• No results found

Het paviljoen van porselein : Nederlandse literaire chinoiserie en het westerse beeld van China (1250-2007)

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Het paviljoen van porselein : Nederlandse literaire chinoiserie en het westerse beeld van China (1250-2007)"

Copied!
17
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

Het paviljoen van porselein : Nederlandse literaire chinoiserie en het westerse beeld van China (1250-2007)

Pos, A.

Citation

Pos, A. (2008, June 24). Het paviljoen van porselein : Nederlandse literaire chinoiserie en het westerse beeld van China (1250-2007). Retrieved from

https://hdl.handle.net/1887/12985

Version: Not Applicable (or Unknown)

License: Licence agreement concerning inclusion of doctoral thesis in the Institutional Repository of the University of Leiden

Downloaded from: https://hdl.handle.net/1887/12985

(2)

REGISTER

A Ma(o), 76, 203 Aa, Pieter van der, 31 Aafjes, Bertus, 220, 221

Aap, koning (Sun Wukong), 277, 301, noot 538, 600, 634

Aap, Maarten/Martinus Apius 84, 85 Acosta, José de, 68, noot 166 Acquaviva, Claudio, 67, 68 Adams, John, 277

Addison, Joseph, 116, 117 afhaalchinees, 289 Agent 327, noot 393 Agt, Dries van, 293

Alberdingk Thijm, J.A. 164, 181 Albuquerque, Afonso de, 40, 44, 50 Alburquerque, Agustín de, 61 Almeida, Francisco de, 38 Álvares, Francisco, noot 53 Álvares, Jorge, 41, 42, 44, 46, 52 Amherst, Lord, 136, noot 153 Amida (boeddha Amithaba), 75, noot

153

Amnesty International, 308 Analecta, 105, noot 522, 619 anchashi, 53

Andersen, H.C. 126, 148 Anderson, Aeneas, 120

Andrade,Carlos Drummond de, 329 Andrade, Fernão Peres de, 44-48, 50, 51,

57

Andrade, Simão de, 48-50 Andreus, Hans, 249, 287 Ang Lee, 332

Anson, George, 119 anti-chinoiserie, 17, 238-240

Antonides van der Goes, J.A., 101, 123 apenhersenen, 162, 315

Apius, Martinus, zie Aap, Maarten Arabieren, 15, 28, 74

Araújo, Rui de, 40

Argens, Marquis d’, 109, 117 Armada, Onoverwinnelijke, 68, 81 Artaud, Antonin, 249,319

Ascelinus, 30 Auden, W.H. 158 augustijn(en), 60, 61, 69 Ayscough, Florence, 172 Aziatische Spelen, 311, 335 Baaren, Theo van, 233 Bacon, Francis (filosoof), 54 Bacon, Francis (schilder), 334 Bacon, Roger, 31

Badings, Henk, 238

Bai Juyi (zie ook Po chü-i en Po Tsju I), 174, 305

Baiju (Batchou-Nouyân), 30 Balkenende, J.P., 312 Balkt, H.H. ter, 307 Ballard, J.G., 297 Bar Sauma, 33

Barbarossa, Frederik, 29 Barbosa, Duarte, 41, 43, 44, 57 Barentsz, Willem, 82

Barkman,Carl, 319, noot 539 Barreto, Melchior Nunes, 59 Barros, João de, 47, 48, 56, 69, 72 Barrow, John, 120, noot 333 Barthes, Roland, 270 Bartok, Bela, 160 Batu, 28, 31

Baudelaire, Charles, 134, 147 Beatrix, koningin, 9, 293, 306, 312 Beauregard, Isaac, 110

Beauvais, Vincent de, 30 Beauvoir, Simone de, 256 Beckett, Samuel, 319 Beckford, William, 133

beeldvorming, 12, 17-21, 23, 25, 26, 120,

(3)

122, 145, 337, 340, noot 11 Beets, Nicolaas, 141

Bei Dao, 306, 323 Belder, J.L. de, 247 Bende van Vier, 272, 276 Benedictus XIV, 113 Benedictus Polonus, 29 Beranová, Jana, 307 Berge, H.C. ten, 279, 286 Berge, Willem ten, 236, Bijlage 29 Bergh, Herman van den, 190, 191, 199 Berghe, G. vanden, 278

Bertolucci, Bernardo, 154, 297 Bethge, Hans, 163, 165-169, 171, 181-

184, 186, 189-193, 199, 299, 204, 205, 209, 209, 215, 216, 220, 221, 234-237, 246, 247, 249, 304, Bijlage 14, 15

Bijbel, 26, 34, 36, 79, 106, 135, 140, 163, 165, 254, 286, noot 51

Binnenbantammerstraat, 222, 224 Blaeu, Joan, 93, 99, 100, 105 Blankestijn, Ad, 306 Bloem, J.C., 182 Bloem, Rein, 306

Blok, J.C., 182, 208, noot 435, 522, 541, 603

blokboek, 212, 225, 254, 267 Blok-Franse, C.C., 179, noot 435 Bloodworth, Dennis, 269 Bloomsbury Group, 175 Blussé, J.L., 19, 21, 306 Bodard, Lucien, 298

Boeddha, 152, 161, 191, 198, 244, 246, 299, 324

boeddhisme, 75, 76, 113, 115, 168, 181, 242, 243, 245, 246, 277, 278, 280, 299, 300, 305, 308, 317

Boek der Oden (Shijing), 129, 146, 278, 322

Boerhaave, Herman, 111 Bohr, Niels, 278 Boksers, 150-152

Bokseropstand, 14, 150-154, 175, 265, 308, 339, noot 375

Boll, M., 192

Bongiorni, Sara, 315

Bontekoe (Cornelius Decker), 111 Bontekoe, W.Y., 90

Bordewijk, F., 230, 288

Borel, Henri, 177-180, 185, 197, 198, 204, 215, 218, 219, 229, 288 Born, Jaap van den, 322 Bort, Balthazar 103, 104 Bot, Ben, 312

Boucher, François, 107, 133

Bourgogne, Jehan de (John Mandeville), 19, 36

Boutens, P.C., 182, noot 443 Boxer, Charles, 70

Braak, Menno ter, 214

Braam Houckgeest, A.E. van, 120, 121 Brabander, Gerard den, 220-222, 231 Bramah, Ernest, 161

Brandt, Willem, 219, 225, 247, 248, Bijlage 24, 28, 36

Brandt Buys, Sylvia, 273 Brecht, Bertolt, 170 Brederode, J.J. van, 142 Breen, Leo van, 196 Brill, E.J., 142

