Wat met de Middenschool?

Plezierige t

V A K A N T I E :

★

★

Wat met de Middenschool?

V o o r s t a n d e r s v a n de M i d d e n s c h o o l k u n n e n v a n t w e e k a n t e n b e z w a r e n h o r e n v a n b e ­

z o r g d e o u d e r s d i e v r a g e n of h u n k n a p p e z o o n of d o c h t e r w e l a a n z i j n t r e k k e n z a l k o m e n i n z o ' n v e r g a a r b a k w a a r a l l e k i n d e r e n n a de b a s i s s c h o o l d r i e of v i e r

j a a r l a n g n a a r to e g a a n . E n v a n n i e t m i n d e r b e z o r g d e o u d e r s d i e v r a g e n of h u n z o o n of d o c h t e r , d i e a n d e r s m i s ­ s c h i e n e r g g e l u k k i g g e w e e s t z o u z i j n i n de p r a k t i j k - s t r o o m v a n de L . T . S . of de h u i s h o u d s c h o o l , n i e t op z i j n t e n e n m o e t e n l o p e n w a n n e e r h i j tot z i j n v i j f ­ t i e n d e d a g e l i j k s g e c o n f r o n t e e n d w o r d t m e t de g y m n a s i a s t e n in dop. B e i d e g r o e ­ p e n o u d e r s v i n d e n e l k a a r i n d e v r e e s da t de m i d d e n s c h o o l e e n h e i d s w o r s t e n z a l p r o d u c e r e n .

W a n n e e r w e n u d e z e a r g u m e n t e n tegen, e e n s op h u n w e r k e l i j k e w a a r d e g a a n t o e t ­ s e n w a t z i e n w e d a n ? De o u d e r s w i e r z o o n n i e t a a n z ' n t r e k k e n z a l k o m e n in de m i d d e n s c h o o l m o e t e n w e l g o e d b e s e f ­ f e n d a t i n de M i d d e n s c h o o l , z o w e l n a a r r i c h t i n g a l s n a a r n i v e a u w o r d t g e d i f f e ­ r e n t i e e r d , z o d a t de l e e r l i n g e n , w e l k b e g a a f d h e i d s n i v e a u zij o o k h e b b e n tot v o l l e o n t p l o o i i n g k u n n e n k o m e n . M e n k a n d a n s p r e k e n v a n e e n o n g e d e e l d e A V O

( A l g . V o r m e n d O n d e r w i j s ) m a a r w e l i n g e ­ d i f f e r e n t i e e r d e v o r m .

H e t is n a t u u r l i j k de v r a a g i n h o e v e r r e e r d a n s p r a k e is v a n e e n w e z e n l i j k e v e r ­ a n d e r i n g i n v e r g e l i j k i n g m e t h e t h u i ­ d i g e s y s t e e m . E r is m . i . w e l d e g e l i j k

e e n w e z e n l i j k v e r s c h i l m e t h e t h u i d i g e s y s t e e m e n w e l in d i e zi.'n d a t i e d e r e l e e r l i n g n u te m a k e n k r i j g t m e t v a k k e n d i e h i j a n d e r s n i e t g e h a d z o u h e b b e n . Hi j m a a k t d u s k e n n i s m e t e e n b r e d e r s c a ­ la v a n v a k k e n .

B o v e n s t a a n d a r g u m e n t g e l d t o o k i n h e t g e v a l v a n de b e z w a r e n z o a l s d i e d o o r de o u d e r s v a n de z o o n of d o c h t e r d i e n u op z i j n of h a a r t e n e n z ó u m o e t e n l o p e n . V a n w e g e d e d i f f e r e n t i a t i e z a l h e t op de t e n e n l o p e n v a n z o o n - of d o c h t e r l i e f w e l m e e v a l l e n . Hi j of zij k r i j g t te m a k e n m e t v a k k e n d i e ze a n d e r s n o o i t g e h a d

z o u h e b b e n ; ze k u n n e n h u n u i t e i n d e l i j k e k e u s m a k e n op g r o n d v a n e e n b r e d e r e e r ­ v a r i n g .

W a t is n u e i g e n l i j k n a a s t b o v e n s t a a n d e a r g u m e n t e n h e t b a s i s i d e e v a n de M i d d e n ­ s c h o o l ?

H e t d o e l v a n d e M i d d e n s c h o o l , d i e o n ­ d e r w i j s g e e f t a a n s l u i t e n d a a n h e t b a s i s ­ o n d e r w i j s is; d o o r m i d d e l v a n d o o r b r e ­ k i n g v a n h e t c a t e g o r i a l e s y s t e e m o p t i ­ m a l e o n t p l o o i i n g s k a n s e n te s c h e p p e n v o o r e l k e i n d i v i d u e l e l e e r l i n g .

De v o o r n o e m d e b e z w a r e n z i j n m . i . n i e t s t e e k h o u d e n d g e n o e g o m d a a r m e e e e n M i d ­ d e n s c h o o l a f te w i j z e n .

Dé v r a a g d i e n a a r v o r e n s p r i n g t is of m e t e e n M i d d e n s c h o o l w e l h e t b e o o g d e d o e l w o r d t b e r e i k t , n a m e l i j k "het s c h e p ­ p e n v a n o p t i m a l e o n t p l o o i i n g s k a n s e n v o o r e l k e i n d i v i d u e l e l e e r l i n g " ?

M o e t e n d i e o p t i m a l e o n t p l o o i i n g s m o g e -

Maandblad van de onafhankelijke Liberale Jongeren-Organisatie Vrijheid en Democratie (J O V D ).

LEDEN VAN BE REDAKTIE: Jan Weggemans (hoofdredakteur), Deliuslaan 32 Utrecht, 030-94-0856; Kees, Nederlof (Eindredakteur/administrateur), Hooglandse Kerkgracht 13, Lelden (01710-24960); Duke Dominicus van den Bussche en Loek Hermans; HB-kontaktpersoon: Nico Maas.

KEDAKTIB/ADMINISTRATIB-ADRES: Hooglandse Kerkgracht 1 3^{, Leiden.}

KOPIJ AFDELINGSPAGINA: Voorstraat 401, Dordrecht.

Betaling abonnementsgeld: giro 277760 t.n.v. Stichting "De Driemaster"

Den Haag.

Algemeen Sekretariaat JOVD: Voorstraat 401, Dordrecht, (078^-338^OI).

l i j k h e d e n n i e t r e e d s i n e e n v e e l v r o e ­ g e r s t a d i u m w o r d e n g e b o d e n i n e e n g o e d o p g e z e t e n g e ï n t e g r e e r d k l e u t e r - b a s i s - o n d e r w i j s ? W a n n e e r m e n p a s m e e n t dit te m o e t e n g a a n d o e n op e l f of t w a a l f ­ j a r i g e l e e f t i j d d a n is de o n g e l i j k h e i d , d i e e r v a n b e g i n a f a a n o n m i s k e n b a a r is, v e r d e r g e g r o e i d . D a a r o m is n i e t de M i d d e n s c h o o l m a a r h e t k l e u t e r - e n b a s i s ­ o n d e r w i j s de a a n g e w e z e n p l a a t s o p t i m a ­ le o n t p l o o i i n g s k a n s e n te b i e d e n .

