mr. Stikker

VRIJHEID IN

DEMOCRATIE

VRIJDAG 1 0 FEBR. 1950 - No. 96

DE INDONESISCHE KWESTIE

Pag. 5

WEEKBLAD VAN DE VOLKSPARTIJ VOOR VRIJHEID EN DEMOCRATIE

DE SAMENWERI{ING IN EUROPA

En de benoeming van tot directeu,r der

mr. Stikker

O.E.E.C.

Jn de beschouwingen, die wij de laatste tijd hebben gegeven, hebben wij ge·

wezen op de noodzaak in Europa tot meer samenwerking en eenheid te komen. Wij hebben er geen twijfel over laten bestaan, dat dit een probleem is waarmede het voortbestaan van Europa en de daartoe behorende landen regelrecht is gemoeid.

De oude verdeeldheid kan Europa zich niet meer veroorloven. Wij moeten de krachten opbrengen, die ons tot nieuwe vormen zullen leiden. Wij, dat zijn al degenen, wie het behoud van de West- Europese cultuur ter harte gaat.

• • •

wie de zaken beziet zoals wij, is al spoedig geneigd weinig optimistisch te zijn over de ontwikkeling der laatste jaren. De vraag is of dit terecht is. Zijn wij in Europa beneden de maat gebleven?

Hadden wU reeds verder moeten zijn?

Wanneer men afziet van de omstandig- heden en zich de feiten der laatste jaren voor ogen stelt, kan men niet anders zeg- gen dan dat er grote vooruitgang is ge- boekt. Deze treedt te duidelijker aan de dag wanneer \Vij ons herinneren hoe de toestand enige jaren geleden was. Op 5 Juni 1947 hield Marshall, de toenmalige Amerikaanse secretaris van staat, zijn be- roemd geworden rede voor de Harvard University. Toen enige maanden later ver- tegenwoordigers van zestien Europese lan- den te Parijs bijeen kwamen om naar aan- leiding van die rede een gemeenschappe- 1\jk antwoord op te stellen, was men nog absoluut niet toe aan het organiseren van een apparaat voor Europese samenwer- king op het economische terrein. Pas een jaar later - de gebeurtenissen in Praag hadden toen plaats gehad en aan wijzingen van de Amerikanen droegen daartoe ook in zeer krachtige mate bij - werd de o1·ganisatie van Europese Economische Samenwerking (O.E.E.S., of wanneer men de voorletters van de Engelse vertaling van deze naam neemt: O.E.E.C.) in het leven geroepen.

Daarnaast zijn dan nog gekomen, het Brusselse Pact van 1948, het Noord-At- lantisch Verdrag, dat in het voorjaar van 1949 tot stand kwam en de Raad van Europa.

Zo is er dus in enige jaren tijd heel wàt veranderd.

Wij willen ons nu bepalen tot de O.E.

E.C. Wanneer men vraagt of deze organisatie snel genoeg opgeschoten is, dan zal een beantwoording van deze vraag al weer anders uitvallen wanneer men af- ziet van de omstandigheden dan wanneer men dat niet doet. Zo juist is het tweede rapport van deze organisatie gepubliceerd.

Op het ogenblik beschikken wij nog slechts over hetgeen daarover in de kranten is vermeld. Wij lezen daarin, dat in twee jaar tijds de productie van de industrie met 30 procent, die van de landbouw met 25 procent is gestegen, dat de binnen- landse monetaire stabilisatie met "ferme passen" vooruitging, dat het onderlinge handelsverkeer crer deelnemende landen groeide met de helft en hun export met een derde. En zo zijn er nog wel enige aangename mededelingen uit het rapport te halen.

Nu kennen w~i, zoals gezegd, het rap- port zelf niet. Maar toch weten wij wel, dat nu in die Europese economische sa- menwerking niet alles botertje aan de boom is en dat met het oog op de om- standigheden -- wij hebben nu eenmaal geen eeuwen, maar slechts enkele jaren voor de boeg om de noodzakelUke eenheid tot stand te brengen - fikse haast ge- boden is. En wanneer men de zaken zo beziet, dan rijst er toch wel twijfel wan- neer men aan tle geboekte voortgang- denkt. Dan vraa?,î: mBn zich ~J of de vrij- making van het hande1sw~rlwer in de praktijk wel voldoende is, dan herinnert men zich de tegenstellingen tussen En- geland en het C.mtinent, dan ziet men nog- steeds met belangstelling uit naar een op- lossing van het pl'Oblecm der dubbele prijzen.