Broek, Hans van den, 293, 310 Bronkhorst, Daan, 301, 322, noot 464,

532, 634

Bruin, Willem de, 296 Buber, Martin, 169

Buck, Pearl S., 157, 253, noot 497 Buck Rogers, noot 382

Buddingh’, C., 233, 234, 248, 286, 301, 302, 304, Bijlage 33

Bülffinger, G.B., 114 Burgos, Jerónimo, 64, 68 Burke, Thomas, 161 Burnier, Andreas, 299, 300

Burssens, Gaston, 187, 189, 191, 195, 196, 220, 24, Bijlage 18

Busoni, F., 160 Butlers, De, 289 Butterfield, Fox, 295 buzhenghsi, 47, 53 Byron, Lord, 133 Cabral, Francisco, 67

(4)

Cabral, Pedro Álvares, 37 Cai Guo-Qiang, 333 Calvo, Diogo, 49, 52 Calvo, Vasco, 53, 72, 77 Cameron, Nigel, 19, 25 Campanella, Tomasso, 54 Campert, Jan, 232

Campert, Remco, 249, 287, Bijlage 42 Canetti, Elias, 170

Canom (Guanyin), 75 Cantino, planisfeer van, 38 Capra, Fritjof, 278

Carpini, Iohannes de Piano 29, 30, 36 Castanheda, Fernão Lopes de, 47, 56, 57 Castro, Fidel, 261

Cathay, 19, 31 (Cathaia), 36-39, 42, 45, 78-80, 92, 96, 120, 125, 126, 129, 132, 172, 203, 210, 251, 329, 340, noot 207

Cauteren, Marc van (Lin Pi Jama) 265 Cen (zenboeddhisme),

Cham, 37, noot 51

Chan, Charlie, 161, 242, noot 396 Chan, Jackie, 297

Chang E, 76 Char, René, 249 Cheilata, 39-41

Chen Kaige, 332, noot 394 Chen Rui, 62, 64, 65 Chen Ruoxi, 306 Cherry, Andrew, 117 Chesterfield, Lord, 117

Chiang Kai-shek, 155, 156, 225, 226, 258 China Avant Garde Art Exhibition, 333 Chinabeeld, 17, 18, 21, 25, 70, 80, 119,

122, 148, 150, 175, 239, 260, 296, 337-340

Chinadagen, 296

Chinapropaganda, 12, 256, 258-260, 266, 267, 269, 271, 275, 290, 307, 333, noot 587, 652, 681,

Chinatown, 82, 145, 161, noot 379 chine de commande, 97, 338 Chinees-Vietnamese oorlog, 272 Chinese Exclusion Act, 152

Chinese immigratie, 152, 222, 241, noot

379

Chinese kamp (Batavia), 110, 227, 228 Chinese Muur, 73, 77, 259, 275, 287,

296, 300, 335, noot 41 Chinezenmoord, 109, 228

chinoiserie, 11, 13, 15, 16, 80, 106, 112, 117, 123, 125, 144, 160, 210, 217, 240, 332, 334, 338, 339 (zie ook chinoiserietoneel en decoratieve, economische, literaire, politieke, rococo- en wetenschappelijke chinoiserie)

chinoiserietoneel, 107, 108, 129, 231 Chins, 37-41, 79, noot 60

Chippendale, 107 Chomsky, Noam, 256 Christie’s, 333 Chü Hsi, 235 Chun Sue, 320, 321 Chung Hwa Hui, 227 Churchill, Winston, 265 Cipangu, 38

Cixi, 150, 154

Claesz, Cornelis, 81, 83, noot 140 Claudel, Paul, 167

Claus, Hugo, 304

Claus, prins, 293, 306, 312 Clavell, James, 297 Clemens IV, paus, 31 Clemens XI, paus, 118

Clemens XIV, paus, 114, noot 240, 296 Cocagne, land van, 54

Coelho, Duarte, 52

Coen, Jan Pietersz, 88, 89, 91 Coleridge, S.T., 126, 128 Columbus, 38, 334 commedia dell’arte, 107

communisten, 154-156, 158, 180, 225, 226, 240, 254-256, 263, 271, 272, 326

Comnenus, Manuel, 29

confucianisme, 75, 105, 112-116, 242, 246, 263, 317, 319, 320

Confucius, 14, 16, 35, 71, 79, 80, 102, 105, 106, 112, 114-116, 118 122, 123, 129, 130, 142, 158, 165, 168,

(5)

173, 178, 181, 183, 189, 198, 199, 217, 229, 235, 237, 238, 242, 244, 247, 265, 270, 274, 298, 303, 317, 319, 320, 324

Conti, Nicolò di, 57 Contrareformatie, 37, 74 Cooper, Arthur, 304 Cordes, De, 84 Cordier, Henri, 20, 142 Corsali, Andrea, 57 Corver, Mathijs, 109 Costa, Isaäc da, 141

Couperus, Louis, 179-181, Bijlage 16 Couplet, Philippe, 105, 115

Coxinga (Zheng Chenggong), 94, 96, 103

Cramer, Matthijs, 103, 105, 123 Cremona, Bartholomeus van, 31 Crevel, Maghiel van, 21, 306, 322, noot

651, 678 Croiset, Max, 281

Cruz, Gaspar da, 59, 68, 69, 72, 80 Culturele Revolutie, 14, 21, 261-278,

290, 295, 297, 298, 300, 306, 310, 316, 324, 325, 339

D.V.B., 108 Dai Sijie, 318 Dalai Lama, 325

Daode jing, 229, 242, noten 431, 435, 522, 534, 541, 603

Dapper, Olfert 96 Daubier, Jean, 270

Dawson, Christopher, noot 22 Dawson, Raymond, 18, 25 Dazhai, modeldorp, 324 De Jaegher, Luc, 234 De Koe, 96

Decadentie, 134, 147

decoratieve chinoiserie, 18, 19, 25, 95, 97, 106, 107, 122

Decker, Cornelius, 111 Defoe, Daniel, 90, 116 Defresne, A., 206, 207 Delafortrie, Luc, 283, 284, 305 Delfts blauw, 107

