4 april 2022
Hoe kijken Nederlanders aan tegen de oorlog in Oekraïne?
Peiling van 21 tot 23 maart 2022
Femke Konings Lieke Bos M220315
Interesse in buitenlandse politiek: Iets meer dan de helft (53%) van de Nederlanders*volgt het nieuws over buitenlandse politiek op hoofdlijnen. Een minderheid (13%) volgt het zeer intensief; dit is wel iets gestegen t.o.v. afgelopen januari (10%)
• Iets meer dan de helft van de Nederlanders volgt nieuws over buitenlandse politiek op hoofdlijnen (53%).
Daarnaast volgt 13% nieuws over buitenlandse politiek zeer intensief. Eén op de drie Nederlanders (34%) geeft aan het nieuws niet of nauwelijks te volgen. In vergelijking met januari geven iets meer Nederlanders aan het nieuws nu zeer intensief te volgen (13% i.p.v. 10%).
Kennis conflict Oekraïne: veruit de meeste Nederlanders (85%) zijn op de hoogte van situatie in Oekraïne
• Het aantal Nederlanders dat aangeeft (redelijk of goed) op de hoogte te zijn van de situatie in Oekraïne is een stuk hoger dan eind januari: nu 85%, toen 69%.
Zorgen om situatie in Oekraïne: meeste Nederlanders (80%) maken zich veelof heel veel zorgen over Oekraïne
• De zorg over de situatie in Oekraïne is groot onder Nederlanders: 80% maakt zich veelof heel veel zorgen.
Een tiende (13%) maakt zich weinig zorgen en 2% maakt zich helemaal geen zorgen. 5% geeft aan het niet te weten.
• Degenen die zich (heel) veel zorgen maken, uiten vooral hun zorgen om het uitbreiden van een oorlog (tot een derde wereldoorlog), de macht en acties van Poetin/Rusland en de onschuldige burgerslachtoffers.
Houding t.a.v. de Nederlandse opstelling: Nederlanders zijn in vergelijking met januari vaker positief over de opstelling van de regering, destijds had men vaker geen mening over het onderwerp
• Het beeld over de opstelling van de Nederlandse regering rond de situatie in Oekraïne is voor veel mensen verschoven van geen mening/neutraal naar positief. Op dit moment geeft ongeveer de helft van de
Nederlanders (48%) aan een overwegend positief beeld te hebben ten aanzien van de Nederlandse opstelling; in januari was dat nog 33%. Net als in januari is één op de tien negatief over de opstelling van de regering. Minder mensen hebben nu geen mening (8% vs. 19% in januari). Een derde (33%) staat neutraal tegenover de opstelling van de Nederlandse regering.
Verwachte invloed:69% acht kans dat oorlog invloed heeft op eigen leven (zeer) waarschijnlijk – veel meer dan in januari
• Zeven op de tien Nederlanders (69%) kan zich goed voorstellen dat de situatie in Oekraïne invloed op hun eigen leven gaat hebben. Dit is aanzienlijk meer dan eind januari, toen was dit nog 32%.
Sancties: helft Nederlanders (52%) wil zwaardere sancties tegen Rusland
• De helft van de Nederlanders (52%) geeft aan dat zij vinden dat er zwaardere sancties afgekondigd zouden moeten worden. 26% is tevreden met de sancties die er nu zijn. 7% wil echter minder zware sancties zien. 15% heeft hier geen mening over.
• Wat men onder zwaardere sancties verstaat, wordt vooral omschreven als: Rusland (nog meer) isoleren door import en export te stoppen en andere economische sancties op te leggen.
Samenvatting van de uitkomsten
*De resultaten in dit onderzoek zijn representatief voor de Nederlandse bevolking van 18 tot en met 80 jaar, en vormen binnen de 18 tot 80-jarigen een afspiegeling op basis van geslacht, opleidingsniveau en regio.
EU-lidmaatschap: 30% van de Nederlanders is positiever gaan denken over EU-lidmaatschap door situatie in Oekraïne
• 30% van de Nederlanders is door de situatie in Oekraïne positiever geworden over het EU-lidmaatschap van Nederland in het algemeen. 13% is juist negatiever geworden hierover. Er zijn echter ook veel Nederlanders die hier geen mening over hebben of er neutraal in staan: ruim de helft (53%).