* * *

Niet alleen wij zijn daarover een tik- keltje in twijfel. Wat men zo uit de Verenigde Staten te horen krijgt, vloeit ook niet over van waardering voor het- geen tot stand is gebracht. Daarbij moet men dan bedenken, dat de z.g. Marshall- hulp in de Verenigde Staten ook moet worden "verkocht''. (Met deze in de staat- kunde geïntroduceerde handelsterm, wordt in dit geval bedoeld, dat men de sympa- thie voor de Marshall-hulp bij het Ameri- kaanse • volk en deszelfs vertegenwoordi- ging moet behouden). Inderdaad, wij heb-

ben op de Marshall-hulp geen recht. de Amerikanen hebben haar ook niet gega- randeerd. De Amerikanen zullen haar verder alleen verlenen, als zij het vertrou- wen hebben, 'dat Europa op de been zal komen.

* * *

welnu, er blijken tegenstellingen te zijn, die· verdere ontwikkeling ver- tragen. Tegen die achtergrond zien wij de benoeming van mr. Stikker als politiek directeur der O.E.E.G., een functie, die een "bemiddelaarsfunctie" zal ziju. Wij willen de minister te dezer plaatse g<<arne de kracht wensen om deze functie goed te kunnen vervullen. Wij willen hieraan toevoegen zijn benoeming als ~en eervolle te zien. Een Nederlander komt op een be- langrijke plaats en dat is ook vom· ons land een belangrijke zaak.

De benoeming van mr. Stikker heeft echter niet alleen aangename zijden. Hoff- man heeft dezer dagen al gezegd, dat de nieuwe taak wel ongeveer de hele mens zal eisen. En wanneer wij ons dan her- inneren de indrukwekkende l~ist van zijn werkzaamheden, die mr. Stikker bij de be- handeling van de begrotinr,- van buiten- landse 7.aken aan de Kamer heeft voorge- houden en wannèer vvij ons realiseren, dat de bewindsman al een staatssecn~tariH

aan zijn departement nodig achtte toen van ûjn nieuwe functie nog geen spnllm was, dan beseffen wij, dat er aan een combinatie directeur O.E.E.C.-minister van Buitenlandse Zaken nog wel het een en ander vast zit. En dat daarover het laatste woord nog niet is gesproken. Ook al niet vanwege de politieke consequenties trouwens. \Vij willen daarover thans niet meer zeggen. Het is al gebleken, dat mi- nister Stikke:c eerst even de zaken wil aanzien en dat is goed. En de regering zal de zaken ook even kunnen aanzien, ten- einde zich te beraden over een oplossing.

Het is duidelijk, dat de oplossing ons in hoge mate interesseert. Ook al in verband met de politiek-vrijzinnige invloed in het kabinet, die wij uiteraard gaarne als een reële invloed zien. Verder willen wij ook hierin thans niet treden. Alleen willen wij zeggen, dat deze kant van de oplossing voor ons uitermate Z\Yaar zal •.:vegen.

K.

.. at.JBEID EN DEMOCRATIE 10 FEBRUARI 1950- - Pag. Z

*trEUWiU4iiEIIIêl ^flitsen

Ondernemingsraden vonden yrijwel algemene aanvaarding

Vakhonds-monopolisten dreigden echter nog roet Ln het eten te gooLen

De Tweede Kame1· heeft.de vorige week de Wet op de Ondernenû.ngs-

?'aden zonder hoofdelijke stemming aanvaard, met aantekening echte1·, dat de communisten en de staa,tkundig-gereformeerden geacht wilten worden te hebben tegengestemd. Hoe <ie <:ommunisten over deze wet dachten, heb- ben hun woordvoerders, de heren Gortzak en Wagenaar, wel duidelijk uitgesproken. De ondetne1nfngsraden beogen mee1· samenwerking tussen werkgever en werknemer in de hand te werken en dat is mt juist iets wat de communisten n i et willen. Zij hebben onrust, strijd en chaos nodig, om daamp dan hun bekende "heilstaat" te bouwen. Vandaar dat hun woord- voerders, evenals bij de p.b.o., spraken van een "knevelwet", die de arbei- deJ'S de mond wil snoeren en hun strijdlust wil doven. Hoe verwerpelijk een de1·gelijke opvatting moge zijn, zij gaven althans een duidelijke moti- Ve1·ing van hun tegenstem. De staatkundig-gereformeerden echter

(ds. Zandt en i.1·. Van Dis) stemden tegen zonde1· ee;~ woord te hebben gezegd, zelfs zonder een korte verklaring af te leggen. Dat was een vreem- de houding, d·ie wel zee1· tegen de parlementaire gewoonte ind1'1iiste.

daarvan zijn. Het gaat hier om het scheppen van een vertrouwensbasis, om wederzijds begrip en niets is be- ter, ,Q.an zulk een situatie in vrijheid

te .do,en groeien.