W a t w e l r e c h t o v e r e i n d b l i j f t s t a a n is d a t de k e u z e v a n b e r o e p u i t g e s t e l d w o r d t , m e t d a a r b i j d e o n g e t w i j f e l d b e ­

t e r e m o g e l i j k h e d e n v o o r h e r s c h o l i n g ( e v e n t u e e l ) op l a t e r e l e e f t i j d .

O v e r b l i j v e n e e n r e e k s v r a g e n d i e b i j de d i s c u s s i e o v e r de M i d d e n s c h o o l b e t r o k ­ k e n m o e t e n w o r d e n .

H o e z i j n d e h u i d i g e b e p a l i n g e n ( e x a m e n ­ p r o g r a m m a ' s e . d . ) te d o o r b r e k e n ? W a a r ­ a a n m e e t m e n h e t n i v e a u a f ?

H o e k u n n e n de r e s u l t a t e n , d i e de l e e r ­ l i n g e n h e b b e n b e h a a l d w o r d e n v a s t g e ­ l e g d ? H o e k a n w o r d e n b e r e i k t d a t de m a a t s c h a p p i j i n z i c h t k r i j g t i n de w a a r ­ de d e r z e e r g e v a r i e e r d e d i p l o m a ' s ? H o e w o r d t e r v o o r g e z o r g d d a t de l e e r l i n g n i e t te v e e l w e d i j v e r , e e r z u c h t m a a r

o o k n i e t te w e i n i g , z o a l s b e n e d e n de m a a t w e r k e n , l u i h e i d , d o e t ? H o e k a n a a n de g r o t e v e r s c h i l l e n v a n a a n l e g , b e l a n g ­ s t e l l i n g , b e s t e m m i n g s v o o r k e u r ( k e r n ­ en k e u z e v a k k e n n i v e a u - d i f f e r e n t i a t i e p e r v a k ) t e g e m o e t w o r d e n g e k o m e n ? H o e k a n m e n de i n d i v i d u e l e l e s s e n , de v r i j - w e r k l e s s e n , de g r o e p s l e s s e n - o o k a a n g r o ­

te g r o e p e n - i n e e n a l g e m e e n s t u d i e p l a n o p g e n o m e n k a n w o r d e n ?

A l m e t al v r a g e n d i e e e r s t a a n de o r d e m o e t e n k o m e n a l v o r e n s o v e r te g a a n tot h e t e x p e r i m e n t e r e n .

E x p e r i m e n t e n op h e t g e b i e d v a n h e t o n ­ d e r w i j s , n o g a f g e z i e n v a n de b e z w a r e n di e d o o r v e r s c h i l l e n d e o n d e r w i j s o r g a n i ­ s a t i e s n a a r v o r e n z i j n g e b r a c h t , z i j n e x p e r i m e n t e n m e t v o l w a s s e n e n v a n de t o e k o m s t !

D a a r n a a s t b i e d t de m a m m o e t w e t n o g v e l e m o g e l i j k h e d e n to t v e r b e t e r i n g .

Bij h e t v e r d e d i g e n v a n de M i d d e n s c h o o l h o o r i k s t e e d s a r g u m e n t e n a l s " s o c i a l e i n t e g r a t i e " e n "het b e t e r i n l e i d e n v a n de j o n g e r e n i n de m o d e r n e m a a t s c h a p p i j " . W a t i k n o o i t h o o r is e e n v e r b e t e r i n g v a n h e t n i v e a u v a n h e t o n d e r w i j s ! H e t z o u de R e g e r i n g s i e r e n w a n n e e r zij d a a r m e e r a a n d a c h t a a n z o u b e s t e d e n .

L. Hermans

C O N G R E S :

Weinig o p h eld erin g

Het congres, dat de JOVD onlangs gewijd heeft aan de middenschool, heeft weinig duidelijk­

heid gebracht.

Het plan van de regering Den ïïyl om te komen tot de invoering van een type middenschool voor alle kinderen in de leeftijdscategorie 12-16 jaar, kan gerangschikt worden onder het hoofd

"nietszeggende vaagheden". Tot het dusdanig kwalificeren van dit plan heeft minister Van Kemenade zelf bijgedragen door een uitermate vaag verhaal te houden tijdens ons zomercon- gres in Meppel. Dit verhaal bood vrijwel geen aanknopingspunten voor een goede diskussie met de bewindsman.

De minister heeft het grootste deel van zijn verhaal gewijd aan het opsommen van feiten en constateringen die reeds lang bekend waren, zoals: "Ons onderwijs bereikt nog onvoldoende de lagere klassen" (m.a.w.: onvoldoende gelijke kansen), "de definitieve schoolkeuze moet op

té jonge leeftijd geschieden", "onze leerstof is te eenzijdig gericht". Al deze feiten zijn bekend. Daar had de minister niet voor hoeven te komen.

Waar ik persoonlijk op heb zitten wachten, was een antwoord op de vraag waaróm de middenschool, gegeven de tekortkomingen aan ons huidige sy­

steem, nu dé oplossing is om die tekortkominggen weg te werken en waarom de minister weinig oog heeft voor alternatieven om die tekortkomingen op te lossen.

Omdat de minister die vragen niet heeft beant­

woord, heeft hij de indruk versterkt dat die experimenten dienen als een afleidingsmanoevre, omdat de middenschool er toch gaat komen, hoe de resultaten van de experimenten ook mogen zijn.

Achter het vriendelijke glimlachje van de minis­

ter gaat naar mijn oordeel heel wat politiek venijn schuil, waar we niet alert genoeg op kun­

nen zijn. En dat, terwijl het kabinet de mond vol heeft over spreiding van macht, democra­

tisering, inspraak, participatie etc.

Waarom stelt de minister zich niet wat kwets­

baarder op en waarom misleidt hij de mensen

ver vo lg pog 7

N a i n h e t f e b r u a r i - n u m m e r Mn. W . J . G e e r t - s e m a o n d e r v r a a g d te h e b b e n , l e e k h e t ons n u t t i g e n i n t e r e s s a n t e e n v e r t e g e n ­ w o o r d i g e r v a n e e n g e h e e l a n d e r e s t r o r m i n g a a n h e t w o o r d te la t e n , B . v . d . Lek.

De h e e r V a n d e r L e k is f r a k t i e - v o o r z i t - t e r v a n de P . S . P . in de T w e e d e K a m e r .

Bram v.cl.Lek:

Als er een berg in de weg zit, moet je hem opblazen!

I n v l o e d e n

K , N . i D o o r w i e a c h t u z i c h h e t m e e s t b e ­ ï n v l o e d ?

