RUWBOUW - DRAAGSTRUCTUREN RECON WALL SOLUTIONS

Technische Goedkeuring ATG met Certificatie

Belgian Construction Certification Association Aarlenstraat, 53 B-1040 Brussel www.bcca.be - info@bcca.be

ATG 13/2944

RUWBOUW - DRAAGSTRUCTUREN RECON WALL SOLUTIONS

Geldig van 23/10/2013 tot 22/10/2016

Goedkeuringshouder:

Recon Bouw N.V.

Oude Weg, 39 B-9991 ADEGEM Tel.: +32 (0)50 71 68 68 Fax.: +32 (0)50 71 77 64 Website: www.reconbouw.be E-mail: info@recongroup.be

1 Doel en draagwijdte van de technische goedkeuring

Deze technische goedkeuring betreft een gunstige beoordeling door een onafhankelijke goedkeuringsoperator aangeduid door de vzw BUtgb van het product of systeem voor een bepaalde beoogde toepassing. Het resultaat van deze beoordeling werd in deze goedkeuringstekst vastgelegd. In deze tekst wordt het product, of de in het systeem toegepaste producten, geïdentificeerd en worden de te verwachten productprestaties bepaald, gesteld dat het product (de producten) of het systeem (de systemen) verwerkt, gebruikt en wordt (worden) onderhouden zoals uiteengezet in deze goedkeuringstekst.

De technische goedkeuring gaat gepaard met een regelmatige opvolging en een aanpassing aan de stand van de techniek wanneer deze wijzigingen pertinent zijn. Een driejaarlijkse herziening wordt opgelegd.

De instandhouding van de technische goedkeuring vereist dat de fabrikant te allen tijde kan bewijzen dat hij al het nodige doet opdat de in de goedkeuring beschreven prestaties bereikt worden. De opvolging hiervan is essentieel voor het vertrouwen in de overeenkomstigheid met deze technische goedkeuring. Deze opvolging wordt toevertrouwd aan een door de BUtgb aangeduide certificatieoperator.

Door middel van het doorlopend karakter van de controles en de statistische interpretatie van de controleresultaten bereikt de bijbehorende certificatie een hoog betrouwbaarheidsniveau.

2 Voorwerp

De RWS prefabwanden bestaan uit in de fabriek geprefabriceerde muren of delen van muren op basis van metselbakstenen voor niet decoratief metselwerk en metselmortel, bestemd voor woningbouw (nieuwbouw en verbouwingen), appartementen en utiliteitsbouw. De elementen zijn opgebouwd volgens de traditionele metselmethodes.

De goedkeuring richt zich tot niet dragende en onbelaste wanden, verticaal belaste dragende wanden evenals horizontaal belaste wanden en op verticale afschuiving belaste wanden, rekening houdend met de in §7 vermelde eigenschappen van het eindproduct.

Lintelen, balken en sloffen behoren NIET tot het toepassingsgebied van deze goedkeuring. Het metselwerk van muren met lintelen, balken en sloffen behoort wel tot dit goedkeuringsdomein.

Aangezien hierover geen gegevens bekend zijn, spreekt deze goedkeuring zich niet uit over de eventueel te nemen maatregelen aangaande pleisterwerk ter plaatse van de voegen.

Evenmin spreekt de goedkeuring zich uit over de akoestische eigenschappen van het systeem, aangezien hierover onvoldoende gegevens beschikbaar zijn.

Wandelementen, waarvan de kimlaag is uitgevoerd in een ander materiaal: dan voorzien voor de opbouw van de

Deze goedkeuring concentreert zich op het basissysteem: de samenstellende materialen, het produceren van wanddelen in de fabriek, de voorschriften voor het transport en de voorschriften voor de uitvoering evenals de uitvoering zelf van de assemblage tot volledige wanden op de werf.

3 Materialen

Voorafgaande opmerking: Andere materialen dan deze hierna vermeld, behoren slechts tot het domein van deze ATG- goedkeuring, indien ze vermeld zijn in een gewaarmerkte cataloog die onlosmakelijk met deze goedkeuring verbonden is.

3.1Metselstenen

Dit zijn metselbakstenen voor niet-decoratief binnenmetselwerk volgens NBN EN 771-1.

