e 1,95
69
stejaargang • nummer 17 • woensdag 23 april 2014 Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X
Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...
Wat doet de CD&V op 26 mei?
Deze week
La Louvière aan de Schelde 2
Briefje aan Joke Schauvliege 3
Moeder, waarom gaan we
stemmen? 4
PS – MR: het duel doorbreken 7
De dubieuze strijd van de
culturele elite 5
De traditionele partijen hebben de trein gemist
Mark Grammens
“Het vertrouwen met kruiwagens terug- halen”, dat wou Wouter Beke nog voor de verkiezingen geregeld krijgen. Met opti- misme alleen lukt dat niet. Met rustige, maar realistische analyses misschien wel.
Daar heeft CD&V het beslist moeilijk mee.
Beke liet zich nooit betrappen op de over- weging dat zijn partij misschien wel eens kiezers verloor omdat ze koos voor de Bel- gische compromissenwinkel en zich daar- mee liet wegzetten door N-VA.
De geschiedenis van het Vlaams kartel, waarin de staart met de hond ging kwispelen, wordt ooit wel eens geschreven. Daarin verne- men we dan wellicht dat dit maar kon gebeu- ren nadat de partij ging schipperen en haar eigen confederalistische verhaal verloochende.
Na aanvankelijk mooie electorale successen werd Leterme door zijn eigen partij gedwon- gen tot toegeven.
De christendemocraten hebben veel te lang hun Vlaams profiel van de jaren negentig en het eerste decennium van deze eeuw laten beschadigen door de verbleekte sterren van de partij: Martens, Eyskens en Dehaene. Daar- bij kwamen nog de lelijke vlekken op het bla- zoen van ACW (Arco), de CM (het onterecht van sommige leden teruggevorderde geld) en de Guimardstraat (de rimram over de hervor- ming van het secundair onderwijs).
Servais Verherstraeten zullen sommigen zich hooguit herinneren als de secretaris van Di Rupo en zijn “schitterende” zesde staats- hervorming. Pieter de Crem hield zich afzijdig en mikte op internationale roem. Over Koen Geens leest u veel meer op bladzijde 3 van dit blad. Deze federale ploeg schreef geen fris verhaal.
Als De Morgen schrijft dat Beke “de coach is die zijn team laat scoren”, dat de partij “anno
2014 een nieuw elan heeft gevonden”, dan was de auteur dronken, of is dat strategische vleierij om de B-flank van de partij te steunen.
Beke zal ondervinden dat zijn Operatie Innesto – alleen al de naam is een gigantische blunder – en zijn kruiwagenverhaal geen succes waren, omdat ook hij niet resoluut voor Vlaanderen wou of mocht kiezen. Geen mens in de straat die weet waarvoor Innesto of de zesde staats- hervorming staan. Dat wreekt zich in de pei- lingen. Volgens de jongste peiling van RTBf is de partij momenteel 16,9 procent waard. Dat wreekt zich wellicht ook bij de verkiezingen.
Staart van Tobback
Bij de socialisten - door RTBf gepeild op 13,6 procent - is de onrust al even groot. Als Tom Lanoye op de Nederlandse televisie de spot drijft met de onkunde van Bruno Tobback, dan voel je wat onderhuids in progressieve kringen leeft. Daar schreeuwt men om meer intellec- tuele strijdvaardigheid, maar dan wel op basis van de oude stellingen van vader Tobback. De historische werkelijkheid is dat de socialisten hun achterban - blijkbaar voorgoed - zijn kwijt- gespeeld aan Vlaams Belang.
Een kleiner deel van het op zichzelf al krim- pende proletariaat kruipt richting PVDA+, al valt nog te bezien of die ballon in Vlaanderen wel opgaat. De sp.a verliest bovendien ook nog aan Groen - blijkbaar ten eeuwigen dage goed voor circa 7 procent van het electoraat.
“Van het cannabiscongres einde februari bleef enkel de wietgeur hangen”, merkt Tine Peeters op in De Morgen. Met een 1 meiparade en nog wat tv-debatten torst Tobback de zware staart van het einde van zijn voorzitterscarrière. Als de sp.a onder 15 procent scoort, dan is het lot van Bruno Tobback bezegeld. Vraag is wie hem kan opvolgen als voorzitter. Yasmine Kherba- che, misschien?
De blauwe vijl van De Wever
Al even onrustwekkend is de situatie voor de nochtans in de media prominent aanwezige Open Vld. Ze blijft cirkelen rond 13 procent. De kracht van Maggie de Block is er vooral in de perceptie van de journalisten. Ook haar par- tij werd gehalveerd nadat Verhofstadt afstand nam van het “Vlaamse” programma waarmee hij in 1999 de verkiezingen won. Gwendolyn Rutten, Annemie Turtelboom en anderen drei- gen ermee de N-VA te isoleren “als die partij niet stopt met zagen over het eventuele split- sen van ons land”. Redelijk riskant voor een partij die zich in het federale moeras heeft kapot geregeerd.
Toch blijft de verkiezingsstrijd boeiend. De N-VA is zeker van megawinst in het Vlaams Parlement, en wellicht ook van enige vooruit- gang in de Kamer. De RTBf-peiling geeft De Wever uitzicht op 32,9 procent (een 4 procent beter dan bij de verkiezingen van 2010). Voeg daarbij dat Vlaams Belang om en bij tien pro- cent scoort, waardoor het speelveld van de tra- ditionele partijen wederom verkleint.
“Mocht ik in Nederland aan politiek doen, dan was ik allicht een VVD’er…”, zei De Wever op de Nederlandse televisie. Als hij de vol- gende maand de blauwe vijl blijft hanteren, nog wat radicale kiezers verliest die zijn con- federaal verhaal te wazig vinden, en in het EU- debat al te politiek correct uit te hoek komt, haalt Vlaams Belang zeker tien procent.
Verdoezeling
Ondertussen blijven de economische gege- vens voor munitie zorgen voor de V-partijen.
Vlaanderen doet het goed, de andere gewes- ten niet. De traditionele partijen lijken die wer- kelijkheid weg te relativeren. “Een verdoe- zeling van gegevens om België te redden”,
noemde Louis Verbeke dat in De Tijd. Het opti- misme over Waals herstel is onterecht.
Neem nu de crisis. In Vlaanderen valt die al bij al nog mee, in Wallonië veel minder, leren de recentste Eurostatcijfers.
Op 266 Europese regio’s zitten Oost- en West-Vlaanderen in de top 20, de andere Vlaamse provincies in de top 60. Niet één Waalse provincie haalt de top 100, Hene- gouwen zelfs niet de top 200. De werkloos- heid bedraagt in Vlaanderen 5 procent, in Wallonië 11,3 procent en in Brussel 19,2 pro- cent. Hetzelfde beeld voor cijfers over de jeugd- en de migrantenwerkloosheid, de fail- lissementen, het aantal starters, de buiten- landse handel, het bruto regionaal product (brp) en ga zo maar door.
Eenzelfde “verdoezeling” beperkt de aan- dacht voor PISA-onderzoek over de betere onderwijsprestaties van Vlaanderen, over geldstromen in de sociale zekerheid en via de financieringswet, respectievelijk oorzaak en gevolg van de economische kloof.
Wie durft toegeven dat de historische staats- schuld vooral is opgebouwd met leningen uit het verleden, bovenmaats gefinancierd door Vlaanderen en bovenmaats gebruikt voor Wallonië? Is het zo evident dat links Wallonië roept om een vermogensbelasting, die vooral in Vlaanderen zal worden geïnd?
Worden de verhoogde belastingen overigens niet vooral door Vlamingen betaald? Welke krant onderzoekt ernstig of de mythe van een hogere en sneller stijgende vergrijzingskost in Vlaanderen wel klopt (quod non)?
De “verdoezeling” is inderdaad een metho- diek van bange Vlaamse politici en media. Ze gebeurt evenwel zo onhandig dat de gewone Vlaming wel voelt waartoe ze dient: de PS van Di Rupo en bij uitbreiding dit oude land over- eind houden. De rekening volgt.
Patstelling door het
westerse zwaktebod 8
Op de praatstoel:
Wim Schamp 11
Elio 2: Belgische versie van Spiderman 2 binnenkort bij u thuis
Actueel
23 april 2014
2
Uit de smalle beursstraat
La Louvière aan de Schelde
De stugge houding van de vakbonden bij Lanxess en andere chemiebedrijven legt een tijdbom onder de Vlaamse economie.