V .d .L e k ; I k b e n s t e r k b e ï n v l o e d d o o r p r o f e s s o r De G r a a f u i t De Bi lt, d i e d e s ­ t i j d s e e n a a n t a l S t u d i u m G e n e r a l e - c o l - l e g e s g a f o v e r e t h i e k . T i j d e n s m i j n d i e n s t t i j d h a d i k a l g e r u i m e t i j d e e n v a a g ~ s o c i a l i s t i s c h e o v e r t u i g i n g , i k las v r i j v e e l v a n M a r x , G o r t e r en R o l a n d H o l s t . I k v i n d h e t m o e i l i j k i n v l o e d e n a a n te g e v e n , o m d a t i k n i e t g a u w m e t é é n f i g u u r za l w e g l o p e n . I k v i n d h e t w a a r d e v o l d a t ik b o e k e n v a n M a r c u s e h e b g e l e z e n , m a a r i k h e b ze a l t i j d k r i t i s c h g e l e z e n e n i k w a s e r d a n o o k n i e t k a p o t v a n t o e n h i j n a e e n p a a r j a a r w e e r ui t de g r a t i e w a s . I k h a d e r al zo m i j n b e ­ d e n k i n g e n t e g e n .

I k v o e l m e g e e n M a r x i s t , m a a r i k h e c h t w e l w a a r d e a a n M a r x ' m e t h o d e s e n h e t M a r x i s m e al s s o c i o l o g i s c h e t h e o r i e . K . N .: W e l k v a n de e l e m e n t e n , p a c i f i s m e of s o c i a l i s m e , s t a a t bij u v o o r o p ? V .d .L e k ; H e t s o c i a l i s m e is m e e r o m v a t ­

t e n d e n i n d i e z i n b e l a n g r i j k e n ; e e n o n d e r d e e l i n d a t g e h e e l is, d a t je v a n m e n i n g b e n t d a t h e t v e r w e z e l i j k e n d a a r ­ v a n m e t de h u i d i g e g e w e l d s m i d d e l e n e e n v o l s t r e k t e a b s u r d i t e i t z o u zijn.

H e t is m e r k w a a r d i g da t er a l t i j d bij h e t p a c i f i s m e e e n c o n s e q u e n t i e g e ë i s t w o r d t d i e bi j a n d e r e p r i n c i p e s n i e t g e ­ e l s t w o r d t . I k b e n o o k e e n d e m o k r a a t e n i k za l a l l e m a a t s c h a p p i j e n w a a r i n d i e d e m o k r a t i e n i e t g o e d f u n k t l o n e e r t i n p r i n c i p e v e r w e r p e n , m a a r d a a r o m k a n i k n o g w e l g r a d e n o n d e r s c h e i d e n ! M a a r m e n v i n d t h e t o n a a n v a a r d b a a r d a t je a l s p a c i f i s t n u a n c e r i n g e n a a n b r e n g t . I k d e n k d a t de g r e n s v o o r mi j l i g t bi j h e t d o e l b e w u s t b e d r e i g e n v a n m e n s e n l e ­ v e n s . A l s i k e e n s p o o r l i j n o p b l a a s , is d a t o o k e e n v o r m v a n g e w e l d , d i e ik n i e t p r i n c i p i e e l a f w i j s .

M e n s v i s i e : G e e n o p t i m i s m e

K . N ■; W a t is u w v i s i e op h e t k a r a k t e r v a n de m e n s ?

V .d .Lek: I k g e l o o f da t de m e n s p o t e n ­

t i e e l e e n g r o o t a a n t a l m o g e l i j k h e d e n in z i c h h e e f t . Z o w e l tot g r o t e z e l f o p o f f e ­ r i n g e n v o r m e n v a n s o l i d a r i t e i t , als tot z e l f z u c h t i g h e i d .

H e t is e e n s c a l a v a n m o g e l i j k h e d e n di e g e d e e l t e l i j k b e p a a l d w o r d t d o o r de o m ­ g e v i n g w a a r i n h i j o p g r o e i t , g e d e e l t e ­ l i j k d o o r de n o r m e n d i e e e n m a a t s c h a p ­ p i j e r op n a h o u d t , g e d e e l t e l i j k d o o r i n d i v i d u e l e a a n l e g . H e t is i n i e d e r g e ­ v a l n i e t zo d a t i k e e n e r g o p t i m i s t i s c h e v i s i e h e b op de m e n s e n . I k b e n e r v a n

o v e r t u i g d d a t h e t a a n t a l v a n d i e op e i g e n b e l a n g g e r i c h t e e i g e n s c h a p p e n o v e r ­ h e e r s e n d zijn.

H e t g e k k e is d a t de m e n s e n a l t i j d d e n k e n d a t je s o c i a l i s t b e n t o m d a t je m e e n t da t de m e n s e n zo g o e d zijn. A l s d a t zo was, d a n z o u h e t n i e t zo d r i n g e n d z i j n e e n s o c i a l i s t i s c h e o r d e n i n g i n te v o e r e n , res p . d e l e g e r s a f te s c h a f f e n , w a n t d a n z o u d e n d a a r a l l e e n m a a r g o e d e d i n g e n m e e g e d a a n w o r d e n . G e g e v e n h e t f e i t da t de m e n s e n tot h e t k w a d e g e n e i g d zijn, m o e t je z o r g e n d a t d i e e i g e n s c h a p p e n g e e n k a n s k r i j g e n .

K . N . : L o o p t d i e t o e k o m s t i g e m a a t s c h a p ­ pi j n i e t h e t r i s i k o e n o r m r i g i d e te z i j n ? V , d .L e k : Ze z a l o n d e r d r u k k e n d z i j n v o o r d i e e n k e l i n g e n d i e h e t " m a k e n ” i n d e z e m a a t s c h a p p i j , m a a r ze is e n o r m b e v r i j ­ d e n d v o o r d i e m i l j o e n e n d i e d a a r n i e t a a n to e k o m e n . A l s w e g e m e e n s c h a p s - e i - g e n d o m v a n p r o d u k t i e m i d d e l e n h e b b e n e n we z o u d e n b i n n e n d a t s y s t e e m g e z a m e l i j k de p r o d u k t i e p l a n n e n , z o u d a t i n d e r d a a d v o o r e e n a a n t a l o n d e r n e m e n d e l i e d e n b e ­ t e k e n e n d a t z e ... ze k u n n e n b e s t b i n ­ n e n d a t s y s t e e m n i e u w e i d e e ë n o p p e r e n e n u i t v o e r e n e n c r e a t i e f b e z i g zijn.

Is h e t n i e t e e n z e e r b e p e r k t e c u l t u r e ­ le v i s i e te d e n k e n d a t m e n a l l e e n op h e t e c o n o m i s c h e v l a k "het b i j z o n d e r e "

k a n b e r e i k e n ?

U t o p i e of r e a l i t e i t ?

K. N ■ : H e b t u i n d i k a t i e s d a t de m a a t s c h a p ­ pij w a a r n a a r u s t r e e f t , b e s t a a t of zal b e s t a a n ?

