Ali Karatas, Platform31 &
Arnoud Wierdsma, Hart voor Heino
Wooncongres, 4 December 2018
WAARDE MAKEN UIT LEEGSTAND
Hergebruik van gemeentelijk vastgoed
Opbouw
- Inleiding
- Conceptueel kader / de opgave in beeld
- Inzoomen op casus Hart van Heino (gemeente Raalte)
- De verschillende rollen en instrumenten van de gemeente
- Afsluiting
Conceptueel kader
- Centrale vraag: hoe creëren gemeenten/corporaties (meer)waarde met hergebruik van leegstaand maatschappelijk vastgoed?
- Begrippen en definities:
• Maatschappelijk vastgoed
gebouwen met een publieke functie, zoals in de zorg, onderwijs, welzijn, sport, cultuur, levensbeschouwing en overheid. Te onderscheiden van commercieel vastgoed• Hergebruik brede verzamelnaam voor allerlei vormen van hergebruik, zowel tijdelijk (pop-up) als meer definitief
• Transformatie fysieke ingreep, een verbouwing, waardoor het gebouw op een andere manier bruikbaar is en vaak ook een nieuw gezicht krijgt (make-over)
Conceptueel kader
- Begrippen en definities:
• Burgerinitiatief
(‘klassieke’ definitie)
het recht van burgers om onderwerpen of concrete voorstellen op de agenda van een volksvertegenwoordigend orgaan (Tweede Kamer, Provinciale Staten, Gemeenteraad) te plaatsen(‘moderne’ definitie)
als individuele burgers of groepen burgers zich inzetten voor publieke taken of belangen waarmee zij een bijdrage leveren aan de (lokale)samenleving
• Right to Challenge / Right to Bid
recht om taken / maatschappelijk vastgoed over te nemen
meer ruimte voor burgerinitiatievenDe opgave in beeld
& organisatie gemeente
- Vier maatschappelijke opgaven:
• Woonopgave
▪ Team Wonen (krapte woningmarkt)
• Ruimtelijke opgave
▪ Team Ruimtelijke Ontwikkeling (gebiedsontwikkeling/Omgevingswet)
▪ Team Vastgoed (grond- en vastgoedexploitatie/fin. rendement)
• Duurzaamheidsopgave/energietransitie
▪ Team Economie/Duurzaamheid (toekomstvisie)
• Sociaal-maatschappelijke opgave
▪ Team Sport en Samenleving (inclusieve, ongedeelde samenleving)
Burge rpa rti ci pat i e
De opgave in beeld: maatschappelijk vastgoed
- 100 miljoen m² maatschappelijk vastgoed 10% leegstand (CBS)
De opgave in beeld: leegstandscijfers
- Leegstand:
- 279.000 gebouwen staan leeg (CBS, jan. 2016)
- 100 miljoen m² maatschappelijk vastgoed waarvan 10% leegstand (CBS, 2016); evenveel kantoren- en winkelleegstand (CBS, jan 2016)
- Schatting Rabobank (apr 2018) 10 miljoen m² leegstaand maatschappelijk vastgoed
De opgave in beeld: leegstandscijfers
De woonopgave in beeld
- Woonopgave tekort op de woningmarkt
• 70.000-80.000 woningen per jaar nodig; totaal 200.000 woningen nodig
- Kansen:
• Jaarlijks komen er 60.000 woningen bij
• 7.000-10.000 nieuwe woningen per jaar door transformatie
In 2017 ruim 40% door kantoorgebouwen; 17% maatschappelijk vastgoed
De ruimtelijke opgave in beeld
- Ruimtelijke opgave
• Leegstand negatieve uitstraling op de fysieke en sociale (leef)omgeving
• Gezonde leefomgeving voor inwoners
- Kansen (afhankelijk van urgentie en potentie):
• Transformatie/hergebruik vastgoed is katalysator voor gebiedstransformatie en ruimtelijke ontwikkeling
• Zorgt voor nieuw elan in bestaande buurten/wijken. Geeft een boost.
Casus Hart van Heino, Raalte
Nieuw leven voor oud gemeentehuis
Hart van Heino
Hart van Heino
Hart van Heino
Gemeentelijke strategie Hergebruik
Zelf aan het stuur
Losse sturing
Andere partijen aan Strakke sturing
Alles in eigen
hand
Samen aan de
slag
De markt aan zet
Bottom up
Gemeentelijke rol hergebruik
Afsluiting
- Centrale vraag: hoe creëren gemeenten en corporaties samen met bewoners (meer)waarde bij hergebruik van leegstaand gemeentelijk vastgoed?
- Financieel- economische (vastgoed)waarde - Maatschappelijke (meer)waarde
