Vrijheid e11.
WEEKBLAD VAN VOOR VRIJHEID
NUMMER 938
DE EN
VOLKSPARTIJ DEMOCRATIE
VRIJDAG 24 NOVEMBER 1967
1\ilet amendentent buitengewone last-en:
VVD kwam op
voor bejaarden en invaliden
Bij de begf'otingsvoorbereiding· is ge- bleken dat tengevolge van in het verle- den genomen beslissingen (o.m. kabi- net-Cals !) en van ·enige daarna bij de kabinetsformatie gemaakte afsprak-au de begroting 1968 niet in evenwicht was te brengen. De door het kabinet-De :Jong· genomen beslissingen tot uitgaven-
~eperking zullen namelijk pas na 1~68
bot bezuinigingen leiden. Met de daarom noodzakelijke belastingverhogingen heeft de Tweede Kamer zich de vorige week bezig gehouden.
De door de Ka,!"lcr armva:'lrdr voorst~l
len hebben in de sfeer van de indi- recte belastingen een drukverzwa- ring va.n een kkine f 420 miljoen bruto tot g·evolg. Aan loon- en inkomstenbe- lasting zal de Staat rond f 55 miljo'en meer ontvangen. De vennootschapsbe- lasting wordt verlaagd met i 43 miljoen.
De motorrijtuigenbelasting zal naar schatting door het vervallen van de al- leen voor 1967 geldende dieselopcenten f 10 miljoen minder opbrengen. Van de- ze laa.tste verlaging profiteert in het bijzonder het beroepsvervoer.
De VVD-fractie was niet geheel geluk- kig met de blijvende verhoging van de benzineaccijns van vier cent per liter, die tot nu toe tijdelijk was. De be- lastingdruk op het wegverkeer wordt als zwaar ondervonden. Toch is het ·de vraag of dit verkeer meer betaalt dan het de gemeenschap kost. Gewoonlijk worden de kosten van een niet onbe- langrijk gedeelte van het politie- en van het helaas ook nodige medische appa- raat, t-en onrechte dacht ik, niet in aan- mel'!üno- o-enomen. Bovendien zit in de- ze bela~ti~g, nu vrijwel ieder gezin naar gelang de hoogte van het gezinsinkomen
Ook u heeft vrien<len of kennis- sen, die liberaal denken en stem- men, n1Mr er n{)g steeds niet toe gekomen zijn lid te worden van de VVD. Dergelijloo menselll heb- ben maar een klein duwtje no<li.g.
Zorgt u <laar even VQOr? Op pagi- na 12 van tdit blad vindt u een coupon die u •maar hoeft 'in te vullen om een nieuw li'd aan te melden. Doe het nu, meteen! An- ders raakt bet weer in lwt ver- geetboek.
door mr.
H. E. Koning, lid van de Tweede Kamer der Staten- Generaal
op de een of andere wijze is gemoto- riseerd, een element van draagkracht.
Met het voorstel tot verhoging van de omzetbelasting op frisdranken, bier, wijn, chocolade- en suikerwerken en bromfietsen, aanvankelijk met 20 doch uiteindelijk met 40 opcenten, had- den we meer moeite. Op 1 januari 1969 krijgt Nederland een geheel nieuw stelsel van omzetbelasting. Onze fractie achtte het bezwaarlijk dat nu, een jaar voor de omschakeling, nog zou worden gesleuteld a.an de bestaande tarieven.
Ook waren wij bezorgd voor da niet sterke positie van de bromfietsindustrie.
De oorzaken van de problemen in deze bedrijfstak liggen volgens de regering echter voornamelijk in de zware buiten- landse concurrentie. Deze nu wordt ver- licht door een eveneens voorgestelde re- geling, welke een extra teruggave van omzetbelasting bij uitvoer en een extra heffing bij invoer tot gevolg heeft. Dtt laatste voorstel beoogt de omschakeling op het in· EEG-verband overeengeko- men omzetbelastingstelsel te vergemak- kelijk.en en te voorkomen dat indien an- dere landen - zoals Duitsland ons voor zijn met de invoering van het EEG-stelsel, onze industrie schade zou ondervinden.
Spreiding
De grootste bezwaren hadden wij te- gen het voorstel tot wijziging van de regeling voor buitengewone ,lasten in de inkomsten- en loonbelasting. Deze wijzi- o·ing werd nodig geoordeeld omdat door de stijging van de ziekenfondspremies, een stijging sneller dan de geldontwaar- ding en de loonstijging, iedere loontre~:
kende beneden de welstandsgrens b1]
een ongewijzigd laten van de bestaande regelino- in 1968 in aanmerking zou ko- men v~or aftrek wegens buitengewone lasten Dit nu zou in strijd zijn met het beo-rip buitengewone lasten. Bovendien zo~ het gevolg zijn, dat een bèla~t~ng
verlaging van ongeveer f 300 m:!Joen hoofdzakelijk terecht zou komen b1] de- ze loontrekkenden, zonder enig-e verdere afweg-ing van belangen. .
