NOV NVia

(1)

NVia

Energiekamer N Ma

B ES LU IT

Nummer 103739/8

Betreft zaak: Besluit tot vaststelling meettarieven gas 2012

Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 81e, tweede lid van de Gaswet

Datum:

0.8 NOV 2011

i Inleiding

1. Met dit besluit geeft de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (hierna: de Raad) uitvoering aan artikel 81e, tweede lid van de Gaswet. Op grond van deze bepaling stelt de Raad na overleg met de gezamenlijke netbeheerders en met representatieve organisaties van partijen op de gasmarkt de (maximum)tarieven vast voor de meting van gas, als bedoeld in artikel 81e, eerste lid van de Gaswet (hierna: meettarieven), bij afnemers als bedoeld in artikel 43, eerste lid van de Gaswet (hierna: kleinverbruikers van gas).

2. Artikel 81e, tweede lid van de Gaswet bepaalt dat bij ministeriele regeling nadere regels kunnen worden gesteld met betrekking tot de procedure tot vaststelling van de tarieven voor het meten van gas bij kleinverbruikers en de wijze van berekening van deze tarieven. In dit kader heeft de Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (hierna: de Minister) bij besluit van 16 november 2010 de 'Regeling meettarieven" vastgesteld.

Regeling van de Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie van 16 november 2010, nr. W/1°167427, houdende regels voor de meettarieven van netbeheerders van elektriciteits- en gasnetten, laatstelijk gewijzigd bij besluit van 7 juli 2011; Regeling van de Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie van 7 juli 2011, nr.

(2)

3. De Raad stelt bij onderhavig besluit voor het jaar 2012 de meettarieven voor kleinverbruikers

van gas vast.

2 Juridisch

Kader

4. In dit hoofdstuk beschrijft de Raad het juridisch kader van dit besluit. Uitgegaan wordt hierbij van de bepalingen die met ingang van 1 januari 2012 toepasselijk en van kracht zijn.

5. Artikel 81e, eerste lid van de Gaswet luidt:

" H et ta rief vo o r de m eting va n gas b ij afn e m e rs a ls be do e ld in a rtikel 43, e e rste lid, h e eft be tre kking op :

a . h e t b e h ee r va n de m e etin rich tinge n;

b. h e t ve rsch affe n va n to ega ng to t m eetgege ve n s a ls be do e ld in a rtike l 13 b, twe e de e n de rde lid. "

6. Artikel 81e, tweede lid van de Gaswet luidt:

" De ta rie ve n vo o r de m eting va n ga s b ij afn em e rs a ls b e do e ld in a rtike l 43, e e rste lid, wo rde n vastgeste ld do o r de ra a d va n bestu u r va n de m e de dingingsa u to rite :t n a o ve rleg m e t de

geza m e n lijke n etb e h e e rde rs e n m et rep rese n tatie ve o rga n isaties va n p a rtije n op de ga sm a rkt. B ij m in iste riele rege ling k u n n en n a de re rege ls wo rde n geste ld m e t b e trekking to t p ro ce du re to t va stste lling va n de ta rie ve n vo o r m eting va n ga s b ij afn e m ers a ls be do e ld in a rtike l 43, ee rste lid, en de w ijze va n b e re k e n ing va n deze ta rie ve n . "

7. Artikel 2 van de Regeling meettarieven luidt:

" 1 . H et ta rief, b e do e ld in a rtike l 8 1 e, e e rste lid va n de Gaswe t, da t e e n n et be h e e rde r in re ke n ing b rengt vo o r de m e ting va n gas b ij afn e m e rs a ls b e do e ld in a rtike l 43 , e e rste lid, va n die wet, wo rdt b e re ke n d op b asis va n h e t ta rief zo a ls dat vo o r die afn e m e rs go ld vo o r h et vo o rafga a n de

ka le n de rja a r, geco rrigee rd m et infla tie.

