Mét Kunft é n Vliegwerken, Nieu w Muzy k énBalétten, énz .

T O V E R E S D E

C I R C E »

TREURSPEL;

Mét Kunft é n Vliegwerken, Nieu w Muzy k énBalétten, énz .

Door

A. L E E U W ,

TB AMSTERDA M t

By d'Erfg: vaö

op de Middeldam, naaft de Vifchmarkt. 1690 .

Mtt Privilegiti

A A N

D E N L E E Z E R .

Treurfpel, uit d e Spaanfche "

Taaie

va n de n Beroemde n Dichter ; Don Pedro deCalderon, getrokken, en door /f. Leeuw , kunftig verfchikt, en berymd, met nieuw gemaakt Muzyk, nieuwe Balletten, enz. verfier d , ver- hooptmen dat de Liefhebberen, geval- len , en het Weez, en Oudemannen - huis , niet tegenftaande d e onkoften , die daar aan gedaan zyn , voordeelig weezen zal.

De gelukkige uitflag, die Medea , van Jan Vos, voor eenig e maande n gehad heeft , is een groot e beweeg - reden geweeft, om ee n Werk va n z o moeijelyken omfla g met luf t b y der hand te neemen , en met yve r ui t t e voeren.

* 2 Om

Om lof , nóchd&ik , heeft men die moeiten-op zic h genome n : want d e ervaarendheid doet daaglyks zien, dat met hoe goeden inzig t , iemand iet ? van deeze Natuur, b y gebrek van an- der, enftiller flag, goede Tooneelftuk- kenvoor de n da g brengt, dathyhe t eene, nóch het andere heeft t e verwag- ten: het zal, indien 't a l wel gelukt, voor eene groote gunft gereken d wor^

den, dat men maar fcheutvry vanLafter blyve, over zo eene ftoutmoedige on*

derneeminge. Vaa r wel,

O P

D E T O V E R É S C I R C B ,

T R E U R S P E L .

\ J E aalotttheid der Egiptenaaren En Grieken , fcbrander en ervaaren ,

Bedekte» dikwils 't nutte zaad fan diepe wysheid, met Sieraad Van Bloemen , om hier door de zinnen Des folks te neigen en te winnen.

Al wie leergierig onderzocht, Wat in die fchaaduw fchuilen mogt, Kon door de fchors der Fabel dringen Tót kennijfe van grooter dingen.

Op deeze wyz' volgt Leeuw, den voet Der Ouden, nu hy Circé doet

Ter Schouwburg daveren en donderen, Dat zich een ieder moet verwonderen:

Want de aarde Jiddert op haar wenk:

Wat weezen beeft, word met een zwenk Herfchapen, door haar Toverkrachten:

De Dieren wis'ïen vangejlacbt'en.

Maar dit's de SchorJp, men merk den zin : Geen grooter Tovery al s Min ,

J. S . PRI-

c o p y ^E

Van de

P R I V I L E G I E .

D

Ons vertoont is by de tegenwoordige Regente n van de Schouw- burgh tot Amflerdam. Da t fy Supplianten federt eenig e Jaién herwaertsmet hunne.goed e vrinde n haddw^einsuktientenTéonei e gevoert verfcheide n Wercke n , foo va n TreUrfpefe n , BlyfpeféWl»

Kluchten , welcke fy Heden no geerne met A m .diruck "g*meen wilden inaecken, doch gem'erck t dat'del e werckejl,d.oo r het . nadrucken van andeten , veel van hie r luyfte r , lbo in Taefal s Spelkbrti t foude n komen t e verliefe n , ende atfoo f y Suppüarrjenjje n .berooft foude n fien va n hu n byfonde r oogwi t o m d e Nederduyilcn e Tae l e n d e Dichtkonft voort tefetten, fo o vónden'fy hen 'genoitfaekt, om' dier innetevoorfien, end e he n re keeren tot O M , oodjerdanjg h verfocc - kende , dat w y omme redene n vooifz. d e Suppliante n geliefde n t e rerlenen Octroy ofte ftivilegie , omm e all e limine wenken tects ge- maeckt end e noc h i n *t lich t t e brengen, den tyt va n vyftien Jaren alleen te moge n diucken en veikopen of-doe n diucke n e n verkopen, met vetbot van alle anderen op feeckere hooge'petnf l daer'to e by On»

te ftellen ende voorts in commnni forma. SOO IS 't, -d*t Wy, de ?ake en 't Verfoe k vooifz. overgemerl u hebbend e , ende jenegen weferi - de ter bed e va n d e Snppf'unten , oyt Onfe recht e wöenfcnap , Sou- vetaine Mag t end e lutboritey t delelv e Suppliahte n gecunfenteert , geaccordeert end e geo&royeer t hebbe n , confenteien ,' accorderen ende oótroyeren mksdefen , dat fy gedüurende den tyt Wn vvJticn eerlt achtereenvolgende Jaie n de voorfc - werke n die.reed s genruk t zyn , ende die van tyt tot tyt door haer eemaekt end é in'V ligt gebragt fnllen werden, Binne n de n voorfz.Oufe n Land e allee n Cille n mogen druk- ken , doen drukke n , uytgeven e n verkopen. Verbiedend e darro m allen ende ecnen yegelvkeh delelve weiken naer te drukke n ofte elders naer gedrucktbinnenderifelveOnfen Land e re brengen, nv t te geve n o(te te verkopen, op de verbeurte van alle de naarged rukte «ingebrachte ofte verkogt e Exemplaren , ende een boete va n drie' hondert guldens daer en boven t e verbeure n , te applicere n ee. n drilde, f ast 'voor de n Officier di e de cal.iige doe n fal, ee n derde-part voorde n Ajmende r

r

te avouëren, end e veel mi n de felve-«idet Onf e protecti e end e be - fcherminge eenig meerder credit, aanfie n ofte reputatiet e geren , ne- maer de Supplianten, incas daa r in ycts onbehooilijkx foud e moge n influëren, alle het felve tot haren lafte lullen gehouden wefe n te ver- antwoorden , tot dieneynde we l expreffelijk-begerendc, datb y aldicn fy defe n Onfe n Oöroye voo r d e lelvèWeiktn fulle n wille n ffellen, daer van gene geabbrevieerd e ofte gecontrahcerd c mentie fullen mo - gen maken : nemacr gehouden fullen wefen, het felve O&roy in 't ge- heel ende fonder eenige Omiffi e daa r voor t e drukken oft e t e doe a drucken; ende dat fy gehoudcnfulleo zyn een Exemplaar van alic dé vooifz weiken , gebonde n ende wel gecondittoneeit te brengen ind e Bibliotheecq van Onfe Univerfiteyt tot Leyden, ende dacr van behooi- lyk te doen blyken. Alle s op pcene van het effect van dien te vcrliefen.