V ■d .L e k : Je z o u k u n n e n c o n s t a t e r e n dat

i n de l o o p v a n de l a a t s t e e e u w e n n a t i o ­ n a l e s t a t e n —w a t v o o r i d i o t e o p s t e l l i n g ze e x t e r n d a n o o k h e b b e n - i n t e r n d i e o n t w i k k e l i n g h e e l d u i d e l i j k h e b b e n d p o r - g e m a a k t , m e t a l s v o o r w a a r d e d a a r v a n h e t o n t b r e k e n v a n i n t e r n g e w e l d .

K . N . : H e t i n s t e e d s g r o t e r e n i v e a u s af- s p e l e n v a n h e t w e r e l d g e b e u r e n e n h e t o n t b r e k e n v a n g e w e l d h e e f t e e n r e l a t i e v o l g e n s u?

V .d .Lek : Ja. Je h e b t t e g e l i j k e r t i j d b i j w a t z i c h o r d e n t e n g r o e p e e r t d i e v e r s c h u i v i n g , d a t e x t e r n d i e n a t i o n a ­ le e e n h e i d z i j n s t r a t e g i e op g e w e l d b o u w t . D a t is d a n o o k h e t t r e u r i g e as - p e k t v a n d e z e o n t w i k k e l i n g w a a r h e t p a c i f i s m e z i c h t e g e n k e e r t . Je z u l t je m o e t e n r e a l i s e r e n d a t h e t g e w e l d t u s ­

s e n t w e e s t a d s t a a t j e s w e l b i j z o n d e r b e r o e r d w a s , m a a r h e t g e w e l d t u s s e n de h u i d i g e b l o k k e n w a a r s c h i j n l i j k t o t v e r ­ n i e t i g i n g l e i d t . W a a r o m z o u d a t g e n e , d a t w é l m o g e l i j k is op r e g i o n a a l n i ­ v e a u , n i e t m o g e l i j k z i j n op m o n d i a a l n i v e a u ?

A l s je de g e s c h i e d e n i s v a n de s o c i a l e e m a n c i p a t i e s t r i j d g a a t b e k i j k e n , k o m je to t de o n t d e k k i n g d a t h e t m e e s t a l a n d e r e f a k t o r e n d a n g e w e l d , g e b r u i k t d o o r d e z i c h e m a n c i p e r e n d e g r o e p e n , d e d o o r s l a g h e b b e n g e g e v e n . H e t a l g e ­ m e e n k i e s r e c h t is a f g e d w o n g e n d o o r m a s s a d e m o n s t r a t i e s ; h e t p r o b l e e m v a n d e r a s s e n d i s c r i m i n a t i e is p a s p r i n c i ­ p i e e l e n b e w u s t i n b e w e g i n g g e k o m e n d o o r de a k t i v i t e i t e n v a n M a r t i n L u t h e r K i n g e n de z i j n e n .

B e w u s t w o r d i n g

K . N . : B e w u s t w o r d i n g v a n de m e n s e n n e e m t e e n b e l a n g r i j k e p l a a t s i n u w m a a t s c h a p - p i j - i d e a a l in. H o e v o l t r e k t z i c h dit, g e w e l d d a d i g , " g e p r o v o c e e r d " , of l a n g s a n d e r e w e g e n ?

V . d .L e k ; Di t is e e n g e v a a r l i j k t e r r e i n , o m d a t i k v r e e s d a t i k w a t d a t b e t r e f t w a t té o p t i m i s t i s c h b e n . X k b e n g e n e i g d d e r e d e n e e r t r a n t v a n de M a r x i s t e n v e e l te m e c h a n i s t i s c h te v i n d e n t e n o p z i c h ­ te v a n s o c i o l o g i s c h e p r o c e s s e n . M i s ­ s c h i e n h e b b e n ze w e l g e l i j k , m a a r i k w i j s h e t d e s o n d a n k s af, d a n m o e t i k m e m a a r v e r g i s s e n i n h e t f e i t d a t b e ­ w u s t w o r d i n g z i c h a l s e e n o n b e w u s t p r o ­

ces a f s p e e l t .

I n f o r m a t i e e n i n z i c h t is v o o r m i j e r g b e l a n g r i j k . A r b e i d e r s , m a a r o o k d i r e k - t e u r e n l e r e n de z a a k p a s e c h t te d o o r ­ z i é n t i j d e n s e e n s t a k i n g of e e n b e ­ d r i j f s b e z e t t i n g . D a n w o r d e n p l o t s e ­ l i n g m a c h t v e r h o u d i n g e n m a n i f e s t : a l s je d a t a l l e e n m a a r e m o t i o n e e l v e r w e r k t , b e n je n o g n i e t i n de f a s e d i e i k " b e ­ w u s t w o r d i n g " n o e m .

D a t je k o n f l i k t e n n i e t m o e t t o e d e k k e n , n i e t m o e t m i s t i f i c e r e n , b e n i k w e l m e t h e n e e n s . A l s a l l e a n d e r e m i d d e l e n u i t ­ g e p u t zijn, m o e t je k o n f l i k t e n u i t v e c h ­

ten. M a a r i k v i n d n i e t da t je h e t k o n - f l i k t m o e t " m a k e n " a l s a l l e s g o e d g a at, al b l i j v e n de k a p i t a l i s t i s c h e v e r h o u ­ d i n g e n d a n b e s t a a n , w a t v o o r s o m m i g e r e v o l u t i o n a i r e n s o m s w e l e e n s e e n t h e o ­ r e t i s c h e v e r o n d e r s t e l l i n g is. De v e r ­ h o u d i n g e n m o e t e n m . i . r a d i k a a l v e r a n d e ­ ren, m a a r da t b e t e k e n t n i e t d a t je d a a r ­ v o o r de a b s o l u t e v e r v r e e m d i n g m o e t h e b ­ b e n b e r e i k t . I k g e l o o f w e l d e g e l i j k in g e l e i d e l i j k h e i d e n d a a r d o o r b e n ik, w a t m e n d a n i n M a r x i s t i s c h e t e r m e n n o e m t , e e n r e v i s i o n i s t .

K . N . : G e l d t d a t o o k v o o r l a n d e n w a a r de u i t z i c h t e n op g e l e i d e l i j k e o n t w i k k e l i n g n i h i l is, b i j v . i n Z u i d - A m e r i k a ?

V . d ■Lek: N e e , al s e r e e n b e r g i n de w e g zit, m o e t je h e m o p b l a z e n ! A l s h e t s t r u k - t u r e l e g e w e l d zé m a s s i e f is a l s daa r , d a n g e l o o f i k d a t e r w e i n i g a n d e r s o v e r ­ b l i j f t d a n e e n k o m p l e t e r e v o l u t i e . M a a r in N e d e r l a n d , of i n e e n a a n t a l W e s t - E u r o p e s e l a n d e n z a l d i e g e w e l d l o z e v e r ­ a n d e r i n g b e s t k u n n e n .

De P . P . R . : W a a r h e b i k d a t e e r d e r g e l e ­ zen?

K . N . : M i s s c h i e n k u n t u, " a f d a l e n d e " v a n u w w e r e l d b e s c h o u w i n g n a a r de N e d e r l a n d ­ se v e r h o u d i n g e n , t e n s l o t t e i e t s z e g g e n o v e r h e t v e r s c h i l t u s s e n de P . S . P . e n de P .P .R .