3.1.1Metselstenen, BENOR

Tabel 1 : karakteristieken metselstenen Afmetingen Bruto droge

volume massa Druksterkte Lengte Breedte Hoogte Cat. Gemid-

deld ^(*) Ge- norm- aliseerd (mm) (mm) (mm) kg/m³ (N/mm²) (N/mm²)

307 88 238 900 D1 15 21,80

495 138 238 900 D1 15 20,30

495 188 238 900 D1 15 18,80

(*): declaratie cf. NBN EN 771-1; bepaling cf. NBN EN 772-1

Eigenschap Resultaat

Maattolerantie

(NBN EN 772-16) T1

Maatspreiding

(NBN EN 772-16) R1

Configuratie

(NBN EN 772- 16 en NBN EN 1996-1-1) Groep 2 Vorstbestendigheid

(NBN B 27-009) Niet gecertificeerd Hechtsterkte (N/mm²)

(NBN EN 998-2) 0,15

Actief oplosbare zouten

(NBN EN 772-5) S0

Brandreactieklasse

(NBN EN 771-1) A1

Thermische geleidbaarheid (norm NBN EN 1745 en NBN B62-002)

methode P2 (W/mK)

nr λD λUi

1 0,26 0,28 2 0,26 0,28 3 0,26 0,28 Waterdampdoorlaatbaarheid (µ-

waarde)

(norm NBN EN 1745) 5 - 10

Initiële wateropslorping

(NBN EN 772-11 en PTV 23-003) IW3

3.2Metselmortel - BENOR

De mortel is minimaal klasse M10 volgens NBN EN 998-2.

Tabel 2 : karakteristieken mortel

Eigenschap Resultaat

Brandreactieklasse (NBN EN 998-2) A1 Gemiddelde druksterkte (N/mm²) (NBN EN

1015-11) 12 (M10)

VoLumemassa (kg/m³) NBN EN 1015-10) 1800 Hechtsterkte N/mm²) (tabelwaarde NBN EN

998-2 annex C) 0,15

Chloridegehalte (%) (NBN EN 1015-17) < 0,1 Waterabsorptie (%) (NBN EN 1015-18) < 0,40 Waterdampdoorlaatbaarheid (µ-waarde)

(tabelwaarde NBN 998-2 annex C)) 15 - 35 Thermische geleidbaarheid (W/m.K)

(NBN EN 1745)

λ10,dry < 0,83

λ10,dry(90/90) ≤ 1,03

(*) : geen prestatie bepaald

3.3Spouwhaken

Spouwhaken worden niet ingebouwd bij de productie van RWS- wanden. Deze worden op de werf aangebracht na de plaatsing van de thermische isolatie.

3.4Wapening

3.4.1Lintvoegwapening volgens NBN EN 845-3 Murfor® metselwerkwapening: ATG 1973

Sigmafor SFVRZ CE AoC 3 – rapport DE611XB133 // WTCB Nofified body Nr NB 1136 (enkel voor niet structurele toepassing).

3.5Bandijzer

Koolstof-mangaanstaal, koudgewalst en warm behandeld, zwart gelakt:

breedte: 31,75 mm

dikte: 0,80 mm

breuklast: minimaal 22690 N

breuklast: gemiddeld 26000 N

3.6Waterkerend membraan

Lage densiteit polyethyleen, gewafelde ruitstructuur

Kleur: zwart

Dikte: 700 µ

Gewicht: 480 g/m²

Treksterkte: langs: 400 N/5 cm

Treksterkte: dwars: 300 N/5 cm

UV gestabiliseerd

Temperatuursweerstand: -30 °C / +75 °C

Rekweerstand (langs): ≥ 600 %

Rekweerstand (dwars): ≥ 500 %

4 RWS wandelementen

De afmetingen van de wandelementen zijn zodanig dat zij voldoen aan de door de architect (of zijn vertegenwoordiger) goedgekeurde, en door de werfverantwoordelijke voor goedkeuring ondertekende productieplannen. De maximale afmetingen worden bepaald door een maximale lengte van 8,0 m een maximale hoogte van 3,25 m en een maximaal gewicht van 4,5 T. De wandelementen worden zodanig geproduceerd dat zij voldoen aan volgende voorwaarden:

Tabel 3 : toleranties wandelementen

Toleranties

Lengte ± 5 mm

Hoogte ± 5 mm

Vlakheid ± 8 mm per 2 m

Uitsparingen in het element ± 5 mm Uitsparingen t.o.v. het element ± 5 mm Hoek schuine zijde. Tolerantie aan de

top

in horizontale richting ± 5

in verticale richting ± 5

Het verband is halfsteens en de minimale verspringing van de verticale stootvoegen tussen twee opeenvolgende lagen is groter dan 0,4 x hsteen (> 95 mm voor stenen van 238 mm hoog).