Straks is het geduld van de chemiemultinationals in de Ant- werpse haven op en trekken ze weg. Dan dreigen in het hart van de Vlaamse economie Waalse toestanden.
De productie in de kunstrubberfabriek van Lanxess, die 435 werk- nemers telt, ligt al ruim zeven weken stil door een conflict over een nieuwe cao voor de 240 arbeiders. Vanuit het hoofdkwartier in Duits- land kwam het bericht dat zonder een akkoord - dus zonder afbre- king van de staking - de fabriek in Zwijndrecht definitief zal sluiten.
Ondertussen zijn al twee proeffabrieken in Zwijndrecht gesloten.
Toppunt is dat het conflict niet draait om een gewone loonsverho- ging maar om opzegvergoedingen bij ontslag. De vakbonden zijn enkel geïnteresseerd in zeer hoge oprotpremies, die kunnen oplo- pen tot 100.000 euro. De toekomst van de werkwillige werknemers die in de fabriek nog een toekomst zien, telt niet mee.
Sociale conflicten in de Antwerpse chemiesector zijn niet nieuw.
In het verleden werden die vaak snel opgelost. De werkgevers open- den de geldbeugel en de sociale vrede was hersteld. De directies van de chemiereuzen hadden in hun hoofdkwartier hun rekening snel gemaakt. Beter de sociale vrede afkopen dan een lange staking die veel meer kost. Met als gevolg dat de chemiesector één van de best betalende industriebranches is. Een beginnende arbeider die meer dan 2.000 euro netto per maand verdient, is geen uitzondering.
Maar stilaan is de grens bereikt. De grote chemiegiganten BASF, Bayer, Ineos, Total, ExxonMobil, 3M en Lanxess zijn het beu. Als het sociaal klimaat zo gespannen blijft en de vakbonden niet flexibe- ler zijn, dreigen de chemiereuzen massaal uit de Antwerpse haven weg te trekken. Tot nu hebben ze dat niet gedaan omdat de ligging van de Antwerpse haven een gigantisch voordeel is. Zeker voor de Duitse chemiereuzen die Antwerpen als hun belangrijkste haven
zien, meer nog dan pakweg Hamburg.
Naast het sociaal klimaat zijn er nog redenen om op termijn uit de havenmetropool weg te trekken. De loonkosten op zich lijken geen onoverkomelijk probleem te zijn, maar de energiekosten zijn dat voor de chemische sector wel. Die liggen in België veel te hoog, en het is zelfs een Europees probleem aan het worden. In de VS wordt het veel goedkopere schaliegas ontgonnen en dat is een bonus voor de Amerikaanse chemiesector die sterk energie-afhankelijk is. Jim Ratcliffe, topman van de Britse chemiereus Ineos, waarschuwde een maand geleden voor een crash van de Europese chemie.
Wat Antwerpen betreft, is er het mobiliteitsprobleem dat drin- gend moet worden opgelost. Fabian Leroy, verantwoordelijke van de chemiepoot bij Katoen Natie, gaf volgend voorbeeld: wanneer Katoen Natie in de VS een nieuwe vestiging opent, wordt er dade- lijk een stuk weg aangelegd naar de dichtstbijzijnde autosnelweg.
In België wordt een uitbreiding geweigerd omdat een bedrijf geen mobiliteitsstudie heeft uitgevoerd.
Voor buitenstaanders lijkt het wegtrekken van chemiebedrijven uit Antwerpen weinig realistisch, maar als één bedrijf die stap zet, kan het snel keren. En dan vervalt Antwerpen tot een soort La Lou- vière aan de Schelde. De chemische cluster in de Antwerpse haven is goed voor een toegevoegde waarde van 3 miljard euro (op een totaal van 5,6 miljard euro in heel Vlaanderen). Chemie maakt 55 procent van de activiteiten in de Antwerpse haven uit. Er werken 10.794 voltijdsen in de cluster en de chemiesector zorgt voor 17.000 afgeleide jobs, onder andere in logistiek en ICT. De chemie gene- reert 49 procent van de industriële werkgelegenheid in de haven.
Als die wegvalt, al is het maar ten dele, dan is een Marshallplan voor Antwerpen een noodzaak en dreigt een algemene Vlaamse verarming. Met als hoofdverantwoordelijken de vakbonden, die de lont aan het kruitvat hebben gestoken.
Angélique VAnderstrAeten
Het incidentje deed terugdenken aan het hoogst originele idee van Daniël Termont, de Gentse burgemeester, waarmee hij bij “jonge- ren” de eerste tekenen van verzet tegen gel- dende wetten, regels en gebruiken van de samenleving wil aanpakken. Kwestie van “naar de toekomst toe” toestanden en problemen te vermijden, vergelijkbaar met die in overbe- volkte cellen waarvoor Antwerpse cipiers op hun manier een vertegenwoordigster van de
“verantwoordelijke overheid” bedankten.
Zoals elke progressieve heraut van de mul- ticulturele verrijkingen, verwerpt Termont het gebruik van GAS-boetes in het algemeen, en in het bijzonder die voor de leeftijdscatego- rie beneden zestien jaar. Als alternatief wil hij zondaartjes van prillere leeftijd een vermanend briefje - “Dat mag niet!” - toesturen. Kwestie van elke beginfase die mettertijd kan evolue- ren naar en uitmonden in een criminele “car- rière”, in de kiem te smoren met dit “wij weten van aanpakken”-signaal. Helemaal zeker dat zo’n brief kan of zal helpen, is de burgemeester niet, maar hij wil zijn ideetje toch uitproberen en evalueren, zoals dat zo mooi klinkt. Daarom wil hij zijn voorstel nog voor de zomer door de gemeenteraad goedgekeurd zien, om het vanaf september in praktijk te kunnen brengen.
Foei
Het warme water willen heruitvinden is een schone zaak, op voorwaarde dat de kandidaat- heruitvinder de zin voor realiteit niet uit het oog verliest. Deskundigen hadden het anders en krachtiger kunnen zeggen, maar ze hiel- den het bij “grote twijfels over dergelijk pro- ject”. Beleefdheidshalve sluit ik me daarbij aan, en laat de vraag van de “domme man in de straat” of hij op zijn kop is gevallen voor wat ze is. Er zijn beleefdere opmerkingen en vra- gen denkbaar die op “lichte tegensprekelijk- heid” tussen naïveteit en realiteit wijzen. Zoals de opmerking dat kinderen het begrip “burge- meester” enkel kennen uit het televisiepro- gramma “Samson en Gert”. Zoals de vraag of zo’n brief “stoute kinderen” wel zal bereiken – lees: ongelezen in de papiermand belanden - of, indien ja, die kinderen de inhoud door een mogelijke taalbarrière zullen begrijpen?
Men zou “foei” kunnen zeggen als een onverdachte expert over een taalbarrière spreekt en de indruk wekt dat hij automatisch aan bepaalde gemeenschappen denkt. Maar ik zei het al, zin voor realiteit verliest men beter
De olifantshuid waarmee politici zich wapenen, bewees recent haar nut, toen minis- ter van Justitie Annemie Turtelboom de bajes in de Antwerpse Begijnenstraat met een bezoek “vereerde”. De cipiers lieten haar ostentatief hun rug zien. Ze maakten de “excel- lentie” - ze bleef glimlachen - duidelijk dat haar plotselinge aandacht minder met hun problemen te maken had dan met haar verkiezingscampagne.
niet uit het oog. Vandaar dat voor “foei” enig voorbehoud geldt. Inderdaad, gevreesd mag worden dat een “dat mag niet”-briefje meestal ongelezen of onbegrepen zal blijven, en in de weinige andere gevallen enkel een onverschil- lig schouderophalen tot gevolg zal hebben.
Akkefietjes
De impact van een “dat mag niet”-briefje afwegend tegen de almaar prillere leeftijd waarop “jongeren” de eerste stappen zetten in een crimineel bestaan, leidt logischerwijze tot de conclusie dat het ideetje van burgemees- ter Termont beter wordt bijgezet in de politiek geïnspireerde galerij “hoe kom ik in de belang- stelling?”. Een maand geleden biechtte een achtjarig jongetje diefstallen op in “Dream- land” in Veurne. Vorige week deden een meisje van vijf, haar broertje van zeven en een vriendje van acht hetzelfde. Ze werden betrapt en de politie bracht hen thuis. De ouders kwamen, zo heet het, niet echt onder de indruk van een bezoek van die mannen in uniform.