V ,d .Lek: W a t mi j h e t m e e s t e o p v a l t is h e t o n t b r e k e n v a n e e n d u i d e l i j k e m a a t ­ s c h a p p i j v i s i e e n e e n d u i d e l i j k e a n a l y s e v a n de s o c i a l e v e r h o u d i n g e n b i j de P . P . R . Ze h e b b e n v e e l a l d e z e l f d e c o n c l u s i e s

(ze s c h r i j v e n d e z e l f d e b o e k j e s o v e r de e c o n o m i s c h e g r o e i e n de b e w a p e n i n g w a a r ­ v a n i k a l t i j d d e nk: w a a r h e b i k d a t e e r ­ d e r g e l e z e n ? ) , m a a r w a t er a a n o n t b r e e k t is a l t h a n s h e t b e g i n v a n e e n t h e o r i e . D a a r v o o r i n de p l a a t s h e b b e n ze d a n e e n e r f e n i s u i t h u n c o n f e s s i o n e l e t i j d m e e ­ g e b r a c h t : h e t p r e k e n , o v e r de m e n t a l i ­ t e i t v a n de m e n s e n d i e v e r a n d e r e n m o e t . D a t is n u w a t i k e e n s o o r t e t h i s c h o p ­ t i m i s m e n o e m , w a t ze d e P . S . P . a l t i j d v e r w e t e n h e b b e n : de g e d a c h t e d a t al s je de m e n s e n n u m a a r o v e r t u i g t d a t h e t a n ­ d e r s m o et, d a n g a a t h e t o o k a n d e r s . D a t is n a d r u k k e l i j k i e t s a n d e r s d a n i k o n ­ d e r b e w u s t w o r d i n g v e r s t a : v e r s t a n d e l i j k i n z i c h t .

O f h e t m o g e l i j k is de m e n s e n zo b e w u s t te m a k e n z o a l s w i j z o u d e n w i l l e n dat ze zijn, d a t z i j n d e d i n g e n w a a r w e a a n t w i j f e l e n . N i e t a a n de j u i s t h e i d v a n w a t w e u i t e i n d e l i j k w i l l e n v e r w e z e l i j k e n . A l s je d a a r d a n o o k n o g a a n z o u g a a n t w i j f e l e n , m o e t je g a u w o p h o u d e n !

K. N e d e r l o f

* *

4

Socialisme of Liberalisme?

de entropie oordeelt.

V a a r o m i n e e n p o l i t i e k e b e s c h o u w i n g de e n t r o p i e l a t e n o o r d e l e n ? W a t is e n t r o ­ p i e e i g e n l i j k v o o r i e t s ?

T w e e v r a g e n d i e v o o r t v l o e i e n u i t e e n o n d e r t i t e l w a a r v a n h e t v e r b a n d m e t de t i t e l v a n d e z e s c h r i f t u u r n o g l a n g n i e t d u i d e l i j k is.

T w e e v r a g e n d i e g e e n v a n b e i d e e c h t b e ­ a n t w o o r d z u l l e n w o r d e n . D e t w e e d e v r a a g n i e t o m d a t h e t m a t h e m a t i s c h - f y s i s c h b e ­ g r i p m e e r u i t l e g v r a a g t d a n i n e e n b l a d al s de D r i e m a s t e r z i n v o l is. De b e a n t ­ w o o r d i n g v a n de e e r s t e v r a a g s t a a t of v a l t m e t d e a c c e p t a t i e v a n de g e t r o k k e n a n a l o g i e ë n i n d i t a r t i k e l .

E N T R O P I E

N u e e r s t e e n s h e t b e g r i p e n t r o p i e e n i g s ­ z i n s t a s t b a a r g e m a a k t , n i e t d o o r d e f i ­ n i t i e s o f d i e p g a a n d e b e s c h o u w i n g e n m a a r a a n de h a n d v a n e e n v o o r i e d e r e e n b e g r i j p e l i j k v o o r b e e l d .

L a t e n w e g o e d g e ï s o l e e r d e , a f g e s l o t e n k a m e r b e s c h o u w e n m e t d a a r i n e e n a a n t a l v o o r w e r p e n .

I n d i e n a l l e v o o r w e r p e n de z e l f d e t e m ­ p e r a t u u r h e b b e n , h e e r s t i n d e z e k a m e r m e e r d e r e e n / o f g r o t e r e t e m p e r s t u u r s - v e r s c h i l l e n v o o r k o m e n is de e n t r o p i e l a g e r .

W e w e t e n a l l e m a a l dat, a l s er i n d e z e k a m e r e e n p o t h e t e t h e e z o u st a a n , d e z e p o t t h e e z o u a f k o e l e n e n d e o m g e v i n g v e r w a r m e n . D e e n t r o p i e w o r d t d a n du s v a n z e l f g r o t e r . D i t v e r s c h i j n s e l , dat v e e l a l g e m e n e r is, w o r d t de t w e e d e h o o f d w e t d e r t h e r m o d y n a m i c a g e n o e m d . D e z e w e t z e g t d a t i e d e r s y s t e e m z i j n e n t r o p i e m a x i m a l i s e e r t . Z o a l s s p a n l a k e e n l a p l i n n e n g l a d t r e k t zo e g a l i s e e r t d e t w e e d e h o o f d w e t o n z e o m g e v i n g . E e n t o e s t a n d v a n g e d i f f e r e n t i e e r d h e i d in t e m p e r a t u u r w o r d t d u s v e r a n d e r d i n een t o e s t a n d v a n u n i f o r m e t e m p e r a t u u r . We z u l l e n n u v e r d e r de e n t r o p i e b e s c h o u ­ w e n a l s e e n m a a t v o o r de d i f f e r e n t i a ­

tie b i n n e n e e n b e p a a l d s y s t e e m m e t d i e n v e r s t a n d e d a t h o g e e n t r o p i e c o r ­ r e s p o n d e e r t m e t g e r i n g e d i f f e r e n t i a t i e e n l a g e e n t r o p i e m e t g r o t e d i f f e r e n t i ­ a t i e .