Ende ten eynde d e Suppliante defe n Oafen confent e O&rov e mogen genieten als naar behooren: Laftenwy allen ende eenen yegêlyken die 1 aengaen mach , dat f y d e Suppliante va n 'den inhoud e van defen doen, late n en gedogen, ruftelyk , e n volkomentlyk geniete n encef - ferende all e belette n ter contrarie. Gedaa n in den Hage onder Onfen Grooten Zcgelcbjeraan doen hangen, de n xix September , in'tjae x enfes Heeien«uEiligrnSkei«duyfent fes honden vierentachtig.

G . E A G E L . Ter Ordonnantie van de Staten

SIMON va n BEAUMONT *

De tegenwoordige R E G E N T EN va n de S cH O U W- BURG , hebben het Recht van de bovenftaand e Privi - legie, voo r deeze^rdruk, va n de T O V E R É S C I R C E ,

vergund aan dè Erfg: van JACO B L E S C A I L J E . In Amftcrdam, den\%,Dectrttber , 1690,

B E D R Y V E R &

) C I R C E , Aartstoverés*

F L O R I N D E ,

L I Y B I A ,

A S T R É A , ,

S Ï R E N A , f Staat j uffers van Circe'.

T H I S B E , I D l A N I R A , { C L O R I S B E , J

" U L Y S S E S , Koning van Ithaca.

A N T I S T E S , ^ TlMANTES, I

P o L ï D o o R , UVledegezélle n van Ulyffes, A R C H E L A U S , f

F L O R U S , j

t L B A Ï Ï ^ c h t e d v a n U l y f f e s .

L Y C I D A S , Prins van Hetruriën, dfToskaneö . A R S I D A S , Prins van Trinacria, dfSicilien , Dfi GODINN E IjlJS .

D E N I M P H E G A L A T H E A . D I G E E S T V A N A C H I L L E S . ,

B R I A N D A , > een getoverde < Staatjuffer .

B R U N E I , J

£Pwerg .

Jagers.

Gevolg van Ulyfies en Circe.

Zangflers.

Danffers.

Het Tooneel Verbeeld het Eiland Sicilïen , van ouds Trinacria.

D E T O V E R E S

C I R C E ,

TREURSPEL.

E E R S T E B E D R Y F .

EERSTE TOONEEL .

Het Tooneel veibeeld een woefte boflchagie, daar in 't verfchiet Bergen en Kotfen gezien worden, en een ontftelde zee, daai 't Schip Tin Ulyfles op dobberdt,

U L Y S S E S , K L A R Y N . L Y C I D A S e n

F L O R IN D E yder een Boom.

W

At Landfchap mag dit zyn ?

K L A R Y N.

Wie kan u dat verklaaren?

Wy hebben langen tyd gezwurven op de baaren Van de ongemeete zee, ons vreemd en onbekend.

U L Y 8 S E S .

Ik zorg ons ongeluk heeft hier meê noch geen end „ Vermits al dit gebergt, dat wy hier zien voor oogen, Heel onbewoond gelykt.om *t woelt en wild vertoogen Van 't warrig kreupelbofch.

KLARYN.

Deez' naare wildernis Vertoond ons, dat dit maar een dorre landftreek i».

U L Y S S E S .

Men fpeurt hier heen en weer een deel bemofchte plaflïn.

Wier kanten heel en al met onkruid zyn bewaflèn.

A ^{K L A -}

a D E T O V E R É S

KLAR,YN.

Ik vrees wy zullen bier, i n deeze herberg, daar' t Dus dor en maager ij, ontmoete n fnooder waerd Als Polyphemus was.

U L Y S S E S .

Men hoort hier niet als tieren, En fchreeuwen en gebrul van ongetemde dieren.

K L A R Y N.

In 't naar geboomte zit niet anders als gefpuis

Van Uil, en Aap, en Kat, en Raaf, en Vied muis.

U L Y S S E S .

De takken hangen vol van allerleije leden

Der beeften wild en wreed, na 's jaagers wyze en zeden En zegepraal der jagt.

K r ARYN .

't Geeft alles hier een fchrik,

U L Y S S E S .

't Geeft alles hier een fchroom.

K L A R Y N .

'tlsallesyflèlik.

U L Y S S E S . (ken ,

\ XH met myn zwaerd de dichte, en wyd veripreide tak- VandeezenËik, o m plaats te maaken, nede r hakken.

LiYCIDAS, inde Boom.

Ei my ellendige! wa t gaat my aan? ach, ach !

K L A R Ï H .

O Goön! wat zal dit zyn ? de Boom is door den flag Voorwaar gewond,en heeft gelyk een ménfch geiproken.

Ik heb het klaar gehoord.

U L Y S S E S .

Het zyn maar yd'le Ipooken.

Kom, langs deeze and're kant maak ik een open bain.

Wat hïnderpaalen dat nu voor myn voeten ftaan , Die moeten alle omver, e n door dit (taal ter aarden.

F L O R INDE, inde Boom.

Ach, ach! menkaptinmy, hebmeêly, Óvermaarden On-

C I R C E .