Iⁿ beginsel stond de heer Korthals naar hij kon verklaren, dus aan de zijde. van hen, die een vrijlaten van die groei bepleiten. Ook de werknemers- en werkgevers-organi·

satics zullen gezamenlijk de geesten meer l'~iP kunnen maken voor het stelsel der ondernemingsraden dan welke wettcl~jke regeling ook. Niet- temin wilde hU een wettelijke rege- ling wel aanvaarden als een middel om in deze stimulerend en activerend te werken. En htj kon dat naar zijn mening met des te meer gerustheid doen, daar de Re;:;ering het, l'rach- tens artikel 2 . \'an het ontwer·p, in de l!and zal hebben om hier zodanig werkzaam te zijn, dat in bepaalde branches, die daartoe nog niet rijp zijn, de verplichting tot instelling niet wordt opgelegd. Een Regerings- bevoegdheid, welke, naar wij bieraan kunnen . toevoegen, overeenkomstig de bedoeling van door de heren Sta- pelkamp {A.R.) en Andriessen (K.V.

P.) ingediende amendementen, bij een tijdens de behandeling van het ontwerp ingediende derde nota van wijziging nader is overgegaan op organen van het bedrijfsleven zelf, n.l. de Sociaal Economische Raad en de bedrijfscommissies, subsidiair de bedrijfschappen.

KORTHALS verft.etigende g1·oei

Onze V.V.D.-fractie heeft dat ge- lukldg beter gedaan .. Zij beeft, bij monde van drs. Kortbals, Q,uidc- lijlc uitgespro!wn, wat haar priawipi-.

ecl aanb·ok in de gedaèhte ·der .. on- dernemingsraden, wat voor haartwij- felpunten waren en ·wat zij liever anders had zien geregeld.

Zoals hij ook in zijn hoofdartikel in ons vorige nummer reeds had ge~

da,an, stelde de, hl',e.r K<;>rthals . voor- op, dat aan dit ontwerp een ontwik- k<"lirig tl'n grondslag ligt, welke l'Pt•ds ongeveer driekwart eeuw aan de gang is. D"' t<-genstcllingen tussen werkgevers en vvcrknemers, zoals 1.kzc zich vroeger menigvuldig voor- deden, zijn g(elukkig steeds minder geworden. Steeds meer is op de voorgrond geleomen de gedachte, dat werkgever en werknemer beiden be- lang hebben bij de onderneming; dat hun belangen parallel lopen. Daar- naast constaÜ'<'rde onze woordvoer- üer een vcrheugende groei in het h1- zicht met betrekking tot de beteke- nis van de urbeid en de arbeider.

DaarbU komt, naar zijn mening,. nog, dat het tot verheffing van een vol!{

en tot de innerlijJ,;:c kracht v,an, een volk bijdraagt, wanneer zijn leden worden· getrokken in de sfeer van de verantwoordelijkheden.

* * "

·.oe opzet van het ontwerp op de Onden1€mingsraden is, de in vde ondememin;:;en gPgroeide vrU- willige samenwerking nu in een wet- tel\jke regeling te concretiseren, waarbij voor ondernemingen van 25 of n1eer werknemers "ondernemi.ngs- nulen" worden voorgeschreven. De taak van deze ondernemingsraden is uitgedrukt in artikel 4 van het o.nt- W<'rp: ,,De ondernemingsraad heeft tot taak, Zl'.lks onder erkenning van d<e zelfstandige functie van de on- dernemer, naar vermogen bij te dra·

p;en tot een zo goed mogelijk func·

tionneren der onderneming". De vol·

J?;enclc alinea's van dit artikel geven

dan een opsomming van Q.c !Jevoegd- heden - meest van toezichthouden- de en adviserende aard -- die gere- kend kunnen worden, ded van deU>

taak uit te maken.

* * *

VanzclfsprekeJld had het de gro- te instemming van onze V.V.

D.-woordvocrder, dat men het er van a 1 I e zijden over eens was geweest, dat de zelfstandige functie van de ondernemer onaantastbaar diende te worden verklaard. Een eerste vraag·

is echter of etm wette!Uke regelii!lg eigenlijk wel nodig was. In een aan- tal adressen aan de Kamer was dat in twijfel getrokken en ook de heer Korthals stelde zich op het stand- punt, dat, indien zullw OJ1dernc- mingsraden opgedrongen zouden moeten worden, het resultaat nihil

zou zijn. Wanneer werkgevers .en werknemers te zamen gebracht wor- Q.en, die daartoe nog niet rijp zijn, zal dat samenbrengen soms mis- schien tot beter begrip lnmnen Iei- Q.en, in andere gevallen echter kart juist ernstige verwUdering het gevolg

In deze clBor onze woordvoerder ontwikkelde gedachtengang paste uiteraard ook de aanvaarding van het stelsel der wet, dat niet roet .,sancties" w.ordt gewerkt, al werd daar va.n socialistische zijde dan ook

0 ~ezeburger

zag Zaterdag in de Volkskrant een politie- ke plaat W.tW7':zuz:n mr. D.

