_________________________________________________
Wi
l
l
enBankenNaastGr
oeneOokBl
auwe
Tr
anspar
ant
i
e?
EenpilotstudynaardebehoeftevanNederlandsebankenaanpubliekefiscaleinformatie voorhetverstrekkenvanbankkredietaanmultinationals
ThesisMScAccountancy M.elHassani RijksuniversiteitGroningen
Eerstebeoordelaar:Prof.dr.I.J.J.Burgers Tweedebeoordelaar:P.Klaassen
AbstractDezepilotstudyheeftalsdoeldebehoeftevanbankenaanfiscaalgerelateerdeinformatiete schetsendieinhetkadervankredietverstrekkingaanmultinationaleondernemingengebruiktwordt. DedataisvergaarddooruitzettingvanvragenlijstenonderNederlandsebankendiekapitaalaan multinationalsterbeschikkingstellen.Uitdeenquêteblijktdattweevandedrierespondentenfiscale informatie in het uitleenproces betrekt.Met name de fiscale jaarrekening en de aangifte vennootschapsbelasting blijken belangrijke instrumenten te zijn bijde beoordeling van de kredietaanvraag.Tevensbehoortfiscaleduediligencetotdemogelijkhedenwaaropbankenfiscale informatieinwinnen.VerderblijktuitdeenquêtedatbankXpubliekefiscaleinformatieprefereertmet dejaarrekeningendewebsitealsmedium.BankYlaateentegengeluidhorendooraantegeveninzijn totaliteitnietgeïnteresseerdtezijninfiscaleinformatie.
Sleutelwoorden:bankensector,fiscaleinformatie,fiscaletransparantie,pilotstudy,publiekeinformatie 1059
I
NHOUDSOPGAVE
IINLEIDING
1.1 Doelstellingen 2
1.2 WetenschappelijkeBijdrage 2
1.3 PraktischNut 3
1.4 Onderzoeksvraag 6
1.5 Structuur 7
IITRANSPARANTIE
2.1 Definitie 8
2.2 Informatieasymmetrietheorie 9
2.2.1 Agentschapstheorie 9
2.3 OplossingenvoorInformatieasymmetrieindeBankensector 10
IIIFISCALETRANSPARANTIE
3.1 VraagnaarFiscaleTransparantieinAlgemeneZin 12
3.2 VraagnaarFiscaleTransparantievanBanken 17
IVWIJZEVANCOMMUNICATIE
4.1 PubliekeInformatieofNiet-PubliekeInformatie? 19
4.2 PubliekeInformatie 21
4.3 Niet-PubliekeInformatie 22
VMETHODOLOGISCHEVERANTWOORDING
5.1 Onderzoeksontwerp 23
5.2 Onderzoekspopulatie 25 VIRESULTATEN 6.1 BankX 26 6.2 BankY 27 6.3 BankZ 27 VIISLOTBESCHOUWING 7.1 Conclusie 28 7.2 Reflectie 30
7.3 AanbevelingenvoorVervolgonderzoek 31
REFERENTIES 33
BIJLAGEI:IASBepalingen 37
Hoof
dst
ukI
I
NLEI
DI
NG
Bankenwillenbeterwetenhoevervuilendbedrijven precieszijn,zodatzedaarhuninvesteringsbeleidop kunnenaanpassen.Dieoproepdoende11
Nederlandsebankenineengezamenlijk klimaatstatement.
NuhoevenbedrijvennietterapporterenhoeveelCO2 zepreciesuitstoten.Endatisvoorbankensomslastig, zeggenze.Omdatzedanzelfonderzoekmoetendoen naardeduurzaamheidvanhuninvesteringen.De bankenwillenvoortaanmeerinformatievande bedrijvenoverhoegroenzewerkelijkzijn.
"Indepraktijkzalheterzondermeertoeleidendat bepaaldeinvesteringenoverboordvallen,"zegtChris BuijinkvandeNederlandseVerenigingvanBanken. "Hoetransparanterhetis,hoescherperhetgesprekzal zijntussenbankenenbedrijven.(…)".1
(Figuur1:NieuwsberichtMVO)
Ditnieuwsberichtiseenvandevelenwaaruitblijktdatbankenmaatschappelijkverantwoord willenondernemen.Maatschappelijkverantwoordondernemeniseenintegralevisieopeen duurzamebedrijfsvoering.Eenbedrijfdatmaatschappelijkverantwoordonderneemt,maakt bijiederebedrijfsbeslissingeenafwegingtussendeverschillendemaatschappelijkeen economischeeffectenhiervan.
Nietalleenduurzaamheid,maarookdeeerlijkeafdrachtvanbelastingeniseenonderdeelvan maatschappelijkverantwoordondernemen.Maatschappijenzijnimmerssterkafhankelijk vanbelastinginkomsten.
datbelastingheffing vaak nietgezien wordtals een duurzaamheidsthema:‘Voorveel bedrijvenisheteenno-brainer;zewillengewoonzominmogelijkafdragen.Maarbelasting betalenisdetegenprestatiedieeenonderneminglevertaandesamenleving.Indiezinishet dusdeallereerstestapvanmaatschappelijkverantwoordondernemen’.
Ondertussenneemtdepubliekeverontwaardiginggerichtopmultinationalsdieopgrote schaalhunbelastingplichtontlopen,terwijldebelastingdrukvoorburgersdelaatstejarenis gestegentoe.Veleburgerservarendit– terechtofonterecht– alseengrootonrecht, aangeziendezebedrijvennaarverhouding(te)weinigbijdragenaandestaatskasvande landenwaarinzijactiefzijn.Om ditgedragbetertemonitorenvragendiversestakeholders blauwetransparantie,oftewelfiscaletransparantie.
Ditafstudeerwerkstukwijdikaaneencomplexedochbelangrijkestakeholderdieweleens vergetenwordtinhetonderzoeknaarfiscaletransparantie:debank.Naarmijnmeningten onrechteaangezienfiscaletransparantieeenwaardevolleinformatiebronkanzijnvoorde bankensector.Doormiddelvanfiscaletransparantiekandebankimmers(potentiële)klanten toetsenopmaatschappelijkebijdrage.Eenbankwilechternietalleenmaatschappelijk verantwoordondernemen,maarookwinstgevendondernemen.Fiscaletransparantiekanin datkaderhelpenom de(toekomstige)belastingpositieenfiscalerisico’sbeterinkaartte brengenalsonderdeelvanhetklantacceptatieproces.
1.
1 Doel
st
el
l
i
ngen
Ditonderzoekbeoogthetnavolgendetebewerkstelligen:
• eenwetenschappelijkebijdragetelevereninzakedebancairevraagnaarfiscale transparantiedooreenpilotstudytepresenterenom indetoekomsthetonderzoek opgroteschaaluittekunnenvoeren(zie1.2WetenschappelijkeBijdrage)en
• deeltenemen aan dediscussieoveropenheid inzakehetfiscaalbeleid door inzichtelijktemakenwaardeconcreteinformatiebehoeftevanbankenligt(zie1.3 PraktischNut).
1.
2 Wet
enschappel
i
j
keBi
j
dr
age
Uitdegeformuleerdedoelstellingenblijktimplicietdatertweedoelgroepenzijn.Deeerste betreftacademiciendetweedebetreftwet-enregelgevendeinstantiesalsdeRaadvoorde Jaarverslaggeving(RJ),InternationalAccountingStandardsBoard(IASB)enOrganisatievoor
EconomischeSamenwerkingenOntwikkeling(OESO).
Vooracademiciisditonderzoekvantoegevoegdewaarde,aangeziendezepilotstudyeen verdiepingsslagtrachtaantebrengenophetinmiddelsbijna20jaaroudeonderzoekvan CatanachenKemp(1999)waarindeinformatiebehoeftevanbankiersinkaartwerdgebracht. Zijinventariseerdendeinformatiebehoeftevan85bankiersom toteenlijsttekomenmet diverse informationele items alsProjected FinancialStatementsenCash Flow from Financing.Dezelijsthadtendoeleenoverzichttegevenomtrentinformationeleitemsdie bankiersbelangrijkachtenbijhetbeoordelenvandekredietwaardigheidvaneenpotentiële klant.InhetkadervanfiscaletransparantiewerdookgevraagdnaarhetbelangvanIncome TaxExpenseComponentsalsinformationeelitem.Opeenschaalvan0(=lowimportance) tot4 (=high importance)scoordeIncomeTaxExpenseComponents2,895.Daarnaast vroegenCatanachenKempooknaardefrequentievanhetgebruikvandeinformatie.Opeen schaalvan0(=neverused)tot4(=alwaysused)scoordeIncomeTaxExpenseComponents 2,600.
In1999werdminderbelanggehechtaanhetbetalenvaneen“fairshare”.Hetdoorde auteursgehanteerdefiscaletransparantiebegripisdaarom nietmeerdatgenewatinhet huidigetijdsgewrichtgevraagd wordt.Doordein deinleiding beschreven toegenomen aandachtvoorhetbetalenvaneen“fairshare”zijnafwijkendeonderzoeksresultatengoed mogelijk.Erbestaatderhalvevoldoendeaanleidingom vraagtekenstezettenbijdeactuele waardevanhetonderzoek.Eenhernieuwdonderzoekdatrekeninghoudtmetderecente opkomstvanhetmaatschappelijkverantwoordondernemerschapisdaarom broodnodig. Bovendienwerddesurveygehoudenonder85Amerikaansebankiers.Devraagrijstin hoeverredeonderzoeksresultatentegeneraliserenzijnnaarderestvandewereld.Deze pilotstudybeoogteenallereersteindruktegevenomtrentdebancairevraagbuitende VerenigdeStaten.
1.
