Bijlage II: Aanbodanalyse van de lijmmachine over de periode januari-juni 2006

I

B

Bijlage I: SMED analyse

Bijlage II: Aanbodanalyse van de lijmmachine over de periode januari-juni 2006 Bijlage III: Overzicht materiaalkosten en voorraadkosten

Bijlage IV: Berekening rentepercentage

Bijlage V: Overzicht aantal omstellingen behorende bij de aanbodgegevens uit de periode januari-juni 2006

II

Bijlage I: SMED analyse

SMED analyse binnen Besin

In de onderzochte omgeving is de omsteltijd afhankelijk van een aantal factoren, zoals de vaardigheden van de machinevoerder, de motivatie van de machinevoerder, kwaliteit van het papier, aanwezigheid van de materialen en storingen op de machine. De gedragingen van het personeel en de technische storingen zijn bij het management bekend gemaakt. Deze twee factoren worden verder niet besproken, omdat mijn technische kennis van de lijmmachine enerzijds, en mijn invloed op het gedrag van de machinevoerders anderzijds minimaal zijn.

De omsteltijd voor de verschillende blokken is relatief groot en gelijk voor alle blokken.

Dit komt omdat de gereedschappen voor elk bloktype verschillend zijn en het verwisselen van de gereedschappen relatief veel tijd kost.

In §4.2.1 is geschreven dat de eerste drie stappen van de SMED methode relevant zijn voor dit onderzoek:

1. het in kaart brengen van alle activiteiten;

2. beoordelen welke activiteiten in de externe omsteltijd verricht kunnen worden;

3. activiteiten middels technische verbeteringen versnellen of terugdringen.

Deze drie stappen zullen nu worden besproken.

Stap 1: Het in kaart brengen van alle activiteiten

Voor het in kaart brengen van alle activiteiten is gebruik gemaakt van observatie en interviews. Helaas is er tijdens de uitvoering van het onderzoek geen observatie geweest van een volledige omstelling, omdat de omstellingen op willekeurige tijdstippen plaatsvinden. Meestal werd er omgesteld tijdens een ploegwisseling, en deze tijdstippen vallen buiten kantoortijden. De meeste informatie is dus verkregen middels interviews.

III

Omschrijving activiteit Duur activiteit (min)

Walsen vervangen en controleren 15

Machine afstellen 30

Lijmbuizen vervangen en instellen 30 Controleren en vervangen van papierrollen 20 Controleren en stellen van de zijgeleiders 15 Papierrollen aan elkaar bevestigen 5 Aanvoeren van materiaal (papier, pallets, lijm) 3

Vervangen van volle pallets 5

Controleren van de juiste stapeling 0.5

Aanmengen lijm 20

Schoonmaken lijmbuizen 10

Gereedschap klaarleggen 2

Papierrollen wisselen 2

Kwaliteit checken 5

Storingen verhelpen variabel

Proces monitoren continu

Tabel 1: Activiteiten op de lijmmachine

Stap 2: Beoordelen welke activiteiten in de externe omsteltijd verricht kunnen worden Met behulp van de machinevoerders is beoordeeld welke activiteiten uitgevoerd kunnen worden, terwijl de machine doordraait. Uit deze interviews bleek dat twee op de drie

machinevoerders het liefst de activiteiten uitvoeren in de interne omsteltijd. De kans op het optreden van kwaliteitsfouten is altijd aanwezig, en als de machinevoerder bij het lijmproces staat, kan hij meteen ingrijpen. In tabel 15 zijn de activiteiten opgenomen die uitgevoerd moeten worden in de externe omsteltijd.

Activiteiten externe omsteltijd Duur activiteit (min) Aanvoeren van materiaal (papier, pallets, lijm) 3

Vervangen van volle pallets 5

Controleren van de juiste stapeling 0.5

Aanmengen lijm 20

Schoonmaken lijmbuizen 10

Gereedschap klaarleggen 2

Controleren en vervangen van papierrollen (per twee) 20

Kwaliteit checken 5

Proces monitoren continu

Tabel 2: Uitkomsten interview: activiteiten uit de externe omsteltijd

IV

De overige activiteiten kunnen niet uitgevoerd worden in de externe omsteltijd, en worden uitgevoerd in de interne omsteltijd (tabel 16).

