BOUW
MODULE 4
R ISICO ’ S LEVERING BETON EN BETONPOMPEN
Nathalie Poissonnier,
Algemeen secretaris, SIGMA vzw
&
Frank Mesdagh,
Gedelegeerd bestuurder, Etrac‐Pumping NV
Prenne
4 december 2014
Stayen Sint‐Truiden
Prenne 32 – Sint–Truiden – 4 december 2014 RISICO’S EN AANDACHTSPUNTEN BIJ HET LEVEREN EN POMPEN VAN STORTKLAAR BETON
De Heer FRANK MESDAGH
Voorzitter WG Betonpompen – FEDBETON VZW
In een paar woorden …
•De sector van het stortklaar beton
•De risico’s van de levering van beton in beeld
•De risico’s van het pompen van beton in beeld
•Welke zijn de oorzaken van ongevallen bij pompen, welke preventieve maatregelen treffen en welke lessen trekken
•Preventie en opleiding : situering van de opleidingen
•Een overzicht van het didactisch materiaal
3–Prenne – 4 december 2014 – Sint-Truiden
De sector van het Stortklaar Beton (SB)
FEDBETON VZW – de Belgische Federatie van het stortklaar beton – vertegenwoordigt de ondernemingen die beton produceren, vervoeren en pompen EN de zelfstandige betonmixer chauffeurs en zelfstandige betonpomp bedienaars in België.
12 500 000 m³ of 55 % van het cement (leden : 7,8 M m³)
160 Ondernemingen voor 260 Betoncentrales met 5000 WN
(53 leden met 125 centrales)
2200 Betonmixers en 3000 Betonmixer Chauffeurs
300 Betonpompen en 400 Betonpomp Bedienaars
ca. 50 % van het geleverd beton wordt vandaag gepompt
15 000 personen tewerkgesteld in de keten “beton” (cement, granulaten, zand, …), waarvan circa 5000 rechtstreeks in de SB Sector.
Levering en pompen van beton - VEILIGHEIDSASPECTEN
5– Prenne – 4 december 2014 – Sint-Truiden
7– Prenne – 4 december 2014 – Sint-Truiden
9– Prenne – 4 december 2014 – Sint-Truiden
11– Prenne – 4 december 2014 – Sint-Truiden
Preventie & Opleiding
13– Prenne – 4 december 2014 – Sint-Truiden
Welke zijn de oorzaken van ongevallen bij het pompen, welke preventieve maatregelen treffen en welke lessen trekken ?
Mogelijke Oorzaken (1) :
• Helemaal geen, geen nauwkeurige of te late informatie vanwege de werf aan de betoncentrale die ze dan ook niet meer kan doorspelen aan de pompist (intern / extern) – te late bestelling beton en de gevolgen ervan
• Geen onthaal op de werf (geen veilige plaats om de pomp op te stellen – hoogspanning – werfputten – uitgravingen – onstabiele ondergrond – moeilijke en gevaarlijke toegangsweg tot de werf – geen zicht op de plaats waar effectief gestort dient te worden)
• Pompingen die strikt genomen niet mogen uitgevoerd worden (meer flexibels dan de constructeur toelaat)
• Wegzakken, kantelen van de pomp
Preventie & Opleiding
Mogelijke Oorzaken (2) :
• Afbreken van de giek of een deel ervan
• Door de aannemer besteld beton is niet (meer) pompbaar (te lange wachttijd op werf; verkeerde vloeibaarheid besteld …)
• Gebreken in de stabiliteit van de constructie (bv. onvoldoende stevige schoring van de welfsels of de bekisting)
• Terugstorten van het restbeton dat zich in de kubel bevindt in de mixerton van de betonmixer (gekend als « terugkubelen »)
• Slijtage aan onderdelen – gebrek aan onderhoud en nazicht
• Onvakkundige handelingen van BPB
• Eisen vanwege de werf
Preventie & Opleiding
15– Prenne – 4 december 2014 – Sint-Truiden
Welke preventieve maatregelen treffen ??
• Tijdige communicatie met aandacht voor de details (zie informatiefiche voor het tijdig bestellen van het beton en de betonpomp)
• Veilige en draagkrachtige ondergrond – voldoende brede toegangsweg
• Plaats voor opstelling en wasplaats doordacht kiezen
• Het uit te voeren pompwerk vanuit technische invalshoek zo concipiëren dat het veilig en conform de voorschriften van de constructeur van de pomp kan (geen bekisting maken van 15 meter hoog die 3 flexibels vergt)
• De arbeiders van de werf, en andere toevallige passanten (langs het trottoir e.d.), uit de buurt van de pomp/giek houden (niet eronder door - eventueel plaatsen van nadarhekken).