3 Pr
akt
i
schNut
Detweededoelstellingishetdeelnemenaandediscussieoveropenheidinzakehetfiscaal beleid.Momenteelwordterophetwereldtoneelvolopgediscussieerdoverditonderwerp.Zo onderzoektdeEuropeseCommissiedepubliekevraagnaaropenheidomtrentafspraken tussen belastingautoriteiten en belastingplichtige lichamen ter zake van de vennootschapsbelastingplicht.PubliekeorganisatiesalsActionAidenTaxJusticepleiten voor openheid inzake hetbelastingbeleid van ondernemingen.De Organisatie voor
EconomischeSamenwerking en Ontwikkeling (OESO)isbezig metstandaarden inzake fiscaletransparantieendeInternationalAccountingStandardsBoard(IASB)sleuteltinIAS 12aandeeisenaangaandefiscaleinformatie.Bovendienismenbezigmetdeontwikkeling van fiscale raamwerken teneinde bedrijven een helpende hand te bieden bijde informatievoorzieningvanhaarstakeholders.2Voordeontwikkelingvansterkeraamwerken iswetenschappelijkgestaafdonderzoekonontbeerlijk.Graagvoorzieikdezeinternationale organisatiesvaninput.
Hieronderwordtbeknoptbesprokenwelkeinvloeddeorganisatiesproberenuitteoefenenop hetgebiedvanfiscaletransparantie.
DeOESO
DeintergouvernementeleOrganisatievoorEconomischeSamenwerkingenOntwikkelingis eensamenwerkingsverbandvan34–voornamelijkwelvarende–landenmetalsdoelom sociaaleneconomischebeleidtebestuderenentecoördineren.Deaangeslotenlanden proberengezamenlijkeproblementebeslechteneninternationaalbeleidaftestemmen.De samenwerkingomvatondermeerdebevorderingvandewereldhandel,financiëlestabiliteit enduurzameeconomischegroei.Hetisom dezedoelstellingendatdeOESOookopfiscaal gebiedactiefis.
DeOESOpubliceertdiverserichtlijnenenrapporten.Enkelebelangrijkepublicatieszijnhet bilateraalmodelverdrag,3hetHandboek‘ImplementingtheTaxTransparencyStandards:A HandbookforAssessorsandJurisdictions’endeop5oktober2015ver schenenBEPS-rapporten,waarvanhet“RapportActiepunt11”incasueenbelangrijkeis.Hetrapportinzake actiepunt11zietspecifiekophetmetenenmonitorenvanBEPSenbespreektdehuidige informatiebronnenwaarmeeBEPSgeanalyseerdkanworden.Blijkensparagraaf27BEPS Actiepunt11isvooreendegelijkeBEPS-analysebedrijfsspecifieke(fiscale)informatieeen vereiste.Derhalveishetinkaartbrengenwelke(fiscale)informatienodigiseenbelangrijk procesinhetanalyserenenmonitorenvanBEPS.
DeEuropeseCommissie
DeEuropeseCommissieishetuitvoerendeorgaanvandesupranationaleEuropeseUnie.De commissie is verantwoordelijk voorhetindienen van wetsvoorstellen,hetbeheren en 2
PWCmethetTaxTransparencyFrameworkenKPMGmethetCommonFrameworkforDisclosingTax Information
uitvoeren van het communautair beleid en het vertegenwoordigen van de EU op internationaalniveau.DevoorstellenvandeEuropeseCommissiehebbenvoornamelijk betrekkingopterreinendieindeverdragenzijnvastgelegd,zoalsdouane,industrieen handelsbetrekkingen.Hetonderwerpbelastingenstaatophetmomentvanschrijvenopde politieke agenda van de Europese Commissie,omdatde Europese Commissie heeft toegezegddevoorstellenvandeOESOterbestrijdingvanbelastingontgaanenwinstuitstel (BEPS)tezullenondersteunen.ZoheeftdeEuropeseCommissieop17juni2015een Actieplangepresenteerdteneindedefiscaletransparantieteverbeteren.4Voortspubliceerde deEuropeseCommissieop28januari2016eenAntiTaxAvoidancePackagenaaraanleiding vanhetdefinitieveBEPS-planvandeOESO.Hetpakketisonderdeelvaneenplanophoger niveauom belastingontwijkingdoormultinationaleondernemingentegentegaan.In2015 heeftdeEuropeseCommissieookeenopenbareconsultatiegehoudeninzaketransparantie op het gebied van vennootschapsbelasting waarvan de resultaten inmiddels zijn verschenen.5Deconsultatiehadmedetendoelhetvaststellenvandegebruikersvanfiscale rapportages en welke informatie hetrapportdientte bevatten.Aan de consultatie participeerden diverse stakeholders als ondernemingen,brancheverenigingen,NGO’s, vakbonden,thinktanksenindividuen.Uitdeconsultatiekwam naarvorendatruim 96%van deondervraagdeNGO’senvakbondengraag zouziendatdeEU verdergaatdande initiatievenvandeOESO (BEPS)endatondernemingenmeerfiscaleinformatiemoeten verstrekken.Voorindividuendieaandesurveyhebbenmeegedaan,isdatruim 88%.
NormeringsinstantiesopJaarrekeningengebied
DeIASBiseenonafhankelijkorgaanbelastmetdeontwikkelingvanstandaardentenaanzien vanjaarverslagenenjaarrekeningen.DeIASBteltmomenteelveertienfinanciëleexpertsdie benoemdwordenvooreentermijnvanvijfjaarmeteenmogelijkeverlengingvandriejaar. Sedertjuli2012representerenvierledenAzië/Oceanië;vierledenEuropa;vierledenNoor d-Amerika;éénlidAfrikaenéénlidZuid-Amerika.Deoverigetweeledenwordenbenoemdom degeografischespreidingteoptimaliseren.HetisdetaakvandeIASBom internationale verslaggevingstandaardenoptestellenentestimulerendatdiestandaardenopmondiaal niveauwordenaanvaardennageleefd.Teneindeeenbreeddraagvlaktecreërenishetvan belangom deinformatiebehoeftevanstakeholdersteinventariseren.Deinformatiebehoefte dient als uitgangspunt voor de ontwikkeling van verslaggevingstandaarden. De 4
http://ec.europa.eu/taxation_customs/resources/documents/taxation/company_tax/fairer_corporate_taxation/c om_2015_302_en.pdf
kapitaalverschaffer–eendoordeIASBerkendestakeholder–speelteenprominenterolin hetontwikkelingsproces van de setvan standaarden (Jimena,2010).6 De setvan standaardenisnamelijkgestoeldopdebehoeftevandezedoelgroep.Zonderveelfantasieis voortestellendatdeinformatiebehoeftevandekapitaalverschaffersnauwkeuriginkaart moetwordengebrachtalvorensovertegaanop(her)ontwikkelingvanstandaarden.Hetgeen hierbovenisbesprokengeldteveneensvoornationaleorganisatiesdiemiddelsdelegatie bevoegd zijn totde opstelling van verslaggevingstandaarden.Te denken valtaan de NederlandseRaadvoordeJaarverslaggeving(RJ),deAmerikaanseFinancialAccounting Standards Board (FASB) en de Britse Accounting Standards Board (ASB). Ook handelsbeurzenstellenrapportageverplichtingentenaanzienvandetoelichtingeninde jaarrekening.ZodienteenondernemingdieaandeLondonStockExchangegenoteerdwilt worden aan de disclosure standards te voldoen.7De disclosure standards omvatten toelichtingsvereisten metbetrekking totde bestuursverantwoordelijkheden,significante transacties,reversetakeoversenbelastingvoorzieningen.
Debankensectormengtzichnauwelijksindediscussieomtrenthetnutendevraagnaar fiscaleinformatie.DediscussiewordtmetnamegevoerddoorNGO’s,belastingautoriteiten enderapporterendeorganisaties.Metditonderzoekbeoogikdesectoreenstemtegeven.
1.
4 Onder
zoeksvr
aag
Degeformuleerdedoelstellingenwilikrealiserendoormiddelvandebeantwoordingvande centraleonderzoeksvraag.Decentraleonderzoeksvraagluidt:“Hebbenbankenbehoefteaan publiekefiscaleinformatiebijdekredietbeoordelingvanmultinationaleondernemingen?”. Decentraleonderzoeksvraagisopgesplitstindevolgendedeelvragen:
1.Waarom hebbenbankenbehoefteaanfiscaleinformatieinzakemultinationale ondernemingen?
2.Welkefiscaleinformatiewillenbankenvanmultinationaleondernemingen? 3.Hoevaakgebruikenbankendezefiscaleinformatie?
4.Isereenvoorkeurvoorpublieketoegankelijkefiscaleinformatie?
6
TheConceptualFrameworkforFinancialReportingOB2vandeIASB
7
AdmissionandDisclosureStandardsvandeLondonStockExchangevan4april2016;zieookAguidetolisting ontheLondonStockExchangevannovember2010
Devragenzijnopeenzodanigemanieropgestelddatfiscaletransparantiebezienwordt vanuithetperspectiefvanbanken.Hetfenomeenkanoverigensookbezienwordenvanuitde rapporterendeorganisatie,zoalsHameed(2015)enMgammalenIsmail(2015)dathebben gedaan.Zo belichtten Mgammalen Ismail(2015)de voor-en nadelen van fiscale informatieverschaffing voor rapporterende organisaties.Voorts gingen zijin op de onderliggendetheorieënenconceptendietengrondslagliggenaandeoverdrachtvanfiscale informatieaandebuitenwereld.Hieropwordtnietnaderingegaangeziendedoelstellingvan ditonderzoek.