U. Stikke1· de lwofd- pe·tsoon was. Het bij- sch1"ift luidde: "Vroeger verkocht ik flesjes bier, nu ben ik leide1· van de

~ '

0 t

Q f

0 t

. QRK~ .

Deze burger dankt, de Volkskrant voor de::.e clemocmti- sche opmerking en geeft haar in overweging deze fijn.::in- nige gedachte tot een serie te maken.

Bijvoo1·beeld voor senMor Piet Kerstens: .. Eens wc1s ik gelwolmeester nu ben ik staatsman".

Of voo1· A. C. de B1'11yn: .,Vroeger was ik metaala?·beider

i!U ben ik senato1·".

Vom· de heer Kortenhorst: "Eens was ik een goed- beklan't advocaat, nu nog beter".

Voo1· nir. Van Maarseveen: "Ik was advocaat ·in Utl'echt, nu ben ik Indonesisch specialist".

Deze burger heeft altijd eerbied gehad voor .,boys who made goód", voor mannen die, al of niet doo1· middel van het W01tde1'lijke bam·dwekende 1·ecinit, can·ière hebben ge- maakt.

De geschiedenis van :.wnselijke successen is altijd hart- en ziel-ve1·heffend en het is goed dat De Volkskmnt er pre- cies zo over denkt als deze burger.

Laten wij, van welke denominatie wij zijn, tot welke politieke richting wij behoren, de mannen die het ver ge- bracht hebben t·,·en, want mannen die het ver b1·engen., brengen de gemeenschap verder.

Op één voorwaarde: mits zij hun hoogheid niet bereiken ten koste van ande1·en, noch door kuiperij, noch door eer- zucht, noch door de ene dienst die de andere waard is.

Want die jongens hebben het in wezen niet ve1· ge- bmcht: de ruggelcruipers, de vleiers, de volksmenners, de niets-ontzienden.

Ik geloof dat zij die door de keuze van hun scheerzeep carrière hebben gemaakt in de minderheid zijn.

Des te mee1· eerbied voor wie door hun capaciteiten alléén geslaagd zi;jn dacht

DEZE BURGER

•

op aangedrongen. Het ontbreken van die sancties zag de hePr Kort- hals juist als een aanw-ijzing, olat de Regering alleen wil s"Jmulnr·en en dat ook zij beseft, dat een opdringen van ondernemingsraden dit in:<tituut i

niet ten goede zou komen.

* * *'

Vrij uitvoerig werd in d<' l{amer ^I ook van gedachten go•wisseld over de vraag van de verbimling van ondernemingsraden en de publiek- rechtelijke bedrijfsorganisatie. Na- drukkelijk stelde de heer Korthals het aldus, Q.at hij de onderJwmin:gs- raden niet zag als een "verleng- stuk" van de p.b.o. Een onderne- mi.ngsraad, zo zei hij terecht, is een orgaan vàn de onderneming vóór de onderneming en de vöi'ming (!aarvan kan zich stellig voltrekken los van

de publiekrechtf·lijke bedrijfllorgani- satic. Niettemin was hij van oorde-el, dat er vcrwantschap bestaat en dat er redenen zijn om de zaken in één verband te zien. De ondernemings·

raad maakt met de p.b.o. deel uit van de maatschappelijke instituten, er zijn talrijke aanrakingsvlaJ\ken en men komt inderdaad ten dele in de- zC'lfdc sfeer: die van de samenwer·

lüng tussen werkgever en werl<ne·

111€1'.

M, en had, zo meende· .hij .ook, 'be·

ter kunnen afwachten tot de Ledrijfschappen der p.b.o. wai't>li ge·

groeid dan nu eerst de ontwikkeling van Q.e ondernemingsraden mede op te hangen aan op grond van deze

\Vet op de Ondernemingsraden we.er speciaal in het leven te roept'n nieu- we (tijdelijke) organen: de bedrijfs- commissies. De Regering gaat wt van de gedachte, dat bet aankomt op de gezindheid der bedrijfsgenoten.

\Vclnu, wat zal daarvan betert> uit- drukking kunnen zijn dan de tot•

standlwming der bedrijfschappen?

.. \V:aarom d<Ln eerst bedrljfseommis- sie,'> gecreëerd ?

