Vraag nr. 274
van 11 september 2003
van mevrouw RIET VAN CLEUVENBERGEN Mentaal gehandicapte gedetineerden – Begrotings-middelen
Enkele jaren geleden kaartten wij bij de minister van Welzijn het probleem aan van mensen met een mentale handicap die in de gevangenissen verblij-ven.
Op de begroting 2003 zijn expliciet middelen inge-schreven om dit aan te pakken. Het laatste kwar-taal van 2003 breekt nu aan.
1. Waarvoor werden de ingeschreven middelen tot nu toe concreet gebruikt ?
2. Welke gevangenissen en welke partners werden hierbij betrokken ?
Antwoord
Op de begroting 2003 zijn inderdaad middelen in-geschreven om tegemoet te komen aan het pro-bleem van mentaal gehandicapte geïnterneerden die momenteel in de gevangenis verblijven.
Het Vlaams Fonds heeft niet nagelaten de verschil-lende betrokken organisaties en partijen te contac-t e r e n , maar hecontac-t bleek niecontac-t vanzelfsprekend contac-te zijn om op korte termijn een duidelijk beeld te krijgen van de ondersteuningsnoden van personen met een handicap binnen gevangenissen. Enkele organisa-ties die reeds actief zijn rond deze probleemgroep, evenals de betrokken ambtenaren binnen Ju s t i t i e, geven aan dat zelfs na een tijd begeleiding binnen twee gevangenissen, het niet zomaar duidelijk is welke personen in aanmerking komen voor opvang buiten de gevangenis: enerzijds dienen deze perso-nen soms eerst een aantal sociale vaardigheden op-nieuw te ontwikkelen, en anderzijds is het op basis van het gedrag binnen de gevangenis net zonder meer uit te maken of betrokkene ook buiten pro-bleemloos kan worden opgevangen.
Er is dus nood aan een trajectmatige begeleiding, waarbij stapsgewijs de mogelijkheden voor elk in-dividu worden afgetast. Ook op het vlak van diag-nostiek is er nog heel wat werk: buiten een globale screening is er dikwijls nog geen zicht op de dik-wijls complexe problematiek. Hierbij kunnen mul-tidisciplinaire teams niet altijd even vlot op de vraag inspelen: in vele gevallen dienen onderzoe-ken immers binnen de gevangenismuren te gebeu-r e n , hetgeen gebeu-resulteegebeu-rt in aanzienlijke vegebeu-rtgebeu-raging
van de PECaanvragen (PEC : P r ovinciale Evalu -atiecommissie – red.).
Binnen het uitbreidingsbeleid 2003 werd expliciet in 500.000 euro voorzien voor de opvang van be-trokken doelgroep. Ook los van deze middelen werden aan één voorziening reeds 6 plaatsen dag-centrum toegekend om binnen de gevangenis te starten met de begeleiding. Begin juli kreeg het Vlaams Fonds van het kabinet Welzijn het fiat om rechtstreeks in overleg te treden met een aantal betrokken actoren, om concrete voorstellen te for-muleren.
1. Gelet op het feit dat het overleg pas begin juli effectief kon worden geconcretiseerd, was het niet meer mogelijk voor de zomervakantie nog te komen tot een duidelijke toekenning van de middelen.
Ondertussen heeft het overleg met een aantal betrokken voorzieningen en gevangenissen, e n vertegenwoordigers van het Ministerie van Ju s-titie en het Vlaams Fo n d s, reeds plaatsgevon-d e n . Vanuit plaatsgevon-dit overleg werplaatsgevon-den concrete voor-stellen geformuleerd, waarbij men denkt aan het opzetten van een aantal begeleidingstrajec-t e n , om voor een aanbegeleidingstrajec-tal personen sbegeleidingstrajec-tapsgewijze en met een goede voorbereiding de overstap te maken naar voorzieningen voor personen met een handicap. Een goede diagnosestelling en de toeleiding naar de wachtlijstwerking zullen hier-van uiteraard deel uitmaken, om hier-van daaruit hun plaats te krijgen naar het regionaal overleg en de zorgplanning.
De voorstellen van deze vergadering dienen nog wel beoordeeld en goedgekeurd te worden door de raad van bestuur van het Vlaams Fo n d s. In concreto wordt voorgesteld om twee voorzie-ningen die reeds intensief met de problematiek bezig zijn, de middelen toe te bedelen in de vorm van plaatsen dagcentrum (in totaal 26 p l a a t s e n ; samen met de 6 reeds toegekende zou dit een capaciteit van 32 plaatsen zijn die wordt i n g e z e t ) . Via de techniek van convenants, e e n techniek uitgewerkt binnen het Vlaams Fo n d s om soepel en snel op bepaalde zorgvragen te kunnen inspelen, zouden deze initiatiefnemers dan personen vanuit de gevangenis kunnen toe-leiden naar V l a a m s - Fo n d s v o o r z i e n i n g e n . We l zal er een resultaatsverbintenis gevraagd wor-den waarbij een minimale doorstroming moet worden gerealiseerd, desnoods door de betrok-ken plaatsen effectief om te zetten in plaatsen tehuis of ambulante woonbegeleiding.
vanuit de Vlaams-Fondsvoorzieningen – Het Zwart Goor, Merksplas, – OBRA, Evergem,
– OC Broeder Ebergiste, Vurste.
De twee eerste hebben een concreet project lo-p e n d e, de derde voorziening wil in de toekomst aangepaste opvang uitbouwen voor personen met een matig veiligheidsrisico ;
vanuit de gevangenissen – Rijksgevangenis Gent, – Strafinrichting Merksplas.
