No, 25,
VLIEGENDE BLAADJES.
Alle mannen van 20 tot 40
jaar in het gelid.
Weet ge wel wie de
oorlogen
maken?»Dat zijn
de stilleophitsers,
de schreeuwers met beroemde namen, de yvuile en zinnelooze pers, zelfuiting
vandomme,
vertroebelde en totkwaadaardigheid
ofgrootheidswaan geprikkelde volksgroepen”.
Wie
zegt
dat? .Het
kalme, hoogst bezadigde dagblad
derfatsoenlijke lui,
het Nieuwsvan den
Dag.
a We kunnen dus
gerust
aannemen dat het. waar is.Nu
moetgij weten,
dat 22heeren,
dezoogenaamde ,,bloem
der natie”’een verzoekschrift richtten aan de Tweede
Kamer,
van denvolgenden
nhoud:
»Ondergeteekenden,
van oordeel dat deveiligheid
enwaardigheid
van den staat eischen dat
gedurende
dezenoorlog
enbij
dedaarop volgende vredesonderhandelingen
op elkgewild oogenblik
over allegezonde, krachtige
mannen in weerbaren staat beschikt kanworden, dringen
met den-meesten ernst aan oponverwijlde, wettelijke
invoe-ring
vanalgemeenen oefenplicht
enaanvulling
van den daarvoor mo-gelijk
niet volkomen toereikenden voorraad wapenen enmunitie,
en zulks inafwachting
dat dedringend noodige ,,algemeene
dienst-plicht”,
met,,oefenplicht”
van allephysiek geschikten
zalzijn
totstand
gekomen”.
|
Zietdaar
waarmede de heeren hetepee
ence volk willen,bege-
nadigent”
Eerst dus
ALGEMEENE OEFENPLICHT |
a maarna
ALGEMEENE DIENSTPLICHT.En dit eerste onverwijld,
dat wil zeggen:dadelijk.
.
Ruim
twee weken-later diende de Minister vanOorlog
een landstorm-_
ontwerp
inbij
deKamer, volgens
hetwelk alle mannen van20
tot 40jaar
= mersatenrok
zullenmoeten aantrehtien,
7
2
‘a ‘y i f
.%F
Dit is de
hoofdzaak.
Het is
alsof
het verzoekeen kabinethbrder’ tei want die heeren
wil dekreteeren,
En de minister biedt
ootmoedig
engewillig
een wetin, zeggen
asjeblieft,
zooals «wenscht, onderdanige
dienaar!Maar wie
zijn
dan ook die heeren?De
heer
Van[Aalst
en de heerVissering, respektievelijk president
de Nederlandsche
Handelsmaatschappij
en van deNederlandsche ne
vertegenwoordigers
van hetgroot-kapitaal, dat'bezig
is Nederlandstelsel-
matig den
weg van het militarisme op tedrijven.
%De heer
Charles Boissevain,
redacteur van hetkapitalistenblad bij uit.
nemendheid$Het Handelsblad,
despreektrompet
van hetgroot-kapitaal. —
De heeren Van Daalen en
Heuts, mitsgaders
de heerenColijn,
Cool enStaal, sabelslepers,
die dewillige verdedigers zijn
van hetgroot-kapitaal.
De heeren
prof.
Fabius(christen bij uitnemendheid), prof.
J.A. van —
Hamel benevens de
professoren
Kalff enKernkamp,
en niet tevergeten de vredesapostel prof.
VanVollenhoven, vertegenwoordigers
van deofficieele — wetenschap,
diegetrouw: »werkt
in hetbelang
van hetkapitalisme
enmi-_
litarisme.
*
De heeren Kretschmar van Veen en
jonkheer
van derWijk als vertegen-
woordigers
ander van devanHollandschehetspoorweg-kapitaal,
spoor. de een van deStaatsspoor
ende
De heer
Loudon, vertegenwoordiger
van hetpetroleum-kapitaal, tevens
;broeder van den Minister van Buitenlandsche Zaken. a
De heeren
jonkheer Op
tenNoort
en CohenStuart, vertenenurcidria ale
van het
scheepvaart-kapitaal.
De heeren
Muysken
vande§Ned.
Fabriek teAmsterdam, Stork, model(?)