In Hoboken beroofden vier “jongeren” een meisje van haar handtas. Drie werden er inge- rekend. De jongste was amper zestien. In Sint-Jans-Molenbeek gingen vier “jongeren”
de politie te lijf met golfstokken die ze gesto- len hadden. Ze sloegen de achterruit van de patrouillewagen in. De agenten kregen glas- splinters in hun gezicht. In geen tijd werden ze omsingeld door “vrienden”, onder wie een aantal piepjonge kinderen. Er was versterking nodig om hen te ontzetten. Die drie voorval- len haalden de kranten op dezelfde dag. Het antwoord op de vraag of dat soort dagelijkse
“akkefietjes” met een “Termont-briefje”, een GAS-boete dan wel strenger dient te worden bestraft, ligt voor de hand.
Onzeker en zeker
Op de (a)sociale media lachte de nu 26-jarige gangster Nabil Mazzouri uit Maaseik het legertje politieagenten uit dat hem niet te pakken had gekregen nadat hij voorwaarde- lijk was vrijgelaten na een celstraf en prompt de voorwaarden had geschonden: “Ze hebben me niet kunnen pakken met honderd man, een helikopter en wat weet ik nog allemaal.
Zelfs heel de wijk afgesloten en toch wegge- raakt. Dat noem ik voor lul zetten.” Hij kreeg op de “site” lovende reacties en schouderklop- jes van “vrienden”.
Toen hij amper achttien was, kon de heer Nabil al bogen op een waslijst criminele feitjes.
GAS-boetes bestonden nog niet. Of die in zijn geval iets hadden uitgehaald? Onzeker. Abso- luut zeker is dat hij hartelijk gelachen zou heb- ben met een vermanend briefje van de burge- meester. Om nog eens te benadrukken dat er sprake is van een “lichte tegensprekelijkheid”
tussen de theorie van een briefjes schrijvende burgemeester en de trieste praktijken van “jon- geren” in te veel grootstedelijke wijken die om een sterker en beteugelend “signaal” vragen dan een vermanend briefje.
d.Mol
Een “lichte tegensprekelijkheid”
DehAene De LeugenAAr
“Ik ga me tijdens de campagne gedeisd houden en onthouden van al te grote publieke verklaringen, tenzij ik vind dat sommige zaken de spuigaten uitlopen”, zegt hij. Dat klinkt vooral geloofwaardig in hetzelfde artikel in De Tijd, waarin hij als een verwarde oude krijger wild om zich heen slaat, in de hoop De Wever te raken: “Eigenlijk is het discours van De Wever hetzelfde als dat van Vlaams Belang- kop¬stuk Filip De¬win¬ter. Alleen heeft hij de vreem¬de¬lin-gen door de PS vervan- gen.” Die uithaal is een variante op wat hij in NRC Handelsblad al over de partij N-VA heeft gezegd: “Voor de N-VA is de Waal het pro- bleem, net zoals Vlaams Belang de vreemde- ling als zondebok aanwijst.” Dehaene zal met dat soort hypocrisie, waarmee hij dezelfde taal spreekt als de PS, zijn partij stemmen kosten.
DehAene De ongeLoVige
Jean-Luc Dehaene, gelukkig goed herstel- lend na een pancreasoperatie, noemt in een lang interview in De Morgen zichzelf “een poli- ticus van de vorige eeuw”. We spreken hem niet tegen. Maar net als zijn partijgenoten Mark Eyskens en wijlen Wilfried Martens blijft hij proberen zijn partij bij de vorige eeuw te houden. Zij zijn het wel die de CD&V van een Vlaamse toppartij tot een kleine partij hebben hervormd en het land hebben kapot bestuurd.
Ze voelden de polsslag van Vlaanderen geens- zins aan. En nog zijn de heren niet geleerd.
“Een staatshervorming hebben we niet nodig.
Met de uitvoering van de zesde zullen we tien jaar bezig zijn”, duwt Dehaene weer op de rem. Een nieuwe nekslag voor collega Pee- ters en consorten. “Ik heb nog niet één ver- kiezing gekend waarbij de peiling uitkwam”, pept hij zichzelf op.
Geen wijze uitspraak. In 2009 en 2010 werd de terugval van de CD&V, die mee door toe- doen van de drie ex-premiers het Vlaams kar- tel had gebroken, telkens behoorlijk voorspeld.
De CD&V zakte in de TNS-peilingen van 24,4 (oktober 2009), naar 22,2 (maart 2010) en zelfs 19 procent (mei 2010). Het dalende lijntje liep bij de verkiezingen van juni 2010 nog even door, naar 17,9 procent. Benieuwd wat er bin- nenkort uit de TNS-bus komt. De jongste pei- ling van La Libre Belgique wijst met 16,9 pro- cent alvast niet op een spoedig herstel.
BiDonViLLe
Laurette Onkelinx (PS) trekt alle registers open. Walen en Brusselaars die hun uitkerin- gen willen behouden, stemmen maar beter voor de PS: “7,2 miljard: zoveel wordt de gepensioneerden, werknemers en patiënten ontnomen als N-VA zijn sociaaleconomisch plan mag uitvoeren…
Wat de N-VA voorschotelt, is rechts beleid tot in het extreme, dat de federale staat ontman- telt of er een bidonville van Vlaanderen van maakt.” Hier past maar één antwoord: Wal- lonië zit al jàààren in de puree. Niet de N-VA, wel de PS zit al jàààren in het federale bestuur, én het Waalse bestuur. Het resultaat is schit- terend, of wat?
GrOte
Zuid-AFrikAdAG
Organisatie:
Vrienden van Zuid-Afrika Zondag 27 april, Feestzaal Sparrenhof,
Brugsesteenweg 183, Eeklo
Maaltijd, voordrachten, quiz, stands
info: 09 231 86 53
vrienden.vza@telenet.be
webstek: www.vza-vzw.be
Actueel 23 april 2014 3
Minister van Blunders
Mevrouw de gekwelde,
Dezer dagen loopt uw termijn als minis- ter van Natuur, Leefmilieu en Cultuur af.
Met de eerste twee disciplines kondt gij u nog redelijk uit de slag trekken, al was het geregeld tandenknarsen met dossiers als Uplace, waarbij gij meer steun kreegt van de Open Vld dan bij uw eigen partijvrienden en van Unizo. Ook uw pleidooi voor minder broeikasgassen en de uitbreiding van de natuurreservaten in Vlaanderen konden op bijval rekenen, maar dat is natuurlijk geen moeilijke politiek.
In 1999 werdt gij voor het eerst verkozen in de Kamer. Van meet af aan bleek dat het politieke beestenwerk niet aan u besteed was. Waar is de tijd dat gij met de mond vol tanden stondt toen de toenmalige frac- tievoorzitter van de VLD, Hugo Coveliers, u in volle commissie uitmaakte voor ‘onno- zel wicht’ en gij daar met tranen in de ogen niets tegen durfde inbrengen?! Nadat gij in 2003 niet meer verkozen werdt, waagde gij in 2004 uw kans in het Vlaams Parle- ment, waar gij in de luwte en geruisloos de volgende jaren doorbracht in de commis- sie ruimtelijke ordening. Omdat gij door uw partij op een pedestal waart geplaatst in Oost-Vlaanderen, kreegt gij in 2009 veel voorkeurstemmen en gaf men u onder meer het departement Cultuur cadeau. Gij moest daarmee de gedreven fantast en bijwijlen héél bevlogen Bert Anciaux in de vergetel- heid duwen. En van toen af liep het hele- maal mis.
Terwijl uw partijgenote Hilde Crevits, pen- dant in West-Vlaanderen, steeds groeide in haar mandaat en de steun en toeverlaat werd van Kris Peeters, en daar binnenkort ongetwijfeld de vruchten van zal plukken,
schrompelde gij ineen telkens wanneer het begrip ‘cultuur’ door iemand in de mond werd genomen. Het angstzweet brak tel- kens bij u uit als gij moest gaan spreken in de culturele wereld, of als gij kritische vragen kreegt in het Vlaams Parlement. Gij stapelde een onwaarschijnlijke reeks blun- ders op die op de lachspieren van de goe- gemeente een weldadige invloed hadden.