Belastingverlaging van de loon- en m- komstenbelas.ting is g-ewenst maar da!l wel evenredig gespreid en na zorgvuldl- ge afweg-ing- van alle belang-en. Een on- gewijzigd laten van het re~e
ringsvoorstel zou' echter een ernstige aantasting hebben betekend van de toch al moeilijke positie van de middengroe- pen en van de bejaarden en invaliden.
Hieraan is tegemoet gekomen voor
wat de middengroepen betreft door de aanvaarding met· onze steun va:n een amendement van de KVP-er Peijnen- burg en voor wat de bejaarden en inva- liden aangaat door een amendement van de VVD. Tevens werd een amende- ment van het CHU-kamerlid Scholten aanvaard, dat de nieuwe regeling be- perkt tot één jaar. De reg-ering kan dan rustig bezien welke oplossing voor de problematiek van de buitengewone lasten uiteindelijk de beste is.
Ons amendement, dat een verhoogde inkomensaftrek voor de bejaarden en invaliden met f 104 tot gevolg heeft, en .
dat van de heer Peijnenburg, waardoor de aftrek in het r:egeriilgsvoorstel van i 1000 op de ziektekosten is terugge- bracht tot i 750, leveren de schatkist ro~1d
f 35 miljo·en minder op. Dekking werd gevonden in een extra verhoging met . 20 opcenten op de omzetbelasting op frisdranken enz.
Het voor en tegen van de amende- menten afwegende tegen deze belasting- verhoging, hebben wij de voorkeur ge- geven aan een lastenvermindedng in de loon- en inkomstenbelasting voor de mid.Jeng!.·ocpén; de bej&arden en inva- lidt;J" .
~-P.R. I . K.K. E. L. S
e De tachtigjarige katlloliel{e oud-val{bondsbestuurder en vroegere minister voor de PBO A. C. de Bruyn in een gesprek met Ruim Zicht, het orgaan van het Nederlands n:atholiel• Vakverbond: "l\'Iid- delhuis heeft al eens gezegd: het is zo jammer dat de socialisten <le eis van de socialisatie hebben afgezworen. Want toen kon je nog kiezen: öf publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie öf socialisatie. 11•
hoop vurig, dat het NRV E"n, als het kan, het NVV en het CNV op hun achterste poten gaan staan, dat zij desnoods hét staldngswapen zullen gebruiken om de PBO door te voeren. Als dat niet gebeurt, vrees ik voor het effectieve bestaan van de val{beweging".
e Het dagblad Trouw over de plannen tot invoering van een per- soonsnummer: "Wie zich deze en dergelijke mogelijkheden reali- seert, zal al meteen een onbehaaglijk gevoel niet kunnen onderdruk- ken. Het sisteem is wel heel erg kil. Het Kamerlid Koning (VVD) bedacht in de commissievergadering al meteen, dat het zelfs extreem luguber kan worden, wanneer een volk zo netjes op ponskaarten is geregistreerd. We moeten, zo zei hij, wel zorgen dat het systeem binnen een ogenblikje kan worden vernietigd, want dat kan bij een vijandelijke aanval wel eens .heel nuttig blijken tè zijn. Men kan deze afgevaardigde geen ongelijk geven".
e Hoofdartil{el in Het Vaderland: "Ontwil•kelingshulp mag dan in' zijn maar we moeten van deze Iiamer nog zien, dat ze <laar-
~·oor e~tra lasten aan ons volli gaat opleggen. Waarbij men er rel{ening mee moet houden, dat de post ontwikl•elingshulp al flink omboog Is gegaan op de begroting voor volgend jaar. Het niet-in- dienen van een KVP-motie kan men dus zien als een bewijs van rea- listische politiek. l\1aar tegelijkertij<l komt de geloofwaardigheid
van <le RVP-radicalen in bet gedrang·."
e Persbericht: ruim een vierde van door de Gelderlanderpers geënquêteerde katholieken in haar spreidingsgebied vindt, dat de KVP zich vóór de verkiezingen moet vastleggen op een kabmE'ts- formatie met de PvdA. Ongeveer een vijfde vindt daarentegen, dat de VVD de partij is, waarmee de KVP al vóór de verkiezingen tot een akkoord moet lwmen".
e De rubriek-schrijver Flex in Trouw: "Arme echte radicalen. Met veel moeite hadden ze een naam gevonden om zich te·onderscheiden.
