Project Armoede en Schulden "Krachtige Samenwerking"

Project Armoede en Schulden:” Krachtig samenwerken in armoede- en schuldenproblematiek” (1 juli 2015-1 juli 2017)

‘Voor mij zijn mensen net bonsaibomen. Wanneer je het beste zaadje van de hoogste boom in een bloempot stopt, krijg je een evenbeeld van de hoogste boom dat maar een paar decimeter hoog is.

Er is niets mis met het zaadje dat je hebt gepland, alleen met de grondlaag die ontoereikend is. Arme mensen zijn bonsaimensen. Aan hun zaadje

mankeert niets. De samenleving gaf hun eenvoudig nooit een grondlaag waarin ze konden groeien. Het enige wat nodig is om armen uit de armoede te

krijgen, is dat we een omgeving voor hen creëren die mogelijkheden biedt. Je moet groeien vanuit een heel klein potje en daardoor kun je niet groot worden. Misschien zou je ooit een reus kunnen zijn, maar je zult het nooit te weten komen. Zo is het ook met armoede.''

Uit:

Bankier voor de armen, Lemniscaat/Rotterdam, 2007, p.26. Mohammed Yunnus

Armoede- en schulden moeten lokaal efficiënter worden opgepakt en aangepakt. De MOgroep gaat daarom de krachten bundelen van het sociaal werk, gemeenten,

bedrijfsleven en vrijwilligersorganisaties. De diverse lokale partijen worden letterlijk aan tafel uitgenodigd om zo het preventieve- en hulp- aanbod versneld te vernieuwen en kennis te delen. Het project wordt gefinancierd door het ministerie van SZW in het kader van het plan dat de MOgroep hiervoor indiende.

Aanleiding

Effect toename armoede en schulden

CBS, Nibud en welzijnsorganisaties constateren al jaren een forse toename van armoede en schulden. De bekende cliëntgroep van het sociaal werk is uitgebreid met slachtoffers van de crisis zoals huisbezitters, zzp-ers en kleine ondernemers. Zorgelijk is ook de enorme groep Nederlandse kinderen (bijna 400.000) die opgroeit in regelrechte

armoede. Dat geeft verhoogd risico op achterstand in ontwikkeling, IQ, sociaal netwerk, opleidingsniveau, gezondheid en inkomen. Armoede concentreert zich in slechte wijken en krimpgebieden en bij eenoudergezinnen, en is net als sommige ziekten transgeen rationeel overdraagbaar. Sociaal werkers zien dagelijks de negatieve effecten van opgroeien in armoede.

Maatschappelijk kwetsbare groepen hebben een bijzondere positie in onze samenleving.

Ze staan in een sterke afhankelijkheidsrelatie waarbij ze vooral ontvangen en waarbij de krachten van henzelf en hun omgeving niet worden aangesproken. Tegelijkertijd wordt hun eigen verantwoordelijkheid voor de situatie waarin ze zich bevinden, benadrukt.

Moderne zorg en een inclusieve samenleving hebben belang bij een andere visie die het versterken en verbinden van personen, groepen, organisaties, buurten en

gemeenschappen centraal stelt. De kracht van samenwerken vertolkt deze visie.

Samenwerking verbindt het individuele welzijn met de bredere sociale en politieke

context en gaat voor een krachtige samenleving met gedeelde verantwoordelijkheden bij het oplossen van sociale problemen. Universele principes in het sociaal werk en beleid met tegelijkertijd selectieve aandacht voor de meest kwetsbare burgers en groepen.

Krachten en kwetsbaarheden zijn aan de orde. Hierin zit de uitdaging van dit project:

het concretiseren en toepassen van de Kracht en Kwetsbaarheden van de samenwerking

in de praktijk.

Kloof dichten

De MOgroep constateert dat deze groepen burgers aantoonbaar minder kansen op een gelukkig en gezond leven hebben en in feite structureel uitgesloten worden. De kloof die ontstaat tussen de boven- en deze benedenlaag groeit. Tegelijk ontstaan er lokaal veel initiatieven om mensen in armoede en schulden te helpen. Zowel op gemeentelijk als particulier niveau.