• Ruim de helft van de Nederlanders (54%) denkt dat het EU-lidmaatschap van Nederland bijdraagt aan de nationale veiligheid. 11% denkt van niet, en de rest is neutraal of heeft er geen mening over (47%- 53%, afhankelijk of de stelling positief of negatief geformuleerd is).
• 40% is door de situatie in Oekraïne positiever gaan denken over de bijdrage van de EU aan de nationale veiligheid; 16% juist negatiever.
Informatiebehoefte: Er is nu minder behoefte aan aanvullende informatie over de situatie in Oekraïne dan in januari
• 18% van de Nederlanders geeft aan meer informatie te willen over de huidige situatie rondom Oekraïne.
Dat is minder dan in januari; toen was dit nog 28%.
• Degenen die meer informatie willen, zeggen onder andere behoefte te hebben aan
achtergrondinformatie, informatie over het verloop van de oorlog, informatie over de economische situatie en over vluchtelingen. Men wil graag weten wat de motieven zijn achter bepaalde beslissingen van de NAVO en of de onderhandelingen er bijvoorbeeld voor zorgen dat vrede dichterbij komt.
Samenvatting van de uitkomsten (vervolg)
In opdracht van het ministerie van Buitenlandse Zaken voert Motivaction op ad hoc basis opinieonderzoek uit, zogenaamde flitspeilingen. Deze peilingen zijn met name gericht op de beleving van burgers rond BZ- gerelateerde issues. Het voorliggende document beschrijft de uitkomsten van een flitspeiling over de kijk van Nederlandse burgers op de huidige situatie in Oekraïne, dat sinds een maand in oorlog is met
Rusland. Deze peiling is gedeeltelijk een herhaling van de eerste peiling over de situatie in Oekraïne die is uitgevoerd eind januari 2022, toen er sprake was van dreiging en oplopende spanningen.
Doel van deze flitspeiling
In kaart brengen van de kennis en houding van Nederlandse burgers ten aanzien van de oorlog in Oekraïne, en de Nederlandse opstelling daarbij.
Methode en opzet
Het onderzoek is uitgevoerd door middel van een online vragenlijst die ingevuld is van 21 tot en met 23 maart 2022.
In totaal hebben n=1.109 Nederlanders van 18 tot en met 80 jaar de vragenlijst volledig en correct ingevuld. De netto steekproef is gewogen en daardoor representatief voor de Nederlandse bevolking op het gebied van leeftijd, geslacht, regio en opleidingsniveau. Overige onderzoekspecificaties zijn na te slaan in de bijlage.
Op de volgende pagina’s zijn de belangrijkste resultaten beschreven en gevisualiseerd.
Achtergrond en opzet van het onderzoek
• Iets meer dan de helft van de Nederlanders volgt het nieuws over buitenlandse politiekop hoofdlijnen (53%). Daarnaast volgt 13% dit zeer intensief. Een derde (34%) volgt de buitenlandse politiek niet of nauwelijks. In vergelijking met januari geven iets meer Nederlanders aan het nieuws nu zeer intensief te volgen (13% i.p.v. 10%).
• Mannen volgen het nieuws over buitenlandse politiek een stuk vaker (75%) dan vrouwen (57%).
• De leeftijdsgroep 18-34 volgt het nieuws over buitenlandse politiek minder vaak dan gemiddeld (54% vs. 66% ‘op hoofdlijnen/zeer intensief’).
65-plussers volgen het juist bovengemiddeld vaak (76%).
• Nederlanders die minimaal een hbo-opleiding afgerond hebben, volgen vaker dan gemiddeld het nieuws over buitenlandse politiek (81% vs.
66% ‘op hoofdlijnen/zeer intensief’).
Nederlanders die maximaal een mbo 1-opleiding hebben afgerond, volgen het minder vaak dan gemiddeld (56%).
• Ruim acht op de tien (85%) Nederlanders zijn redelijk of goed op de hoogte van de situatie in Oekraïne. Dit is een stuk meer dan eind januari, toen nog 69%
aangaf (redelijk) op de hoogte te zijn van de spanningen tussen Rusland en Oekraïne*.
• Sommige Nederlanders geven in eerste instantie aan de buitenlandse politiek helemaal niette volgen, maar zeggen vervolgens wel te weten wat er speelt in Oekraïne. Hieruit kunnen we concluderen dat de term
‘buitenlandse politiek’ niet door iedereen gelinkt wordt aan de situatie in Oekraïne.
• Mannen zijn vaker op de hoogte van de situatie in Oekraïne (89%) dan vrouwen (83%).
