• No results found

Inhoudsopgave. 1 Inleiding Samenvatting Leeswijzer...14

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Inhoudsopgave. 1 Inleiding Samenvatting Leeswijzer...14"

Copied!
208
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

Jaarstukken 2020

(2)
(3)

Inhoudsopgave

1 Inleiding...4

2 Samenvatting ...6

3 Leeswijzer...14

4 Jaarverslag 2020...16

4.1 Programmaverantwoording... 17

4.1.1 Programma 1 Natuur en landschap...17

4.1.2 Programma 2 Verkeer en infrastructuur... 22

4.1.3 Programma 3 Wonen en economie... 26

4.1.4 Programma 4 Sociale infrastructuur... 32

4.1.5 Programma 5 Bestuur... 43

4.1.6 Overhead, bedrijfsvoering en vennootschapsbelasting (vpb)...49

4.1.7 Algemene dekkingsmiddelen...53

4.2 Paragrafen...56

4.2.1 Lokale heffingen ...56

4.2.2 Weerstandsvermogen en risicobeheersing... 62

4.2.3 Onderhoud kapitaalgoederen... 68

4.2.4 Financiering...74

4.2.5 Bedrijfsvoering ... 77

4.2.6 Verbonden partijen...83

4.2.7 Grondbeleid ... 90

4.2.8 Duurzaamheid...93

4.2.9 Corona / Covid19... 95

4.3 Rapportage interbestuurlijk toezicht (IBT)...98

5 Jaarrekening 2020...100

5.1 Balans per 31 december 2020...102

5.2 Overzicht van baten en lasten... 104

5.3 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling...109

5.4 Toelichting op de balans ... 113

5.4.1 Toelichting op de balans, activa... 113

5.4.2 Toelichting op de balans, passiva... 119

5.4.3 Gewaarborgde geldleningen... 135

5.4.4 Niet uit de balans blijkende verplichtingen... 137

5.5 Toelichting op het overzicht van baten en lasten...139

5.5.1 Toelichting financiële afwijkingen...139

5.5.2 Evaluatie rechtmatigheid...150

5.5.3 Gerealiseerde dekkingsmiddelen...155

5.5.4 Toelichting financiële afwijkingen reserves... 156

5.5.5 Toelichting grootste incidentele posten per programma... 161

5.5.6 EMU-saldo... 165

5.5.7 Overzicht onvoorziene uitgaven... 166

5.5.8 Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector ... 167

5.6 Overzicht van de gerealiseerde baten en lasten per taakveld...169

5.7 Gebeurtenissen na balansdatum...171

5.8 Sisa-verantwoording...172

6 Overige...180

(4)

6.1 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant...181

7 Bijlagen...188

7.1 Conversieprogramma, beleidsterrein, prestatie...189

7.2 Staat van investeringskredieten 2020...192

7.3 Samenstelling gemeentebestuur...197

7.4 Kerngegevens... 199

7.5 Begrippenlijst...200

(5)
(6)

1 Inleiding

Met genoegen presenteren wij hierbij het jaarverslag en de jaarrekening over het kalenderjaar 2020. In het jaarverslag leggen wij verantwoording af over onze activiteiten en resultaten, in de jaarrekening over de winst- en verliesrekening en de balans.

Oegstgeest is en blijft een aantrekkelijke gemeente om te wonen, te werken en te ondernemen. We staan zelfs in de top tien van aantrekkelijkste woongemeentes van Nederland. En zijn één van de groenste gemeentes van ons land. Onze gunstige ligging is een gegeven. Maar zelf hebben we invloed op onze directe woon- werk- en leefomgeving.

De wereldwijde coronacrisis heeft afgelopen jaar uiteraard ook op Oegstgeest zijn weerslag gehad.

Allereerst op het maatschappelijke en sociale leven omdat veel activiteiten geen doorgang konden vinden.

Daar waar mogelijk hebben we organisaties die hierdoor in de problemen kwamen ondersteund, ook financieel. Verder had de coronacrisis gevolgen voor de manier van werken van het gemeentebestuur en de ambtelijke organisatie. We hebben vooral digitaal vergaderd en thuiswerken was het uitgangspunt.

Terugkijkend hebben de coronamaatregelen het meeste effect gehad op de dagelijkse contacten met onze inwoners en de participatietrajecten. We hopen dat zij, samen met ons levendige verenigingsleven en sterke sociale structuur, in 2021 weer op gang komen.

Oegstgeest is ook het afgelopen jaar een actieve partner geweest in de regionale samenwerking. Steeds hebben wij gezocht naar mogelijkheden om beleid en uitvoering samen op te pakken. De financiële beheersing van de samenwerkingsverbanden blijft een punt van zorg.

De opzet van de jaarrekening en het jaarverslag is hetzelfde als in voorgaande jaren. Dit jaar hopelijk één van de laatste keren in deze ‘lijvige’ vorm. De begroting zal met ingang van 2022 namelijk compacter, leesbaarder en overzichtelijker opgesteld worden. De jaarrekening en het jaarverslag, die één op éen dienen aan te sluiten op de vastgestelde begroting, verbeteren automatisch mee.

In de samenvatting leest u de belangrijkste resultaten en ontwikkelingen. Verder is een aparte coronaparagraaf opgenomen waarin we aangeven hoe we als gemeente inwoners, ondernemers, sportverenigingen en culturele organisaties op lokaal niveau hebben geholpen in deze crisis.

Burgemeester en wethouders van Oegstgeest, de secretaris,

J. Versluis

de burgemeester,

E.R. Jaensch

(7)
(8)

2 Samenvatting

De gemeente in coronatijd

Afgelopen jaar was anders dan anders. Corona had een grote invloed op de maatschappij. Ook de uitkomsten in de jaarrekening zoals deze voorligt zijn beïnvloed door de coronacrisis. Soms kwamen er extra werkzaamheden bij en konden andere plannen niet (in zijn geheel) doorgaan. Afspraken en fysieke bijeenkomst moesten op een andere manier georganiseerd worden, maar er moest ook samen met de omgeving bekeken worden hoe de maatregelen ingevoerd moesten worden Op sommige domeinen heeft dit meer invloed (gehad) dan op andere, veel werkzaamheden konden ondanks de crisis (aangepast) doorgaan. Dit is ook terug te zien in deze samenvatting.

Daarnaast hebben we u het afgelopen jaar op de hoogte gehouden van de invloed van de coronacrisis op de gemeente, bijvoorbeeld middels raadsinformatiebrieven en de coronarapportage. Voor meer toelichting verwijzen we u naar de extra paragraaf Covid19.

Ruimtelijke structuur en de omgevingswet

Bij het thema ruimtelijke structuur en de omgevingswet zijn veel van de voor 2020 gestelde doelen niet in die mate bereikt die men beoogde. De oorzaak hiervoor is velerlei, de voornaamste is de structurele onderbezetting van Team Ruimte. Een effect van deze onderbezetting was dat de implementatie van de omgevingswet nog onvoldoende van de grond is gekomen. Toch is er ook in 2020 belangrijke voortgang geboekt, met name op de route naar de totstandkoming van de omgevingsvisie. Daarnaast spelen er landelijk problemen, vooral bij de voorbereiding op het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO). Vooralsnog heeft Oegstgeest hier geen last van, maar de implementatie in 2021 van de aansluiting hierop is hier wel afhankelijk van. De implementatie van nieuwe VTH-software in combinatie met de DSO-implementatie is een technische uitdaging die we in 2021 willen afronden.

Ook wisselingen in betrokken externe partijen en koppelingen tussen projecten heeft tot vertraging geleid bij diverse ruimtelijke projecten. De resultaten die wel behaald zijn, zijn onder andere het vaststellen van

‘Deelgebied 9 plandeel noord’ en herziening van het bestemmingsplan ‘Nieuw-Rhijngeest Zuid (bedrijven)’.

In een aantal gerechtelijke procedures en bij de behandeling van aanvragen om een omgevingsvergunning kwamen onvolkomenheden in diverse bestemmingsplannen aan het licht. Alhoewel deels een historisch euvel, geeft dit aanleiding de werkwijze hier te laten onderzoeken conform de motie "Meer zorgvuldigheid in bestemmingsplanprocedures". Dit onderzoek wordt in 2021 afgerond.

Na vaststelling van de gebiedsvisie De Geesten in mei 2020 is aansluitend in juni het

ontwerpbestemmingsplan De Geesten ter inzage gelegd. In oktober besloot het college het ontwerp- bestemmingsplan De Geesten opnieuw ter inzage te leggen. Het college besloot hiertoe omdat zij hechtte aan een betere onderbouwing van het ontwerpbestemmingsplan en borging van zorgvuldigheid en transparantie van het proces. De gesprekken met de grondeigenaar zijn hervat ten aanzien van de ontwikkeling van de TD-2 locatie in Natuurnetwerk Nederland-structuur en ondersteunende

onderzoeken voor het ontwerp-bestemmingsplan zijn geïnitieerd. Naar aanleiding van het verzoek van het

Cuypersgenootschap is nader onderzoek gepleegd naar de monumentale waarde van diverse panden in het

gebied. Dit teneinde deze mogelijk aan te wijzen als gemeentelijk monument. In 2021 wenst het college de

gebiedsvisie op een aantal punten te actualiseren en voor te leggen aan de raad.

(9)

zullen de uitkomsten hiervan en van de gelijktijdig opgestarte businesscase worden voorgelegd aan de gemeenteraad.