Doorgaans moest gij u laten redden door uw medewerkers, om uw gezicht te red- den, en dat had men in de culturele wereld natuurlijk door. Het mag u niet verbazen dat er nauwelijks nog iemand u ernstig neemt op het vlak van cultuur. En dan heb ik het niet alleen over de culturele bobo’s die graag betaald worden door Vlaanderen en tegelijk aanschurken bij al wat Belgisch en anti-Vlaams en dus anti-zichzelf is. Ook de gewone cultuurmens fronst meer dan eens de wenkbrauwen bij zoveel cultuur- analfabetisme en een absoluut gemis aan gedrevenheid en dynamiek. Gij hebt immers geen nieuwe dingen aangebracht en geen vernieuwende projecten bezield. Om de pil wat te vergulden en de kritieken in te dij- ken, kwaamt gij enkel voor de pinnen met hogere cultuursubsidies dan oorspronkelijk voorzien. En dat was het dan.
Ik durf dan ook met aan zekerheid gren- zende waarschijnlijkheid ervan uitgaan dat uw weinig glansrijke doortocht in het cul- turele landschap definitief ten einde loopt, en dat gij daar zelfs niet rouwig om zult zijn. Wellicht zult gij u over afzienbare tijd niet meer kunnen herinneren dat gij ooit op Cultuur hebt gezeten: letterlijk en figuurlijk.
Tot ooit nog eens, Joke van Ertvelde en Eddy Wally!
Briefje aan Joke Schauvliege
Wat doet de CD&V op 26 mei?
Wie overweegt voor CD&V te stemmen, moet er eens rustig bij gaan zitten en zich in gemoede afvragen of die partij op 26 mei, als de politieke machtsverhoudingen vorm krijgen, met zijn/haar stem zal doen wat het beste is voor Vlaanderen. Het is beter hierover na te denken vòòr de verkiezingen dan achteraf spijt te hebben van zijn stem.
Het probleem is dit. Laten we uitgaan van de uitslagen van de provincieraadsverkie- zingen die gehouden werden in 2012, op dezelfde dag als de gemeenteraadsverkie- zingen, en die een beter houvast bieden dan opiniepeilingen.
Als straks op 25 mei op dezelfde manier gestemd zou worden als in 2012, dan haalt in het Vlaams parlement de N-VA 39 zetels en de CD&V 29. Dat is samen de volstrekte meerderheid, met zelfs zes zetels op over- schot. In het Belgisch parlement krijgt N-VA dan 28 zetels en de CD&V 20.
Dat is de meerderheid binnen de Vlaamse taalgroep, met 4 zetels op overschot. Die twee partijen samen kunnen dus onmid- dellijk de Vlaamse regering vormen, indien zij dat willen, en rustig wachten tot er zich aan Franstalige zijde een meerderheid afte- kent om daarmee confederale onderhande- lingen over de regeringscoalitie aan te gaan.
De CD&V maakt de coalitie
Dat is echter theorie. Het wordt alleen werkelijkheid als de CD&V, voor het eerst sinds Leterme een kartel vormde met de N-VA, principieel beslist dat Vlaanderen éérst komt. Men ziet het nog niet gebeu- ren, althans niet automatisch. In die zin had Yves Desmet gelijk toen hij (in De Morgen, 25 november 2013) schreef dat “de sleutel na de verkiezingen bij de CD&V ligt”, want de CD&V zal “voor de existentiële keuze staan of ze in Vlaanderen onmiddellijk een coali- tie sluit met de N-VA”.
De partij is hierover verdeeld, en dus :
“De CD&V-fractie die het haalt bij de strate- gische keuze, bepaalt hoe de volgende vijf jaren eruit zullen zien”. Zal de CD&V bijvoor- beeld niet om te beginnen weigeren aan Vlaamse coalitievorming te doen zolang er geen Belgische regering wordt gevormd?
Zal zij Vlaanderen gijzelen en het oordeel van de Vlaamse kiezer onder de mat schui- ven? Zal zij uiteindelijk, na lange palavers, kiezen voor een Di Rupo bis? In ruil voor het eerste-ministerschap ten voordele van de razend ambitieuze Koen Geens, die zijn ongeduld om een Belgische rol te spe- len niet meer kan verbergen? Het zou in de lijn van de CD&V liggen om als traditio- nele, staatsbehoudende partij, de voorkeur te geven aan een coalitie die de N-VA buiten sluit, te meer daar die òòk over een meer- derheid zou beschikken in het Vlaams par- lement. Niet in de Vlaamse fractie van het Belgisch parlement?
Maar de huidige regering heeft ook geen meerderheid in het Vlaamse gedeelte van het Belgisch parlement, en het protest tegen deze blijk van minachting voor Vlaanderen heeft zo zwak geklonken dat geen CD&V- voorzitter erdoor gehinderd zal worden om het opnieuw te proberen.
De N-VA is zich uiteraard van deze toe- stand bewust, en doet zichtbaar pogingen om de CD&V ter wille te zijn. In de praktijk heeft de N-VA hiervoor haar eis om na de regeringsvorming te gaan praten over con- federalisme opgeborgen. Zowel voorzitter Beke als Vlaams minister-president Peeters hebben er openlijk hun veto tegen gesteld, en de N-VA neemt daar akte van. Zij dringt niet meer aan. De Wever gaat het debat met Peeters uit de weg.
Bovenal echter maakt de N-VA van het Arco-schandaal niet langer de staatszaak die het zou moeten zijn. Niet minder dan 800.000 hoofdzakelijk Vlaamse kleine spaarders werden door ACW en ACV misleid om hun geld te stoppen in de “veilige” bank
“van de beweging”, BAC, later Dexia, waar- van Arco de maatschappij vormde waarin de spaarders zaten. De beleggingen waren alles behalve veilig, maar juist zeer risicovol en gevaarlijk.
Al sinds enkele jaren probeert ACV-ACW de staat, dus de belastingbetaler, te doen opdraaien voor de opgelopen schade want het zaakje liep verkeerd.
Het was naar verluidt de reden waarom voorzitter Beke van CD&V op een gegeven moment de N-VA uit de onderhandelingen
na de verkiezingen van 2010 schopte. De N-VA zag de CD&V-eis in verband met de terugbetaling van de Arco-coöperanten niet zitten.
Koen Geens wijst de weg
Het probleem zal vanaf 26 mei opnieuw ter tafel komen. Koen Geens, die in een vorig leven de advocaat was van de vakbond ACV en haar ACW-koepel, heeft al te kennen gegeven dat hij en zijn partij een “regeling”
ten voordele van de gedupeerden van Arco als voorwaarde voor regeringsdeelneming zullen stellen.
Wat deels te wijten is aan bedrog, zal door de staat voor zijn rekening worden geno- men, alleen maar omdat de heilige vakbond geen verlies mag lijden. Naar het schijnt – dat zegt althans de N-VA – zijn ACV en ACW rijk genoeg om de schulden die ze veroor- zaakt hebben, op zich te nemen, maar willen ze van hun politieke macht gebruik maken om de betaling van hun schulden door te schuiven naar de belastingbetaler. Een bedrog bovenop het bedrog noemt men dat.
Verwacht wordt dat de kwestie in een globaal pakket zal worden ondergebracht, tezamen met een financieel vraagstuk waar de sp.a zich heeft laten aan vangen (Electrawinds), en dat op overheidssteun wacht, en tezamen met het initiatief van de Waalse socialisten om een aantal van hun intercommunales, vooral in het Luikse, te laten samenwerken in een verband, Tecteo gedoopt, dat zich op de markt van de risico- volle beleggingen wil werpen. Klopt dit, dan heeft de aartssluwe Vande Lanotte zijn par- tij, en meteen ook de PS, al bij voorbaat goed geplaatst om de bevoorrechte coalitiepart- ner te worden van de CD&V, die alleen van de socialisten “begrip” mag verwachten voor de financiële miserie waarin het christelijk vakbondswezen, met mutualiteit, enz., ver- zeild is geraakt.
Koen Geens speelt in heel dit verhaal een bedenkelijke rol. “Gene gewone”, noemt hij zichzelf in zijn kiespamflet, in wat hij denkt
“volks” taalgebruik te zijn.
Zijn pose is “steeds cabaretesker,” oor- deelt Hugo Camps (in De Morgen, 21 december 2013). Hij is een verklaard tegen- stander van Vlaamse zelfstandigheid of con- federalisme. Als belangenbehartiger van ACV-ACW is hij geworden tot de spelverde- ler in de rangen van CD&V. Hij is niet vies van wat politiek geritsel.