Deng Xiaoping, 15, 270, 272, 290, 293,

297, 307, 325, 338 Dèr Mouw, J.A., 182, 183 Derby, Willy, 224, Bijlage 27 Dermoût, Maria, 245, noot 86 Deyssel, Lodewijk van, 146, 181 Diderot, Denis, 115, noot 303 Dierckx, Kaatje, 151 Dierckx, Nicole, 327 Dis, Adiaan van, 296 Döblin, Alfred, 168 Doedyns, Hendrick, 111 Doesburg, Theo van, 190

dominicanen,28, 30, 33, 58-60, 62, 68, 69, 75, 99, 113, 119

Doyle, C.W., 145 Dr. No, 153

Dreiser, Theodore, 256 Drs. P, 259, 289, Bijlage 45 Du Fu, zie Tu Fu

Du Mu, 252

Dütting, Hans 330, 331 duikbotencrisis, 293 Duinker, Arjen, 323 Duinkerken, Anton van, 220 Duo Duo, 323

dutang, 47, 62-65, 76 Duyns, Cherry, 224, 328

Duyvendak, J.J.L, 21, 218, 229, 237, 239, 240, noten 375, 534, 541, 603 East India Company, 92, 119, 120 Eberle, Josef, 298

Eckermann, J.P., 129

economische chinoiserie, 313, 314, 337 Eduard, Polle, 290

Eeden, Frederik van, 185, 186

Eekhout, Jan H., 190, 192-195, 206, 211, 217, 220, 234, 237, 288

Efeze, concilie van, 29 Ehrenstein, Albert 168 Eijsselsteijn, Ben van, 232 Elburg, Jan G., 249 Eldorado, 54, 134 Elgin, Lord, 137

Eliot, T.S., 172, 249, noot 7 Eljigidei, 30

Eluard, Paul, 249

(6)

Emants, Marcellus, noot 437 Engelman, Jan, 230, 231 Epicurus, 182

Erasmus, 86

Erik de Noorman, noot 393 Escalante, Bernardino de, 68, 69 Étiemble, R., 270

expressionisme, 168, 175, 182, 187, 188, 190, 192, 216

Falun Gong, 311 Fassmann, David, 117 Faverey, Hans, 279, 280, 286

fellow-travellers,14, 256, 260, 266, 267, 271, 340

Fénelon, François, 116 feng shui, 12, 446 Fenollosa, Ernest, 171, 172 Ferguson, Margaretha, 274, 295 Fernandes, Valentim, 37 Feuchtwanger, Lion, 256 Fin de Siècle, 134, 147 Fitch, Ralph, 92 Fitzgerald, Edward, 163 Fitzgerald, Ella, noot 510 Flash Gordon, 161 Flaubert, Gustave, 133 Fleming, Peter, 158, noot 375

Fokkema, D.W., 269, 273, 275, 278, 295 Fortune, Robert, 137

Frampton, Robert, 69

franciscanen, 21, 28-33, 37, 53, 58, 63- 65, 68, 69, 79, 99, 113, 151, 339, 340 Francke, A.H., 114

Franke, S. 227 Franken Pzn., J., 192 Frederik, prins, 141

Frederik II de Grote van Pruisen, 117 Freising, Otto von, 29

Friedmann, K., 275 Friedrich Wilhelm II, 114 Friedrich Wilhelm IV, 130 Fries, Fritz Rudolf, 298

Fu Manchu, 145, 153, 161, 162, 242, noot 393, 395

Gabala, Hugo van, 29 Gabet, Joseph, 138

Gama, Vasco da, 37, 38, 75, 82, noot 156 Gao Xiaosheng, 306

Gao Xingjian, 319

Gautier, Judith, 165, 166, 175, 183.185, 189, 192, Bijlage 13

Gautier, Théophile, 133, 134, 147, 165, 184

Gavere, Marnix van, 225 Geel, Jacob, 140, Bijlage 9 Geldermalsen, 13, noot 230

gele gevaar, het, 145, 152-154, 161, 314, 339

Genghis Khan, 28, 154 Gennip, Karien van, 312 George III, 117, 120 Gervais, Albert, 157

gezantschapsreizen, 28-30, 33, 34, 40, 42, 43-47, 49, 50-54, 58, 60-67, 69, 70, 72, 77, 78, 85, 86, 93-95, 120-122, 130, 136, 137, 339, 340

Gide, André, 257 Gijsen, Marnix, 195, 96

Giles, H.A., 164, 171, 172, noot 401 Ginniken, Jaap van, 273

ginseng, 119, 316 Godard, Jean-Luc, 270 Goedertier, Jozef, 254 Goes, Bento de, 78 Goethe, J.W. von, 114, 129 Goeverneur, J.J.A., 138 Goldsmith, Oliver, 117 Golius, Jacobus, 106 Goncourt, gebroeders, 134 Gong Li, 331, 357 Goossens, Jesse, 352

Gorter, Herman, 182, 183, 249 Gossaert, Geerten, 182 Goya, 334

Goyer, Pieter de, 94

Gozzi, Carlo, 129, 160, 232, noot 275 Graham, A.C., 297

Grass, Günter, 297

Grauls, A.W., 187-191, 195, 231, 234, Bijlage 30

gravures, 81, 83, 94, 96 Gregorius X, 33

(7)

Gregorius XIII, 65, 69 Griffith, D.W., 161 Groenewoud, Abraham, 111 Groot, Hugo de, 85

Groot, J.J.M. de, 21, 177, 218 Groot, Paul de, 274

Grote Kanaal, 50, 73, 77

Grote Sprong Voorwaarts, 257, 261, 267, 300, 306, 355, noot 563

Grube, Wilhelm, 192, noot 400 Gu Cheng, 323

Guangxu, 150, 154 Guanyin, zie Kwan-Yin Gützlaff, Carl, 140-142, noot 356 Guevara, Che, 261, 264

Güyük, 30, 31

Gulik, R.H. van, 21, 218, 239, 241, 242, 301, noot 417

Guomindang, 154-157, 218, 225, 240, 254, 258

Ha Jin, 318 Haan, Arie, 316

Haan, Jacob Israël de, 182 Haas, S.de, 154

Haeghen, Steven van der, 86 Hafis, 162, 170

Haft, Lloyd, 294, 296, 307, Bijlage 48, noot 641, 651

Hagdorn, C.W., 103 haidao, 52, 60, 61

Haighton, Alfred A., 219, Bijlage 25 haiku, 163, 280-282

Hakluyt, Richard, 31, 71, 92 Halde, J.-B. du, 108, 115 Halliday, Jon, 318

Hamelink, Jacques, 279, 328, 329, noot 418

Hamer, Ferdinand, 151 Han-Chinezen, 325 Han-dynastie, 158 Hanlo, Jan, 252 Happel, E.W., 103