3

En fteek.uw blinkend zwaard tóch weder in de fcheê, Dus te onrecht tegen eene ellendige uitgetrokken.

U L Y S S E S .

Ik fta voor 't wonder ftom.

K L A R Y N .

Ik ben van angft verfchrokken.

U L Y S S E S .

Dit 's voor 't gehoor geen droom.

K L A R Y N .

Noch voor 't gezicht geen waan^t Noch fpookerj.

U L Y S S E S .

't Is 20, ik laat het hakken ftaan,

Want deeze blaad'ren zich nu rood op de aard vertoogen * Dié ftraks ndch aan de tak groen hingen voor onze oogen.

Onfterffelyke Goön, wat bofch is dit toch, daar De boomen menff'lyk zyn ?

K L A R Y N .

Het zal hier nóch al kwair En arger met óns gaan> vermits ik >,^: door de boomen Van deze wildernis, recht op-ons aanzie koomen, Een troep van wtldgedïerd, dfe alle wreed en koen GewifT'ly k op orts beide een aanval zullen doen:

Hicivcdchynenccnigc Dieren TOP veifcheidegeftaJta, U L Y S S E S .

Kom, laat om mannely k en edel moedig ftryden , Wy zullen licht eikair wel voor de dood bé vryden.,

Zie daazeerti wonderwerk! wat óf dit weezen wil ? 't Gediert houd zich alleen niet vreedzaam, tam en ftil * Tot teken dat 2y óns niet dreigen te overvallen, Maar hebben even als verwonnen, met hen allen, Geboogen, weêreloos, en vol ootmoedigheid, Zich met deboröen op der aarden neêrgeleid.

Zieden gekroosden Leeuw, denKoningaller dieren, Neigt zich ter Jicdw met gedienftigemaniwen;

A 2 Dasf

4 D E T O V E R E S Daar recht hy zich weer op,aanminnig en gedwee ¹ Nuziende Iafidwaard in, en dan weer naar de zee;

Hy fchynt beleefdelyk» met dns recht op te ryzen, En 't kyken heen en weer, iet aan te willen wyzen.

O edelmoedig Dier! hoe zal ik dit verdaan ? Wat wy ft gy ,door dit na de drand te kyken, aan ? Wat wilt gy my door deze aanduidenis ondekken ? Wilt gy ^it ik dit woud niet verder in zal trekken, Daar gy,als Oppervord en Küning,hebt gebied, Op dat ik door dit daal geen meerder bloed vergiet, Van dit verwoed geboomt,daar menfchen binnen leeven ? Hy heeft op elke vraag zyn antwoord my gegeeven, En met zyn knikkend hoofd, en vriendelyk gelaat, Op alles my getoond dat hy myn reen verdaat.

Wet,taaten wy dan,door het onderrecht van deezen Verkondigbaren Leeuw,het Lot gehoorzaam weezen ? V ermits dit domme dier gewis van ons begeerd, 't Geen hem door infpraak van het Noodlot is geleerd, Za! luftig dan Klarin.laat nw geroep doorbooren Dit naar af fchuw'lyk Bofch,op dat ons volk mag hooren Dat ik in aller yl wil vlugten hier van daan,

Om 't naakende gevaar by tyds op zee te ontgaan, 't Schynt dat ons Jupiter wil redden en bewaaren.

Flus koozen wy het land ,nu kiezen wy de baaren.

K L A R Y N overluyd.

Hoort,Medebroeders van UlyfTes,dienu dou t En moedig heenen loopt door dit getoverd woud, Verlaat dit naar gewed, en wilde en woede plekken, Koomt weder ras te fcheep, Ulyfles wil vertrekken .

U L Y S S E S .

Zie daar al wéér op nieuw een wonderteken, ja, Een aanbeduidenis daar ik verdek voor da.

Terwyl gy bezig waard uw de m te laaten hooren, Endieliet klinkeninons Medemakkersooren , Heeft al dit wild gediert, met brullend naar gerucht ^r Als of't iets klaagen wou, weemoedelyk gezucht.

KiA-

C I R C E . S

K L A R Ï H .

Zy zyn al vlugtende te zaamen doorgefloopen, Eu met een zacht gedruis ten bofchwaard ingeloopen.

U L Y S S E S .

Ik fta hierom, voorwaar, i n grooteontfteltenis.

K L A R Ï H .

5k Meen dat myn bange vrees noch al veel grooter is.

T W E E D E T O O N E E L ,

A N T I S T E S , U L Y S S E S , K L A R Ï H .

O

U L Y S S E S .

Amides, om wat reden Keerd gy 20 teer verbaaft ?

A N T I S T E S .

Hoor met opmerkenhedcn Hier t<5ch eens de oorzaak van, die ik ü zal verdaan.

Wy trokken, op u w woord, manmoedig hier v an daan, E n hakten met ons zwaard het kreupelbofch ter neder Daar't ons den doorgang floot,en dwaalden heen en weder Met moeiten en met kracht, om ernltig te befpifn Wat voordeel dat ons van dit Landfchap mdgt gefchién:

Maar midlerwyl wy aan deeze cpgedaane kuften, In fchaauw van bofch en berg, ons dachten te verluften, Wierd alles yd'le waan, en deerlyk misverftand , Vermits ons 't ongeval haar magt zo wel op 't land, Als op de zee vertoond: want koomende te dooien Door veel verfcheidene Speelgaarden, heggen, holen, Belemmerd en doorwrocht heel overkonftig, raar En fierlyk , door dien groote ervaaren Konftenaar , Den wyzen gryzenTyd, vol goddelyk vermoogen, Zo is, terltont hier na, verfchenen voor onze oogen, In 't hoog en diepgebergt, een wonder prachtig Hof , Zo hemelhoog gebouwd, van onwaardeerbre (lof.

A 3 Dat

6 D E T O V E R É S

Dat haar verhevenheid, voor 't keurig oog, verwekte, Dat zy de lucht een wolk, 't,gebergte een rots verftrekte.