Dit ter wille van de politieke duidelijliheid. En nu is ied~reen opeCI~s
radicaal. Sinds zaterdag breek je je nek over de radiCalen m dlt land. Maandag nog vroeg ik: ook al radicaal? 1\laar ik schei er -~ee
uit. Iedereen is het. ( ... ) Alleen van GPV -zijde hebben ZIJ -
geloof ik - nog niet vernomen dat hun program veel lijkt OJ? dat van het GPV en de VVD-ers Ilouden zich óók koest, maar ovengeus stilil{en ze bijna iu de omhelzingen der politici".
2 - vrijdag 24 november 1967
l{opij voor deze rubriek zen- den aan
Joh. H. Springer Alexanderstraat 16, Haarlem
Voorburg
Op dinsdag 28 november a.s. komt om - 14 uur ten huize.-van mevr. N. Knol-van Leeuwen, Oosteinde 198, Voorburg, de afdeling Voorburg van de Vrouwen in de VVD bijeen .. De voorzitster zal aftre- · den en daarna zal mevr. Muller-van der Wielen vertellen van haar indrukken tij- dens de begrotingsbehandeling in de Voorbnrgse gemeenteraad. Na de pauze is er gelegenheid tot het stellen van vragen.
Gouda
Op dinsdag 28 nov·ember a.s. komt 01m 20 uur de Goudse vrouwengroep bijeen in Hotel CentraL Spreekster is mej. mr. A. Kappeyne van de Coppello, gemeenteraadslid van Leiden en ver- bonden aan het bureau van de VVD-fractie in de Tweede Kamer. Het onde-rwerp is genoemd: "De vrouw en de politiek".
Naar de Tweede Kamer
Een groep Gooise VVD-vrouwen heeft een zitting van de Tweede Kamer bijge·
-woond, waar de Algemene Wet op (bij- zondere) Ziektekosten behandeld werd.
De dames werden eerst ontvangen door bestuur en leden van de Haagse vrou- wengroep en kregen van mej. mr. J. J.
Th. ten Broecke Hoekstra .,inside infor- • mation'' over dat onderwerp.
Na de lunch. werd het gezelschap op het Binnenhof ontvangèn door mej. mr.
Kappeyne van de Coppello en beluisterde het minister Rooivink en vele sprekers onder wie de meeste frac- tievoorzitters.
Optimistisch geluid ~
Amstelveen heeft een Liberale KB'é'her onder het motto "een vrij mens waar- dig". Er is een rubriek "Vrouwen in de VVD". Wij lezen daarin dat maandag- avond 11 december om 20 uur in het Ge- bouw Gas en Water, van Heuven Goed- hartlaan, onder auspiciën van de Fede- ratie voor Vrouwelijke Vrijwillige Hulp- verlening een voorlichtngsavond wordt gehouden in samenwerking met het Ko- ningin Wilhelmina Fonds.
Ten slotte lezen wij dit "optimistisch gcluid": "Op de bijeenkomsten van de afdeling van de VVD treffen we steeds meer dames aan. De belangstelling is dus blijkbaar groeiende. Zo moet het ook, want politieke onderwerpen hoeven niet alleen door de heren benaderd te worden. Positieve kiezers, zowel vrou- wen als mannen, kunnen niet aan de kimt blijven staan. Hun daadwerkelijke
medewerking is nodig.''
Almelo
In Almelo kwam de vrouwengroep voor het eerst in dit seizoen bijeen.
Gewoontegetrouw heeft de voorzitster, mevr. M. E.' Schut-Oostring weer voor de dames een overzicht gegeven van de inleidingen, die op de jaarlijkse twee- daagse conferentie van de Vrouwen in de VVD waren gehouden.
De onderwerpen, te weten: de politie-
Vrijheid enrv;;,
Democratie~
Weekblad van de Vo!:.:spartij voor Vrijheid en Democratie.
Adre 3 van de administratie (zowel voor abonnementen als voor advertenties): Witte de Withstraat 73 te Rotterdam (postbus 824 te Rotterdam).
Tel. 010-11 10 00, abbonnemen- ten toestel 219, advertenties toestel 224. Postgiro: 245133 t.n.v •• \dministratie Vrijheid en Democratie te Rotterdam.
Hoofdredacteur:
Ph. C. la Chapelle jr.
Adres van de redactie:
Nieuwe Herengracht 89 B te Amsterdam-C.
Radio-uitzending van de VVD: woensdag 29 18.20-18.30 -uur, over de zender Hilversum I
november van (402 m).
N.V. AANNEMERSBEDRIJF v/h J. STAM
KORTENAERSTRAAT 3 te ZWIJNDRECHT TELEFOON (01850) 2 86 63
•
\\TON I NG B 0 U\V
ke_ en economische aspecten van de wo- ningbouw, de zorgen voor en zorgen om water en lucht, en partijvernieuwing, gaven aanleiding tot levendige discus- sie.
Er zijn plannen voor een regionale dag in januari 1968.