Mobiliteit

Voor de Geversstraat is een plan gemaakt om, in combinatie met wegonderhoud, de weg verkeersveiliger in te richten. Er zijn nieuwe snelheidsdisplays aangeschaft om weggebruikers bewust te maken van hun rijsnelheid. Voor de Rijnzichtweg-west en Rijnsburgerweg is een ontwerp gemaakt met het doel de verkeersveiligheid te verbeteren en de verkeersafwikkeling te optimaliseren. In 2020 is een start gemaakt met het ontwerp van een nieuwe parkeernota, waarin ook aandacht wordt besteed aan fietsen en scooters.

Het laadpalenbeleid is hierin uitgebreid en er is gezocht naar locaties die geschikt zijn voor laadpleinen met ook snellaadvoorzieningen.

Bomenverordening

In 2020 zijn de Bomenverordening 2019, de Groene Kaart en de Grens bebouwde kom Wet natuurbescherming in werking getreden. Dit geeft duidelijkheid over voor welke bomen bij kap een omgevingsvergunning moet worden aangevraagd. In aansluiting hierop is een start gemaakt met het actualiseren van de Bomenlijst in 2021. Door de meest waardevolle en monumentale bomen op te nemen op de Bomenlijst kunnen we de bomen optimaal beheren en krijgen ze extra bescherming.

Groen

Naast de reguliere onderhouds- en snoeiwerkzaamheden zijn in 2020 op diverse locaties bomen vervangen, vaste planten borders gerealiseerd en bloembollen gepoot. In het Oranjepark zijn bij de renovatiewerkzaamheden bomen aangeplant en ook is een deel van de 250 extra bomen aangeplant.

Riolering

Er is 8 km riool geïnspecteerd en gereinigd en alle gemalen zijn conform plan regelmatig gereinigd.

Het preventief en correctief onderhoud van gemalen is opnieuw aanbesteed waarbij we overgaan op risico gestuurd beheer. In nieuwe plannen wordt nu al rekening gehouden met de warmtetransitie door het daarvoor benodigde ondergrondse tracé te reserveren.

Van Afval Naar Grondstof (VANG)

In 2020 hebben we de eerste belangrijke stap gezet in het zevenuitgangspuntenplan van VANG (van afval naar grondstof). We zijn gestopt met apart inzamelen van PMD en zijn overgegaan op nascheiding van deze afvalstroom. In kwartaal 4 zijn we gestart met de voorbereidingen van een pilotproject om voor Oegstgeest de meest geschikte manier te vinden om het GFT/GFE-afval te scheiden. Dit wordt gedaan door enerzijds een geaccepteerde inzamelwijze GFT/GFE-afval te introduceren en anderzijds te werken aan de bewustwording bij inwoners.

Economie

De stichting Leiden Bio Science Park (LBSP) is in januari gestart en werkt met veel ambitie aan de

transformatie van het LBSP naar een innovatiedistrict. Op het Oegstgeester deel van het Bio Science Park is bouw gestart van het hoofdkantoor van Galapagos. Het Europese hoofdkantoor van DuPont is in gebruik genomen en de bouw van Biopartner 5 is vergevorderd.

De activiteiten van Dorpsmarketing zijn geëvalueerd en de raad heeft ingestemd met een verlenging van de subsidie voor de komende drie jaar. Een belangrijk initiatief van Dorpsmarketing is de actie "koop lokaal"

om de winkeliers te steunen die een zeer zwaar jaar hebben doorgemaakt door de coronamaatregelen.

De gemeente heeft het proces, om de Bedrijfsinvesteringszone (BIZ) voor het winkelgebied De Kempenaer

(10)

Ten slotte is sinds 1 juli is de weekmarkt verzelfstandigd. De gemeente houdt contact met de stichting weekmarkt om te monitoren hoe het gaat.

Wonen

Op het gebied van wonen is de Woningmarktanalyse Oegstgeest in 2020 afgerond. Ook is de Woonvisie Oegstgeest 2020-2030 ‘Samen verder bouwen aan karakter en kwaliteit’ vastgesteld. In 2020 zijn er 145 woningen opgeleverd (2019 = 196). Daarmee ligt de gemeente goed op koers om in de kwantitatieve woningbehoefte, zoals benoemd in de woonvisie, te voorzien.

Sociaal beleid

In 2020 heeft de gemeente zich ingezet voor het faciliteren van het dorp in coronatijd. Het begon bij de eerste lockdown met het coördineren van de noodopvang op scholen en in de kinderopvang. Er zijn afspraken gemaakt met sportverenigingen en welzijnsinstellingen over wat niet, maar ook wat wel kon worden georganiseerd. Zo zijn scholen bijgestaan om te kunnen sporten in de buitenlucht, onder andere bij sportverenigingen of op plekken in de openbare ruimte die daarvoor door de buitendienst geschikt werden gemaakt.

De uitvoering van de participatiewet, schuldhulpverlening, de Wmo en de Jeugdzorg ging door, maar vaak op een andere manier. Veel afspraken werden telefonisch gedaan, tenzij een fysieke afspraak echt nodig was, bijvoorbeeld bij betrokkenheid van meerdere hulpverleners bij complexe hulpvragen in het kader van ‘1 gezin 1 plan’. In de periode dat er geen lockdown was, is de inzet op vroegsignalering vanuit schuldhulpverlening op gang gekomen met 26 huisbezoeken in 2020.

Het sociaal team heeft op belangrijke punten zijn bijdrage geleverd om inwoners in Oegstgeest te ondersteunen tijdens de coronacrisis:

bij het wegvallen van reguliere dagbesteding is samen met de aanbieder beoordeeld of de

vervangende activiteiten voldoende waren en is waar nodig extra individueel maatwerk ingezet voor de client.

Er is op verschillende manieren en momenten gecommuniceerd dat het Sociaal Team hét loket is bij vragen voor ondersteuning en welzijn, ook als er een hulpvraag ontstaat vanwege de coronamaatregelen, en deze informatie is gebundeld op de website.

De consulenten in het Sociaal Team hebben de klanten, waar ze zich zorgen over maakten, gebeld om na te gaan of er extra ondersteuning gewenst is.

In samenwerking met het Netwerk Samen tegen Eenzaamheid heeft het Sociaal Team meegewerkt aan een signaleringskaart. Het signaleren van eenzaamheid is extra van belang nu corona er voor zorgt dat veel activiteiten geen doorgang konden vinden.

Helaas konden in 2020 de meeste activiteiten/evenementen op het terrein van cultuur, jeugd

& jongerenwerk en dagactiviteiten niet doorgaan. Desalniettemin is voortdurend gezocht naar

mogelijkheden om al dan niet digitaal alternatieven aan te bieden. De tomeloze inzet en flexibiliteit van vele organisaties, verenigingen en inwoners is van grote waarde gebleken voor ons dorp.

Jeugdhulp

Uiteraard zijn ook de reguliere werkzaamheden/projecten zo goed als mogelijk voortgezet. In 2020 heeft met name de (financiële) druk op het jeugdhulpstelsel in onze regio veel aandacht gehad. Door het nieuwe vereveningsmodel in de regio en de stijging van de kosten voor veelal jeugdhulp met verblijf in 2019 in Oegstgeest werden we voor 2021 opnieuw geconfronteerd met een verzwaring van de lasten.

Hoewel daar extra middelen vanuit het Rijk tegenover stonden en inmiddels door een rapport van het

onderzoeksbureau AEF ook is bevestigd dat gemeenten onvoldoende middelen krijgen, staan we ook

de komende jaren voor de grote uitdaging om de kosten te beteugelen. Hiertoe hebben we in 2020

opnieuw fors ingezet op preventie, waarbij met name de praktijkondersteuning huisartsen (POH) Jeugd

(11)

afgerond en verwachten we met de nieuwe organisatie vanaf 1 juli 2021 aan de slag te gaan met de belangrijke opgave om werk te maken van normaliseren, betere screening/begeleiding aan de voorkant en vroegsignalering vanuit het JGT.

Veiligheid

Het jaar 2020 stond met name ook op het gebeid van veilgheid in het teken van corona. Er is zowel intern als extern, met de Veiligheidsregio, nauw samengewerkt om alles in goede banen te leiden. Daarnaast is er veel aandacht besteed aan het terugdringen van het aantal inbraken en oplichtingsfraude via internet.

Omdat dit jaar fysiek bij elkaar komen niet mogelijk was en er dus geen veiligheidsavond of -markt kon worden georganiseerd is er een informatieve veiligheidskrant gemaakt en huis aan huis verspreid. Ten slotte is de nieuwe Algemene Plaatselijke Verordening (APV) eind 2020 vastgesteld.

Regionale samenwerking

Oegstgeest is afgelopen jaar een actieve partner geweest in de regionale samenwerking. Steeds hebben wij gezocht naar mogelijkheden om beleid en uitvoering samen ter hand te nemen. De financiële beheersing van de samenwerkingsverbanden blijft echter een punt van zorg.

Daarnaast is ook in crisistijd het belang van regionale samenwerking zichtbaar. We pakken de coronacrisis samen aan met onze regiogemeenten in de Leidse regio via Bevolkingszorg Leidse Regio (BRL). Daarnaast is samenwerking op andere dossiers gecontinueerd, bijvoorbeeld op het gebied van jeugdhulp. Het is in deze situatie moeilijker om elkaar in de regio te ‘ontmoeten’, maar gelukkig kan er veel digitaal, zoals de structurele overleggen maar ook de collegeconferentie eind 2020. Er is ook in Holland Rijnland verband via verschillende trajecten veel regionaal samengewerkt, zoals de Strategische Agenda Ruimte en de Regionale Energie Strategie (RES). Het vaststellen van de Nota verbonden partijen in 2020 is helaas niet gelukt, omdat de raad daar graag nog verder over in gesprek wil. Dit doen we in 2021.