Preventie & Opleiding
Welke lessen trekken uit het verleden ?
• Veiligheid en preventie laten primeren op al het overige
• De betonpomp bedienaar heeft het « terugtrekkingsrecht »
• Jaarlijkse technische keuring van de betonpompen (FOD Werk Waso)
• Via het SIGMA-CERT label
• Opleiding van de betonpomp bedienaars (FOD Werk Waso)
• Via de verplichte opleidingen in kader BENOR-Merk Beton
• Sensibilisering van alle aannemers en hun medewerkers voor het accuraat en tijdig doorgeven van de werfomstandigheden en –gevaren.
• Een opdracht voor FABA - VBA – Confederatie en Bouwunie Niet te vergeten :
Ingeval van electrocutie is het zelden de betonpomp bedienaar die getroffen wordt (afstandsbediening) maar eerder de werfarbeiders of de BMC.
CONCLUSIES :
• Waar veiligheid moet wijken voor rendement is een ongeval nabij
• De betonpomp bedienaar heeft in principe het laatste woord
Preventie & Opleiding
17– Prenne – 4 december 2014 – Sint-Truiden
A. DE OPLEIDINGEN :
1. Opleidingen Betonmixer Chauffeurs : Beroepsprofiel opgesteld in 2003/2004 Aanvang opleidingen in 2005/2006 +/- 1750 chauffeurs opgeleid
In 2011 : stagnatie /// in 2013 : toename door verplichting (BENOR) 2. Opleidingen Betonpomp Bedienaars :
Beroepsprofiel opgesteld in 2008/2009 Aanvang opleidingen in 2010/2011 +/- 100 betonpompbedienaars B. HET BENOR MERK
TRA 550 : Verplichting opgeleid te zijn
Attest Fonds Vakopleiding Bouw of « equivalent »
Basis : eind- en toetstermen voor iedereen gelijk. PC 124 via FVB / Zelfstandigen via FEDBETON / De overigen : wachten op initiatieven van opleidingscentra die hun dossier nog moeten indienen
Preventie & Opleiding
C. WEG TE WERKEN KNELPUNTEN :
* Wat met de BMC of BPB die enkel het Duits machtig zijn ? Duits is een erkende taal in België. En de andere talen die men hoort op de werf ?
* Wat met de inschrijving van buitenlandse BMC of BPB ?
* Hoe het probleem van het tekort aan lesgevers opvangen ?
* Hoe de Waalse zelfstandigen motiveren om op weekdagen lessen te volgen en hun vrachtwagen of betonpomp niet te laten renderen ?
* Hoe de logistieke en geografische organisatie aanpakken :
** wetende dat BMC en BPB niet dezelfde opleiding volgen
** wetende dat de BMC en BPB van de verschillende statuten niet gemengd worden in de sessies (PC 124 apart / PC 140 apart / zelfstandigen apart)
* Hoe de kost van de opleidingen op een aanvaardbaar niveau houden ?
Preventie & Opleiding
19– Prenne – 4 december 2014 – Sint-Truiden
Onderwerpen die aan bod komen in de opleiding
* Algemene Veiligheid
* Specifieke Veiligheid
* De betonmixer / De betonpomp
* Betontechnologie – kennis van de productkwaliteit
* Milieu – Administratie & Communicatie
**** VCA-Basisveiligheid : Attest : Optie vanaf 2015 Opleiding BMC : 4 dagen (+ 1 dag VCA als optie) Opleiding BPB : 3 dagen (+ 1 dag VCA als optie) In de lokalen van VDAB en FOREM
!! Opleiding BMC : vervangt niet de 35 u nascholing voor het rijbewijs (09/2016 – EG2003/59)
Preventie & Opleiding
Er zijn dus :
2 Beroepsprofielen
Eind- en toetstermen ingeschaald via AKOV (Wallonië is gaande)
2 aparte opleidingen
2 aparte sylabussen
14 Posters « Veiligheid »
7 Posters « Kwaliteit »
Zelfklevers om op de betonpompen te kleven (A3) - Electrocutie
Folders (uitleg over een betonpomp)
Formulier om de bestelling van het beton en de betonpomp te doen
Een risico-analyse van de betonpomp
DVD’s : risico’s op electrocutie & stabiliteit
De campagne Benny Beton / Benoit Béton (NAVB Constructiv)
Poster ervan kunnen gepersonaliseerd worden met eigen logo firma
Er mankeert veelal :
Het echte engagement van de klanten om de werkplek veiliger te maken voor iedereen. Een gezamenlijke, goed doorgesproken inspanning is noodzakelijk.