Rotterdam
Contactochtend, vrijdag 1 december 10 uur ten huize van mevr. Mellemá, Joost Banckertsplaats 251, Rotterdam.
Gaarne vooruit bericht. Telefoon 226065.
ALLE
VERZEKERINGEN
•
HYPOTHEKEN
•
FINANCIERINGEN
•
makelaarskantoor
arawegS wassena~r tel. 01751-567~·
UIT DE PARTIJ
• Commissie Ruimtelijke Ordening
De VVD-commissie ruimtelijke orde- ning vergaderde op 17 november te Ut.recht. De vergadering was geheel ge- wijd aan de slotbespreking van het commissie-rapport Ruimtelijke Orde- ning. Aangezien het rapport nu - op enkele redactionele wijzigingen na - geheel gereed is, besloot de commissie niet meer bijeen te komen.
Het rapport zal op korte termijn aan het hoofdbestuur worden aangeboden.
• Kamercentrale Leeuwarden
Tijdens de jaarlijkse algemene leden- vergadering van de Kamercentrale Leeuwarden werden de heren De Jong en Santerna opnieuw aangewezen als bestuurslid èn deed de heer Meyerink uit Ee als nieuw lid zijn intrede.
Na afloop van het huishoudelijke ·ge- deelte volgde een spontane gedachten- wisseling over de plaats die onze partij zou moeten innemen bij een komende herstructurering van de politieke partij- en. De vergadering zag met grote be·
langstelling uit naar de discussie-nota welke t.z.t. door het Liberaal Beraad zal worden uitgegeven, maar- acht het van belang dat de afdelingen zelf over de essentiële punten uitspraken doen.
Vaak scherp geformuleerd wenste men dat degenen die vinden dat een liberaal zich zeer goed thuis kan voelen in D'66 en zelfs in de PvdA hieruit zo spoedig
SPREEKBEURTEN
Periode van 24 november tot en met 22 december
24 nov.
27 nov.
27 nov.
27 nov.
27 nov.
27 nov.
27 nov.
27 nov.
29 nov.
30 nov.
1 dec.
1 dec.
4 dec.
11 dec.
11 dec.
Leiden (20.00 uur, hotel Zomerzorg) Eindhoven (20.15 uur, Grand Hotel De
Cocagne) Doesburg
Groningen
Roosendaal (rest. 't Wit Roosken;
samenwerkende afd. W. N. Brabant) Groningen (hotel Maas; JOVD)
Wageningen (Lib. studenten) Enschede (18.00 uur; Lib. soc.) Gosterbeek
Rotterdam (JOVD, district Zuid-West) Leeuwarden
Franeker (19.30 uur, Koornbeurs; staten- centrale Franeker) Drenthe ('s morgens; Ver. v. Staten- en Raadsleden) Sleen (20.00 uur, hotel Zwols; Z.O.-hoek Drenthe) Westerbork (20.00 uur; hotel Slomp,
Lib. kring Hoogeveen) 11 dec. Zwijndrecht
11 dec. Amsterdam (Vrouwenbelangen) 11 dec. Gouda
13 dec. Hippolytushoef (afd. Wieringen) 15 dec. Oostvoorne
18 dec. Geldermalsen (20.00 uur, AMC-gebouw) 18 dec. Zeist (20.00 uur, hotel Figi)
20 dec. Utrecht (JOVD)
H. Wiegel
G. Koudijs Mr. J. G. Rietkerk Mr. H. E. Koning
H. J. L. Vonhoff Mr. E. H. Toxopeus H. Wiegel
Drs. Th. H. Joekes Mr. H. van Riel H. J. L. Vonhoff Mr. J. G. Rietkerk
H. J. L. Vonhoff
H. Wiegel
H. J. L. Vonhoff
Ir. D. S. Tuijnman Drs. Th. H. Joekes
Mevr. G. V. v. Someren-Downer Mr. J. G. Rietkerk
Mr. F. Portheïne H. J. L. Voilhoff Mr. E. H. Toxopeus Mr. H. van Riel
Mr. J. F. G. Schlingemann N.B. Voor zover ons bekend zijn aanvangsuur
VbJ.·meld.
en plaats van de vergaderingen
VRIJHEID EN DEMOCRATIE
mogelijk de consequenties dienen te trekken. Anderzijds is het liberalisme per definitie dynamisch en hoort het mee te groeien in een veranderende maatschappij, zonder evenwel zijn eigen karakter te verliezen.
Verheugend was de opkomst 'van de jongeren, die enthousiast aan het gesprek hebben deelgenomen.
Aan het eind van de vergadering werd de wens geuit om zich op korte termijn opnieuw te beraden en in een door de Kamercentrale uit te schrijven verg-ade- ring de problemen rond de partijver- nieuwing opnieuw aan de orde te stel- len.
