Voor st e l
Be gr ippe nlij st Ga s
ver sie 1.0 – t . b. v. DTe
Ar nhem , 21 apr il 200 5
2005-3752
N.B.
I n het overleg m et de represent at ieve organisat ies is t oegezegd om de begrippen die
t hans nog in de diverse individuele docum ent en zij n opgenom en, t e verplaat sen naar de
Begrippenlij st Gas. Dit houdt in dat alle overige docum ent en v olledig m oet en worden
gescreend op het m ogelij ke gebruik v an de desbet reffende begrippen in een event ueel
iet s andere bet ekenis. Vanwege de beschikbare t ij d is er daarom voor gekozen om de
begrippen t hans nog in de onderscheiden docum ent en t e lat en st aan en deze in een
volgende release v an de v oorst ellen ( bij v. n.a.v. uw wij zigingsverzoek ex art . 12f, lid 3
van de Gaswet ) waar m ogelij k alsnog aan de Begrippenlij st Gas t oe t e v oegen.
Be gr ippe n lij st Ga s
Onderst aande begrippen dienen v oor gebruik in sam enhang m et de v oorwaarden op grond v an de art ik elen 12a en 12b v an de Gaswet .
Begrippen die in de Gaswet zij n gedefinieerd, zij n in deze Begrippenlij st Gas let t erlij k ov ergenom en en herk enbaar door een * acht er het begrip.
Waar in onderst aande begrippen sprak e is v an een t ij dsaanduiding wordt bedoeld een t ij dsaanduiding v olgens de Local European Tim e ( LET)
aangeslot ene een persoon die beschik t ov er een aansluit ing op een gast ransport net , niet zij nde een net k oppeling, dan wel degene die om een aansluit ing heeft v erzocht
aansluit capacit eit hoev eelheid gas die in een uur m ax im aal ov er een aansluit ing k an worden ov ergedragen, uit gedruk t in m3( n) / uur
aansluit ing * één of m eer v erbindingen t ussen een gast ransport net en een onroerende zaak als bedoeld in art ik el 16, onderdelen a t ot en m et d, v an de Wet waardering onroerende zak en
aansluit ingenregist er een regist er, ingericht en beheerd door de net beheerder, waarin v oor de aansluit ingen op zij n net k enm erk ende gegev ens zij n v ast gelegd
aansluit leiding de leiding die, ofwel als onderdeel v an de gasinst allat ie ofwel als onderdeel v an het regionale gast ransport net , de gasinst allat ie m et het regionale gast ransport net v erbindt
aansluit ov ereenk om st de ov ereenk om st t ussen de aangeslot ene en de regionale net beheerder bet reffende de aansluit ing v an de aangeslot ene op het regionale gast ransport net
aansluit - en t ransport ov ereenk om st de ov ereenk om st t ussen een aangeslot ene en een regionale net beheerder bet reffende de aansluit ing op een regionaal gast ranspor t net en het t ransport v an gas
afnem er * een persoon m et een aansluit ing op een gast ransport net
bedrij fscondit ies de condit ies bepaald door de heersende t em perat uur en druk .
calorische bov enwaarde de hoev eelheid energie, uit gedruk t in m egaj oule [ MJ] , afgerond op drie cij fers acht er de k om m a, die v rij k om t bij de v olledige v erbranding v an 1 m3( n) gas in lucht , w anneer de na de verbranding aanwezige com ponent en
t ot de uit gangscondit ies v an t em perat uur en druk worden t eruggebracht , zij nde 298,1 5 K en een absolut e druk v an 101,325 k Pa ( 1,01325 bar) , en waarbij de bij de v erbranding gev orm de wat erdam p wordt gecondenseerd. Sy m bool “ HS” ; eenheid [ MJ/ m3( n ) ]
N.B. in Europees v erband is afgesproken om op t erm ij n ov er t e st appen op de kWh als eenheid v oor energie. Om dat nog niet duidelij k is w anneer dat gaat plaat sv inden, conform eren w ij on s v ooralsnog aan de best aande prakt ij k
com pressibilit eit het werk elij k e v olum e v an een gegev en m assa aardgas gedeeld door het eigen v olum e, onder de zelfde condit ies, als berek end m et de ideale gaswet ( de wet v an Boy le en Gay - Lussac)
com pt abele m eet dat a m eet gegev ens bet reffende aangesluit ingen op een regionaal gast ransport net die zij n gev alideerd en v ast gest eld door een erk ende m eet verant woordelij k e en op basis waarv an gealloceerd en gefact ureerd k an worden
dicht heid de m assa v an een hoev eelheid gas gedeeld door het eigen volum e bij gespecificeerde condit ies v an druk en t em perat uur. Sy m bool: “ ” ; eenheid [ k g/ m3] .