Om zeker te zijn van de eerste plaats op de lijst van zijn partij voor de Kamer in Vlaams-Brabant, liet hij het pollreglement veranderen, zodat de tegenkandidaat, volks- vertegenwoordiger Carl Devlies uit Leuven, de lijst die ten huize Van Rompuy werd opgesteld, niet meer kon betwisten. Devlies trok zich terug. Weggemanoeuvreerd door Geens, die haastig aan zoon van Rompuy het lijsttrekkerschap voor het Vlaams Par- lement aanbood. (Voor dit verhaal, cfr. De Tijd, 8 januari.)
Graag traditionele coalitie
En dus, nu begrijpt u wat we wilden zeg- gen als we onze vrienden die zich afvroegen of ze niet een keer voor CD&V zouden stem- men, de raad gaven rustig na te denken over wat de partij op 26 mei en de daarop vol- gende dagen met hun stem gaat doen. Kie- zen voor Vlaanderen, door alvast een coali- tie te sluiten met N-VA, als dit aritmetisch zou kunnen? Haast zeker niet.
De N-VA overhalen om al haar beginselen op te geven? Misschien. De voorkeur geven aan een traditionele alliantie met socialisten en liberalen? Sommigen in de CD&V zeggen:
liever de eerste in een coalitie met kleine partijen (sp.a en VLD) dan de tweede in een coalitie met N-VA.
We zullen het gauw weten, maar herin- ner u dan dat we ons hier geen illusies heb- ben gemaakt. De tijd dat de macht van de toenmalige CVP in Vlaanderen steunde op Vlaamse principes en morele waarden is al lang voorbij.
MARK GRAMMENS
Met de verkiezingen in het vooruitzicht moet De Gucht wel op eieren lopen.
SCHotlanD SCHuift op
Volgens de recentste opiniepeilingen zou- den nu al 44 tot 47 procent van de Schot- ten in het septemberreferendum kiezen voor Schotse onafhankelijkheid, aanzienlijk veel meer dan vorig jaar. Almaar meer diploma- ten houden rekening met een ja-stemming, meldt The Guardian.
Het is moeilijk te voorspellen of de Yes-cam- pagne dan wel de Better Together-campagne (van Scottish Labour) voor de beslissende ver- schuiving in één of andere richting zal zorgen.
Wel is stilaan duidelijk dat de dramatiek van de anti’s – zoals in Vlaanderen, overigens – weinig indruk maakt op de Schotten.
De dreigementen van de EU (uitzetting), het IMF (schuldproblematiek) en Londen (ver- lies van de Britse munt) halen niets uit, inte- gendeel.
ZetelS in europa
In een artikel op blz. 4 hebben we het over de zetelverdelingen in het Vlaams Parlement en de Belgische Kamer op basis van de laatste peiling van La Libre Belgique en RTBf. Maar wat in het Europees Parlement? Raakt Steven Vanackere nu eindelijk aan zijn zetel?
Het antwoord blijft voorlopig neen. Nemen we de resultaten van de peiling als basis, dan krijgt de N-VA 4 zetels, CD&V, Open Vld en sp.a ieder 2, en Vlaams Belang en Groen ieder 1. Geen Steven Vanackere naar Brussel of Straatsburg dus. Ook voor Annemie Neyts wordt het bang afwachten, want die tweede zetel voor de Open Vld is lang niet zeker. Een paar stemmen meer voor de N-VA, en Anne- mie Neyts zal noodgedwongen toch op pen- sioen moeten gaan. We zouden zeggen, voor ons niet gelaten!
Dossier
23 april 2014
4
Moeder, waarom gaan wij stemmen?
Met de peiling van La Libre Belgique en RTBf van 15 april zitten we in de laatste ronde van politieke peilingen vóór de verkie- zingen van 25 mei. In de komende weken volgt er ongetwijfeld nog een peiling van Le Soir & co, en ook van De Standaard en VRT verwachten we nog een peiling. Hoewel peilingen “maar peilingen” zijn (zeker in België), geven ze toch aan welke coalities er na de verkiezingen mogelijk zullen zijn. Veel goed nieuws voor Vlaanderen zit daar niet tussen.
Vooreerst: met slechts rond de 600 onder- vraagden aan weerszijden van de taalgrens is het eigenlijk een sinistere grap dat La Libre Belgique en RTBf nog cijfers na de komma meegeven.
Neem nu de N-VA in Vlaanderen, dat 32,9 procent zou halen. Statistisch gezien kun je echter niet veel meer zeggen dan dat die par- tij op dit ogenblik ergens tussen 30 en 36 procent zit. Veilig op de beruchte “tram 3”, dat wel, maar dat is het dan ook. Op dezelfde manier kun je van de CD&V niet veel meer zeggen dan dat ze onder 20 procent blijft, sp.a en Open Vld boven 11 procent, Vlaams Belang rond 10 procent en Groen minder dan 10 pro- cent. De rest van dit artikel dient dus met het nodige voorbehoud en een grote schep zout genomen te worden.
Antwerpse of Aalsterse coalitie?
Procenten zijn procenten, maar wat uitein- delijk zal tellen zijn het aantal zitjes in de par- lementen. In het Vlaams Parlement liggen de zaken relatief eenvoudig. De N-VA wordt afge- tekend de grootste partij met meer dan veer- tig zetels, dubbel zo groot als de CD&V die net boven twintig zetels blijft hangen.
Daarna volgen Open Vld en sp.a met iets minder dan twintig zetels, terwijl Vlaams Belang terugvalt op tien à elf zetels. Groen wint misschien één zetel bij, LDD verdwijnt (tenzij Jean-Marie Dedecker in West-Vlaan- deren nog een meubel zou kunnen redden), en we nemen voor de eenvoud aan dat UF slechts één zetel overhoudt. Deze peiling geeft PVDA+ uitzicht op vertegenwoordigers in het Vlaams Parlement, en wel twee uit de kieskring Antwerpen.
Voor de regeringscoalities is er keuze genoeg. N-VA en CD&V hebben samen nipt genoeg voor een regering. Een “Antwerpse”
coalitie met de Open Vld erbij geeft veel meer ruimte, maar omdat de Open Vld dan wis- kundig gezien overbodig is, wordt het toch opletten. Ook een voortzetting van de hui- dige regering zou mogelijk zijn – ze wint er een pak zetels bij – maar de as N-VA-sp.a ligt zoals gekend nogal moeilijk. De parallel met Aalst, waar de sp.a ook wiskundig overbodig was, is dan snel getrokken.
N-VA incontournable dankzij PVDA+?
Belangrijkere vraag: kan men om de N-VA heen in de Vlaamse regering? Antwoord: ja, maar dan moeten CD&V, Open Vld en sp.a er ook Groen bijnemen, en zelfs dan is het kantje-boordje. Indien PVDA+ er inderdaad in slaagt in het Vlaams Parlement binnen te raken, zullen zij in de eerste plaats de traditi- onele partijen pijn doen. Vlaams extreemlinks als mogelijke katalysator voor een Belgische systeemcrisis, omdat het de N-VA incontour- nable maakt in het Vlaams Parlement, wie had het ooit kunnen verzinnen?
N-VA loopt wél uit
In de Belgische Kamer liggen de zaken min- der eenvoudig. In het rapport van de regering- Di Rupo dat De Standaard opstelde, lazen we dat het beeld van een onpopulaire federale regering in Vlaanderen genuanceerd dient te worden, want “in Vlaanderen loopt de N-VA niet of nauwelijks uit, de coalitiepartijen hou- den stand”. Wij merken nochtans dat de N-VA er volgens deze peiling vier zetels zou bijwin- nen, terwijl CD&V en sp.a er elk één verliezen.
Een nettoverschil van zes zetels, en dat is er zelfs eentje meer dan alle huidige Kamerleden van Groen bij mekaar. Het valt niet alle dagen voor dat De Standaard Groen zo afserveert als quantité négligeable, al is het niet zeker dat Bart Brinckman het zo bedoelde.
V-familie grootst
Maar als de peiling van La Libre Belgique en de RTBf in de buurt zit van wat de kiezer op 25 mei in het kieshokje echt zal beslissen, dan wordt de N-VA afgetekend de grootste fractie in de Kamer met 31 zetels.
Dat is een lengte voorsprong op PS en MR met respectievelijk 21 en 20 zetels, en bijna dubbel zo groot als CD&V met 16 zetels. De N-VA kan daarmee in haar eentje zelfs wed- ijveren met de socialistische en liberale «fami- lies» (elk 33 zetels), en laat de christende- mocratische familie een eindje achter zich (23 zetels).
