Gezond, Veilig en Prettig werken in het Jeroen Bosch Ziekenhuis

(1)

Gezond, Veilig en Prettig werken in het Jeroen Bosch Ziekenhuis

Het JBZ wil een ziekenhuis zijn waar het gezond, veilig en prettig werken is. Het voorkomen dat medewerkers ziek worden door de arbeidsomstandigheden (Arbo) heeft prioriteit.

Wie is verantwoordelijk voor goede arbeidsomstandigheden?

Uw leidinggevende is verantwoordelijk voor de zorg voor goede arbeidsomstandigheden op de afdeling. Het Jeroen Bosch Ziekenhuis werkt met Arbo- en Milieucontactpersonen.

Dit zijn medewerkers van de afdeling die leidinggevenden ondersteunen bij de aandacht voor de arbeidsomstandigheden en het milieu. Zij zijn op de hoogte van de risico’s op de afdeling en de maatregelen, richtlijnen en procedures.

Wat verwachten we van u?

Om ervoor te zorgen dat de arbeidsomstandigheden binnen het JBZ veilig blijven, is de inzet nodig van iedere medewerker. Daarom verwachten we ook uw inzet:

- U zorgt dat u op de hoogte bent en blijft van de risico’s op de afdeling.

- U houdt zich aan de gegeven instructies en voorschriften.

- Wordt u tijdens het werk geconfronteerd met ongevallen, bijna ongevallen, onveilige situaties, agressie of geweld? Meld dit bij uw leidinggevende en vul het MIM (melding incidenten medewerkers) formulier in. Door analyse van incidenten kan herhaling voorkomen worden en kunnen procedures of voorschriften worden bijgesteld.

- Houd u aan de omgangs- en gedragsregels zoals deze omschreven zijn in de folders: ‘Ongewenst gedrag’, ‘Alcohol- en drugsgebruik op het werk’ en ‘ de Huisregels’.

Wat kunt u doen als uw werk klachten veroorzaakt?

Heeft u klachten en denkt u dat deze door het werk worden veroorzaakt of vraagt u zich af of u wel veilig werkt? Bespreek dit met uw leidinggevende en/of vraag advies aan bij de Arbo- en Milieucontactpersoon van uw afdeling. Heeft u hierna nog vragen en wilt u dat er iemand naar uw werkplek komt kijken? Vraag een werkplekonderzoek aan via intranet of maak een afspraak bij de bedrijfsarts.

Ook als u geen klachten heeft of verzuimt maar wel vragen heeft over werk en gezondheid, kunt u hier terecht.

Wat moet u doen als u ziek bent?

- Neem contact op met uw leidinggevende. Kijk samen wat u eventueel wél kan.

- Maak met uw leidinggevende afspraken over contactmomenten en terugkeer.

- Doe alles om zo snel mogelijk het (eigen) werk te hervatten.

- Indien dat gevraagd wordt, moet u op het spreekuur komen van de bedrijfsarts of de ondersteuner bedrijfsarts.

- Maak eventueel zelf een afspraak met de bedrijfsarts of ondersteuner bedrijfsarts.

Meer informatie over verzuim?

Kijk op intranet of neem contact op met team Arbo en Verzuim, tel. 3939.

(2)

De meest voorkomende risico’s in het ziekenhuis

Het werken in een ziekenhuis brengt specifieke risico’s met zich mee. In onderstaand overzicht staan de belangrijkste genoemd. Ga na met welk risico u tijdens uw

werkzaamheden geconfronteerd kunt worden, informeer u over

beschermingsmaatregelen, richtlijnen en procedures bij uw leidinggevende of Arbo- en Milieucontactpersoon en lees de vermelde informatiebronnen.

- Beeldschermwerk - Fysieke Belasting

- Schokkende gebeurtenissen - Agressie, Geweld en Intimidatie - Ongewenst gedrag

- Gevaarlijke stoffen - Biologische Agentia - Huidklachten - Lawaai - Straling - Veiligheid

- Bijzondere groepen - Milieu

Beeldschermwerk

Voor wie is het van belang?

Iedereen die meer dan twee uur per dag aan een beeldscherm werkt.

Welke risico’s zijn er?

Het langdurig, bewegingsarm, ergonomisch onaangepast en gespannen werken met beeldschermen, toetsenborden en bureauaccessoires kan leiden tot klachten aan arm, pols, nek en schouder.