Tevens is een nadere afbakening van de klantengroep aangebracht zodat alleen multinationalsdieeenkredietaanvraagbijdebankindieneninhetonderzoekbetrokken worden.Multinationaleondernemingendiebelangstellinghebbenvoorfondsbeheer,private bankingen/ofanderefinanciëleproductenwordenuitgezonderd.
Dedoelgroepspecificeeriknaderdoormijalleenterichtenopmultinationaleondernemingen. Deredenvandezeinperkingheefttemakenmethetfeitdatmochtfiscaleinformatiegewild zijn,dezeinformatiebehoeftehetsterkstwaartenemenisinzakemultinationalsdaninzake de“bakkeropdehoek”.Daarvoorzijndrieverklaringenvoortegeven.
Teneerstebetreffendeleningenvanmultinationalsdikwijlssubstantiëlesommen,waardoor hetrisicovoordebanktoeneemt.Eenoplossingom ditrisicotemitigerenishetverwerven vaninformatie(zie2.2Oplossingen).Middelsdevergaardeinformatiebesluitdebankom de leningaldannietteverstrekken.
Ten tweede hebben de grote multinationals een grotere bijdrage te leveren aan de maatschappijen,aangezienzijmeergebruikmakenvandevoorzieningenvanhetlandalsde infrastructuur,kennisgraadvaneenland,belastingstelseletcetera.Demaatschappelijke bijdragekangeleverdwordendoordeafdrachtvaneen“fairshare”aanbelastingen.Op dergelijkegroteondernemingenmoetmenmeertoezichthoudenofzijdaadwerkelijkeen billijkebijdrageleveren.
Tenderdezijnmultinationaleondernemingendikwijlscomplexergestructureerddoordevele dochtermaatschappijenenvasteinrichtingendandemetaforische“bakkeropdehoek”.De fiscalerapportagedraagtdaarom meerbijaandebeeldvormingvaneenkredietaanvrageren isom dieredenmeergewild.
Tot slot hebben multinationale ondernemingen meer mogelijkheden om middels internationaletaxplanningdefair-shareplichtteontduiken.Develeinternationalevestigingen makenhetmogelijkom middelstransferpricingmetwinstenteschuivenenopdiemanierde
doelgroepom onderdeloeptenemen.
1.
5 St
r
uct
uur
Hetvervolgvandezescriptieisalsvolgtgestructureerd.Allereerstwordtinhettheoretisch kader het begrip transparantie nader toegelicht en worden onder meer de informatieasymmetrietheorieenagentschapstheorieuiteengezettervormingvandecontext (hoofdstuk2 Transparantieen hoofdstuk3 Fiscale Transparantie).De theoretische verkenningwordtinhoofdstuk4WijzevanCommunicatieafgeslotendooronderzoeken gerelateerd aan de wijze waarop ondernemingen informatie rapporteren te bespreken. Hoofdstuk5MethodologischeVerantwoordingbevateensamenvattingvandegehanteerde methodologiewaarindeonderzoeksmethodebeschrevenis.Tevenswordtingegaanopde dataverzamelingendebeperkingenvandedata.Nastiltehebbengestaanbijdebevindingen in hoofdstuk 6Resultatenvolgtin hoofdstuk 7Slotbeschouwingde conclusie,de tekortkomingenvanhetonderzoekendeaanbevelingenvoorvervolgonderzoek.
Hoof
dst
ukI
I
TRANSPARANTI
E
2.
1 Def
i
ni
t
i
e
De letterlijke betekenis van transparantie is volgens de Van Dale doorzichtigheid en doorschijnendheid.Ditfysiekeverschijnselistotmetafoorgewordenvoordematewaarop eenpartijinformatieuitwisseltaanexternepartijen.Eengoedvoorbeeldvanhetmetaforisch gebruikvanhetbegripisdetitelvanhetnieuwsberichtuitdeinleiding:“Bankenwillengroene transparantie”.Inditgevalwillenbankeninformatieinzakehetduurzaam ondernemenvan klanten.OnderInformatieverstaikelkhulpmiddeldatiemandhelptdehuidigesituatieop waardeteschattenentoekomstigesituatiestekunnenvoorspellen(StrongenWalker,1987). Datinformatieeenbelangrijkerolspeeltstaatbuitenkijf.Hetbelangvaninformatiekomttot uitdrukkingineenquotevanThomasL.Clancy:‘Information,knowledgeispower.Ifyoucan controlinformation,youcancontrolpeople.’8
Informatiespeelt–nietverwonderlijk–ookbinnenorganisatieseenbelangrijkerol.Volgens Starreveldetal.(2014)zelfszobelangrijkdatinformatienaastnatuur,kapitaalenarbeidals de vierde voortbrengingsfactor optreedt. Informatie vervult immers een cruciale organisatorischefunctiedoormanagersinstaattestellenom beslissingentenemeninde zinvanhetdoenvankeuzenuitalternatievemogelijkheden(besturen-in-engere-zin.Het besturen-in-ruimere-zinomvattevensoverigeactiviteitenalshetkenbaarmakenvande besluiten,hetorganiserenvandeuitvoeringenhetbeheersen.
Nietalleeninhetstrategischapexisinformatiebelangrijk.Lagerindeorganisatiegebruiken medewerkersinformatieom defunctieuittevoerenenom verantwoordingafteleggen omtrentdeuitvoeringvanverrichtetaken.Hetisduidelijkdathetuitwisselenvaninformatie essentieelisvooreenoptimalebedrijfsuitoefening.
8
2.
2 I
nf
or
mat
i
easymmet
r
i
et
heor
i
e
Hetuitwisselenvaninformatieisookessentieelvoordeefficiëntewerkingvaneenvrije markt,omdathetde informatieasymmetrie doorbreekt.Informatieasymmetrie is een belangrijkconceptbinnendeeconomischewetenschappen.Hetconceptslaatopdesituatie waarbijdeenepartijovereeninformatievoorsprongbeschikttenopzichtevandeandere partij,terwijldeanderepartijweloverdieinformatiewilbeschikken.Dezeinformatiekloof leidttoteenonbalansinmacht,dieersomstoekanleidendaterheteenenandermisgaat, in die zin dat er een suboptimale uitkomst tot stand komt. Onzekerheid door informatieverschillen kan zelfs zorgen voor het niet doorgaan van een objectief aantrekkelijketransactie.Doordezeredenenprobeertdemindergeïnformeerdepartijhet gebrekaaninformatieteherstellendooropeigenvoetmeerrelevanteinformatietevergaren. Hetprobleem derinformatieasymmetrieisnietaltijdmeteenopgelostbijhetbinnenharken vandeinformatie.Deverworveninformatiedientnamelijkookvoldoendeverifieerbaaren waarneembaartezijnom daadwerkelijkbijtedragenaandebesluitvorming(Goor,2000).Het doorbrekenvaninformatieasymmetriekanechtereenkostbareaangelegenheidzijn.Kinget al.(1990)toondenhetverbandtusseninformatieasymmetrieentransactiekostenaan.Zij concludeerdendatdemindergeïnformeerdepartijbereidwasom eenhogereprijstebetalen ingevalermeertransparantieheerst.Wang(1993)merkteeenanderereactieopingeval sprakeisvaninformatieasymmetrie.Demindergeïnformeerdepartijdektzichnamelijkin voorhetrisicoopeen‘slechte’transactiedoorhierrekeningmeetehoudenbijdevaststelling vanderentevergoeding.Hieruitconcludeerikdattransparantieopprijswordtgestelddoor demindergeïnformeerdepartij.
2.
2.
1Agent
schapst
heor
i
e
Dekostenvaninformatieasymmetriemanifesterenzichoptweemomenten:bijhettotstand komenvandetransactieentijdensdefinancieringsrelatie.Indevorigeparagraafishet eerstemomentbesprokenwaarbijhetinformatieverschilalvòòrdetransactiebestaat.De mindergeïnformeerde partijprobeertverborgen informatie omtrentde transactie te verkrijgenom eendegelijkbesluittenemen.Hettweedeinformatieasymmetrischprobleem doemtopnadatdetransactietotstandisgekomenendepartijeneenfinancieringsrelatie aan zijn gegaan.Hetprobleem genietin de literatuurbekendheid onderde naam ‘agentschapsprobleem’.
In 1989 schetste Eisenhardthetdilemma van informatieasymmetrie tussen de agent (opdrachtnemer)endeprincipaal(opdrachtgever).Deagentisaangesteldom debelangen vandeprincipaaltebehartigen,alleenbestaaterdemogelijkheidtotbelangenverstrengeling. Deagentkannamelijkbepaaldebesluitennemendieinhetverlengdeliggenvanzijneigen belangen,maaruiteindelijknegatiefuitpakken voorde principaal.Veelalontbreken de middeleneninformatieom deagenttecontrolerenom desimpeleredendatdeagenteen informatie-en/ofkennisvoorsprongheeft.Deagentschapstheoriebeschrijftdusderelatie tussendetweeactorenalseensoortmetaforischcontract.
Deagentschapstheorieisechternietalleenvantoepassingopdesituatiewanneerleiding afgescheidenwordtvandeeigendom vaneenonderneming.Ookderelatietussenbanken klantwordtgekenmerktals een agentschapsrelatie.De klant(agent)dientnamelijk verantwoordingafteleggenaandebank(principaal)overhetgebruikvandemiddelendiede bankheeftverschaft.Indezerelatiekansprakezijnvaneenbelangentegenstelling:deklant opereertimmerslieverinzijneigenbelangdanindatvandebank.Eenvoorbeeldvandeze belangentegenstelling is de gewenste dividendpolitiek.In bepaalde situaties voeltde organisatiededrukom dividenduittekeren,terwijlditdoorgaanseennegatiefeffectheeft opdewaardevandebanklening.Hetuitkerenvandividendheeftnamelijkeennegatiefeffect op de hoeveelheid kapitaaldie de organisatie beschikbaarheeftterbetaling van de rentevergoedingopdelening.Eentweedevoorbeeldvanhetmorelerisico(moralharzard)is wanneerhetbestuurvandeonderneminguiteigenbelanginzeerrisicovolleprojecten investeert.Hoeweldepotentiëlewinstgrootis,isdekansopeenflopdatook.Dergelijke fiasco’swerkenvervolgensnadeligdoornaardebank.Dezevoorbeeldenlatengoedziendat transparantiedienstdoetalseenbelangrijkverantwoordingsmiddel.
