – baggerwerken kanaal

aanvangsbevel dient nog te worden gegeven 300 miljoen frank nog uit te voeren.

5. Problemen bij het uitvoeren van de werken

a) Bij het oprichten van de dijken zijn problemen gerezen omtrent de belasting van het leefmilieu en het gebruik en de nabestemming van het gebied, genoemd "noordelijk eiland", gelegen

(2)

tussen de Rupel en de nieuwe sluis, alsook met de site nodig voor het stockeren van de uitgra-vingsspecie.

Bovendien rijzen er problemen wegens het ont-breken van een vergunde stockeringssite voor het bergen van een kleine hoeveelheid met gips vermengde grondspecie, die zich bevond boven de winzone van het zand, nodig voor het oprich-ten van de dijken van de kanaalomlegging. Na het evalueren van de resultaten van een eer-ste fase van een door de Vlaamse regering gevraagde milieueffectenrapport, zijn passende stockeringssites gevonden.

Het betreft een gewezen kleisite te Boom-Ter-hagen, eigendom van het provinciebestuur, welke diende gesaneerd te worden, en het zoge-naamde "noordelijke eiland" zelf. Daardoor heeft de werf anderhalf jaar stilgelegen, waar-voor de aannemer meende recht te hebben op een schadevergoeding. Deze aangelegenheid is afgehandeld. Aan de aannemer werd een bedrag van 21 miljoen frank uitgekeerd.

Bovenvermelde problematiek is voorgelegd aan de Vlaamse regering, die het BPA voor het gebied tussen de Rupel en de Nieuwe Sluis ambtshalve in herziening heeft gesteld en de gemeenschapsminister heeft gemachtigd een overeenkomst af te sluiten met de aannemersas-sociatie, de NV Dredging International – NV J. De Nul (die instond voor het oprichten van de dijken), om de resterende werken, verdeeld over vijf deelopdrachten (nodig om het nieuwe tracé versneld te kunnen in dienst nemen) uit te voe-ren en op de opeenvolgende begrotingen vast te leggen (zie 4 : Omlegging naar de Schelde – afwerking).

b) Bij de zandwinzone in het kanaal zelf dook een ander probleem op : de aanwezigheid van een onvoorzienbare harde laag, bestaande uit grote ronde stenen. Vermits deze steenlaag zich situ-eerde boven het zand dat zou worden gebruikt voor het opzetten van de kanaaldijken en een andere oplossing financieel niet verantwoord was, moesten deze stenen worden verwijderd. Dit heeft aanleiding gegeven tot een meeruitga-ve. Voor het uitvoeren van de werken heeft de aannemer speciaal materieel in stelling gebracht waarmee op 15 maanden tijd ca 14.000 m3_steen

werd uitgegraven. De andere werken dienden niet onderbroken te worden. Na het verkleinen van deze reusachtige stenen, kon dit materiaal als stortsteen tegen ontgronding worden aange-wend. Om voldoende zand te winnen om ook de afwaartse kanaaldijken in de toegangsgeul te kunnen bouwen, werd het bestaande kanaal tus-sen Ruisbroek en Willebroek uitgediept.

c) Door discontinuïteit in het geven van de deelop-drachten zijn bijkomende werfkosten ontstaan. Deze zaak wordt momenteel onderzocht. 6. Hingene : situatie inzake afwerking van het project

Momenteel nog uit te voeren werken :

Sluis te Hingene – metalen gedeelte

Elektromechanische uitrusting van de sluis

Sluis te Hingene – opwaartse en afwaartse wacht-kommen

remmingswerken en aanlegsteigers

nog uit te voeren : 5 miljoen frank (nog uit te voe-ren na baggevoe-ren toevaargeul)

Deelopdracht N° 3A – dijken toevaargeul – nieuwe uitwateringssluis – steenformatie zandwinzone nog uit te voeren : 11 miljoen frank

Deelopdracht N° 6A – ankers – baggerwerken kanaal

nog uit te voeren : 141 miljoen frank

Deelopdracht N° 6B – ankers – baggerwerken kanaal

nog uit te voeren : 300 miljoen frank. Nog vast te leggen deelopdrachten : Deelopdracht n° 7 meergelegenheden Schelde/signalisatie baggerwerken oeverconstructies wegenis afwerken toevaargeul

Voorziene bedrag 500 miljoen frank.

Deelopdracht N° 8 – voltooiingswerken na inge-bruikname

nieuw tracé : 300 miljoen frank.

Hiermee is het project rond de nieuwe zeesluis te Hingene voltooid. De modernisering van het zeeka-naal, namelijk de aanpassing van het zeekanaal aan het gabariet van de nieuwe zeesluis (10.000 ton), niet. Hiervoor is nog een uitgave van circa 2,3 mil-jard frank vereist.