Haren, Onno Zwier van 109, 110 Haren, Willem van, 109, 110, Bijlage 1 harlekinades, 107

Harte, Francis Bret, 145, Bijlage 11

Harten, Jaap, 287, Bijlage 40, 41 Hasebroek, J.P., 141

Hauser, Otto, 208, noot 400 Hedin, Sven, 157

Heemskerck, Jacob van, 85, 86 Heeroma, K., 212

Hegel, G.W., 130 Heijermans, Herman, 197 Heilmann, Hans, 167, noot 400 Heine, Heinrich, 130, Bijlage 6 Heinrich von Preussen, 152 Heisenberg, Werner, 278 Helman, Albert, 220, 221, 230 Helsen, Marc, 327

Herder, J.G., 130 Heren Zeventien, 85

Hergé, 11, 21, 159, 160, moot 366 Hesse, Hermann, 168, 169, 185, 263 Hill, Aaron, 108

Hiltermann, G.B.J., 273 hindoeïsme, 168, 278 Hitler, Adolf, noot 375 Ho Chi Minh, 271

Hobart, Alice Tisdale, 157, noot 603 Hochberg-van Wallinga, A., 243 Hockx, Michel, 21, 321, noot 669, 678 Hoffmann, J.J., 142

Hofman, P.A.H., 196 Holland Festival, 277

Hollands-Chinese school, 226, 227 Hond, Jan de, 26,

hondenvlees, 43, noot 379 Honderd bloemen-campagne, 257 Hong Kingston, Maxine, 297 Honour, Hugh. 18, 124, 130, 137, 372,

445

Hoogeveen, Nicolette, 327

Hoorn, Pieter van, 96, 105, 106, 123 Hopkins, Gerard Manly, 174 Houang Ti (Huangdi), 286 Houtman, Cornelis de, 81-83, 92 Houttuyn, Erven F., 109

Houwink, Roel, 190, 193, 195, noot 603 Howard, H.J., 155

Howard Taylor, Geraldine, noot 359 Huc, R.-E., 97, 138

(8)

Huet, Cristophe, 107, 133 Hüttner, Hans Christian, 120 Hugo, Victor, 133

Hulsewé, A.F.P., 240

Hussem, Willem, 281-284, 286 Hwang O, 303

Idema, 21, 296, 301, 305, 322, noot 153, 634, 641

Imagists, 171, 172, 175 Immigration Act, 152 Indiana Jones, 162 Innocentius IV, 28, 32 Innocentius XII, 113 Innocentius XIII, 118 Inquisitie, 37, 74

Inspraak Orgaan Chinezen (IOC), 311 Ioannes, Presbyter, 29, 54, 79, 118, Zie

Priester Johannes en Pape Jan Isherwood, Christopher, 158 Ivens, Joris, 258, 276, 297, 340 Jacobs, Eduard, 154, Bijlage 12 Jacobson, Dawn, noot 5 Jacques, Norbert, 155 Jaden Hemelkeizer, 76 Jansen, Bart, 290 Jansen, Gerard, 288

Jansen en Janssen, 11, 159, 325, noot 366

Jaspers, Karl, 169

jezuïeten, 55-60, 62-67, 69-72, 75, 78-80, 89, 93, 94, 96, 99, 102, 105, 106, 108, 112-115, 119, 122, 123, 138, 186, 340

Ji Junxiang, 109 Jiajing, 52

Jiang Qing, 272, 277 Jianzhi Sengcan, 245 Jin Zuefei, 318

João III, 58, 59, noot 117 Johannes, Priester, 29 Jong, Alex de, 232 Jong, Oek de, 299,300

Jong-Keesing, Elisabeth de, 247, 248 Jonker, D.R., 278, not 634

Julien, Stanislas, 139

Jung, C.G., 169, 243, 285, 286

Jung Chang, 317, 320 Jutten, Johan, 268 Kafka, Franz, 186, 300 Kal, Jan, 17, 303, 304 Kamphuis, Gerrit, 214, 220 Kangxi, 99, 113, noot 240 kapitein-Chinees, 178, 228 Kapitein Rob, noot 393

karakterschrift, 69, 114, 118, 140, 172, 173, 185, 201, 298, 320

Karel V, 59, 60 Karol, K.S., 270 Kate, J.J.L. ten, 141

Katendrecht, 222-224, 289 Bijlage 26, 45 Keats, John, 199

Kelk, C.J., 212, noot 535 Kerkdijk, F., 289 Kerkvoorde, J.C. van, 154 Keyzer, Jacob, 94 Keyzer, Salomo, 142

Khayyam, Omar, 162-165, 168, 170, 182, 189, 196, 209, noot 443 Kien Chang-wou, 228

Kircher, Athanasius, 96 Kissinger, Henry, 271, 277 Klaauw, A. van der, 293

Klabund, 163, 165, 166, 169-171, 175, 181, 182, 184, 186-195, 199, 204, 205, 208, 209, 211, 215, 216, 220, 221, 233-237, 246-249

Klatser, Leo, 267 Klinkert, Yvon, 296, 326 Kloezeman, Frits, 242

Kloos, Willem, 182, 183, 211, 212, 216, 219

Kloosterman, Jaap, 267 Knackfuss, Hermann, 152 Knuttel jr., G., 247 Koelewijn, Peter, 290 Kok, Wim, 312

Kolakowski, Leszek, 276 Korteweg, Anton, 304, 205 Korzec, Michel, 267, 295 Kosters, Hendrik, 254, 255 Koude Oorlog, 255

Kousbroek, Rudy, 266, 267, 275

(9)

koutou, 50, 94

Kouwenaar, Gerrit, 249, 279 kraakporselein, 85

Krüger, Michael, 279 Kublai Khan, 32-34, 79 Kuhn, Franz, 238, 241 Kuifje, 11, 21, 158-160 Kuiper, Koos, 306, noot 651 Kwan-Yin, 186, 200, 228, 246 Kwee Kek Beng, 192, 226, 227 L.T., 139

Lacamp, Ysabelle, 298 Lach, Donald, 18, 70 Lacharme, A.P., 129

Lamb, Charles, 128, 132, Bijlage 5 Lancaster, James, 92

Lao She, noot 557, 634 Lao Tse (Laozi), 206, 229

Laozi, 170, 183, 198, 209, 213, 238, 242, 244, 286, 312

lassersincident, 286

Last, Jef, 226, 237, 239, 243, 253, 256, 260, 262, 267, 275, 278, noot 497, 532, 603

