MvN ja en nu we toch maar zitten te wachten en dat moeten we ze:ker nog tot
1
volgende week maandag, dacht hij waarom doe ‘k ’t zelf niet maar vast? en dus
2
presenteerde de veeveedee vanochtend de maatregelen om de crisis te
3
bestrijden. veeveedeeleider mark rutte. zo is het toch?
4
MR ja! zo is het.=
5
MvN =even opdat we geen fouten maken het allerlaatste nieuws, want misschien zijn
6
ze er al uit (.), ’t afgelopen half uur terwijl wij hier gezellig bij elkaar
7
[( )
8
MR [ja ( ) komt dat nieuws. of ze zijn er wel uit of net weer niet, maar ’t
9
laatste wat ik begreep zou ’t misschien toch weer maandag worden.=
10
MvN =toch weer maandag. we gaan kijken.
11
((videofragment wordt gestart))
12
MvN nee en we zitten dus allemaal in de wachtkamer. d-d- eh u ook eigenlijk.
13
MR ja
14
MvN u heeft kunnen zeggen ik ga op een terrasje zitten ’t is bijna lente, ik ga
15
een stukje fietsen, ik ga m’n huis ‘ns schoonmaken, NEE dacht u, weet je wat?
16
ik ga ’t zelf doen.
17
MR ja ook omdat ik natuurlijk wil als dadelijk dat pakket komt, en ik ben al
18
bezorgd over ’t kabinet mee ko[mt, ik] denk dat dat geen geweldig verhaal zal
19
MvN [↑mmh ]
20
MR worden, wil ik in ieder geval proberen om in de kamer natuurlijk eh onze
21
ideeen d’r doorheen te krijgen en daar heb ik steun voor nodig, dus dan moet
22
ik wel ook nu laten zien wat wij willen [he]? dat naar buiten brengen.
23
MvN [ja]
24
maar goed dat had iedere partijleider nu kunnen doen, ze hebben even rust,
25
dus pas op de plaats. nou dan schrijf je even je eigen programma of niet?
26
MR ja nee nou goed daar zijn hier al wel een tijdje mee bezig. we praten er ook
27
met veel mensen over, omdat wij ook met een goed pakket willen komen, ik vind
28
het=
29
MvN =↑mmh=
30
MR onzettend belangrijk dat we niet alleen praten hoe los je nou je problemen
31
op, maar dat je ook een beetje nadenkt van hoe bouw ik nou een nederland wat
32
op langere termijn [(.) ] ja een mooier land is he? met een moderne
33
MvN [↑mmh]
34
MR economie, [ook ook
35
MvN [↑mmh. is het een schande dat ’t zo lang duurt? want de één zegt
36
nou ja geef ze dan even de tijd, het is ook moeilijk, en de ander zegt dit
37
had echt veel sneller gemoeten.
38
MR nee dat had echt sneller gemoeten. wat je nu krijgt is dat heel veel mensen
39
in nederland toch gaan zitten kijken naar ’t kabi↑net. kijk dat kabinet kan
40
ook niet de crisis eh voor[komen of] proberen dat helemaal weg te halen
41
MvN [↑mmh ]
42
MR wat ze wel kunnen doen is nu een paar goeie maatregelen nemen, is ervoor
43
zorgen dat die crisis wat minder (.) hard aankomt, (.h) dat ie wat korter
44
duurt, maar dan moeten ze we[l:
45
MvN [maar dat zijn ze toch allemaal van plan? niemand
46
zal u toch tegenspreken van wat u nu zegt?=
47
MR =ja, maar ze zijn >zo al< weken bezig.
48
[en iedere dag uitstel is weer schadelijk.
49
MvN [(ja ) ingewikkeld is!
50
Interview nr. : 9
Datum : 19-03-2009
Interviewer : Matthijs van Nieuwkerk (MvN) Politicus : Mark Rutte, VVD (MR) Tafelheer/-dame : Jort Kelder (Tfh) Overig : Publiek (Pbk)
Onderwerp : Maatregelen economische crisis VVD
MR ja maar zo ingewikkeld is ’t natuurlijk helemaal niet. [want je moet 51
MvN [het is 52
ingewikkeld om ’t met elkaar eens te zijn 53
MR ja, dat snap ik allemaal wel, maar uiteindelijk komt er dan ook een moment,=
54
MvN =mmh=
55
MR =waarop je moet zeggen jongens dit- dat zegt BOS ook iedere keer, dit is de
56
grootste crisis hoor ik ‘m dan zeggen sinds de jaren dertig en we hebben nog
57
nooi:t zoiets meegemaakt, (.h) ’t zal allemaal wel, maar dan komt er dus een
58
moment dat je moet zeggen leiderschap, luister, we zitten in de ellende, dit
59
zijn de feit[en ] in nederland, niemand (.) kan denken of moet gaan denken
60
MvN [↑mmh]
61
MR dat we dit kunnen oplossen,=
62
MvN =oke=
63
MR =zonder dat we daar ook allemaal onder zullen leiden, >daar zullen we mee te
64
ma-< maar dat is ook een perspectief op langer termijn. als je dat te lang
65
uitstelt geef
66
MvN [
67
MR je ook gewoon een gevoel van van onvr[ede ] en onzek[erheid].