In de Vlaamse Beweging zullen sommigen misschien zelfs willen opperen dat de V-fami- lie met 39 zetels afgetekend de grootste fami-
lie in de Kamer wordt, maar we vrezen (en betreuren ten zeerste) dat het water tussen N-VA en Vlaams Belang te diep is om hen als één familie te kunnen omschrijven.
Welke regeringscoalities zijn er mogelijk als je in beide taalgroepen een meerderheid eist? De keuze is beperkt: alleen een octopus- regering met de institutionele partijen (rood- blauw-oranje-groen) of een “Antwerpse coa- litie” (blauw-N-VA-oranje) aangevuld met de groenen heeft zowel onder de Vlaamse als de Franstalige Kamerleden een meerderheid.
Eisen of streven?
De huidige coalitie heeft met slechts 43 op 88 zetels geen meerderheid in de Neder- landse taalgroep in de Kamer.
Dat is er slechts eentje te kort, en men zou het dus een politieke frivoliteit kunnen noe- men daarom de legitimiteit van de regering- Di Rupo in Vlaanderen in twijfel te willen trek- ken. Dat wordt echter wat anders wanneer die coalitie verder wegzakt naar slechts 41 op de 87 zetels, en dus drie Vlaamse Kamerleden tekortkomt. Echt lekker kan dat toch niet zit- ten voor de CD&V, ook al hebben de tsjeven nooit meer durven zeggen dan dat ze naar een meerderheid in de Vlaamse taalgroep zouden “streven”.
Op naar Di Rupo II!
Maar het rekensommetje is anders wel snel gemaakt. Een coalitie met de groenen erbij lijkt politiek onmogelijk. Een coalitie zonder Ecolo, dus met slechts 27 Franstalige zetels op 63, dat moeten we nog zien gebeuren, hoe machts- en Wetstraat 16-geil Didier Reynders ook mag zijn. De huidige coalitie aangevuld met de groenen wordt een logge constructie.
Al maken we ons natuurlijk niet te veel illusies over de beginselvastheid van de Open Vld, want die zit toch al vijftien jaar onafgebroken in een regering met de PS. Blijven over: een voortzetting van de huidige coalitie, of, voor wie eens wil lachen, een heropstanding van paars-groen. Paars-groen zou dan 31 Vlaamse Kamerleden op 87 tellen, perfect als aanloop naar een ruime V-meerderheid in 2019. Maar wordt alles dan zoveel beter met een rege-
ring-Di Rupo II? FvL
Europees Parlement: het rapport
De verkiezingen zijn in aantocht, dus vinden onze zelfverklaarde ‘kwaliteitsmedia’ dat zij het recht hebben een ‘rapport’ op te stellen over onze verkozenen in de diverse parlementen.
In De Standaard mocht journalist Bart Beirlant, verkozen door niemand, zijn punten uitdelen.
Hoge scores waren er voor alle verkozenen van de traditionele partijen en Groen; zelfs het meest luie Europarlementslid ooit, Jean- Luc Dehaene, haalt 6,5 op 10. Slechte sco- res waren er voor alle rechtse en/of Vlaams- nationale verkozenen: 6 voor Derk-Jan Eppink (LDD), 5 voor Mark Demesmaeker (N-VA) en Philip Claeys (VB), 2 op 10 voor Frank Vanhecke (ex-VB). Wat een toeval toch: alle traditionele Europese parlementsleden blij- ken klasbakken, en alle rechtse verkozenen blijken onbekwaam. Zou het misschien kun- nen dat mijnheer Beirlant zijn politieke voor- keur gewoon heeft omgezet in punten? Dat zou best kunnen, want welke criteria hij toe- past voor zijn quotering komen we helaas niet te weten. Heel dat rapport is waardeloos: de mening van één journalist is evenveel waard als de mening van Julia van achter ‘t hoekske.
Ons rapport
Wat De Standaard kan, dat kunnen wij beter.
En wij zullen iets doen dat ze bij De Standaard blijkbaar niet kunnen: erbij vertellen hoe wij onze punten toekennen. Vijf punten kennen wij toe voor werkkracht: van parlementsleden die maandelijks minstens 6.000 euro netto op hun bankrekening gestort krijgen, verwach-
Bollekenskermis
ten wij parlementaire aanwezigheid en initia- tieven, punt uit. Wie zegt dat hij met andere, veel belangrijkere dingen bezig was, moet maar een andere job zoeken. Twee punten geven we voor een geslaagde aanwezigheid in Mediargus, de databank van alle persartikelen.
Een extra punt kennen we toe voor wie nati- onaal iets betekent in zijn partij. Twee bonus- punten geven we voor een Europees parle- mentslid dat erin slaagt internationaal een rol te spelen. Helder, niet?
De berekening
Voor werklust haalt Bart Staes (Groen) het maximum van vijf punten binnen, op de voet gevolgd met vier punten door Philip Claeys (VB) en Ivo Belet (CD&V); ook Mark Demes- maeker (N-VA) krijgt vier punten, want hij zetelde slechts een jaar maar was in die peri- ode erg actief. Op basis van hun aantal acti- viteiten gaan drie punten naar Vanhecke (ex- VB), Philippe de Backer (Vld), Guy Verhofstadt (Vld), Saïd El Khadraoui (sp.a) en Kathleen van Brempt (sp.a). Twee puntjes zijn er voor Eppink (LDD) en Marianne Thyssen (CD&V), en een dikke nul voor Dehaene, die alweer vijf jaar lang geen klap uitvoerde. Het punt voor nati- onale betekenis gaat naar Thyssen, Dehaene, Verhofstadt en Vanhecke: zij waren partijvoor- zitters. De twee bonuspunten voor een inter- nationale rol gaan naar Verhofstadt; één punt kennen we toe aan Claeys als medearchitect van de rechtse samenwerking in Europa, aan Vanhecke als ondervoorzitter van de fractie van Nigel Farage (UKIP) en aan Eppink vanwege zijn rol in de VS en Nederland. Inzake commu-
nicatie gaan twee punten naar Thyssen, De Backer, Verhofstadt en Staes; één punt is er voor Belet, Van Brempt, Demesmaeker, Claeys, Vanhecke en Eppink.
De scores
Deze berekening geeft volgend eindresul- taat, zeg maar ‘het rapport van ‘t Pallieterke’:
1. Guy Verhofstadt (Vld) 8/10 2. Bart Staes (Groen) 7/10 3. Philip Claeys (VB) 6/10 3. Frank Vanhecke (VB) 6/10 4. Mark Demesmaeker (N-VA) 5/10 4. Ivo Belet (CD&V) 5/10 4. Marianne Thyssen (CD&V) 5/10 4. Philippe de Backer (Vld) 5/10 5. Kathleen van Brempt 4/10 5. Derk-Jan Eppinck (LDD) 4/10 6. Saïd El Khadraoui (sp.a) 3/10 7. Annemie Neyts (Vld) 2/10 8. Jean-Luc Dehaene (CD&V) 1/10 Wij maken ons sterk dat dit rapport een véél eerlijker en correcter beeld geeft van ‘onze’
Europese parlementsleden in de voorbije vijf jaar. Wij zijn geen fans van Verhofstadt of Staes, verre van, maar men moet durven erkennen dat zij voor hun kiezers resultaten geleverd hebben. Dat zij door Claeys (VB) en Vanhecke (ex-VB) op de hielen gezeten worden, is cor- rect. Ze zaten weliswaar opgesloten in een
‘cordon’, maar ze compenseerden dat met het regelmatig lanceren van kritische vragen en ini- tiatieven, zoals hun kiezers ook van hen ver- wachtten. Al zal u daar in onze nationale pers weinig van gemerkt hebben.
Meteen daarna volgt een peloton van bekwame, degelijke mensen: Demesmaeker, Belet, Thyssen, De Backer. Na dat peloton vol- gen de gebuisden. De sp.a-fractie was inder- daad erg zwak, want Van Brempt en El Kha- draoui zakten stevig door het ijs. Ook Eppink leverde niet helemaal wat ervan verwacht werd - wat ook te maken heeft met het uit elkaar vallen van LDD. Neyts en Dehaene deden inderdaad niets nuttigs, een waarheid die De Standaard niet durft schrijven. De traditionele partijen leverden de meeste gebuisden, vier van de vijf. De Vlaams-nationalisten bezetten drie plaatsen in de top vijf. Wie nuttig wil stem- men, stemt dus ook voor Europa Vlaams-nati- onaal - alle onzin van De Standaard ten spijt.