De koppen van de stenen hebben een tand- en groefverbinding zodat de stootvoegen niet worden opgevuld met mortel (tenzij bij passtukken waar er geen tand en groefverbinding is).

Topgevels:

Bij topgevels worden de uiteinden voorzien van schuine stenen.

De naastliggende steen is de passteen (zie figuur 1).

Fig. 1: topgelvels

Lintvoegwapening:

Onder de eerste laag stenen en in de mortellaag wordt een lintvoegwapening geplaatst. Dit wordt nogmaals herhaald in de mortellaag boven de eerste laag stenen.

Verbinding tussen de wandelementen:

Waar twee wandelementen later tegen elkaar worden geplaatst, worden lussen van staaldraad geplaatst in de mortellaag. De lussen worden op een maximum afstand van 75 cm van elkaar geplaatst. Het midden van de lussen mag maximaal 1 cm afwijken uit de as van de muur (zie figuur 2).

Fig. 2: verbindingen tussen wandelementen

Waterkering:

De waterkering wordt aangebracht op de werf boven de kimlaag, die op de werf gemetst wordt.

Bandijzer:

Op plaatsen waar penanten op de werf worden geplaatst wordt een bandijzer ingewerkt, zoals aangegeven op de uitvoeringsplannen. Er worden geen alleenstaande penanten gemetseld in de fabriek met een lengte, kleiner van 20 cm. De muren kunnen wel voorzien worden van een haakse muur maar daarvan bedraagt de maximale lengte 60 cm.

Spouwhaken:

De spouwankers worden aangebracht op de werf na het plaatsen van de isolatie. Indien geen speciale informatie hieromtrent gegeven is wordt standaard een hoeveelheid van 5 stuks/m² voorzien, waarbij de eerste spouwhaken op 80 cm van de hoeken van het gebouw voorzien zijn.

Beveiliging tegen omvallen:

Van zodra de muur volledig is gemetseld wordt er aan de zijkant een beveiliging tegen omvallen voorzien.

Bovenop de muur worden metalen traversen (kokers) geplaatst.

De muren worden dan omsnoerd met een staalband met een maximale tussenafstand van 1 m.

5 Vervaardiging en commercialisatie

De Recon Wall Solutions-wanden worden voor iedere werf op maat gemaakt, op basis van het architectenplan, beschut tegen weersinvloeden in de bij BCCA aangegeven productiehal. Alle montagevoorzieningen worden tijdens de productie in de wandelementen ingewerkt.

6 Uitvoering

6.1Transport

Na productie en verharding (één à twee dagen) worden de muren in de “containers” geladen, die later per vrachtwagen naar de werf vervoerd worden. Er wordt geladen conform KB

“ladingzekering”.

6.2Lossen

De montagedienst van de werf bepaalt de plaats van de container op de bouwplaats. De ondergrond, waar de container op geplaatst wordt moet voldoende stabiel zijn. De vervrachter zorgt voor de nodige drukplaten die onder de steunen van de container moeten geplaatst worden.

6.3Montage

6.3.1Benodigde materialen

Voor de montage van de wandelementen op de bouwplaats heeft men het volgende nodig:

Algemeen

Torenkraan met hijsmiddelen

Metselmortel (idem als deze voor de opbouw voor de wandelementen)

Boormachine

Laser

Waterpas (2 m)

Vouwmeter

Touw

ladder

Mortelkuip

Mortelmixer

Stelblokjes uit kunststof

Montagepluggen

Montagebouten

Specifiek

Hijsjuk

Schoren

Schaar

Spuitmachine

spuitmortel

6.3.2Voorbereiding

De montagedienst krijgt van de productieverantwoordelijke een volledig dossier van de te plaatsen wandelementen, zijnde:

de wandelementenplannen

het laadschema

de montageplannen

Vooraf wordt de kimlaag op de werf gemetst aan de hand van de architectenplans en de aanduidingen van een landmeter op de vloerplaat. Op de kimlaag wordt het membraan tegen opstijgend grondvocht aangebracht. Een eventuele overlapping van het membraan bedraagt minimum 15 cm. Op de hoeken overlappen de membranen elkaar over de volledige breedte.