• Culturele commissie
De Culturele commissie van de VVD kwam op 16 november te Den Haag bijeen. De commissie behandelde enige zeer belangrijke huishoudelijke zaken.
Tevens werd enige aandacht gewijd aan het operabeleid, zoals dit door de rege.
ring gevoerd wordt .
• Woerden
Sinds maart van dit jaar voert de afdeling· Woerden een intensieve leden- werfactie, die als volgt werd opgezet:
Fase a. Een brief aan de leden waarin gevraagd werd namen op te geven van personen van wie men veronderstelde, dat zij liberaal denkend zijn. Resultaat:
90 namen.
Fase b. Een brief aan de door de leden opgegeven personen. Daarin wer.
den de volgende mogelijkheden voorge- legd: Lid worden; uitnodiging ontvan·
gen voor het z.g. koffie-praatje (dit wordt om de veertien dagen op zater- dagmorgen gehouden) ; uitnodiging ont·
vangen voor een debat-avond van de afdeling en idem van de regio
"Rijnstreek". Resultaat: 15 leden.
Fase c. Aan de overige 75 personen werden vanaf april de convocaties van alle afdelings- en regionale bijeen- komsten toegestuurd en vanaf 1 septem- ber zes weken gratis "Vrijheid en De- mocratie.''
Fase d. Half oktober belden wij alle onder fase c. genoemde personen op om te vragen of zij lid wensten te worden.
Resultaat (tot nu toe) : 21 leden.
Van de 90 geselecteerde personen werden dus 36 personen lid. Dit bete·
kende een verdubbeling van ons leden- tal.
Wij hebben ons voorgenomen om deze hele cyclus periodiek te herhalen.
• Kamercentrale Dordrecht
Op 9 november hield de kamercentra- le Dordrecht een -ledenvergadering, die door 67 personen werd bezocht.. Men koos enige nieuwe bestuursleden, name·
lijk de heren J. L. Poortvliet uit Dirksland, J. Zwaai uit Barendrecht en P. van der Linde uit Oostvoorne. De voorzitter van de propaganda-commis·
sie gaf een overzicht van de werkzaam·
heden van deze commissie en deed, evenals de voorzitter van de kamercen·
trale, ir. P. Stempels, een dringend be·
roep op de aanwezigen om de actie
"Eén op één " te steunen.
Vervolgens had een zeer levendige discussie plaats o.a. over partijvernieu- wing en herziening van het kies·
stelsel.
• Kamercentrale Haarlem
De vergadering van de Kamercentra- le Haarlem heeft in plaats van. de aftre- dende dr. A. J. Vis uit Bussum als voor- zitter benoemd drs. A. M. Bom uit Naarden. Mr. J. E. Goudsmit uit Haar- lem werd herbenoemd als lid van de pn rtijraad.
• Delden
De afdeling Delden van de VVD had voor 14 november de heer R. Zegering Hadders, lid van de Tweede Kamer en wethouder te Emmen, uitgenodigd een spreekuur te houden. Zeer velen zijn gekomen om hun moeilijkheden voor te leggen.
Onze fractieleider in de Prov. Staten van Overijssel, de heer F. A. Pen, was aanwezig om de meer regionale proble- men toe te lichten, terwijl de plaatse·
lijke aangelegenheden werden behan- deld door de heer H. Jansen, wet·
houder van Ambt Delden en de heren Horst en Hylkema, raadsleden van Stad Delden.
Er waren kiezers aanwezig van zeer uiteenlopende politieke kleur, terwijl ook uit de omringende plaatsen- Borne, Zenderen, Goor, Diepenheim, Hengelo en Enschede - kiezers waren gekomen om met de inwoners van Delden over politieke zaken te discussiëren.
Nu gebleken is, dat er aan dergelijke bijeenkomsten behoefte bestaat zal de afdeling Delden omstreeks half decem- ber een dergelijke mogelijkheid om persoonlijk met onze volksvertegen- woordigers kennis te maken en vragen voor te leggen, aan de kiezers bieden.
Meer nieuws uit de partij op pagina 9
VRIJHEID EN DEMOCRATIE
V er hengend
:>f :Jf In antwoord op vragen van ons
* 'Eerste J{amerlhl mr. D. A. Del- prat, heeft de minister Yan sociale za- lH•n en volksgezon!dheid, de heer Rooi- vink, zich bereid verlilaard op zeer kor- te termijn aan de Sociaal Economische Raad a~lvies te u·agen over te nemen maatreg·elen ter beveiliging van toegezeg.
de ondernCiningspensioenen.
Dit is een verheugend besluit, aan~?,·e
zien hiermee in een richting wordt "'e- werld die de rechtspositie Y~n de we;.];:.
nemer kan verstevig·en. Het dranut bij Van Heijst heeft terecht lle vrees d<}Cll ontstaan dat de .rechtspositie van ~le
werknemer in verband nwt pensioen- aanspral;:en te weinig is gefundeerd.