:
fakrikant teHengelo
en Waller yan degist-
enspiritusfabriek
teDelft, very
;
tegenwoordigers
van hetindustrieel-kapitaal.
En
eindelijk
de heer vanReezema,
die alsslippendrager
vanhet ka-
pitalisme
de hekkensluiter van het edele 2 maal 11 talis..
Dus het
stelletje
iskompleet.
Het
groot-kapitaal
inzijn
verschillendeschakeeringen is
aanden gang.
Als de
rooverbende
van den beruchten Rinaldo Rinaldiniover ons
arme land was
heengestreken,
zouzij
niet het tiende deelschade'berokkent
hebben
aan het volk als dithoogst achtenswaardige
en zeer geacgevende gezelschap,
dat de sleutels van de brandkast inhanden
Alleen ontbreekt er de zegen van de Kerk
aan,
maar die zalwel gege’
worden
door den paus eener- en doorAbraham Kuyper anderzijds.
—Nu
zouden wij
aan den redakteur vanhet
Nieuws weleens”
vragen: zijn dit nu
niet
destille ophitsers,
deschreeuwers met ber
namen
? :Men behoeft waarlijk
niet naar Italié toe om opechte. huich
te oe
ik dank u dat ika ben als es onon vee
'
tye:
van 20
isPak
eeniceate
illustratie van.Ons
leger
moet nugemobiliseerd
ongeveer 300.000 manbeloopen.
Lang
niet genoeg, zeggen deheeren,
er kunnen er nog wel 300.000bij
Vooruit, jongens,
allemaal in hetsoldatenpak: Sommigen
zeggen datwij
het
wel tot 1 miliioen kunnenbrengen. Welzeker,
waarom niet? Dehoogste _ roeping
van den mensch is soldaatziin
en dus hoezalig,
hoegelukkig
zalons
volkzijn als
allengoed gedresseerd
en’gedrild zijn!
Het
valtnog
al mee,zal
men zeggen, hier issprake
van tot het 40stejaar, vergelijk
het eens metZwitserland,
waar men tot 52jaar oefenplichtig
is._Als
de eerstestap
maargezet is,
och danvolgt
de rest wel van zelf.Als men eens zoover
is,
dan is deverschuiving
van deleeftijdsgrens
niet
bezwaarlijk.
Nu nog tot 40
jaar.
Straks wordt het 45
jaar.
Dan misschien tot 50.
Waarom*niet tot
55,
zooals reeds in enkele landen?Kijkt
uit uw oogen en weet wat u te doen staat.Zelfs een katholiek blad als De Voorhoede
schrijft
dat het is,,het
mi-litairisme
tentop gedreven”’!
Och,
zespiegelen
het u zoo mooi voor.Als de
heeren spreken
vanveiligheid,
weet dan datzij
bedoelen de_
veiligheid
vanhun.
brandkast._-
Want wat hebtgij
teverliezen?
Heelemaal niets!
En dat moet
gij
nietvergeten.
Als
zij praten
vanwaardigheid
van denstaat,
danvergeten
zij dat er s ‘eenwaardigheid
diegaat
boven alles en dat is demenschelijke
waar-“Gigheid.
'Daarmede komt toch in
strijd'
omallen wise
te maken._
Want
wat is een: soldaat?Wat wordt
uwjongen
alshij
eenmaal in dienst is?_Hij
is geen mensch meer._ Want
menschen,
die toonenmenschelijk gevoel
tehebben, die deugen niet
voor soldaat._
Hij
is eennul,
een nummer, een willooswerktuig
in de handen derf
_ Men doet
methem
wat men wil.Hij is onderdanigheid verschuldigd
aanelkeen
die eenstreep
heeft opjn mouw
of een ster opzijn kraag.
|4 Wie de pene blemeniteent,
kanraarcet
allehoop
laten varen,Want
7Juiet,
denkende wezenszijn
geen bruikbaresoldaten, het went
Almaten.
Waar
wij
nu derede,
het denken boven alleslee daar ‘ah
wij
deopleiding
tot soldaat instrijd
met demenschelijke waardigheid.
Nooit is de
fockomet
zoodreigend geweest,
want menwil
uvtariseeren.