Delta - EM
bvba
Ingenieursbureau
Detailstudies voor de omzetting van industrieel
afval in energie info:
nvandendriessche@delta-em.eu
tel 0477 723 085
Actueel 23 april 2014 5
De strijd tegen Vlaams Belang mag dan al gestart zijn onder de vlag van verdraagzaam- heid, in essentie ging het van bij aanvang ook tegen de Vlaams-nationalisten. Dat het VB pluimen verliest maar de jonge N-VA nu het politieke terrein bezet, frustreert de culturo’s ten zeerste. De Wever is moeilijker te bekam- pen. Toch laten velen zich door extreemlinks op sleeptouw nemen.
In oktober 2010 worden zo’n 200 arties- ten verleid door de PVDA’ers Dirk Tuypens (acteur, chef van Witse) en koordirigente Lieve Franssen. Ze tekenen gezwind de open brief “Solidariteit maakt een cultuur groot”.
De initiatiefnemers spuwen vuur richting Jan Peumans, voorzitter van het Vlaams Parlement, die het op een 11 juliviering in Brussel naar hun mening iets te nadrukkelijk had over Vlaamse “identiteit”. Voor de PVDA- ers moet cultuur ver boven het kleine commu- nautaire gestook staan. Was Geert Bourgeois (N-VA) al niet eerder kritisch geweest over het liedje “Vive la Belgique” van Clouseau, over te weinig Nederlandstalige nummers op de VRT, over de uitzending van het Belgavoxconcert?
Hoe dan ook, de teneur is duidelijk: de soli- dariteitscampagne verschijnt onder kranten- koppen als “Artiesten in het verweer tegen de N-VA-boodschap”.
Bij de circa 200 ondertekenaars opnieuw veel bekende namen: de choreograaf Alain Platel, regisseur Jaco van Dormael, dirigent Paul van Nevel, stand-upcomedian Nigel Williams, de acteurs Andrea Croonenberghs, Hubert Damen, Josse de Pauw, Marijke Pinoy, Luc de Vos, Will Ferdy, Guy Swinnen, en auteurs en publicisten, waaronder Stefan Brijs, Jef Coeck, Jozef Deleu, Kristien Hemme- rechts, Erwin Mortier, Leo Pleysier, Anne Pro- voost, Walter van den Broeck, Monica van Pae- mel, Dimitri Verhulst, Vitalski en Erik Vlaminck.
Niet in onze naam
De campagne neemt verschillende vormen aan; dat moet je de PVDA niet leren. In janu- ari 2011 – er is nog lang geen nieuwe rege- ring – verzamelt onrustig Vlaanderen onder het dak van de Brusselse KVS en directeur Jan Goossens voor de manifestatie “Niet in onze naam… een evenement tegen het nati- onalisme”. Ook dat initiatief is een PVDA- gebeuren, merkt de aandachtige bezoeker van de website. Maaike Neuville en Marijke Pinoy presenteren dit stukje klassenstrijd in de KVS. Dimitri Verhulst, Wim Helsen en Bernard
Dewulf vechten met gedichten. Tom Lanoye stuurt een videoboodschap. Will Ferdy, Sioen, Stef Kamil Carlens en een niet nuchter te hou- den Arno musiceren. Engagement is er ook van choreograaf Alain Platel, en van de acteurs Gene Bervoets en Dirk Tuypens. Maar het spel wordt eentonig, en doorzichtig.
Shame
In januari 2011 trekt een relatief grote SHAME-betoging door Brussel, een manifes- tatie “voor een regering”. Le Soir telt vooral Franstalige deelnemers. Op vraag van een paar Walen laten ook Vlaamse volgelingen hun baard groeien. Radiomaker Koen Fillet vindt zichzelf op de openbare omroep “ludiek”.
Achter het geschreeuw van betogers en baardmensen zit dezelfde politieke agenda.
Tom Lanoye rekent af met “de Nieuw- Vlaamse elite” in “Quo usque tandem abu- tere, Bart de Wever, patientia nostra?”. David van Reybrouck schrijft: “De Vlaamse loopgra- ven zijn nergens voor nodig.” Luc Tuymans noemt De Wever “een f***ing separatist” en
“gevaarlijker dan Vlaams Belang”. Josse de Pauw schreeuwt dat De Wever “een hekel heeft aan mensen die anders denken dan hij”. Bert Kruismans roept de financiële mark- ten en Europa op om ons met de karwats te dwingen de loopgraven niet nog een meter dieper te maken.
Keerpunt
Voor het eerst komt er – heel voorzichtig, overigens – wat commentaar. Onder meer van Tom Naegels, die zich ergert aan de cli- chés in progressieve kringen: “Hoe zelfinge- nomen kun je zijn… Als er één monocultureel en blank bastion is, dan is het wel de Vlaamse artistieke wereld. Die mensen moeten hun ideeëngoed dringend eens aan de werkelijk- heid toetsen.” In een democratie hoort de linkse elite “respect te hebben voor de verkie- zingsuitslagen, punt”.
Vlaamse cultuurdragers gedragen zich als een wereldvreemde superkaste, “hooghar- tig, rancuneus, doordrongen van een militant superioriteitscomplex”, schrijft Johan Sancto- rum. Zogezegde non-conformisten schurken zich aan tegen de 19de-eeuwse operettemo- narchie, en koesteren Brussel als een trico- lore fata morgana uit de belle epoque. De Belgofiele kunstenaars staan wel in de rij “om Vlaamse subsidies af te smeken”.
Eind 2011 wordt de machinerie weer
geolied voor de G1000, het “burgerinitiatief”
van auteur David van Reybrouck. Zijn praat- winkel is een complete mispatat. Hij krijgt wel- geteld 704 “burgers” bijeen. Een beetje wei- nig om brokken te maken.
Gemeenteraadsverkiezingen
Ondanks alle gewoel ziet de linkse cultuur- wereld tandenknarsend hoe de N-VA in pei- lingen almaar beter scoort. Ze richten nu het vizier op de gemeenteraadsverkiezingen van 2012.
Bart Peeters pleit in het Radio 1-programma Touché voor meer solidariteit met Wallonië en het behoud van België. Tom Waes out zich als “nogal pro-België. Dat Vlaamse zit niet zo in mij”. En hij heeft gezien “hoe klein België is, en hoe onnozel het zou zijn om dat landje ook nog eens in twee te kappen”. Zowat het zwakste argument uit het doosje van de bel- gicisten.
Er zijn er die het nog grover spelen. Voor Stefaan Hertmans, schrijver-filosoof, is het Vlaams-nationalisme een “nostalgische en xenofobe beweging achteruit”. Robbe de Hert noemt Bart de Wever “gevaarlijker dan Filip Dewinter”. “Je kan toch echt niet naast het fas- cistenkantje van Bart de Wever kijken?”, pro- beert Dani Klein (Vaya Con Dios) nog stoer- der te doen.
Helaas… Ook in de gemeenteraadsverkie- zingen lijkt het kiesvee niet de wegwijzers te volgen die de artiesten van Vlaanderen plaats- ten. De frustratie blijft groeien.
Antwerpse kunstenaars menen plots het Pieter de Coninckplein te moeten herdopen tot Herman de Coninckplein, naar de Ant- werpse dichter en essayist. Acteur Johan Hel- denbergh start in Aalst een geflopte campagne tegen de van VB naar N-VA verhuisde Karim van Overmeire. Wanneer de N-VA Jan Briers bij het Festival van Vlaanderen weghaalt, om gouverneur van Oost-Vlaanderen te worden, wordt Briers door een deel van de culturele elite uitgespuwd.
De ergernis van sommige progressieven ver- leidt hen tot idiote standpunten. Columnist Jeroen Olyslagers ventileert in De Morgen zijn frustratie over het Vlaams-nationalisme dat
“zich steeds verbeeldt de wil van het volk uit te drukken, zonder al een meerderheid te heb- ben”. Jan Fabre noemt het N-VA-programma
“dangeureux” en de partijleden “extremisten zonder gevoel voor schoonheid… Voor de nati- onalisten is de enige goede cultuur die van de Vlaamse Leeuw.” Voor operapaus Gerard baron Mortier zijn nationalisten “de feoda- listen van vroeger, want ze spelen in op het instinct van de mens die zich verzet tegen het verdelen van bezit”. In juni 2013 wordt Peumans door Kamagurka en Luc Tuymans
“gepakt” omdat hij op de affiche van een ten- toonstelling in het Vlaams Parlement liever geen Franstalige tekst ziet.