Activiteiten interne omsteltijd Duur activiteit (min) Walsen vervangen en controleren 15

Machine afstellen 30

Lijmbuizen vervangen en instellen 30 Controleren en stellen van de zijgeleiders 15 Papierrollen aan elkaar bevestigen 5

Papierrollen wisselen 2

Storingen verhelpen variabel

Tabel 3: Uitkomsten interview: activiteiten uit de interne omsteltijd

De overgebleven activiteiten uit de interne omsteltijd kunnen alleen uitgevoerd worden indien de machine stil staat. De totale interne omsteltijd bedraagt per keer 1.5 uur, wat overeen komt met een productieverlies van ongeveer 19 blokken. Het vervangen van de papierrollen vindt plaats tussen de omstellingen door. Het gemiddelde aantal omstellingen per week bedraagt ongeveer negen keer, wat overeen komt met 13.5 uur omstellen.

Stap 3: Activiteiten middels technische verbeteringen versnellen of terugdringen.

Zowel menselijke als technische factoren zijn van invloed op de duur van de activiteiten, en daarmee het benutten van de capaciteit. Zoals in de inleiding al is genoemd, verschilt de

betrokkenheid bij het proces van de machinevoerders onderling. Dit resulteert in een lagere benutting van de capaciteit op de lijmmachine. Een verbeteringsslag zou gemaakt kunnen worden door het management de machinevoerders meer te betrekken bij het efficiënt benutten van de beschikbare capaciteit. Het management zou een draaiboek kunnen opstellen met daarin alle activiteiten die uitgevoerd moeten worden en wanneer.

De meeste activiteiten die uitgevoerd worden, zijn handmatige handelingen. De kans op kwaliteitsfouten en storingen neemt toe, omdat de machinevoerders de handelingen verschillend uitvoeren. Door de verschillende handmatige handelingen te automatiseren, wordt het mogelijk om de menselijke fouten te reduceren. Het aantal storingen kan dan terug gedrongen worden en de snelheid van de activiteiten kan verhoogd worden.

Oplossingen voor het terugdringen van de menselijke fouten, zijn bekend bij het management. De productiemanager buigt zich over dit soort vraagstukken. Echter zijn deze verbeteringen nog niet uitgevoerd, omdat er geen ruimte is voor investeringen. Het onderzoek is gericht op het beter benutten van de capaciteit van de lijmmachine en daarom is één technische oplossing, die van invloed is op de interne omsteltijd, uitgewerkt.

V

Automatiseren papierwissel

Voordat een run begint worden er vier papierrollen geplaatst. Er zijn twee rollen per keer in gebruik. Hiervan kunnen ongeveer 30 blokken geproduceerd worden. Vervolgens worden de andere twee rollen aan het papier geplakt en gaat de productie door.

In de huidige situatie vindt het ophangen van de papierrollen plaats in de interne omsteltijd.

In de SMED analyse is het vervangen van de rollen geplaatst in de externe omsteltijd. In principe kan het vervangen van de rollen plaatsvinden in de externe omsteltijd. De machinevoerders verrichten deze activiteit toch in de interne omsteltijd omdat ze er dan verzekerd van zijn dat er geen fouten of storingen optreden. Indien het ophangen van de rollen plaatsvindt in de externe omsteltijd gaat de output met ongeveer 13 % omhoog. Immers, 100 blokken/8 uur, 12.5 blokken/uur, vier rollen levert een productie op van 60 blokken, het vervangen van vier rollen duurt ongeveer 40 min (= acht blokken). Dit komt overeen met een verlies van ongeveer 13 % en dat is een belangrijk winstpunt.

Voor het automatiseren van de papierwissel kan geïnvesteerd worden in een vliegende rolwissel. Deze zogenaamde ‘Splicer’ heeft een aantal voordelen:

- afvalreductie: de machine hoeft nu niet meer stil te staan, en de blokken kunnen nu volledig opgedraaid worden;

- productietoename: de machine hoeft niet meer stilgezet te worden voor het verwisselen van de rollen en daarmee neemt het productievolume toe;

- ontlasting: de machinevoerder hoeft nu niet meer de rollen handmatig aan elkaar te plakken en heeft daardoor meer tijd voor andere dingen.

De ‘Splicer’ is op dit moment de investering die het meeste rendement oplevert. Echter vergt deze ‘Splicer’ een investering van 150.000-250.000 euro. In tabel 17 staan globaal de kosten en opbrengsten van de Splicer vermeld.

Puur gelet op een investering van 250.000 euro en een jaarlijkse positieve kas instroom van 35.833 euro, is de investering na zes jaar terug verdiend. Alle extra bijkomstigheden zijn niet in deze berekening meegenomen. Wordt er vanuit de bottlenecksituatie geredeneerd dan levert de investering in de Splicer een outputverhoging op van ongeveer 13 %. Dit percentage komt overeen met een gemiddelde outputverhoging van acht blokken per dag, 40 blokken per week.

