Blijf bewegen tijdens uw ziekenhuisopname

(1)

Blijf bewegen tijdens uw ziekenhuisopname

Fysiotherapie

(2)

(3)

Blijf bewegen tijdens uw ziekenhuisopname

U bent in het Catharina Ziekenhuis opgenomen. Uit onderzoek is gebleken dat patiënten 90% van hun tijd tijdens hun opname in bed doorbrengen. Te weinig bewegen zorgt voor een achteruitgang van conditie en spierkracht. Daarnaast heeft u meer kans op complicaties zoals luchtweginfecties of trombose. Hierdoor kunt u uiteindelijk minder zelfstandig worden. Daarom is het belangrijk dat u ook tijdens uw ziekenhuis opname in beweging blijft en ademhalingsoefeningen uitvoert. In deze folder worden tips en oefeningen gegeven zodat uw herstel zo spoedig mogelijk verloopt.

Voor u persoonlijk kan de situatie anders zijn dan hier beschreven is. Het medisch advies van uw arts is leidend. Wanneer uw arts specifiek heeft benoemd dat u bepaalde bewegingen/belastingen niet mag maken, slaat u deze oefeningen over.

Twijfelt u, heeft u vragen of komt u er niet uit, vraag dan om hulp bij de verpleegkundige of de fysiotherapeut die op de afdeling werkzaam zijn.

Beweegadvies

• Gebruik het bed alleen als u echt moet rusten.

• Nuttig de maaltijden zittend op een stoel.

• Bewegen is goed, méér bewegen is beter. Als u gaat lopen is het beter dat u vaker per dag een stukje gaat lopen, dan slechts één keer een verre afstand.

• Vraag hulp aan het bezoek of de verpleegkundige wanneer u niet alleen wilt/durft te lopen.

• Bouw dagelijks de afstand die u loopt op.

• Vanwege de veiligheid adviseren we u niet zelfstandig het traplopen te oefenen.

• Zorg voor het behoud van uw spierkracht. Dit kunt u doen middels gerichte oefeningen, die u in dit boekje vindt.

(4)

Hulpmiddelen

• Draag overdag uw gewone kleding.

• Wanneer u, om welke reden dan ook, geen schoenen aan kunt trekken zorg dan voor antislipsokken óf stevige pantoffels met een goede zool en een gesloten hak.

• Als u thuis gebruik maakt van een loophulpmiddel laat deze mee brengen

• Zorg voor stevige goede schoenen. Goede schoenen geven stabiliteit en zorgen ervoor dat u niet uitglijdt. Dit verkleint het risico op vallen.

Oefeninstructies

• Begin met de oefeningen van niveau 1 en probeer de oefeningen op te bouwen tot niveau 3, afhankelijk van de BORG score. Uitleg hierover vindt u verderop in dit boekje.

• Niveau 1 bevat ook ademhalingsoefeningen, deze kunt u ook bij opbouw van niveau blijven uitvoeren.

• Start met 10 herhalingen, Als dit goed gaat, bouwt u dit uit naar 3 series van 10 herhalingen, probeer minimaal 3 keer per dag te oefenen.

• Tijdens het oefenen moet u nog kunnen blijven praten. Stop als u te kortademig of duizelig wordt of als u last krijgt van abnormale vermoeidheid.

(5)

Oefeningen -niveau 1-

Cirkels draaien met de voet

• Ga op uw rug liggen.

• Strek beide benen.

• Draai nu 10 cirkels linksom (u kunt beide voeten tegelijk bewegen of om de beurt).

• Draai nu 10 cirkels rechtsom (u kunt beide voeten tegelijk bewegen of om de beurt).

• Ontspan vervolgens.

• Herhaal de oefening.

Buigen van de knie

• Ga op uw rug liggen met beide benen gestrekt.

• Buig nu uw knie door met de hak over het bed naar u toe te schuiven.

• Houdt deze positie enkele seconden vast.

• Schuif de voet weer terug en strek de knie.

