Vraag nr. 282 van 19 maart 2004
van de heer JACKY MAES
Zeewering – Rijshoutaanplantingen
Op vele plaatsen langs de Vlaamse kust worden in opdracht van de afdeling Waterwegen Kust van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap op het droog strand rijshouthagen geplaatst. Deze rijshout-hagen moeten het stuivend zand opvangen en zo de aangroei van duinen op het strand bevorderen. De op deze manier ontwikkelde duinen moeten de na-tuurlijke zeewering van onze kust versterken. De takkenbussels die tot dergelijke rijshouthagen wor-den aangeplant, worwor-den samengebonwor-den met plastie-ken touwen. Wanneer de dode takplastie-ken na verloop van tijd vergaan, blijven echter de niet biologisch afbreek-bare plastieken touwen achter op het strand en in het duin, wat nog eens bijdraagt tot de aangroei van de hoeveelheid zwerfvuil in het natuurlijk milieu.
Bovendien worden de rijshouthagen, onder andere voor het Vlaams natuurreservaat "De Westhoek" in De Panne, zeer frequent vernieuwd. De vervanging van oude takkenbussels door nieuwe gebeurt machi-naal en daar komt heel wat graafwerk aan te pas. Bij dat graafwerk worden zowel de hier inmiddels ont-wikkelde vloedmerk- en biestarwegrasvegetaties als de embryonale duinvormen vernield.
1. Waarom worden de leveranciers van takkenbus-sels niet verplicht die bustakkenbus-sels samen te houden met touwen vervaardigd uit biologisch afbreek-bare, natuurlijke vezels ?
2. Met welke frequentie worden de rijshouthagen voor het Vlaams natuurreservaat "De Westhoek" vervangen ?
3. Is de bij de vervanging van rijshouthagen aange-richte schade aan de strandduintjes en hun vegeta-tie niet strijdig met de Europese Habitatrichtlijn, gelet op de opname van het strand voor het West-hoekreservaat in een Habitatrichtlijngebied ? 4. Wat is de kostprijs van de rijshoutaanplantingen
langs de gehele Vlaamse kust, en meer bepaald van de zogenaamde onderhoudsaanplantingen voor het Westhoekreservaat ?
N.B. Deze vraag werd gesteld aan de ministers Bos-suyt (vraag nr. 282) en Tavernier (nr. 129).
Gecoördineerd Antwoord
Het binden van rijshouthagen met biologisch af-breekbare natuurlijke vezels is niet mogelijk, omdat deze niet stevig genoeg zijn om de vele bewerkingen van de bussels rijshouthagen te doorstaan (opladen, vervoeren, afladen, naar de plantplaats voeren en planten). Daarom worden touwen in kunststof ge-bruikt. Vroeger werden de bussels zelfs met staal-draad gebonden.
De administratie zal er evenwel op toezien dat voor-taan de bussels onmiddellijk na het planten ontdaan worden van de bindtouwen in kunststof en dat deze buiten het openbaar domein verwijderd worden. In principe wordt er jaarlijks een hoeveelheid rijs-hout geplant ter hoogte van het natuurreservaat "De Westhoek". De laatste planting is gebeurd in novem-ber 2003.
Het planten van de rijshouthagen ter hoogte van het natuurreservaat gebeurt uit het oogpunt van kustver-dediging. Door de plaatsing van de rijshouthagen wordt het strand vóór de duinvoetversteviging in stand gehouden en kan het plaatselijk zelfs aan-groeien. Dit is noodzakelijk om het dijkje (eigenlijk een duinvoetversteviging) dat indertijd vóór de duin-voet werd gebouwd, te behoeden voor zware schade en zelfs vernietiging. Deze inspanningen om het strand in stand te houden en waar mogelijk te laten aangroeien, geven nu precies aanleiding tot het ont-staan van embryonale duinen en vegetatie. Het plan-ten van het rijshout gebeurt met aangepast materieel, een zogenaamd minikraantje, dat een smalle en die-pe gleuf graaft. Het uitgegraven zand wordt in de onmiddellijke nabijheid opgeslagen. Na het plaatsen van de bussels wordt de sleuf manueel opnieuw aan-gevuld. Met deze werkwijze wordt gepoogd de ver-storing van het strand tot een minimum te beperken. Het planten van de rijshouthagen gebeurt vandaag reeds enkel in de zones die afgesproken worden met de administratie Milieu-, Natuur-, Land- en Water-beheer (Aminal) - afdeling Natuur.
pas-sende beoordeling. Een van de doelhabitatgebie-den van de bovenvermelde aangemelde speciale beschermingszone is de habitat 2110 "Embryonale wandelende duinen" uit de bijlage 1 van de Euro-pese Habitatrichtlijn. Volgens het advies A/2003.20 van het Instituut voor Natuurbehoud betreffende de beschrijving van de habitattypes van de bijlage I van de Europese Habitatrichtlijn omvat het habi-tattype "'Embryonale wandelende duinen" de Vlaamse natuurtypes "Vloedmerkvegetaties met stekend loogkruid en zeeraket" en "Embryonale duinen met biestarwegras". Volgens het bovenver-meld advies van het Instituut voor Natuurbehoud vallen de met het habitattype 2110 "Embryonale wandelende duinen" overeenstemmende vegetatie-types onder het door artikel 7 van het besluit van de Vlaamse regering van 23 juli 1998 tot vaststel-ling van nadere regels ter uitvoering van het dec-reet van 21 oktober 1997 betreffende het natuurbe-houd en het natuurlijk milieu, opgelegd volledig verbod op de wijziging van vegetaties.
In november 2002 werden tussen de afdeling Natuur van Aminal en de afdeling Waterwegen Kust van de administratie Waterwegen en Zeewezen (AWZ) con-crete afspraken gemaakt in verband met het heraan-planten van de rijshouthagen, en dit zowel wat de plaats als de wijze van uitvoering betreft. In novem-ber 2003 werden opnieuw aanplantingen uitgevoerd volledig conform de vroegere afspraken.
Ik verneem nu dat Aminal de uitvoeringswijze van deze rijshoutaanplantingen blijkbaar opnieuw wil evalueren teneinde de milieu-impact zo minimaal mogelijk te houden. Mijn administratie is graag be-reid hieraan haar medewerking te verlenen. Zowel Aminal als AWZ streven immers naar het meest mi-lieuvriendelijke en natuurvriendelijke beheer van de zeewering op die plaats. Collega Tavernier en ikzelf zullen in ieder geval bij onze administraties aandrin-gen dit overleg zeer spoedig te organiseren en con-crete oplossingen uit te werken.