direct eur * de Direct eur v an de dienst uit v oering en t oezicht energie
direct eur- generaal * de direct eur- generaal v an Nederlandse m ededingingsaut orit eit , bedoeld in art ik el 2 v an de Mededingingswet
EAN- code uniek ident ificat ienum m er conform de Europese Art ik el Num m ering
econom ische eigendom * het k racht ens een recht sv erhouding gerecht igd zij n t ot alle r echt en en bev oegdheden t en aanzien v an een goed, m et uit zondering v an het recht op lev ering, en het gehouden zij n om alle v erplicht ingen t en aanzien v an dat goed v oor zij n rek ening t e nem en en daarm ee het v olledige risico v an waardev erandering of t eniet gaan v an het goed t e dragen, zonder dat het goed gelev erd is
gas * st of die bij een t em perat uur v an 15° Celsius en bij een druk v an 1,01325 bar in gasv orm ige t oest and v erk eert en in hoofdzaak best aat uit m et haan of een andere st of die v anwege haar eigenschappen aan m et haan gelij k waardig is
gasbedrij f * een net beheerder, een gasopslagbedrij f, een LNG- bedrij f of een nat uurlij k e persoon of een recht spersoon die de product ie, de aank oop of de lev ering v an gas v erricht , m aar geen eindafnem er v an dit gas is
gasdag een periode die begint om 06: 00 uur v an een k alenderdag en eindigt om 06: 00 uur v an de daaropv olgende k alenderdag. De dat um van een gasdag zal zij n de dat um waarop die gasdag begint zoals hierv oor om schrev en
gasinst allat ie het sam enst el v an gast echnisch m at eriaal en leidingen in gebruik bij een v erbruik er na het ov erdracht spunt bezien v anuit het gast ransport net
gask walit eit de sam enst elling v an het gas alsm ede de fy sische eigenschappan erv an
gasm et er deel v an een m eet inricht ing waar m ee het gasv olum e onder bedrij fscondit ies w ordt v ast gest eld ( niet - herleid v olum e)
gasopslagbedrij f * een ieder die een gasopslaginst allat ie beheert
gasopslaginst allat ie * een inst allat ie v oor de opslag v an gas, m et inbegrip v an het gedeelt e v an een LNG- inst allat ie dat v oor opslag w ordt gebruik t , m aar m et uit zondering v an het gedeelt e dat wordt gebruik t v oor gasproduct ie, en m et uit zondering v an inst allat ies die uit sluit end t en dienst e st aan v an de net beheerder v an het landelij k gast ransport net bij de uit v oering v an zij n t ak en
gast ransport net * niet t ot een gasproduct ienet behorende, m et elk aar v erbonden leidingen of hulpm iddelen best em d of gebruik t v oor het t ransport v an gas, m et inbegrip v an landsgrensov erschrij dende leidingen, hulpm iddelen en inst allat ies waarm ee dat t ransport onderst eunende dienst en worden v erricht ,
behoudens v oor zov er deze leidingen en hulpm iddelen zij n gelegen binnen de inst allat ie v an een afnem er
GOS gasont v angst at ion, zij nde een adm inist rat ief v erzam elpunt , doorgaans gedefinieerd op de grens v an het landelij k gast ransport net en een ( deel v an een) regionaal gast ransport net , t en behoev e v an de uit v oering v an een aant al m ark t facilit erende t ak en door de net beheerder, m eest al sam env allend m et de plaat s v an een of m eer sy st eem v erbinding( en) . I ndien het
v erzam elpunt bet rek k ing heeft op m eer dan één sy st eem v erbinding, wordt het ook wel aangeduid als “ pseudo- GOS” .
groot v erbruik er een v erbruik er niet zij nde een k leinv erbruik er
herleidingsfact or de v erhouding t ussen het v olum e onder norm aalcondit ies ( h erleid v olum e) en het v olum e onder bedrij fscondit ies ( niet - herleid v olum e) ov er een bepaalde periode
inv oeder een aangeslot ene die gas inv oedt in een regionaal gast ransport net .