Zo dra de wedergalm ya« pDfvervlyd gerucht, Tot voor haar poorten toegegaan was door de lucht.

Terwy 1 dat berg en bofch van.onze konft .gewaagden, Zie daar, een braave Rei wel opgetooide Maagden Ter Hofpoort koomen uit, Wier vleijendegelaat, En vriendelyk onthaal, ons zo ter herten gaat, Dat wy door dit vertoog niet anders denken konden, Of hadden hier een troon voor onze fmart gevonden, Een haaven vol van ruft na zo veel ongemak,

En voor ons ramp en wee een heilzaam veilig dak.

Hier op, na deze fchaar van zeer beleefde vrouwen.

Verfcheen een Beeld, zo fchoon, dat wy, door haar te aan- fchouwen,

Ons beelden in, datzy , vo l goddelyke kracht, In weerwil van Diaan, hier daag'lyks ging ter jagt;

Haar glans had ons verrukt, en geen van ons kon giffen, Of't was de Bofchgodin van deeze wüdernifTen, Mezytgyt. wa s haar vraag, me t ftaatelyk gezicht:

En zyndeal ietwes nu op haare vraag bericht, Terwyl ik bezig was, om vorder te verhanlen Ons ongemak op zee, en langgeleede kwaaien, jLiatzy, me t veinzende meédogenheid, heurftoet, Tot een verfriffing van ons afgemat gemoed, Een koftelyken drank aan onze Makkers langen;

Maar naauw'lyks had de bord het giftig nat ontfangen, Of't liep hen in der yl, meteen bcnaaude fmert, In duld'loos ongeduld gezaamentl yk naar 't hert;

Hunne ogen wurpen vier als opgezwolle padden:

Kort, al de gene die hier van gedronken hadden, Zy n, door die dronkenfchap, niet voort geborften uit Alleen in wild getier, en yff'lyk dol geluid, (den , Maar wierden ook vervormd van lichchaam en van le- Het-lyf verloor zyn ftal van boven tot beneden

Hun menfchelyke vormwierd beeöelyk. wie heeft

C I R C E . 7 Zo ongemenen zaak en wonder ooit beleefd ? Wie immermeer gezien zo vreemde toveryen ? Zo een herfchepping ooit gehoord voor onze tyen ? N« zuitgy, 5 verwaande en Ufft Grieken zien, (Zo fprak de Toveres) waar benen, en tot wien Gy heden zytgeland: en hoe dat Circes tooren Denjloilten Reizeger kanjiraffen nabehooren, Die met hoogmoedigheid durft naderen dit Ryk , E» deez" verboodeplaats, myn wooning, en myn wyi.

Ik, di e van't giftig nat, gely k ons Metgezellen, (Vermits ik bezig was ons onheil te vertellen) Juift niet gedronken had, n u ziende't groot gevaar Dat my te wachten ftond , gaf my ter vlugt van daar, Met zulk een haaftigheid dat Circe 't niet kon merken;

Want hy is niet alleen voorzichtig in zyn werken, Die 't nakende gevaar by tyds den rugge bied, Maar die de tovery der Schoonheid zelf ontvlied, Die, (treelend e 't gezicht, vervoerend e de zinnen, Der mannen herten kan betov'ren en verwinnen.

Dit 's 't geen my wedervoer, en doe u dit verftaan, Op dat wy vlugtende ons van deeze Sphinx ontflaan.

U L Y S S E S .

Zal 's Hemels toornigheid dannimmer eens bedaaren ? Moet Griekenland altoos, 6 Venus! wedervaaren V w ongerechte wraak ?

A N T I S T E S .

Zienwy, da t ons den tyd, Door eene onnutte klagt, niet vruchteloos ontglyd, Waar door wy mogten ons gelegenheid verliezen j Vertrekken wy van hier, laat ons de zeekant kiezen.

ÜX-YSSES.

Hoe! zulle n wy dan, meteenonbarmhertigherte , Ons Medebroeders dus verlaten in hun fmert ?

K L A R Ï K .

Wat raad ? wy kunnen tdch met in gevaar te raaken, Hun beeflely kc vorm niet weder menfch'lyk niaaken .

A ⁴ U -

ft D E T O V E R É S

U L Y S S E S .

O Juno! nademaal dat Venus, tot uw fmaad , Der Grieken hoonfter is, en brouwt ons al dit kwaad, Waarom komt gy uw leed met weérwraak niet vergelden, Als een Befchutfter van uw onderdrukte Helden ? Gedenk, ten aanzien gy van Paris waard gehoont, Hoe gy u, door ons daal, bloeddorftig hebt getoont Op Ilium; gedenk, hoe wy wraakgierig (haken Hetblak'rend Griekfche vier in Troy ens hooge daken;

Wiens ongebluften brand, op heuvelen van rook, Noch door de lucht verfpreid zyn vonken en gefmook, Ach! moeten wy, om uw gelede hoon te wreeken, Staag lyden zo veel ramp, van hemelhulp verfleeken ? Volfchoone Schatgodin, kom, redder onzen ftand , En ruk ons uit de magt van Venus wreede hand

tyis. op' t geluid van heel zacht Snaarenfpel, daal d nedex op haat Boog ftaande in een lucht van wolken.

D E R D E T O O N E E L .

I R I S , U L Y S S E S , A N T I S T L S , K L A R Y N . I R I S .

I

U L Y S S E S .

Ei zie! den uirgeftrektr en gefchakeerden boog, Van purper, groen, en geel, vertoond zich, van om hoog, In een bewolkte lucht, wiens glans en hellen luifter Beflikkert ons gezicht, en maakt onze oogen duider.

A N T I S T E S .

Dat wy ndch in de gunft der hoge Gooden (laan, Wyft ons den Hemel, doo r dit vredeteken, aan.

U L Y S S E S .