2.
3 Opl
ossi
ngenvoorI
nfor
mat
i
easymmet
r
i
ei
nde
Bankensect
or
Hoe handelteen bank in een dergelijke situatie? De bank heeftingevalvan een informatiebarrièredeoptieom zichintedekkentegendeschadediedebankeventueelzou oplopenindienhetrisicouitmondtineenfiasco.Deexactewijzevanindekkenverschiltvan banktotbank.BankAkiestervoorom eenhogererentevergoedingtevragen(Wang,1993), bankB steltstringentere leningsvoorwaarden (Bester,1987;Berger,1990)en bankC
combineertdezemaatregelen.
Methetoogopdeinformatiebarrièretijdensdefinancieringsrelatieishetnietonverstandig om hetbelangvandeklanttevereenzelvigenmetheteigenbelang.Debankzoekteen manierom de klantzo te motiveren datdeze in hetbelang van de bank handelt (doelcongruentie).Tochkandeklantzijnhandelendeelsverborgenhouden.Tijdensde financieringsrelatiewordenkostengemaaktom dezeverborgenhandelingenenhetgevaar vanongewenstgedragzoveelmogelijktebeperken(Knight,1921;DarroughenStoughton, 1986).Dezemaatregelreduceertweliswaarnietdeinformatiefrictie,maarbrengteenlager risicoteweegdatdeklantnietconformhetbelangvandefinancieropereert.
De voorgenoemde maatregelen hebben allen niettotgevolg datde informatiebarrière doorbrokenwordt.Om griptekrijgenopdetweemomentenvaninformatieasymmetrie,dient debankinformatieteverwerven(Cabezas,2014).Denoodzaaktothetverwervenvan informatie is continue aanwezig:ofhetgaatom informatie ten behoeve van het klantacceptatieprocesofineenverderstadium.Deinformatieverwervingkangeschieden dooropeigenhoutjeinformatieteverzamelenofde(potentiële)klantteverzoekenom meer informatieaanteleveren.
Totslotheeftdebankeentweetalpassieveopties.Zokandebankhetrisicoaccepterenen deleningverstrekkenofbesluitdebankomdetransactiegewoonwegnietaantegaan.
Hoof
dst
ukI
I
I
FI
SCALETRANSPARANTI
E
3.
1 Vr
aagnaarFi
scal
eTr
anspar
ant
i
ei
nAl
gemeneZi
n
Eenorganisatiekanopverschillendegebiedentransparantiebieden.Ophetgebiedvan internalcontrols(Hermanson,2000;DeumesenKnechel,2008;Hooghiemstraetal.,2015), risico’s (Linsley en Shrives,2000,2006;Abraham en Cox,2007;Dobler,2008)en duurzaamheid(CormierenMagnan,1999).Degenoemdeonderzoekenwijzenduidelijknaar eenvraag onderstakeholdersnaartransparantie.Dezeonderzoekershebbenzichniet gerichtopfiscaletransparantie.
Allereerstwilikvooropstellendathetbegripfiscaletransparantievoorditonderzoekeen anderebetekenismeekrijgtdannormaliterhetgevalis.Indefiscalewereldwordtaanhet begripdebetekenistoegekenddatnietdeondernemingbelastingbetaaltoverhaarwinst, maardatparticipantenendeeigenarenachterdeondernemingbelastingbetalenoverhun deelvandewinst.9Erwordtmetaforischdwarsdoordeondernemingnaardeeigenaren gekekenmetalsvoorbeelddevennootschaponderfirma.Hetisnietdevennootschapdie belastingplichtigis,maardefirmantenafzonderlijk.
Hetfiscaletransparantiebegripdatnaadloosaansluitopditonderzoekisdebegripsbepaling dievoortvloeituithetrapportvanEYinzakefiscaletransparantie:10
• Taxtransparencycanfirstlybeviewedasthewayanorganizationcommunicatesits approachtotaxandtotheamountoftaxitpays.
• Itis how organizations provide clarity on the complex area oftax and give stakeholdersconfidencethatafairshareoftaxispaid.
9CursusBelastingrecht,Vpb.0.0.1.c2 10TaxTransparency,Seizingtheinitiative
Fiscaletransparantieisvoorvelestakeholdersom verschillenderedeneninteressant.EY schrijft:
‘Shareholders,creditorsandanalystsarefocusedonacompany’sstrategyforgrowthand profitabilityinordertojudgethesustainabilityofdividendsandinterestpayments.Theseare signsthatsomeanalystsareencouraginginvestorstoaskmorequestionsinrelationto effectivetaxrates.’
Doormiddelvanfiscaletransparantiekunnenstakeholdersdefinanciëleoverzichtennaar eigeninzichtenaanpassen.Fiscalepostenzijnnamelijkonderhevigaanschattingenen anderesubjectieveoordeelsvormingen.Fiscalevoorzieningenkunnenoverschatworden, rechtszakenkunnendooreenterooskleurigebrilbekekenwordenennaheffingrisico’s genegeerdworden.Dezefiscaleonzekerhedenkunneneensignificanteimpacthebbenopde jaarrekening.Ikgeefhetvolgendevoorbeeldhoeonzekerheiddoorwerktnaardejaarrekening. OndernemingendiealdannietverplichtIFRStoepassenvoordeexterneverslaggevingzijn gehoudenom degehelesetaanverslaggevingsstandaardentoetepassen,dusookIAS12. VreemdgenoegbevatIAS12geeninstructiesomtrentdeeisenoverdeverwerkingende waarderingvanonzekerebelastingposities.Bijhetontbrekenvaneenstandaardofeen interpretatie die specifiekvan toepassing isop een transactie,andere gebeurtenisof omstandigheid,moethetmanagementkrachtensIAS8alinea10op“oordeelkundigewijze” een grondslag voorfinanciële verslaggeving ontwikkelen en toepassen die leidttot informatie die aan de eisen van alinea 10 voldoen.11IAS 12 alinea 11 en 12 geven aanwijzingenhoedeoordeelsvormingtotstandmoetkomen.Indepraktijkpastmenveelal IAS8alinea11(a)toedoorIAS37alsraamwerkalsleidraadtehanteren.BlijkensIAS37 alinea14moeteenvoorzieningopgenomenwordenalshetwaarschijnlijkisdatsprakezal zijnvaneenuitstroom vanmiddelen,dieverplichtinggedegenkanwordengeschatende verplichtingvoortvloeituiteengebeurtenisinhetverleden.Indatgevalwordteenadditionele belastingschuldverwerktalsonderdeelvandebelastingvorderingofschuldonderIAS12. Zijndezevoorwaardennietvervulddanmagergeenvoorzieningwordengevormd.De onzekere belastingpositie komtderhalve helemaalniettotuitdrukking in de financiële overzichten.Schommelteenbelastingpositieronddewaarschijnlijkheidsdrempel–exIAS37 alinea23eenkansvan>50% – danheefthetsignificantegevolgenvoordefinanciële
overzichten.Nètbovendedrempelbetekentopnemenvandevoorzieningennèteronderniet. Defiscaletoelichtingindejaarrekeningbiedtdegebruikervanfinanciëleoverzichteneen helpendehandbijdeheropstellingvandeoverzichten.
EYschrijftinhaarrapportverder:
‘Forconsumers,NGOs,MembersofParliament,internationalorganisations,government officialsandthemedia,thefocusismuchmorearoundacompany’scontributiontothe economyandwhetherthebehavioursofthecompanyconform toidealsofwhatisgoodor acceptable.’.
Fiscale transparantie dient dus tevens ter verschaffing van duidelijkheid over de maatschappelijkebijdragevaneenondernemingendeagressiviteitvandefiscaleplanning. Devraagtrijstwaarom dezestakeholderswaardehechtenaandemaatschappelijkebijdrage vaneenondernemingendeafdrachtvaneenfairshareaanbelastingen.Hetantwoordis gelegenindemanierwaaropsamenlevingenzijngeorganiseerd.Ineensamenlevingzoalsde Nederlandsebehoortiedereeneenbillijkebijdrageaandesamenlevingteleveren.Dezefair -shareplichtisnauwverbondenmetdevisiedateensamenlevingisgeorganiseerdopbasis vanenigerleivorm vaneensociaalcontracttussenledenvaneensamenleving.12Het imaginairsociaalcontractbeoogtwederzijdsvoordeelindevorm vanonderanderepublieke goederendiealleentotstandgebrachtwordenalsiederzijnfinanciëlebijdragelevert.13De maatschappelijkewensom debillijkheidvandefinanciëlebijdragevanondernemingente monitorenisdaarom nietverwonderlijk.