inv oedingsinst allat ie een inst allat ie waarm ee door een inv oeder gas in het regionale gast ransport net k an worden ingebracht
k leinv erbruik er de in art ik el 43, eerst e lid, v an de Gaswet bedoelde afnem er
k ubiek e m et er Groningen gas [ m3( n; 35,17) ] een k ubiek e m et er gas onder norm aalcondit ies m et een
calorische bov enwaarde v an 35,17 MJ
landelij k gast ransport net * een gast ransport net , m et uit zondering v an een gast ransport net als bedoeld in art ik el 18h, eerst e lid, dat uit sluit end of in hoofdzaak is best em d of wordt gebruik t v oor het op landelij k niv eau t ransport eren v an gas
lev erancier degene die de lev ering v an gas v erzorgt t en behoev e v an een v erbruik er
lev eringsov ereenk om st een ov ereenk om st t ussen een lev erancier en een v erbruik er bet reffende lev ering en afnam e v an gas
lev eringsv ergunning een v ergunning als bedoeld in art ik el 43, lid 1 v an de Gaswet
LNG- bedrij f * een ieder die een LNG- inst allat ie beheert
LNG- inst allat ie * een inst allat ie die gebruik t wordt v oor het v loeibaar m ak en v an gas, of v oor de inv oer, de v erlading, of de herv ergassing v an v loeibaar gas, m et inbegrip v an onderst eunende dienst en en t ij delij k e opslag die nodig zij n v oor het proces v an herv ergassing en de daaropv olgende lev ering aan het
t ransport sy st eem , m et uit zondering v an de gedeelt es v an de inst allat ie die gebruik t w orden v oor opslag
m eet - en regelinricht ing de apparat uur best em d v oor het v ast st ellen v an het get ransport eerde gasv olum e en het regelen en bev eiligen v an de gasdruk , inclusief een of m eer noodzak elij k e t oebehoren
m eet inricht ing de apparat uur best em d v oor het v ast st ellen v an het gasv olum e
net gebruik er * degene v oor wie m et behulp v an een gast ransport net het t r ansport v an gas w ordt v erricht
net k oppeling de v erbinding t ussen het landelij k gast ransport net en een regionaal
gast ransport net dan wel de v erbinding t ussen een regionaal gast ransport net en een ander regionaal gast ransport net , m et inbegrip v an alle door de net beheerder aangebracht e hulpm iddelen, zoals de m eet inricht ing,
hoofdk ranen, druk regelaars en bev eiligingsinricht ingen. I n h et eerst bedoelde gev al is de net k oppeling t ev ens een sy st eem v erbinding ( zie aldaar)
norm aalcondit ies de condit ies die gelden bij een t em perat uur v an 273,15 K ( 0 °C) en een absolut e druk v an 101,325 k Pa ( 1,01325 bar)
norm aal k ubiek e m et er [ m3 ( n) ] een hoev eelheid gas die onder norm aalcondit ies een v olum e inneem t v an
één k ubiek e m et er [ m3] , waarbij onder nor m aalcondit ies wordt v erst aan: de
condit ies die gelden bij een t em perat uur v an 273,15 K ( 0º C) en een absolut e druk v an 101,325 k Pa ( 1,01325 bar)
onderst eunende dienst en * de dienst en die nodig zij n v oor de t oegang t ot of de werk ing v an
gast ransport net t en, LNG- inst allat ies of opslagin st allat ies, m et inbegrip v an het opv angen v an fluct uat ies in de belast ing v an het gast ransport net en m enging, m aar m et uit zondering v an de inst allat ies die uit sluit end t en dienst e st aan v an de net beheerder v an het landelij k gast ransport net bij de uit v oering v an zij n t ak en
Onze Minist er * Onze Minist er v an Econ om ische Zak en
ov erdracht spunt in gev al v an een aansluit ing op het regionale gast ransport net : het fy siek e v erbindingspunt t ussen enerzij d s het regionale gast ransport en anderzij ds de gasinst allat ie v an de aangeslot ene
in gev al v an een sy st eem v erbinding t ussen het landelij k gast ransport net en een aangeslot ene op het landelij k gast ransport net : het fy siek e
v erbindingspunt t ussen enerzij d s het landelij k gast ranspor t n et en anderzij ds de gasinst allat ie v an de aangeslot ene, waar het gas het landelij k
gast ransport net v erlaat ; dit v erbindingspunt ligt ( gezien v anuit het landelij k gast ransport net ) één m et er acht er het isolat iest uk , t enzij de net beheerder v an het landelij k gast ransport net en de desbet reffende aangeslot ene anders zij n ov ereengek om en
in gev al v an een sy st eem v erbinding t ussen het landelij k gast ransport net en een regionaal gast ransport net : het fy siek e v erbindingspunt t ussen enerzij ds het landelij k gast ransport net en anderzij ds het regionale gast ransport net waar het gas het landelij k gast ransport net v erlaat ; dit v erbindingspunt ligt ( gezien v anuit het landelij k gast ransport net ) één m et er ach t er het isolat iest uk , t enzij de net beheerder v an het landelij k gast ransport net en de desbet reffende regionale net beheerder anders zij n ov ereengek om en
part iculier gast ran sport net een gast ransport net waarv oor op grond v an art ik el 2a v an de Gaswet aan de eigenaar een ont heffing is v erleend v an de v erplicht ing om een net beheerder aan t e w ij zen
part iculiere net beheerder een persoon die beschik t ov er een ont heffing als bedoeld in art ik el 2a v an de Gaswet .