L E V E N en E N T R O P I E

M e t i n ons a c h t e r h o o f d d a t de t w e e d e h o o f d w e t , v a n t o e p a s s i n g op d o d e m a ­

ter ie , z o r g t v o o r v e r m i n d e r i n g v a n de d i f f e r e n t i a t i e i n s y s t e m e n g a a n w e e e n s k i j k e n o f d e z e w e t o o k v a n t o e p a s s i n g is op h e t le v e n , op l e v e n d e m a t e r i e . U i t g a a n d e v a n de e v o l u t i e l e e r c o n s t a ­ t e r e n we e e n o n t w i k k e l i n g v a n z e e r e e n ­ v o u d i g e , e e n c e l l i g e l e v e n s v o r m e n n a a r n i e u w e s t e e d s i n g e w i k k e l d e r , o n d e r l i n g

s t e r k e r g e d u f f e r e n t i e e r d e , l e v e n s v o r m e n . D e w e t v a n h e t l e v e n is d u s p r e c i e s t e ­ g e n g e s t e l d a a n de t w e e d e h o o f d w e t . E e n v o o r b e e l d h i e r v a n is v e r d e r n o g de c o n s t a n t e l i c h a a m s t e m p e r a t u u r . O n g e ­ h o o r z a a m h e i d t e g e n o v e r de t w e e d e h o o f d ­ w e t S

Z e l f s ’ a l s w e h e t l e e f m i l i e u v a n f l o r a e n f a u n a b e k i j k e n v a l t de s t r i j d i g h e i d tnet de t w e e d e h o o f d w e t op. D i t k o m t h e t s t e r k s t n a a r v o r e n d o o r u i t l a t i n g e n v a n b i o l o g e n d i e w a a r s c h u w e n v o o r m o - n o c u l t u r e s (iri de l a n d b o u w ) en a f n e m e n ­ de d i f f e r e n t i a t i e i n n a t u u r g e b i e d e n d o o r h e t u i t s t e r v e n v a n d i e r - e n p l a n - t e s o o r t e n . Zij b e s c h o u w e n d i t al s l e v e n s g e v a a r l i j k v o o r h e t l e e f m i l i e u . D a t k o m t tot u i t i n g i n u i t l a t i n g e n als:

" h e t l e e f m i l i e u v e r a r m t " o f s t e r k e r n o g

" h e t l e e f m i l i e u g a a t d o o d " . M A A T S C H A P P I J en E N T R O P I E

H o e n u a a n a a n m a a t s c h a p p i j v o r m e e n e n t r o p i e toe te k e n n e n . O m d a t e e n m a a t ­ s c h a p p i j i n h e t a l g e m e e n n o g a l i n g e ­ w i k k e l d is b e n a d e r e n w e d i t p r o b l e e m d o o r t w e e u i t e r s t e m a a t s c h a p p i j v o r m e n n a a s t e l k a a r te z e t t e n :

A. E e n t o t a a l g e o r d e n d e m a a t s c h a p p i j . B. E e n m a a t s c h a p p i j z o n d e r e n i g e o r d e ­

n i n g .

W a n n e e r w e b i j d e z e t w e e n a a r de d i f ­ f e r e n t i a t i e g a a n k i j k e n , v a l t i e t s b i j z o n d e r f r a p p a n t s op: H e t is v a n d o o r s l a g g e v e n d b e l a n g o f w e de d i f f e ­ r e n t i a t i e b e s c h o u w e n u i t g a a n d e v a n h e t i n d i v i d u i n de m a a t s c h a p p i j o f u i t g a a n ­ de v a n de m a a t s c h a p p i j zélf.

U i t g a a n d e v a n h e t i n d i v i d u is i n m a a t ­ s c h a p p i j A g e e n d i f f e r e n t i a t i e m o g e ­ l i j k w a n t a l l e s is g e r e g e l d ( v e r z o r ­ g i n g v a n de w i e g tot h e t g r a f ) . W a t e e n d e r g e l i j k e " v e r z o r g i n g " i n z o ' n m a a t s c h a p p i j i n h o u d t k u n n e n w e l e z e n i n " 1 9 8 4 " v a n G e o r g e O r w e l l . M a a t s c h a p ­

pi j B is d a n e e n e l d o r a d o v a n v r i j ­ h e i d e n d u s v a n d i f f e r e n t i a t i e - m o g e l i j k - h e i d .

U i t g a a n d e v a n de m a a t s c h a p p i j g e e f t A de- g r o o t s t e d i f f e r e n t i a t i e m o g e l i j k h e i d , w a n t i e d e r p a k k e t r e g e l s b e p a a l t z i j n e i g e n m a a t s c h a p p i j . I n B is s l e c h t s é é n m a a t s c h a p p i j v o r m m o g e l i j k . M i d d e l ­ b a r e s c h o l i e r e n k u n n e n h i e r h e t v e r b a n d m e t de v e r z a m e l i n g e n l e g g e n : B c o r r e s ­ p o n d e e r t m e t e e n v e r z a m e l i n g m a a t s c h a p ­ p e l i j k e r e g e l s d i e l e e g is.

U i t e r a a r d s l e p e n w e h i e r o o k w e e r de t w e e d e h o o f d w e t b i j . W e o n d e r s c h e i d e n w e e r de t w e e u i t g a n g s p u n t e n :

I. U i t g a a n d e v a n de m a a t s c h a p p i j als l e v e n s v o r m w e n s e n w e e e n o n t w i k k e ­ l i n g i n de r i c h t i n g BA.

I I . U i t g a a n d e v a n de i n d i v i d u i n de m a a t s c h a p p i j m o e t de l a a t s t e z i c h

o n t w i k k e l e n i n de r i c h t i n g A B . S O C I A L I S M E en E N T R O P I E

H e t s o c i a l i s m e op z i c h h e e f t n a t u u r l i j k g e e n e n t r o p i e , w e z u l l e n d u s k i j k e n n a a r de . m a a t s c h a p p e l i j k e d o e l s t e l l i n g e n v a n h e t s o c i a l i s m e .

W a t o p v a l l e n d is a a n h e t s o c i a l i s m e is h e t s t r e v e n n a a r g e l i j k h e i d , al d a n n i e t v e r p a k t i n e e n m o o i e t h i s c h v o o r - d e e l p a k l i e f s t n o g v o o r z i e n v a n h e t o p ­ s c h r i f t " n i e u w " ( p r o g r e s s i e f ) , w a n t n e t al s bij w a s m i d d e l e n is h e t m o e i l i j k e e n o u d en b e p r o e f d a r t i k e l te v e r k o p e n . H e t " g e l i j k e k a n s e n v o o r i e d e r e e n " is

e e n s o c i a l i s t i s c h s t r e v e n d a t de n a ­ t u u r l i j k e o n g e l i j k h e i d ( d i f f e r e n t i a t i e ) n i e t o n t k e n t m a a r p r o b e e r t u i t te s l u i ­

ten. D i t g e b e u r t o.a. d o o r k i n d e r e n r e e d s op j e u g d i g e l e e f t i j d a a n h e t o u ­ d e r l i j k m i l i e u te o n t t r e k k e n ( p e u t e r - s p e e l p l a a t s e n ) . D e d i f f e r e n t i a t i e in o p v o e d i n g s m i l i e u w o r d t d u s v e r l a a g d . V a n u i t h e t i n d i v i d u g e z i e n d u s g e h o o r ­

z a m e n a a n de t w e e d e h o o f d w e t i . p . v . t e g e n w e r k e n . O o k de m i d d e n s c h o o l l a a t z i c h i n d i t r a a m zi en.

I n k o m s t e n n i v e l l e r i n g is o o k al e e n s t r e ­ v e n d a t d e d i f f e r e n t i a t i e m o g e l i j k h e d e n

s t e r k i n p e r k t d o o r h e t g e b i e d w a a r i n de i n k o m s t e n z i c h m o g e n b e w e g e n v a n b o v e n a f i n te p e r k e n . H e t z e l f d e g e l d t v o o r de v e r m o g e n s n i v e l l e r i n g .

