York: Longman.) BLACKING, J. 1993. The social value

ABRAMS, M.H. 1965. A Glossary of literary terms. New York: Holt, Rinehart & Winston.

ANDRZEJEWSKI, B.W. 1985. Oral Literature. (In Andrzejewski, B.W.,

Pilaszewicz, S. & Tyloch, W., eds. Literatures in African Languages. Theoretical issues and sample surveys. Cambridge: Cambridge University Press. p.31-48.)

BEZUIDENHOUT, J.S. 1981. Die Noord-Sotho-spreekwoord en -gesegde 'n stilistiese analise. Potchefstroom : PU vir CHO. (Verhandeling- M.A.).

BHATIA, V.K. 1993. Analysing Genre. Language Use in Professional Settings. (In Candlin, C.N., ed. Applied Linguistics and Language Study. New York: Longman.)

BLACKING, J. 1993. The social value of Venda riddles. (In Kaschula, H.R.,-ed. Foundations in Southern African Oral literature. The African Studies Reprint Series Volume Two. Johannesburg.:Witwatersrand University Press. p.344-374.)

CAMERON, S.M. 1978. Die satiriese digkuns van M.M. Walters. Potchefstroom : PU vir CHO. (Verhandeling- M.A.).

CHATMAN, S. & LEVIN, S.R.,eds. 1973. Essays on the language of literature. Boston : Houton Mifflin Company.

CILLIERS, L. 1988. Genresisteme in die klassieke letterkunde en die nawerking daarvan in die Westerse letterkunde. Tydskrif vir geesteswetenskappe 28:1, Mrt. p.95-111.

CLOETE, T.T., BOTHA, E., MALAN, C.,reds. 1985. Gids by die Literatuurstudie. Pretoria : Haum.

COETZEE, C. 1988. 'n Ondersoek na die aard van poesie, met verwysing na kinderpoesie en die "eenvoudige" poesie van N.P. van Wyk Louw en D.J.

Opperman. Kaapstad : Universiteit van Kaapstad. (Skripsie- M.A.) (Mikrofiche.)

COLE-BEUCHAT, P.D. 1993. Riddles in Bantu. (In Kaschula, H.R.,ed.

Foundations in Southern African Oral literature. The African Studies Reprint Series Volume Two. Johannesburg :Witwatersrand University Press. p.287-303.)

CULLER, J. 1975. Structuralist Poetics. London : Routledge & Kegan Paul.

DE KLERK, W.J. 1981. lnleiding tot die Semantiek. Pretoria : Butterworth en Kie.

DELONG, M.R. 1987. The way we look. Iowa: Iowa State University Press.

DE SAUSSURE, F. 1966. Cours de linguistique g€merale. Kursus in die algemene taalkunde I Ferdinand de Saussure; bewerk deur Charles Bally en Albert

Sechahaye met die medewerking van Albert Riedlinger; uit die Frans vertaal deur Alewyn Lee. Pretoria : Van Schaik.

DE WET, J. J., VAN ZYL, P.J., DU TOIT, P.J.S. 1974. lnleiding tot die psigologiese opvoedkunde. Johannesburg : McGraw-Hill.

DU PLESSIS, M.J.H. 1963. Satire by Horatius. Potchefstroom : PU vir CHO. (Verhandeling- M.A.)

DU PLOOY, H. 1986. Verhaalteorie in die twintigste eeu. Durban : Butterworth.

ENGELBRECHT, E. 1986. "Bitter Lig" 'n Struktureel-semantiese analise. (In

Senekal, J., red. Teks Leser Konteks. Gedigte ontleed volgens eietydse metodes. Johannesburg : Perskor. p.135-165.)

EVAN-ZOHAR, I. 1979. Polisystem theory. Poetics today 1 (1-2):286-31 0

FINNEGAN, R. 1970. Oral literature in Africa. Oxford:Ciaredon Press.

FINNEGAN, R. 1992. Reflecting back on "Oral literature in Africa": Some

reconsiderations after 21 years. South African journal of African Languages 12(2) May.

FOWLER, A. 1982. Kinds of Literature. An introduction to the Theory of Genres and Modes. Oxford : Clarendon Press.

GHESQUIERE, R. 1982. Het verschijnsel jeugd literatuur. Leuven : Acco.

GRABE, I. 1992. Genre. (In Cloete, T.T.,red. 1992. Literere terme en Teoriee.

Pretoria : HAUM. p.22-25.)

GRABE, I. red. 1992. Sintaksis in die poesie. Publikasiereeks.

Navorsingspublikasie C21. Port Elizabeth : Universiteit van Port Elizabeth.

GROVE, A.P. 1963. Letterkundige Sakwoordeboek vir Afrikaans. Kaapstad: Nasou.