Waarop men ziet geveft diefchooneNimph,boodinn e Van Juno. B y atdien gy my, 6 Koninginne

Van wolken en van wind, fchoone Iris, waardig acht, Dat

C I R C E . ⁵ Dat gy van boven komt verfchynen opmyn klagt, Zo wilt my nu, i n al deez' wederwaardigheden, UwgoddelyketrooQ, e n hemelfpraak, ontleeden .

I R I S .

De Koninginn e van de Goon , Voorziende, van den Oppertroon, Uwe a l te droevige ongelukken, Die u hier dreigen te onderdrukken, Zend my van 't hooge ftarrendak, Op dat gy op haar gunfl moogt roemen, Met dezen waarde n hemeltak,

Getierd mei allerleije bloemen, Die Circes konft en vuil fenyn Geheel en al zal kracht'loos maaken, En u een tegengift za l zyn,

AI s gy haar Drank hier meê zult raaken;

Maar wacht u wel voo r al, datgy Uw kloek e en overwyze zinnen, Door kracht van Minnetovery , Nocht zoet gelonk, laat overwinnen.

Gy weet myn laft nu en uw pi icht, Dies ga ik wcier me t myn Reijen, Myn wieke n door de wolken fpreijen, Mits myn Gezantfchap is verricht.

U L Y S S E S .

Dienftvaardige Iris, mond van luno, trek uw glanflèn Zo haaflig niet weer op, naar 's hemels hooge tranflèa;

Vertoef een weinig tóch, op dat u werd getoond De groote dankbaarheid die in myn boezem woond.

A N T I S T E S -

Zy heeft heur licht en glans en helderheid, onze oogen, In 't veld van de open lucht al te eenemaal ontoogen.

U L Y S S E S .

Nu vrees ik voor de magt van Circe niet met al, Mits 't Noodlot zich erbarmd in dit ons ongeval.

Wel aan, zien wy nu voort, in aller yl, te kooxnen,

A s Daar

io D E T O V E R É S

Daar deeze Tovdf es hattr woohfdg'heeft genoomen;

Gy zulr ons Medemaats, door 't onderfteund geweld Van myne dappei heid, weer daadlyk zien herfteld.

A N T I S T E S .

Na dat ik hooren kan, komt zy ons daar ontrangen, Met aardig fnaargefpel e n zoete maatgezangen;

Heur Maagdenrei gaat voor, zy volgt alleen op 't led, Gelyk een Aardsgodin van dit, vervloekt Geweft. -

V I E R D E T O O N E E L .

C I R C E , LYBIA , ASTREA , CLORISBE , D I A N I R A , T H I S B E , S Y R E N A , by baar hebbende Kruik, Kelk,

en Handdoek. ULYSSES, ANTISTES, KLARYN .

Gezang.

T

Vlyjfes, kloek, en fier, Hf zy w y buiten fihroomen , En heel met ons verblyd, Mits hy hier is gekoomen Ter goeder'nnr en tyd.

CIR C E.

O zalig uur! waar in, aan deeze ftrand, verdwaalden, Den allereêlften Griek, die ooit de Zon beftraaiden, Als overwinner, van de woede onftuimigheid Der bulderendezee, nóch niet ter neer geleid, Vol ftorm en onweer, en verderffelyke Orkaanen : Derhalven kóm ik u een weg van vreugde baanen,

Tot myn vermaak'lyk Hof, gely k zo waard een Gaft, EnkoninklykenHeld, dewyzeUlyflespaft.

Dan nademaal den dorft is een der grootfte plaagen, Die vaak. den Reiziger moet lyden en vérdraagen, Vertraag ik niet, omu , totlichtingraauwfmert ,

En

C I R C E . u En tot een tuige van myH edelmoedighert,

Deez' waarde godendrank en né&ar toe te brengen;

Aanvaartze dan, om voort wilvaardig toe te plengen.

Aan d'opnermoogendheid van Jovis, aan de pracht En groote weetenfchap van Juno, aan de magt Enitrenge wapenen van Mavors, aan de hairen En wondre fchonigheên van Venus, aan de baarcn En wyde ftroomen van Neptunus, aan 't beroemd En kuifche leeven van Diana, aan 't gebloemd En lie'ffelyk gebloos van Flora, aan de glanflen En (Iraalen van Apdl,die hem het hoofd bekranflèn, Ja! in het kort, vat aan, en pleng het aan de Min Den God der Liefde zelfs.

U L Y S S E S .

O fchoone Jaagerin!

Die, als een tweede Auroor, deeze eeuwig duift're Daalen En Bergen, door uw glans en Godheid doet beftraalen, Dien Reïzeger ter zee, dien 't kwellende verdjïet Barmhertig, en 't Geval fteeds tegenfpoedig ziet;

Dat naaubehouden fchip, 't geen dorftig komt doorvaaren Het grondelooze nat; dien Dolfyn, die de baaren Doorvloogen heeft, gelyk een vogel 't wyde veld Van d'ongemeete lucht, die, zeg ik, onderfteld, En acht zich in der daad gelukkig, nu zy n 1 y den, Door onverwachten trooft, veranderd in verblyden:

En juift,als hem de dood veel aangenaamer was, Als't lieve leeven zelfs, dewylhy , nochditpas , Ootmoedig offer, voor uw Altaars wou verftrekken.

De Né£tar, die gy, met uw gnnft aan my te ondekken ^y My aanbied, en waar meê my uwe godd'lykheïd

Verwelkoomt, in 't onthaal dat myn geluk voorzeid, Aanvaarde ik dankbaarlyk, hoewel uw groot vermoogeq My brengt oritzach en vrees, en maakt als opgetoogen, Ia zo, dat ik aw gunft my ganfeh onwaardig acht, 't En zy eerft rechten dank aan u zy toegebragt Door and're lippen, die met dankbaarheden

Be,

i z D E T O V E R É S

Betoonen, dat de Goön, geen menfchen hier beneden, Zo waarden gift als dit allenig waardig zyn:

Derhalven, o p dat ik thy in der daad, nochfchyn ; Verwaaten draag, zal ik voor eerft, in dit ontmoeten, Pit koitelyke nat met dezen Bloemtak groeten.