DezezienswijzestemtovereenmetdeconclusievanCabezas(2014)datconsumentenen investeerderslangnietalleengefocustzijnopfinanciëleaspectenvaneenorganisatie.Naast definanciëlegezondheidvindtmendeaftedragenbelastingintoenemendemateeen belangrijkgegevenvoordebeeldvormingvaneenonderneming.Dathetmaatschappelijk middenveldvraagtnaarfiscaletransparantieblijktookuitdepapervanJimena(2010).De papergaatinophetvoorstelvanPWYP(PublishWhatYouPay),TaxJusticeenenkele anderen– ingediendbijdeIASB – om multinationaleorganisatiesindeolie-,gas-en 12ATheoryofJustice,OxfordUniversityPress,Oxford,1971JohnRawls
13AfscheidsredeR.H.Happégetiteld‘Belastingrechtendegeestvandewet:eenpleidooivooreenbeginsel
-benaderingindewetgeving’.TilburgUniversity2011;ZieookR.E.C.M.Niessen,InleidingtothetNederlandse belastingrechtp.57en61.
mijnindustrietedwingenom eentoelichtingtegevenoverwaardeorganisatiehaarwinst behaaltenwaardeorganisatiehaarbelastingbetaalt.Jimenamerktterechtopdatbij overheden,gewoneburgers,milieuactivisten,belastingautoriteitenenveleanderenereen vraagbestaatnaarfiscaletransparantie.HetonderzoekvanDenHurk(2014)voegtgewicht toeaandeconclusievanJimenadatNGO’szeergeïnteresseerdzijnindefiscaleinformatie. Dezenon-gouvernementeleorganisatiespleitennietalleenvoormeeropenheidinzakehet fiscalebeleid,maardwingenookbedrijvenom zichverantwoordelijkoptestellentegenover de mondiale maatschappij.Doorbedrijven die zich excessieffiscaalopportunistisch gedragenaandeschandpaaltenagelen,proberenNGO’shentedwingenom totinkeerte komen.Totslotondersteuntde literatuurde bewering datook belastingautoriteiten belangstellinghebbenvoorfiscaleinformatie.Zoblijkenbelastingautoriteitenveelwaardete hechtenaandeinformatie-uitwisselingmetbuitenlandsebelastingdiensten(Bacchettaen Espinosa,1995;Schwarz,2009;Ligthart,2007).
Eenorganisatiekanopfiscaalgebiedoverdiversezakenrapporteren.PWCheefteenfiscaal raamwerkvoorgesteldteneindeondernemingenteondersteunenbijhetpresenterenvan fiscaleinformatie.14Intabel1ishetmodelvanPWCafgebeeldaangezienikdatraamwerk alomvattendvind.Ditraamwerkgeeftweerwelkefiscaleinformatiegecommuniceerdkan worden.
TaxTr
anspar
encyFr
amewor
k
1.
Taxstrategyandrisk management
• Discussionoftax objectivesandstrategy • Disclosureofpolicies
inkeyareasforthe business,forexample, taxplanningand
2.
Taxnumbersand performance
• Clearreconciliationof thetaxchargetothe statutoryrate
• Discussionofcashtax paymentsandhow theyrelatetothetax
3.
Totaltaxcontributionand thewiderimpactoftax
• Showhowtaximpacts widenbusiness
strategyandcompany results
• Discussionofadvocacy andlobbyingactivities
transferpricing
• Discussionofmaterial taxrisks
charge
• Forward-looking measuresfortax,such asanindicationofthe futuredirectionofthe companytaxrate
ontax
• Theimpactoftaxon shareholdervalue • Communicationofthe
economiccontribution ofalltaxespaid (Tabel1:TaxTransparencyFramework)
KPMG schetsteveneenseenraamwerkvoorondernemingendieoverwegenom fiscale informatieteverstrekken.15Hetraamwerkbestaatuitvijfthema’sdievervolgensopgedeeld zijnindiversegebieden.Tabel2geeftdethema’sendedaarbijbehorendegebiedenweer.
Theme’
s Ar
easwhi
chcoul
dbecover
edi
ncl
ude:
Strategy/ Policyand Approach toTax
● Theprocessforsettingtaxpolicy/strategyandsecuringboard approval.
● Thecompany’sattitudetowardstaxandtaxrisk. ● Thecompany’sapproachtotaxplanning.
● Howthecompanyengageswithtaxauthoritiesaroundtheglobe. TaxRisk
Governance
● Theprocessforcommunicating,embeddingandmonitoring compliancewiththetaxstrategy.
● Howthecompanyidentifies,documentsandmonitorstaxrisk. ● Themeasuresinplacetoensurethecompanycomplieswithits
variousdisclosure,filingandtaxpaymentobligationsaroundthe globe.
● Howrisksorincidencesofnon-complianceareescalatedwithinthe organisation.
Business Model
● Abroadoutlineofwherethebusinessoperatesandwhatthismeans fortax,especiallycorporateincometax.
● Abroaddescriptionofthebusinessmodelandtaxattributesthat impactthecompany’sreportedeffectivetaxrateanditscashtax position.
● Ahighleveldescriptionofthecompany’sapproachtotransfer pricing.
● Anexplanation,whererelevant,ofbusinesspresenceinlowtax jurisdictions.
● Otherexplanationsthatmighthelptoaddressapparentanomaliesin
15KPMGpubliceerdeinaugustus2015eendocumentgetiteld‘Developingacommonframeworkfordisclosing
taxinformation’.Hetdocumentbeoogtnieteendefinitiefraamwerkvoortestellen,docheenaanzettotde ontwikkelingvaneendefintiefraamwerk.
publishedinformation,forexamplerelatingtotaxespaidversusthe numberofemployeesinajurisdiction.
Tax
contributio n
● Presentationofdataandsupportingnarrativeinrelationtoturnover, profitsandtaxespaid.
● Astatementoftaxesborne(andtaxescollected)bydifferenttypes oftaxtogiveafullerpictureofthecompany'seconomiccontribution (totaltaxcontribution).
● Info-graphicstoillustratehowacompany'sprofitsareputtouse (e.g.reinvestmentinthebusiness,paymentstoshareholders, paymentstoemployees,taxespaid).
Specific Information inRelation toMaterial Issues
● Useoflossesorothertaxattributesbroughtforwardfrom earlier periods.
● Availabilityoftargetedtaxincentives,suchasresearchand developmentreliefs.
● Availabilityoftaxholidays.
● Othersignificantitemsimpactingthetaxpaidinthatterritory,such aspensionscontributions.
(Tabel2:CommonFrameworkforDisclosingTaxInformation)
Beideraamwerkenlatenziendatfiscalerapportagemeerderedimensiesheeft.Erkan gerapporteerdwordenoverdefiscaledoelstellingen,fiscalerisico’senhettransferpricing beleid.Een andervoorbeeld van fiscale informatie in concreto is hetlandenrapport; internationaalbeterbekendalscountry-by-countryreporting.Hetrapportbetreftdeinde papervan Jimena (2010)tersprake gekomen voorstelom bepaalde onderneming te verplichteninzichtelijktemakenwaardeonderneminghaarwinstbehaaltenwaarde organisatiehaarbelastingbetaalt.Deinformatievewaardevandelandenrapportageheeft zichvertaaldin–hetperingangvan2016geïntroduceerde– art.19een29gWetopde vennootschapsbelasting1969waarinvastiskomentestaanwelkeinformatieverstrektdient tewordenaandeNederlandsefiscus.Hetrapportbevato.a.deomvangvandeinkomsten, de winstvóórwinstbelasting,de betaalde winstbelasting en de in de jaarrekening opgenomenwinstbelasting.
3.
2 Vr
aagnaarFi
scal
eTr
anspar
ant
i
evanBanken
Ditafstudeerwerkstukbetrefteencomplexestakeholder,debank.Bankenwillenenerzijds maatschappelijk verantwoord ondernemen doorde ethiek van een organisatie in het
klantacceptatieprocestebetrekken,maarhebbenanderzijdsookeenwinstoogmerk.Dit zorgtervoordateenbankfiscaletransparantievraagtom klantentescreenenop1) maatschappelijkebijdrageen2)toekomstigeperformance.
Catanach en Kemp (1999) poogden inzichtelijk te maken waar de concrete informatiebehoeftelagvanAmerikaansebankiers.Uithetonderzoekkomtnaarvorendatde bankiers goeddeels focussen op de omvang,timing en de voorspelbaarheid van de toekomstigekasstromen.Degeldschieterslijkenminderwaardetehechtenaaninformatie dienietbetrekkingheeftopdetoekomstigekasstromenofhetvermogenvandeklantom aandefinanciëlevoorwaardenvandebankleningtevoldoen.Afgaandopdezeconclusie lijkenbankengeeninteressetehebbenininformatieoverdemaatschappelijkebijdragevan klanten.Fiscaletransparantiezoudanlouterrelevantzijnalsdeinformatieeendirecterelatie heeftmetdeomvang,timingendevoorspelbaarheidvandetoekomstigekasstromen.Inhet kadervanfiscaletransparantievroegenCatanachenKempnaarhetbelangvanIncomeTax ExpenseComponentsalsinformationeelitem.Opeenschaalvan0(=lowimportance)tot4 (=highimportance)scoordeIncomeTaxExpenseComponents2,895.Daarnaaststeldenzij devraaghoefrequentdeinformatiewerdgebruikt.Opeenschaalvan0(=neverused)tot4 (=alwaysused)scoordeIncomeTaxExpenseComponents2,600.
Echtervondhetonderzoekplaatsineentijdwaarinethischeaspecteneenmindergroterol speelden.DeresultatenvanCatanahenKemptonenditookaandoordatbankierstentijde van hetonderzoekweinig interesse hadden in sociale en milieu-informatie.Zo gaven bankierseen2,500aanhetbelangvandergelijkeinformatieeneen2,161aanhoevaak socialeenmilieu-informatiegebruiktwordtinhetklantacceptatieproces.Nudeinteressein informatieomtrentMVO eenstormachtigegroeidoormaakt,isdeverwachting datde bancairevraagnaardergelijkeinformatieookistoegenomen(GoblonenBartlett,2007; TschoppenHuefner,2015;BonsónenBednárová,2015).Dezeverwachtingscheptopzijn beurtdeverwachtingdatdebancairevraagnaarfiscaleinformatieeveneensistoegenomen, aangezien een verantwoord fiscaalbeleid een onderdeelis van hetmaatschappelijk verantwoordondernemerschap(O’ConnorenSpangenberg,2008).