GROVE, A.P. 1977. Woord en Wonder. Kaapstad:Nasou.

GROVE, A.P. 1982. Letterkundige Sakwoordeboek vir Afrikaans. Kaapstad : Nasou.

HALLIDAY, M.A.K. 1973. The Linguistic study of Literary Texts. (In Chatman, S.

& Levin, S.R.,eds. Essays on the language of literature. Boston : Houton Mifflin Company. 217-224p.)

HAT (Odendaal, F.F., red.) 1994. Verklarende handwoordeboek van die Afrikaanse taal. Johannesburg : Peskor.

HAWKES, T. 1977. Structuralism and Semiotics. London: Metuen.

HIGHET, G. 1962. The anatomy of satire. Princeton : Princeton University Press.

HODGART, M. 1969. Satire. London :World University Library.

JENKINS, E.R. 1989. The potential of research into children's writing. Onderwysbulletin, 33(2):3-8, Aug.

JOHL, J. 1988. lronie. HAUM-Literer-Gidsreeks nr.2 Pretoria HAUM-Literer Uitgewers.

JONES, D.B. 1983. Children's Literature Awards & Winners: A Directory of Prizes, Authors, and Illustrators. Detroit : Neai-Schuman Publishers Inc.

KAAPSE PROVINSIALE BIBLIOTEEKDIENS. 1990. Literary awards/Literere Toekennings.

KAGAN, J. 1971. Personality Development. New York: Harcourt Brace Jovanovich.

KOK, B. 1942. Die vergelyking in die Afrikaanse Volkstaal. Pretoria :Van Schaik.

KROGER, C.J.H. 1989. Sintaksis. Tswana. TSW 321. Potchefstroom : PU vir CHO. (Diktaat D105/89.)

KROGER, C.J.H. 1967. Die Struktuur van die woordgroep in Tswana. Potchefstroom : PU vir CHO. (Proefskrif-D.Litt.).

LUSWETI, B.M. 1984. The Hyena and The Rock. A Handbook of Oral Literature for Schools. London : Macmillan Publishers.

MALAN, C. 1985. Die literatuurwetenskap: aard, terreine en metodes. (In

Cloete,T.T., Botha,E., Malan,C.,reds. Gids by die Literatuurstudie. Pretoria : Haum.

p.1-27)

MATUMO, Z.l. 1993. Setswana-English-Setswana Dictionary. Gaborone: Macmillan Boleswa.

MEUCKE, D.C. 1970. Irony and the Ironic. London : Metheun.

MKONTO, B.B. 1988. Satire and humor in G.B.Sinxo's Works: A critical perspective. Pretoria : Unisa. (Thesis- D.Phil.).

MOJELA, M.V. 1991. Semantic changes accompaning loan-words in the Northern Sotho lexicon. Pretoria :Vista (Verhandeling- MA.)

NICHOLS, J.W. 1971. Insinuation: the tactics of English satire. The Hague :

Mouton.

NIENABER-LUITINGH, M. 1962. Woordkuns: lnleiding tot die Literatuurstudie.

Pretoria :Van Schaik.

NTSIME, J.M.,& KROGER, C.J.H .. 1989. E antswe letseleng Setlhopa sa 10.

Pretoria : Via Afrika.

OHLHOFF, H. 1985. Hoofbenaderings in die literatuurstudie. (In Cloete,T.T.,

Botha,E., Malan,C.,reds. Gids by die Literatuurstudie. Pretoria : Haum. p.31-48)

OLSON, 0. 1961. Tragedy and the Theory of Drama. Detroit : Wayne State UP.

PACKARD, W. 1989. The Poet's Dictionary. A handbook of Prosody and Poetic

Devices. New York: Harper & Row.

PAULSON, R., red. 1971. The Frictions of satire. (In Paulson, R.,red. Satire:

PECK, J.& COYLE, C. 1984. Literary terms and criticism. London: Macmillan.

PEREIRA, E. 1992. Beeldspraak. (In Cloete, T.T., red. 1992. Literere terme en Teoriee. Pretoria : HAUM. p.22-25.)

POLLARD, A. 1970. Satire. London : Metuen.

PREMINGER, A., ed. 1986. The Princeton Handbook of Poetic Terms. Princeton : Princeton University Press.

PRETORIUS, W.J. 1989. Aspects of Northern Sotho Poetry. Pretoria : Via Afrika.

PRETORIUS, R. 1992. Satire. (In Oloete, T.T., red. 1992. Literere terme en Teoriee. Pretoria : HAUM. p.464-465.)

RICE, F.P. 1990. The adolescent: development, relationships and culture. Boston :Allyn and Bacon.