Lay, G.T., 137 Leary, Timothy, 286 Lee, Bruce, 297

Legazpi, Miguel López de, 60 Léhar, Franz, 160

Leibniz, G.W., 114 Leiria, Inês de, 77 Lenin, 255, 264 Lennep, Jacob van, 140 Leopold, J.H., 182, 183 Leutenegger, Gertrud, 297 Lévi, Jean, 298

Leys, Simon, 21, 138, 265, 269, 275, 290 Li Chuang-kia, 238

Li Hongzhang, 177, noot 379, 386 Li Hsing-tao, 170

Li Peng, 312

Li Shang-yin (Li Shangyin), 286, 329 Li Tai Po (Li Bai), 163, 165, 167-170,

172-174, 184-187, 189, 190, 192-194, 196, 204, 205, 211, 215-217, 220, 221, 226, 229, 234-238, 245, 247,

248, 252, 262, 282-285, 303, 304 Li Xiangping, 324

Liebknecht, Karl, 180 Liezi, 169, 243, 277 Lin Biao, 264, 265, 270, 274 Lin Feng, 60, 61

Lin Pi Jama, 265, Bijlage 39 Lin Yichuan, 321

Lin Yutang, 253, noot 497 Linden, Frénk van der, 308, 327 lingchi, 151, noot 238, 378

Linschoten, Jan Huygen van 81, 82, 90, 92

Li-Oey, 220

Lisle, Le Conte de, 134

literaire chinoiserie, 16-20, 25, 75, 98, 118, 119, 123, 147, 148, 164, 175, 182, 185, 191, 192, 210, 235, 236, 238, 246, 251, 252, 253, 287, 298, 303, 308, 320, 331, 339, 340 littekenliteratuur, 306, 310

Little, Mrs. Archibald, 157, noot 386 Lodewijcksz, Willem, 83

Lodewijk IX de Heilige, 28, 30-32 Lodewijk XIV, 106, 107, 114, 115, 122,

125, zie Louis XIV Long Qing, 60

Longjumeau, Andreas de, 28, 30 Looy, Jacobus van, 197 Loridan, Marceline, 297 Loti, Pierre, 147 Louis XIV, 13, 107 Lowell, Amy, 172

Lu Xun, 253, 254, 257, 262, 278, 321 Lu Yu, 304

Lubbers, Ruud, 293, 310 Lucebert, 249-252, 287, 329 Lucifer, 76

Lunyu, 105

Lustbader, Eric von, 297 Luxemburg, Rosa, 180 Luyn, Floris-Jan van, 327 Lyon. Concilie van, 28 Ma Yuan, 250, 287, 329 Ma Zhu, 203

Macartney, Lord, 120, 123, 130, 131133,

(10)

136, 142, 143 Macciocchi, M.-A., 270 Mackerras, Colin, 19, 25 Maduro-China, 4, 335

Magalhães, Fernão de,. 44, 49, 57, 60, 334

Mahler, Gustav, 160, 167 Mahmud Shah, 40, 50 Mahu, 84

Malraux, André, 156, 158, 270 Mandeville, John, 19, 21, 35-37, 54,

79,90,96

Mansvelt Beck, B.J., 165

Mantsjoes, 11, 83, 94, 99, 102, 103, 123, 155-157, 159, 160

Manuel I, 37, 38, 40, 44-46, 49-51, 58 Manzi, 37

Mao Zedong, 16, 21, 106, 156, 158, 226, 254-259, 261-267, 269-273, 277, 290, 297, 300, 313, 317,-319, 324, 326, 333

maoïsme, 263, 270, 272, 276, 341 maoïsten, 264, 270-273, 275, 276, 298 Maring, 155

Marja, A., 220, 221 Marsman, H., 190, 192-195

Martini, M., 93, 95, 98, 99, 101, 103, 106

Marx, Karl, 137, 180, 255, 267, 276, 299, 300

Mascarenhas, Jorge, 48 Matelieff, Cornelis, 86, 88, 92 Maugham, W. Somerset, 160 May, Karl, 144

McCarthy, Mary, 256 Medhurst, W.H., 136 Meertens, P.J., 209 Meester jr., Johan de, 232 Meeuwse, Karina, 224 Meile, Urs, 333 Meissen, 107

Mencius (Mengzi), 79, 142 Mendoza, António de, 68

Mendoza, Juan González de, 61, 69, 70, 80, 81

Meng Chiao (Meng Jiao), 283, 286

Mengzi, 229

Mentzel, Vincent, 308 Menzies, Gavin, 334, 335, 337 Mercator, Gerardus, 92

Mérode, Willem de, 192, 208-217, 229, 247, 302

Meulenbelt, Anja, 274, 326 Meurs, Jacob van, 95, 96 Michaux, Henri, 157, 249 Michel, Ernest, 231 Michels, Rinus, 304 Middleton, Henry, 92 Mierlo, Hans van, 312

Ming-dynastie, 16, 35, 49, 54, 76, 93, 98, 100, 102,, 109, 112, 115, 242 Ming the Merciless, 153, 162 Mirbeau, Octave, 147, 148 missie van Steyl, 152 Mo, Timothy, 297320 Mo Yan, 331 Moens, Wies, 03 Moerman Jz., J., 227 Moh Tim Pei, 196, 238 Möngke, 31

Mongolen, 28-35, 79 Monk, Thelonius 252

Montecorvino, Giovanni da. 32, 33 Montesquieu, 109, 116, 117 Moravia, Alberto, 269 More, Thomas, 54 moslims, 30, 39, 79 Moulins, 107 Mulan, 139 Mulder, W.Z., 269

Mulisch, Harry, 246, 260, 264, 269 Multatuli, 228

Mundy, Peter, 93 Murphy, Arthur, 109 Muschg, Adolf, 297 Myrdal, Jan, 268 Naidu, Sarojini, 200 Naigeon, M., 108 Napoleon, 138, 335 Nassau, 86

Navarra, Bruno, 1153 Neck, , Jacob van, 83, 84, 88

(11)

Negentien oude gedichten (Gushi shijiu shou), 248, 286

neoconfucianisme, 115, noot 292, 304 Neruda, Pablo, 256

Nerval, Gérard de, 133 nestorianen, 29, 31, 33, 59, 79 Nestorius, 29

Nevers, 107

New-Age, 278, 316, 317 Nicolaas IV, 31 Nien Cheng, 297 Nietzsche, F., 196

Nieuhof, Johan, 21, 94-96. 98, 99, 307 Nieuw Hoorn, 90

Nio Joe Lan, 227 Niu-niu, 298

Nixon, Richard, 271, 272, 277 Noort, Olivier van, 84, 86 Nooteboom, Cees, 279 O’Hanlon, Redmond, 90 Obata, S., 247, noot 546 Ögödei, 28, 30