Hetlijktvanzelfsprekenddatbankenfiscalerapportageswensenteontvangen.Fiscale transparantieleidtimmerstothetnauwkeurigervaststellenvanhetrisicoprofielende resultaatprognose.Tochishetnietevidentdatdezevraagookdaadwerkelijkbijbanken bestaat.Hetopstellenvaneendergelijkrapportkaneengrootberoepdoenopdemiddelen vanderapporterendeorganisatie.Definanciëlelastdiegepaardgaatmethetcommuniceren
vanfiscaleinformatiegaattenkostevanhetbedrijfsresultaatwatgebruiktkanwordenvoor hetbetalenvandebancairelasten.Ditprobleem zalzichvoornamelijkvoordoeningevaleen klantmoeiteheeftmethetbetalenvandebancairelasten.Ineendergelijkesituatieisde bankmindersnelgeneigdom fiscalerapportageoptevragen.Ingevaldekostenvanfiscale rapportagehetnutoverstijgenzaldevraagernaarveelalwegblijven.
Daarnaastmoetenbankiersinstaatzijnom conclusiestetrekkenopbasisvandefiscale rapportage en deze in een brederkaderte plaatsen.Voorde vertaalslag van veelal kwalitatievefiscaleinformatienaarkwantitatievefinanciëleinformatieiseenstevigebasis vereistop zowelfiscaalals financieelgebied.Nietalle banken hebben dergelijke gekwalificeerde medewerkers in dienst,waardoorhetvermogen ontbreektom fiscale informatieteinterpreterenenmeetenemenindeanalyse.
Inhetvolgendehoofdstukwordttoegelichtopwelkewijzedebancairevraagnaarfiscale transparantieonderzochtis.
Hoof
dst
ukI
V
WI
JZEVANCOMMUNI
CATI
E
4.
1 Publ
i
ekeI
nf
or
mat
i
eofNi
et
-
Publ
i
ekeI
nfor
mat
i
e?
Ondernemingencommunicerenlangstalrijkewegenmetexternepartijen.Dewijzewaarop deinformatieoverdrachtplaatsvindtisafhankelijkvanhettypeinformatie.Stiglitz(1982) brengteenonderscheidaaninbedrijfsspecifiekeinformatie:
● algemeneinformatie:informatieovereenbepaaldbedrijf,vanbelangvooreengrote groep
marktdeelnemers(bijv.debekwaamheidvaneendirectie);
● specifiekeinformatie:informatieovereenspecifiekbedrijf,vanbelangvooreen individuofeenspecifiekeklassevanindividuen(bijv.bepaalderisicokenmerken). Idealiterdientalgemeneinformatiepubliekelijkopenbaargemaaktteworden.Indepraktijk gebeurtdatnietaltijd.Zoalswijreedszagenishetlandenrapporteeninformatiebronwaarde gehelesamenlevingbaatbijheeft.Hoewelhetmaatschappelijkebelangevidentis,leggen ondernemingen hetlandenrapportlouterneerbijde Belastingdienst.Slechts enkele multinationalscommunicerendezerapportagesopvrijwilligebasisaanhetpubliek.16De EuropeseCommissiebespreekteenbredereinformatieplichtnaaraanleidingvandePanama PapersenLuxLeaksontstanemaatschappelijkeroepom meerfiscaletransparantievan multinationals.17 Ookbankenhebbenbaatbijdepublicatievanfiscaleinformatiedoor klanten.Uithetonderzoek van Lenteretal.(2003)blijktdatfiscaaltransparante ondernemingenminderaanagressievetaxplanningdoen.Deoorzaakvanditfenomeenis gelegeninhetfeitdatondernemingenreputatieschadekunnenoplopenalsdeonderneming teboekstaatalseentaxavoider.Derhalvepromootfiscaletransparantiedenakomingvan defair-shareplicht.Bankendiegrotewaardehechtenaandezevorm vanmaatschappelijk 16
HetVodafoneGrouptaxtransparencyreport2013/2014iseengoedvoorbeeldvanvrijwilligecountryby countryreporting.
verantwoordondernemerschap(vaneenkredietaanvrager),stimuleertditdoortevragennaar publiekeinformatie.
BovendienconcludeerdenLenteretal.(2013)datfiscaletransparantiegepaardgaatmethet beternalevenvandefiscalewet-enregelgeving.Voordebankishetvoordeeldattax compliancehetrisicoopnaheffings-,navorderingsaanslagenenbestuurlijkeboetesverkleint. Hoewelbepaaldeinformatiegevraagdwordtdooreengrotegroepbelanghebbenden,ishet niet altijd praktisch om de gevraagde informatie publiekelijk te verstrekken. Concurrentiegevoelige informatie leentzich bijv.nietgoed vooropenbaring doordat buitenlandseofkleineondernemingengeeninformatiehoeventeverstrekken,terwijlzijwel devruchtenplukkenvandeinvoeringvandeinformatieplicht(Lenteretal.,2003).Het vraagstukwelkeinformatiedanstrategischgevoeligis,bevindtzichineenkrachtveldtussen enerzijdsderapporterendeondernemingdiebepaaldeinformatiebinnendeorganisatiewil houdenenanderzijdsdeexternepartijendieopenheidwensen.
Deoverdrachtvanspecifiekeinformatiedieom welkeredendanooknietbestemdisvoorhet grote publiekgeschiedtnietlangs openbare kanalen als voorgaand besproken is.De overdrachtonttrektzichuithetzichtvandegemeenschapendientzoteblijven.Een voorbeeldvanzo’nsituatiesdoetzichvooralseenkredietaanvragereenbedrijfsovername voorogenheeftenhetkredietaanwendtvoordevoltooiingvandeovername.Debankwiltin hetkadervan de dealkennis en inzichtin diverse bedrijfsmatige aspecten van de overnamekandidaatom onzekerheden te mitigeren en risico’s te identificeren.Een incidenteel,specifiekendiepgaandbedrijfsonderzoek(fiscaleduediligence)biedtuitkomst bijhetidentificerenvanfiscaal-juridischeaandachtspunten.
Ternuanceringophetvoordeelvanpubliekeinformatiezijnerookzakenaantewijzendie niet-publieke informatie propageren.De analyse van fiscale informatie is een vrij gecompliceerdeaangelegenheidwaarbijeen"misinformed,inexpertanalysis”eenreëelrisico is(Lenteretal.,2003).Dergelijkemisanalyseshebbendepotentieom eenondernemingte schaden,terwijldaarfeitelijkgeenaanleidingvooris.Vooreenbankkanditinterpretatierisico eenredenzijnom deinformatierechtstreeksbijdekredietaanvrageroptevragen.
Hetachterwegelatenvandepublicatieheefthetvoordeeldathetmanagementvande ondernemingmeerspeelruimteheeftbijhetvaststellenvanhetbelastingbeleidendaarmee meermogelijkhedenom zichfiscaalopportunistischtegedragenzonderbestempeldte wordenalseentaxavoider.Voordebankishetvoordeeldatdekredietnemereenfinancieel sterkerepositieheeft,hetgeenhetvermogenomdefinancieringslastentedragenvergroot.
4.
2 Publ
i
ekeI
nf
or
mat
i
ekanal
en
Depubliekelijkteopenbareninformatiewordtopverscheidenemanierenverstrekt.Eeninhet oogspringendvoorbeeldisdejaarrekening.OndernemingendieIFRShanterenvoorde externeverslaggevingpassenIAS12toebijhetopstellenvandejaarrekening.Deparagrafen 79totenmet88verplichtenondernemingenom aanenkelefiscaletoelichtingsvereistente conformeren.IAS12.79schrijftbijvoorbeeldvoordateenondernemingdebelangrijkste componentenvanbelastinglasten(-baten)afzonderlijkmoetpresenteren.Vervolgensnoemt IAS12.80eenaantalvandezecomponentenzoalsdeacutebelastinglasten(belastingbaten) endelatentebelastinglasten(-baten)metbetrekkingtotwijzigingenvanbelastingtarievenof deheffingvannieuwebelastingen.IAS12.81(c)stelteveneenseeninformatieverplichting doorondernemingenoptedragenom eenverklaringvanhetverbandtussenbelastinglasten (-baten)encommerciëlewinstindejaarrekeningoptenemen.Hetvoertteverdoorom alle vereistenoptesommen,aangezienditbuitendereikwijdtevanditonderzoekvalt.Mogein iedergevalduidelijkzijndatdejaarrekeningalsmedium gebruiktwordtteneindeinformatie opfiscaalgebiedteverschaffen.Hetgrotevoordeelvandezewijzevancommunicerenisdat deinformatiestandaardonderworpenisaandereguliereaccountantscontrole.Hetgeeft bankenmeerzekerheidomtrentdewaarheidsgetrouwheidvandefiscaleinformatie.Met namebankendieinhetuitleenprocesveelopdezeinformatiesteunen,hechtenveelwaarde aanhetoordeelvandeaccountant.Tevensisdeinformatierelatiefsnelbeschikbaarvoorde kredietbeoordelingenhoefternietspeciaaleenverzoektotinformatieverstrekkingingediend tewordenbijdekredietaanvrager.Deinformatieisimmersalverkijgbaarinhetjaarverslag. Hetnadeelisweldatnietallefiscaleinformatieinaanmerkingkomtvooropnameinde toelichting.Detoelichtingisnamelijkuitsluitendbedoeldvoorbalansgerelateerdetoelichting en voorde toelichting op de resultatenrekening geldtmutatis mutandis.De overige informatiezoueventueelinhetbestuursverslagverwerktkunnenworden
Daarnaastbeschikkenverrewegdemeestemultinationaleondernemingenovereenwebsite eneenbedrijfspaginaopFacebook.Dezecommunicatiemiddelenzijn– metnamevoor kwalitatieve informatie – krachtige media teneinde de informatie op grote schaalte verspreiden.
doendoormiddelvanduurzaamheidsverslagenoftaxreports.18HetVodafoneGrouptax transparencyreportuitvoetnoot16isdaareenfraaivoorbeeldvan.