ROSENBERG, B.A. 1978. The genres of oral narrative. (In Stelka, J.P., ed. Theories of Literary Genre. University park and London : The Pennsylvania State University. 150-165p.)

ROSENHEIM, E.W. JR. 1971. The Satiric spectrum. (In Paulson, R., ed. Satire: essays in criticism. New Jersey: Prentice-Hall. 305-329p.)

SCHAPERA, I. 1993. Kxatla riddles and their significance. (In Kaschula, H.R.,ed. Foundations in Southern African Oral literature. The African Studies Reprint Series Volume Two. Johannesburg :Witwatersrand University Press. p.325-341.)

SCHOLES, R. 1974. Structuralism in Literature. New Haven and London :Yale University Press.

SCHUTTE, H.J. 1992. Geestigheid. (In Cloete, T.T., red. 1992. Literere terme en Teoriee. Pretoria: HAUM. p.141-144.)

SCOTT, A.F. 1967. Current Literary Terms. Aconcise Dictionary of their Origin and Use. New York: StMartin's Press

SNYMAN, H. 1983. Mirakel en Muse. Kaapstad : Perskor.

SNYMAN, J.W.,red. 1990. Dikisinare ya Setswana English Afrikaans. Pretoria : Via Afrika.

STEEN BERG, E. 1986. Is kinderliteratuur 'n selfstandige literere genre?. Tydskrif vir Letterkunde XXIV, Mei: p.85-88.

STEVENS, B.K. & STEWART, C.C. 1987. A Guide to literary criticism and research. Holt, Rinehart and Winston, Inc.

SUTHERLAND,

J.

SWANEPOEL, C.B. 1987. Kinderletterkunde in Noord-Sotho: 'n Komplekse kommunikasiesisteem. Potchefstroom : PU vir CHO. (Proefskrif-D.Litt.).

SWANEPOEL, C.F. 1985. "'Evolution of genres in Southern Sotho literature", South African journal of African Languages 5(3) Augustus.

SWANEPOEL, S.A. 1975. Die Hulpwerkwoord van Tswana: 'n Morfologiese, valensionele en semantiese beskrywing. Potchefstroom: PU vir CHO.

(Verhandeling MA.).

SWANEPOEL, S.A. 1984. Tswana poesie (TSW Ill). Potchefstroom: PU vir CHO. (Oiktaat 0238/91.)

SWANEPOEL, S.A. 1992. Studiehandleiding by die letterkunde. (TSW 220). Potchefstroom : PU vir CHO. (Oiktaat 0238/91.)

TOOOROV, T. 1975. The Fantastic: A Structural Approach to a Literary genre. Ithaca : Cornell UP.

VANDER MERWE, T. 1984. Tipering van die Afrikaanse Kortverhaal. Potchefstroom: Departement Sentrale Publikasies, PU. vir CHO.

VANDER WALT, B.J. 1990. Om mens te wees. Gawe en Opgawe. Potchefstroom : PU vir CHO. (Reeks F3: Brosjure van die lnstituut vir Reformatoriese Studie Nommer 50)

VAN LUXEMBURG, J., BAL,M., & WESTSTIJN,G.W. 1987. Over literatuur. Muiderberg : Dick Countinho.

VAN LUXEMBURG,J., BAL,M., & WESTSTIJN,G.W. 1983. lnleiding in de Literutaarwetenschap. Muiderberg : Countinho.

VAN LUXEMBURG,J., BAL,M., & WESTSTIJN,G.W. 1985. lnleiding in de Literutaarwetenschap. Muiderberg : Dick Countinho.

VAN STADEN, P.T. 1980. Beeldspraak in die geskrewe en ongeskrewe literatuur van Tswana. Potchefstroom : PU vir CHO. (Verhandeling- M.A.).

VAN STADEN, P.T. 1985. Beeldspraak in Sefalana sa Menate van L.D. Raditladi. Potchefstroom : PU vir CHO. (Proefskrif- D.litt.).

VENTER, L.S. 1973. Satire en verskyningsvorme daarvan in die verhaalkuns van C.J.Langenhoven en Etienne Leroux. Potchefstroom : PU vir CHO. (Verhandeling-M.A.).

VERSTER, R.E. 1986. Die Tswanaraaisel: 'n Strukturele, Stilistiese en Funksionele analise. Potchefstroom : PU vir CHO. (Verhandeling- M.A.).

VERKLARENDE AFRIKAANSE WOORDEBOEK. 1993. Agtste hersiene en uitgebreide uitgawe. Pretoria : Van Schaik.

VERMEULEN, G.J.G. 1996. Tswana Vlak I (Tsw 114 en 124). Potchefstroom: PU vir CHO. (Diktaat D23/96.)