Duurzaamheid

In 2020 hebben we het uitvoeringsprogramma "Impuls Duurzaam Oegstgeest" verder uitgevoerd en hebben we op de thema’s energietransitie, klimaatadaptatie en circulaire economie/VANG concrete stappen gezet in zowel beleid als uitvoering. Deze worden hieronder verder toegelicht. Op sommige projecten, zoals die voor de warmtetransitie, hebben we goed samen kunnen werken met de Leidse regio.

Door de corona-maatregelen hebben we in mindere mate activiteiten voor en met bewoners(initiatieven) kunnen opzetten, maar we hebben wel aandacht besteed aan bewonerscommunicatie vanuit de GOED campagne en we hebben we participatietrajecten uitgevoerd voor de Regionale energiestrategie (RES) en Transitievisie warmte (TVW). Daarvoor hebben we het Doe Mee participatieplatform ingezet en online informatiebijeenkomsten georganiseerd.

Energietransitie

In 2020 is er een wijkaanpak voor isolerende maatregelen uitgevoerd voor de wijken Haaswijk en de

Morsebel. Daarnaast is er gemeentebreed een inkoopactie zonnepanelen geweest, daarbij konden

alle inwoners van Oegstgeest gebruik maken van een inkoopvoordeel om bij een gecertificeerde partij

zonnepanelen aan te schaffen. Als onderdeel van deze actie werd door de uitvoerende partij het BTW-

voordeel vanuit een Rijksregeling voor zonnepanelen voor inwoners realiseerbaar gemaakt. Ook is

de eerste lichting energiecoaches opgeleid. Energiecoaches helpen inwoners met praktische tips en

adviezen om eenvoudig het energieverbruik te verminderen. Voor wat betreft beleid hebben we in 2020

de concept Transitievisie warmte naar buiten gebracht. Na een beeldvormende raadsvergadering in

januari hebben we in 2020 ook inwoners betrokken bij dit project. Daarnaast is in 2020 ook de concept

Regionale Energiestrategie opgeleverd. Daarop zijn wensen en bedenkingen uit de raad geïnventariseerd

en is eind 2020 een participatietraject met inwoners uit alle regiogemeenten gestart. Op het traject

WarmtelinQ+ heeft voortgang plaatsgevonden. Er is in vele gesprekken geïnventariseerd welke rol en

welke inspanningen de partners in kunnen leveren om restwarmte uit Rotterdam in te kunnen zetten in de

regionale en lokale energietransitie. In 2021 worden deze gesprekken gecontinueerd.

(12)

Klimaatadaptatie

In 2020 hebben we de klimaatstresstest afgerond waarin we de risico’s op overstroming, wateroverlast, hittestress en droogte in kaart hebben gebracht voor Oegstgeest. Uit de stresstest blijkt dat er bij een aantal locaties sprake is van wateroverlast bij hevige regenval en bovendien dat er drie risicogebieden zijn die meer kans lopen op overstroming in het geval van extreme neerslag, wanneer regionale of primaire keringen falen. Droogte kan bij met name panden met funderingen op houten palen een risico vormen. Dit moet nader onderzocht worden. En het gemeentelijk (monumentaal) groen loopt ook risico op schade door droogte. Hittestress speelt eveneens bij een aantal specifieke locaties zoals delen van de Bloemenbuurt en het Oranjepark. In vervolg op de klimaatstresstest hebben we in 2020 een interne klimaatrisicodialoog gehouden binnen de gemeentelijke organisatie. Ook heeft er in samenwerking met De Bosrand een Steenbreek actie plaatsgevonden om bewoners meer bewust te maken van het nut van vergroening van tuinen. De uitkomsten van de klimaatstresstest zullen we betrekken bij de Omgevingsvisie- en wet en in 2021 zullen we bovendien een externe risicodialoog voeren.

Communicatie en participatie

In 2020 is de ‘Leidraad voor participatie in Oegstgeest’ vastgesteld, De nieuwe Leidraad beschrijft het proces rondom burgerparticipatie en geldt als beleidskader. Wij hebben hier invulling aan gegeven door de oprichting van het digitale 'Doe Mee platform'. Hiermee betrekken we inwoners meer bij beleid en bieden we ruimte voor het indienen van initiatieven. Daarnaast zijn we gestart met pilots, zoals het opstellen van het evenementenbeleid, om de Leidraad te verrijken en met het onderzoeken van een Oegstgeester burgerpanel. Vanwege de corona beperkingen hebben we in plaats van dorpsgesprekken digitale bijeenkomsten georganiseerd.

Financieel in control

In november 2020 zijn we begonnen met de opgave om op financieel gebied meer in control te komen.

In 2020 is een plan opgesteld dat zich richt op 1. Versterken van budgetgesprekken 2. Vastleggen van rollen en verantwoordelijkheden met betrekking tot financiële taken 3. Structureel rapporteren op bedrijfsvoeringsaspecten en 4. Bijstellen van de P&C-cyclus. In 2020 zijn direct verbeteringen in de budgetgesprekken gerealiseerd en is begonnen met het nadrukkelijker betrekken van alle medewerkers met financiële verantwoordelijkheden in het P&C-proces. Alle vier de punten krijgen verder vervolg in 2021.

Samenwerkingsmodel Servicepunt71

In december 2020 heeft het bestuur van Servicepunt71 besloten een onderzoek te starten naar het overbrengen van de gezamenlijke bedrijfsvoering van Servicepunt71 naar de organisatie van de gemeente Leiden. Aanleiding voor dit onderzoek was de al langer aanwezige ontevredenheid bij de deelnemers en Servicepunt71 over met name gebrek aan slagkracht en het onvoldoende benutten van potentiële schaalvoordelen. De gemeenten Leiden, Leiderdorp en Zoeterwoude hebben met het voorstel ingestemd. De gemeente Oegstgeest nam een afwijkend standpunt in, en wilde graag dat ook alternatieven onderzocht zouden worden om een breder beeld van mogelijke oplossingen te krijgen. In de eerste helft van 2021 worden de uitkomsten van het onderzoek verwacht.

Versterking Regionale I-Samenwerking

In 2018 is begonnen met het programma VRIS (programmakader Versterking Regionale I-Samenwerking), met als doel het bundelen van krachten om uitvoering en beheer eenvoudiger te maken, en de

innovatiekracht te vergroten door de overdracht van alle informatievoorzieningstaken van gemeenten

naar Servicepunt71. Per 1 januari 2020 zijn de gegevens- en functioneel beheertaken van de gemeenten

overgedragen aan Servicepunt71. Per 1 januari 2021 zijn de Documentaire Informatievoorzienings

(DIV-)taken overgedragen aan Servicepunt71. Het programma VRIS is hiermee afgerond. In 2021 wordt

het programma VRIS geëvalueerd.

(13)

Helaas bleek het in 2020 nog steeds moeilijk om vacatures structureel in te vullen. Samen met

Servicepunt71 hebben we veel inzet gepleegd op de invulling van de ontstane vacatures, mede door de ontwikkelde arbeidsmarktwervingscampagne. Voor functies waarvoor dit niet is gelukt, is in veel gevallen tijdelijke capaciteit ingehuurd. Helaas konden niet alle geplande werkzaamheden en projecten worden uitgevoerd.

Financieel resultaat

We hebben 2020 met positieve cijfers afgesloten. De netto schuldpositie is afgenomen van € 40,4 naar € 30,2 miljoen. Het jaarrekeningsaldo inclusief de mutaties in de reserves wordt afgesloten met een positief saldo van € 3,60 miljoen (nog voor de oormerking van diverse overlopende posten van

€ 1,02 miljoen). Na de vaststelling van de oormerken resteert een bedrag van € 2,58 miljoen. Het

bestemmingsvoorstel is om de vrijgevallen gelden uit de voorziening groot onderhoud wegen van € 1,05

miljoen en de voorziening vervanging bomen € 0,48 miljoen te storten in de reserve beheerplannen en

een bedrag van € 0,10 miljoen te storten in de reserve organisatie-ontwikkeling. Hierna resteert nog een

bedrag van € 0,94 miljoen van het jaarresultaat 2020 in de algemene reserve.

(14)

Saldo van de afwijkingen

Om in vogelvlucht een indruk te krijgen van het resultaat 2020 hebben we de grootste afwijkingen per programma in een tabel gezet.