4.
3 Ni
et
-
Publ
i
ekeI
nf
or
mat
i
ekanal
en
Demogelijkhedenvoorhetcommunicerenvanspecifiekeinformatiezijnsummiervergeleken metdeoptiesgerelateerdaanalgemeneinformatie.Deoverdrachtvanspecifiekeinformatie kanpermailofmetbehulpvanfile-sharingservicesalsDropbox. Deaanleveringvan specifiekeinformatievereistweleenrobusteIT-omgevingvanbeidepartijen.Zodiento.a. hetmailverkeerendedataopslagvoldoendebeschermdtezijntegenongewensteinzage doorderden.Zijndebenodigdewaarborgenniettetreffen,staatdemogelijkheidopenom hetopdetraditionelemaniertedoen:hardcopy.
Almetal,wegenmijnsinziensdevoordelenvanpubliekeinformatiezwaarderdande voordelenvoorniet-publiekeinformatie.Geziendedoelstellingvanbankenom meeraan maatschappelijkverantwoordondernemerschaptedoenlijkthetmijevidentdat–rekening houdendmetdeconcurrentiegevoeligheidvandeinformatie–publiekeinformatieprefereren. Verderismijdemeningtoegedaandatdejaarrekeningalsmedium devoorkeurverdient geziendevoordelenalstijdigheidenuniformiteitvandeinformatieendetoepassingvan kwalitatiefhoogwaardigeverslaggevingstandaarden.
Hoof
dst
ukV
METHODOLOGI
SCHEVERANTWOORDI
NG
5.
1 Onder
zoeksont
wer
p
Nastiltehebbengestaanbijdeinbeddingvandedeelvragenindebestaandeliteratuurstaat dezeparagraafinhettekenvandewijzewaaropikdeonderzoeksvraagtrachtte
beantwoorden.Erwordtingegaanophetgehanteerdeonderzoeksontwerpendemotivatie daarvan.
Hetonderzoekisdescriptiefvanaard.Dedescriptieveaardkomttotuitdrukkinginde centraleonderzoeksvraag“Hebbenbankenbehoefteaanpubliekefiscaleinformatiebijde kredietbeoordelingvanmultinationaleondernemingen?”aangezienhetonderzoektendoel heeftdeinformatiebehoeftetebeschrijven.
Bijdescriptieveonderzoekenspeelthetcausaliteitsprobleem geenrol.Hetbeoogtnamelijk eenbeschrijvingtegevenenniettetracerenalsbijverklarendeonderzoeken.Bijdescriptieve onderzoekenmoetwelrekeninggehoudentewordenmethet‘interviewerbias’.Bi jeenface-to-faceonderzoekkansprakezijnvaninterviewerbiasalseenonderzoekssubjectsociaal wenselijkeantwoordengeeftaandegenediehetonderzoekuitvoert.Ditgevaarissterk aanwezig bijpersoonlijke onderzoeksmethoden als interviews en focus groepen.De anonimiteitvanrespondenteniseenbelangrijkonderdeelom hetgevaarteminimaliseren. Ikhebeenpilotstudygedaandieaanleidinggeeftvooreenvervolgonderzoekmaardanop groterschaal(zieonderdeel1.1.1 Doelstellingen).Hetdoelvan depilotstudyiseen gemakkelijktereplicerenonderzoeksontwerp teformuleren.Aangeziendetoekomstige onderzoekerswaarschijnlijkindevorm vaneenvragenlijstdedatavergaart,kiesikvoorhet optellenvaneenvragenlijst.Debelangrijksteredenwaarom detoekomstigeonderzoekers zoudenkiezenvooreenvragenlijstishetfeitdatenquêteszichgoedlenenom eengroot
demografisch gebied (Europa bijvoorbeeld)te beslaan tegen een zo klein mogelijke tijdsinspanning.Bovendienguntdezemaniervanondervragenderespondententijdom over devraagtedenken.Zekeralsersprakeisvaneentaalbarrièrezijnvragenlijstenpraktischer daninterviewsenfocusgroepen.Verderishetvoordeeltenopzichtevaninterviewsdat enquêtes en flexibiliteit hand in hand gaan;er hoeft immers niet speciaaleen contactmomentgearrangeerdteworden.Totslotzijnnietveel(doorvraag-)vragenbenodigd om overeengenoegzamedatasettebeschikkenterbeantwoordingvandedeelvragen.Om dezepraktischeredenenbesluitikomdoormiddelvanvragenlijstendedatateverzamelen. Naastvoordelenkenthetgebruikvansurveysookzekernadelen.Eengrootnadeel–dat overigensookbijinterviewsoffocusgroepenspeelt– isvaliditeit.Inessentierefereert validiteitaandematewaarineenmeetinstrument(incasudevragenlijst)meetwatde onderzoekerbeoogtte meten (Blumberg etal.,2011).Validiteitverschijntin twee hoofdvormen:externe en interne validiteit.19 De externe validiteitrefereertnaarde generaliseerbaarheid van de onderzoeksresultaten naarandere personen,plaatsen en tijdstippen. De auteurs omschrijven interne validiteit als de mate waarin een onderzoeksverschileenwerkelijkverschilbetrefttussenonderzoekssubjecten.Hieronder vallen twee hoofdvormen van interne validiteit:betekenisvaliditeiten criteriumvaliditeit. Betekenisvaliditeit bestaat uit zowel inhoudsvaliditeit als constructvalidatie. Betekenisvaliditeitslaatop dematewaarin een meetinstrumentdebetekenisvan het beoogdeconstructinalzijnaspectenomvatenrichtzichopdevolledigheidwaarmeeeen meetinstrumenthetconstructmeet. Incasuwordtonderfiscaleinformatieverstaanelk hulpmiddeldatiemandhelptdehuidigesituatieopwaardeteschattenentoekomstige situatiestekunnenvoorspellendatbelastinggerelateerdis(zieparagraaf2.1Definitie). Tussenvennootschapsbelastingenanderebelastingenwordtgeenonderscheidgemaakt. Hetmeerkwalitatievekaraktervanditonderzoekvermeerdertdebetekenisvaliditeitdoordat rechtstreeksgevraagd kan worden naarde informatiebehoefte van banken.Een meer kwantitatieve aanpak had geresulteerd in een lastige opgave.Dan zou hetbegrip informatiebehoefte operationeelgemaaktmoeten worden en in een statistisch model verwerktworden,hetgeentenkostegaatvandebetekenisvaliditeit.
Decriteriumvaliditeitblijftverderonbesprokeninverbandmetdebeperkterelevantie.
19Blumbergetal.(2014)gevenookanderevormenvancategorieënvaliditeitalsfactorialvalidity,job-analytic
Voordebesteresultatenmoetnaastdevaliditeitookdebetrouwbaarheidinogenschouw genomenworden.Debetrouwbaarheidheeftbetrekkingopdeschattingvandematewaarin eenmeetinstrumentvrijisvanwillekeurigemeetfouten.Onderzoekerszettenbetrouwbare meetinstrumenteninzondertevrezendattijdelijkeensituationelefactorenstorenandere resultaten opleveren.Betrouwbaarheid reflecteertderhalve de herhaalbaarheid onder identiekeomstandigheden,deconsistentievanresultatentussenverschillendebeoordelaars (bijvoorbeelddeinterviewer)endestabiliteitvandeschalen.Teneindedebetrouwbaarheidte bevorderentrachtikzoveelmogelijkrespondententeondervragen. Devragenlijstbevat tevensvoorhetgrootstegedeelteopensemigestructureerdevragen.
Hetonderzoek in zijn geheellaatzich moeilijk vangen in één onderzoeksmethode: kwantitatief(Gebruiktufiscaleinformatie?)enkwalitatief(Watisdeaardvandefiscale informatie die u gebruikt?). Voor praktische doeleinden is besloten om deze onderzoeksmethodennaastelkaartegebruikendoorbeidetypenvragentestellen.
5.
2 Onder
zoekspopul
at
i
e
AlleenNederlandsebankendiezichbezighoudenmethetterbeschikkingstellenvan kapitaalzijnbetrokkeninhetonderzoek.Depopulatieuitdebijlageisverkregenuithet registervandeDeNederlandscheBank(DNB)vanondertoezichtstaandebanken.Echter bevathetregisterallerleisoortenbankenalscommerciëlebanken,investeringsbankenen gespecialiseerdebanken.Bankendiezichnietbezighoudenmetfinancieringsactiviteiten worden dus nietin ditonderzoek begrepen.Onderfinancieringsactiviteiten bezigtdit afstudeerwerkstukhetterbeschikkingstellenvankapitaal.Eentweedefilterweertbanken dieuitsluitendeendoelgroepandersdanmultinationalsbedienen.Indatkaderzijnbanken dieenkelenalleenaangemeentes,waterschappenofconsumentenbankkredietverstrekken geenonderzoekssubjecten.Derhalvevallenretailbankenenpubliekesectorbankenbuitenhet onderzoeksbereik.Evenminzijnzakelijkecommerciëlebankenindeonderzoekspopulatie opgenomen ingeval zij geen krediet verstrekken aan multinationals. Alleen de informatiebehoefteinzakemultinationaleondernemingenzijnincasurelevant.Bankendie aandeopnamecriteriavoldoentreftuaanindebijlageII.Uithetoverzichtblijktdaterslechts elfbankenkwalificerenom aanhetonderzoekdeeltenemen.Geziendegeringeomvangvan deonderzoekspopulatiebehoorteensteekproefniettotdemogelijkhedenenishetgehele elftalbenaderdomdeeltenemenaanhetonderzoek.Slechtstweebanken(bankXenbankY) hebben de vragenlijst ingevuld en één bank (bank Z) heeft alleen de centrale
onderzoeksvraagbeantwoord.20Deoverigebankenhebbennietgereageerd.