W e z i e n d a t h e t s o c i a l i s m e g e h o o r z a a m t a a n de t w e e d e H o o f w e t a l s w e v a n u i t h e t i n d i v i d u r e d e n e r e n . D a a r m e e b e h a n d e l t h e t s o c i a l i s m e h e t i n d i v i d u a l s d o d e m a t e r i e . De o n d e r " m a a t s c h a p p i j en e n ­

t r o p i e " g e v o n d e n t e g e n g e s t e l d e o n t w i k ­ k e l i n g s t e n d e n s e n I en II d o e n v e r m o e d e n

d a t h e t s o c i a l i s m e v a n u i t de m a a t s c h a p - p i j v o r m g e r e d e n e e r d de t w e e d e h o o f d w e t t e g e n w e r k t .

L I B E R A L I S M E en E N T R O P I E

O o k h i e r g e l d t d a t we e i g e n l i j k n i e t h e t l i b e r a l i s m e m a a r de d o o r de l i b e r a ­

l e n v o o r g e s t a n e m a a t s c h a p p i j v o r m e e n g r a a d v a n d i f f e r e n t i a t i e t o e k e n n e n . H e t l i b e r a l i s m e w e e r s t r e e f t h e t s o c i a ­ l i s m e i n z i j n n i v e l l e r i n g s d r a n g .

H e t l i b e r a l i s m e h e e f t e c h t e r a l t i j d al s p o s i t i e f u i t g a n g s p u n t h e t i n d i v i d u g e ­ h a d e n de i n d i v i d u e l e v r i j h e d e n ( d i f ­ f e r e n t i a t i e m o g e l i j k h e d e n ) n i e t te v e r ­ g e t e n . V a n u i t d i t u i t g a n g s p u n t i n h e t l i c h t v a n " m a a t s c h a p p i j e n e n t r o p i e "

k u n n e n w e s t e l l e n d a t g e d i f f e r e n t i e e r d i n k o m e n e e n g o e d e z a a k is d i e p o s i t i e v e n a s t r e v i n g v e r d i e n t .

S p e c i a a l n o g e e n p a a r w o o r d e n o v e r h e t o n d e r w i j s . De l i b e r a a l e r k e n t en b o u w t i n z i j n p l a n n e n d a t de m e n s e l i j k e v e r ­ m o g e n s , oo k op v e r s t a n d e l i j k g e b i e d , g e d i f f f e r e n t i e e r d zij n. D i f f e r e n t i a t i e is dus o o k i n h e t o n d e r w i j s n o d i g om a a n te s l u i t e n bi j d e z e m e n s e l i j k e o n ­

g e l i j k h e i d . (ver volg pag 8)

Van de H o o f d r e d a k te u r

AFSPIEGELINGSCO LLEGES?

Z o a l s b e k e n d p r o p a g e e r t e e n b e l a n g r i j k d e e l v a n de P v d A de g e d a c h t e v a n de p r o ­ g r a m — c o l l e g e s . H e t C o l l e g e v a n B en W is d a n g e e n a f s p i e g e l i n g m e e r v a n a l l e b e l a n g r i j k e p a r t i j e n , d o c h v a n e n k e l e p a r t i j e n , d i e z i c h t e n d o e l s t e l l e n e e n b e p a a l d g e m e e n t e p r o g r a m m a u i t te v o e r e n . Ik b e t r e u r d i e o n t w i k k e l i n g .

H e t g e v o l g is d a t e e n a a n t a l m o g e l i j k . b e k w a m e w e t h o u d e r s v a n de m i n d e r h e i d s ­ g r o e p w o r d t v e r v a n g e n d o o r t w e e d e r a n g s ­ f i g u r e n u i t h e t m e e r d e r h e i d s k a m p . O o k l e i d t d e z e s i t u a t i e n o g a l e e n s tot o n ­ z a k e l i j k e p o l a r i s a t i e .

In L e i d e n is s i n d s 1969 z o ' n c o l l e g e v a n B en W, b e s t a a n d e u i t V V D e n k o n - f e s s i o n e l e n ( e e n m i n d e r h e i d i n de r a a d ) ; de P A K - f r a k t i e w e i g e r d e w e t h o u d e r s te l e v e r e n , o m d a t zij g e e n m e e r d e r h e i d in h e t C o l l e g e k r e e g . E e n g r o o t d e e l v a n de L e i d s e g e m e e n t e a m b t e n a r e n s c h r e e f i n a p r i l e e n b r i e f a a n de r a ad, w a a r i n e e n a f s p i e g e l i n g s c o l l e g e w o r d t b e p l e i t . De p o l i t i e k e t w i s t e n t u s s e n " r e g e r i n g " en

" o p p o s i t i e " z o u de a f w i k k e l i n g v a n a l ­ l e r l e i p l a n n e n v e r t r a g e n e n de s f e e r v e r t r o e b e l e n , h e t g e e n h e t w e r k k l i m a a t v o o r de a m b t e n a r e n b e p a a l d v e r o n a a n g e ­ n a a m d . V a n d a a r d e z e v o e r a m b t e n a r e n u n i e k e stap.

De v r a a g is o v e r i g e n s , o f er w e l z u l k e g r o t e p r o g r a m m a t i s c h e v e r s c h i l l e n b e ­ s t a a n t u s s e n de p a r t i j e n op h e t g e m e e n ­ t e l i j k e v l a k . M i j n s i n z i e n s z i j n de g e ­ m e e n t e n n o g a l s t e r k a f h a n k e l i j k v a n h e t rijk, m e t n a m e v o o r w a t b e t r e f t de f i ­ n a n c i ë n . J u i s t v o o r de P v d A is er t h a n s w e i n i g r e d e n o m a n d e r e p a r t i j e n u i t h e t c o l l e g e te w e r e n . De g e d a c h t e v a n h e t p r o g r a m c o l l e g e l i j k t m e e r te z i j n i n g e ­ g e v e n d o o r de b e h o e f t e a l l e e n de m a c h t uit te o e f e n e n ,

H e t s t r e v e n is d e s te g e v a a r l i j k e r d a a r in de m e e s t e g e v a l l e n - h e t i n i t i a t i e f g a a t u i t v a n P v d A e n P P R - de s t e u n v a n de C P N n o d i g is. D e z e p a r t i j , d i e n i e t de m e e s t d e m o c r a t i s c h e p a r t i j u i t ons b e s t e l is, k a n a l l e r m i n s t al s p r o g r e s ­ s i e f w o r d e n a a n g e m e r k t .

N u de P v d A i n R o t t e r d a m de c o n f e s s i o ­ n e l e n en de V V D w i l b u i t e n s l u i t e n , w o r d t i n t e r e s s a n t h o e de c o n f e s s i o n e l e n z i c h g a d n o p s t e l l e n .