Belangrijkste posten die het resultaat bepalen (x € 1.000): V / N1

Programma 1 Onderschrijding onderhoud groen en water2 101 V

Programma 1 Onderschrijding ruimtelijk beleid2 238 V

Programma 1 Invoering Omgevingswet2 121 V

Programma 1 Kosten afvalverwerking -130 N

Programma 1 Voordeel a.g.v. vrijval voorziening vervanging bomen 484 V

Programma 2 Onderschrijding onderhoud wegen en bruggen 94 V

Programma 2 Doorbelasting Interne uren op riolering -230 N

Programma 2 Onttrekking aan voorziening riolering 120 V

Programma 3 Voordeel a.g.v. vrijval voorziening groot onderhoud wegen 1.053 V

Programma 3 Onderschrijding kosten bouw- en woningtoezicht3 376 V

Programma 3 Onderschrijding kosten economische ontwikkeling2 166 V

Programma 3 Onderhanden werk faciliterend grondbeleid2 151 V

Programma 3 Hogere baten bouwleges3 153 V

Programma 3 Meer verkopen snippergroen3 86 V

Programma 4 Lagere kosten Werk en Begeleiding 198 V

Programma 4 Voorzieningen Wmo 106 V

Programma 4 Lagere kosten gymzalen, sporthal, onderwijs huisvesting 252 V

Programma 4 Minder verhuur opbrengsten sportaccommodaties -169 N

Programma 4 Jeugd 74 V

Programma 4 Jeugdzorg 168 V

Programma 5 Overschrijding kosten raad en griffie -94 N

Programma 5 Onderschrijding bijdragen Holland Rijnland Verkeer en vervoer 79 V

Programma 6 Lagere kosten wachtgeld en frictiekosten 93 V

Programma 6 Hogere bijdragen SP71 -205 N

Programma 7 Hogere baten OZB en precario 252 V

Programma 7 Hogere Algemene Uitkering (december-circulaire)2 185 V

Overige afwijkingen in de programma's 846 V

Saldo van de afwijkingen 4.568 V

Programma 1 Extra storting opbrengst snippergroen3 -92 N

Programma 2 Extra storting opbrengst WABO-leges3 -427 N

Programma 4 Storting reserve Wmo/3D (a.g.v. voordeel Sociaal Domein)3 -445 N

Overig -2 V

Mutaties in reserves -966 N

Resultaat 3.602 V

1) V = voordeel ; N = nadeel

2) Vermelde posten zijn betrokken bij het oormerken van budgetten die worden gevraagd te worden bestemd voor uitgaven in 2021.

3) Vermelde posten zijn verrekend met specifieke reserves conform eerdere raadsbesluiten.

(15)

Schuldpositie

Ons weerstandsvermogen heeft een ratio van 3,50. Score = 'uitstekend'.

De nettoschuldquote is verbeterd van 65,0% naar 42,6%. Score = 'voldoende'.

De solvabiliteit van Oegstgeest is toegenomen van 30,8% naar 35,7%. Score = 'matig'.

Kort totaal overzicht

In onderstaande tabel zijn de totalen van de jaarrekening 2019 en 2020 ter vergelijking naast elkaar gezet.

Tevens zijn de totalen van de begroting 2020 en jaarrekening 2020 met elkaar te vergelijken.

De lasten zijn gepresenteerd als positieve bedragen en de baten als negatieve bedragen. De begroting 2020 betreft de begroting 2020 na wijziging. Het exploitatiesaldo (lasten min baten) vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves bedroeg €1,3 miljoen voordelig. Door eerdere raadsbesluiten zijn bepaalde overschotten met specifieke bestemmingsreserves verrekend. Hierdoor stijgt het resultaat naar

€ 3.602.000.

(bedragen x € 1.000) Rekening

2019 Begroting

2020 Rekening

2020 Verschil 2020

Lasten 62.182 74.503 69.813 4.689

Baten -62.127 -71.186 -71.065 -121

Totaal van saldo van baten en lasten 55 3.317 -1.252 4.568

Mutaties in reserves:

- toevoegingen 7.058 4.352 5.316 -965

- onttrekkingen -12.799 -7.668 -7.667 -2

Resultaat -5.686 0 -3.602 3.602

(16)

3 Leeswijzer

In deze leeswijzer lichten wij de verschillende onderdelen van deze jaarstukken toe.

Jaarstukken op hoofdlijnen 

Het jaarverslag start met de samenvatting op hoofdlijnen, waarin we ingaan op de belangrijkste inhoudelijke en financiële ontwikkelingen in 2020.

Programma's 

Daarna volgt de verantwoording van de programma's. Bij ieder programma beginnen we met de letterlijke tekst uit de begroting. Zo kunnen we ons het meest transparant verantwoorden voor wat we het afgelopen jaar hebben gedaan.

Deze verantwoording vindt plaats via de volgende vragen:

Wat hebben we bereikt? (gerealiseerd resultaat)

Wat hebben we ervoor gedaan? (uitgevoerde inspanning)

Wat heeft het gekost?

In de programma's staan de afgesloten kredieten vermeld en de kredieten die ouder zijn dan twee jaar (en die we doorschuiven naar 2021). Kredieten lichten we alleen toe als het krediet is over- of onderschreden.

Bij de kredieten ouder dan drie jaar lichten we toe waarom zij niet volgens de planning zijn uitgevoerd.

In de programma's nemen we indicatoren op. Van de eigen Oegstgeester indicatoren zijn niet altijd landelijke cijfers beschikbaar. Ook zijn enkele indicatoren pas vanaf 2021 meetbaar en daarom in de jaarrekening 2020 maar soms ook in de begroting 2020 niet gekwantificeerd. Van de landelijke BBV- indicatoren wijzigen er periodiek enkele waardoor van in de begroting opgenomen indicatoren soms geen realisatiegegevens meer beschikbaar zijn.

Paragrafen 

De paragrafen bevatten de beleidslijnen die gaan over een aantal programma-overstijgende onderwerpen, zoals de lokale heffingen. Ze vormen een dwarsdoorsnede van de programma’s. Met de onderwerpen die in de verschillende paragrafen aan bod komen zijn vaak aanzienlijke bedragen gemoeid. Er is specifiek aandacht voor onderwerpen waaraan politieke of financiële risico’s verbonden zijn, zoals de nieuwe paragraaf Covid19.

Rapportage interbestuurlijk toezicht (IBT) 

De bestuursovereenkomst IBT met de provincie Zuid-Holland geeft aan dat de gemeente de rapportage IBT opneemt in de begroting en jaarstukken. In de rapportage leggen we verantwoording af over hoe we de wetten en regels naleven waarop de bestuursovereenkomst betrekking heeft.

Jaarrekening 

(17)

Controleverklaring

De accountant heeft de jaarstukken gecontroleerd. Hij heeft een controleverklaring afgegeven met een oordeel over de getrouwheid en rechtmatigheid van de jaarstukken.

Besluit en bijlagen 

De jaarstukken completeren we met het voorgestelde raadsbesluit en enkele bijlagen.

We hebben een Begrippenlijst aan de bijlagen toegevoegd. Hierin leggen we diverse termen beknopt uit.

Weergave van bedragen 

In de financiële tabellen geven we de bedragen zo veel mogelijk weer in duizenden euro's. Hierdoor ontstaan soms kleine afrondingsverschillen. In de toelichting op de financiële tabellen en in de overige teksten schrijven we de bedragen voluit. In financiële tabellen duiden de min-tekens (bijvoorbeeld -

€ 1.000) op inkomsten of baten. Bij de verschillenanalyses betekenen de min-tekens nadelen of verliezen.

(18)

4 Jaarverslag 2020

(19)

4.1 Programmaverantwoording

4.1.1 Programma 1 Natuur en landschap

Beleidsthema Portefeuillehouder Team

Groen en water H.J.T. Nieuwenhuis / P.A. Glasbeek Beheer & Onderhoud

Ruimtelijke structuur   P.A. Glasbeek Ruimte

Reiniging P.A. Glasbeek Beheer & Onderhoud

Waar dit programma over gaat

Dit programma gaat over de fysieke leefomgeving van Oegstgeest. Doel is een goed functionerend geheel waarbij wij het groene karakter en hoogwaardig woonmilieu beschermen, beheren en waar mogelijk versterken. Ook sorteert de gemeente voor op grote maatschappelijke opgaven als de energietransitie, circulaire economie, klimaatadaptatie, verstedelijking en mobiliteit.

Deze opgaven raken elkaar in veel gevallen, zeker als deze in specifieke gebieden neerslaan. De beschikbare ruimte is schaars. Dat vraagt om een samenhangende, integrale aanpak en een daarbij passende inzet en prioritering. Het is bovendien van belang voortgang te boeken op een manier die draagvlak heeft en bijdraagt aan de kwaliteit van de leefomgeving.

Hierbij kunt u denken aan integrale visievorming, integrale planvorming en integrale uitvoering van ruimtelijke (maatschappelijke) opgaven, werkzaamheden en initiatieven van derden.

Programmadoelstelling

We zoeken naar maximale combinatiemogelijkheden tussen functies, gericht op een efficiënt en zorgvuldig gebruik van onze ruimte. Tegelijkertijd willen we de kwaliteit van de leefomgeving en de identiteit van Oegstgeest versterken.

Verbonden partijen Bijdrage aan programmadoelstellingen

Omgevingsdienst West-Holland Uitvoeren van de wettelijke milieutaken.

Gemeente Leiden Inzamelen diverse huishoudelijke afvalstromen.

Beleidsthema Groen en water

Subdoelen en behaalde resultaten Groen

Subdoel 1 Onze beelbepalende bomen en ons groen zijn goed beschermd

Resultaat De Bomenverordening 2019, de Groene Kaart en de Grens bebouwde kom Wet natuurbescherming zijn in 2020 in werking getreden. Dit geeft duidelijkheid over voor welke houtopstanden bij kap een omgevingsvergunning moet worden aangevraagd. In aansluiting hierop is een start gemaakt met het actualiseren van de Bomenlijst. Deze wordt in 2021 vastgesteld.

Subdoel 2 Onze inwoners zijn betrokken bij (het onderhoud van) het openbaar groen.

Resultaat Bij vervanging van groen betrekken we bewoners vroegtijdig in de plannen voor herinrichting en in de keuze van nieuwe soorten. Enkele delen van het openbaar groen (zoals boomspiegels, groenperken, wilgen knotten) worden met wederzijdse afspraken door bewoners onderhouden. Op https://www.gagoedoegstgeest.nl/vergroen-je-buurt/ worden bewoners hiertoe uitgenodigd.