De \'ordering van het pensioenfonds bij Van Hei,jst bedroeg eind aug·u,;tns ca..
8.30.000 gulden, waarmee de -grens die door de pensioen. en spaarfondsenwet wordt yoorgeschreven, n1et ongeveer 170.000 gulden werld overschreden. Een soortgelijke ontwikkeling heeft zich eveneens V<}orgedaan bij de tricotagefa- briek l~1·ans EPeren en Zonen in \Veert.
Het is duiddijk Uat dergelijke inci<len- i.en in sociaal opzicht niet kunnen wor-
<kn getolereerd. i\Ien mag daarom ho- pt"n en verwachten dat de SER spoedig met een gedegen advies g-ereed zal lm- nlen.
* * Naar De Telegraaf ldezer dagen
:>f wist te melden heeft rijkswa·
terstaat na een onderhandse amibeste-
l(lin~. het opnieuw ven·en va.n de Velser- tunnel aan een cla.ssificeerbedri,jf ge- gïmd dat niet in hPt bezit is van een vestiging·svergunning voor het schil- dersbedrijf. Het bedrijfsehap voor het schildersbedrijf, wier aangesloten leden deze opdracht van bijna een halve ton uwesten derven is, niet ten onrechte, van oorltleel dat hier sprake is van be-
;-onlering van beunha.zerij door een oyerheidsorgaan.
Wij achten het optreden van 1le over- h<>itl in deze zaa.k vreemd en inconse- quent. ltnJners, hoe 1nen dan ook Inoge denken over het systeem van vesti- g·in~svergunning·en, hier is sprake van Pen org;anisatorische reg-eling, die door de overheid zelf wordt gesanctioneerd in die zin, ~lat zij zelfs degene die niet in het bezit is van een vestigingsvergun- ning en toch een opdracht aanv:l.anlt, beboet. De overheiitl is hier kennchJk op twee stoelen tegelijk gaan zitten, waar- van de inconsequentie moeili,jk kan wor- den goedgepraat.
J
aiiiJJ.)_er* * De staatssecretaris van financiën
* dr. Grappenhaus , heeft in de openbare eonnnissie van de Tweede Ka- mer beloofd een omlerzoek in te stellen naar de mate, waarin in ons land van Impitaalvlucht spraJce is. De be- windsman zegde toe onmiddellijk met dit onderzoek te zullen beginnen.
Het omlerzoek za.l evei1wel niets over de motieven vertellen die ertoe leiden dat kapitaal uit N ederlaml verdwijnt..
Dit Yinden wij jammer, aangezien het wenselijl• ware te weten wa.! de juiste oorzaken zijn van de Jmpitaalvlucht.
Slel'hts als men deze oorzaken kent, zal het mo,e;elijk zijn er iets aan. te <loei~.
;Hen ma~ aannemen ldat. het fiHca~e ldl- Inaat in ons Jau<l van <hen aar<l 1S dat tle kapita~Jvlucht er door in de haml wordt gewerkt. Dat is yoor Nederland een duidelijk nadelige zaak. ..
No~maals: het is ,jammer dat W\J om- trent het hoe en waarom in dit opzicht van et•n juiste informatie blijven versto- kt'll.
MASSIEF KARTONNEN
DOZEN
*
voor export en binnenfanels gebruik
*
N.V. Stroocartonfabrlek v/h
E. FREE & CO.
H.W.STRAAT 20 - 22, OUDE PEKELA Afd. Kartonnage
Tel. nr. 0 59 79 • 22 Sa Tx. nr. 53251.
vrijdag 24 november 1967 - 3
Devaluatie van
zoALS reeds door velen werd ver- wacht heeft de Britse regering afge- lopen zaterdag bekend gemaakt het pond sterling te deva.l1.12ren met H,3 pct., waardoor de waarde van het Pond t.o. de Amerikaanse dollar wordt verlaagd van ca 2,80 tot 2,40.
Het is de derde officiële waardever- mindering van het Britse devies in 36 jaar. Opmerkelijk is ook, dat alle drie vielen onder een Labour-kabinet: In september 1931 werd de gouden stan- daard prijs geg·even waardoor het Pond ca. 20 pct. in waarde verloor onder het kabinet-Ramsay MacDonald, in septem- ber 19,19 werd het Pond met ruim 30%
gedevalueerd onder Clement Attlee en thans weer, met ruim 14 pct. door het kabinet-Harold Wilson.
Men mag hierover misschien meesmuilen. het zou onbillijk zijn de blaa.m voor dez.z besnoeiing geheel te leggen op de Labour·politiek. Voor de oorzaak van de debàcle van de gouden standaard in 1931 moet men teruggaan tot 1 mei 1925, toen de kanselier van de Schatkist het herstel van de gouden standaard afkondigde op de oude, voor- oorlogse pariteit ($ 4,86), niette- genstaande het Pond zich tot kort voor- dien op een lager niveau had bewogen.