• 55-64 jarigen zijn ook vaker dan gemiddeld op de hoogte (92%).
Bekendheid conflict: meer Nederlanders op de hoogte van situatie in Oekraïne dan eind januari
Kennis conflict Oekraïne
*De vraagstelling was in januari anders geformuleerd: “Op dit moment lopen de spanningen tussen Rusland en Oekraïne hoog op. In hoeverre ben je daarvan op de hoogte?”
2%
12%
61%
24%
6%
25%
51%
18%
Ik ben hier niet van op de hoogte Ik heb er over gehoord, maar weet
er verder niks van Ik ben hier redelijk
van op de hoogte Ik ben hier goed van
op de hoogte
In hoeverre ben je op de hoogte van de situatie in Oekraïne?
Maart (n=1.109) Januari (n=1.110)
Volgen nieuws buitenlandse politiek
10%
24%
53%
13%
10%
27%
54%
10%
Helemaal niet
Nauwelijks
hoofdlijnenOp
intensiefZeer
In hoeverre volg je het nieuws over buitenlandse politiek, en daarmee het
buitenlandse beleid van Nederland?
Maart (n=1.109) Januari (n=1.110)
• Vier op de vijf Nederlanders (80%) maken zich veelof heel veel zorgen over de situatie in Oekraïne.
15% maakt zich geen of weinig zorgen en 5% weet het niet.
• 55-plussers maken zich vaker zorgen over de situatie dan gemiddeld (88% veel of heel veel zorgen).
• Nederlanders die maximaal een mbo 1-opleiding hebben afgerond geven vaker aan zich héél veel zorgen te maken (30%).
Zorgen om situatie in Oekraïne: meeste Nederlanders maken zich (heel) veel zorgen
Zorgen om situatie in Oekraïne
2%
13%
56%
24%
5%
Helemaal geen zorgen
Weinig zorgen
Veel zorgen
Heel veel zorgen
Weet niet/geen mening
In welke mate maak jij je zorgen over de situatie in Oekraïne?
(Basis - allen, n=1.109)
• Nederlanders die zich zorgen maken om de situatie in Oekraïne (80%), geven aan vooral bezorgd te zijn over:
• Escalatie van de oorlog: uitbreiding naar het westen/Europa toe, een mogelijke derde wereldoorlog en/of de inzet van kern-/biologische wapens.
• Het gedrag van Poetin: mensen vinden Poetin onvoorspelbaar en machtig.
• Zorgen om burgers/slachtoffers Oekraïne: velen zijn bezorgd om onschuldige burgers en de slachtoffers die nog gaan vallen.
Waarover maakt men zich zorgen?
Waarover maak je je dan zorgen, wat zie je als de grootste dreiging?
(Basis – maakt zich (heel) veel zorgen om de situatie in Oekraïne, n=892, open vraag)
Toelichting
“De mensen, oorlogsslachtoffers in Oekraïne en de gevolgen voor het gewone Russische volk.”
“Dat de oorlog uit de hand loopt en het een wereld oorlog wordt inclusief kern- en/of biologische wapens.”
“Een Derde Wereldoorlog.” “Dat Poetin niet genoeg heeft aan Oekraïne alleen.”
“Dat het uitmondt in een wereldoorlog.”
“Maak me zorgen over al die onschuldige mensen.
De doden, gewonden. Het op de vlucht moeten slaan, alles achterlaten. Het verdriet.”
Escalatie conflict
(Onvoorspelbaar) gedrag van Poetin
“Dat het onberekenbare “Rusland” een NAVO-lid binnenvalt.”
“Escalatie naar het westen toe.”
Oekraïense burgers/slachtoffers
“Rusland en de invloed ervan op de wereldeconomie.”
“Dat de oorlog in heel Europa komt.”
“Dat Poetin de steden helemaal plat bombardeert.”
“Dat die mensen vluchten en de bombardementen.”
“Ik ben bang dat hij [Poetin] het niet bij Oekraïne laat.”
“Dat het niet alleen in Oekraïne blijft en er zoveel onschuldige burgers hier de dupe van worden.”
“Zorgen omdat ik vrees dat Poetin, als er niet snel vrede komt, zijn chemische wapens zal inzetten.”
“Of het gaat escaleren en dat er onnodig mensen sneuvelen en dat die mensen moeten vluchten terwijl ze geen kwaad hebben
gedaan. En dat alles zinloos verwoest wordt.”