Bewoners kunnen meedenken over actualisatie van de Bomenlijst. In 2021 stellen we hen in de gelegenheid om op basis van duidelijke criteria nieuwe bomen voor te dragen.

Subdoel 3 We versterken biodiversiteit in Oegstgeest

Resultaat In 2020 is een deel van 250 extra bomen in verschillende soorten aangeplant. Het resterende deel volgt in 2021. Ca.30% van het gazon wordt ecologisch beheerd. In het Hofbrouckerpark zijn ter verhoging van de biodiversiteit bloembollen geplant bestaande uit een mengsel dat voor bijen aantrekkelijk is. Ook bij het vervangen van groenvakken worden soorten gekozen die helpen de biodiversiteit te verhogen.

Sbudoel 4 Het groen is zorgvuldig onderhouden. Het groenonderhoud voldoet aan de afgesproken norm (beeldkwaliteit CROW B).

Resultaat Dit betreft regulier onderhoud en dus structurele werkzaamheden. We voeren de maatregelen zoals opgenomen in het Beheerplan Groen zoveel als mogelijk uit. De beleidsmeting 2020 laat zien dat de beeldkwaliteit voor groen en beschoeiing voldoet aan de afgesproken norm.

Subdoel 5 We hebben een helder hondenbeleid Resultaat Niet uitgevoerd, maar wordt in 2021 opgepakt.

Water

Subdoel 1 De watergangen zijn op orde. Dit betekent dat de waterkwaliteit en de diepgang van de watergangen voldoende zijn.

Resultaat Het dagelijks en groot onderhoud vond plaats op basis van het beheerplan Water en de keur van het Hoogheemraadschap van Rijnland.

(20)

Kredieten Omschrijving Toelichting

Afgesloten Vervanging bestelwagen 31-VJG-6 Gerealiseerd Vervanging ondergrond speeltoestellen 2017 Deels gerealiseerd Vervanging ondergrond speelplaatsen 2018 Niet gerealiseerd Vervanging Speelplaatsen 2019 Gerealiseerd Vervanging ondergrond speelplaatsen 2019 Niet gerealiseerd

Beleidsthema Ruimtelijke structuur

Subdoelen en behaalde resultaten Ruimtelijk beleid

Subdoel 1a Samenwerken als een overheid (regionaal). Rijk, provincies en gemeenten gaan meer samenwerken als één overheid. Een goed functionerende regio is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van alle betrokken overheden. Om de opgaven als overheden samen aan te pakken wordt op basis van een Omgevingsagenda toegewerkt naar samenwerkingsafspraken.

Resultaat Voor de subdoelen 1a t/m 3b hebben we belangrijke stappen gemaakt maar er is door onderbezetting en hoge werkdruk onvoldoende voortgang gemaakt bij dit subdoel. Vanaf januari 2021 wordt de inzet verhoogd om de minimaal benoemde doelen voor de

inwerkingtreding van de omgevingswet voltooid te hebben. Hierbij geldt dat enkele van deze doelen na de inwerkingtreding al dan niet blijvend zullen worden doorontwikkeld.

Subdoel1b Een integrale afweging. Maatschappelijke opgaven en ruimtelijke initiatieven vragen om een integrale visie en een afwegingssystematiek, de omgevingsvisie als instrument faciliteert die afweging.

Resultaat Zie 1a

Subdoel1c Ambities formuleren. Het Omgevingsplan bevat de regels die nodig zijn om zo goed mogelijk aan de ambities uit de Omgevingsvisie te voldoen.

Resultaat Zie 1a

Subdoel 1d Omgevingsverguning (kerninstrument). Een integrale afwegingssystematiek en een soepel uitvoeringsproces Resultaat Zie 1a

Subdoel 1e Verordeningen Omgevingswetproof. Verordeningen zijn aangepast aan de Omgevingswet Resultaat Zie 1a

Subdoel 2a Integraal werken. Experimenteren en leren.

Resultaat Zie 1a

Subdoel 2b Klantreizen en serviceformules. Visie op dienstverlening helder voor inrichten DSO Resultaat Zie 1a

Subdoel 3a Digitaal Stelsel (DSO). Initiatiefnemers en stakeholders hebben een gelijkwaardige informatiepositie en kunnen op eenvoudige wijze zien welke (spel)regels op initiatieven van toepassing zijn.

Resultaat Zie 1a

Subdoel 3b Gegevenskwaliteit. Om aan te kunnen sluiten op het DSO dient de kwaliteit van onze gegevens te voldoen aan de criteria die gesteld worden vanuit het project gegevenskwaliteit.

Resultaat Zie 1a.

Subdoel 4 Een goed functionerende regio.

Resultaat Er wordt goed regionaal samengewerkt.

Subdoel 5 Heldere ambities voor herstructurerings- of transformatiegebieden

Resultaat In 2020 is gewerkt aan de omgevingsvisie. Deze wordt medio 2021 afgerond, dan wordt ook duidelijk waar in Oegstgeest herstructurerings- of transformatiegebieden aanwezig zijn en kunnen hiervoor heldere ambities worden geformuleerd waarmee gebiedsvisies of ontwikkelperspectieven kunnen worden opgesteld ten behoeve van het te maken omgevingsplandeel voor deze gebieden.

Subdoel 6 Ontwikkeling Biosciencepark e.o.

Resultaat Het bestemmingsplan 1e herziening Nieuw Rhijngeest Zuid bedrijven is vastgesteld. De afronding van het bestemmingsplan Nieuw Rhijngeest Wonen heeft enige vertraging opgelopen als gevolg van de stikstofproblematiek. Naar verwachting zal het bestemmingsplan nu medio 2021 worden vastgesteld.

Subdoel 7 Ontwikkeling van De Geesten

(21)

Subdoelen en behaalde resultaten

Resultaat Op basis van de gebiedsvisie wordt gewerkt aan de actualisatie van het bestemmingsplan voor De Geesten. Voor het gebied Endegeest wordt gewerkt aan een ontwikkelplan. Het traject heeft vertraging opgelopen nu in oktober werd besloten het ontwerpbestemmingsplan opnieuw ter inzage te leggen. Hierna zijn de gesprekken met de grondeigenaar hervat ten aanzien van de ontwikkeling van de TD-2 locatie in NNN-structuur en ondersteunende onderzoeken geïnitieerd. Het proces ondervond aanvullende vertraging door een wisseling in projectleiding en uitgebreide onderzoeken naar aanleiding van een verzoek tot aanwijzing van gemeentelijke monumenten in het gebied door het Cuypersgenootschap.

Subdoel 8 Ontwikkelingen Frederiksoord Zuid

Resultaat Dit bestemmingsplan heeft vertraging opgelopen als gevolg van gewijzigde wensen vanuit de gemeente Katwijk. Inmiddels is het Oegstgeester deel verder in procedure gebracht los van het Katwijkse deel. Het bestemmingsplan heeft inmiddels als voorontwerp ter inzage gelegen. Naar verwachting zal het bestemmingsplan medio 2021 worden vastgesteld.

Subdoel 9 Ontwikkelingen Locatie La France

Resultaat Na vaststelling van het Ruimtelijk afwegingskader woningbouw zal worden bezien of door de eigenaar/ontwikkelaar gewenste ontwikkelingen op deze locatie in behandeling genomen zullen worden.

Subdoel 10 Ontwikkelingen Hofbrouckerpark/ Sportpark de Krogt

Resultaat Op basis van het door de raad genomen voorbereidingsbesluit wordt met belanghebbenden geïnventariseerd hoe verder te gaan met het ontwikkelperspectief.

Subdoel 11 Meewerken aan gewenste initiatieven.

Resultaat Meewerken aan gewenste initiatieven hebben wij geïntegreerd in onze standaard werkwijze.

Beleidsthema Reiniging

Subdoelen en behaalde resultaten Reiniging

Subdoel 1 Wij dragen zorg voor het voortzetten van de optimale inzameling van afval en grondstoffen.

Resultaat In 2020 zijn aan inwoners voldoende ophaalvoorzieningen aangeboden voor restafval, gft, papier, glas en textiel. In verband met corona zijn extra inzamelrondes grofvuil aan huis georganiseerd. De milieustraat bleef in 2020 open om grof afval aan te bieden. De openingstijden zijn verruimd.

Subdoel 2 Wij zorgen voor een schone openbare ruimte.

Resultaat Wij hebben in 2020 onze reguliere reinigingstaken voortgezet. Dit is uitgevoerd conform het afgesproken onderhoudsniveau B.

Subdoel 3 We dragen bij aan de circulaire economie door verdere afvalscheiding en het verminderen van het restafval. In 2023 wordt minimaal 75% van het afval gescheiden aangeboden, en hebben we de hoeveelheid afval gereduceerd tot maximaal 100 kg per inwoner per jaar.

Resultaat In 2020 hebben we de eerste belangrijke stap gezet in het zeven uitgangspuntenplan van het programma VANG (Van Afval naar Grondstof). We zijn gestopt met apart inzamelen van PMD en zijn gestart met de nascheiding van deze afvalstroom. In kwartaal 4 zijn we gestart met de voorbereidingen van een pilotproject met als doel het beter scheiden van gft afval.

Kredieten Omschrijving Toelichting

Afgesloten Vervanging binnenwerk ondergrondse papierbakken

Restantbudget overgeheveld naar VANG 2019 Containers

Vervanging ondergrondse glasbakken Restantbudget overgeheveld naar VANG 2019 Containers

(22)

Baten en lasten Natuur en landschap

Wat heeft het gekost?