Oldenbarneveldt, Johan van, 83 Oliphant, Laurence, 137

Olympische Spelen, 11, 311, 324, 337 Ondei, Michele, 250

Ong-Oey, T.I, 306, noot 641

opium, 44, 119, 125, 126, 160, 223, 228, Opiumoorlog, 14 136-138

orde van Scheut (Congregatie van het Onbevlekte Hart van Maria), 151 oriëntalisme, 26, 133, 134, 147 Osório, Jerónimo, 56

Ostaijen, Paul van, 187, 190, 193, 230, 249

ouvidor, 93 Panela, Matías, 64 Pape Jan, 29, 36, 252 Pape, Gertrude, 233 Paradijs, 13, 37, 54, 79 Pasio, Francisco, 64, 65 Payne, Robert, 247

Peelen, G.J., 223, 231, Bijlage 26 Pei Di, 331

Pelliot, Paul, 138 peranakans, 226, 227

Pereira, Galeote, 55, 59, 72 Perestrelo, Rafael, 41, 44, 45, 46 Perron, E, du, 207, 208, 228 Philips, Marianne, 231 Philips II, 60, 62-65, 68, 69, 81 piao, 131

Pigafetta, António, 46, 61 Pillement, J.-B., 118, 145 pindachinees, 221-226

Pinto, Fernão Mendes, 71-78, 80, 90, 95 pio, 46, 52

Pires, Tomé, 41-53, 57, 58, 77, 94 Pirsig, Robert M., 278

Pisa, Rustichello van, 34, 90, 95 Pius XII, 151

Plantijn-Moretus, 193 Plato, 182

Platvoet, Leo, 296 Pleysier, Leo, 328 Po Chü-i, 174, 331

Po Tsju I, 203-206, 226, 229, 233, 235, 238, 247, 248, 283, 284, 286, 302- 304, 330

Poetry International, 306, 323 Polario, A., 183

politieke chinoiserie, 256, 264, 270, 275, 290

Polo, Marco 17, 23, 24, 28, 33-37, 38, 53, 57, 72, 79, 90, 93, 95, 112, 120, 126, 129, 281, 327, 335

Pomp, Dirck Gerritsz, 81 Pordenone, Odoric de, 33, 79, Pot, Pol 272

Potala, 325

Potgieter, E.J., 128, Bijlage 5 Pound, Ezra, 163, 171-173, 245, 249,

250, 281, 284, 286, 302, 329, 340 Praag, H. van, 243

Praz, Mario, 146 Puccini, G., 174 Purcell, H., 113 Puyi, 168, 170 Qianlong, 133 Qin Shi Huangdi, 311

Qing-dynastie, 103, 124, 128, 347, 372 Qiongliu, 330

(12)

Quincey, Thomas de, 139, 141 Quong Long, 158

Rada, Martín de, 65, 66, 67 Ramusio, G.B., 36, 43, 61, 76 Ravestijn, W. van, 208, Bijlage 20 Reformatie, 38, 81

Régnard en Dufresny, 119 Reijersen, 98, 99, 100 Renssen, P. van, 237 Revolutionaire Liga, 168 Rexroth, Kenneth, 328, 381

Ricci, Matteo, 69, 70, 71, 72, 73, 77, 78, 85, 86, 88, 117, 125

Rietbergen, Peter, 25, 375, 445 Rihaku, 187, 265

Rijckmans, P. 253, 381, zie Leys, Simon Rijn, 316, 353

Rijsewijk, 353 Rimbaud, Arthur, 146 Riouw, 193

Rispens, J.A., 237 Ritenstrijd, 125, 387 Ritter jr., P.H., 231 Robinson, Joan, 272 rococo-chinoiserie, 125, 133 rode barbaren, 94

Rode Khmer, 294 Rodrigues, 43, 46, 370 Roemenië, 335 Rohmer, Sax, 158 Roland Holst, A. 198 Román, 72

Romantiek, 146, 161 Romeinen, 27, 32, 389 Rood toerisme, 351

Roothaert, 245, 251, 410, 411 Rotman, 106

Rouen, 118

Rougemont, François de, 127 Rousseau, 121, 127, 128 Rubinstein, 288, 297, 352, 381 Rubroek, Willem van 3, 16, 18, 20, 21,

27, 30, 31, 32, 37, 374, 377 Rückert, Friedrich, 142

Ruggieri, Michele, 68, 69, 70, 71, 72, 73, 78, 85

Ruitenbeek, 347, 375

Rusland, 27, 29, 118, 163, 169, 324, 353 Russell, 172

Rustichello, 34, 105, 106 Ryukyu, 45

Said, 21, 22, 23, 24, 25, 375, 445 Saint-Denis, 147, 181

Saint-Quentin, 29 Sakyamuni, 350 Salazar, 70, 71 Salisbury, 292, 296 Salomo, 37, 79, 156 Samain, 160, 218, 381, 404

Sánchez, Alonso. 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 100

Sande, 66, 67, 70, 77 Santa Catarina, 94 Saracenen, 28, 30, 33 Sartak, 28, 30, 31 Sartre, J.P., 276 Scaliger, 117

Schagen, J.C. van, 247, 304, 305, 308, 374

Schall vol Bell, Adam 98, 104, 109, 110, 125

Schat, Peter, 300 Schelling, 142 Schenk, M., 296, 297

Schierbeek, Bert, 266, 281, 317, 381 Schiller, F., 141

Schipper, Kristofer, 21, 281, 323, 324 Schlegel, Gustaaf, 142, 177

Schotman, J.W, 192, 196-201, 204, 206, 208, 215-218, 225, 229, 237, 238, 247, 280, 290, 342

Schürmann, Jules, 197, 199, 202, 205, 208, 221, 232, 237, 239, 253, 381, 401, 402

Schuldt, 321 Scott, 129 Sebastião, 67

Segalen, Victor, 168, 182, 298 Sellars, Peter, 301

Senger, Harro von, 314, Bijlagen 49 en 50

Sequeira, 40, 41

(13)