23 – Prenne – 4 december 2014 – Sint-Truiden
DVD “RISICO’s ELECTROCUTIE”
DVD “ONTHAAL BPB
25 – COMMUNICATIESTRATEGIE
Nuttige links
www.fedbeton.be
zie publicaties : http://www.fedbeton.be/menu.asp?id=36&lng=nl&m=0
zie opleidingen : http://www.fedbeton.be/menu.asp?id=17&lng=nl&m=0
www.fvb.constructiv.be
zie werkgevers/certificaten en attesten
www.navb.constructiv.be
zie examinering / accreditatie
HEEFT U VRAGEN ?
DANK U VOOR UW AANDACHT !
Belgische Veiligheidskeur een initiatief van SIGMA
Veiligheid voorop!
een veiligheidskeuring
conform de machine richtlijn 2006/42/EG:
• jaarlijkse controle van arbeidsmiddelen (andere dan hijsmiddelen)
• controle kunnen aantonen bij de bevoegde instanties
Wat is SIGMACert?
Arbeidsmiddelen?
Heftrucks/Voorzetapparatuur Batterijen/Batterijladers
Graafmachines
Wielladers
Verreikers
Betonpompen
Optimaliseren van de gebruiksveiligheid en de operationaliteit van de machines
Betere opvolging van het machinepark
Een gedocumenteerd systeem dat garandeert dat machines gevolgd en onderhouden worden Sneller opsporen van (eventuele) mankementen Keuring en herstelling in één interventie, ook voor complexere machines
Officieel keuringsrapport dat erkend wordt door VCA en de arbeidsinspectie
Voordelen?
Jaarlijkse keuring door een keurmeester
Keurmeester voert de keuring uit volgens een vaste checklist. De keurmeester kan corrigerende maatregelen nemen
Resultaat geeft als score groen, oranje of rood. Bij groen wordt de SigmaCert sticker aangebracht.
Officiële SigmaCert keuringssticker op de machine Het keuringsresultaat wordt in het systeem ingevoerd
In de praktijk?
Onafhankelijk & objectief
SIGMACert College van Deskundigen
SIGMACert Geschillencommissie
SIGMACert Steekproefcontroles
SIGMACert Referentieel voor Leveranciers.
College van Deskundigen
19 SEPT MOBILOM
COLLEGE VAN DESKUNDIGEN
Organisatie Activiteit CvD/Klankbord/Info
ABVV Werknemersorganisatie Klankbord
ACLVB Werknemersorganisatie Klankbord
ACV-CSC Werknemersorganisatie Klankbord
ADEB-VBA Werkgeversorganisatie CvD
Athetys BVBA SPRL Logistieke & veiligheidsopleidingen Info
AXA Verzekeringsmij Klankbord
BLITS NV Expert in veiligheidsopleidingen en -consultancy CvD
BOUWUNIE Unie KMO bouwbedrijven CvD
CONFEDERATIE BOUW Werkgeversorganisatie CvD
DESCON BVBA veiligheid, preventie en welzijn CvD
EDUCAM Opleidingen CvD
FEBELSAFE Belgische Federatie van leveranciers en dienstverleners inzake veiligheid en welzijn bij het werken CvD
FEBETRA Belgische transporteurs en logistieke dienstverleners CvD
FEDBETON Federation voor stortklaar beton CvD
FEDERAUTO Federatie - SIGMACert (initiatiefnemer) Autohandel & aanverwanten CvD
FOD WASO Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg Klankbord
KIWA Belgium NV Certificatie instelling KIWA
MENSURA Preventie, Veiligheid, Gezondheid op het Werk CvD
MOTRAC HANDLING & CLEANING NV Leverancier CvD
PREBES Vereniging preventie-adviseurs Klankbord
PREVENT Instituut beroepsrisico's & arbeidsomstandigheden Klankbord
SIGMA vzw Federatie - SIGMACert (initiatiefnemer) SIGMA
STILL NV Leverancier CvD
TRANSPORT & LOGISTIEK VLAANDEREN Beroepsvereniging ondern. In transport & logistiek Klankbord
UPTR Unie van professionele Transporteurs en Logistieke Ondernemers CvD
VAN HAUT NV Leverancier CvD
VC-CS Contactvereniging veiligheidscoördinatoren Info
VIB Vereniging voor Inkoop en Bedrijfslogistiek CvD
@TRK BVBA Logistics, Quality & Safety Consultancy CvD
360 Keurmeesters
70 Back-Office medewerkers
20 ondernemingen (incl. 3 dealers) 10000 SIGMACert stickers
4600 Keuringen
Vandaag
Vandaag
Keuringen in 2014 Betonpompen in 2014
126 31
1
Groen Oranje Rood
3412 172
17 79158 159
Heftrucks Voorzetapparatuur Batterijen Graafmachines Wielladers Betonpompen
