De Papieren Man (www.depapierenman.be)
zondag 12 juni 2011 door Han Ceelen
Euthanasiefilm van Terry Pratchett zorgt voor ophef
Fantasy-auteur Terry Pratchett heeft een relletje ontketend met zijn euthanasiedocumentaireChoosing to Die, die de BBCmaandaguitzendt. Hierin praat Pratchett - die zelf de ziekte van Alzheimer heeft - met patiënten en familieleden over het beëindigen van hun leven.
Pratchett (63) werd wereldberoemd met zijn komische fantasyreeksSchijfwereld, waarvan sinds 1983 al meer dan 65 miljoen exemplaren zijn verkocht. In 2007 bleek dat hij lijdt aan een zeldzame vorm van Alzheimer. Sindsdien maakte de auteur al twee documentaires over zijn ziekte en over de verschillende behandelingen die hij onderging. Ook gaf hij aan zijn leven te willen beëindigen als zijn lijden ondraaglijk wordt.
In Choosing to Die spreekt Pratchett met drie andere terminaal zieke mannen en hun families over euthanasie, een praktijk die in Engeland nog altijd illegaal is. Steen des aanstoots voor veel gelovige en conservatieve Britten is een scène waarin te zien is hoe een van de mannen - een zekere Peter - overlijdt in een Zwitserse euthanasiekliniek van Dignitas.
Pratchett omschreef de sterfscène in een persverklaring juist als extreem ontroerend. Temeer daar de stervende zich nog had geschaamd dat hij de naam van de geluidsman was vergeten. Ook een woordvoerster van de BBC verdedigde het fragment: "Sommige mensen vragen waarom we het er niet uit hebben geknipt. Maar dat was niet fair geweest tegenover Peter, Terry en de kijker. Wij hebben de verantwoordelijkheid om het verhaal in zijn geheel te vertellen."
Ook aan het woord in de documentaire komt Veerle Claus, die vertelt over de euthanasie van haar man Hugo Claus. "Pratchett kende het verhaal van mijn man", vertelt ze. "Het is een aardige, grappige, beschaafde man. Ik vond het heel aangrijpend dat ik zijn angst en ontreddering zo goed aanvoelde." Claus vindt het ook belangrijk om euthanasie bespreekbaar te maken: "Hugo heeft dat zelf ook altijd gedaan. Ik denk dat het voor Pratchett ook een hulp en een troost was om te horen dat je ook op die manier kunt sterven."
Dit weekend maakte Pratchett bekend dat hij zelf zijn inschrijfformulieren voor de Zwitserse Dignitas- kliniek heeft ontvangen, zo meldtThe Guardian. Hij zei ze echter nog niet te hebben ingevuld. Choosing to Die wordt maandagavond uitgezonden op BBC2. Na de uitzending wordt Pratchett geïnterviewd door Jeremy Paxman.