1 NATUUR EN LANDSCHAP

(bedragen x € 1.000) Rekening

2019 Begroting

2020 Wijziging

Begroting Begroting 2020 na wijziging

Rekening

2020 Verschil 2020

Beleidsthema Groen en water Lasten 2.374 2.035 253 2.288 2.075 213

Baten 5 0 0 0 -373 373

Saldo 2.379 2.035 253 2.288 1.702 585

Beleidsthema Ruimtelijke structuur Lasten 1.203 1.152 546 1.697 1.377 320

Baten -20 -14 0 -14 -38 24

Saldo 1.182 1.138 546 1.683 1.339 344

Beleidsthema Reiniging Lasten 2.573 2.756 75 2.831 2.961 -130

Baten -3.335 -3.684 112 -3.572 -3.499 -73

Saldo -761 -928 187 -741 -538 -203

Programma Lasten 6.150 5.943 873 6.816 6.413 403

Baten -3.350 -3.698 112 -3.585 -3.909 324

Saldo van baten en lasten 2.800 2.245 986 3.230 2.504 727

Reserves Toevoeging 602 0 544 544 636 -92

Onttrekking -59 -59 -84 -143 -143 0

Mutaties reserves 543 -59 460 401 493 -92

Resultaat 3.343 2.186 1.446 3.631 2.996 635

Verrekening reserves programma 1

(bedragen x € 1.000) Rekening

2019 Begroting

2020 Wijziging

Begroting Begroting 2020 na wijziging

Rekening

2020 Verschil 2020

Reserve Onderhoud Klinkenbergerplas Toevoeging 0 0 0 0 0 0

Onttrekking -59 -59 0 -59 -59 0

Saldo -59 -59 0 -59 -59 0

Reserve Omgevingswet Toevoeging 500 0 436 436 436 0

Onttrekking 0 0 0 0 0 0

Saldo 500 0 436 436 436 0

Reserve Groenvoorziening Toevoeging 102 0 108 108 200 -92

Onttrekking 0 0 -84 -84 -84 0

Saldo 102 0 24 24 116 -92

Totaal Toevoeging 602 0 544 544 636 -92

Onttrekking -59 -59 -84 -143 -143 0

Verrekening reserves programma 1 543 -59 460 401 493 -92

De reserve groenvoorziening staat vanaf boekjaar 2020 gepresenteerd onder programma 1 in plaats van programma 3 om een betere samenhang te hebben met de kosten die gedekt worden uit deze reserve.

Verbonden partijen

Verbonden partijen Bijdrage aan programmadoelstellingen Omgevingsdienst West-Holland Uitvoeren van de wettelijke milieutaken.

Gemeente Leiden Inzamelen van diverse huishoudelijke afvalstromen.

(23)

Beleidsindicatoren

Progr. Indicator Eenheid 2020 Meet-

periode

Oegstgeest Nederland Bron BBV/

OEGSTGEEST

Begroting 2017 174 174

1 Fijn huishoudelijk

restafval1 Kg/inwoner

Jaarrekening 2019 166 163

CBS - Statistiek

Huishoudelijk afval BBV

Begroting 2017 74,8% 67,3%

1 In de buurt zijn perken, plantsoenen en parken goed onderhouden

%

Jaarrekening 2019 81,0% n.b.

Veiligheidsmonitor Oegstgeest

Begroting 2017 9,6 10,4

1 De buurt waarin u woont is er in de afgelopen 12 maanden op vooruitgegaan

%

Jaarrekening

Veiligheidsmonitor Oegstgeest

Begroting 2017 9,4 14,1

1 De buurt waarin u woont is er in de afgelopen 12 maanden op achteruitgegaan

%

Jaarrekening

Veiligheidsmonitor Oegstgeest

Begroting 2017 76 70,9

1 De buurt waarin u woont is in de afgelopen 12 maanden gelijk gebleven

%

Jaarrekening

Veiligheidsmonitor Oegstgeest

Begroting 2017 6,7 6,3

1 Schaalscore fysieke

voorzieningen in de buurt Schaal 0-10

Jaarrekening

Veiligheidsmonitor Oegstgeest

Begroting 2020 6 nvt

1 Ranglijst

woonaantrekkelijkheid

Positie

Jaarrekening

Elsevier Oegstgeest

Begroting 2017 80% n.b.

1 In mijn buurt is voldoende groen

%

Jaarrekening 2019 77% n.b.

Inwonersenquête Oegstgeest

Begroting 2017 15% n.b.

1 Heeft u zich de afgelopen 12 maanden actief ingezet voor de leefbaarheid en veiligheid in uw buurt?

%

Jaarrekening

Inwonersenquête Oegstgeest

1) De hoeveelheid restafval per bewoner per jaar (kg).

Prestatie-indicatoren

Programma Omschrijving Begroting

2020

Realisatie

2020 Bron Toelichting

1 Het openbaar groen (met uitzondering van hagen, bosplantsoen en beschoeiingen) en water voldoet op het moment van meten aan beeldkwaliteit CROW B

minimaal 90%

93,7% Onafhankelijke schouw

1 Minimaal 52% gescheiden

inzameling van huishoudelijk afval 52% 51% Eigen afvalregistratie 1 Minimaal 75% gescheiden

inzameling grof huishoudelijk afval 75% 78% Eigen afvalregistratie

(24)

4.1.2 Programma 2 Verkeer en infrastructuur

Beleidsthema Portefeuillehouder Team

Mobiliteit M.E. Huizing Ruimte/Beheer en Onderhoud

Riolering P.A. Glasbeek Beheer en Onderhoud

Waar dit programma over gaat

Dit programma gaat over de verkeerssituatie en de riolering binnen Oegstgeest.

Wij zorgen voor de verkeerssituatie en bereikbaarheid door uitvoering te geven aan het mobiliteitsplan. In het mobiliteitsplan 2017-2027 staat onze visie over deze thema’s en een uitvoeringsplan om knelpunten in het dorp aan te pakken.

Het beheer van riolering is een onderdeel van het omgaan met water in de gehele waterketen. Daartoe is het Integraal Waterketenplan (IWKP) opgesteld in de Leidse regio. #

De gemeentelijke taak is vooral gericht op het inzamelen van stedelijk afvalwater en dit transporteren naar de zuivering en het afvoeren van regenwater naar de open watersytemen of zuivering. Ook het opvangen van de effecten van klimaatveranderingen samen met alle belanghebbenden valt hieronder.

Programmadoelstelling

Een duurzame, bereikbare en veilige woon- en werkomgeving waarbij we zoveel mogelijk op efficiënte, duurzame en milieuverantwoordelijke wijze de openbare ruimte beheren, en op dezelfde manier omgaan met het water in onze leefomgeving in de meest brede zin van het woord.

Beleidsthema Mobiliteit

Subdoelen en behaalde resultaten Mobiliteit

Subdoel 1 Verbeteren van de verkeersveiligheid

Resultaat Voor de Geversstraat is, in het kader van het noodzakelijke wegonderhoud, een plan gemaakt om de weg verkeersveiliger in te richten.

Er zijn nieuwe snelheidsdisplays aangeschaft om weggebruikers bewust te maken van hun rijsnelheid. Voor de Rijnzichtweg-west en Rijnsburgerweg is een ontwerp gemaakt onder meer met het doel de verkeersveiligheid te verbeteren.

Subdoel 2 Behouden van het huidige niveau van bereikbaarheid

Resultaat In de planvorming voor het vervangen van de verkeerslichten op het kruispunt Abtspoelweg/N444 zijn optimalisaties doorgevoerd. In het nieuwe ontwerp voor de aanpassing van de Rijnzichtweg-west en de Rijnsburgerweg is de vormgeving geoptimaliseerd. Nieuwe verkeerslichten zullen efficiënter worden geregeld dan de huidige installatie.

Subdoel 3 Zorg dragen voor voldoende parkeergelegenheid.

Resultaat In 2020 is een nieuwe actuele parkeernota opgesteld, waarin voor het eerst ook aandacht wordt besteed aan fietsen, scooters en afwijkende fietsmodellen. Bouwplannen zoals op de La France-locatie zijn getoetst op de parkeernormen. Het laadpalenbeleid is uitgebreid in de nieuwe parkeernota en er is gezocht naar locaties die geschikt zijn voor laadpleinen met ook snellaadvoorzieningen.

Subdoel 4 Het goed berijd- en loopbaar houden van de wegen fietspaden en voetpaden.

Resultaat In 2020 is op basis van de tweejaarlijkse schouw voor klein onderhoud van fiets- en voetpaden het programma bepaald. Door de stratenmakers zijn herstraat- en hertegelwerkzaamheden uitgevoerd. Tevens zijn aanvullende meldingen van bewoners en belanghebbenden opgepakt.

De Oranjewijk is voor een deel herstraat. De herstraatwerkzaamheden Violenlaan en omgeving zijn begin 2020 afgerond.

Subdoel 5 Onkruidvrij houden van verharding

Resultaat Het onkruid op verharding is duurzaam, zonder chemische bestrijdingsmiddelen, door (mechanisch) borstelen in combinatie met branden uitgevoerd.

Subdoel 6 Openbare verlichting energiearmer maken

Resultaat Het vervangingsprogramma OVL is naar 2021 doorgeschoven. Er zijn in 2020 voorbereidingen getroffen voor de vervanging die in 2021 zal plaats vinden. Een deel van deze vervanging OVL wordt gerealiseerd in de herinrichting van het Oranjepark.