“Vele mensen die (terecht) vluchten en een andere woonvoorziening nodig hebben. In tijden van woningnood. Plus angst voor uitbraak van een Wereldoorlog.”
“Onvoorspelbaarheid van Rusland.”
“Dat hij [Poetin] z’n kernwapens gaat gebruiken.”
De volgende toelichting is gegeven bij deze vraag*:
De Nederlandse opstelling rond deze situatie is dat we de aanval van Rusland op Oekraïne veroordelen, en daar gevolgen aan verbinden. Nederland heeft zware sancties tegen Rusland ingesteld. Nederland helpt Oekraïne met humanitaire hulp, wapens, financiële en politieke steun. Verder versterkt Nederland haar eigen veiligheid door meer militaire aanwezigheid aan de Oostelijke flank van het NAVO-gebied. Nederland doet alles in nauwe samenwerking binnen de EU en de NAVO.
Nederland wil dat er een einde aan het geweld komt door een diplomatieke oplossing tussen Oekraïne en Rusland.
Mouse over bij het woord sancties: Economische en politieke maatregelen
Mouse over bij NAVO: De Noord-Atlantische Verdrags Organisatie (NAVO) werd in 1949 opgericht met als doel de veiligheid en vrijheid van de aangesloten landen te garanderen en wereldwijd stabiliteit te bevorderen.
Mouse over bij EU: Europese Unie
Mouse over bij Oostelijke flank: de oostelijke grens van het NAVO-gebied
*Deze tekst is geactualiseerd ten opzichte van de meting die eind januari plaatsvond.
• Ongeveer de helft van de Nederlanders (48%) is overwegend positief gestemd over de opstelling van de Nederlandse regering op dit moment. Dit is een stuk meer dan eind januari, toen 33% aangaf hier
overwegend positief tegenaan te kijken.
• Dit verschil zit hem er met name in dat nu meer mensen een mening gevormd hebben. Waar in januari nog 19% aangaf geen meningte hebben, is dat nu nog 8%.
• Op dit moment kijkt 33% neutraal naar de opstelling van de Nederlandse regering, in januari was dit 37%.
• 10% van de Nederlanders heeft een overwegend negatiefbeeld, dit is nagenoeg gelijk aan januari (toen 11%).
• Vrouwen hebben vaker geen meningdan mannen (11% vs. 6%).
• 18-24 jarigen zijn vaker dan gemiddeld neutraal(42%), 65-plussers zijn vaker overwegend positief (56%).
• Nederlanders die ten minste een hbo-opleiding hebben afgerond zijn ook vaker overwegend positief (63%) dan personen die een ander opleidingsniveau hebben.
Houding t.a.v. de opstelling van Nederland: Nederlanders nu vaker positief dan dat zij geen mening hebben over
opstelling –in vergelijking met januari
Houding ten aanzien van de opstelling van de Nederlandse regering
10%
33%
48%
8%
11%
37%
33%
19%
Overwegend negatief Neutraal Overwegend positief Weet niet / geen mening
Wat is je beeld bij deze opstelling van de Nederlandse regering?
Maart (n=1.109) Januari (n=1.110)
• Circa zeven op de tien Nederlanders (69%) kunnen zich voorstellen dat de ontwikkelingen in Oekraïne invloed gaan hebben op hun eigen leven (39% waarschijnlijk wel, 30% zeker wel). Dat is aanzienlijk hoger dan in januari, toen nog ‘slechts’ een derde (32%) dit zich kon indenken. 5% acht de kans onwaarschijnlijk dat de ontwikkelingen in Oekraïne invloed gaan hebben op hun leven (1% zeker niet, 4% waarschijnlijk niet).
• 35-44 jarigen kunnen zich minder vaak dan gemiddeld voorstellen dat de ontwikkelingen in Oekraïne invloed gaan hebben op hun leven (64%), 45-54 jarigen kunnen zich dit juist vaker wel voorstellen (73%).
Verwachte invloed: 69% acht invloed van oorlog op eigen leven (zeer) waarschijnlijk; veel meer dan in januari
Verwachte invloed op het persoonlijke leven
1%
4%
20%
39%
30%
4%
4%
16%
36%
24%
8%
11%
Zeker niet Waarschijnlijk niet Misschien Waarschijnlijk wel Zeker wel Weet niet / geen mening
Kun je je voorstellen dat de ontwikkelingen in Oekraïne invloed gaan hebben op jouw leven?