VERMEULEN, G.J.G. 1990. Tswana 214 en 224 (VIak 2). Potchefstroom: PU vir CHO. (Diktaat D157/90.)

VESTDIJK, S. 1956. "De glancende Kiemcell." De Driehoek : Amsterdam.

VISSER, N.W. 1982. Structuralism. (In Ryan, R. & Van Zyl, S. eds. An

introduction to contemporary literary theory. Johannesburg : AD.DONKER. p.53-65.)

WALES,

K.

WALTERS, M.M. 1984. Die satire as digsoort: sy ontstaan en sy beoefening in Afrikaans. Kaapstad : Universiteit van Kaapstad (Proefskrif- D.Phil.)

WALTERS, M.M. 1986. Die Tiende muse: Afrikaanse satires met 'n inleiding deur M.M.Walters. Kaapstad : Perskor.

VOORBEELDE VAN SPOTTENDE GESEGDES

<>.,.on~<> ~on

1.1

BESPOTTING MET LIGGAAMSDELE

1.1.1

Bors/Sehuba

1) Sehuba sa gago e kare tontosane e itekanya hempe. Jou bars lyk soos 'n kwikstertjie wat 'n hemp aanpas.

1.1.2

Boude/Marago.

2) 0 mpeetse marago e kare a papatlhegilwe ka dipolanka. Jy het boude wat lyk asof hulle met 'n plank platgeslaan is. 3) 0 marago a matona e kete a setseno.

Jy het boude soos die van 'n malle.

1.1.3

Hand/Lets6g6

4) 0 mpeetse lets6g6 le le magwata e kare gopane. Jou hand is so skurf soos 'n likkewaan

5) Letsogonyana Ia gago e kare tlhakwana ya tshepe. Jou handjie lyk soos 'n springbok se kloutjie.

6} Letsogonyana Ia gago e kare tweretwere e kopa Jete.

Jy het 'n handjie wat lyk soos die van 'n kwikstertjie wat geleentheid vra.

1.1.4

Hare/Moriri

7} 0 mpeetse moriri o le motelele e kete sekgwa sa ga dimo. Jy het lang hare wat lyk soos 'n ondier se bos.

8} 0 mpeetse moriri o le motelele e kare o katisa ditau. Jou hare is so lank dit lyk asof jy leeus inbreek. 9} 0 mpeetse moriri e kare materase wa dipeba.

10) 0 moriri 6 o boleta e kare boboa jwa katse. Jy het sagte hare saas 'n kat.

1.1.5

Ken/Seledu

11) Seledu sa gago e kete sebono sa katse. Jau ken lyk saas 'n kat se anus.

12) o mpeetse seledu e kare sa phoko. Jy het n ken saas die van 'n bakram.

1.1.6

Kniee/Mangwele

13) 0 mangwele e kare tonkana e wetse mo seretseng.

Jy het kniee wat lyk saas 'n dankievul wat in madder geval het.

14) 0 mangwele e kare dithobane tsa moropa.

Jy het kniekappe saos dromstokkies.

15) 0 mangwele o kare tonki ya six months e wetse mo seretseng.

Jy het kniee wat lyk soos 'n ses maande oue donkie wat in madder geval het.

1.1.7

Kop/Tihogo

16) 0 tlhogo e kete mankogwane a potsha Iori.

Jy het 'n kop saas paddas wat van 'n vragmotor af spring. 17) o beile tlhogo e le tona e kare kgomo e ngadile furu.

Jy het 'n groat kop wat lyk soos 'n bees wat kwaad is vir voer.

18) 0 tlhogo e tona o kare ya ga dimo.

Jy het 'n groat kop soos 'n ondier.

19)

o

Jy het 'n skerp kop soos 'n byl.

20) 0 mpeetse tlhogo e kima e kare ya poo.

Jy het so groat kop hy lyk soos die van 'n bul.

1.1.8

Maag/Dimpa

22) 0 beile mpa e kare tshupu ya John Deere.

Jy het 'n maag soos 'n John Deere se binneband.

23) 0 dimpa e kete setotojane se kgotse 1 )mabele/2)mmidi.

Jy het 'n maag soos 'n koringkriek wat oorvreet is aan 1 )karing/2)mielies.

24) 0 dimpa di dikima e kare o kgotse mankogwane.

Jy het 'n groat maag wat lyk asof jy ooreet is aan paddas.

25) 0 dimpa o kare kgori e kgotse mae.

26) Dimpa tsa gago o kare tsa ngwana a bonwe go le leuba.

Jou tnaag lyk soos die van 'n kind wat in die droogte gebore is.

27) 0 dimpa di ditona e kare mogodu wa kgomo.

Jy het 'n maag wat lyk soos die blaarpens van 'n bees.