De )leer Kolthals kon dan ook verklaren, het zeer te zullen toejui·

chen als de rege!i.ng van de .onder·

nemingsr.aden in die van de publiek·

rechtelijke bedrijfsm·g-anisati<' zou worden geïncorporeerd, In overeen- stemming hiermede verle-en dl" . onze fractie haar stem da,n oók aan de desbetreffende i:notie van de heer Stapelkamp. Deze ·motie· ·werd ·echter verworpen. Voor stemden 1le A.R., C.H., V.V.D. en· de heer 'Vclter

fK.N.P.).

Het ligt voor de hal1d, ·dat de leden van een ondernemings- raad (waarvan het hoofd of de be·

stuurder van de onderneming voor- zitter is) gekozen worden uit .en door de werknemers in die onderne·

ming, De kwestie van de candidaat·

stelling vormde echter een teer punt.

De vQ.kbondspaladijnen zijn wel voor- standers van deze ondernemingsra•

den, maar tegelijk zijn zij er tocb een beetje bang voor. Die lichamen zouden zich wel eens kunnen. gaan bezighouden met zakM, die naar de mening van deze paladijnen uitslui·

tend het domein zijn van de vak·

bonden, er zouden competentie·

kwesties kunnen ontstaan, e.ll. Om aan die vrees tegemoet te komen, is in het wetsontwerp bepaald, dat de ca n di date n I ij s t e n primair worden opgesteld door de door de bedrijfscommissie daartoe aangewe·

zen organisatie(s) va.n werkm'mcrs.

(Vervolg op pag. 5)

Voorzitter Redactie-comm.: Drs. H. A. Kortbals.

Redactie-secretaris: Mr. E. Elias.

Adres: Victoria Hotel Amsterdam, Kamer 435.

Administratie: Postbus 4 3, A'foort, tel. 5267.

Abonnementsprijs f 1.90 p. kwartaal, f 7.50 p. jaar.

Voor het zenden van abonnements- en adverten-

Ue~gelden: Postgiro no. 245103, ten name van de Penningmeester van de Stichting .,Vrijheid en Democratie" te Amersfoort.

Losse nummers 15 cent.

Voo):' advertenties wende men zich tot de admi- nistratie of tot de hoofdvertegenwoordiger: L.

Vlug, Geestbrugweg 69, Rijswijk (Z.-H.).

Aan de sla[!;

Nu in de verschillende provincies de lijsten voor de komende Staten-verkiezingen zijn opgesteld, wordt het hoog tijd dat in alle afde- lingen een energieke propaganda voor deze ver·

kiezingen wordt voorbereid. Wellicht is het niet overbodig nog eens te wijzen op het uitstekende resultaat dat in de komende verkiezingsactie kan worden behaald door middel van huisbezoek.

Een oud en beproefd middel, dat in onze moderne gejaagde tijd, die vooral is ingesteld op massale manifestaties, veel te veel wordt onderschat.

Niets is bestendiger dan het persoonlijk contact, waarbij argumenten en tegen-argumenten rus- tig kunnen worden uitgewisseld. Ongetwijfeld is ook het massale propagandamiddel nodig, doch in wezen blijft het oppervlakkig en bezit het minder overtuigingskracht dan de gedachten- wisseling in de huiselijke sfeer. Vooral voor onze kleinere afdelingen liggen hier buitengewone perspectieven. Het huisbezoek - en in sommige plaatsen de kleine wijkvergaderingen - doen ons terugdenken aan de voor de oorlog vaak zo ge'moedelijke en gezellige verkiezingsacties. Het Schijnt wel of deze gemoedelijkheid er hoe langer hoe. meer uitgaat. Dit moeten wij juist niet heb·

ben. De kiezer moet op een rustige en gemoede•

lijke wijze worden overtuigd. Laten onze afde- delingen, groot en klein, hun kansen niet laten voorbijgaan. Draagt daarom de beginselen van Vrijheid en Democratie uit, opdat de V.V.D. ver- sterkt uit de bus kome.