Past op dat het nooit zoo ver komt.
Nu kunt
gij
het misschien voorkomen alsgij
de zaakernstig aanpakt.
Rijnders
antwoordde op een vraag: wat zullenwij
doen? flink enkrach-
tig
alsvolgt:
4»ik
behoorwaarschijnlijk
ook totdegenen
die strakszullen worden
-opgeroepen.
lijk gesproken.
Maar als het zoover komt: tk verdom ’t!plat
enbess ak
Maar dat
zegt
niets.Ik mag een ander
mijn gevoelens
nietopdringen.
éKomen er echter meerdere als
ik,
dan zeer zekeris de zaakneo
oyZullen velen het hem
nazeggen?
.r : Dat moeten
wij
afwachten.Maar als het
legioen
der ,verdommers”groot blijkt
tezijn,
dan zalhet
blikken
hoe die heeren ondanks alles nietmachtig
genoegzijn
om hun —snood
opzet
ten uitvoer tebrengen.
meEn hier komen we op een
kardinaal punt,
devrouwen
moetenzich
gaan roeren, zij moeten zeggen:
wij
willen niet dat onzemannen, onze
zoons tot kanonnenvieesch worden
gemaakt.
:Gij
kent toch dat fraaie lied: is‘Moeder ga voor
je kindje
staanWant daar komt de militie aan.
De militie is het
oorlogsgeweld
Daar is geen
moedertje
opgesteld.
Want is haar
jongen negentien jaar
Dan staat die booze militie
klaar;
Goedschiks, kwaadschiks,
Met zucht oftraan,
Daar
helpt
geen lievemoederen aan.Bij
dunne rats enkommiezenbrood
ae'
Drillen ze
menigen jongen
dood. iriS
Een schoone
gedachte,
niet waar?Jee
Een moeder die
haar kindje
beschermttegen
een monster.Maar heeft
zij
het minder lief alshij
eenjongen
isgeworden? Zeke
a
an dan beterreeds
zichzelfbeschermen,
maartoch zij
moethet niet
ten en
zij plaatse
zichtusschen haar lieveling
enhet
monster MilitEn
als zij
datdoet,
dan zalzij toonen
watmoederliefde vermag
Wie
zal
in staatzijn, tenzij
overhaar lijk
hes om Ae van
weg te
ae
US eS8
=‘
Want het is
onwaar,
dat hier geen lievemoederen zalhelpen. Integen- deel zij
bewaarheidt het woord van den dichter:,,Spraakloos
zich ten offerwijden,
kan de vrouw, de vrouw — alleen!”Daarom als de moeders
zeggen:
neen,heeren, wij
staan onze kinderen_.
niet
af om ze te laten slachtofferen in hetgroote abattoir,
datoorlog heet, gedaan
zal hetzijn
en de snoodaards die het hebbentoegelegd
op denondergang
vananderen,
zullenzelven
ten onder gaan. En dan zal hetlustig
envroolijk
luiden:Moeder,
laat nuje kindje vrij
Daar komen de socialisten
voorbij.
Ze
loopen
achter de roode vaanEn
brengen geluk
voorje kindje
aan.Justitie,
Militie enKapitalist
Gaan op den
loop
voorden
socialist.Want
rijk
en armEn knecht en
heer,
Dat willen de
socialisten,
niet meer.Dus trekken de socialisten
voorbij, Moeder,
laat danje kindje vrij?
Wie doet
ermede
van de moeders om haar kind te beschermentegen
het onheil van het Militarisme ?
Nog
is. hetmogelijk.
Want het is nog geen wet.
Nog
is het-niet te laat.Past op dat
gij
niet behoeft tejammeren
enweeklagen, omdat gij
teweinig
liefde betoond hebt te bezitten voor uw kinderen.Te laat! —
vreeselijk
woorddat
u steeds zalachtervolgen!
Te laat! — neen nog niet.
_ Het
weisontwerp
is nog niet behandeld.Zal het
ernstig
bestreden worden?‘Wij gelooven
er niets van.Wie zou het
bestrijden?