2 . D e infla tie is de re la tie ve wijziging va n de co n su m e nte np rjsin dex (a lle h u ish o u de ns) , b e re ke n d

(3)

NVia

3 . I n afwijking va n h et e e rste lid wo rdt h et ta rief, b e do e ld in a rtike l 8 7 e, e e rste lid, va n de G as wet, da t ee n n et b e h ee rde r in h et ja a r 2 0 1 2 in re ke n ing b re ngt vo o r de m et ing va n ga s b ij afn e m e rs als

b e do e ld in a rtike l 43, e e rste lid, va n die wet b ere ken d op b asis va n h et ge wogen ge m idde lde va n de ta rie ve n va n a lle n e tb e h e e rde rs geza m en l jk, zo a ls die vo o r afn e m e rs a ls be do e ld in a rtike l 43, ee rste lid, va n die we t go lde n vo o r h et ja a r 2 0 05, ge co rrige e rd m et de re latie ve wijziging va n de

co n s u m e n te np rijsin dex, b e re ke n d u it h e t q u o tien t va n deze p rijsin dex va n a ugustus 2 0 05 e n die va n a ugustu s 2 0 1 1 . "

8. Artikel 10, vijfde lid, sub b van de Gaswet luidt:

"5. Ee n n e t b e h ee rde r h e eft m e t b e tre kking to t zijn n e tten , in a a n vu lling op de in h e t e e rste en de rde lid ge n o em de ta ken, te ve n s to t ta a k: (. . . )

"b. zo rg te dragen vo o r h e t b e h e e r e n o n de rh o u d va n de b ij e en afn e m e r a ls b edo eld in a rt ike l 43, ee rste lid, ge rn sta llee rde m e et in richting; "

9. Artikel 5, tweede lid van de Regeling meettarieven luidt:

"A rtike l 2 tree dt in we rking m e t inga ng va n 1 ja n u a ri 2 0 1 2 . "

3 Achtergrond

10. In dit hoofdstuk beschrijft de Raad de achtergrond van dit besluit, onder meer aan de hand van de toelichting van de Minister op de Regeling meettarieven.

3 . 1 D o e lste l ling

De Regeling meettarieven kent een aantal voorlopers. In 2oo8Z is de eerste regeling vastgesteld, gevolgd door regelingen voor 2oo93en 20104.

12. In de toelichting op de Regeling meettarieven memoreert de Minister de wens van de Tweede Kamer in 2004 tot regulering van de meettarieven om de consument te beschermen tegen

2 Regeling van de Minister van Economische Zaken van 14 juli 2007, nr. WJZ 7085967 (Scrt. Nr. 141 van 25 juli 2007).

3 Regeling van de Minister van Economische Zaken van 22 oktober 2008, nr. WJZ 8157360 (Scrt. Nr. 579 van 12 november 2008).

(4)

onredelijke tariefstellingen, hetgeen resulteerde in een ministeriele regeling voor meettarieven elektriciteit voor het jaar 2008.5 In die regeling zijn de meettarieven van de netbeheerders niet hoger vastgesteld dan het gewogen gemiddelde van de 2oo5-tarieven vermeerderd met het consumentenprijsindexcijfer (hierna: 2oo5+CPI). Voor de jaren 2009 en 2010 is voorzien in

een soortgelijke regeling, aldus de Minister.

13. De onderhavige regeling vervangt de Regeling meettarieven elektriciteit 2010. De Minister

merkt op dat de Regeling meettarieven op twee punten afwijkt ten opzichte van zijn

voorloper. In de eerste plaats kent de regeling geen einddatum en is daarmee niet beperkt tot een jaar. In de tweede plaats geldt deze regeling, anders dan voorheen, zowel voor de door netbeheerders te hanteren maximum meettarieven elektriciteit als de meettarieven gas voor kleinverbruikers.

14. Over de onderhavige regeling merkt de Minister op dat 'de rege ling wa a rb o rgt da t

n e t b e h e e rde rs o ve r een p e r sa ldo koste n de k ken de m e etta rie ven (in clusief e e n rede lijk re n de m e n t)

b esch ik ke n e n ve rze ke rt dat co nsum e n ten n iet te ve e l beta len ' . ( . . ) Da a rn a ast beo ogt de rege ling h e t

ta riefzo sta b le ! m oge lijk te h o u den, o o k tijde n s de u itro l va n de op aftta n d u itle esb a re m e te rs

( 's lim m e ' m e te rs) . '

15. In de toelichting op de regeling gaat de Minister in op de systematiek van de regulering, alsmede de rol die hierbij toegekend wordt aan de NMa, waarvan in het onderstaande een beknopte weergave is opgenomen.