• • •

Nuchter

H^{oewet wij} ons willen hoeden voor het ge- vaar ons over te geven aan een zelfbe- klag. menen wij toch wel te mogen opmerken, dat ons tegenwoordig geslacht het in vele op·

zichten moeilijker heeft dan de vroegere gene- raties. Moeilijker, niet zozeer in materieel, doch zeer zeker wel in geestelijk opzicht. :Meer dan ooit dragen de internationale politieke en econo·

mische problemen het kenmerk, dat zij ons zechtstreeks persoonlijk raken en ons persoon·

Ijk leven en onze toekomst bedreigen. De jong- ate berichten over de atoombom, verraad en spionnage, dreigen ons opnieuw uit ons even- Wicht te slaan en leiden bij velen. tot een defai- tistische levenshouding. Dit is aan een kant niet te verwonderen, omdat de. volgorde, waarin de internationale verwikkelingen zich bij ons aan·

dienen te snel is om ze geestelijk te kunnen ver- werken. Doch hoe somber de toestand soms ooit moge .-chijnen, wij zullen ons niet van het rechte spoor mogen laten afbrengen en nimmer uit het eog mogen verliezen, dat wij onze plicht noch fn persoonlijk, noch in zakelijk, noch in politiek opzicht mogen verwaarlozen. Zou men dit wel doen en zou dit euvel internationaal worden ver- breid, dan zou de wereld eerst recht tot een chaos worden. Plicht moet worden gedaan, ook onder de meest sombere omstandigheden, waarbij wij nimmer. dienen te vergeten, dat de zorgen die wij ons vaak maken nimmer komen opdagen.

De tegenstellingen kunnen soms groot zijn. De wereld wordt opgeschrikt door sensationele be- richten omtrent de vreselijkste vernietigings- wapens. Gezien tegen deze ontwikkeli.ng lijkt het wellicht absurd te bedenken dat Nederland zich binnen een zeer korte tijd zal opmaken om de leden van de Provinciale Staten te gaan kie- zen. Maar nogmaals: plicht moet worden gedaan.

Ondanks de geestelijke inzinkingen waaraan wij wellicht bloot staan, zullen wij het hoofd koel moeten houden en ons moeten concentreren op de vraagstukken, welker oplossing wij stevig in eigen handen hebben. Opdat men niet verslappe en men niet angstig naar buiten ture, terwijl in

eigen huis orde op zaken moet worden gesteld.

Tenslotte zijn wij kinderen van de 20e eeuw eo bet kan alleen maar laf worden genoemd, indien wij ons aan de consequenties van ons bestaan zouden onttrekken.

• * *

Volgens een bericht van het W·est-Duitse nieuwsbureau D.P.A. is de uitgever van een Oost-Duits handboek, dat de naam van pro- minente schrijvers bevat, van zijn post verwij·

derd, omdat hij vergeten heeft de namen van maarschalk Stalin en de Oost-Duitse president Wilhelm Pieck t:e vermelden. Dit bericht zegt meer dan lange artikelen die het verschil tussen een dictatoriaal en een democratisch regerings- systeem moeten duidelijk maken. Wij weten niet - deze bekentenis zou zeker in een dictatoriaal systeem op zichzelf reeds strafbaar zijn - of minister-president Dr. W. Drees boeken heeft geschreven. Mocht dit wel het geval zijn en zou een Nederlandse uitgever wellicht zijn naam vergeten, dan zou het ongetwijfeld een ernstige fout betekenen. Wellicht zou de verkoopwaarde van zijn overzicht er door dalen, doch verdere consequenties zou het toch niet hebben. Inder- daad, een· vergissing blijft een vergissing, maar wie zou denken dat men zich onder dictatoriaal bewind straffeloos zou kunnen vergissen, vergist zich.

Goed voorbeeld

In de raadsvergadering der gemeente Noorde- loos stelde een der wethouders voor, aldus lazen wij· dezer dagen, om in samenwerking met de gemeenten Hoornaar en Hoog-Blokland ten behoeve va.n de burgemeester dezer drie ge- meenten een ambtswoning te bouwen. De betrok- ken magistraat sloeg dit aanbod evenwel van de

hand en zeide als kapitein van· hel woningnood- schip, dit vaartuig als laatste te willen verlaten.

Hij wees daarbij op het morele effect dat het zou hebben 1ndien een ambtswoning een even groot volume zou krijgen als drie arbeiderswo- ningen. Voorts beschouwde hij de bouw voor de gemeentekas een zware last, omdat voor zulk een woning geen subsidie wordt verleend. De prachtige geste van deze burgervader krijgt des te meer betekenis indien men bedenkt, dat hij in een houten noodwoning is gehuisvest. Voorwaar een prachtig voorbeeld, dat wel zeer prettig aandoet in vergelijking tot de onteig·eningsproce- dures voor burgemeesterswoningen, waarvan Nederland helaas re·eds af en toe getuige is ge·

weest.

* ^~ ..