Deenquêtedientingevuldtewordendoorfinancieringsspecialistdiebetrokkenisinhet uitleenprocesinzakebankkredietaanmultinationals.
Hoof
dst
ukVI
RESULTATEN
6.
1 BankX
Uit de enquête bleek dat bank X fiscale informatie gebruikt in het kader van kredietverstrekking aan multinationals.Echterwordtfiscaleinformatieminderfrequent gebruiktdaninparagraaf3.2VraagnaarFiscaleTransparantievanBankenbetoogdis.Opde vraaghoevaakbankXfiscaleinformatiegebruikt,antwoordtdebankopeenschaalvan0(= nooitgebruikt)tot4(=altijdgebruikt)meteenmagere2,000.Descorevalttegen,gezienhet resultaatvanCatanachenKemp(1999).Zijcommunicerendescore2,600waarbijdezelfde schaalisgehanteerd.DaarnaastachtdefinancieringsspecialistvanbankX defiscale informatierelatiefweinigvanbelangenscoortdeimportantievanfiscaleinformatie1,000op eenschaalvan0(=weinigbelang)tot4(=veelbelang),waarCatanachenKemp2,895 rapporteren.
Bijde vraag watde aard is van de fiscale informatie die van belang is voorde kredietbeoordelingwordendrieitemsgenoemd:fiscaleduediligence,fiscalejaarrekeningen deaangiftevennootschapsbelasting.Dezestukkendienenteranalysevandetoepassingvan dedeelnemingsvrijstellingexart.13e.v.Wetopdevennootschapsbelasting1969,defiscale eenheidalsbedoeldindeartikelen15en15aWetopdevennootschapsbelasting1969enhet transferpricingbeleid.
BankXgebruiktdeinformatiemedeinhetkadervan“KnowYourCustomer/Klantintegriteit” reviews.DeWetophetFinancieelToezicht(Wft)endeWetterVoorkomingvanWitwassen en Financieren van Terrorisme(Wwft)bevatten namelijkverplichtingen om cliënten te kennenenzakelijkerelatiestegentegaanmetpersonendiehetvertrouwenindeinstelling kunnenschaden.BankXgeeftinvullingopdezeCustomerDueDiligenceverplichtingdoorde integriteitklassevannieuweenbestaandeklantentebeoordelenmedeaandehandvan
fiscaleinformatie.
Fiscaleduediligence,defiscalejaarrekeningendeaangiftevennootschapsbelastingworden ook bijbedrijfsovernames gebruiktteranalyse van de renteaftrek mogelijkheden om zodoendededaadwerkelijkefinancieringslastenteberekenen.
AlslaatstegafderespondentvanbankXdiedeenquêteheeftingevuld aandatdestukken dienenomdefiscalegevolgenbijeenactiva/passivatransactieinkaarttebrengen.
Deondervraagdegaftewetendatdebenodigdeinformatielangsdriewegenverkregendient teworden.
Devoorkeurgenietdecommunicatielangspubliekekanalen:dejaarrekeningendewebsite. Bijovernameswordengegevensveelalmiddelsfiscaleduediligenceinformatievergaard.
Totslotgafderespondentaandaterinhetkadervankredietverstrekkingaanmultinationals geenbehoeftebestaataanmeerfiscaleinformatie.
6.
2 BankY
BankYgeeftaaninhetkadervankredietverstrekkingaanmultinationalsgeengebruikte maken van fiscale informatie en achthetbelang van dergelijke informatie nihil.De financieringsspecialistvan de bank meldtdatin hetkadervan financieringen fiscale informatienietrelevantisendathetbovendieneenkostbareaangelegenheidisom de informatietelatentoetsendooreenexternfiscaalbureau.Bovendienhebbenmultinationals eenpublicatieplichtmetbetrekkingtot“eventsofdefault”enkunnendeswegeeventuele fiscale claims ofonderzoeken nietverbergen.21 Metdie wetenschap heeftde bank aangegevenookindenabijetoekomstgeenbehoeftetehebbenaanfiscaleinformatie.
6.
3 BankZ
WaarbankXenbankYbereidwarendeenquêteintevullen,heeftderespondentvanBankZ kortenkrachtigaangegevendatindiengewenstdeinformatiebijdeklantwordtopgevraagd, alofnietvoorzienvaneenauditstatement.Wordtdeinformatievervolgensnietaandebank verstrekt,danwordtdekredietaanvraaggeweigerd.BankZheeftklaarblijkelijkgeenbehoefte aanmeerpubliekefiscaleinformatie.
Hoof
dst
ukVI
I
SLOTBESCHOUWI
NG
7.
1 Concl
usi
e
Decentraleonderzoeksvraagluidt:“Hebbenbankenbehoefteaanpubliekefiscaleinformatie bijdekredietbeoordelingvanmultinationaleondernemingen?”.Voordebeantwoordingvan dezeonderzoeksvraagzijndevolgendedeelvragengeformuleerd:
1.Waarom hebbenbankenbehoefteaanfiscaleinformatieinzakemultinationale ondernemingen?
2.Welkefiscaleinformatiewillenbankenvanmultinationaleondernemingen? 3.Hoevaakgebruikenbankendezefiscaleinformatie?
4.Isereenvoorkeurvoorpublieketoegankelijkefiscaleinformatie?
Hiernawordtperdeelvraageenantwoordgegevenomtotsloteenantwoordteformuleren voordecentraleonderzoeksvraag.
1.Waarom hebbenbankenbehoefteaanfiscaleinformatieinzakemultinationale ondernemingen?
Detweeprimaireredenenwaarom eenbankbehoefteheeftaanfiscaleinformatieinzake multinationals zijn berustop de mogelijkheid om multinationals te screenen op 1) maatschappelijkebijdrageen2)toekomstigeperformance.
Deuitgezetteenquêteheeftgeenbewijsgevondenom teconcluderendatbankeninformatie wensentenbehoevevandebeoordelingvandebillijkheidvandefiscalebijdrageaande samenleving.Een verklaring voorde afwezigheid van hetbewijsisdatmultinationale ondernemingenzichminderbezighoudenmetagressievetaxplanning.Denoodzaaktot informatievergaringterbeoordelingvanhetbelastingbeleidendemaatschappelijkebijdrage isminderaanwezig.
toekomstige kasstromen en het vermogen van de kredietaanvrager om de financieringslastentedragen.Zodraagtinformatieinzakederenteaftrekmogelijkhedenom zodoendededaadwerkelijkefinancieringslastenteberekenen.
Eenverassendeinzichtiseenderderedenwaarom bankenbehoeftehebbenaanfiscale informatie.BankXgebruiktdeinformatienamelijkookom dekredietaanvragerbeterteleren kennen,hetgeeneenwettelijkeverplichtingisvoortvloeienduitdeWetophetFinancieel ToezichtendeWetterVoorkomingvanWitwassenenFinancierenvanTerrorisme.
EchterlaatBank Y een tegengeluid horen dooraan te geven in zijn totaliteitniet geïnteresseerdtezijninfiscaleinformatiemetuitzonderingvanfiscale“eventsofdefault”. Fiscaleinformatieisinhetuitleenprocesaanmultinationaleondernemingennietrelevanten brengtaanzienlijkekostenmetzichmeeingevaldeinformatienoggeauditmoetworden dooreenexternfiscaalbureau,aldusBankY.
Hetgroteonderlingeverschilininformatiebehoefteisteverklarendoordehoeveelheid middelenvaneenbankinogenschouwtenemen.Bankenbeschikkennamelijkoverbeperkte middelenenkunnendaarom nietalleinformatieaanvragen,latenauditen,analyserenen verwerken in de kredietbeoordeling.Datzou een grootberoep doen op de financiële middelenenhetpersoneel.Om dieredenmaaktdebankeenafwegingbijhetallocerenvan middelenendeinzetvanpersoneel.ZorichtbankXzichbijvoorbeeldmeeropdefiscaliteit vandekredietaanvragerenhechtbankYmeerwaardeaanmarkttechnischeaspecten.Het verschil in aandachtsgebieden komt vervolgens tot uitdrukking in een andere informatiebehoefte. Deze mogelijke verklaring voor het onderlinge verschil in informatiebehoefteverklaartookwaarom bankXdeinformatietevensvoordeCustomerDue Diligencegebruikt.Deinformatiebehoefteisnamelijkgekoppeldaandemiddelendiebanken aanwendenom deinformatieinhetkredietbeoordelingsprocestebetrekken.Doordatde geauditeerdeinformatiealbeschikbaarengeanalyseerdis,zijndeadditioneelopteofferen middelenminimaal.
2.Welkefiscaleinformatiewillenbankenvanmultinationaleondernemingen?
Teneinde de draagkrachtvan de kredietaanvragerte analyseren en de CustomerDue Diligenceuittevoerenisinformatienodig.Uitdeenquêteblijkendefiscalejaarrekeningen deaangiftevennootschapsbelastingdeinformatiebronnentezijnwaaruitbenodigdede informatieteextraherenis.Voorbedrijfsovernamesvoertdebankfiscaleduediligenceuit.