Op de kimlaag worden stelblokjes geplaatst onder de voorziene plaats van de wand. Per wand zijn er twee steunen te nivelleren.

De E-modulus van de stelblokjes moet kleiner zijn dan de E- modulus van de mortel. Tussen de stelblokjes wordt een mortellaag gelegd.

6.3.3Plaatsing

Onmiddellijk na het plaatsen wordt het wandelement vastgezet met schoren. Deze wordt eerst aan de vloerplaat vloerplaat vastgemaakt. Het verankeringspunt aan de muur bevindt zich meestal tussen de 7^de of 8^ste laag (= ongeveer 2/3 van de hoogte van de wand) van de wand. Hier zijn tijdens de opbouw van de wand pluggen ingewerkt. Via een schroefsysteem wordt de wand loodrecht geplaatst. De helling van de schoren bedraagt

± 45°. De tolerantie op de verticaliteit bedraagt 8 mm per verdieping.

Fig. 3: Plaatsing schoren

De wandelementen die in elkaars verlengde moeten staan moeten mooi in lijn staan. Dit kan worden gecontroleerd door middel van bv. een touw of laser. De ruimte tussen de aan elkaar sluitende wandelementen bedraagt in de regel 30 mm ± 10 mm.

De lussen worden eventueel omgebogen om in de voegruimte te passen. Door de lussen wordt een geribde wapeningsstaaf diameter 8 mm aangebracht.

De plaatsing moet zodanig zijn dat de alle muren, in hun geheel, voldoen aan de volgende voorschriften:

Tabel 4 : toleranties geplaatste en samengestelde wanden Toleranties Verticale afwijking /

verdiepingswand 8 mm

Superpositie 20 mm

Vlakheid ± 8 mm per 2 m

Grootste afwijking op lengte en

hoogte 0,25 x L^0,33 (in cm) (of zie onderstaande tabel)

Maat [m] 1 2 3 4 5 6

Afwijking [mm] 12 15 17 18 20 21

Maat [m] 7 8 9 10 11 12

Afwijking [mm] 22 23 24 25 26 27 De afwijking van de superpositie wordt aangegeven in onderstaande figuur 4.

Fig. 4: Toleranties superpositie

20 mm

1)

Nadat alle muren in de correcte positie zijn geplaatst en nadat de wapeningsstaven zijn aangebracht doorheen de overlappende wapeningslussen, worden de ongeveer 30 mm open verticale voegruimtes opgevuld met een mortel. De te gebruiken mortel is een vulmortel van Cantillana: Gunit SP700 Plus. De voegmortel wordt met behulp van een spuitmachine aangebracht bij voorkeur langs de twee zijden van het metselwerk. De richtwaarde van de watertoevoerregeling is vastgelegd in de verwerkingsrichtlijnen van de ATG-houder. De in de verticale verbindingsvoegen van de muren gespoten mortel moet voldoende stijf zijn opdat deze niet uit de voegen loopt. De in de voegen gespoten mortel wordt manueel afgestreken.

Fig. 5:Realiseren vertikale voegen

Na het plaatsen van de eerste laag wandelementen en nadat de gebruikte mortels en spuitmortels voldoende verhard zijn en voldoende stabiliteit geven, kunnen de schoren worden weggenomen en worden de vloerplaten volgens dezelfde methode geplaatst als zou dit gebeuren bij traditioneel metselwerk. Men kan ook eerst de vloerplaten leggen, nadien de voegen opspuiten, laten verharden en daarna de steunen wegnemen. De plaatsing van de vloerplaten gebeurt volgens de regels van STS 22.

De wandelementen op de verdiepingen worden op dezelfde manier geplaatst als vermeld hierboven. Echter wordt er hier geen kimlaag aangebracht en worden de muren rechtstreeks in het mortelbed op de vloerplaat gelegd.