Wat kunt u doen?

- Zorg voor afwisseling en beweging.

- Werk ergonomisch aangepast en ontspannen.

Meer informatie over de risico’s van beeldschermwerk?

In de Folder ‘ Tips voor beeldschermgebruikers ‘

leest u hoe u veilig kunt werken en klachten kan voorkomen.

Klachten? Onderneem actie

- Raadpleeg de Arbo- en Milieucontactpersoon of de Ergocoach van uw afdeling.

- Vraag een werkplekonderzoek via intranet.

Heeft u problemen met het lezen van de letters op het beeldscherm?

Wellicht komt u in aanmerking voor een beeldschermbril. Heeft u een bril? Ga eerst na of deze nog voldoet. Zie intranet voor de procedure aanvraag Beeldschermbril.

(3)

Fysieke belasting

Voor wie is het van belang:

Voor iedereen die regelmatig tilt, duwt, trekt, reikt of langdurig in dezelfde houding staat of zit.

Fysieke overbelasting kan leiden tot klachten aan het bewegingapparaat.

Wat kan u doen?

- Zorg voor afwisseling - Gebruik hulpmiddelen - Gebruik de goede technieken Meer informatie?

- Informeer bij de Arbo- en Milieucontactpersoon of de Ergocoach van de afdeling. Ergocoaches zijn medewerkers van de afdeling met het aandachtsgebied fysieke belasting.

- Schrijf u in voor een til-les.

Klachten? Onderneem actie

- Raadpleeg de Arbo- en Milieucontactpersoon of de Ergocoach van uw afdeling.

- Vraag een werkplekonderzoek aan via intranet.

- Terugkerende rugklachten? Maak een afspraak bij ondersteuner bedrijfsarts of bedrijfsarts en informeer naar het graded activity programma. Een training voor medewerkers met terugkerende rugklachten. Meer informatie vindt u in de folder Graded Activity.

Schokkende gebeurtenissen

Alle medewerkers kunnen met een schokkende gebeurtenis geconfronteerd worden.

Medewerkers met veel patiëntencontacten lopen meer risico.

Wat zijn schokkende gebeurtenissen Een schokkende gebeurtenis kan zijn:

- Directe confrontatie met een patiënt of bezoek in de vorm van agressie, geweld, intimidatie of ongewenst gedrag.

- Confrontatie met omstandigheden rond de patiënt zoals confrontatie met verdriet en leed, fouten maken met ernstige gevolgen, besluitvorming over euthanasie of

reanimatie.

Een goede opvang na een schokkende gebeurtenis is belangrijk. Op de afdeling moet ruimte zijn om hierover te praten. De beste opvang vindt plaats door collega’s en leidinggevenden.

(4)

Soms is de opvang door collega’s of leidinggevenden niet voldoende. U kunt dan terecht bij een van de leden van het peer supportteam. Dit zijn collega’s die geschoold zijn om bij grote of kleine incidenten gesprekken te voeren met collega’s die een schokkende ervaring hebben gehad.

Meer informatie?

Aanvraag voor een peer support kan via het Aanvraagformulier voor ondersteuning of mail naar peersupport@jbz.nl .

Algemene informatie is te lezen in de folder ‘Omgaan met schokkende gebeurtenissen’.

Agressie, Geweld en Intimidatie

Alle medewerkers kunnen met agressie, geweld of intimidatie geconfronteerd worden.

Medewerkers met veel patiëntencontacten lopen meer risico.

Agressie, geweld of intimidatie kan lichamelijke en sociale gevolgen hebben, maar ook psychische aandoeningen veroorzaken, zoals een burn-out, overspanning, depressie of posttraumatische stressstoornis.

- Informeer op de afdeling naar de afspraken. Welke afspraken zijn er over wat u wel en niet hoeft te accepteren van patiënten of bezoek, en van elkaar. Vraag aan collega’s hoe zij grenzen aangeven en wat u kunt doen op het moment dat u met agressie, geweld of intimidatie geconfronteerd wordt.

- Meld incidenten altijd bij uw leidinggevende, bespreek ze met uw leidinggevende en/of collega’s.

- Vul het MIM (Melding Incidenten Medewerkers) formulier in.

- Neem na een incident zonodig contact op met een van de leden van peer supportteam.