1.1.9

Mond/Molomo

28) 0 mpeetse molomo o le ditetswe o kare o sunile mpaola.

Jou mond is so vol spoeg dit lyk asof jy 'n konka gesoen het.

29) 0 molomo o kare molomo wa ketlele.

Jy het n mond soos die tuit van 'n ketel.

30) Molomo wa gago e kete o fisitswe ke mora wa ditlhakwana.

Jou mond lyk asof hy gebrand het met kloutjiesous

31) Molomo wa gago e kete ntSwapetla ya koko.

Jou mond lyk soos 'n hoender se anus.

32) Molomo wa gago e kare sebono sa koko.

Jou mond lyk soos 'n hoender se anus.

33} 0 mpeetse molomo o le motelele e kare wa ntswa.

Jy het 'n lang mond soos die van 'n hond.

1.1.1 0 Naels/Dinala

34) 0 dinala di le ditelele e kete tsa moloi o tshwaregile.

Jy het lang naels wat lyk soos die van 'n heks wat vasgevang is.

35) 0 beile dinala tse ditelele e kete kolobe e fata digwete.

Jy het sulke lang naels dit lyk soos 'n vark wat wortels uitgrou.

1.1.11 Naeltjie/Khubu

36} 0 khubu e kete talama ya jase.

Jy het 'n naeltjie soos 'n jasknoop.

37) 0 khubu e kare nta e bala paso.

Jy het 'n naeltjie soos 'n vlooi wat pos lees.

1.1.12 Nek/Thamo

38} 0 beile thamo e kare kenfurutu ya letswai.

Jy het 'n nek wat lyk soos 'n bottel ingelegde sout.

39} Thamo ya gago e telele e kete mogolodi a bitilwe ke noga.

Jou nek lyk soos die van 'n had ida wat verstik aan 'n slang. 40} Thamo ya gago e kare sekale sa 5 sente.

1.1.13 Neus/Nko

41) 0 nko e tEHeiE~ e kete lenala Ia moloi. Jy het so lang neus soos 'n heks se naels. 42) 0 beile nko e kare e ka gata 2,5 mo sekaleng.

Jy het so groat neus dit lyk asof hy 2.5kg. kan weeg. 43) 0 beile nko e kare kgomo e ngadile furu.

Jy het 'n neus wat lyk soos 'n bees wat kwaad is vir voer. 44) Nko ya gagwe e kare e ka kwala.

Sy/haar neus lyk asof dit kan skryf. 45) Nko ya gago e kima e kare o e filwe.

Jou neus is so groat dit lyk asof jy hom verniet gekry het. 46) 0 mpeetse nko e kete sepa Ia moeng.

Jy het 'n neus soos 'n besoeker se ontlasting.

47) 0 mpeetse nko e e tei(He e kete pene e e ganang go kwala. Jy het 'n lang wat lyk soos 'n pen wat weier om te skryf. 48) 0 nko e kare e ka tsenya ranta.

Jy het 'n neus wat lyk asof daar 'n randstuk kan inpas. 49) 0 beile dinko e kare mesima ya dipeba.

Jy het 'n neus wat lyk soos muisgate. 50) 0 mpeetse nko e kare peisi ya Lezulu

Jy het 'n neus wat lyk soos 'n puisie van 'n Zulu.

51) 0 beile dinko e kare ke tsa pitse e tswa kwa reisising. Jy het 'n neus soos die van 'n perd wat van die resies af kom.

1.1.14 Oe/Matlho

52) 0 beile matlho e kare o nwele moroto wa katse. Jy het oe wat lyk asof jy kat uriene gedrink het. 53) Matlh6 a gago e kare a morubisi.

Jou oe lyk soos die van 'n uil.

54) 0 matlho e kare letlametlo le gatilwe tlh6g6.

Jy het oe soos die van 'n brulpadda wat se kop getrap is.

55) Matlho a gago a matala e kete a katse.

Jou oe is so groen dit lyk soos die van 'n kat.

56) 0 beile matlho a le matala e kare katse e timilwe maswi. Jy het groen oe wat lyk soos die van 'n kat wat melk gesnoep is. 57) Matlho a gago a makima e kare a legodu le kgabeletswe.

58) Matlho a gaga a kare a padi e epEHswe ka din aka.

Jou oe lyk soos die van 'n bok wat met sy horings onder toe begrawe is. 59) Matlho a gaga a masesane e kare masadimagala a mena tlhaa.

Jou oe is so klein soos die van 'n ou vrou wat 'n doek opvou.

60) Leitlho Ia gaga le lesesane e kare a theipile ka tlhobolo.

Jou oog is so klein dit lyk asof jy met 'n geweer korrel. 61) 0 matlho a makima e kete diali.