Indien Besin naast de investering in de buffer ook zou investeren in de Splicer, levert dit per week een capaciteituitbreiding op ongeveer 100 blokken.

VI

Hoeveelheid Eenheid

Productiegegevens productie 300 blokken/dag

gewicht papier 30 ton/dag

gewicht papier 120 ton/week

gewicht rol 1800 kg/rol

afval 20 kg/rol

papierprijs 0,35 euro/kg

Materiaal verbruik 67 rol/week

verbruik 3333 rol/jaar

afval 1333 kg/week

afval 66667 kg/jaar

kosten 467 euro/week

kosten 23333 euro/jaar

Arbeid aanplakken 5 min per keer

aanplakken 6 uur/week

aanplakken 278 uur/jaar

kosten 46 euro/uur

kosten 250 euro/week

kosten 12500 euro/jaar

Verlies 100blok/8 uur 69 blokken /week

6% van de weekproductie

Besparing 35833* euro/jaar

Tabel 4: Kosten en opbrengsten Splicer

* Excl. verlies aan toegevoegde waarde

VII

Bijlage II: Aanbodanalyse van de lijmmachine over de periode januari-juni 2006

In de aanbodanalyse van de lijmmachine zijn alleen de blokken die regelmatig geproduceerd worden opgenomen (zie tabel 18). De overige blokken die wel geproduceerd zijn maar niet zijn opgenomen in tabel 18, zijn blokken die in deze periode maar één keer geproduceerd zijn. Deze blokken betreffen TRIAL producten, die speciaal voor een bepaald project geproduceerd zijn.

Pareto analyse

Aantal blokken Percentage

Totale productie 22436 100

Productie snellopers 18138 80.84

Tabel 6: Pareto analyse lijmmachine Weeknr

Bloktype 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 Tot Gem Stdev A 151 532 377 325 131 478 124 492 313 494 299 424 287 415 364 256 367 532 257 379 336 521 216 467 8536 356 125 B 302 209 290 169 240 303 335 240 264 349 260 259 366 352 177 422 423 243 292 132 106 311 283 251 6579 274 81 C 0 16 19 0 38 0 39 27 16 9 37 16 36 0 64 20 52 31 34 7 0 0 32 19 512 21 18 D 96 107 178 227 125 167 154 112 225 100 113 166 139 134 93 148 125 108 80 17 86 102 43 174 3023 126 50

E 60 0 0 0 0 0 34 0 30 99 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 35 0 0 0 258 11 25

F 153 0 173 0 155 65 142 62 107 4 209 0 3 142 0 1 0 64 91 115 0 0 160 98 1744 73 71 G 0 0 0 0 78 236 0 0 0 0 228 218 0 0 91 0 137 0 253 40 194 95 0 214 1784 74 96

Tabel 5: Aanbodanalyse van de lijmmachine over de periode januari-juni 2006

VIII

Bijlage III: Overzicht materiaalkosten en voorraadkosten

Specificatie Materiaalkosten Voorraadkosten

A € 37.00 € 50.10

B € 39.00 € 52.56

C € 43.00 € 57.48

D € 37.00 € 50.10

E € 37.00 € 50.10

F € 40.00 € 53.79

G € 38.00 € 51.33

Tabel 7: Overzicht materiaalkosten en voorraadkosten

Bijlage IV: ·Berekening rentepercentage

De componenten die van invloed zijn op de kosten van voorraad houden, zijn ruwweg te verdelen in de bekende drie r’s: rente, ruimte, risico (Durlinger, 2005). Deze indeling is in dit onderzoek ook aangehouden en per categorie is aangegeven wat het ondervangt. In voorraad ligt een bepaald geldbedrag opgesloten en geld kost geld, namelijk in de vorm van rente. In dit onderzoek is als richtlijn voor het rentepercentage van de ROI (Return On Investment) van Besin genomen (15 %).