Meer informatie

In de folder ‘Huisregels JBZ’ staat te lezen wat we in het JBZ niet accepteren van patiënten, bezoek en collega’s.

Ongewenst gedrag

Voor wie van belang?

Iedereen die in het Jeroen Bosch Ziekenhuis werkt.

Wat verstaan we onder ongewenst gedrag?

Seksuele intimidatie, agressie, geweld en discriminatie tussen medewerkers onderling in het JBZ. Niemand hoeft te accepteren dat zijn of haar grenzen worden overschreden.

(5)

Wanneer u met ongewenst gedrag van iemand die werkzaam is in het JBZ te maken krijgt, in welke vorm dan ook, kunt u hulp inroepen van een collega of leidinggevende. Als het niet lukt om met de hulp tot een oplossing te komen, kan bedrijfsmaatschappelijk werk

ingeschakeld worden. De bedrijfsmaatschappelijk werkers hebben een onafhankelijke rol. Zij kijken met u mee hoe met dit probleem om te gaan en welke mogelijke stappen gezet kunnen worden.

Het JBZ heeft ook een vertrouwenspersoon ongewenst gedrag aangesteld. Als u zich niet gehoord voelt binnen de organisatie, kunt u contact opnemen om een afspraak te maken met Gonny Driessen via tel. 06 109 38093 of g.driessen@gimd.zorgvandezaak.nl De vertrouwenspersoon doet niets buiten u om. Als u niet wilt dat uw verhaal verder komt, dan gebeurt dat ook niet.

Meer informatie?

Lees de folder ‘Ongewenst gedrag.‘

Gevaarlijke stoffen

Alle medewerkers in het JBZ kunnen met gevaarlijke stoffen in aanraking komen.

Medewerkers van onderstaande afdelingen lopen meer risico:

- Magazijn en schoonmaak (schoonmaak- en desinfectiemiddelen) - Technische service (gassen, lijm, kit en verf)

- Laboratorium (chemicaliën)

- Functieafdelingen (desinfectiemiddelen)

- Verpleegafdelingen (medicatie, medische gassen) - Transportafdeling (gevaarlijk afval)

Wat zijn gevaarlijke stoffen?

Gevaarlijke stoffen zijn te herkennen aan de verpakking met gevaarsymbolen, zoals licht ontvlambaar, bijtend, giftig, schadelijk, irriterend of schadelijk voor het milieu. Gevaarlijke stoffen kunnen ook vrijkomen als rook, nevels, stof, gassen en dampen. De restanten en lege verpakkingen van gevaarlijke stoffen moeten behandeld worden als gevaarlijk afval.

Risico’s zoals giftig, bijtend, ontvlambaar, schadelijk en irriterend staan aangegeven op de verpakking en op werkplekinstructiekaarten. Op de afdeling moet een overzicht zijn om welke stoffen het gaat en met welke risico’s voor uw gezondheid en het milieu u rekening moet houden.

Informeer op de afdeling met welke gevaarlijke stoffen er gewerkt wordt. Lees de veiligheidsvoorschriften, vermijd contact en gebruik afscherming, afzuiging en de voorgeschreven persoonlijke beschermingsmiddelen. In de veiligheidsvoorschriften staat tevens wat u moet doen bij het ongewenst vrijkomen van de stoffen. De

beschermingsmaatregelen zijn er om de gezondheid van uzelf, collega’s, bezoekers en patiënten en het milieu te beschermen.

Meer informatie

(6)

Meer informatie is beschikbaar bij de Arbo & Milieucontactpersoon en in de Leidraad

‘Beheersplan Gevaarlijke stoffen.’ In de gevaarlijke stoffen applicatie zijn

veiligheidsinformatiebladen en werkplekinstructiekaarten te vinden: Gevaarlijke stoffen applicatie

Biologische Agentia

Alle medewerkers in het JBZ die in contact komen met patiënten of patiëntenmateriaal.

Wat zijn biologische agentia?

Biologische agentia zijn alle micro-organismen (bacteriën, schimmels, parasieten en dergelijke) waar men door de uitvoering van het werk mee in aanraking kan komen. Denk hierbij aan contact met besmet afval, riolering en vervuild linnen/beddengoed;

patiëntenmateriaal zoals bloed, sputum, urine, weefselvocht; contact met een besmettelijke patiënt via huid, uitgeademde lucht of diathermische rook.