Maart (n=1.109) Januari (n=1.110)
• De helft van de Nederlanders (52%) vindt dat er zwaardere sancties afgekondigd moeten worden tegen Rusland. Een kwart (26%) vind de sancties die er nu zijn goed, en er hoeven volgens hen geen nieuwe sancties bij. 7% wil juist minder zware sancties zien. 15% geeft aan geen mening te hebben.
• Mannen vinden vaker dan vrouwen dat er zwaardere sancties moeten worden afgekondigd (59%).
Vrouwen geven vaker dan mannen aan het niet te weten (21%).
• 55-plussers willen vaker dan gemiddeld zwaarderesancties (64%).
Sancties: helft Nederlanders (52%) wil zwaardere sancties tegen Rusland
Houding t.a.v. sancties EU
7%
26%
52%
15%
Ik zou graag minder zware sancties zien
Ik vind de sancties die er nu zijn goed, maar er hoeven ook geen nieuwe sancties bij
Ik vind dat er zwaardere sancties moeten worden afgekondigd
Weet niet / geen mening
Wat vind je van de sancties die de Europese Unie op dit moment heeft opgelegd aan Rusland?
(Basis - allen, n=1.109)
Aan Nederlanders die zwaardere sancties willen tegen Rusland (52%) is gevraagd in hun eigen woorden te omschrijven wat zij hieronder verstaan.
• Nederlanders noemen vooral dat zij willen dat we Rusland nog meer isoleren, met name door import en export te stoppen en andere economische sancties in te stellen.
• Incidenteel omschrijven ondervraagden dat zij zouden willen zien dat we een no-flyzone boven Oekraïne instellen en/of dat we militair ingrijpen.
Wat verstaat men onder zwaardere sancties?
Je geeft aan dat je voorstander bent van zwaardere sancties. Waar denk je aan?
(Basis – vindt dat er zwaardere sancties moeten worden afgekondigd, n=580, open vraag)
Toelichting
“Alles wat met Rusland te maken heeft stopzetten.”
“Complete afzondering van Rusland, alle
Russische staatsburgers uitzetten en terug naar Rusland sturen.”
“Geen uitreis naar andere landen voor Russen Helemaal geen export meer naar Rusland.”
“De schepen in Rotterdam niet meer toelaten.”
Rusland isoleren/boycotten
“Veel zwaardere militaire dreigementen toepassen en uitvoeren indien nodig.”
“Rusland volledig afsluiten.”
“Belastingvoordeel voor Russische bedrijven terugschroeven naar een voordeel dat beter past binnen de Europese Unie. Geen gas en geen olie kopen of, wanneer het contracten betreft, voldoen aan het minimum. Ik zit nog liever in de kou en ga wel met de trein.”
No-flyzone
“Alles, waar ze erge nadelen van ondervinden.
Goed aanpakken, waar ze niet zonder kunnen.”
“Innemen geld op geblokkeerde rekeningen en dat geld voor Oekraïne gebruiken.”
“Aanpak van Russisch geld in Nederland.
Aanpak van Russische bedrijven in Nederland.”
“Rijke Russen die gewoon via een Maltees paspoort als EU-burger kunnen bankieren stoppen en Oekraïne actief helpen met een no fly zone en wapens om raketten neer te halen voor ze inslaan.”
“Alle obligaties bevriezen.”
“Rusland uit veiligheidsraad VN, totale boycot in en uitvoer producten en diensten.”
“Gas & olie importen stopzetten.”
“Militairen sturen.”
“Invoerverbod voor alle Russische artikelen.”
“Ze moeten met de Oekraïners meevechten, luchtruim sluiten, vliegtuigen van Rusland in de lucht afmaken zodat ze geen steden of andere doelen met mensen meer bereiken kunnen.”
Militair ingrijpen
Zwaardere economische sancties
“No-flyzones boven Oekraïne.”
“Militair ingrijpen m.b.t. bezit van Poetin en zijn
handlangers.” “Ik vind, hoe zeer ik ook begrijp wat de
consequenties zijn, dat we toch militairen moeten sturen. Niet om Russen aan te vallen, wel om Oekraïne te verdedigen.”
• Ruim de helft van de Nederlanders (54%) denkt dat het EU-lidmaatschap van Nederland bijdraagt aan de nationale veiligheid. Ruim een derde (35%) weet het niet of is neutraal. 11% denkt van niet.
• Daarnaast is 40% door de situatie in Oekraïne positiever gaan denken over de bijdrage van de EU aan de nationale veiligheid; 16% juist negatiever.