(6)

Optillen van gestrekt been

• Ga op uw rug liggen.

• Strek één been en buig het andere been.

• Trek de tenen van het gestrekte been naar u toe.

• Til nu het gestrekte been op.

• Laat het been vervolgens zakken tot net boven het bed.

• Wissel af van been.

• Herhaal de oefening Bruggetje maken

Ga op uw rug liggen met beide benen gebogen.

• Zet de voeten plat op het bed.

• Span de bilspieren aan, span ook de buikspieren aan door uw navel in te trekken

• Til nu de billen van het bed omhoog alsof u een bruggetje maakt

• Houd deze positie 5 seconden vast

• Ontspan vervolgens

• Herhaal de oefening

(7)

Krachtoefening arm/hand

• Ga op uw rug liggen .

• Haak uw vingers ter hoogte van uw borst in elkaar.

• Probeer nu uw handen weer uit elkaar te trekken, maar houdt de vingers in elkaar gehaakt.

• Houd dit 2 seconden vast.

• Stop nu rustig met trekken.

• Wissel af van grip (links/rechts boven).

(8)

Ademhalingsoefeningen -niveau 1-

Om vertraging in uw herstel tegen te gaan, is het belangrijk om, bij voorkeur ieder uur, onderstaande ademhalingsoefeningen zelfstandig uit te voeren.

1. Diep doorademen

• Leg uw ene hand op uw buik en de andere op uw borst.

• Adem diep door de neus in.

• Houdt aan het eind de adem even vast.

• U voert de oefening goed uit als tijdens het inademen uw hand op uw buik verder omhoog komt dan de hand die op uw borst ligt.

Herhaal 5 keer

2. Uitblazen met getuite lippen op elkaar

• Adem rustig door uw neus in.

• Tuit uw lippen tijdens het uitademen.

• Druk de lippen net genoeg op elkaar om er lucht door te laten, alsof u langzaam een kaarsje uitblaast.

Herhaal 5 keer 3. Huffen

• Adem rustig in.

• Open de mond

• Adem kort en krachtig uit met open mond (alsof u een spiegel/bril beslaat met uw adem).

• Probeer de keel ontspannen te houden.

• Door de snelheid bij het uitademen wordt het slijm losgetrild.

Herhaal 3 keer

(9)

4. Hoesten

• Na het huffen probeert u krachtig te hoesten om het eventuele slijm op te hoesten

• Gebruik, indien gewenst, een klein kussentje, een sterna-safe of sluitlaken om tegendruk te geven wanneer u pijn ervaart.

• U kunt ook tegendruk geven door uw arem over de wond te kruisen Herhaal 3 keer

(10)

Oefeningen -niveau 2-

Arm voorwaarts optillen

• Ga zitten op een stoel.

• Breng uw arm omhoog in voorwaartse richting totdat uw arm zich langs het oor bevindt.

• Laat uw arm weer gecontroleerd zakken tot in de beginpositie.

• Indien mogelijk beweegt u beide armen tegelijk omhoog en omlaag.

• Herhaal de oefening Tenen optrekken

• Ga zitten op een stoel met de voeten op de grond.

• Trek de tenen en voorvoet naar u toe, zodat deze los komen van de ondergrond.

• Ontspan vervolgens.

(11)

Been uitstrekken

• Ga rechtop zitten op een stoel met de voeten op de grond.

• Til uw voet een stukje omhoog.

• Trek de tenen naar u toe.

• Strek nu het been voorwaarts tot de knie geheel gestrekt is.

• Buig het been weer tot aan de uitgangspositie.

Knie heffen

• Ga rechtop zitten op een stoel met de voeten op de grond

• Til het been op van de ondergrond totdat de voet geheel van de ondergrond los is

• Trek hierbij de tenen naar u toe

• Laat het been weer zakken, maar probeer het been van de ondergrond te houden

(12)

Oefeningen -niveau 3-

Heup buigen

• Ga achter een stoel staan.

• Sta met de voeten op heupbreedte.

• Breng uw been naar voor, door de heup te buigen.