Periode 1 tarief2oo5 + CPI

16. 'I n de e e rste pe rio de is sp ra ke va n een vo o r a lle n e t be h e e rde rs ge lde n d m axim u m m e etta rief da t do o r de m a d va n b estu u r va n de N M a (h ie rn a : N M a) ja a rlijks vastgeste ld wo rdt op ba sis va n

`z o os+ CP1 '

17. In artikel 2 van de regeling is voor kleinverbruikers van gas bepaald op welke wijze dit tarief

dient te worden berekend.

Periode 2 kostenorientatie

18. 'I n de twe ede pe rio de za l vo o r de vastste lling va n h et m e etta rief wo rde n u itgega a n va n

ko ste n o rien ta tie. Koste n o rienta t ie h o u dt in dat de N M a de ta rie ve n vo o r h e t ja a r t ste e ds va stste lt

a a n de h a n d va n de in de b o e kh o u ding vastgeste lde kosten die e e n n et b e h e erde r h e eft ge m a a kt in

(5)

NVIa

ja a r t-2. De N M a ste lt in deze t wee de p e rio de p e r n et b e h e e rde r e e n ta rief va st. De N M a ka n b ij de ja a rlijkse vastste lling va n h et ta rief in de t we e de p e rio de re ke n ing h o u de n m et de ve rsch ille n tu sse n

de koste n e n de op b rengste n u it de e e rste p e rio de e n de vo o rafga a n de ja re n va n de pe rio de . '

19. In artikel 4 van de regeling is voor kleinverbruikers van gas bepaald op welke wijze dit tarief dient te worden berekend.

20. In het kader van de hiervoor beschreven systematiek, gaat de Minister er vanuit dat de NMa

vanaf 2012 (voor gas) de kosten van de netbeheerders volgens de ' Regu la to ry Acco u n ting Rege ls ' (RAR) monitort. Tevens kondigt de Minister aan dat in de eerste periode gestart wordt met het traject om per netbeheerder de Gestandaardiseerde Activa Waarde (GAW) van de meters vast te stellen.

21. Na afloop van de (meerjarige) regeling beoogt de Minister om de meettarieven onderdeel te

laten uitmaken van het algemene netwerktarief, dat op basis van 'maatstafconcurrentie' tot stand komt. Kortheidshalve wordt voor een nadere toelichting op dit punt verwezen naar de toelichting op de regeling.

22. In de regeling wordt met betrekking tot de meettarieven (voor gas) vooralsnog enkel voorzien

in de inwerkingtreding van artikel 2, dat voorschrijft op welke wijze het tarief in periode 1 dient

te woiden vervallen.

ere en • • p et moment dat artikel 4 in werkfng treedt, komt artikel 2 te

23. De reikwijdte van het onderhavige besluit is beperkt tot meettarieven voor genstalleerde meetinrichtingen als bedoeld in 10, vijfde lid, sub b van de Gaswet.

(6)

Nma

4 Methode

25. Op grond van het juridisch kader en de toelichting van de Minister op de regeling, komt de Raad tot de volgende invulling van zijn bevoegdheid om de meettarieven voor

kleinverbruikers van gas voor het kalenderjaar 2012 vast te stellen.

26. Het eerste lid van artikel 2 van de Regeling meettarieven bepaalt dat de Raad van bestuur van

de mededingingsautoriteit de meettarieven voor gas vaststelt " op b asis va n h e t ta riefzo a ls da t vo o r die afn e m e rs go ld vo o r h et vo o rafga a n de ka len de rja a r, ge co rrigee rd m e t infla t ie . "

