Vraag nr. 87 van 28 januari 1999
van de heer LIEVEN DEHANDSCHUTTER Leesachterstandsgroepen – Beleid
Uit onderzoeken blijkt dat 20 procent van de vol- wassenen "leeszwak" is. Tijdens de studiedag
"Moeilijke lezers" in december jongstleden in Gent werd erop gewezen dat de oorzaak dikwijls moet worden gezocht in de jeugdjaren. Kinderen met een lees- en taalstoornis lopen een blijvende leesachterstand op indien zij niet kunnen beschik- ken over aangepast leesmateriaal, toegankelijke media en stimulerende ondersteuning. Juist deze groep kinderen moet makkelijk te lezen, te bekij- ken of te beluisteren media en combinaties hiervan aangeboden krijgen.
Vanuit de overheid zou er een voortdurende aan- dacht moeten zijn voor achterstandsgroepen in alle leesbevorderingsprojecten. Dit houdt onder meer in dat de voortdurende noodkreet naar aangepast materiaal niet alleen gehoord, maar ook gehono- reerd moet worden.
Het uitgeven, verspreiden en bekendmaken van dergelijk materiaal is markteconomisch een dure en riskante aangelegenheid. Daarom werd in ande- re landen bijvoorbeeld een publicatiefonds met overheidssteun in het leven geroepen. De openba- re bibliotheken nemen de aangemaakte materialen op in hun collectie en bieden ze op een gerichte manier aan.
De problematiek van de leesachterstandsgroepen hoort in eerste instantie thuis bij de minister van Cultuur, Gezin en Welzijn.
Heeft de minister terzake initiatieven genomen, onder meer om de scholen, bibliotheken en instel- lingen daarbij te ondersteunen ?
Antwoord
De leesbevordering heeft algemeen als doel het lezen aan te moedigen en te bevorderen, onder meer omdat afdoende is aangetoond dat het lezen de taalvaardigheid stimuleert en het denken ont- wikkelt. Lezen kan als een zeer ruim begrip wor- den opgevat, iedere vorm van lezen is belangrijk.
De campagne die ik sinds enkele jaren heb ontwik- keld – als vervolgbeleid op de eerste initiatieven van mijn voorganger Hugo Weckx – beoogt de promotie van het lezen bij alle leeftijdsgroepen,
maar geeft prioritaire aandacht aan de jongeren.
Het gaat er in hoge mate om een leescultuur en een leesklimaat te vestigen of te versterken.
Ik ben het met de Vlaamse volksvertegenwoordi- ger eens dat "leeszwakkeren" een belangrijke doelgroep zijn en de nodige aandacht moeten krij- gen. Daarom heb ik trouwens tot tweemaal toe de studiedagen van de Gentse bibliotheekschool waarnaar hij verwijst, gesteund en gesubsidieerd.
Dergelijke initiatieven kunnen eventueel ook re- sultaten opleveren en adviezen inhouden waarmee rekening kan worden gehouden voor de uitwerking van verdere acties en initiatieven.
De problematiek van de leesachterstandsgroepen is een zaak van de minister van Cultuur, Gezin en Welzijn, maar evenzeer een van de minister van Onderwijs, wat de pedagogische en didactische as- pecten betreft. Leesachterstand moet immers dik- wijls worden gezocht in de jeugdjaren van de be- trokkenen.
Inzake leesbevordering wordt wel goed samenge- werkt met het Onderwijsdepartement, onder meer in het kader van de Stuurgroep Leesbevordering, maar ook bij de uitwerking en uitvoering van be- paalde projecten (bijvoorbeeld het Jonge Gouden Uilproject).
Als voorbeeld van projecten die zich heel bepaald richten op jongeren en op het voorlezen, kan ik verwijzen naar het Boekenboxproject. Daarbij wordt het voorlezen aan peuters en kleuters als be- langrijke instap naar het lezen gestimuleerd, onder meer met medewerking van de kinderopvangorga- nisaties. Eind vorig jaar was er ook een breed op- gezette studiedag over het thema voorlezen.
Dit was tevens een startdag voor een aantal con- crete projecten die dit jaar zullen worden uitge- werkt. In dit kader zal ook aandacht worden be- steed aan de problematiek van de "moeilijke le- zers".