Jy het groat oe soos albasters.

62) Matlho a gaga a makima e kare a kgoma. Jou oe is so groat dit lyk soos die van 'n bees. 63) 0 matlho a masesane e kete a serati.

Jy het klein ogies wat lyk soos die van 'n verliefde. 64) 0 beile matlho e kare masha a lasiwa magatlha.

Jy het oe wat lyk soos die van 'n meerkat wat se stert gelas word.

65) 0 beile matlha a a mahibldu a kare a feditse dibeke tse pedi a tshuba matakwane.

Jy het sulke rooi oe dit lyk asof twee weke lank dagga gerook het.

1.1.15 Ore/Ditsebe

66) 0 beile ditsebe e kare makgare a legapu.

Jy het ore soos waatlemoenskille. 67) 0 ditsejwana a kare tsa kaka.

Jy het oortjies soos die van 'n hoender. 68) 0 ditsebe a kare dintlhaga.

Jy het ore wat lyk soos voelneste.

69) Ditsebe tsa gaga e kare dikgadika tsa tanki. Jou ore lyk soos donkiekaings.

70) 0 ditsebe e kare di tla gelela mahura a kalabe.

Jy het ore wat lyk asof jy varkvet daarmee kan skep. 71) 0 mpeetse ditsebe e kare tsa mmutla.

Jy het ore wat lyk soos die van 'n haas.

72) o beile ditsebe e kare mmutla a lelekisiwa ke dintswa. Jy het ore soos die van 'n haas wat deur honde gejaag word. 73) 0 mpeetse ditsebe e kare di ka gelela marato wa tonki.

1.1.16 Ribbes/Dikgopo

7 4) Dikgopo tsa gago e kare haefa ya bogodu. Jou ribbes lyk soos 'n gesteelde hoetroustel.

75) 0 mpeetse dikgopo e kare katara ya Moshangane. Jy het ribbes wat lyk soos 'n Shangaan se kitaar.

1.1.17 Rug/Mokotla

76) Mokotla wa gago e kete tswere a belege pampiri. Jou rug lyk soos 'n mossie wat 'n papier abba.

1.1.18 Skouers/Magetla

77} Magetla a gago o kete mosha o letsa korojane.

Jou skouers lyk soos die van 'n meerkat wat 'n instrument bespeel. 78} 0 magetla e kete mariki a Landini.

Jy het skouers wat lyk soos 'n Landini se remme. 79) 0 na le magetla e kete hangere.

Jy het skouers soos 'n hanger

80} 0 magetla e kare mmanki wa dikhai. Jy het skouers soos 'n wasgoedmandjie.

1.1.19 Spiere/Dipotongwane

81} 0 beile dipotongwane e kare dimo a bets a peneleti. Jy het spiere soos 'n ondier wat 'n strafdoel skop.

1.1.20 Tande/Meno

82) 0 meno a a tswetseng kwa ntle o kare a kolobe ya naga. Jy het uitstaantande soos 'n wilde vark.

83} 0 mpeetse meno e kare ntswa e swetse mo tlhageng. Jy het tande wat lyk soos 'n hand wat in die gras gevrek het. 84) 0 mpeetse meno e kete haraka ya masepa.

Jy het tande soos 'n ontlasting-hark. 85) 0 beile meno a makima e kare o pitse.

Jy het sulke groat tande dit lyk asof jy 'n perd is. 86) 0 meno e kare a peba.

Jy het tandjies soos 'n muis. 87) 0 meno e kete kabu ya maloba

1.1.21 Vingers/Menwana

88) Menwana ya gago e kare ditompi tsa disekerete. Jou vingers lyk soos sigaretstompies.

1.1.22

Voete/Maoto

89) 0 mpeetse maoto e kare mosha o ithuta go betsa peneleti. Jou voete lyk soos 'n meerkat wat leer om 'n strafdoel te skop.

90) Maoto a gago e kare dithobane tsa Sione.

Jou voete lyk soos Sioniste se kieries.

91) Maoto a gago a masesane o kare nka tshameka moropa ka on a. Jou bene is so dun dit lyk asof ek kan dram speel met hulle.

1.1.23

Voorkop/Phatlha

92) 0 phatlha e kare lebone Ia mmaene. Jy het 'n voorkop wat lyk soos 'n mynlig.

93} 0 mpeetse phatlha e kete nta e tswa bogogadi.

Jy het 'n voorkop wat lyk soos 'n vlooi wat van sy skoonfamilie af kom.

1.1.24

Wange/Marama

94) Marama a gago e kete o hupile ditapole tse di molelo. Jou wange lyk asof jy warm ertappels in het.