Begin

Naar de A.N.W.B. weet te melden, zullen binnenkort 27 Ol!l.bewaakte overwegen van flikkerlichten worden voorzien. Het ligt in de bedoeling, nog dit jaar een tweede groep over- wegen aan te wijzen, die voor een dergelijke be- veiliging in aanmerking komen. Hierdoor zal dan het voorlopig vastgestelde: aantal van 50 zijn bereikt. Ongetwijfeld is deze stap als een begin te waarderen, doch haar betekenis wordt wel in ernstige mate verkleind, indien men bedenkt, dat er in Nederland in totaal nog 2000 spoorweg- overgangen onbewaakt. zijn. Dit aantal is werke- lijk ontstellend groot en gezien de vele slacht- offers die zij nog steeds eisen, is het wel drin- gend gewenst dat het tempo ter beveiliging van de onbewaakte spoorwegoTergangen in aanzien- lijke mate wordt opgevoerd. Het gaat tenslotte om het· rn>lang van mensenlevens.

* • •

flitersten

Het zal wel niemand hebben verbaasd toen de Amerikaanse Hoge Commissaris voor Duitsland, McCloy dezer dagen verklaarde, dat de Duitse communisten en de rechtse nationalis- ten zich opmaken een accoord te sluiten om met Rusland samen te gaan, zodra een gunstige ge- legenheid zich voordoet.

.,Er worden onophoudelijk en steeds meer po- gingen in het werk gesteld om de twee uitersten - communisten en neo-nazi's ·- samen een rol te laten spelen", aldus verklaarde McCloy. Nog- maals, verbazen doet ons dit alles niet. Commu- nisme en fascisme zijn in wezen gelijk. Zij zijn beiden de vijanden van de democratie en al moge het fascisme dan zijn verslagen, het commu- nisme is gaarne geneigd de oud nationaal-socia- listen, niet alleen in Duitsland, maar ook in Ne-

10 FEBRUARI 1950 - Pag·. S

derland, politiek onderdak te verlenen. Het ncga.

tieve element staat hierbij op de voorgrond, n.l.

de anti-democratische instelling.

Deze ontwikkeling moge onze waal{zaamhPill verscherpen en de gedachten ver van ons afzet- ten, als zou de Duitse nederlaag ook een neder- laag betekenen van de anti-democratische w<'- reldbeschouwing. Het gevaar is nog stC'f'cls acuut en waakzaamheid blijft geboden.

Verlichting·

Bij herhaling hebben wij in ons blad de lans gebroken voor . de middenstand, die tot dusverre steeds het kind van de rekening is ge·

worden. Het js verheugend te lmnnen consta·

teren, dat he.t' de re'gering eindelijk duidelijk is geworden in welke moeilijke positie. de midden•

stand zich bevindt. Zo zal het vele middenstan·

ders aangenaam hebben' getroffen, dat het in de bedoeling van de regering ligt, de ondernemings·

belasting over het bedrijfskapitaal met ingang van het boekjaar 1948 te laten vervallen. De ondernemingsbelasting op de bedrijfsopbrengst zal geleidelijk worden afgeschaft, hetgeen voor particulieren, firma's en dergelijke een blijvende en welkome verlichting betekent. Voor de Naam•

loze Vennootschappen worden soortgelijke maat·

regelen overwogen, doch daartegenover staat, dat de vennootsehapsbelasti.ng zal stijgen. Wor- den de maatregelen inderdaad uitgevoerd, zoals ze nu op tafel liggen, dan zal de kleine zaken·

man hiervan ongetwijfeld kunnen profiteren, mits echter geen tiieuwe be~tingen, Qf verho- gingen daarvan in het vooruitzicht worden ge-

st~ld. Wij mogen hope.n, dat de regering dit laatste niet van plan is om aldus met de linker·

hand te nemen wat. zij met de rechterhand gaf.

Het gaat hier otn het Ievénsbestaan van zeer velen, die, in vergelijking met andere bevolkings-

groepen toch al zeer veel tE' kort zijn gekomen.

.. * *

Teveel

W^ij vinden de benoeming vari 'twee staat~­

secretar.i,s~en aan·· het Ministerie. van Sociale Zaken teveel. Tê~éÎf:riel:zjjds, olndàt.~ bij een afneming van het ambtenarenapparaat de top steeds sterker bezet wordt, anderzijds, omdat beide functionarissen hun eigenlijke functies, n.l. van Secretaris-Generaal van het Ministerie en Direc•

teur-Generaal van de Volksgezondheid openhou·

den, in de derde plaats, omdat beide functionaris•

sen het socialistische element in de Regering weer komen versterken. De heer Van Rhijn is lid van de Partij van de Arbeid, dr. Muntendam is wat men in de bezettingstijd noemde, sympathiserend.

Als zoals verluidt, inderdaad mr. Joekes de zware taak van minister van Sociale Zaken niet aan kan en die indruk neemt bij ons, iedere keer als: wij uit de handelingen van de staten-Generaal kennis nemen van zijn wijze van verdedigen van wets- ontwerpen, steeds toe, dan had hij moeten aftre- den en zijn taak moeten overdragen aan ;mr. Van Bhijn, die door velen toeh ahr de werkelijke minis·

ter wordt beschouwd. Wat er nu gebeurd is. ach·

ten wij bepaaldelijk niet gelukkig.