Vlyflw ftcekt den Mocmentak in den Kelk, en uit de zelve veiryft een Vlam.

L Y B I A .

Ikfchrik! wat' s dit?

A S T R E A .

Hy heeft uit water vlam verwekt,

C L O R I S B E .

Wat wonder ziet my n oog!

C i R c E.

Hier werd myn lift ontdekt.

Vergramde Hemelgoön, wiens magt komt my berooven Van my n beroemde Kond ?

U L Y S S E S .

Een Godheid van daar boven, Die al uw tovery heeft Icrachteloosgemaakt:

En door wiens hemelheul ik herwaards ben geraakt, Tot heil der geen,die hier hun menfch'lyk weezen derven;

Dies zult gy, Toverés, door myne handen derven, Opdat de diepe Hél uw booze ziel verzwelgd.

C I R C E .

Schoon ik wél heb verdiend dat my uw (laai verdelgd , Zo is het voor een Heldja een der aardfche Goden, Geen roem, nochzegenpraal, een zwakke vrouw te doo- Vermits de dapperheid van eenig oorlogsman, (den;

Op een verwonnene geen eer, behaalen kan;

Noch minder op een vrouw; dies moet gy overweegen, Dat ik tot tweemaal toe bevryd ben voor uw degen.

U L Y S S E S .

Als een verwonne vrouw, Verkrygt gy licht van my Dat ik u 't leeven fchenk, al is het lchoon dat gy

Geen eens, maar duizendmaal, door uwe argliftigheden, Het

C I R C E . , ³ Het fterven hebt verdiend:maar'theeft ook meê zyn reden Dat gy my n z waard niet eer gekeerd ïiet in zyn plaats ' Voor gy te voorfchyn brengt al myne Medemaats.

CIK.CE.

Die voorflag, en nóch meer, kan ik in geen manieren U weig'ren . Hoort , hoort toe, gy redelyke Dieren, Gy Metgezellen van Ulyffes, fluks, verfchept Uw weezen , dat gy door my n konfl: verwiflèlt hebt.

V Y F D E T O O N E E L .

TlMANTES, POLYDOOR , ARCHELAÜS , F L O RUS, L E B R E L , vtranderdvan heeften in menfcben

y der uit een byzoudere plaats. U L Y S S E S, A M -' T1STES, KLARY N , ClRCE, L Y B I A

A S T R E A , C L O R I S B E , D I A N I R A , T H I S B E , S Y R E N A .

W

POLYDOOR.

Veranderd in een Leeuw, heb ik een wy 1 geflaapen.

A R C H E L A U S .

Ik zag my als een Draak, die vuur en vlamme fpoog.

F L o R u s.

Ik was een Beer, die dol door bofch en bergen vloog.

LEBREJL.

Ik was een Zwyn, en heb ndch van dien aart behouwen.

C I R C E .

Nu moogt gy al uw volk in vryheid weer aanfchouwen.

U L Y S S E S .

Myn waarde vrienden, nu zyt gy wéér uit uw druk.

TlMANTES.

Wy kutten alle uw knien van wegen zulk geluk.

C I R C E .

Hoewel uw volk ter ftont my ietwes van u zeiden, Wie dat gy zyt, en wat uw herwaart heenen leiden , Ik luifler evenwel ndch echter met verfland,

U L Ï * -

14 D E T O V E R E S

U L Y S S E S .

Het vruchtbaar Grieken is myn lieve Vaderland, Daar ik myneigennaam Ulyfleshebgekreegen;

En alhoewel (laag tot de Letterkond geneegen, Nochtans ik in den Kryg zozeer geoefiend ben, Dat ik het zwaard 20 wel kan handden als de pen.

'k Heb Trojens oorlog mee van vooren aan begonnen ^t Ja, 'k mag wel zeggen y ik heb Trojen overwonnen;

'k Ben echter niet gezind, dati k vernieuwen zal Het jammerlyk verhaal van haaren droeven val, Dat Venus die,zo lang als zy begeerd, beklaage, 't Is my genoeg dat ik Achilles wapens draage, En is haar Eigenaar nu niet zo kloek als hy, Ten minften darhy wel zo arrigliflig zy.

Ik heb zes jaaren lang gekruid Neprunus baaren, En op een houtekiél den Aardkloot omgevaaren.

Ik heb een flaaf geweedvan Polyphemus haat, Die ik (na dat hy zich had met hét vlees verzaad Van zes van my n gevolg) om my van hem te wreken, Door lidigheid en kracht, het oog heb uitgekeken, Dat hem recht in den (hun van '(voorhoofd Hond geveft.

Toen zeilden wy-van daar naar Eölus gewed,

Daar deezen Vord, mits hem ons onheil heeft verdrooten, De winden t'zaam heeft in een oflênhuit beflooten, Die ons, door Venus haat, deeds plaagden als onzind, Behalven maaralleen de zwoele wede wind,

Dewelk ons diendig was om naar ons Land te vaaren:

Maar als wy in 't gezicht van Ithaca nu waaren, Terwy 1 ik my wat had begeeyen tot de ruft, Wierd een van ons, wat in den zak-mogt zyn^rbelud, Te zien, en meinend' daar een Rykdom in te vinden Sneed hy den zelven op; daatf vloogen al de Winden Als uitgelaaten dol en raazend weder heen,

En hebben ons op nieuws met zulk geweld, beftreén^-, Dat wy in korten tyd onszel ven weder vonden, Daar Eölus de-Windhad hi den uk-gebonden:

C I R C E . ^{ï f} En hoe ik federt weer by hem om byftand bad,

Eöol heeft met myn kwaal geen deernis meer gehad.