68
MvN [klopt] [klopt ]
69
Tfh ik vind het ook wel eens geruststellend als de overheid even niets doet, dan
70
denk ik dan kunnen wij gewoon weer aan ’t werk. laat die politici zich er
71
toch eens niet mee bemoeien.
72
MR ((ºhahahaº))
73
Pbk ((ºhahahaº))
74
Tfh want ze hebben het ook niet kunnen voorkomen, ze hebben het ook niet kunnen
75
voorspellen, ook de economen niet, de journ[alist]en, analysten niet, dus
76
MvN [klopt]
77
Tfh jongens (.) ºlaten me eens gewoon le:ven. laat mij met rust.º
78 79 (.)
MvN maar jort, je wil toch niet zeggen [dat je
80
Tfh [je bent toch liberaal?
81
MR ik laat jou graag [eh ik [ ]laat jou graag met rust, als collegaliberaal,
82
Tfh [liberaa[:l]
83
Pbk [((hahaha)) ]
84
MvN [((hahaha)) ]
85
MR maar (.) het is dan wel van belang (.) dat je realiseert wat de staat zou
86
kunnen doen. [het is in ieder geval ervoor zorgen
87
Tfh [( ) daar heb ik niet zo’n hoge pet van op eigen[lijk
88
MR [ja maar als
89
je het niet doet jongen, [dan ] heb je het probleem dat die klap alleen
90
MvN [ºjaº]
91
MR maar harder aankomt. [in nederland ( )
92
MvN [het woord lei- nee ik wil even nog, het woord
93
leiderschap viel, uit uw mond. (.) is er gebrek aan leiderschap?
94
MR (.hh) [de (hh)
95
Mvn [met andere woorden balkenende, de [leider van het land
96
MR [ik, het is allemaal weer zo
97
makkelijk om vanuit de oppositie wat ik onverstandig vindt van balkenende is
98
dat ie zegt ik ga zelf dat clubje leiden, [dan z]it ie in een dubbelrol
99
MvN [↑mmh ]
100
MR want hij is minister-president, hij is aanvoerder van ’t eh ceedeeaa [( )
101
MvN [maar
102
dat is allemaal wel ( ), want eigenlijk is de vraag faalt het
103
leiderschap? [want het duurt lang
104
MR [ja hij had in ieder geval iemand denk ik moeten vragen om net
105
zoals bij een formatie, [als] een onafhankelijk voorzitter dat clubje te
106
leiden, maar hij zit [nu in een dubbelrol
107
MvN [( ) herman wijffels [ja
108
MR [ja maar dat vind ik weer zo’n
109
warrige man, dan krijg je weer zo’n vaag regeerakkoord, [ik had] gedacht aan
110
MvN [als ]
111
MR iemand als hoekstra ofzo, dus iemand die ook tot een paar concrete
112
maatregelen kan komen.
113
MvN u heeft een plan geschreven, dat kunnen we niet i-i-in elke komma gaan
114
behandelen, het belang d-de de zwaarste maatregel die u voorstelt, die het
115
meeste pijn doet, waar we ’t meest van gaan schrikken, want daar moeten we
116
ons toc op gaan voorber[eiden], dus dus dus kom maar op.
117
MR [ja (2.0) het is onvermijdelijk dat we dit jaar en
118
mogelijk ook volgend jaar met z’n allen geen loongroei krijgen.
119
(1.5)
120
MvN oke. [( ), jort?
121
MR [das de zwaarste ºmaatregelº
122
Tfh nog minder?