Uit prestig.e-overwegingen wenste men de oude pariteit terug. Sommigen, o.a.
prof. Van Gijn, zagen hierin al een ge- vaar: officiële stabilisatie is gewenst, maar deze dient plaats te hebben op een natuurlijk en niet op een kunstmatig omhoog gewerkt peil. De gevolg·3~-zijn dan ook niet uitgebleven: Reeds voor de crisis, die in 1929/30 intrad, had Enge- land al meer werldozen dan enig ander industri'iel land; de uitvoer bleef on- gunstig, omdat Engeland met een omre- keningskoers van 4,80 dollar te duur was.
1949
In 1949 lagen de valuta-kaarten weer anders. Het Pond was wel op een be- paalde dollarkoers gefixeerd, maar het was niet vrijuit convertibel in andere valuta. Evenals met de gulden was de internationale verrekening voor de meeste landen vastgelegd in bilaterale monetaire overeenlmmstzn. Engeland had, uit hoofde van zijn centrale verre- keningspositie voor een groot deel van de wereld hiertoe een z.g. "transferable a era" gemaakt waarbinnen men met ponden sterling kon betalen, maar deze waren ni.zt convertibel. Men kon ze slechts gebruiken voor betalingen bin- nen een bepaalde kring, niet- .J.miverseel.
In de praktijk waren ze dus minder waard dan convertibele ponden, hetgeen aanleiding gaf tot een disago van wel mzer dan 20 pct. t.o. de officiële koers.
Wij hebben in die tijd met de gulden soortgelijke verschijnselen gezien (agio voor dollars).
Het verschil heeft toen aanleiding ge- geven tot een lucratieve "switch"-han- del: men kocht goed·zren tegen transfe- rable ponden en verkocht ze tegen dol- lars.
Stafford Cripps, de machtige man van het Labourkabinet, meende in 1949, toen de toestand voor het Pond ook kritiek was, dat, als de officiële valuta maar devalueerde tot het lmerspeil van de transferable ponden te Zürich en N ew York, of nog iets meer, de zaak in orde zou zijn. Vandaar de devaluatie in sep- tember 1949 met ca. 30 pct., die echter geen soelaas bracht zolang men de
"transferable a,era" handhaafde.
Intussen was de binnenlandse situatie in Engeland niet zodanig, dat het aan- vankelijke devaluatievoordeel op de Jan- o-e duur gehandhaafd kon blijven, ter-
~ijl de buitenlandse positie van het Pond in zoverre onveranderd bleef dat de meeste Europese valuta's het voor- beeld van het Pond volgden en meede- valueerden, zij het niet alle in dezelfde mate. Ons land volgde toen met eenzelf- d.z percentage, maar België en West.Duitsland met een lager. Alleen te- genover de dollar kon Engeland aanvan- kelijk in een betere concurrentiepositie ko1nen.
1956
Deze devaluatie bleek echter slechts een adempauze. Het Britse prijsniveau paste zich in de loop van enk-zie jaren aD.n dat van de andere landen aan. Het gemakkelijke devaluatievoordeel werkte verslappend op de industrie, die· niet meer zo behoefde t.z moderniseren; de looneisen bleven. In 1956 ·openbaarde zich door de Suez-actie een nieuwe cri- sis yan het Pond en sindsdien is Enge- land -- om een uitdrukking van The
Times te gebruiken - van de ene crisis in de andere gestrompeld. De mentaliteit van het Britse volk leende zich niet voor een "Wirtschaftswunder" zoals in Duitsland en ons land, een stevige aan- pak onder vrijwillige of gedwongen restrictie van de consumptie. De Britse politiek, belast met grote verplichtingen in andere werelddelen, verplichtingen, die te zwaar war.:m voor dit land, paste zich slechts schoorvoetend R.an bij de veranderde positie in de wereld, zowel politieli: als economisch. De Conservatie-
ve regering, die in 1952 het Labourbe.
wind afloste, miste de kracht om de hoognodige v.:oranderiHgen aan te bren- gen en volgde een "stop-go"-politiek:
Zodra Engeland meende monetair weer een veer van de mond te kunnen blazen werden restrictieve maatregelen t.a.v.
huurkoop, kredietrestrictie, valuta-vrij- heid .e.d. opgeheven om zich niet impo- pulair te maken.
Het is dus niet billijk de Labourrege- ring de volledige schuld in de schoenen te schuiven van de noodsituatie waarin Engeland thans gekomen was. Integen- dee1, Wilson heeft al het mogelijke ge- daan om het Pond te handhaven, zij het, dat hij hiertoe wel geelwongen was om- dat de buitenla.11dse krediethulp (in vreemde valuta), die Engeland behoefde om het Pond te handhaven niet zonder voorwaarden werd gegeven om de orde in eigen huis te herstellen.