27. In het tweede lid van artikel 2 is omschreven wat de inflatie is en hoe die moet worden

berekend: " D e inflatie is de re latie ve wijziging va n de co nsu m en te np rijsin dex (a lle h u ish o u de n s) , b e re ken d u it h e t q u o tien t va n deze p rijs in dex, gep u b lice e rd in de vie rde m a a n d vo o rafga a n d a a n h e t ka le n de rja a r wa a rvo o r h e t ta rief ge ldt en van deze p rijsin dex, gep u b lice e rd in zestien de m a a n d vo o rafga a n de a a n h e t ka le n de rja a r wa a rvo o r h e t ta riefge ldt, zo a ls deze m a a n de lijks wo rdt vastgeste ld do o r h et Cen tra a l B u rea u vo o r de Statistie k. "

28. Omdat de Raad per 1 januari 2012 voor het eerst meettarieven voor gas vaststelt is er nog

geen gereguleerd tarief uit het voorgaande

kalenderjaar om op basis van artikel 2, eerste tid

van de Regeling meettarieven een meettarief voor gas voor het kalenderjaar 2012 vast te

stellen. Het derde lid van artikel 2 van de Regeling meettarieven bepaalt daarom dat de Raad in afwijking van het eerste lid de meettarieven voor gas voor het kalenderjaar 2012 vaststelt

op basis van "h e t ge woge n ge m idde lde va n de ta rie ven va n a lle n e tbe h e e rde rs geza m e n lijk, zo a ls die vo o r afn e m e rs a ls b edo e ld in a rtike l 43, e e rste lid, va n die we t go lden vo o r h et ja a r 2 0 05, ge co rrige e rd m e t de re la tie ve wijziging van de co nsu m en tenp rijsin dex, b e re ke n d u it h e t q u o tien t va n deze p rjsin dex va n a ugu stus 2 0 05 e n die va n a ugustus 2 0 1 1 . "

29. Om te komen tot, voor inflatie gecorrigeerde, gewogen gemiddelde meettarieven gas moet eerst worden bepaald op welke wijze deze weging van de meettarieven plaatsvindt. Omdat in de Gaswet en Regeling meettarieven niet aangegeven wordt hoe deze weging moet worden uitgevoerd, heeft de Raad een zekere invullingsvrijheid. De Raad ziet, op grond van het onderscheid tussen de meettarieven die door netbeheerders werden gehanteerd in 20056, een aantal mogelijkheden om tot gewogen gemiddelde meettarieven te komen. Zo wordt in de praktijk onderscheid gemaakt naar het type meter.

6 Deze informatie is door de Directie Toezicht Energie van de Nederlandse Mededingingsautoriteit uitgevraagd via een

(7)

Nvia

30. De volgende typen meters worden onderscheiden: • Meters tot en met het type G4

• G6 meters • Gio meters • G16 meters • G25 meters

31. In het navolgende zal de Raad motiveren op grond waarvan hij uiteindelijk tot de vaststelling van de verschillende maximumtarieven is gekomen. Omdat in de TarievenCode Gas' geen onderscheid wordt gemaakt tussen G4 en G6 meters voegt de Raad deze twee typen meters samen. Daarnaast constateert de Raad dat er in de niet gereguleerde tarieven voor de meting van gas voor het jaar 2011 geen verschil bestaat tussen de tarieven voor de G4 en G6 meters.

Tenslotte constateert de Raad een zeer gering verschil in tariefniveau voor 2005 tussen Gio en G16 meters.

32. Bovenstaande resulteert in drie maximumtarieven voor de meting van gas voor

kleinverbruikers. De verschillende meters zijn volgens onderstaand overzicht gegroepeerd, voor elke groep stelt de Raad een maximum meettarief vast:

Ty p e m ete r Ta ri eve n ____G4____ _ _ Ta rief l G 6 G i o Ta r i ef 2 G 1 6 G 2 5 Ta ri ef 3

33. De Raad is bij de weging van de verschillende tarieven uitgegaan van het totaal van de door netbeheerders opgegeven aantallen kleinverbruikmeters waarvoor in 2005 gefactureerd is. Dit sluit naar het oordeel van de Raad bovendien aan bij de wens van de Minister om het

gewogen gemiddelde tariefte baseren op de tarieven en meters van alle kleinverbruikers in 2005 (zie de Regeling meettarieven elektriciteit 2008). In bijlage I bij dit besluit zijn de onderliggende data, die zijn gebruikt voor de berekeningen, opgenomen.

