Vraag nr. 168 van 7 april 2000
van de heer CHRISTIAN VAN EYKEN Papierrecyclage – Europese norm
In de brochure van Cobelpa (Vereniging van de Belgische Fabrikanten van Papierdeeg, Papier en Karton) over papier en recyclage staat te lezen dat, in vergelijking met het Europese gemiddelde van 50 %, het recyclagepercentage in België aan de lage kant is.
Wat wordt er gedaan om de Europese normen te bereiken ?
Antwoord
In 1998 werd in België 1.400.000 ton papierafval in-g e z a m e l d , ten opzichte van een papierproductie van 1.545.000 ton. Als we de huishoudelijke fractie afzonderlijk bekijken, werd er in 1998 in V l a a n d e-ren per inwoner en per jaar 65 kilogram oud papier en karton ingezameld. De totale potentieel be-schikbare hoeveelheid wordt geraamd op 80 kilo-gram per inwoner per jaar. Met die verhouding scoort Vlaanderen ten opzichte van de andere Eu-ropese landen erg hoog. Daarbij is het belangrijk te weten dat een fractie van het ingezamelde papier niet recupereerbaar is, ofwel omdat het gecontami-neerd is, ofwel omdat de papiersoort de recupera-tie technisch niet toelaat. Ook de bedrijven houden hun papierafval apart. Artikel 5.4.1.2. van het Vlaams Reglement inzake Afvalvoorkoming en -beheer (Vlarea) legt hun die verplichting op. Van het in België ingezamelde oud papier wordt 90 % uitgevoerd.
De succesvolle selectieve inzameling weerspiegelt zich evenwel niet in het hergebruik in België. De vaststelling dat het oudpapierverbruik in België lager is dan het Europese gemiddelde, r e s p e c t i e v e-lijk 34 % en 50 % van de totale papierproductie, i s te verklaren door het feit dat de Belgische papier-industrie meer gespecialiseerd is in grafische pa-p i e r s o o r t e n , in vergelijking met de Europa-pese indus-t r i e. De grafische papiersoorindus-ten maken respecindus-tie- respectie-velijk 64 % (België) en 39,7 % (Europa) van de to-tale papierproductie uit. Voor de productie van grafisch papier van hoogstaande kwaliteit is het technisch gezien veel moeilijker om oud papier te g e b r u i k e n , onder meer door de hoge mechanische en kwalitatieve eisen vanwege de gebruikers. E r bestaat geen Europese norm die de lidstaten ver-plicht een bepaalde hoeveelheid gerecycleerde
pa-piervezels in te zetten bij de bereiding van papier-waren.
Enkel voor verpakkingspapier bestaat er wel een n o r m ; in het samenwerkingsakkoord betreffende de preventie en het beheer van verpakkingsafval werd voor 1998 een minimaal percentage voor re-cyclage opgelegd van 45 % voor eenmalige verpak-k i n g e n . In België werd bij de bereiding van derge-lijke papiersoorten in 1998 319.500 ton oud papier g e b r u i k t , voor een productie van 295.000 ton (voor de productie van 1 kg papier of karton is er, r e k e-ning houdende met het recy c l a g e r e s i d u , méér dan 1 kg oud papier nodig). De norm werd dus duidelijk gehaald.
De verpakkingsindustrie, die een grootverbruiker is van oud papier, vertegenwoordigt in België slechts 19 % van de totale productie, terwijl een percentage van 38 % wordt bereikt op Europees niveau.
Door de aanpassing van het productieapparaat en de nodige investeringen kan het verbruik van oud papier worden verhoogd. Enerzijds door een ver-hoging van de productiecapaciteit van de papier-soorten waarvoor een grote hoeveelheid gerecy-cleerde papiervezels wordt gebruikt (krantenpa-p i e r, v e r (krantenpa-p a k k i n g e n ,… ) , anderzijds door bij be(krantenpa-paal- bepaal-de papiersoorten bepaal-de verse vezels in toenemenbepaal-de mate te vervangen door gerecycleerde vezels. Het Vlaamse afvalstoffenbeleid stimuleert de inzet van oud papier bij de papierproductie. Sinds het in werking treden van het Vlaams Reglement inzake Afvalvoorkoming en -beheer zijn bepaalde afval-stoffen onderworpen aan de aanvaardingsplicht. Papierafval voortkomende uit het gebruik of het verbruik van het hiernavolgende publicaties, v a l t onder de aanvaardingsplicht :
1. dagbladen ;
2. weekbladen en maandbladen : 3. tijdschriften en periodieken ;
4. gratis regionale pers en gratis publicaties ; 5. telefoongidsen en faxgidsen ;
6. reclamedrukwerk en ander drukwerk.
minder dan drie ton papier per jaar in verbruik brengen in het Vlaamse gewest.
De bedoeling van de aanvaardingsplicht is ener-zijds preventieve acties te stimuleren en anderener-zijds de recuperatie van papierafval te maximaliseren. De preventiemaatregelen zijn vastgelegd in milieu-beleidsovereenkomsten die zijn afgesloten met de federaties van uitgevers van bovenvermelde publi-c a t i e s. Deze organisaties verbinden zipubli-ch er onder andere toe hun leden te adviseren om zoveel mo-gelijk milieuvriendelijke inkten en lijmen alsook milieuvriendelijk papier (min. 40 % gerecy c l e e r d e vezels of TCF) te gebruiken, en brengen hun leden minstens jaarlijks op de hoogte van de mogelijkhe-den van gerecycleerd papier voor hun respectieve p u b l i c a t i e s. De leden van de betrokken organisa-ties streven ernaar dat hun respectieve publicaorganisa-ties vanaf 1998 worden gedrukt op papier dat gemid-deld ten minste 40 % gerecycleerde vezels bevat (dit gemiddelde percentage wordt berekend op jaarbasis en voor de publicaties uitgegeven door de ondertekenende organisaties).
