Ooglidafwijkingen
Palpebrale conjunctiva
Orbicularis spier
huid
Levator spier Muller spier
Meiboomklier
Welke ooglidafwijking?
Ectropion
Involutioneel
– Ooglidlaxiteit en instabiliteit Cicatricieel
– Trauma, verbranding, dermatitis Paralytisch
– Facialis parese Mechanisch
– Tumor dichtbij lidrand
Ectropion: Behandeling
Involutioneel:
– Lazy-T procedure
– Pentagon blok excisie – Laterale strip
Ectropion: Behandeling
Paralytisch:
– CAVE exposure keratopathie – Bell’s fenomeen?
– Tijdelijk: lubricatie, tijdelijke tarsorafie – Permanent: mediale canthoplastie,…
Welke ooglidafwijking?
Entropion
Involutioneel
– Ooglidlaxiteit en instabiliteit Cicatricieel
– Conjunctivitis, trachoma, trauma, chemisch congenitaal
Entropion
Wrijven van wimpers over cornea bij lang
bestaand entropion kan irritatie veroorzaken, cornea punctata en in ernstige gevallen
ulceratie en pannusvorming
Snap back test (horizontale tractietest)
Entropion: Behandeling
Wies procedure (1955) Lateraal strip
Laterale tarsale strip
Welke ooglidafwijking?
Ptosis
Congenitaal Verworven
– Neurogeen: oculomotorius parese, orthosympathisch
– Myogeen: myopathie levatorspier, myasthenia gravis, myotone dystrophie
– Aponeurotisch: defect in levator aponeurose – Mechanisch: zwaartekracht van massa of
verlittekening
Ptosis: klinische evaluatie
Anamnese: wanneer ontstaan, duur, oude fotos, andere symptomen
Pseudoptosis:
– Verminderde steun oogleden door oogbol – Contralaterale ooglidretractie
– Ipsilaterale hypotropie – Wenkbrauwptosis
– Dermatochalasis
Ptosis: klinische evaluatie
Afstand ooglidrand- corneareflex (4-4,5 mm) Vertikale ooglidspleet (7-10mm man, 8-12 mm vrouw)
Levatorfunctie (15mm of meer)
Ooglidplooi (8mm man, 10mm vrouw)
Ptosis: behandeling
Fasanella-Servat procedure: milde ptosis Levatorresectie: levatorfunctie tenminste 5mm
Frontalissuspensie: ernstige ptosis
Ptosis
Plooi Levator Functie
Lidspleet
Seniel ↑ = ↓
Horner = = -2 mm
N. III = 0 0
Spier
(dystrofie)
= 2-3 ↓
Myasthenie = wisselend wisselend
Welke ooglidafwijking?
Dermatochalasis
Overvloedige huid bovenste ooglid Ouderen
blefaroplastie
Welke ooglidafwijking?
Ooglidretractie
Schildklieraandoening (Graves) Neurogeen (contralaterale ptosis, oculomotorius misdirectie,…)
Mechanisch (chirurgische overcorrectie ptosis)
Congenitaal
Orbita onderzoek:
Visus (indien mogelijk)
Pupilreacties (kleurenzien) Oogmotiliteit
Protrusie (Hertel)
Verplaatsing van de bulbus
Oogleden (ooglid retractie, scleral show)
Anatomie Traanwegen
Upper and lower canaliculus
Common canaliculus Lacrimal sac
Nasolacrimal duct Valve Hassner
Traanwegfunctieonderzoek:
Medische voorgeschiedenis Schirmer test
Dye-disappearance test Anel test
Oogheelkundig onderzoek
KNO onderzoek (inspectie van de neusholte) Dacryocystographie (op indicatie)
Welke afwijking?
Acute dacryocystitis
Subacuut ontstane pijn, roodheid, zwelling aan mediale canthus en epiphora
Rode stevige zwelling aan mediale canthus, soms met preseptale cellulitis
Behandeling: lokale warmte, orale antibiotika, incisie en drainage, DCR na acute infectie,
aangezien meestal secundair aan obstructie van traanweg
Welke afwijking?
Trichiasis
Wimpers vanuit normale oorsprongsplaats vertonen richting naar posterieur
Veroorzaakt cornea punctata, irritatie, ulcus- en pannusvorming
Behandeling: epilatie, electrolysis,
cryotherapie, argon laser ablatie, chirurgie
Trichiasis
Frequente verworven aandoening Geïsoleerd of na verlittekening van ooglidrand secundair aan chronische
blepharitis, herpes zoster ophthalmicus en trachoma
DD pseudotrichiasis secundair aan entropion
Distichiasis
Een onvolledige of volledige tweede rij wimpers die uitgaat van de
talgklieroorsprongen.
Congenitaal of verworven (cicatritiële
conjunctivitis, chemisch trauma, Stevens- Johnson)
Behandeling zie trichiasis
Herpes zoster ophthalmicus
Frequente unilaterale infectie veroorzaakt door het Varicella Zoster virus.
Pijn in gebied van V1
Maculopapulaire rash op het voorhoofd Progressie vesikels, pustels en korstige ulceratie
Oogcomplicaties!
HZO: Oogcomplicaties
Hutchinson teken: nervus nasociliaris is betrokken, vesikels op tip van neus
Keratitis (acuut en chronisch), conjunctivitis, Episcleritis, Scleritis, anterieure uveitis,
parese craniale zenuwen, neuritis optica, encephalitis, contralaterale hemiplegie
HZO: Behandeling
Systemische behandeling met valaciclovir 1g 3x daags
Lokale behandeling met aciclovir zalf, steroid antibiotica combinatie
Chalazion
Chronische steriele lipogranulomateuze
ontsteking veroorzaakt door blokkade van de talgklieren en stagnatie van talgsecreties.
Frequent bij acne rosacea of seborroische dermatitis
Pijnloze nodule die aanvankelijk langzaam vergroot, later vaak weer kleiner
Chalazion
Ronde laesie in de tarsale plaat van variabele grootte.
Behandeling: spontaan verdwijnen, incisie en curettage, steroid injectie, systemisch
tetracyclines als profylaxe.
Welke ooglidafwijking?
Epicanthus
Bilaterale vertikale huidplooien uitgaande van bovenste of onderste ooglid naar mediale
canthus.
Kunnen aanleiding geven tot pseudoesotropie
Welke ooglidafwijking?
Floppy eyelid syndrome
Zeldzaam
Obese mannen met slaapapnoe en snurken Rubberachtige, losse oogleden
Eversie van oogleden tijdens slaap, leidt tot trauma van tarsale conjunctiva
Behandeling: conservatief of chirurgisch
Welke ooglidafwijking?
Welke ooglidafwijking?
Blepharophimosis syndroom
AD congenitale aandoening
Symmetrische ptosis met slechte levatorfunctie Korte horizontale lidspleet
(normaal 25-30mm, bij blepharophimosis typisch 18-22 mm) Telecanthus en epicanthus inversus
(mediale canthusplooi meest prominent bij onderooglid) Lateraal ectropion van onderste ooglid
Slecht ontwikkelde neusbrug en hypoplasie van superieure orbitaranden
Blepharophimosis syndroom Behandeling: correctie van epicanthus en telecanthus gevolgd door bilaterale
frontalissuspensie enkele maanden later Denk aan behandeling van amblyopie
Blepharophimosis na chirurgische correctie
(nog geen ptosis correctie)