34. Op grond van deze passage en het voorgaande is de Raad van oordeel dat de meettarieven voor gas met ingang van 2012, voor de doelgroep als beschreven bij randnummer 23, moeten

worden gebaseerd op het gewogen gemiddelde van de meettarieven die de netbeheerders gas in 2005 in rekening hebben gebracht voor de meting van gas aan kleinverbruikers,

7 Gewijzigd vastgesteld door de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit bij besluit van

(8)

gecorrigeerd voor inflatie op de wijze zoals dat is voorgeschreven in artikel 2, derde lid, van de Regeling meettarieven 35. In formulevorm: cpi2011— cpi2005 (i) Acp i 2011= 100 cpi2005 waarbij:

Acp i 2011 De stijging van de consumentenprijsindex van augustus 2011 ten

opzichte van augustus 2005 in procenten9

cp i 2 0 1 1 De consumentenprijsindex van augustus 2011

cp i 2 0 0 5 De consumentenprijsindex van augustus 2005

( 2 ) T< G 6 =

• VG4 , ) + 1 (TG6 , • VG6 , )

I VG4 , + E VG6 ,

(1+ Acpi2011) 100 waarbij: T< G 6

TG4 ,

TG6 ,

VG4,

VG6 ,

Het meettariefvoor kleinverbruikers in het jaar 2012 voor meters

Het meettarief van netbeheerder i voor kleinverbruikers met een G4

meter in het jaar 2005

Het aantal G4 kleinverbruikmeters in beheer bij netbeheerder i in het

jaar 2005 waarvoor gefactureerd is

Het aantal G6 kleinverbruikmeters in beheer bij netbeheerder i in het

De relatieve wijziging van de consumentenprijsindex van 2011 ten opzichte van 2005 berekend voor de maand augustus.

9 De CPI voor augustus 2005 is vastgesteld op 98,97 op basis van 2006=100. De CPI voor augustus 2011 is vastgesteld

(9)

Iva

Acpi 2011 De stijging van de consumentenprijsindex van augustus 2011 ten

opzichte van augustus 2005 in procenten

( 3 ) TG 1 0 + G 1 6 = waarbij: TGIO+G16 TG 1 0 , TG 1 6 VG 1 0 ( TG 1 0 , • VG 1 0 , ) + I ( TG1 6 , • VG 1 6 , ) Z VG 1 0 , + 1 VG1 6 , (1+ Acpi2011 100

Het meettarief voor kleinverbruikers in het jaar 2012 voor Gio en G16

meters.

Het meettarief van netbeheerder i voor kleinverbruikers met een Gio

Het aantal Gio kleinverbruikmeters in beheer bij netbeheerder i in het

VG16, Het aantal G16 kleinverbruikmeters in beheer bij netbeheerder i in het

Acpi2011 De stijging van de consumentenprijsindex van augustus 2011 ten

(4) TG25 waarbij: TG 2 5 TG 2 5 , 1 ( TG 2 5 , • VG 2 5 , ) ( 1 + Acpi2011)

E V

G 2 5 , 1 0 0

Het meettarief voor kleinverbruikers in het jaar 2012 voor G25 meters

(10)

VG 2 5 , Het aantal G25 kleinverbruikmeters in beheer bij netbeheerder i in het

Acp i 2011 De stijging van de consumentenprijsindex van augustus 2011 ten

36. Dit leidt tot de volgende meettarieven gas per 1 januari 2012:

(11)

Nvia

5 Procedure

Zienswijze

37. Als onderdeel van de voorbereidingsprocedure heeft de Raad een ontwerpbesluit opgesteld dat vanaf 5 september 2011 gedurende zes weken ter inzage gelegd werd (ontwerpbesluit met

kenmerk: 103739/2). Gedurende deze periode hadden belanghebbende partijen de

gelegenheid hun zienswijze op het conceptbesluit schriftelijk aan de Raad kenbaar te maken. 38. De Raad heeft naar aanleiding van het conceptbesluit tot vaststelling meettarieven gas 2012

een zienswijze ontvangen van N.V. Rendo gedateerd op 17 oktober 2011.