Formidable
Dat gaat zo maar door. En weer duiken er nieuwe voortrekkers van de belgitude op. In de nazomer van 2013 vallen bevriende jour- nalisten in katzwijm als de zanger op de Brus- selse Grote Markt twaalf woorden Nederlands spreekt: “Alles goed? Spreken jullie Vlaams? In Brussel spreken we Frans én Vlaams.”
Dat tricolore leugentje leverde hem in veel media meteen het ornament “wonderkind”
op. De Limburgse dj Regi wil niet onderdoen.
Op het Belgische dansfeest TomorrowWord in de Verenigde Staten ziet hij veel tricolore vlaggen, en meteen weet hij het zeker: “Bart de Wever heeft een gigantisch probleem. Eat this, N-VA.”
Zou actrice Veerle Baetens (The Broken Circle, et cetera) geloven dat de Vlaamse film- liefhebbers nu anders gaan stemmen omdat zij op een prijsuitreiking in Berlijn haastig iets murmelde over het hoognodig samenhouden van dit land? En was haar compagnon Johan Heldenbergh zo jaloers dat hij bij de ontvangst van de César in Parijs als een kleine deugniet ook iets meende te moeten mompelen als
“Vive la Belgique”?
Een handvol Vlaamse fotografen boycot een in Charleroi geplande tentoonstelling over fotografie in Vlaanderen, omdat curator Johan Swinnen een N-VA-profiel heeft. Min- der bekende fotografen worden door enkele toppers in pure DDR-stijl onder druk gezet ook af te haken. Koen de Bouw weigert pertinent de rol van Bart de Wever te spelen in de tv- reeks over de gemeenteraadsverkiezingen in Antwerpen. Patrick Janssens, die wil hij mis- schien nog wel spelen...
Als een zeldzame uitzondering als Urbanus het aandurft op te treden op het jong- ste congres van de N-VA, moet hij zich verant- woorden. Maar hij heeft het wel gehad met de collega-BV’s die de grootste partij in een hoekje zetten en hen “afschilderen als een bende nazi’s”.
Bovenstaand overzicht zegt niets over het niveau van de Vlaamse cultuurwereld, waar- over Vlaanderen doorgaans niet te klagen heeft. Maar wat de winst is van een volge- houden vijandigheid ten opzichte van par- tijen die streven naar Vlaamse autonomie in een Vlaams politiek kader, is ons niet duidelijk.
Het maakt op de bevolking en de kiezer trouwens niet de minste indruk. Uiteinde- lijk functioneert ook cultuur, net als politiek, media en economie, “in de eerste plaats” bin- nen het kader van de Vlaamse gemeenschap.
Dat zal na 25 mei niet anders zijn.
Die Vlaamse gemeenschap met artistieke prestaties verder proberen verleiden, lijkt een zinniger bezigheid dan die gemeenschap de politieke les te willen spellen. AnjA Pieters
Volgende week: deel 3
De dubieuze strijd van de culturele elite (deel 2)
“Ik heb een hekel aan culturo’s die per se kosmopoliet willen zijn. Hugo Claus is wereldliteratuur precies omdat het streekliteratuur is, zeg ik altijd. Wat hij schreef, is hier geworteld, en dat hoort ook zo”, schreef de Gentse Nederlandse auteur Mark Reugebrink in De Standaard. “Nationale identiteit bestaat zeker wel, daar moeten we niet flauw over doen… Je krijgt het met de paplepel binnen nog voor je kunt praten.”
Vorige week hadden we het hier over die culturo’s in Vlaanderen die maar blijven age- ren tegen de flaminganten. We pikken aan in het najaar van 2010.
Bollekenskermis
Luisteren naar een wijze vos
Dehaene zou er misschien goed aan doen even te luisteren naar de waarschuwing van Carl Devos op Deredactie.be. Daar noteert hij dat de N-VA er bij het begin van de cam- pagne goed voor staat, en dat hier en daar de
“waarschuwingen” tegen N-VA opnieuw de kop opsteken.
Maar dat beschuldigende drekvingertje was er ook in 2010 en dat maakte die partij alleen maar sterker. De N-VA zal wellicht nog maar eens de verkiezingen winnen en groeien, ter- wijl “niemand denkt dat CD&V groter kan wor- den”. Devos noemt De Wever de slimste com- municator en hij vindt dat de strategie van de N-VA “verdomd goed” in elkaar zit.
Huyse passé
Professor Luc Huyse (ex-KU Leuven) is gefrustreerd omdat de democratie in Vlaan- deren zijn wijsvinger niet volgt.
Elke recente stembusgang werd voor hem een marteling. Dat zal op 25 mei niet anders zijn. Het is een beetje zielig om zien hoe hij op zijn oude dag in een nieuw boek nog maar eens een rolletje probeert te spelen: eerst het belang van de verkiezingen (en derhalve van
de democratie) gaan relativeren, vervolgens afgeven op de media die ze “overbelichten” en
“dramatiseren” en ten slotte diezelfde media oproepen om “niet langer mee te draaien met de carrousel”.
Of hoe een gefrustreerde professor de weer- barstige kiezer en de democratie wil neutrali- seren via mediastilte: “Jaag de jachtigheid uit de berichtgeving over kiescampagnes weg.”
Een hopeloos naïef pleidooi voor “slow jour- nalism”, overigens.
Zijn nieuwe boek “De democratie voorbij”
- de titel spreekt voor zich - verschijnt op 26 april bij Van Halewyck. Een maand later zal de auteur ontwaken met het antwoord van de kiezer: “Huyse voorbij”… Klinkt nog mooier in het Frans.
Te veel verkiezingen?
Huyse windt zich nog maar eens op over het teveel aan verkiezingen. Sinds 2000 gemid- deld “om de twintig maanden”. Een professor zou voor hij zo’n onzin uitkraamt eens mogen achteruit en vooruit kijken. Dan zou hij weten dat we in de jaren zeventig zesmaal naar de stembus mochten en in de jaren tachtig zeven- maal. Dat was pas electorale drukte. Nadien
valt dat voor wie houdt van subsidiariteit best mee. In de jaren negentig waren er viermaal verkiezingen, in het decennium 2000-2009 vijfmaal en in het huidige decennium viermaal.
Hij weet best dat we na 25 mei vier jaar moe- ten wachten op gemeenteraadsverkiezingen en vijfmaal op regionale, Europese en fede- rale. Huyse klaagt ook over de versnippering van het partijenlandschap.
Ook dat is woordenkramerij. Misschien moet hij maar eens over de Nederlandse grens kijken. De tijd van de drie traditionele par- tijen ligt al heel lang achter ons. Weinigen die daarom treuren. Ook dat is democratie.
Homans, of pasmunt?
De N-VA wil nu toch de Vlaamse minister- president leveren, als de partij bij de verkie- zingen van 25 mei goed scoort. Dat zei toch voorzitter Bart de Wever bij de opening van het nieuwe N-VA-hoofdkwartier in Antwerpen.
Hij was wel handig genoeg nergens te defi- niëren hoeveel procent van de stemmen hij als “goed” zal beoordelen. Logischerwijs zou dan Liesbeth Homans minister-president wor- den, omdat De Wever kandidaat is op fede- raal vlak. Voor Wouter Beke en de CD&V blijft
Kris Peeters kandidaat om zichzelf op te vol- gen. Het minister-presidentschap wordt bij- gevolg een kernschakel in het debat over een Vlaamse coalitie.
N-VA wil die coalitie snel rond krijgen.
Peeters zou “misschien” wel eens de pasmunt voor steun van de CD&V kunnen zijn. Als N-VA te lastig doet, wordt hij “zeker” de chef van een monstercoalitie tegen de N-VA. Huilen over
“respect voor democratie” helpt niet. “Goed”
zal dan “niet goed genoeg” zijn.
Di Rupo versus PTB
Premier Elio di Rupo heeft na de N-VA een nieuwe grote vijand: de radicaal-linkse PTB- GO! (PVDA), die op 25 mei zeven tot acht pro- cent Franstaligen zou aantrekken. “Linksen die niet voor de PS stemmen, maken de weg vrij voor rechts. Ik begrijp het, je kunt analyses maken. Maar wanneer je stemt, is dat voor vijf jaar. Je moet PS stemmen als je progres- sief bent”, verklaarde Di Rupo op de RTBF- radio. Bovendien versterkt elke stem voor de PS de strijd tegen de Vlaamse separatisten en verzwakt die stem zijn Franstalige tegenstan- der MR, “die veel te dicht bij de N-VA staat”, aldus Di Rupo.