Kopgevels worden op voorhand volgens de juiste helling geproduceerd. Het plaatsen ervan gebeurt op dezelfde manier als deze van de wandelementen op het gelijkvloers of verdieping zoals hiervoor beschreven. Alleenstaande wanddelen die niet met dwarse wanden verbonden zijn, moeten geschoord blijven tot de dakconstructie de nodige stabiliteit waarborgt.

Voor de overige uitvoeringsaspecten wordt verwezen naar de verwerkingsrichtlijnen van de ATG-houder. Deze worden in het kader van de certificatie opgevolgd.

7 Prestaties

De prestaties van de Recon Wall Solutions-wanden worden bepaald op basis van:

Tabelwaarden uit de productnormen en de eurocodes

Berekening volgens NBN EN 1996-1-1 + ANB

Resultaten van typeproeven uitgevoerd in erkend laboratorium

7.1.1Muren samengesteld met metselstenen die CE gemarkeerd zijn volgens AoC 2+

Tabel 5 : karakteristieke druksterkte metselwerk Afmetingen van de metselsteen Karakteristieke

druksterkte van het metselwerk Fk

(mm) (N/mm²)

307 x 88 x 238, gem. druksterkte 15 N/mm² 5,17 495 x 138 x 238 gem. druksterkte 1 5N/mm² 5,17 495 x 188 x 238 gem. druksterkte 15 N/mm² 5,17 Op deze waarden dient de volgende veiligheidscoëfficiënt toegepast te worden:

Uitvoeringsklasse S: γ = 2,0

Uitvoeringsklasse N: γ = 2,5

Opmerking: Om de toelaatbare spanningen te berekenen in functie van de optredende excentriciteiten, slankheden en eventuele horizontale belastingen, dienen de formules van NBN EN 1996-1-1 + ANB toegepast te worden of zoals aangegeven in STS 22.

7.2Horizontale buigsterkte

Dit is de buigsterkte waarbij het bezwijkvlak evenwijdig is aan de lintvoegen. Deze wordt berekend volgens NBN EN 1996-1-1 + ANB.

Resultaat: er mag voor de horizontale buigsterkte worden gerekend met fxk1= 0,20 N/mm²

7.3Verticale buigsterkte ter plaatse van de montagevoegen Dit is de buigsterkte waarbij het bezwijkvlak loodrecht is op de lintvoegen. Deze wordt berekend volgens NBN EN 1996-1-1 + ANB en op basis van typeproeven volgens NBN EN 1052-2, waarbij de breuk is opgetreden, gedeeltelijk in het metselwerk en gedeeltelijk in de montagevoeg.

Resultaat: er mag voor de verticale buigsterkte ter plaatse van de montagevoegen worden gerekend met fxk2= 0,30 N/mm², welke gelijk is aan de tabelwaarde van NBN EN 1996-1-1 + ANB voor traditioneel metselwerk

7.4Verticale afschuifsterkte ter plaatse van de montagevoegen van de muur in onbelaste toestand

Deze wordt bepaald op basis van proeven volgens NBN EN 1052- 3 en volgens onderstaande proefopbouw, en waarbij de breuk is opgetreden in het metselwerk en in de montagevoeg.

Resultaat: er mag voor de verticale afschuifsterkte van de montagevoegen worden gerekend met fvko= 0,30 N/mm², welke gelijk is aan de tabelwaarde van NBN EN 1996-1-1 + ANB voor traditioneel metselwerk

Fig. 6: Proefopstelling afschuivingsproef

7.5Thermische waarden

Volgende R-waarden zijn berekend uitgaande van de gegevens van de stenen (§ 3.1) en de mortel (§ 3.2) en berekend volgens de voorschriften van NBN B62-002.

Tabel 6 : thermische waarden wanden

Stenen R- waarde wand

[m2.K/W]

307 x 88 x 238 (15 N/mm² / 900 kg/m³) 0,27 495 x 140 x 238 (15 N/mm² / 900 kg/m³) 0,42 495 x 140 x 238 (15 N/mm² / 900 kg/m³) 0,55

7.6Brandweerstand

De brandweerstand wordt bepaald op basis van de tabelwaarden van NBN EN 1996-1-2 + ANB.