Zie ns wijze Ren do

39. N.V. Rendo geeft aan dat de netbeheerder die ten tijde van het dataverzoek, met betrekking tot de meettarieven 2005, belast was met het netbeheer (destijds: Rendo Netbeheer B.V.) geen gasmeters in het beheer en/of eigendom had. N.V. Rendo is daarom van mening dat de tarieven, welke in de bijlage bij het ontwerpbesluit bij het netwerkgebied "Rendo" vermeld worden, derhalve niet mogen worden gebruikt bij de bepaling van het gewogen gemiddelde, als bedoeld in artikel 2, derde lid van de Regeling meettarieven .

Re a ctie va n de Ra a d

40. De Raactvvijs erop a m a i e 2, •erie van •e ge in: even is bepaald up

welke wijze het tarief als bedoeld in artikel 81e, eerste lid Gaswet tot stand komt, dat een netbeheerder in het jaar 2012 in rekening brengt voor de meting van gas bij afnemers als

bedoeld in artikel 43, eerste lid. Op basis van dit artikel wordt dit tarief berekend op basis van het gewogen gemiddelde van de tarieven van alle netbeheerders gezamenlijk, zoals die voor afnemers als bedoeld in artikel 43, eerste lid, van die wet golden voor het jaar 2005,

gecorrigeerd met de relatieve wijziging van de consumentenprijsindex, berekend uit het quotient van deze prijsindex van augustus 2005 en die van augustus 2011. De Raad merkt op

dat een redelijke uitleg van dit artikel is dat onder de zinsnede `tarieven van alle

netbeheerders' verstaan dient te worden de tarieven die een netbeheerder zelf berekende, dan wel een vennootschap die met de netbeheerder is verbonden in een groep als bedoeld in artikel 2:24b BW, dan wel door een onderneming die in zijn opdracht het beheer verricht. Dit betekent dat de enkele omstandigheid dat de netbeheerder geen gasmeters in het beheer en/of eigendom had, er niet toe kan leiden dat de tarieven die binnen een bepaald netwerkgebied zoals die voor afnemers als bedoeld in artikel 43, eerste lid van de Gaswet golden voor het jaar 2005 ontrokken kunnen worden aan de berekening van het gewogen gemiddelde ten behoeve van de vaststelling van de meettarieven gas 2012.

Co n clusie va n de Ra a d

(12)

Hoorzitting

(13)

IWIa

6 Dictum

43. Het voorgaande overwegende, stelt de Raad op grond van artikel 8ie, tweede lid, van de

Gaswet de volgende maximum meettarieven gas met ingang van -1 januari 2012 vast voor alle

door regionale netbeheerders gas beheerde kleinverbruikmeters:

Meettarief kleinverbruikmeters gas van het type 5G6: EUR 19,29 (exclusief BTVV)

Meettarief kleinverbruikmeters gas van het type Gio en G16: EUR 49,2o (exclusief BTW)

Meettarief kleinverbruikmeters gas van het type G25: EUR 169,18 (exclusief BTVV)

44. Van dit besluit wordt mededeling gedaan in de Staatscourant. Voorts publiceert de Raad dit

besluit op de internetpagina van de Energiekamer NMa. Het besluit treedt op 1 januari 2012

in werking.

Datum:

0 8 NOV

2011

De Raad van Bestuur van de NMa, namens deze

Janin -rweij

Clustermanager Consumentenmarkt

Directie Regulering Energie en Vervoer

Tege n dit b eslu it ka n degen e, w ie ns b e la ng re ch tstre e ks b ij dit b eslu it is be tro kken, b in n e n zes we ke n n o

de dag va n b e ke n dm a king va n dit b eslu it e en gem o tivee rd b ez waa rsch rift in dien e n b ij de Ra a d va n

B est u u r va n de N e de rla n dse M e de dingingsa u to rite it, j u ridisch e Die n st, Postb us 1 632 6, 25 0 0 B H, D e n

H a ag. I n dit bez wa a rsch rift ka n een b e la ngh e b b e n de op basis va n a rt ike l 7: 1 a, e e rste lid va n de

A lge m en e we t bestu u rsre ch t, de Ra a d va n B estu u r va n de N e de rla n dse M ededingingsa u to rite it

(14)