Seres, 27, 32 Settle, Elkanah, 113 Sevilla, 75, 80 Shakespeare, 113 Shambala, 312 Shan Sa, 343 Shangdi, 83 Shelley, P.B., 215

shi, ook ‘Fu leeuwen’ of ‘Foo honden’

genoemd, 83 Shiel, 166

Shijing, 142, 159, 182, 190, 197, 203, 217, 228, 244, 254, 283, 301 Shunzhi, 109, 110, 112 Siddharta, 265 Siebold, Ph.F. von, 142 Sigg, Ulli, 359

Sijn & Zonen, Van, 272, 377 Sinceny, 118

sinofilie, 128, 135, 141, 365 sinofilofobie, 130, 135, 136 sinofilosofie, 136

sinofobie, 167, 176, 362, 365

sinologie, 142, 163, 177, 218, 227, 241, 271, 317, 320, 324

Sji King, 217, 224

Slauerhoff, J., 192, 193, 199, 200-208, 215-221, 225, 229 233, 247-249, 290, 304, 305, 332, 342

Slome Japie, 313, 419 Sneevliet, Henk, 169, 258 Snow, Edgar, 172, 244, 292, 324 Socrates, 128, 297

Soekarno, 259 Sontag, Susan, 276 Sophie, koningin, 154 Sotheby’s, 360 Southey, 146

Sovjet-Unie, 276, 277, 282, 289, 293 Spence, Jonathan, 18, 24, 375, 445 Spinoza, 127, 247

Ssu-ma Ch’ien, 355

Staad, Geo, (Drs. P.), 280, 381, Staal, Frits, 302, 385

Stalin, 276 Stange, 225

Staten-Generaal, 90, 121 Steele, 131, 381 Stuiveling, Garmt, 231 Su Dongpo, 328, 355, 356 Sumatra, 47, 102, 401 Sun Tzu, 337, 341 Sun Yatsen, 322

Sun Yat-sen, 168, 169, 195 Sung-nien Hsu, 182 Surat, 102

Suzuki, 266

Swarth, Hèlène, 199, 202, 205, 208, 211, 221, 232, 237, 239, 253, 381 Sydney, 291

Syn-yu-seng, 273, 413 Tabin, 101

Tachtigers, 193 Taemsz, C., 89 Taen-Err-Toung, 159 Tan, Amy, 322 Tan, Anny, 227

Tang-dynastie, 152, 182, 233

Tao, 200, 226, 230, 302, 308, 337, 341, 355, 356, 416

Tao Qian, 356 Tao Tsjen, 252 Tao Yuanming, 356

taoïsme, 78, 82, 83, 84, 125, 128, 196, 248, 261, 264, 266, 301, 302, 303, 307, 322, 324, 325, 330, 333, 341 Taprobane, 58

Tartaren, 28, 105, 109, 110, 112 Tartarije, 30, 46, 80, 151 Tauzu, 78

Tayde, Pedro de, 91

Terborgh, F.C., 312, 375, 381, 418, 419 Ternate, 92

terracottaleger, 355 Teunis, Bert, 256, 257, 381 The Tao of..., 302

thee, 11, 12, 107, 119, 122, 123, 132, 144, 149, 211, 231, 271, 280, 386, 390, 393, 394, 401, 404, 410, 415, Theroux, Paul, 319

Thomas, 57, 63, 139, 176, 309, 361, 380, 382

(14)

Thomaschristenen, 28, 38, 63 Thubron, Colin, 318 Tian Hou, 83

Tiananmen, 5, 7, 10, 13, 14, 16, 332, 334, 337, 348, 360, 362, 365, 366 Tibet, 10, 107, 151, 172, 265, 282, 284,

308, 350, 353, 364

Tichelman, G.L., 254, 255, 381, 411 Tidore, 92

Tiele, 19 Tientsin, 237

Tin-Tun-Ling, 147, 179 Titsingh, 133

Tjan Tjoe Som, 245

toerisme, 5, 295, 318, 332, 334, 349, 350, 351, 352

Tom Poes, noot 393 Tordesillas, verdrag van 39 totoks, 244

Tou Fou, 238

Toussaint, 181, 238, 239, 257, 267, 382 Transilvano, Maximiliano, 61

Trazil, 112, 113, 376

tribuutstelsel, 35, 44, 87, 133, 135, 367 Trigault, Nicolas, 86

Tripoli, 31 Troje, 108 Trouw, 93 Ts’ên Shên, 265 Tsarkoje-Selo, 118 Tschan-Jo-Su, 237 Tsingtau, 166 Tsjoerilin, 244 Tso Ssu, 328, 421

Tu Fu (Du Fu),. 152, 182, 202, 203, 205, 210, 221, 267, 306, 307, 310, 328, 377

Tu Mu, 310, 355

tuin, 11, 15, 22, 118, 129, 161, 183, 193, 219, 223, 227, 239

Tunis, 32 Turken, 14 Turkije, 146, 374 Twaalfjarig Bestand, 97 Twain, Mark, 158

Tweede Wereldoorlog, 4, 167, 170, 251,

259, 280, 320, 366 Ullens, Guy, 359

Ullens Center for Contemporary Art, 359 Utrecht, 245, 291, 352, 354, 372, 373,

374, 375, 380, 381 Uzangueius, 110, 111 Vaandrager, C.B., 304 Valckenier, P., 121

Valignano, Alessandro, 68, 73, 74, 77, 85

Valkhoff, P., 313 Vanden Berghe, G, 301 Varthema, L., 61 Vayer, 127

Veen, Cornelis van, 94, 375, 377 Veer, Gerrit de, 100

Velasquez, 360

Velde, H. van den, 142, 143, 144, 382 Verbiest, F., 125

Verboden Stad, 54, 168, 236, 351, 358 Vercammen, Jan, 250, 382, 409, 410 Verlaet, Lya, 208, Bijlage 19 Verlaine, Paul, 160

Verlichting, 14, 21, 22, 117, 135, 148, 367, 376

Verne, Jules, 156, 157, 161, 218, 382 Vestdijk, S., 229, 231, 263, 264, 281,

375, 382 Vieira, 56, 57, 79

Vier Boeken, 86, 116, 117, 127 Vijftigers, 4, 269, 270, 271, 303, 304,

311 Vishnu, 82

Visser, Arie, 288, 307 Visser, Carolijn, 297, 309, 328 VOC, 11, 92, 94, 95, 97, 99, 100, 103,

