Vraag nr. 125 van 7 mei 1999
van mevrouw MARIJKE DILLEN
Onderwijsvoorrangsbeleid SO – Evaluatie
De Vlaamse regering heeft verschillende maatrege-len genomen met betrekking tot de onderwijsvoor-rang in het secundair onderwijs (SO), die dient bij te dragen tot een verhoogde integratie van alloch-tonen in de samenleving.
1. Wat is de inhoud van de huidige maatregelen ? Welk budget is hiervoor uitgetrokken ?
2. Wat zijn de resultaten van de maatregelen uit het verleden ? Welke budgetten werden hier-voor ingeschreven op de verschillende begrotin-gen ?
3. Wat is het resultaat van de laatste onderhande-lingen met de vakbonden en het overkoepelend onderhandelingscomité voor het vrij gesubsi-dieerd onderwijs ?
Antwoord
1. In uitvoering van het vernieuwd onderwijsbe-leid naar migranten van mei 1991, en rekening houdend met de evaluatie van 1994 en de aan-bevelingen van de werkgroep Onderwijs van de staten-generaal tegen het racisme, wordt het be-leid bijgestuurd.
De doelstellingen van het beleid in 1991 waren tweeledig : het bestrijden van achterstand en het bevorderen van de integratie. Deze doelstellin-gen golden zowel voor het basisonderwijs als voor het secundair onderwijs, waarbij voor het secundair onderwijs de nadruk werd gelegd op de eerste graad, aangevuld met het project doorstroming in de tweede graad.
In het nieuwe project blijft de nadruk liggen op de integratiegedachte, terwijl het accent op de doorstroming van de doelgroep meer nadrukke-lijk aanwezig is. Het huidige project wil deze trend op een diepgaande wijze stimuleren via het opzetten van initiatieven met de bedoeling de doelgroepleerlingen te oriënteren naar de studierichting die het nauwst aansluit bij het po-tentieel van deze leerlingen. Deze doorstro-mingsgedachte komt sterk tot uiting in de sa-menwerking die moet worden opgezet met de scholen die voldoende doorstromingsrichtingen aanbieden. De zorg van de school voor integra-tie van de doelgroepleerling doet zich zowel op het vlak van de school voor, als op het
maat-schappelijk niveau. Deze hoofddoelstelling zal het sterkst tot uiting komen op een aantal ter-reinen zoals het intercultureel onderwijs, de leerlingbegeleiding, de leerlingbetrokkenheid en de nascholing.
Het recht op extra uren-leraar onderwijsvoor-rang wordt voortaan gegarandeerd voor een pe-riode van twee opeenvolgende schooljaren. Alle scholen die aan de voorwaarden voldoen en een aanwendingsplan opmaken, komen in aanmerking om extra uren-leraar te verkrijgen. Deze extra uren-leraar worden gebruikt voor : – intercultureel onderwijs (ICO) ;
– Nederlands als tweede taal (NT2) en Neder-lands als instructietaal (NIT) ;
– leerlingbegeleiding, waaronder differentia-tie-remediëring en studiebegeleiding vallen. De leerlingbegeleiding bestaat erin dat de scholen initiatieven nemen inzake sociaal-emotionele begeleiding, studiekeuzebegelei-ding en studiebegeleistudiekeuzebegelei-ding van de leerlingen, met het oog op het nauw opvolgen van de schoolloopbaan van de leerling met behulp van een leerlingvolgsysteem ;
– leerlingbetrokkenheid (voorheen : schoolop-bouwwerk) ;
– onderwijs in eigen taal en cultuur (OETC), als daarvoor wordt geopteerd.
Voor dit project wordt voor het SO 150,8 mil-joen opgenomen op de begroting, programma 39.20 – basisallocatie 12.11, wat reeds gold voor een aantal schooljaren.
2. Doorstroming in het secundair onderwijs
Het huidige project "doorstroming" vertrekt van de vaststelling dat migranten door negatie-ve selectie te vaak onterecht in het beroepson-derwijs terechtkomen. Met het project wil men migrantenjongeren aanmoedigen ook te kiezen voor doorstroomrichtingen, zodat ze kunnen verder studeren in het hoger onderwijs. Het project loopt sedert september 1992 in twintig scholen. Het bevat drie onderdelen : toeleiding, werking en uitstroom.
te onzeker zijn om alleen door te zetten in hun keuze. Maar het kan ook gaan om leerlingen die vroeger een verkeerde keuze hebben gemaakt en uit het beroeps- naar het doorstroomonder-wijs willen overstappen.
Het luik "werking" is vanzelfsprekend het be-langrijkst. Het bevat twee onderdelen : mento-raat en aanbod. Deze mentoren staan in voor de opvolging van de leerling, zowel op studie- als op persoonlijk vlak. Daarnaast krijgt de school middelen om het lesaanbod aan te passen aan de behoeften van deze jongeren. Dit gebeurt door te werken rond Nederlands als instructiet-aal, het stimuleren van taalvaardigheid, intercul-tureel onderwijs, maar ook rond preventie en remediëring van leerproblemen. Ten slotte is er het onderdeel uitstroom. Daarin worden mi-granten ondersteund om in de derde graad doorstromingsonderwijs aan te vatten.
Het project loopt vrij goed. Vooral de werking met mentoren wordt vlot opgenomen en inge-bed in de schoolwerking. Het veranderen van het lesaanbod verloopt moeilijker en met meer tegenstand. Maar ook daar wordt vooruitgang geboekt. Ten slotte zijn er de concrete resulta-ten : in 1993-1994 verlieresulta-ten 538 migranresulta-ten de tweede graad met succes, in 1994-1995 673 : stij-ging met 135 op één jaar.
In de besprekingen van de werkgroep Onder-wijs in het kader van de staten-generaal tegen het racisme van het najaar 1997, werd erop ge-wezen dat deze positieve tendens zich heeft doorgezet in de volgende schooljaren.
3. Bij protocol nrs. 105 en 330 van 27 april 1999 hebben de vakbonden Algemene Centrale der Openbare Diensten (ACOD) en de Federatie van de Christelijke Syndicaten der Openbare Diensten (FCSO) zich akkoord verklaard met het ontwerp van besluit van de Vlaamse rege-ring betreffende het tijdelijk project onderwijs-voorrang in het secundair onderwijs. Het Vrij Syndicaat voor het Openbaar Ambt (VSOA) heeft zich niet akkoord verklaard.
Het Overleg Kleine Onderwijsverstrekkers (OKO) heeft zich akkoord kunnen verklaren met het ontwerp van besluit.