Wy lichten't anker weêr,fchoon tegen winden wolken;

En kwaamen eind'Iyk by de Leftrigoner volken, Wier Koningin zo wel heel fchrikk'lik was in 't oog, Wanneer men haar bezag, als dat zy berreghoog Van lyfsgeftalte was; hier wierden al myn fcheepen Verzonk en,en myn maats, voor mondkoft,aangegreepen;

Zo dat my van myn volk en vloot niet overfchiet, Als deeze liên, en 't fchip, dat gy daar leggen ziet.

Dus afgefdlt door 't lot, en van de dolle winden, Aandeeden wy dit Land, om hier ons heil te vinden;

Maar 't gaat hier anders toe, als ons vermoeden was;

Gy handeld yffelyk; dat kunnen ndch dit pas, Behalven wy al t'zaam, deeze eikeboomen tuigen, En al de Dieren, die gy zuchtende doet buigen

Voor uw bezweeringen, en wreede onmenfch'lykheên.

Ddch nademaal ik vanden Hemel heb gebeén, Dat ik verzekerd (la voor uwe toverycn,

Zal ik my door de vlugt van uwe ftraf bevryen, Om weder op een nieuw, de baaren, fel en ilrang, Van kronkelend kriftal (die zo veel jaaren lang My hebben als vergaft) kloekmoedig door te peilen.

Ontwinddan andermaal uweingetrokke zeilen, Gy vluggen Dolfyn, fnyd, en krult het zU v'rig nat Al weder met uw kiel, myn Medebroeders, dat Ons fchip de vrye zee weer kieze, zonder beiden, Om na der Goden wil ons alle te geleiden.

C l R C E .

O welbefpraakten Griek, aan wien dit veld van glas, En deeze rots van fneeuw, zo lang een woonplaats was, Wil u zoïiaaft niet weer, door fehrik, of iet gedreeven, In nood en zwaarigheid van zeegevaar begeeven;

Te meer vermits gy u, voor ramp en ongemak Hiervryverzeek'renmoogt, door uwen Bloementak, Die als een tegengift, de krachten der fenynen,

1(5 D E T O V E R É S En alle tovery,doet vlugten en verdwynen.

Doch op dat gy verftaat,watjammeilyken druk Gy overwonnen hebt,door 't heil van uw geluk, Zal ik deshalven u eens alle myn bedryven >

Zo bondig als ik kan,en wie ik ben,befchry ven.

DieblaakerendeTöorts,wiensglanshetal verlicht, 't Geen wy van hier beneên bereiken door 't gelicht 5 Dieriel van yders Reeft, diezuiv'releevensader;

Die alverk wikbreZon, is myn doorluchte Vader.

Myn Moeder Hecatémy in Theffoaljen wan, Daar myne Nicht Medee en ik,twee wond'ren van De Schooien zyn geweeft; mits wy,door een ervaaren En grooten Konftenaar in alle konften waaren Heel uitgeleerd; zowe l inWapenoeffening, Als in de Letterkon(Tja,onsgeleertheid ging Zo vere,dat wy bei derhalven,allerwegen,

De naam van wond'ren der volmaakte wysheid kreegen;

Door dien.wanneer een Vrou w,met y ver en begeert, Zich tot de lett'ren of tot wapenkunde keerd, Gemeenlyk ofaltyd de Man zal overtreffen:

Waarom ook ditgeflacht,dat meê wel kon bezeffen Dat hunne glans zou zyn door onze glans verdoofd, Ons heeft verbannen,en van dit gebruik beroofd.

Ik heb my.door myn luft en oogmerk aangedreeven, Hier op dit Eiland van Trinacria begeeven,

Daar ik,in Ethnas oog, en Lilybees gezicht, Deez' marm're zuilen,en luftgaarden heb gelucht;

Daar ik dit grooté bofch, deez? allerleije boomen, Dit onbetreén gebergt,heb,door myn konft,doen koomen.

Nu weetgy wie ik ben. maar fchoon de Zon, de Maan, En Sterren,op myn woord,my ftrak,ten dienlte ftaan ; Schoon ik de Zee ontftel,Geboufelen doe beeven, Het Aardryk open fplyt,Gebergt en Rots doe leeven, DeMenfchen.van gedaant verwiirel,en verkeer1, Zo buig ik nochtans nu voor uwe voeten peer:

En fmeekuals een vrouw^ebiê als Keizerinne,

G I R G E . 17 Verzoek als wyze, ja begeer als Aardsgodinhe *

Dat gy toch niet vertrekt; voor gy des noodlots ftraf , Die u zo veel gevaar en tegenftribb ling gaf,

Geheel verwonnen hebt; verblyf, op myn behaagen, Hier eene zek'ren tyd, df maar een weinig daagen , Gy zult myn ftraffigheén, alt'iaam, opuwgebien , In goedertierenheid, en gund veranderd zien;

Dies band alle achterdocht van onruft uit uw zinnen, En leer (Iraks 4 door een eifch, hoe trouw wy u beminnen*

U L Y S S E S .

Zo eifch ik, dat gy my eens duidelyk vertrekt, Wie die twee Zielen zyn met fchoriïèn overdekt, En om wat reen gy hen veranderd hebt in Boomen;

En laat ze dan herfchept weerom te vobrfchyn koometi.

C I R C E .

Die Boombefluit in zich de Godd'Iyk fchoone ziel, Van die ik tot Vriendin en hertonfluitfter hiel.

In deezen is de ziel eens Jongeling» gezeeten,

Door fchipbreuk hier geland, Prins Lycidas geheeten, De moedige Erf heer van Toskaanen, deeze twe e Zyn door myn kond geraakt in dit verdriet en wee, Omdatzy wulps en fïout, van minluft overwonnen, Béi hebben 't hoog ontzach van myn Paleis gefchonnen;

Want alhoewel ik (leeds na alle wreedheid tracht, De minnezucht voor kl ik ftraffens waardig acht:

Ja zo, datArfidas , die n dapperen, lofwaarden, Beleefden Jongeling, en edelen, vermaarden Trinacriaanfchen Prins, uit wiens beroemd gebied Door my ontweldigdzyn de Bergen, diegy ziet, Al wifl ik fchoon dat hy hier herwaart wasgekoómen, Omdat by heel was van myn fchoonheid i n genoomen*

Van my geen grooter gun ft noch weldaad is betoond, Als dat ik hem tdt nóch zyn leeven heb verfchoond.