regionale net beheerder beheerder v an een regionaal gast ransport net
relat iev e dicht heid is de dicht heid v an een gas gedeeld door de dicht heid v an droge lucht v an de st andaard sam enst elling v olgens I SO 6 976 bij lage B bij norm aal condit ies. Sy m bool “ d” ; eenheid [ - ] .
richt lij n * richt lij n nr. 2003 / 55/ EG v an het Europese Parlem ent en de Raad v an de Europese Unie v an 26 j uni 2003 bet reffende gem eenschappelij k e regels v oor de int erne m ark t v oor aardgas en houdende int rek k ing v an richt lij n
98/ 30/ EG ( PbEG L 176)
shipper een part ij die t en behoev e v an het t ransport v an gas door het landelij k gast ransport net een ov ereenk om st m et de net beheerder v an het landelij k gast ransport net heeft geslot en, dan wel een part ij m et een
shipperserk enning
st andaardj aarv erbruik het v erwacht e j aarv erbruik ( uit gedruk t in m3( n; 35,1 7) ) v an een
k leinv erbruik er op een aansluit ing in een st andaard j aar ( dat wil zeggen een j aar m et gem iddelde k lim aat condit ies)
sy st eem v erbinding de v erbinding t ussen het landelij k gast ransport net en een regionaal gast ransport net dan wel een gasinst allat ie v an een aangeslot ene,
om v at t ende pij pleidingen, inclusief noodzak elij k e t oebehoren, en de m eet - en regelinricht ing, v ia welk e het gas wordt ov ergedragen v an het landelij k gast ransport net naar het regionale gast ransport net dan wel een
gasinst allat ie v an een aangeslot enesy st eem v erbindingsconfigurat ie het geheel v an sy st eem v erbindingen t en behoev e v an één regionale
net beheerder of één aangeslot ene
t ransport capacit eit hoev eelheid gas, uit gedruk t in m3( n; 35,17) / uur of MJ/ uu r die in een uur
m ax im aal k an worden get ransport eerd
t ransport ov ereenk om st een ov ereenk om st t ussen een net beheerder en een net gebruik er bet reffende het t ransport v an gas
uur de periode v an een k lok uur, aanv angende op het gehele uur
uurm et ing een m eet inricht ing waar m ee de per uur afgenom en of t er beschik k ing gest elde hoev eelheid gas wordt geregist reerd
v erbruik er een persoon die beschik t ov er een aansluit ing op een gast ransport net , welk e aansluit ing best em d is v oor de afnam e v an gas; indien de bedoelde persoon ov er m eer dan één aansluit ing beschik t , wordt hij v oor ieder e aansluit ing beschouwd als één v erbruik er
v ergunninghouder * een houder v an een lev eringsv ergunning als bedoeld in art ikel 43
v erwant bedrij f * v erbonden ondernem ing in de zin v an art ik el 41 v an de zev ende richt lij n nr. 83/ 349/ EEG v an de Raad v an 13 j uni 1983 op de grondslag v an art ik el 54, derde lid, sub g, v an het Verdrag bet reffende de geconsolideerde
j aarrek ening of een geassocieerde ondernem ing in de zin v an art ik el 33, eerst e lid, daarv an of een ondernem ing die aan dezelfde aandeelhouders t oebehoort
werk dag een dag niet zij nde een zat erdag of een zondag, die niet is een algem een erk ende feest dag als bedoeld in art ik el 3, eerst e lid, v an de Algem ene Term ij nenwet , noch een in het t w eede of k racht ens het derde lid v an genoem d art ik el m et een algem een erk ende feest dag gelij k gest elde dag
Wobbe index de calorische bov enwaarde gedeeld door de v ierk ant swort el v an de relat iev e dicht heid, Sy m bool “ WS” ; eenheid [ MJ/ m3( n) ] .
Ge bru ik t e n a t u u r k u n dige e e n h e de n e n voo rvoe gse ls
onderst aande eenheden hebben de bet ek enis zoals gedefinieerd in de publicat ie ‘I nt ernat ional St andard I SO 1000 - 1992- 1 1- 00, SI unit s and recom m endat ion s for t he use of t heir m ult iples and cert ain ot her unit s’.
“ Pa” de eenheid v an druk ( Pascal)
“ J” de eenheid v an energie ( Joule)
“ K” de eenheid v an t herm ody nam ische t em perat uu r ( Kelv in)
“ k g” de eenheid v an m assa ( k ilogram )
“ m ” de eenheid v an lengt e ( m et er)
“ G” het v oorv oegsel dat gelij k is aan één m ilj ard ( 1.000.000 .000 )
“ M” het v oorv oegsel dat gelij k is aan één m ilj oen ( 1.000.00 0)
“ k ” het v oorv oegsel dat gelij k is aan één duizend ( 1.000)
“ m ” het v oorv oegsel dat gelij k is aan één duizendst e ( 0,001)
" bar" is gelij k aan honderd duizend ( 100.000) Pa