123
MvN [(nee niet nog minder)
124
MR [ik zei niet minder, geen groei. dus het loon (moet) op nul, we hebben
125
gigantische problemen nu dat is omdat de economie (.) zo’n klap krijgt.=
126
Tfh =mja=
127
MR loopt die zogenaamde arbeidscollectiviteit terug, dat betekent dat bedrijven
128
he, steeds moeilijker kunnen concurreren met het buitenla[nd ], zou je nu
129
MvN [↑mmh]
130
MR kunnen afspreken om te zeggen we zetten die lonen voor een jaar of voor twee
131
jaar op nul bij de overheid, de politici, ambtenaren, maar ook in het
132
bedrijfsleven (.h) dan heeft dat een eno::rm positief effect op (.) de
133
concurrentie[positie van nederland
134
Tfh [maar dat is voor een liberaal wel raar. want ik zou zeggen de
135
markt moet dit zelf regelen, zelfs nog nu zelfs in deze tijd zijn ‘r nog
136
mensen die meer verdienen en die advocaten doen ’t bijvoorbeeld heel goed,
137
omdat er veel ruzie is nu, omdat er veel [ellende ] is, dus die mogen van mij
138
MR [((haha))]
139
Tfh meer verdienen. we gaan toch niet collectief zeggen u mag niet meer
140
[verdienen? (’t gaat om de overheid, ’t gaat om de) ambtenaren
141
MR [nee maar het grote probleem is natuurlijk dat in nederland onze loonvorming
142
communistisch tot stand komt, via die zogenaamde ceeaaoo’s,=
143
MvN =↑mmh
144
MR en ’t probleem is dat heel veel ja (’t is een puur) communistisch stelsel,
145
he, wij zijn er ook tegen. ik ik zeg precies! in welke loonvorming droom jij
146
en je baas moet het eens worden over je salaris, dat hebben we in nederland
147
niet, we hebben ceeaaoo’s, vakbeweging, werkgevers, werkgevers onderhandelen
148
altijd slecht dus die geven dan veel te hoge loonsverhogingen in nederland,
149
want die willen geen ruz[ie met de vakbeweging.
150
Tfh [nee maar we zijn ook een laagloonland. als we een
151
wat minder laagloonland waren geweest, hadden we meer technologie gehad. ik
152
ben niet zo voor een lager loon eerlijk gezegd. laat de markt dat gewoon
153
regelen en als mensen te duur worden, arbeid te duur wordt, gaan eh bedrijven
154
gaan dus in innovatie en technologie investeren, dat kan dus heel erg goed
155
zijn voor je economie. en die lui in den haag roepen al twintig jaar de lonen
156
moeten niet hoog, daarom verdienen die ambtenaren allemaal zo treurig weinig,
157
vink [heel jammer. dat niet de beste mensen
158
MR [ja eh nou dat is echt- dat is economisch echt heel onverstandig. als je
159
dat zou [doen wat jij zegt laat die lonen nou, laat die lonen
160
Tfh [(mark jij hebt geschiedenis gedaan in leiden) jij weet er ook niets
161
[van.
162
MR [want jij bent jurist. als je die lonen nou zou laten door[stijgen
163
MvN [zeg je nou tegen
164
m-meneer rutte hij weet er ook niets van?
165
MR [als je
166
Tfh [nee hij heeft geschiedenis gedaan in leiden. wat weet [hij er nou van?
167
MR [er zitten een historicus en een jurist te praten over de economie, maar ik
168
verzeker je één ding (.) als je er e:ven wat dieper naar kijkt
169
Tfh jaja
170
MR dan zul je ook vaststellen dat hoge lonen betekent minder concurrentiepositie
171
en dat en het is niet waar dat bedrijven dat allemaal kunnen inlopen met
172
innovatie. innovatie is sowieso nodig in nederland, en daar maak ik me
173
Tfh ja
174
MvN mmh
175
MR ook zorgen over. als je een andere maatregel wil weten die wij voorstellen
176
(.hh) als dan bij bedrijven eh de research he, dus de onderzoekscentra [( )]
177
MvN [ja ]
178
MR dat risico loop je=
179
MvN ja=
180
MR =dan zeg ik dat is geen liberaal voorstel, gek voor een veeveedee’r, maar zou
181
je die onderzoekers tijdelijk (.) in dienst moeten nemen van de overheids (.)
182
onderzoekscentra, want je moet voorkomen dat die mensen omdat het e:ven
183
misgaat met zo’n bedrijf en zo’n laboratorium omvalt,
184
Tfh hm=
185
MR =dat ze besluiten om naar amerika [of naar azie ] te gaan, want je kunt ze
186
MvN [brain(drain) ja]
187
MR niet kwijt we hebben op langere termijn om die moderne economie te bouwen en
188
een beetje vooruit te kunnen en perspectief te hebben. heb je ook de slimme
189
koppen weer nodig. [( ) van elkaar
190
MvN [↑mmh (1.5) mag ’t heel even over arend jan boekestijn
191
gaan?