• Zorg dat uw been niet boven de 90 graden komt.

• Breng uw been daarna weer rustig in de startpositie.

• Wissel af van been

Opstaan en (net niet) gaan zitten

• Sta met uw voeten op heupbreedte voor een stoel.

• Zak door uw benen tot de billen op kniehoogte zijn (net alsof u op de stoel gaat zitten).

• Kom vervolgens weer rustig omhoog.

(13)

Op de tenen staan

• Sta met de voeten op heupbreedte.

• Ga op uw tenen staan, door u recht omhoog te duwen.

• Zak vervolgens weer langzaam terug naar de beginpositie.

Let op: Beide knieën blijven tijdens de gehele oefening gestrekt.

Been zijwaarts heffen

• Sta met de voeten op heupbreedte, met de knieën licht gebogen.

• Beweeg uw been zijwaarts naar buiten.

• Beweeg uw been daarna weer rustig terug.

• Wissel af van been.

Let op: De tenen blijven naar voor wijzen

(14)

Bewegen na ontslag

• Bouw uw activiteiten op.

• Vergroot de loopafstand.

• Thuis kan u blijven oefenen met dit oefenboekje

• Pak zo snel mogelijk uw normale dagelijkse activiteiten op.

• Breng structuur aan in het bewegen. Oefen bijvoorbeeld op een vast tijdstip.

• Traplopen is een zware inspanning. Door de traptrede één voor één te nemen en niet door te stappen, maakt u traplopen makkelijker. Dit verhoogt ook de veiligheid.

Het uitgangspunt voor bewegen in het dagelijkse leven buiten het ziekenhuis is de Nederlandse Norm Gezond Bewegen. Deze is als volgt:

• Bewegen is goed, meer bewegen is beter

• Doe minstens 150 minuten per week aan matig intensieve inspanning, verspreid over diverse dagen. Langer, vaker en/ of intensiever bewegen geeft extra gezondheidsvoordeel.

• Doe minstens tweemaal per week spier- en botversterkende activiteiten, voor ouderen gecombineerd met balansoefeningen.

• En: voorkom veel stilzitten.

Houdt hierbij rekening met uw fysieke condities en/of medisch beperking.

Heeft u na uw opname meer begeleiding nodig, dan kan uw huisarts of uw fysiotherapeut thuis u verder helpen. Wanneer u tijdens uw opname begeleid bent door een fysiotherapeut kan hij / zij u hier verder in helpen. Wanneer dit niet zo is, vind u op www.defysiotherapeut.com praktijken bij u in de buurt. U hebt hiervoor geen verwijzing nodig.

Opleidingsziekenhuis

Het Catharina Ziekenhuis is een opleidingsziekenhuis. Wij bieden tal van opleidingsmogelijkheden voor artsen, verpleegkundigen en paramedische beroepen en werken daarin nauw samen met opleidingscentra en –ziekenhuizen in de regio. Dit kan betekenen dat

(15)

tot specialist, een co-assistent of een verpleegkundige in opleiding.

Veiligheid is het allerbelangrijkste, daarom staat de zorgverlener in opleiding altijd onder supervisie van een gekwalificeerde zorgverlener.

Indien u niet wenst geholpen te worden door een zorgverlener in opleiding, kunt u dit aangeven bij uw behandelend arts.

Vragen

Heeft u na het lezen van deze folder vragen, neem dan contact op met uw verpleegkundige. De verpleegkundige kan, als dat nodig is, de fysiotherapeut vragen om bij u langs te komen.

Contactgegevens

Catharina Ziekenhuis 040 - 239 91 11

www.catharinaziekenhuis.nl Afdeling Fysiotherapie 040 - 239 84 20

Routenummer(s) en overige informatie over de afdeling Fysiotherapie vindt u op www.catharinaziekenhuis.nl/fysiotherapie

(16)

Altijd als eerste op de hoogte?

Meld u dan aan voor onze nieuwsbrief:

www.catharinaziekenhuis.nl/nieuwsbrief