De directe aanleiding tot de huidige kritiek.z situatie is gelegen in de stakin- gen van de laatste weken, die de export van Engeland verlamden en de aanhou- dende looneisen van de vakbonden. Men kan niet ongestraft de produktie sabote- ren en de lonen boven een economisch gerechtvaardigd peil opvoeren. Op de een of andere manier wreekt zich deze
politi.~k: Thans door middel van de de- valuatie van het Pond; dit betekent im- mers, dat de lonen thans in één klap algemeen worden verlaagd in internatio- nale koopkracht. Aanvankelijl' za.l men dit misschien niet zo bespeuren, omdat het binnenlands prijspeil zich pas lang- zaam aan dat van het buitenlend aan- - past, maar de vorige devaluaties heb- ben wel a.angetoond, dat deze politiek slechts een tijd.zlijke verlichting biedt.
Het zal thans precies eender gaan, ten- zij Engeland zich werklijk weet te her- vormen op industrieel gebied.
Ons land heeft, in tegenstelling met 1949, de devaluatie van het Pond niet g·evolgd. Dit is geenszins nodig. Onze positie was in 19,19 gehe·8l anders dan op het ogenblik: toen nog steeds een nij- pende dollarschaarste, thans een doJ,lar- overvloed. Toen waren ca. tweederden van onze export op overzeese landen
gericht, globaal één derde naar Europa, thans is die verhouding - mede door de EEG - ongeveer het omgekeerde. Wij dienen thans meer te letten op wat in de EEG gebeurt dan in het sterling-gebied.
Dit bleek al in maart 1961, toen Duitsland de l\fark met 5 pct. revalueerde en ons land direct volgde om de zuigkracht, die Duitsland op onze arbeidsmarkt reeds uitoef.znde niet te vergroten.
Is de invloed van de Ponden-devalua- tie op onze economie thans dus stellig geringer dan men in 1949 moest ver- wachten, voor de internationale geld- en goederenmarkten betekent het een nieu- we factor van onzekerh:oid. Produkten uit de sterling·landen als granen, jute, cacao, grondnoten e.d. zullen aanvanke- lijk goedkoper worden aangeboden. In- dusthële concurrentieverhoudingen kun- nen worden ontzet. Internationale vlot- tende kapitalen, die de laatst.~ jaren reeds Londen of liever het Pond, meden zullen wellicht weer aan de Londense City worden toevertrouwd, al was het maar omdat hier nog steeds het belang- rijkste internationale kredietapparaat is g.evestigd. Een en ander kan terug- trekken van dollarsaldi betekenen. En welke invloed dit heeft op de internatio- nale positie van de' dollar (die de laatste jaren door de hardnekkige beta- lingsbalans deficitten ook al enkele ma- len in opspraak is gekomen) dient te worden afgewacht.
Per saldo kan men op het ogenblik slechts constateren dat de monetaire rpaatregel van Engeland en enkele an- dere landen aanvankelijk aanleiding l'an geven tot verwarring. Op den duur kan de devaluatie slechts tot gunstiger resultaten leiden wanneer Engeland er in slaagt zijn interne toestand te sane- ren. Uit het ·feit, dat Engeland opnieuw.
buitenlandse kredieten zijn verstrekt en Wilsou tegelijk·:ortijd ingrijpende bezui- nigingen heeft aangekondigd mag men afleiden, dat die buitenlandse hulp slechts is verleend onder stellige voor- waarden. Blijft sanering immers uit, dan zou het slechts geld in een bodemlo- ze put gooien zijn.
J. VAN GALEN
RECREATIE-CENTRUM
[ ! [~
11 Îl ïlt411
OOK IN DE HERFST NAAR DUINRELL
Herfst-attracties: skilessen- pony- rUschool - dieren voeren • tram·
polines - midgetgolf • bowling • speeltuin - amusementshal - herfstwandelingen o.a. naar de uitkUktoren en pannekoeken eten in
Café-Restaurant
De Schaapskooi
met volledige vergunning, ook de gehele winter geopend op weekc ends en woensdagen.
U bent er echt even "uit" in de authentiek gerestaureerde Schaapskooi.
Prettig verwarmd. Rustieke ligging te midden van bos en duin.
AVONDFEESTEN - diners - recepties of kinderpartijen In het verschiet?
Hiervoor ls De Schaapskooi (400 m'l) bUzonder geschikt, zelfs voor toneelvoorstellingen etc. De toegang is 's avonds verlicht.
Vraag uitvoerige Inlichtingen.
DUINRELL 1, Wassenaar .. TEL. 01751-4065 en 4719