Welke risico’s zijn er voor u?

Door biologische agentia kunt u besmet raken en ziek worden.

Welke risico’s zijn er voor de patiënt?

Verspreiding van medewerker naar patiënt kan ook voorkomen. Afhankelijk van de functie die u gaat uitoefenen wordt u uitgenodigd voor een arbeidsgezondheidskundige screening.

Tijdens deze screening wordt bepaald of u mogelijk drager bent van bepaalde ziekteverwekkers en in hoeverre u bepaalde antistoffen heeft. Zonodig wordt u een vaccinatie aangeboden. Voor sommige functies is een hepatitis B vaccinatie verplicht.

Informeer naar de specifieke risico’s op uw afdeling. U bent verplicht volgens de richtlijnen van de afdeling Hygiëne en Infectiepreventie te werken. Gebruik de daarin voorgeschreven beschermingsmiddelen zoals handschoenen, mondkapjes, spatschermen en schorten.

Indien u in contact bent gekomen met biologische agentia, bijvoorbeeld door prik- of spatincident kunt u direct (dag en nacht) contact opnemen met de afdeling Hygiëne en Infectiepreventie: tel 3388.

Meer informatie

Op de intranetpagina ‘ Arbeidsgezondheidskundige screening ’ leest u meer over de verschillende micro-organismen waarmee u in contact kan komen. Hier wordt ook verwezen naar meer uitgebreide informatie over Medewerkersveiligheid en Biologische Agentia bij de MBA protocollen. Zo handelt MBA 2.14 Werken met besmettelijke aandoeningen. De hygiënerichtlijnen staan op Zenya. De hygiënecontactpersoon van de afdeling en de afdeling Hygiëne en Infectiepreventie kunnen u hier nader over informeren.

(7)

Huidklachten

Voor wie is het van belang

Medewerkers die veel in aanraking komen met water, zeep en zwak irriterende stoffen zoals alcohol.

Hoe ontstaan huidklachten

Eczeem komt nogal eens voor bij ‘nat werk’. Het is de belangrijkste huidaandoening in het ziekenhuis. Dit is te voorkomen door de huid goed vet te houden.

Lawaai

Medewerkers van de afwaskeuken, gipskamer en werktuigbouwkundig medewerkers en medewerkers die gebruik maken van bijv. zaagmachines en slijptollen.

Wat is lawaai?

Lawaai is een gemiddeld gewogen geluidsniveau boven de 80 decibel: 80 dB(a). Dit is ongeveer het geluidsniveau waarbij je een gesprek op één meter afstand niet meer goed kunt verstaan.

Door lawaai kunt u op termijn gehoorschade oplopen. Op basis van de duur en hoogte van de blootstelling aan lawaai wordt gekeken of er maatregelen nodig zijn. Bij een structurele blootstelling boven de 80 dB(a) dient u over gehoorbescherming te beschikken en krijgt u de gelegenheid om periodiek uw gehoor te testen.

Gebruik de verstrekte beschermingsmiddelen. Vermoedt u dat het geluidsniveau tijdens uw werkzaamheden te hoog is? Vraag een werkplekonderzoek aan via intranet.

Gehoortest

Werknemers die werken bij een gewogen geluidsniveau boven 80 dB(a) kunnen een gehoortest laten doen in het JBZ. Deze gehoortesten worden periodiek bij de risicogroepen uitgevoerd.

(8)

Straling

Alle medewerkers die met straling werken. Een specifiek risico is er voor radiologisch werkenden, categorie A.Dit zijn:

- Cardiologen, aio's cardiologie en het assisterend personeel bij de hartcatheterisaties.

- Nucleair geneeskundigen die de therapeutische schildklierslokken/-injecties geven met I- 131.

- Interventieradiologen, de aio's radiologie in de periode dat zij interventies doen en de röntgenlaboranten die assisteren bij die interventies.

Wat is straling?

Ioniserende straling: röntgenstraling en radioactieve stoffen van bijv. nucleaire

geneeskunde. Niet ioniserende straling: bijvoorbeeld lasers en elektromagnetische velden en –straling.

Door ioniserende straling heeft u bij een hoge dosis een verhoogde kans op stralingsziekte of kanker.