192
MR liever niet.=
193
MvN =nee? (.) ’t was ’t was hier aan de bar, ’t was een programma van één
194
vandaag, ’t was na afloop van de wereld draait door dat hij daar (.h) in
195
gesprek met maarten van rossum iets zei over u=
196
MR =ja=
197
MvN =wat wat wat ie niet had moeten [doen. wat wel (gebeurde)
198
MR [dat ga je toch niet weer uitzend[en he?
199
MvN [nee nee nee
200
ga ‘m niet weer uitzenden, maar hij is d’r is wee:r iets ge[beurd ( )
201
MR [(die uitzending
202
is geloof ik al ho:nderd keer [op televisie geweest)
203
MvN [NEE (.) maar hij heeft nu getwitterd,
204
[’t is zo’n brekebeen. heb jij u bent de aanvoerder van de ( )
205
MR [mmh? (1.0) nou
206
Tfh twittert u zelf al?
207
MR nee nee nee nee en [dat ga ik
208
Tfh [toch maar niet doen he=
209
MR =nu nog maar even niet doen nee.
210
(1.0)
211
Tfh [pechtold doet het al wel hoor, ja:
212
MR [ja: dit is een on:gelooflijk stomme fout, [( )
213
MvN [want het gaat over de chinezen
214
he? [hij spreekt ook meer minder met
215
MR [ja en hij heeft nog wat discussie met mensen over china en toen had ie
216
toen zei die op een gegeven moment van ja, wat zijn ( ) chinezen dat zijn
217
spleetogen ofzo ik ik weet niet hoe het gesprek ( )
218
MvN [ja één spleetoog meer of minder
219
MR hij heeft dat overigens meteen (.) nou komt de politucs ik ga dat nou
220
MvN nou
221
MR proberen zoveel mogelijk te redden
222
MvN dat begrijp ik dat begrijp ik
223
MR hij heeft onmiddellijk excuses gemaakt en gezegd sorry dat had ik nooit
224
moeten doen
225
MvN maar dit is echt het lastige jongetje van de klas he? dat is leuk soms
226
MR het is een hele bijzondere vogel. het is een ongelooflijk creatieve vent,
227
MvN =een ongeleid projectiel=
228
MR =hij is ook soms een beetje ongeleid projectiel, maar ik heb er altijd gezegd
229
ik wil [( )
230
Tfh [(wees nou boos op ‘m) zeg nou eens arend jan hou nou eens je [(.) kop
231
MR [papa
232
was bedroefd en niet boos. alles komt nog goed
233
MvN hahaha
234
Pbk hahaha
235
? oooooh
236
MR maar ik heb tegen hem gezegd joh, wat ik mooi van die vent vindt en dan komt
237
van buiten
238
Tfh [en (hebben de chinezen al gereageerd?)
239
MR nou één komma zes miljard is nu op komst he? ik heb tegen hem gezegd ik vind
240
het een ongelooflijk stomme fout van je, en dat vind ie eh zelf natuurlijk
241
ook en dat twitteren is een ontzettend leuk instrument, maar als je ’t heel
242
druk hebt en af en toe eens weinig [(slaapt he
243
MvN [maar wat is hij? is hij verbaal
244
incontinent of zoiets? dat ie [dat ie
245
Pbk [hahahahaha
246
MR [nee helemaal niet
247
MvN dat t eruit floept. dat ie denkt oh gad- ik heb weer g-
248
MR [nodig heb nou eens uit in de
249
uitzending. praat jij nou eens hier [op een] ander
250
MvN [nee ]
251
MR voorstel, ja in de uitzending en dus niet aan de bar he een ander voorstel
252
wat wij
253
MvN [ja}
254
MR gedaan hebben om de ontwikkelingssamenwerking nou eens daar gaat hij over in
255
de fractie. daar heeft ie een ontzettend goed stuk over geschreven dat je
256
zegt luister, ontwikkelingssamenwerking in nederland wat we daaraan uitgeven
257
daarvan is een heel groot deel verkeerd besteed, dat gaat gewoon naar [landen
258
MvN [( )ja
259
MR en soms naar de zwitserse bank, dat loopt op naar tweederde. investeer nou in
260
microkrediet. investeer in het opbouwen van de [midden]klasse. van een
261
MvN [↑mmh ]
262
MR economische sector. dat zijn voorstellen die ook van deze bolkestijn komen en
263
ik heb altijd gezegd ik wil een partijleider en een fractie waarin mensen
264
zitten die van buiten komen voor een deel ook, dat betekent dat ik ook een
265
risico heb genomen, met hem is dat duidelijk, maar hij heeft tegen mij
266
gezegd, mark ik maakt dit goed. en hij werkt verschrikkelijk hard en ik heb
267
er ook vertrouwen in.
268
MvN dank voor je komst.
269
MR oke.
270
Pbk ((applaus))
271