A l s zij w r a a k n e m e n , o n t s t a a n er v o o r de V V D en d e c o n f e s s i o n e l e n i n t e r e s s a n ­ te m o g e l i j k h e d e n .

B u i t e n de g r o t e s t e d e n b e z i t t e n b e i d e g r o e p e n v r i j w e l o v e r a l e e n m e e r d e r h e i d . E e n d e r g e l i j k e b l o k v o r m i n g z o u h e t b e ­ s t a a n v a n h e t k a b i n e t - D e n U y l o v e r i g e n s e r g o n g e l o o f w a a r d i g m a k e n .

T e h o p e n v a l t d a t b i j de P v d A h e t v e r ­ s t a n d a l s n o g de g e v o e l e n s zal g a a n o v e r ­ h e e r s e n . H e t za l de k w a l i t e i t v a n h e t d o o r s n e e - g e m e e n t e b e s t u u r b e s l i s t t e n g o e d e k o m e n . J a n ï e g g e m a n s .

Waf weef U van

kiesrecht, medezeggenschap, politieke partijen, inkomens- en bezitsverdeling...

Cursus

BURGERSCHAPSKUNDE 40 scliriftelijks lessen voor

f

het raadslidmaatschap,

begroting, ruimtelijke ordening gewestvorming...

Cursus

DE GEMEENTERAAD 23 schriftelijke lessen voor ƒ 20.— .

invloed van de burger, parle­

ment, gemeente, economisch beleid, recht, dienstplicht...

CursuS' voor jongeren POLITIEK BEKEKEN

12 schrifteiijke lessen plus do­

cumentatiemappen voor ƒ 9.50 (in samenwerking met de Ned.

Politieke Jongeren Contact Raad).

Vraag nog heden een gratis prospectus onder vermelding van de naam van de cursus(en) en de letters DM bij:

S t ic h t in g B u r g e r s c h a p s k u n d e

(eigenlijk: zet hij ze voor schut) door hen steeds maar weer te verwijzen naar de experi­

menten die gaan komen? Waarom praat de minis­

ter niet duidelijk aan de hand van een nota over een hasisconceptie voor de middenschool, die uitgewerkt zou kunnen worden aan de hand van de opgedane ervaringen tijdens die experimen­

ten?

De kamer moet naar mijn oordeel van deze minis­

ter meer en duidelijker garanties eisen om zelf tegenover deze slimme bewindsman niet af te gaan.

De heren De Brauw en Vonhoff, die helaas niet in de gelegenheid waren om zaterdag met de mi­

nister in de clinch te gaan, hebben de daar­

opvolgende dag wél getoond in de gaten te heb­

ben hoe minister Van Kemenade opereert en hoe bedacht men moet zijn op zijn daden.

Ons onderwijs verdient verbetering. Recente we­

tenschappelijke rapporten hebben dit aangetoond.

De minister stelt zich te star op door geen bre­

de discussie te laten plaatsvinden over meerde­

re verbeteringsmodellen. Voor dé minister ligt blijkbaar de oplossing alleen in de middenschool.

De discussie over de middenschool zal op gang moeten blijven, ook binnen de JOVD om zodoende steeds meer kennis en inzicht té verkrijgen, opdat de nu nog vage resoluties (die aan het eind van het congres werden aangnomen) binnen korte tijd omgezet kunnen worden in een duidelij­

ke uitspraak.

De afdelingen zullen hiertoe in de allereerste plaats die discussie weer op gang moeten breng­

en. Voor hen ligt hier een taak.

Jan Franssen.

Staalconstructies voor alle doeleinden

Speciaalbedrijf voor zwaar plaatwerk

Constructie werkplaat­

sen

W .HUIZERn.v.

CAPELLE a/d IJSSEL TELEFOON 0 18 04-2657

S P I O N N E T J E H e t n e g e n t i e n d e e e u w s e l i b e r a l i s m e m e t

z i j n " l a i s s e r f a i r e " w a s de w e e r s p i e ­ g e l i n g v a n e e n g r e n z e l o o s v e r t r o u w e n i n e e n m a a t s c h a p p i j v a n h e t t y p e B.

S A M E N V A T T I N G en C O N C L U S I E

W e h e b b e n op z e e r d u i d e l i j k e w i j z e g e ­ z i e n d a t h e t s o c i a l i s m e h e t l e v e n v a n de m a a t s c h a p p i j n a s t r e e f t t e r w i j l h e t l i b e r a l i s m e p e r d e f i n i t i e h e t i n d i v i d u c e n t r a a l st e l t . D i t h e e f t t e n g e v o l g e da t de d e n k r i c h t i n g v a n s o c i a l i s t en l i b e r a a l i n h e t a l g e m e e n t e g e n g e s t e l d z u l l e n zij n.

A l s w e de m a a t s c h a p p i j c e n t r a a l s t e l l e n z i j n w e d u s s o c i a l i s t .

A l s w e h e t i n d i v i d u c e n t r a a l s t e l l e n z i j n w e l i b e r a a l .

W e m o e t e n on s bi j d i t a l l e s g o e d r e a l i ­ s e r e n d a t l i b e r a l e n n o c h s o c i a l i s t e n s t r e v e n n a a r de g e n o e m d e u i t e r s t e m a a t - s c h a p p i j v o r m . H e t g a a t s l e c h t s o m de r i c h t i n g w a a r i n w e e e n o n t w i k k e l i n g w e n s e n .

D u k e E.P . D o m i n i c u s v a n d e n B u s s c h e .

- + + + + I I I I 1 I I [ -H - I- I- I- + + + + + + + + + + + I l -l i I I- I I I I I I I [ I I

- Welke JOVD-er uit de omgeving van Amster- - - dam heeft er tijd, en is bereid om de - redaktie met het maken van adres-plaat-

- jes te helpen? -

- Gaarne kontakt met Kees Nederlof.'

-+++++++++++++++++- -++++++++-

J O V D - T A S S E N

De afdeling Leiden is bezig met het ontwerp voor een das die door alle leden besteld zal kunnen worden.

Klassiek model (blauw met wit streepje en oranje JOVD-wapen), de prijs zal oa. ƒ14,- gaan bedragen.

Reserveringen (aflevering ca. medio decem­

ber): E.Brouwer, Plantsoen 15, Leiden._______

*

*

GETROUWD:

E L L IE W E S T E R L IN G en K A R E L D U IK E R

10 ju li 1974

Naar verluidt zijn HB-verga-deringen tegen­

woordig openbaar; alles lekt toch immers uit.

Jan Pranssen ziet door zijn funktie het bos nooit meer;

Willen de hoofdbestuursleden die maar één funktie hebben, opstaan?

Hebben ze op Wiegel al patent aangevraagd?

Kor Meijer schijnt de Internationale ein­

delijk serieus te gaan nemen.

bouwwerken heiwerken pijpleidingen

zinkers grondboringen

VISSER & SMIT’S AANNEMING MIJ NV

PAPEHDRECHT TEL 01850-51044

Friesch Groningsche Hypotheekbank N.V pandbrieven

een veilige belegging met zeer hoog rendement

8