.Van de katholieke Voorhoede van Aalbers af tot Troelstra toe is geen
ernstige oppositie
te wachten. Vanlaatstgenoemde
heelemaal niet.Ja,
voor den vorm zullen
zij
hun stemertegen
verheffen, maarzijn zij
hetniet
geweest
diealtijd
hetVolksleger
naar Zwitsersch model hebben ver-_
dedigd?
En wat is dit anders danoefenplicht?
Dezeligt geheel
in hun‘ijn, ja
de sociaaldemokratenzijn
deeigenlijkesvaders
van dit voorstel.En
alszij
nuoppositie
voeren, dan doenzij
het daar ze het voorstelniet
durven aanvaarden uit vrees stemmen te verliezenbij
deverkiezingen.
Het
iskinderachtig
en onwaar om zich nu te verzetten,terwijl
die 22heeren
in der daadvoorstellen
wat desociaaldemokraten altijd
hebbengepropageerd.
_ Zij
noemenzich antimilitarist,
maarde oefenplicht is
eensterk milita-
risme.
Zij zijn
dusantimilitarist
met een sterkmilitarisme, dat titer na
sleept
als een blok aan hetbeen,
evenals menindertijd republikeinen had
met den
groothertog erbij.
Neen,
niet van diezijde
komt het verzet en toch hetverzet
is”het
eenige
wat onshelpen
kan.Als men nu
zegt:
maargij
zult deoverheid onderdanig zijn, antwoortt
dan: ik kan
niet,
want erzijn plichten
diehooger
staan dandie gehoor-
zaamheid en
wij
hebben steedsgeleerd
dat men Gode meer heeft tege-
—hoorzamen dan de menschen.
Heeft niet een dr.
Kuyper
in detoelichting
tot hetprogram
der anti-revolutionairen gezegd:
»Tienmaal
beter eenStaat,
waarineiitle zonderlingen
eentijdlang
door misbruik van de
Consciéntie-vrijheid
zichzelfbelachelijk
kunnenmaken,
dan zulk een, waarin men, om deze excentriciteit te voorkomen de Consciéntie zelve dorst aanranden. En daarom staat hetbij
onsbovenaan,
alsheilige,
alsonomstootelijke regel,
zoodra een onder-daan zich op
zijn
Consciéntieberoept; wijke
de overheid uit eerbiedvoor het
heilige terug.
Dan
dwingt
ze niet /Noch tot de
eedsaflegging.
Noch tot denkrijgsdienst.
Nochtot
©schoolbezoek. Noch tot
vaccinatie,
of wat dies meerzij.
:Want,
in trouwe, als het op eenstrijd
van het vaderland voorvit i
vrijheid aankomt,
zal uwonafhankelijkheid
tienmaal beterbeveiligd —
ziin
door eenkrachtig
consciéntieleven in denatiés
dan dooreen e
honderd
Mennonieten!)
meer in hetgelid”.
eaHoort gij
hetwel,
geendwang
totkrijgsdienst! ais
Misschien hebben die heeren
goed
werkgedaan.
Alszij
het volkwakker
:geschud
hebben door ditontwerp,
dan is hungelukt
wat ons tot heden —niet
gelukt
was. Dan hebbenzij geprikkeld
tot verzet, danzijn zij jeware
revolutionairen.
Eindelijk
is dit dan dedruppel,
die de emmer deedoverlooper®
Zij
eischen nietalleen
hetgeld,
maar ookhetlijf
van Neerlandskinderen.
Het kanonnenvoer moet
,,onverwijld”
wordenklaar gemaakt. ~_ in
1917,
maarmorgen,
neen heden”.De heeren kunnen niet
wachfen
geendag’en geen
uur.Laat u niet
weerhouden
doordat men ubeschuldigt
van’lafheid, eae
er zit meer moed
in
een kloekweigeren
dan in hetgedwee opvolgen-van
alle bevelen. Het is heel wat
gemakkelijker
omJa
te zeggen, albaart
hetpiin,
dan omzijn
flink Neen telaten hooren,
al kosthet
haat:en
mplu
gee
en
strijd.
siege
1)
DeMennaweue
ofDoopsgezinden weigerden
v
vroeger met eenb
roép
op debergrede
en hetgebod: gij
zult nietdoodslaan, kons
den
krijgsdienst.