Lasers kunnen verbranding en oogschade veroorzaken.

Elektromagnetische velden en -straling kunnen de werking beïnvloeden van actieve elektromedische implantaten zoals pacemakers en neurostimulatoren

Elke vorm van straling vereist specifieke veiligheidsmaatregelen. Informeer hiernaar op de afdeling. Gebruik de voorgeschreven beschermingsmiddelen en afschermingen en volg de aanwezige werkvoorschriften.

Loodschermen en loodschorten zijn de belangrijkste beschermingsmiddelen bij

ioniserende straling. Van medewerkers die geregeld in aanraking komen met deze straling wordt de stralingsdosis regelmatig gecontroleerd.

Laserveiligheidsbrillen beschermen afdoende tegen potentieel oogletsel.

In het ziekenhuis is een stralingsdeskundige werkzaam en zijn er commissies voor straling- en laserveiligheid. De deskundigen zijn te bereiken via MICT.

Stralingskeuring

De A-werkers krijgen bij indiensttreding en jaarlijks een stralingskeuring aangeboden. Zij zijn verplicht hieraan deel te nemen.

(9)

Veiligheid

Voor alle medewerkers in het JBZ.

Wat is veiligheid?

Veiligheid heeft betrekking op de maatregelen en voorzieningen om ongelukken en schade aan de gezondheid door incidenten te voorkomen. Onveilige situaties kunnen ontstaan door apparatuur of machines op een niet juiste manier te gebruiken. Maar ook door onvoorziene omstandigheden kan brand, een ongeval of een gevaarlijke situatie ontstaan. Denk aan het lekken van een gevaarlijke stof of verbouwingswerkzaamheden.

(acuut) fysiek letsel, verbranding of verstikking.

Om veilig te werken met machines of apparaten:

- Informeert u zich over de veiligheidsrisico’s op uw afdeling.

- Werkt u volgens de richtlijnen.

- Gebruikt u alle voorzieningen, apparatuur en machines zoals ze bedoeld zijn.

- Gebruikt u de voorzieningen zoals veiligheidskasten, ventilatiesystemen voor gevaarlijke stoffen, kappen en schermen op machines op de juiste manier.

- Draagt u de voorgeschreven persoonlijke beschermingsmiddelen:

handschoenen, schorten, gezichtsmaskers, filtermaskers en veiligheidsschoenen.

- Meldt u defecten en afwijkingen bij uw leidinggevende.

Om bij calamiteiten zo effectief mogelijk te handelen zorgt u ervoor dat u:

- Weet hoe juist te handelen bij een calamiteit.

- Op de hoogte bent van de alarmnummers.

- Weet waar de nooduitgangen en vluchtroutes zijn en houdt u deze vrij.

- Weet wat u moet doen in geval van ontruiming.

- Weet waar blusmiddelen zijn.

Meer informatie

Op elke afdeling hangt een kalender met noodprocedures en alarmnummers en een plattegrond met de vluchtroutes, nooduitgangen en blusmiddelen.

Meer informatie bij de Arbo en Milieucontactpersoon of de bedrijfshulpverlener van uw afdeling.

(10)

Bijzondere groepen

Zwangeren

Tijdens de zwangerschap en na de bevalling moet rekening gehouden worden met een verminderde belastbaarheid. Lees meer hierover in de folder ‘Kinderwens, zwangerschap en post partum periode

Milieu

De activiteiten van het ziekenhuis hebben invloed op het milieu door gebruik van energie, water, materialen, gevaarlijke stoffen en vervoer en alle emissies en afvalstromen die daarbij vrij komen. Er gelden richtlijnen voor het vervoer, opslag en afvoer van gevaarlijke stoffen.

Op de afdeling is een milieustraat en een afvalwijzer hoe de verschillende afvalstromen, zoals papier, glas, klein gevaarlijk afval, ziekenhuisafval en restafval gescheiden moeten worden. Hoe beter het afval wordt gescheiden, hoe meer kosten er bespaard kunnen worden!

Meer informatie

Kijk op de ‘Afvalwijzer ‘ en op intranetpagina Milieu. Vraag de Arbo- en Milieucontactpersoon of neem contact op met de milieucoördinator.

Actuele informatie:

Lees het laatste nieuws en meer informatie over de arbeidsomstandigheden op JBZ intranet en op Zenya.