• Ook is 30% door de situatie in Oekraïne positiever geworden over het EU-lidmaatschap. 13% is juist negatiever geworden hierover. Ongeveer de helft is echter neutraal of weet het niet.
• 65-plussers zijn vaker positiever geworden over het EU-lidmaatschap van Nederland dan gemiddeld (38% i.p.v. 30%). 35-44 jarigen zijn juist vaker negatiever geworden over het lidmaatschap (18% i.p.v. 13%).
• 18-24 jarigen denken vaker dan gemiddeld dat het EU-lidmaatschap van Nederland bijdraagt aan de nationale veiligheid (64% i.p.v. 54%).
• Nederlanders met minstens een afgeronde hbo-opleiding zijn door de situatie in Oekraïne vaker positiever geworden over het EU-lidmaatschap in Nederland (36%) dan mensen met een ander opleidingsniveau (30% en 26%). En zij denken vaker dat het lidmaatschap van Nederland bijdraagt aan de nationale veiligheid (68% in plaats van 52% en 44% bij andere opleidingsniveaus).
• Nederlanders die maximaal een mbo 1-opleiding hebben afgerond zijn juist vaker negatiever geworden over het EU-lidmaatschap (17%) dan mensen die minimaal een hbo-opleiding hebben afgerond (11%) en zij zijn vaker negatiever gaan denken over de bijdrage van de EU aan de nationale veiligheid (18% in plaats van 11% bij mensen met minimaal een hbo-opleiding afgerond).
EU-lidmaatschap: helft Nederlanders (54%) denkt dat lidmaatschap bijdraagt aan nationale veiligheid
Houding ten aanzien van EU-lidmaatschap
5%
5%
8%
12%
14%
6%
8%
9%
31%
25%
22%
33%
40%
29%
34%
42%
33%
24%
10%
7%
12%
7%
6%
6%
6%
13%
12%
13%
12%
13%
Ik denk dat het EU-lidmaatschap van Nederland bijdraagt aan de nationale veiligheid Ik ben door situatie in Oekraïne positiever gaan denken
over de bijdrage van de EU aan de nationale veiligheid Ik ben door de situatie in Oekraïne positiever geworden
over het EU-lidmaatschap van Nederland Ik ben door situatie in Oekraïne negatiever gaan denken over de bijdrage van de EU aan de nationale
veiligheid
Ik ben door de situatie in Oekraïne negatiever geworden over het EU-lidmaatschap van Nederland
In hoeverre ben het je eens of oneens met de volgende stellingen? (n=1.109)
Zeer oneens Oneens Niet oneens, niet eens Eens Zeer eens Weet niet / geen mening
• 18% wil meer informatie over de huidige situatie in Oekraïne. Dat is minder dan in januari, toen nog 28%
aangaf meer informatie te willen.
• In tegenstelling tot januari, zien we nu geen verschillen in de informatiebehoefte op basis van leeftijd, geslacht en opleidingsniveau.
• Waarovermen vooral meer informatie wil, is vooral: het verloop van de oorlog, de economische gevolgen en de situatie van vluchtelingen. Ook benoemt men de behoefte aan achtergrondinformatie over het conflict. Een deel van de ondervraagden zegt behoefte te hebben aan ‘objectief’ nieuws.
Informatiebehoefte: één op de vijf wil meer informatie, minder dan eind januari
Informatiebehoefte
Toelichting
Waarover wil je meer informatie?
“Hoe is het leven voor de gewone man in Rusland?
Heeft het westen Rusland danwel de Sovjetunie netjes behandeld. Voordat Rusland Oekraïne binnenviel was er daar geen oorlog, maar waren er wel spanningen. Heeft het westen aan die
spanningen meegewerkt? ”
Achtergrondinformatie
“Of er oorlog hier komt.”
Verloop van de oorlog
“Onafhankelijk nieuws.”
Objectief nieuws
“Ik wil begrijpen wat er gebeurt en handvatten zien hoe dit kan stoppen.”
“Zou meer willen weten van de dubbele agenda die de politiek heeft.”
“Gevolgen economische situatie.”
Economie
“Waar ze vluchtelingen laten.”
Vluchtelingen
“Eerlijke cijfers over slachtoffers aan beide kanten.”
“De waarheid.”
“De situatie in Oekraïne en hoe wij vanuit NL kunnen helpen.”
“Vluchtelingen.”
“Hoe nu verder.”