Onjuist

Dezer dagen bij de behandeling van het vraag- stuk of in de aula van het Haagse Gemeente·

museum een filiaal van het Amsterdamse film- theater de Uitkijk gevestigd zou worden, kwam ook de kwestie aan de orde, dat er een adres wa~

ten gunste van de vestiging van de zijde van het Haags Cultureel Centrum, waarbij als twee be·

langrijke ondertekenaren fungeerden dr. Hulsker, hoofd van de afdeling Kunstzaken en mevr. Hef- ting, directrice van het Gemeentemuseum, die bei·

de zeer veel hadden gedaan voor de voorbereiding, die, zoals algemeen bekend was, in aanmerking kwamen om als afgevaardigden van de gemeente benoemd te worden in de Commissie van Toe- zicht op dit theater. Wij achten deze handelwijze onjuist. Wij hadden het gezicht van de wethoudel' van Kunstzaken wel eens willen zien, als deze beide hoofdambtenaren tegen een voorstel van hem afkomstig een adres aan de Gemeenteraad hadden gericht. Daar zij dat vermoedelijk ook wel niet zullen doen, hebben zij zich ook te onthouden van het richten van een adres ten gunste van een voorstel van de wethouder, zelfs al zouden zij aan·

nemen, dat de verdediging van de wethouder niet sterk genoeg zou zijn om zijn voorstel aangenomen te krijgen. De \\·am·dc Yan een dergelijke onder•

tekening, die alleen maar steun geeït aan een voorstel van hlln directe chef, is naar onze menin~

dan ook te veronachtzamen.

VBIJHEID EN DEMOCRATIE

N. V. Staaldraadkabel· en Herculestouwfabriek

l

voorheen

]. C. DEN HAAN

I

I

~---~---J N.V.

W. A. HOEK's

MACHINE- EN ZUURSTOFFABRIEK

Hoofdkantoor en Macnlnefabrlek te Scbleclam.

Compressors voor alle gassen en lederen druk.

Installaties voor de bereiding vau zuurstof, stikstof, enz.

Scheepswerven en Machinefabriek

BOLNES

(~---^__ n_i_~_"_u&o ^{___ u_u_L __ en __} ~~---· ^_____

:>

DE ROTTERDAMSCHE DROOGDOK MIJ. N.V.

GERESERVEERD

10 FEBRUARI 1950 - Pag. 4

Plateelbakkerij' ,2eni.th", f}ouda

vervaardigde reeds vele tegeltableaux, gedenkborden en asbakken voor jubilea en bijzondere gebeurtenissen

!MIIIIIIIIIIIIIIIfllllllllllllllllllllltllllllllltlllat!Kt!UHIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIII!IIIIIIIIIl!!!!l!l!llllll'llllllllll"iiiiii!!IAIIIIIIIIIIIIOOI~!IIIIIllll!li~-

i

i _; nPIF~oL~~~~::NDREcHr i _;

= ⁼

ê DWARSHELLINGEN 115 Meter ê

I

I

itti-III.IIIIIIIHIIIIIIMIIIIUIIMI!IIIillliiM-MRliiHIIliiiiiiiiiiiiiiiHIIIfllliHIIIIIIIIHliHHIIIIIIilllllllllffiHIUIIHIIIIItlllllltllltiiHIIIIIIii.

J. ^en K. SMIT's

KINDERDIJK

N.V. Nederlandsehe

Caoutchouc· en Gutta·

Perebafabriek

v.h. Bakker & Zn.

Ridderkerk

• Teehni1ehe l'nltJterartikelea

SCHEEPSWERVEN EN MACHINEFABRIEKEN

HAV BANK

Schiedam

LEVENSVERZEKERING

' - - - /

llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllmllHIUIIIIIIHIIIIIIiHMI

L . ..Sn1it & Zoo11

IUNDI1BDIJJt

_ _ _ __...___.;,.__J

N. V. Lijm- en ' Gelatinefabriek

''~'"'''

Fabrieksmerk

TWEETORENS Tel. 106-363 - De 1f t

Baggermateti~•l

Zeesleepboten

Passagier3&chep~n

Machines Motoren Ketels

IIHIIIIIftiiiiiiiiiiiiiHIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIH AFDELINGSSECRETARISSEN:

Vraagt bij onze administratie de tarieven voor extra-exemplaren van ons weekblad, voor de verbreiding

~an onze beginselen en voor het werven van nieuwe abonné'•·