Leidt meer woonkwaliteit tot meer kwaliteit van wonen?

(1)

Middagsessie 7: Leidt meer woonkwaliteit tot meer kwaliteit van wonen?

Sylvia Jansen, OTB Onderzoek voor de gebouwde omgeving / Faculteit Bouwkunde / TU Delft

Wooncongres 2017

(2)

Inhoud

I. Wat is kwaliteit van wonen?

II. Subjectieve woonkwaliteit in de tijd III. Woontevredenheid in de tijd

IV. Relatie objectieve en subjectieve

woonkwaliteit met woontevredenheid

(3)

Wat is kwaliteit van wonen?

(4)

Wat is kwaliteit van wonen?

Bron: https://www.nrc.nl/nieuws/2017/05/17/geluk-woont-in-ede-niet-in-rotterdam-9262369-a1559307

Is het geluk?

(5)

Wat is kwaliteit van wonen?

Is het welvaart?

(6)

Wat is kwaliteit van wonen?

Bron: http://www.nhnieuws.nl/nieuws/209840/Noord-Holland-bezaaid-met-aantrekkelijke-woongemeenten

Is het aantrekkelijkheid?

(7)

Wat is kwaliteit van wonen?

Kwaliteit van wonen = Woontevredenheid

• Drie benaderingen:

• De mate waarin de woning en woonomgeving de doelen van de gebruiker ondersteunt

• Een attitude met cognitieve, emotionele en gedragscomponenten

• De “kloof” tussen de actuele woonsituatie en de

gewenste woonsituatie

(8)

Wat is kwaliteit van wonen?

Woontevredenheid

• Huidige situatie ≈ aspiraties = tevredenheid

• Huidige situatie ≠ aspiraties = ontevredenheid

• Definitie: Woontevredenheid betreft de

waardering van de huidige woonsituatie in

relatie tot persoonlijke behoeften, verwachtingen en ervaringen

• Verklaring voor hoge woontevredenheid in

relatief slechte woonomstandigheden

(9)

Wat is kwaliteit van wonen?

Drie domeinen van tevredenheid:

• De woning

• De woonomgeving

• De sociale contacten in de buurt

(10)

Bron: Janssen et al. (2006) (TNO)

(11)

Subjectieve woonkwaliteit in de tijd

(12)

Bronnen: WoON 2002 en 2015

Subjectieve woonkwaliteit in de tijd

(13)

Subjectieve woonkwaliteit in de tijd

(14)

Woontevredenheid in de tijd

(15)

Woontevredenheid in de tijd

(16)

Tevredenheid cijfers CBS

Bron: https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2017/44/eigenaren-vaker-tevreden-met-woning-dan-huurders

Woontevredenheid in de tijd

(17)

Conclusies tot nu toe:

• De objectieve woonkwaliteit lijkt te zijn gestegen in de loop der tijd

• De subjectieve woonkwaliteit laat vooral zien dat respondenten meer zijn gaan twijfelen

• Tevredenheid met het wonen lijkt te zijn gedaald in de loop der tijd, vooral met de woning

• Mogelijke verklaring?

Woontevredenheid in de tijd

(18)

Woontevredenheid in de tijd

Verklaring toegenomen onveiligheid?

Bang in deze buurt om lastiggevallen of beroofd te worden

(19)

Woonsituatie:

• Eigenaar-bewoner (56 vs 63%)

• 4 kamers (35 vs 30%)

• Woonkamer ≥ 25 en ≤ 35 (41 vs 39%)

• Douche, geen bad (56 vs 58%)

Woontevredenheid in de tijd

Verklaring lagere waardering voor

dezelfde woonkwaliteit?

(20)

• Mogelijke verklaring: Response shift fenomeen?

• Bewoners hebben een andere waardering voor dezelfde woonkwaliteit als gevolg van:

I. Een verandering in de interne “meet standaard” voor tevredenheid (“schaal recalibratie”), of

II. Een verandering van belang binnen de diverse waarden die samen de tevredenheid bepalen, of

III. Een herdefinitie van woontevredenheid (reconceptualisering)

Woontevredenheid in de tijd

(21)

Relatie objectieve en subjectieve

woonkwaliteit met

woontevredenheid

(22)

Bron: Jansen 2010 (obv Huizenkopers in Profiel 2008)

Relatie woonkwaliteit met

woontevredenheid

(23)

Relatie woonkwaliteit met woontevredenheid

Objectieve kenmerken

(24)

Bronnen: WoON 2002 en WoON 2015

Relatie woonkwaliteit met woontevredenheid

Subjectieve kenmerken

(25)

Relatie woonkwaliteit met

woontevredenheid

(26)

Samenvatting

• Objectieve woningkwaliteit lijkt te zijn gestegen in de loop der tijd

• Tevredenheid met het wonen is gedaald in de loop der tijd

• Is de waardering van de kwaliteit veranderd in de loop der tijd, hanteren we andere normen? (response shift fenomeen)

• Subjectieve woonkwaliteit is belangrijker voor tevredenheid dan objectieve woonkwaliteit

• Op één moment is er een positieve relatie tussen objectieve woonkwaliteit en tevredenheid

• Op één moment is er een positieve relatie tussen subjectieve woonkwaliteit en tevredenheid

• Bewoners met “teveel” kwaliteit lijken niet ontevreden te zijn

Leidt meer woonkwaliteit tot meer

kwaliteit van wonen?

(27)

• Ja, op één moment gemeten is er een positieve relatie tussen woonkwaliteit en tevredenheid

• Ja, een “teveel” aan woonkwaliteit lijkt niet te leiden tot ontevredenheid

• Nee? Over de tijd gemeten lijkt tevredenheid met het wonen niet te zijn

toegenomen ondanks de toename in objectieve woonkwaliteit

(28)

Discussie

• Bewoners met “teveel” kwaliteit lijken niet ontevreden te zijn, maar betalen veelal ook niet de ‘marktwaarde’ voor die kwaliteit

• Indien we focussen op tevredenheid in deze groep, zien we over het hoofd dat de woonkwaliteit niet is afgestemd op de behoefte

• Discrepantie tussen beschikbare objectieve woningkwaliteit in de voorraad en gewenste subjectieve woningkwaliteit zal in toekomst verder toenemen; zeker wanneer de woonconsument in