“Wat er daadwerkelijk gebeurt!”
“Hoe staat Rusland er militair gezien werkelijk voor in de Oekraïne.”
“Stand van zaken. Dagelijkse updates hoe z.s.m. te stoppen.”
“Meer achtergrond nieuws.”
“Economische en sociale gevolgen voor de korte en lange termijn. Wat kunnen we verwachten?
Moeten we iets doen?”
18%
82%
28%
72%
Ja
Nee
Heb je behoefte aan meer informatie over de huidige situatie rondom
Oekraïne?
Maart (n=1.109) Januari (n=1.110)
Bijlagen
Het auteursrecht op dit rapport ligt bij de opdrachtgever. Voor het vermelden van de naam Motivaction in publicaties op basis van deze rapportage – anders dan integrale publicatie – is echter schriftelijke toestemming vereist van Motivaction International B.V.
Zie ook ons Pers- en publicatiebeleid.
Beeldmateriaal
Motivaction heeft datgene gedaan wat redelijkerwijs van ons verwacht kan worden om de rechthebbenden op beeldmateriaal te achterhalen. Mocht u desondanks menen recht te kunnen doen gelden op gebruikt beeldmateriaal, neem dan contact op met Motivaction.
Auteursrecht
START VRAGENLIJST
Q1. In hoeverre volg je het nieuws over buitenlandse politiek, en daarmee het buitenlandse beleid van Nederland?
1. Helemaal niet 2. Nauwelijks 3. Op hoofdlijnen 4. Zeer intensief
Dit onderzoek gaat over wat de Nederlandse overheid in het buitenland doet en hoe jij hier tegenaan kijkt. Meer specifiek gaat het over de huidige situatie rondom Oekraïne.
Q2. In hoeverre ben je op de hoogte van de situatie in Oekraïne?
1. Ik ben hier niet van op de hoogte
2. Ik heb er over gehoord, maar weet er verder niks van 3. Ik ben hier redelijk van op de hoogte
4. Ik ben hier goed van op de hoogte
Q11. In welke mate maak jij je zorgen over de situatie in Oekraïne?
- Helemaal geen zorgen
- Weinig zorgen
- Veel zorgen
- Heel veel zorgen - Weet niet/geen mening
Q12. waarover maak je je dan zorgen? Wat zie je als de grootste dreiging?
Invoerveld 3 regels hoog
- Weet niet
Q4. De Nederlandse opstelling rond deze situatie is dat we de aanval van Rusland op Oekraïne veroordelen, en daar gevolgen aan verbinden. Nederland heeft zware sancties tegen Rusland ingesteld. Nederland helpt Oekraïne met humanitaire hulp, wapens, financiële en politieke steun.
Verder versterkt Nederland haar eigen veiligheid door meer militaire aanwezigheid aan de Oostelijke flank van het NAVO-gebied. Nederland doet alles in nauwe samenwerking binnen de EU en de NAVO. Nederland wil dat er een einde aan het geweld komt door een diplomatieke oplossing tussen Oekraïne en Rusland.
Mouse over bij het woord sancties: Economische en politiek maatregelen
Mouse over bij NAVO: De Noord-Atlantische VerdragsOrganisatie (NAVO) werd in 1949 opgericht met als doel de veiligheid en vrijheid van de aangesloten landen te garanderen en wereldwijd stabiliteit te bevorderen.
Mouse over bij EU: Europese Unie
Wat is je beeld bij deze opstelling van de Nederlandse regering?
1. Overwegend negatief
2. Neutraal
3. Overwegend positief 4. Weet niet / geen mening
Bijlage – Vragenlijst (1/3)
Q5. Kun je in je eigen woorden uitleggen waarom je <overwegend positief/neutraal/overwegend negatief> bent over de opstelling van de Nederlandse regering?
Invulveld
- Weet niet
Q6. Kun je je voorstellen dat de ontwikkelingen in Oekraïne invloed gaan hebben op jouw leven?
1. Zeker niet
2. Waarschijnlijk niet
3. Misschien
4. Waarschijnlijk wel
5. Zeker wel
6. Weet niet/geen mening
Q13 Wat vind je van de sancties die de Europese Unie op dit moment heeft opgelegd aan Rusland?