1.2

BESPOTTING OOR HOEDANIGHEDE VAN DIE

LIG-GAAM.

1.2.1

VOORKOMS

1.2.1.1 Blink/Phatsima

95) 0 phatsima e kare o itshasitse mafura a kolobe. Jy blink so dit lyk asof jy jou met varkvet gesmeer het.

1.2.1.2 Harig/Maboa

96) 0 maboa o kare maboa a tshwene. Jy is harig soos 'n bobbejaan.

1.2.1.3 Kort/Mokhutshwane

97) 0 mokhutshwane e kare th6k616si. Jy is so kart soos 'n tokolosi.

1.2.1.4 Lank/Motelele

98) 0 motelele e kete o tsela ya kwa Kgalagadi. Jy is so lank soos die Kalahari-pad.

99) Selo se setelele jaaka e kete thutlwa. Hierdie ding is so lank soos 'n kameelperd.

1 00) 0 motelele o kare dimo a tlhamalela go ya marakeng. Jy is so lank dit lyk soos 'n ondier wat mark toe aanstap. 101) 0 motelele e kete o thutlwa e nwa metsi.

Jy is so lank jy lyk soos 'n kameelperd wat water drink. 1 02) 0 motelele e kete pale.

Jy is so lank soos 'n paal.

1.2.1.5 Lelik/Maswe

1 03) 0 maswe e kare o tshwene. Jy is so lelik soos n bobbejaan.

1 04) 0 maswe e kare o matlhakala.

Jy is so lelik soos vuilgoed.

1 05) Maswe a gago o kare motho a ka kgwa fa a go bona. Jou lelikheid is so dat n mens wil vomeer as mens jou sien. 1 06) 0 maswe e kare o ka kgabetlelwa dikolobe.

Jy is sdo lelik dit lyk asof jy vir die varke opgesny kan word. 1 07) Mas we a gago e kete tau e tshwerwe ke tlala.

Jou lelikheid lyk soos 'n hanger leeu lyk. 1 08) 0 maswe e kare o bopilwe go le Sontaga.

Jy is so lelik dit lyk asof jy op 'n Sondag geskape is. 1 09) 0 maswe e kare o tshwene

Jy is so lelik dit lyk asof jy 'n bobbejaan is.

1.2.1.6 Maer/Mokodue/Mosesane.

11 0) 0 mosesane o kare o ntswa ya phefo. Jy is so maer soos 'n windhond.

112) 0 mosesane e kare letlhokwa. Jy is so maer soos 'n vuurhoutjie.

113) 0 mpeetse bosesane e kare fa go jewa o lelekelwa kwa ntle. Jy is so maer dit lyk asof jy uitgejaag word wanneer daar geeet word.

1.2.1.7 Puisies/Dipeisi/Diso.

114) 0 dipeisi e kare mebitlwa e e sa tlhomolwang.

Jy het puisies wat lyk soos dorings wat nie uitgehaal is nie.

1.2.1.8 Skurf/Lenga.

115) 0 lenga le le phanyegileng e kare motho a ka tsenya ranta. Jou hakskeen is so gebars dit lyk asof 'n mens 'n rand daarin kan sit.

1.2.1.9 Vet/Mokima

116) 0 mokima e kare o kolobe. Jy is so vet jy lyk soos 'n vark.

117) 0 mokima e kare o kolobe ya motsofe. Jy is so vet jy lyk soos 'n ou vark.

118) 0 mokima e kare kolobe e tlhapela mo seretseng. Jy is so vet jy lyk soos 'n vark wat in madder bad. 119) 0 mokima e kare o bodile.

Jy is so vet dit lyk asof jy vrot is.

1.2.2

KLEUR

1.2.2.1 Rooi/Mohibidu

120) 0 mpeetse bohibidu e kare o tamati ya mariga. Jy is so rooi soos 'n wintertamatie.

121) 0 mohibidu e kare o nama ya lekgoa. Jy is so rooi jy lyk soos witmensvleis.

122) 0 mohibidu e kare o tamati e e sa butswang sentle. Jy is so rooi soos 'n halfryp tamatie.

1.2.2.2 Swart/Montsho

123) 0 montsho e kare legala Ia terena. Jy is so swart soos kale van 'n trein. 124) 0 montsho e kare maru a thibile.

Jy is so swart soos onweerswolke.

125) Bontsho jwa gago e kare o mosi wa terena. Jou swarthied lyk soos die van 'n trein.

126) Bontsho jwa gago e kare o pitsa. Jou swartheid lyk so asof jy 'n pot is. 127) 0 montsho e kare pula e tla e bifile.

Jy is so swart dit lyk soos reenwolke wat aankom.