Subdoel 7 Hoofdwegen en belangrijke fietspaden en bruggen berijdbaar houden bij ijzel sneeuw en/of bevriezing.

Resultaat Het gladheidbestrijdingsplan is uitgevoerd en uitgebreid met opgeleverde nieuwbouwgebieden.

(25)

Kredieten Omschrijving Toelichting

Afsluiten Mobiliteitsplan 2017 Snelfietsroute NRG Afgesloten zonder realisatie Mobiliteitsplan 2018 veiligheid A11 Afgesloten zonder realisatie

Vervanging Hendrik van Oort Brug Gerealiseerd met verschrijding van € 14.000

Krediet Duikerbrug Restantbudget overgeheveld naar Verv Duikerbrug Dorp

Doorschuiven

(ouder dan drie jaar) Verv Duikerbrug Dorp Het project vervangen duikerbrug, inclusief uitstaande verplichtingen, is onderhanden, maar loopt vertraging op. Er zijn knelpunten geconstateerd met de ligging van de K&L tracés. Deze moeten eerst worden opgelost voordat aan de bouw van de nieuwe brug kan worden begonnen.

Betreffende investeringskrediet moet open blijven om reeds aangegane verplichtingen te kunnen afhandelen.

VV VOP Geverstraat Voor het onderhoud en wegverbetering van de Geversstraat is afgelopen jaar (2020) het verkeerskundige ontwerp goedgekeurd. Door capaciteitsproblemen en de opzegging van de engineeringsovereenkomst, is de enginering en uitvoering vertraagd.

Parallelweg Rijnzichtweg Noord Voor het project Parallelweg Rijnzichtweg Noord is het verkeerskundige ontwerp nog niet vastgesteld (RO) vanwege o.a. grondaankoop. Daardoor kan de engineering van het project eind 2021 (inschatting) pas starten vanwege een nieuw participatietraject.

Vervanging VRI Rijnsburgerweg/ Floresstraat Voor het project de herinrichting Rijnsburgerweg is het verkeerskundige ontwerp nog niet vastgesteld (RO) vanwege o.a. grondaankoop. Daardoor kan de engineering van het project eind 2021 (inschatting) pas starten vanwege een nieuw participatietraject.

Herinrichting oversteek Geversstraat Voor het onderhoud en wegverbetering van de Geversstraat is afgelopen jaar (2020) het verkeerskundige ontwerp goedgekeurd. Door capaciteitsproblemen en de opzegging van de engineeringsovereenkomst, is de enginering en uitvoering vertraagd/

Geverstraat Rat. Wegbeheer Voor het onderhoud en wegverbetering van de Geversstraat is afgelopen jaar (2020) het verkeerskundige ontwerp goedgekeurd. Door capaciteitsproblemen en de opzegging van de engineeringsovereenkomst, is de enginering en uitvoering vertraagd.

Beleidsthema Riolering

Subdoelen en behaalde resultaten Riolering

Subdoel 1 Duurzaam beschermen van de volksgezondheid (schoon drinkwater en verwerken afvalwater)

Resultaat Dit hebben we gedaan door het afvalwater in te zamelen via het stelsel van riolen en gemalen. Om dit stelsel op het kwaliteitsniveau te houden zijn plannen voor vervanging riolering in ontwikkeling in de wijk Oudenhof. Een deel van het riool langs de Rijnzichtweg wordt van binnenuit vervangen (gerelined). Er is 8 km riool geïnspecteerd en gereinigd en alle gemalen zijn regelmatig gereinigd.

Subdoel 2 Duurzaam beschermen natuur en milieu (bodem, grond- en oppervlaktewater)

Resultaat Het preventief en correctief onderhoud van gemalen is opnieuw aanbesteed. Daarbij gaan we over op risico gestuurd beheer. In de plannen voor de wijk Oudenhof wordt nu al rekening gehouden met de warmtetransitie door het daarvoor benodigde tracé te reserveren.

Subdoel 3 Op peil houden kwaliteit leefomgeving (hemelwater, grondwater; droge voeten)

Resultaat Nadat de discussie over bomen na een lange periode is uitgekristalliseerd is begonnen met het herstraten van de Oranjewijk waarbij geen asfalt meer in de woonstraten terug is gekomen. Eind 2020 was hiervan 60% gereed. We hebben het grondwatermeetnet in stand gehouden.

Kredieten Omschrijving Toelichting

Afsluiten WAP en overdracht polders Afgesloten wegens niet realiseren

Riolering 2017 NRG Gerealiseerd

Riolering 2018 NRG Restantbudget overgeheveld naar Riolering Nieuw Rhijngeest 2020.

Waterkwaliteit Clinckenburgh Niet gerealiseerd

Riolering Nieuw Rhijngeest 2019 Restantbudget overgeheveld naar Riolering Nieuw Rhijngeest 2020.

(26)

Baten en lasten Verkeer en infrastructuur

Wat heeft het gekost?

2 VERKEER EN INFRASTRUCTUUR

(bedragen x € 1.000) Rekening

2019 Begroting

2020 Wijziging

Begroting Begroting 2020 na wijziging

Rekening

2020 Verschil 2020

Beleidsthema Mobiliteit Lasten 2.625 2.741 201 2.942 2.424 517

Baten -109 -55 0 -55 -813 758

Saldo 2.517 2.686 201 2.887 1.612 1.276

Beleidsthema Riolering Lasten 1.687 1.916 121 2.037 1.833 204

Baten -2.349 -2.418 -125 -2.544 -2.458 -86

Saldo -662 -502 -4 -507 -625 119

Programma Lasten 4.312 4.657 322 4.979 4.257 722

Baten -2.457 -2.473 -125 -2.598 -3.271 673

Saldo van baten en lasten 1.855 2.184 197 2.381 986 1.395

Verrekening reserves programma 2 (bedragen x € 1.000)

Rekening 2019

Begroting 2020

Wijziging Begroting

Begroting 2020 na wijziging

Rekening 2020

Verschil 2020

Totaal Toevoeging 0 0 0 0 0 0

Onttrekking 0 0 0 0 0 0

Verrekening reserves programma 2 0 0 0 0 0 0

Verbonden partijen

Dit programma heeft geen verbonden partijen.

(27)

Beleidsindicatoren

Progr. Indicator Eenheid 2020 Meet-

periode

Oegstgeest Nederland Bron BBV/

OEGSTGEEST

Begroting 2017 2,4 16,9

2 Hernieuwbare

elektriciteit1 %

Jaarrekening 2018 4 17,6

Rijkswaterstaat

Klimaatmonitor BBV

Begroting 2017 0,83 0,77

2 In de buurt is het buiten goed verlicht

%

Jaarrekening 2019 0,82 n.b.

Veiligheidsmonitor Oegstgeest

Begroting 2017 0,772 0,681

2 In de buurt zijn de wegen, paden en pleintjes goed onderhouden

%

Jaarrekening 2019 0,76 n.b.

Veiligheidsmonitor Oegstgeest

Begroting 2016 4,3 7,4

2 Ongevallen2 Aantal

per 1.000

inw. Jaarrekening 2020 1,36 2,9

Waarstaatje gemeente.nl - Openbare orde en veiligheid

Oegstgeest

Begroting 2017 0,33 n.b.

2 In mijn buurt is er voldoende parkeergelegenheid/

ervaren van parkeerdruk3

%

Jaarrekening

2019 0,33

Inwonersenquête Oegstgeest

Begroting 2017 0,54 n.b.

2 Hoe vaak heeft u te maken met een onveilige verkeerssituatie in uw buurt? Is er in Oegstgeest een plek die gevaarlijk is voor verkeersdeelnemers?3

%

Jaarrekening

2019 0,59

Inwonersenquête Oegstgeest

Begroting n.b. n.b. n.b.

2 Ervaren verkeersdrukte3 %

Jaarrekening

Inwonersenquête Oegstgeest

1) Hernieuwbare elektriciteit is elektriciteit die is opgewekt uit wind, waterkracht, zon of biomassa.

2) [Opmerkingenthread] U kunt deze opmerkingenthread lezen in uw versie van Excel. Eventuele wijzigingen aan de thread gaan echter verloren als het bestand wordt geopend in een nieuwere versie van Excel. Meer informatie: https://go.microsoft.com/fwlink/?linkid=870924 Opmerking: In de huidige bron zijn alleen de cijfers van mei 2020 t/m december 2020 bekend

3) Wordt meegenomen in de regio-enquête.

Prestatie-indicatoren

Programma Omschrijving Begroting

2020 Realisatie

2020 Bron Toelichting

2 Wegen, straten en pleinen voldoen op het moment van meten aan beeldkwaliteit CROW B

Minimaal 90%

91% Onafhankelijke schouw door een adviesbureau

(28)

4.1.3 Programma 3 Wonen en economie

Beleidsthema Portefeuillehouder Team

Wonen P.A Glasbeek / E.R. Jaensch / M.E. Huizing Ruimte

Werken H.J.T. Nieuwenhuis / M.E. Huizing Beheer en Onderhoud/Ruimte

Programma 3 Wonen en economie

Dit programma gaat over de beleidsvelden wonen, economie en het gemeentelijk vastgoed. Zowel wonen, economie als vastgoed kennen verschillende (maatschappelijke) ontwikkelingen die vragen om ruimte. Er is vraag naar ruimte door inwoners, verenigingen en organisaties die economische en maatschappelijke activiteiten willen ontplooien. De economie versterken we door samen te werken met ondernemers en de regio.

