Vraag nr. 230 van 4 juli 2003
van mevrouw INGRID VAN KESSEL
Mentaal gehandicapte gedetineerden – Zorgbe-hoeften
De Vlaamse regering heeft medio 2002 een actie-plan opgestart dat uitvoering geeft aan het zoge-naamde "Strategisch Plan inzake Hulp- en Dienst-verlening aan Gedetineerden". Hierin zijn acties vervat op het vlak van onderwijs, b e r o e p s o p l e i d i n g, t e w e r k s t e l l i n g, w e l z i j n , geestelijke gezondheids-zorg, sport en ontspanning, sociaal-cultureel werk. In het raam van het voornoemde strategisch plan hebben het Vlaams Fonds voor Sociale Integratie van Personen met een Handicap, de ROG's (regio-naal overlegorgaan) en hun partners opdracht ge-kregen een bijzondere inspanning te leveren om een inzicht te krijgen in het volume en de precieze aard van de ondersteuningsnoden van geïnterneer-de personen met een mentale handicap, over wie de Commissie tot Bescherming van de Maatschap-pij oordeelt dat er geen bijzondere veiligheidsrisi-co's verbonden zijn aan hun reïntegratie in de sa-menleving.
Welk gevolg werd hieraan gegeven en wat zijn eventueel de voornaamste vaststellingen op het vlak van aard van de zorgvragen, de nodige zorgbe-middeling en het geplande uitbreidingsbeleid 2003 ?
Antwoord
De problematiek van mentaal gehandicapte geïn-terneerden binnen gevangenissen vormt momen-teel inderdaad een prioriteit binnen het V l a a m s Fonds voor Sociale Integratie van Personen met een Handicap.
Het Vlaams Fonds heeft niet nagelaten de verschil-lende betrokken organisaties en partijen te contac-t e r e n , maar hecontac-t bleek niecontac-t vanzelfsprekend contac-te zijn om op korte termijn een duidelijk beeld te krijgen van de ondersteuningsnoden van personen met een handicap binnen gevangenissen. Enkele organisa-ties die reeds actief zijn rond deze probleemgroep, evenals de betrokken ambtenaren binnen Ju s t i t i e, geven aan dat zelfs na een tijd begeleiding binnen twee gevangenissen, het niet zomaar duidelijk is welke personen in aanmerking komen voor opvang buiten de gevangenis : enerzijds dienen deze perso-nen soms eerst een aantal sociale vaardigheden op-nieuw te ontwikkelen, en anderzijds is het op basis van het gedrag binnen de gevangenis niet zonder
meer uit te maken of betrokkene ook buiten pro-bleemloos kan worden opgevangen. Er is dus nood aan een trajectmatige begeleiding, waarbij stapsge-wijs de mogelijkheden voor elk individu worden af-g e t a s t . Ook op het vlak van diaaf-gnostiek is er noaf-g heel wat werk : buiten een globale screening is er dikwijls nog geen zicht op de dikwijls complexe p r o b l e m a t i e k . Hierbij kunnen multidisciplinaire teams niet altijd even vlot op de vraag inspelen : i n vele gevallen dienen onderzoeken immers binnen de gevangenismuren te gebeuren, hetgeen resul-teert in aanzienlijke vertraging van de PEC-a a n-vragen (PEC : P r ovinciale Evaluatiecommissie – red.).
Binnen het uitbreidingsbeleid 2003 werd expliciet in 500.000 euro voorzien voor de opvang van be-trokken doelgroep. Ook los van deze middelen werden aan één voorziening reeds 6 plaatsen dag-centrum toegekend om binnen de gevangenis te starten met de begeleiding. Begin juli kreeg het Vlaams Fonds het fiat om rechtstreeks in overleg te treden met een aantal betrokken actoren om concrete voorstellen te formuleren. Een eerste ver-gadering heeft reeds plaatsgevonden, waaruit con-crete voorstellen werden gegenereerd. H i e r b i j denkt men aan het opzetten van een aantal bege-l e i d i n g s t r a j e c t e n , om voor een aantabege-l personen stapsgewijze en met een goede voorbereiding de overstap te maken naar voorzieningen voor perso-nen met een handicap. Een goede diagnosestelling en de toeleiding naar de wachtlijstwerking zullen hiervan uiteraard deel uitmaken, om van daaruit hun plaats te krijgen naar het regionaal overleg en de zorgplanning. De voorstellen van deze vergade-ring dienen nog wel beoordeeld en goedgekeurd te worden door de raad van bestuur van het V l a a m s Fonds.