,Zij
bleven het getrouw totdatNapoleon
hendw
te
nemen. Nuvindt
men zelfsennonieten als arnctetens dus
in. het leger. Verslapping van begi insel!,
ae
oeOf
wasJezus
eenJafaard, toen hij zei:.weerstaat den booze
niet?-toen hij
van uverlangde
trouw aan hetgoddelijke gebod: Gij
zult nietdoodslaan? Heldhaftigheid
bestaat niet inhet
eropinranselen,
0 neen, erschuilt meer
moed in om kalm teweigeren
dan hetgeweld boven
alles: te-
stellen.
Maar zoo
spekuleert
men op der menschenijdelheid.
Niemand is graag
laf.
Niemand graag door
zijn
kaméradenuitgemaakt voor
eenibid:
Laat u door dit
praatje
niet overduivelen.Laf is
hij
die handelttegen
de stem vanzijn geweten.
Laf is
hij
dietoegeeft
uit vrees voor straf of voor het oordeel dermenschen.
Wij
zeggen udat
er meer moed insteekt,
meerzelfstandigheid
enkracht om in verzet te
komen,
als men zoogaat spelen
met demenschen,
‘dan om zich
gedwee
teonderwerpen.
Laat u niet
opwinden,
maarvraagt
uzelvenaf,
wat dieheeren,
die nooitbelangstelling
toonden in uwlot,
met u voorhebben en ofzij
niet uwillen lekker maken om uw aandacht af te leiden van de hoofdzaak en die
bestaat
daarin datgij
u laatgebruiken
als beschermers en behoedersvan de brandkasten van anderen.
-
Wachthonden van de brandkasten der
rijken
of menschen die in vrede_
werken
aan elkandersgeluk
en welvaart.Wat
verkiest gij?
Mensch
te zijn
en de rede te hebben als leidsvrouw ofgeweldenaar
te worden die
zijn
heil zoekt in het bruutgeweld.
Stelt
eens de vraag aan al degemobiliseerden
en deregeering blijft
zitten met een
armzalig zoodje.
Wat Gorter
zegt
inzijn
brochure,Het Imperialisme,
dewereldoorlog
en
de sociaaldemokratie”:,,Onmiddellijk
na dezenoorlog
komt een bewa-pening,
zooals nognimmer,
over de wereld.Het Imperialisme blijit
en deWapening
en denOorlog bilijft.
In
deschoot
van dezenoorlog ligt
nieuwenOorlog,
nieuwImperialisme nieuwe groote Bewapening.
be Het Proletariaat,
het Duitsche vooraan, was deeenige vijand
van hetImperialisme
dien het vreezen moest. Hetproletariaat
heeftgebogen
—u
is het Imperialisme
absoluut meester der wereld.De Duitsche
sociaaldemokratie heeft deverantwoordelijkheid
op zichgenomen
evan
het moorden inmassa’s,
van hetplunderen
enbranden,
van_vernietigen
van Staten en van hetvernietigen
van oudeCultuur,
waar-hoogste uiting,
alshoogste
vormvan zijn
wezen, hetnieuwste
sme, het Imperialisme komt,
Sociaaldemokratie
heeftzelve
deRevolutie vermoord.
-gewaarschuwd. Het
volk isone
als eenacne
th an verweer Rane
- militatleme. Maskers at — men wil ons nm heelamaal werpen
Welnu
denkt eraan, want deure der wwraak wore
|slaan
dangij
hetu voorstelt.
aZult
gij
noglanger
onseons
-( ta‘Uw hart
vereelten
door hetgeld’
En, doof
voor d’eisch
vanrecht
en—
De zachtheid tergen tot geweld
? —Dan
zij
de buffelons
tenviene
Die
sarrensmoé, de
hoornenwet,
Den wreedendrijver
in delucht werpt,
En
metzijn
lompen poot verplet.
Dan
schroeie de oorlogsviam
uwvelden,
Dan roll’ de wraak
langs. berg
endal,
Dan
stijg’
de rook uit uwpaleizen,
:
Dan trill’ de
luchtvan t moordgeschal.
Dan zullen
wij
onze oorenstreelen
Aan uwer vrouwen
klaaggeschrei,
—En
staan,
alsjuichende gettigen,
aOm ’t doodsbed van uw