Vuur als gemeenschappelijke vijand Haverkamp, G.

(1)

Vuur als gemeenschappelijke vijand

Haverkamp, G.

Citation

Haverkamp, G. (2005, October 20). Vuur als gemeenschappelijke vijand. Reed Business

Information bv, Den Haag. Retrieved from https://hdl.handle.net/1887/3733

Version:

Not Applicable (or Unknown)

License:

Licence agreement concerning inclusion of doctoral thesis in the

_{Institutional Repository of the University of Leiden}

Downloaded from:

https://hdl.handle.net/1887/3733

(2)

vuur

a l s

(3)

(4)

VUUR

A L S

G E M E E N S C H A P P E L I J K E VI J A N D

proefschrift ter v erk rijg in g v a n

d e g ra a d v a n d octor a a n d e u n iv ersiteit L eid en op g ez a g v a n d e rector m a g n ificu s D r. D .D . B reim er

hoog lera a r in d e fa cu lteit d er w isk u n d e en n a tu u rw eten scha ppen en d ie d er g en eesk u n d e v olg en s b eslu it v a n het colleg e v oor prom oties te v erd ed ig en op d on d erd a g 20 ok tob er 2005

k lok k e 1 6 .1 5 u u r d oor

Gerrit Haverkamp

(5)

Promotiecommissie

Promotor: Prof.dr. U. Rosenthal Referent: Prof.mr.dr. E .R. M uller O verige leden: Prof.dr. J .J . van H oof

Prof.dr. J . de V ries

nur 600

i s b n 90 5901 3 7 0 0

Behoudens de door de wet gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitga-ve worden uitga-veruitga-veelvoudigd en/ of openbaar worden gemaakt zonder schrifte-lijke toestemming van de uitgever die daartoe door de auteur(s) met uitslui-ting van ieder ander onherroepelijk is gemachtigd.

(6)

“ Qui omnia legibus determinare vult, vitia irritabit p otius q uam c orriget” . “ W ie alles door w etten w il bep alen z al

k w ade neigingen veeleer p rik k elen dan verbeteren “

Spinoza

(7)

(8)

voorwoor d

Na een lange periode van studeren, onderzoeken, schrijven en corrigeren is het einde van het m anuscript een feit. H et is nu def initief gew orden. Ik m ag en hoef niets m eer aan te passen of te verb eteren. D it w ordt even w ennen voor m ij en m ijn directe om geving, na al die jaren ‘vrijw illiger in de w etenschap’ te zijn gew eest. In dit opzicht is de totstandkom ing van deze dissertatie een par-ticiperende ob servatie gew eest zonder dat ik zelf als vrijw illiger b ij de b rand-w eer heb gef unctioneerd. H et continu b eschikb aar zijn voor je m anuscript en de risico’s dat het toch – om w at voor reden dan ook – niet zou lukken. H et enige w aarm ee ik geen directe ervaringen heb opgedaan zijn conf rontaties m et leven en dood. D it is voorb ehouden aan de é chte b randw eervrijw illigers en hulpverleners en niet aan degene die er een dissertatie over heef t geschre-ven. W el heb ik m oeten ervaren dat gedurende de lange tijd dat ik aan de dis-sertatie heb gew erkt enkele dierb aren zijn overleden. H ierb ij denk ik aan G e-rard H erkem ij, directeur b randw eer, Jan W estervelt, m ijn schoonvader en niet in de laatste plaats aan W im H averkam p, m ijn vader.

D e hulp die ik heb gekregen en m ijn eigen vertrouw en op een succesvolle af -ronding w aren de steunpilaren om ondanks het lange tijdsb eslag door te gaan. T heoretische concepten van onderlinge interdependentie, relatieve autono-m ie, dw ang van b uitenaf en zelf dw ang heb ik aan den lijve autono-m ogen ondervin-den. In het b ijzonder denk ik aan de concrete b ijdrage die Ines B alkem a, S ue van der Z alm , Nicolien W am steker, S y lvia R oes, R enske K atim an, L oes K loppenb org, S joerd R ekker, R ies K ruidenier, W outer Z itter en P eter D ekker heb -b en geleverd aan dit proef schrif t. O ok he-b ik veel m orele steun ervaren van leiding en andere collega’s van directie B randw eer en G eneeskundige H ulp-verlening b ij O ngevallen en R am pen en G rote S tedenb eleid van het m inisterie van B innenlandse Z aken en K oninkrijksrelaties. D eze dissertatie w as nooit gerealiseerd zonder de hulp en het vertrouw en van anderen. D eze ondersteu-ning is niet alleen b eperkt geb leven tot Nederland. Ik dank V era G oldschm idt F erreira voor haar b em iddelende rol b ij de foto’s uit L issab on die voor de om -slag van het b oek zijn geb ruikt en R am on G uinjoan B arons die m ij vele m alen w egw ijs heef t gem aakt in de C atalaanse en S paanse b randw eer.

(9)

Maar de grootste supporters en critici waren Josien, Ernst en Jeroen. Hoe vaak heb ik jullie niet moeten uitleggen dat het nog niet klaar was… en dat het de volgende keer waarschijnlijk wel zover zou zijn… Maar ook dan was het weer niet af. Mede dankzij jullie geduld is het nu é cht zover. En bovendien hebben jullie nu kunnen zien hoe het in jullie ogen niet zou moeten.

Ernst en Jeroen als jullie zover zijn dan word ik ook jullie supporter… Im-mers, de beste stuurlui staan nog steeds aan wal. N u ik ook nog het vaarbewijs voor jullie heb gehaald en ook het duikbrevet mag ik eindelijk van wal ste-ken… Jullie ook nog bedankt!

(10)

inhoud

voorw oord

hoof dst uk 1

Inleiding en probleemstelling

hoof dst uk 2

D e totstandkoming van de vrijw illige brandw eer

als sociaal proces

hoof dst uk 3

V rijw illigersw erk

hoof dst uk 4

V rijw illigersw erk bij de brandw eer en

rampen-bestrijding in W est- E u ropa en de V erenigde S taten

hoof dst uk 5

V rijw illigersw erk bij de brandw eer in w eerw il

van permanente besch ikbaarh eid, risicovolle

omstandigh eden en conf rontaties met leven

en dood

hoof dst uk 6

S lotbesch ou w ing en conclu sies

(11)