Deeltjesversneller

Voorafgaand aan de projectaanvraag heeft de MOgroep onderzoek gedaan naar de bestaande aanpak schulden- en armoede. Daaruit bleek dat er veel initiatieven zijn die langs elkaar heen werken. Knelpunten liggen bovendien in preventie, inzet van

vrijwilligers, samenwerking met bedrijfsleven en de projectmatige en kortdurende aard van activiteiten. Lokale samenwerking is gebaat bij elkaar kennen en elkaars taal te verstaan.

Project

Met dit 2-jarige project gaat de MOgroep kennis en partijen verbinden zodat burgers in armoede- en schulden beter geholpen kunnen worden. Zo hoeft bovendien lokaal niet overal het wiel opnieuw te worden uitgevonden. Kennis en ervaringen en goede voorbeelden worden beschreven en gedeeld. De MOgroep gaat regio-bijeenkomsten organiseren voor(vrijwilligers)organisaties, (bedrijfsleven)instanties en gemeenten. De kracht van samenwerking en de verbinding van praktijk en kennis is wat de MOgroep zoekt.

Het project start met een voorbereidingsfase. Deze heeft een kwantitatief en kwalitatief karakter. We kiezen voor een analyse van arbeidsmarktregio’s, omdat in deze structuur afspraken gemaakt worden tussen gemeenten en bedrijfsleven. In arbeidsmarktregio’s kan de kennis en kunde over publiek private samenwerking bij armoedebestrijding en schuldpreventie geborgd worden. De kwantitatieve analyse levert een eerste selectie op van 20 arbeidsmarktregio’s waar de problematiek groot is. Om vervolgens zicht te krijgen op bestaande samenwerkingsinitiatieven en risicogroepen houden we per regio interviews met centrumgemeenten, organisaties voor sociaal werk en bedrijven. Zo krijgen we het regio-specifieke netwerk van bedrijven, gemeenten,

vrijwilligersorganisaties en organisaties voor sociaal werk in beeld.

Uiteindelijk selecteren we een ‘shortlist’ van 12 regio’s. Denkbare criteria bij deze selectie zijn : regio’s waar al langer samenwerkingsverbanden zijn en enkele regio’s waar deze minder prominent aanwezig zijn. We zouden een urgente regio kunnen selecteren, zoals een regio waar we zien dat de armoede onder werkenden groot is, maar er nog weinig samenwerking tussen welzijn en bedrijfsleven is op dit gebied. Ook kunnen we leren van regio’s waar werkgevers zitten die al actief bezig zijn met de problematiek en deze regio meenemen om de succesvolle elementen te onderzoeken en te verspreiden.

De uiteindelijke selectie van de regio’s bespreken we o.a. in een overleg met de Klankbordgroep. Deze klankbordgroep bestaat uit een mix van bedrijfsleven, wetenschap, kennis organisaties en enkele leden van de Werkgroep Armoede en

De klankbordgroep heeft een drie ledig karakter:

1. Toetsen, netwerk inzetten, kennis en expertise inbreng en koppeling naar innovatie en nieuwe initiatieven versus bedrijfsleven/overheid, maatschappelijke organisaties.

2. Afstemmen en voorleggen selectie regio’s en terugkoppeling van deze bijeenkomsten “Luisterend Oor en Kritische Meedenker”

3. Participant vanuit maatschappelijke betrokkenheid en verantwoording in het

verbinden tussen praktijk en theorie, wetenschap op de agenda van uw eigen

organisatie.

Toegevoegde waarde van het resultaat van het project De Kracht van

De toegevoegde waarde van dit project is dat er samenwerkingsverbanden kunnen ontstaan, men kan elkaar ontmoeten. Daarnaast kan men met de stappenplannen de samenwerking concreet gaan maken. Dit kan een vliegwiel zijn om daadwerkelijk op lokaal niveau concrete projecten samen op te starten. De toegevoegde waarde is tevens dat regionale uitkomsten via de MOgroep verspreid worden naar andere regio’s.

Het is nodig de ander te kennen om te weten wat je voor elkaar kunt betekenen, hoe je

samen op kan trekken en dezelfde ‘taal’ kan leren spreken. Het helpt vervolgens als het

dan ook om iets concreets gaat.