128) 0 montsho e kare pitsa ya maoto e e apeelang kwa ntle. Jy is so swart soos n driepootpot waarmee buite gekook word. 129) 0 montsho e kete legala.

Jy is so swart dit lyk soos 'n steenk6ol.

130) 0 montsho e kare dimo a kgotse digwagwa.

Jy is so swart soos 'n ondier wat oorvreet is aan paddas. 131) 0 montsho o kare o kgweetsa letsatsi.

Jy is so swart dit lyk of jy die son aanjaag.

1.2.2.3 Vaai/Mosetlha

132) 0 mosetlha e kete tonki ya matsofe. Jy is so vaal soos 'n ou donkie.

133) 0 mosetlha e kare o letse o tswa go loya. Jy is so vaal dit lyk asof jy laas nag gaan toor het.

134) 0 mosetlha jaaka tonki e tswa go itshupula mo thotobolong. Jy is so vaal soos 'n donkie wat op die ashoop gaan rol het.

1.3

BESPOTTING MET KLEREDRAG.

1.3.1

Hemp/Hempe

135) Hempe ya gago e kete o tswa go e sela kwa thotobolong. Jy het 'n hemp wat lyk asof jy hom op die ashoop opgetel het.

1.3.2

Rok/Mosese

136) 0 beile mosesenyana e kete o tswa go itsuboloka kwa thotobolong. Jy het 'n rokkie wat lyk asof jy op die ashoop rondgerol het.

1.3.3

Skoene/Ditlhako

137) Ditlhako tsa gago di ditshetlha e kare o di begile. Jou skoene is so vaal dit lyk asof jy hulle opgetel het.

138) Ditlhako tsa gago di makgasa e kete di dirilwe ka letlalo Ia kgomo e e tsofetseng.

139) 0 mpeetse setlhako e kete se ka re hallo! Jy het 'n skoen wat lyk asof dit hallo kan se! .

1.4

OPTREDE, HANDELINGE EN GEAARDHEID

1.4.1

Lag/Tshega

140) Ware kakakakakaka, e kare koko e batla go beela lee. Jy lag kakakakakaka, soos 'n hoender wat 'n eier wille.

1.5

OMGEWING EN LEEFWeRELD

1.5.1

Huis/Ntlo

141) Ntlo ya kwa ga lona e lefifi jaaka legaga. Julie huis is so danker soos 'n grot.

REAKSIES VAN OMSTANDERS

Die volgende reaksies word telkens voorafgegaan deur spontane en verlustigende lag deur die gehoor/beoordelaars.

2.1

Geeet/Kiaargemaak/Opgebruik

142) 0 go jeh~.

Hy het jou geeet.

2.2

Gemors met jou/Afgereken met jou.

143) ljoo!, o go sentse e bile o sala o swabile jaaka perekisi

Sjoe!, hy het gemors met jou jy lyk nou net soos 'n verlepte perske ..

144) o go sentse, bogolo o ye go tsena fa tlase ga bete go bona dinta.

Hy het gemors met jou, jy moet liewers onder die bed gaan inkriup en vlooie kyk.

2.3

Gese

145) Tota o go boleletse. Rerig, hy het jou gese.

2.4

Oorgee

146) Waiii!, o kgalwa ke ngwana gore o be o itlhoboge. Waiii!, jy word gespot deur hierdie kind dat jy moed opgee.

2.5

Bespot

147) 0 go kgoba gore o sale o gamoregile.

Hy spot jou dat jy uitgemelk is.(daar is niks meer van jou oor nie. 148) Heela!, o go kgadile tota.

149) Pee!, o go kgadile. Pee!, hy het jou gespot.

2.6

Uitgetrek/Biootgestel

lj66!, hy het jou kaal uitgetrek.

2.7

Verslae

151) 0 swabile, o go jete.

Jy is verslae, hy het jou geeet. 152) 0 go swabisitse.

Hy het jou verslae Ia at voel.

153} Jjoo!, manna o atlhame, gao mo ikgalele?.

lj66!, man jy is verslae, spot jy nie terug nie, 154} 0 swabile.

Jy is verslae.

2.8

Wen/oortref

155) ljoo manna, o paletswe, o tlholwa ke manna yo. lj66 man, jy het gefaal, jy word oortref deur die man. 156)

o

Hy het jou oortref, jy is skoon stomgeslaan. 157) Ijoo, nna ke go gaisitse.

lj66!, ek het jou oortref. 158) Hee!, o go gaisitse.

Hee!, hy het jou oortref. 159} 0 go fentse.

Hy het jou gewen.

160) Ij66!, o go phadile. lj66!, hy het jou oortref.

161} 0 gaisitswe ke molekane wa gaga. Jy is oortref deur jou eweknie.

162} 0 go tlhotse. Hy het jou oortref.