Tabel 7 : brandweerstand wanden

Muurdikte Brandweerstand

(mm) (min)

188 240

138 120

88 90

8 Uitvoering en montage

De uitvoering en montage op de werf van de Recon Wall Solutions-wanden gebeurt volgens de regels van

NBN EN 1996-1-1 + ANB

NBN EN 1996-2 + ANB

STS 22

De door BCCA goedgekeurde gebruiksrichtlijnen van de fabrikant

9 Voorwaarden

A.Uitsluitend het in de voorpagina als ATG-houder vermelde bedrijf en het bedrijf (de bedrijven) die het onderwerp van de goedkeuring commercialiseert (commercialiseren) mogen aanspraak maken op de toepassing van deze technische goedkeuring.

B.Deze technische goedkeuring heeft uitsluitend betrekking op het product of systeem waarvan de handelsnaam op de voorpagina wordt vermeld. Houders van een technische goedkeuring mogen geen gebruik maken van de naam van de BUtgb, haar logo, het merk ATG, de goedkeuringstekst of het goedkeuringsnummer om aanspraak te maken op productbeoordelingen die niet in overeenstemming zijn met de technische goedkeuring, en evenmin voor producten en/of systemen en/of eigenschappen of kenmerken die niet het voorwerp uitmaken van de technische goedkeuring.

C.Informatie die door de goedkeuringshouder of zijn aangestelde en/of erkende installateurs, op welke wijze dan ook, ter beschikking wordt gesteld van (potentiële) gebruikers van het in de technische goedkeuring behandelde product of systeem (bv. bouwheren, aannemers, voorschrijvers, …), mag niet in tegenstrijd zijn met de inhoud van de goedkeuringstekst, noch met informatie waarnaar in de goedkeuringstekst verwezen wordt.

D.Houders van een technische goedkeuring zijn steeds verplicht tijdig eventuele aanpassingen aan de grondstoffen en producten, de verwerkingsrichtlijnen, het productie- en verwerkingsproces en/of de uitrusting, voorafgaandelijk bekend te maken aan de BUtgb vzw, en de door de BUtgb aangeduide certificatieoperator, zodat deze kan oordelen of de technische goedkeuring dient te worden aangepast.

E.De auteursrechten behoren tot de BUtgb

De BUtgb vzw is een goedkeuringsinstituut dat lid is van de Europese Unie voor de technische goedkeuring in de bouw (UEAtc, zie www.ueatc.com) en dat aangemeld werd door de FOD Economie in het kader van Richtlijn 89/106/EEG en lid is van de Europese Organisatie voor Technische Goedkeuringen (EOTA, zie www.eota.eu). De door de BUtgb vzw aangeduide certificatie-operatoren werken volgens een door BELAC (www.belac.be) accrediteerbaar systeem.

Deze technische goedkeuring werd gepubliceerd door de BUtgb, onder verantwoordelijkheid van de goedkeuringsoperator BCCA, en op basis van het gunstig advies van de Gespecialiseerde Groep "Ruwbouw en Bouwsystemen", verleend op 31 mei 2013.

Daarnaast bevestigde de certificatie operator BCCA, dat de productie aan de certificatievoorwaarden voldoet en dat met de ATG- houder een certificatie-overeenkomst ondertekend werd.

Datum van deze uitgave: 23 oktober 2013

Voor de BUtgb, als geldigverklaring van het goedkeuringsproces Voor de goedkeurings- en certificatieoperator

Peter Wouters, directeur Benny De Blaere, directeur

Deze technische goedkeuring blijft geldig, gesteld dat het product, de vervaardiging ervan en alle daarmee verband houdende relevante processen:

onderhouden worden, zodat minstens de prestatieniveaus bereikt worden zoals bepaald in deze goedkeuringstekst

doorlopend aan de controle door de certificatie-operator onderworpen worden en deze bevestigt dat de certificatie geldig blijft

Wanneer niet langer wordt voldaan aan deze voorwaarden, zal de technische goedkeuring worden geschorst of ingetrokken en de goedkeuringstekst van de BUtgb website worden verwijderd.

De geldigheid en laatste versie van deze goedkeuringstekst kan nagegaan worden door de BUtgb website (www.butgb.be) te consulteren of rechtstreeks contact op te nemen met het BUtgb secretariaat.