104, 106, 116, 118, 119, 122, 133, 137, 370, 375, 445

voetbinden, 82, 131, 141, 144, 160, 217, 218, 378, noot 41, 363, 386

Volante, 74

Volksbevrijdingsleger, 286, 294 Volksrepubliek, 4, 10, 13, 117, 259, 260,

262, 275, 279, 281, 283, 284, 285, 289, 293, 295, 296, 317, 331, 338, 342, 344, 348, 365, 366

(15)

Voltaire, 120, 121, 127, 128, 130 Vondel, Joost van den, 16, 20, 108, 109,

110, 112, 113, 116, 136, 382 Vos, F., 280

Vos, Jan, 102

Vossius, Isaac, 196, 114 vreemde oosterlingen, 245 Vri, Abraham de, 122

Vriendschapsvereniging Nederland- China, 288, 293

Vries, Dolf de, 298

Vries, Theun de, 220, 225, 226, 229, 239, 255, 258, 259, 261, noot 538, 557, 563, 575

Vriesekoop, Bettine, 317, 328 Vriesland, Victor E. van, 207, 208 Vroman, Leo, 332, Bijlage 48 Waart, Edo de, 301

Wagener, W.A., 242, 382

Waley, Arthur, 178, 186, 189, 190, 220, 221, 222, 223, 224, 233, 252, 253, 254, 255, 267, 268, 269, 287, 306, 325, 328, 357, 374, 382, 411, 422 Waln, Nora, 171

Walpole, Horace, 130

Walter, Judith (Judith Gautier), 132 Wang, 16, 65, 156, 183, 185, 201, 222,

223, 307, 321, 327, 345, 346, 355, 379, 409, 424

Wang Anyi, 330 Wang Chi, 253 Wang Guangyi, 360 Wang Tch’oung Ling, 238 Wang Wei, 273, 306, 357 Wanggao, 65

Wang-Tsji, 253 Wanli, 66, 67, 71, 75, 85 Wan-tsi, 257

warlords, 168, 170, 214, 235 Warmond, Ellen, 270, 382 Warwijck, Wybrant van, 94, 96 Waskowsky, Riekus, 308, 309, 326, 330,

382

waterchinezen, 176, 239 Watteau, Antoine, 118, 145, 160 Watts, 266

Weddell, 102 Wei Hui, 346 Wenen, 27, 174 Wentscher, 251

Wereldtentoonstelling, 10, 159, 365 Werkman, Hans, 225, 226, 227, 228,

375, 380

Werner, Hans, 113, 302, 344, 373, 382 Wertheim, W.F., 288, 296, 297 Wessem, Constant van, 206

wetenschappelijke chinoiserie, 114, 116, 117

Wetering, Jan Willem van de, 324, 375 Weyerman, Jacob Campo, 16, 130, 131,

132, 136, 370, 386, 388 Whitall, James, 209 Whitehead, 124 Wieland, 127

Wigbold, Herman, 318 Wijdeveld, 213 Wijnberg, 355 Wilde, 345, 353

Wilhelm, Richard, 127, 142, 165, 184, 225, 226, 262

Wilhelm II, 165

Wilmink, Willem 327, 383, Bijlage 47 Wilson, 276

wokou, 62, 70 Wolff, Christian, 126 Woolf, Virginia 190, Wu, Harry, 319 Wu-ti (Wudi), 328 Xaca, 82

Xaverius, Franciscus (Francisco Xavier) 59, 61-63, 79, 82, 110, 111

Xi Shengmo (‘Pastor Hsi’), noot 359 Xinhua, 66

Xu Beihong, 360 Xu Zhimo, 283 Xunchi, 112, 113 Ya Ding, 322 Yang Chu, 262 Yang Lian, 348 Yangzi, 168, 236, 285 Yen How, 167

Yijing, 184, 262, 309, 341

(16)

yin en yang, 366 Yin Lichuan, 346 Yongle, 361 Yuan Mei, 217, 403 Yuan Shikai, 168 Yuan-dynastie, 33 Yue Minjun, 360 Yuhong Gong, 345, 346 Zaragoza, verdrag van, 64 Zeggelen, W.J. van, 145, Bijlage 8 Zemlinksy, Alexander von, 175 zenboeddhisme, 266, 302, 308, 311 zendelingen, 148, 149, 153, 154 Zhang Jie, 330

Zhang Xiaogang, 360 Zhang Yimou, 358 Zhao Ziyang, 317

Zhaoqing, 68, 69, 71, 72, 73, 85 Zheng Chenggong, zie Coxinga Zheng He, 361, 362

Zhengde, 52, 53, 54, 55, 56 Zhou Enlai, 294, 300, 314 Zhu Xi, 128

Zhuangzi, 184, 225, 226, 230, 247, 248, 309, 310, 329, 341, 348, 356 Zhuhuan, 59

Zi Lin Zhang, 365 Zijderoute, 172, 353, 372 Zimmerman, 251 zongbing, 49, 80 zongguan, 49

Zürcher, E., 20, 292, 298, 302, 373 Zukav, Gary 302

Zungchin, 18, 108, 109, 110, 111, 382

(17)

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Slauerhoff is geen sinoloog, al is hij enige malen in China geweest, en de al te strakke armoede van andere vertalingen uit het Chinees mist men bij hem. Ik herinner mij dat hij

In de periode na de Tweede Wereldoorlog tot 1960 zet zich de kort voor de oorlog al merkbare maar tijdens de oorlog op de achtergrond geraakte splitsing in het Chinabeeld door:

Opmerkelijk in Hussems vertalingen van Chinese gedichten zijn de grote eenvoud en beknoptheid, waarin de verzen enerzijds verschillen van de eerdere vertalingen en

In 1983 volgde een bloemlezing Nieuwe Chinese verhalen, vertaald door Koos Kuiper en Ad Blankestijn, uit de na 1978 opgekomen zogenaamde ‘littekenliteratuur’, waarin de negatieve

De westerse ondernemer komt niet meer onbeslagen ten ijs en verdiept zich nu bij voorkeur eerst in de naar handel en bedrijfsmanagement vertaalde raadgevingen van Sun Tzu,

Maar anders dan in het verleden, toen in het Chinabeeld en in de chinoiserie de vertekeningen ten goede en ten kwade elkaar afwisselden maar los bleven van de werkelijkheid, lijken

Het paviljoen van porselein : Nederlandse literaire chinoiserie en het westerse beeld van China (1250-2007)..

verheven boven hondert goude trappen, om het woord van G** te verklaaren aan alle de Kinders van Abraham, die over ’t leeven en sterven van hondert en vyftien Koningryken, en