Mouse over bij het woord sancties: Economische en politiek maatregelen Op dit moment bestaan de sancties onder andere uit:
• Russische banken worden uitgesloten van het internationale betalingssysteem (SWIFT)
• Het luchtverkeer van en naar Rusland is stilgelegd
• De export van Russische technologische producten is stopgezet Mouse over bij het woord sancties: Economische en politiek maatregelen
- Ik zou graag minder zware sancties zien
- Ik vind de sancties die er nu zijn goed, maar er hoeven ook geen nieuwe sancties bij - Ik vind dat er zwaardere sancties moeten worden afgekondigd
- Weet niet/geen mening
Q14. Je geeft aan dat je voorstander bent van zwaardere sancties. Waar denk je dan aan?
invulveld Weet niet
Q10. In hoeverre ben het je eens of oneens met de volgende stellingen?
> Ik ben door de situatie in Oekraïne positiever geworden over het EU-lidmaatschap van Nederland
> Ik ben door de situatie in Oekraïne negatiever geworden over het EU-lidmaatschap van Nederland
> Ik denk dat het EU-lidmaatschap van Nederland bijdraagt aan de nationale veiligheid
> Ik ben door situatie in Oekraïne positiever gaan denken over de bijdrage van de EU aan de nationale veiligheid
> Ik ben door situatie in Oekraïne negatiever gaan denken over de bijdrage van de EU aan de nationale veiligheid.
Mouse over bij EU: Europese Unie
Bijlage – Vragenlijst (2/3)
- Zeer oneens
- Oneens
- Niet oneens, niet eens
- Eens
- Zeer eens
- Weet niet / geen mening.
Q8. Heb je behoefte aan meer informatie over de huidige situatie rondom Oekraïne?
1. Ja 2. Nee
Q9.Waarover wil je meer informatie ? Invulveld
- Weet niet
Bijlage – Vragenlijst (3/3)
Bijlage: Onderzoekstechnische informatie
Kwantitatief onderzoek Methode respondentenselectie
− Uit het StemPunt-panel van Motivaction.
Incentives
− De respondenten ontvangen als dank voor deelname punten voor het StemPunt-spaarprogramma.
Weging
− De onderzoeksdata zijn gewogen op basis van geslacht, leeftijd, opleidingsniveau, regio en waardeoriëntatie; daarbij fungeert het Mentality-ijkbestand als herwegingskader. Dit ijkbestand is wat betreft de sociodemografische gegevens gewogen naar de Gouden Standaard van het CBS.
Toonmateriaal
− Geen
Bewaartermijn primaire onderzoeksbestanden
− Digitaal beschikbare primaire onderzoeksbestanden worden tenminste 12 maanden na afronden van het onderzoek bewaard. Beeld- en geluidsopnames op cd en niet digitaal beschikbare schriftelijke primaire bestanden zoals ingevulde vragenlijsten, worden tot 12 maanden na afronden van het onderzoek bewaard.
Overige onderzoekstechnische informatie
− Overige onderzoekstechnische informatie is op aanvraag beschikbaar voor de opdrachtgever.
Bijlage: Gewogen en ongewogen data
Kenmerken Ongewogen Gewogen
N % N %
Geslacht
Mannen 622 56,1 542 48,9
Vrouwen 487 43,9 567 51,1
Leeftijd
18 t/m 24 jaar 114 10,3 124 11,2
25 t/m 34 jaar 149 13,4 175 15,8
35 t/m 44 jaar 150 13,5 191 17,2
45 t/m 54 jaar 199 17,9 225 20,3
55 t/m 64 jaar 218 19,7 188 16,9
65 t/m 70 jaar 279 25,2 207 18,7
Opleidingsniveau
Hoog (wo/hbo) 314 28,3 290 26,1
Middel (havo/vwo/mbo/mavo) 548 49,4 576 52,0
Laag (ibo/basisschool/geen opleiding 247 22,3 243 21,9
Regio
3 grote gemeenten 125 11,3 131 11,8
West 317 28,6 329 29,7
Noord 110 9,9 113 10,2
Oost 239 21,6 231 20,8
Zuid 268 24,2 263 23,7
Randgemeenten 50 4,5 42 3,8
Mentality
Moderne burgerij 221 19,9 254 22,9
Opwaarts mobielen 163 14,7 167 15,1
Postmaterialisten 123 11,1 105 9,4
Nieuwe conservatieven 105 9,5 95 8,6
Traditionele burgerij 156 14,1 149 13,5
Kosmopolieten 143 12,9 134 12,1
Postmoderne hedonisten 119 10,7 107 9,6
Gemaksgeoriënteerden 79 7,1 98 8,9