De tweede categorie bestaat uit kostencomponenten die te maken hebben met de ruimte die nodig is voor het opslaan van de voorraad. In dit onderzoek zijn er voor het bepalen van het ruimtepercentage, een aantal aannames gemaakt. Ten eerste is de aanname gemaakt dat een m² loodsoppervlakte € 35 euro per jaar kost. Ten tweede is bij het vaststellen van dit percentage gewerkt met de gemiddelde productiewaarde van de blokken. De berekening van dit percentage is als volgt:

Er gaan 10 blokken op één pallet en twee pallets mogen op elkaar gestapeld worden. Dit komt overeen met 20 blokken op 2.37 m² (palletgrootte). De gemiddelde productiewaarde is € 50 per blok en daarmee vertegenwoordigt een volle stapel pallets een productiewaarde van

20 * 50 = € 1000. Dit bedrag komt overeen met € 422 per m². De ruimtekosten die vervolgens bij de productiewaarde opgeteld worden bedragen 3 % van de totale productiewaarde.

Het hebben van voorraad brengt risico’s met zich mee. Gezien de onbetrouwbaarheid van het informatiesysteem is het risicopercentage gebaseerd op het uitval percentage dat bij Besin gehanteerd wordt (5 %). De voorraadkosten worden nu berekend op basis van de

materiaalkosten vermenigvuldigd met een percentage van 23 %.

IX

Bijlage V: Overzicht aantal omstellingen behorende bij de aanbodgegevens van de lijmmachine uit de periode januari-juni 2006

Met behulp van de aanbodgegevens is het aantal omstellingen per week op de lijmmachine vastgesteld per dag. Een overzicht van het aantal

omstellingen is weergegeven in tabel 21. Omdat er nu een buffer staat achter de lijmmachine is het mogelijk geworden om één keer per week een run te draaien van de snellopers. Het totale aantal omstellingen is daarmee terug gedrongen, zoals te zien is in tabel 22.

Weeknummer Bloktype 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25

A 2 3 2 2 1 4 1 3 3 4 2 5 4 4 3 5 4 4 4 3 3 5 3 4 0

B 1 2 1 1 2 1 3 2 2 4 2 1 4 4 1 3 3 4 2 3 1 2 2 0 2

C 1 0 1 0 0 0 0 0 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 0 0 0 0 0 1 0

D 0 1 0 2 1 1 1 1 1 0 1 2 2 2 2 2 2 1 2 2 0 2 0 1 1

E 0 0 0 0 1 0 0 0 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

F 1 1 1 0 1 1 1 1 2 0 1 0 0 1 0 0 0 1 2 1 0 0 1 1 0

G 0 0 0 0 1 1 0 0 0 0 1 2 0 0 2 0 1 0 2 1 2 1 0 1 0

Totaal 5 7 5 5 7 8 6 7 10 10 8 10 11 11 9 11 11 11 12 10 6 10 6 8 3 Tabel 8: Aantal omstellingen per week in de huidige situatie

Het gemiddelde aantal omstellingen per week bedraagt in de huidige situatie 8.3 met een bijbehorende standaarddeviatie van 2.5.

X

Weeknummer Bloktype 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25

A 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

B 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

C 1 0 1 0 0 0 0 0 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 0 0 0 0 0 1 0

D 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

E 0 0 0 0 1 0 0 0 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

F 1 1 1 0 1 1 1 1 2 0 1 0 0 1 0 0 0 1 2 1 0 0 1 1 0

G 0 0 0 0 1 1 0 0 0 0 1 2 0 0 2 0 1 0 2 1 2 1 0 1 0

Totaal 5 4 5 3 6 5 4 4 7 5 6 5 4 4 6 4 5 5 7 5 5 4 4 6 3 Tabel 9: Aantal omstellingen per week in de nieuwe situatie

Het gemiddelde aantal omstellingen per week bedraagt in de nieuwe situatie 4.8 met een bijbehorende standaarddeviatie van 1.1. Merk op dat vergeleken met de huidige situatie het gemiddelde aantal omstellingen per week is afgenomen. Bovendien is de gemiddelde spreiding tussen de aantallen ook afgenomen. Ter verduidelijking is in tabel 23 de winst per week aan omstellingen weergegeven.

Aantal omstellingen per week 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 Huidige situatie 5 7 5 5 7 8 6 7 10 10 8 10 11 11 9 11 11 11 12 10 6 10 6 8 3 Nieuwe situatie 5 4 5 3 6 5 4 4 7 5 6 5 4 4 6 4 5 5 7 5 5 4 4 6 3

Winst 0 3 0 2 1 3 2 3 3 5 2 5 7 7 3 7 6 6 5 5 1 6 2 2 0

Tabel 10: Afname in aantal omstellingen per week

Met behulp van de gegevens uit tabel 23 is de conclusie getrokken dat het aantal omstellingen gemiddeld per week is afgenomen met drie.