Oegstgeest hoort al jaren tot de allerbeste woongemeente in Nederland, die positie willen we houden en versterken. Voor de woningmarkt en woonruimteverdeling werken we samen met lokale en regionale partners. Tot slot geven wij binnen dit programma invulling aan ons vastgoed- en grondbeleid.

Programmadoelstelling

De inwoners, bedrijven en ondernemers van Oegstgeest een aantrekkelijk woon-, vestigings- en ondernemersklimaat bieden.

Verbonden partijen Bijdrage aan programmadoelstellingen

De vof Oegstgeest aan de Rijn We gaan een aantrekkelijk en kwalitatief hoogwaardig woon- en werkklimaat realiseren.

Beleidsthema Wonen

Subdoelen en behaalde resultaten

Wonen

Subdoel 1 Meer toekomstbestendige en duurzame woningen voor alle inwoners van Oegstgeest.

Resultaat 1 In 2020 heeft de gemeente zich op diverse manieren ingespannen voor meer toekomstbestendige (levensloopbestendige) en duurzame woningen, voor alle inwoners van Oegstgeest. In 2020 zijn er 145 woningen opgeleverd (2019 = 196). Daarmee ligt de gemeente goed op koers om in de kwantitatieve woningbehoefte, zoals benoemd in de woonvisie, te voorzien..

1.1 In de (concept) prestatieafspraken voor 2021 met woningcorporaties en huurdersorganisaties zijn afspraken gemaakt over het verduurzamen van de bestaande woningvoorraad. Het doel van gemiddeld label B in 2021 is reeds bereikt door woningcorporatie MeerWonen, met isolatie van woningen en een actie voor zonnepanelen. Met woningcorporaties is afgesproken om voor nieuwbouw de BENG norm (bijna energie-neutraal) te hanteren.

1.2 In de woonvisie 2020 is de opgave voor wonen en zorg geactualiseerd en vastgesteld. Op basis hiervan is met ontwikkelaars en woningcorporaties voor diverse woningbouwprojecten overleg gevoerd hoe hieraan goed invulling kan worden gegeven. Met MeerWonen zijn we in gesprek om woningen voor speciale doelgroepen (denk aan maatschappelijke zorg of uitstroom uit de GGZ) te realiseren.

1.3 De regionale samenwerking met (overheids)partners is voortgezet: woningeigenaren konden gebruik maken van het Duurzaam Bouwloket, voor ondersteuning bij de verduurzaming van hun woningen. Bovendien is de gemeente Oegstgeest samen met het Duurzaam Bouwloket een wijkgerichte aanpak gestart in Haaswijk en de Morsebel. 

Subdoel 2 We stemmen het woningaanbod af op de behoefte van onze inwoners en de regio.

(29)

Subdoelen en behaalde resultaten

Resultaat 2 Op diverse wijze is gewerkt aan de afstemming van het woningaanbod in Oegstgeest op de behoefte van de inwoners van Oegstgeest en de regio..

2.1 In de woonvisie 2020 is onder meer een doelstelling voor de woningproductie opgenomen; 1200 woningen in de periode 2020 tot 2030. Dit aantal is met de regio afgestemd. Bovendien zijn er normen opgesteld voor de realisatie van sociale huur (minimaal 25%) en middeldure huur/sociale koop (minimaal 25%) in woningbouwprojecten. Op basis hiervan zijn voor de woningbouwprojecten die in procedure zijn, afspraken gemaakt met de woningcorporaties en de ontwikkelaars over het realiseren van voldoende betaalbare woningen voor de lage- en middeninkomens, conform deze normen, waarbij wel rekening is gehouden met al eerder afgesloten overeenkomsten tussen partijen. Met de woningcorporaties zijn de afspraken over de huisvesting van bijzondere doelgroepen voor 2021 gecontinueerd (concept-prestatie afspraken). Daarnaast is in 2020 overleg gevoerd met marktpartijen over aanvullende tijdelijke huisvesting van bijzondere doelgroepen.

Ten behoeve de bouw van voldoende woningen, in combinatie met het versterken van het dorpse en groene karakter van Oegstgeest, is bovendien input geleverd voor een ruimtelijk afwegingskader, dat de gemeente ontwikkelt. In dit kader worden ook de wensen en eisen voor wonen en zorg meegenomen. Besluitvorming over het ruimtelijk afwegingskader is in de eerste helft van 2021 voorzien.

2.2 In 2019 is een woningmarktanalyse uitgevoerd. Deze is begin 2020 door het college vastgesteld. De raad is over de uitkomsten geïnformeerd. De woningmarktanalyse vormde de basis voor een aangepaste woonvisie. In mei 2020 heeft de gemeenteraad de Woonvisie Oegstgeest 2020-2030 vastgesteld. In 2020 zijn de uitkomsten vertaald in ambtelijke concepten voor een

doelgroepenverordening, geactualiseerde beleidsregels stimulering sociale woningbouw en een huisvestingsverordening. Participatie en besluitvorming hierover is in de eerste helft van 2021 voorzien.

2.3 De regionale afspraken over de verdeling van de nieuw te bouwen woningtypen, het percentage sociale woningbouw en de huisvesting van bijzondere doelgroepen, zijn gemonitord. Aanpassingen in de woningbouwplanning zijn afgestemd met de regiogemeenten in de Leidse Regio, en zijn vervolgens opgenomen in de regionale woningbouwplanning van Holland Rijnland.

2.4 In 2020 zijn er diverse informatieverzoeken voor een starterslening geweest, en er zijn twee startersleningen verstrekt. In 2021 wordt de starterslening geëvalueerd en, indien nodig, aangepast. Een eventueel voorstel voor een aangepaste versie zal dan aan de raad worden voorgelegd. Verder dient de overeenkomst met SVn te worden aangepast in 2021.

2.5 Met ontwikkelaars is afgesproken dat zij bij de realisatie van sociale huurwoningen bij voorkeur samenwerking zoeken met woningcorporaties. Dit is echter geen verplichting. In meerdere projecten is inmiddels in een anterieure overeenkomst vastgelegd dat de ontwikkelaar samenwerking zoekt met een toegelaten instelling. In twee deelplannen in Nieuw Rhijngeest heeft de gemeente in 2020 de dialoog tussen de betreffende ontwikkelaars en woningcorporatie MeerWonen gefaciliteerd. Deze partijen hebben het voornemen om in 2021 een intentieovereenkomst over de samenwerking te sluiten.

2.6 In 2020 is gewerkt aan de actualisering van de beleidsregels stimulering sociale woningbouw. Deze regels bepalen welke vergoeding een partij ontvangt/betaalt indien een partij meer/minder sociale (huur)woningen realiseert dan de vastgestelde norm. Belangrijke wijzigingen zijn dat de afkoopmogelijkheid wordt beperkt tot kleinere woningbouwprojecten (tot 12 woningen). Ook worden de regels uitgebreid naar middeldure huur/sociale koop en wordt de berekening van de afkoop/bijdrage marktconform. In de eerste helft van 2021 is participatie en besluitvorming voorzien.

Beleidsthema Economie

Subdoelen en behaalde resultaten

Economische ontwikkeling

Subdoel 1 Facilitering van bedrijven op De Boeg en Bio Science Park

Resultaat De Boeg is al bijna volgebouwd. De bereikbaarheid van De Boeg blijft een

belangrijk aandachtspunt.

Subdoel 2 Versterking van het regionale vestigingsklimaat.

Resultaat De bedrijventerreinenstrategie is vastgesteld, in het najaar is gestart met

het uitvoeringsplan. De Retailvisie is na drie jaar geëvalueerd en er is een retailmonitor opgezet. Nieuwe projecten en projecten in de aanjaagfase (oriëntatiefase) krijgen vorm en hebben vooral de focus op de aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt. Het project Circulair bouwen zit nog in de aanjaagfase. Het convenant voor het Expat Centre is verlengd tot 1-1-2022.

Subdoel 3 Versterking van het Leiden Bio Science Park, ontwikkeling van het

Oegstgeester gedeelte.

Resultaat De stichting LBSP is in januari gestart en werkt met veel ambitie aan

de transformatie van het LBSP naar een innovatiedistrict. Op het Oegstgeester deel van het Bio Science Park is de Europese hoofdvestiging van Dupont geopend, Galapagos is druk aan het bouwen. Het gebouw van Biopartner 5 dat faciliteiten aanbiedt aan startende en groeiende ondernemers die onderzoek doen voor de ontwikkeling van medicijnen en vaccins, nadert zijn voltooiing.

Subdoel 4 Oegstgeest op de kaart zetten en houden.

Resultaat De activiteiten over de periode 2017 – 2020 van Dorpsmarketing zijn

geëvalueerd en de raad heeft haar waardering hiervoor uitgesproken en unaniem ingestemd met een verlenging van de subsidie voor de komende drie jaar. Een belangrijk initiatief van Dorpsmarketing is de actie “koop lokaal” om de winkeliers te steunen die een zeer zwaar jaar hebben doorgemaakt. Dorpsmarketing ondersteunt de werkgroep Fairtrade op het gebied van communicatie. Door de coronacrisis konden veel activiteiten op het gebied van Fairtrade niet plaatsvinden.

Markt

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

• Zijn de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties over 2019 in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand gekomen

• zijn de in de jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties over 2020 in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand gekomen

• zijn de in de jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties over 2020 in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand gekomen

▪ zijn de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties over 2020 in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand gekomen in

 Zijn de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties over 2020 in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand gekomen

» Zijn de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties over 2019 in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand gekomen

• zijn de in de jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties over 2017 in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand gekomen

• zijn de in de jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties over 2018 in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand gekomen