Ddch nademaal dit is den eerden eifch van allen, Diegy dusdanig eifcht, laat ik ze my gevallen.

B

We l

*8 D E T O V E R É S

Wel aan dan, da t Florinde, e n Lycidas 't gezicht Weerom genieten van 't aanlokkend Hemels licht.

Z E S D E T O O N E E L .

L Y C I D A S , F L O R I N D E , van Boomen in Menfibt»

veranderd. C l R C E , U L Ï S S E S , A M T I S T E S , T I M A N T E S , P O L Y D O O R , A R C H E L A U S ,

F L O R U S , K L A R Y N , L E B R E L , L I - BIA, A S T R E A , C L O R I S B E , D I A -

N I R A , T B I S B E , SYRENA .

B

Eneveld in 't gedacht; by na ontbloot van reden;

De geeft verdrukt; de ziel vol reedloosheden;

Het hert beklemt; deftemgelykaanband;

Schierzonderwil, geheugen , enverftand , Ben i k een wy l geweeft met eene fchors omtoogen:

En was i k als ontzind, 'doorüw gevreefd vermoogen , Waarom naamt gy 't gevoel my niet met ee n ? De ftraf die ik hebvan uw han d geleén ,

Om dat i k liefde droeg tot deeze'Maagd Florinde, Was nie t als vrucht'loos onderwinde;

De Boomen minnen ftaig; en daarom, fchoonof gy My in een Boom verfchept, blyft my de min'luft by;

OokmynGeboorteftar, di e niet is te over winnen, Parft my gedurig, to t het minnen.

FLORINDE.

De Menfch ontfing, door 's Hemels wys beleid.

Een zie l begaafd met reen, gevoel, en groeizaamheid;

Het Stomgediert wierd eene ziel gegeeven

Van minder aart, da t is : gevoel , engroeizaamleeverr;

't Gewas ontfing een ziel van groeizaamheid alleen.

Drie zielen zyn 't , in drie hoedanigheén.

Zo lang ik dan he b reden en gevoelen,

Tracht gy vergeefs my a min tot Lycidas te koelen;

Want

C I R C E . 3 9 Want of gy ray verfch^pt it zulk een (laat

Daar gy my in éen fchofs één gr oeiz&rtt leeveti laat;

Dat 's dat gy my doet in een Boom vcrkesren, Om door die ftraf het minnen te verleeren, Zo gy my 't leeveö niet ontroofd.

Zietgy myn'min nooit urtgedoofd.

ClRCE.

Dat gy nnbêi weerzyt als vandedopd verreezen, Daar moet gy deezen Held,myn Gaft,voor dankbaar wee-

zen.

Maar wacht een grooter ftraf,indien gy wéér ontvlamd*

In ftoute minneluft, en my op nieuw vergramd.

L Y C I D A S -

Ik ben, odapp'renHeid , doorn , gelykherbooren ! F l O R I N D E .

Ik zie, dooru , de n dag, gely k als van te vooren.

C I R C E .

Wel, o p dat nu voortaan, d e Zee, Gebergte, en Dal«

Van vreugde nagalm geeft, zoo laat het bly gefchal Van fnaarenfpel, en zang der Maagden, wéér beginnen;

Ik volg u, me t myn Gaff, enwelvernoegdezimwn . Gezang:

Ter goeder KUT kamt bier.. *.

Einde van bet Eerftt Bedtff.

Hz

TWEE-

l o D E T O V E R E S

T W E D E B E D R Y F .

E E R S T E T O O N E E L .

Het Tooncel verbeeld een Lufihof, daar in 't veifchiet het Palcis v u Ciice gezie n worJ .

C I R C E , L Y B I A , A S T R F A , F L O R I N D E , CLO » R I S B E , D l A N I R A , T H I S B E , S Y R E N A .

M

E vrouw, hoe dus bedrukt?

A S T R E A .

Wat ramp komt u verzeilen ?

C L O R I S B E .

Wat brengt u deeze fmert ?

Di A N I R A .

Wat mag u dus ontftellen ?

T H I S B E .

Wat is de reden dat uw hert dus is bezwaard ?

S Y R E N A .

De pyn werd vaak verlicht wanneer menze openbaard.

C I R C E .

Wat groote misflag is 't, om over zyne plaagen, [n 't midden van zyn fmert, te kermen en te klaagen!

Vermits het florten van de traanen al de py n ï n al de fmert zeer zoet en aangenaam doed zyn:

En daarom tracht ik ook myn kwaaien te verzwygen , Dm van myn droefheid geen verlichtenis te krygen.

Dies laat my hier in (lilte, en gaat alt'zaamen heen;

Ddchuitgezonderd gy, Florinde, blyf alleen.

T W E D E T O O N E E L .

C I R C E , F L O R I N D E .

Z

Ywil my grooter ftraf doen lyden,zoude ik vreezen, A Is die ik in de fchozs geleeden heb voor deezen,

Mits

C I R C E . 2 1

„ Mits ik met Lycidas gefprooken heb van daag.

C I R C E ,

Nu luider na de fmert en kwelling die ik draag.

Die dapp'ren Griek, die wis de zee als in zyn' kauwen Hadde opgezwolgen,om hem hier aan land tefpuuwen;

Die ter genade van de baaren en de wind,

Door ftdrm gedreeven,zich by my ter herberg vind;

Die tot zyn onderftand geniet des Hemels gunften, Mits hy zich paaien zet aan myne toverkunften.

Deez', die beleefd ontfangt den dienft aan hem befteed, En hier, door myn onthaal, zyn Vaderland vergeet;

Deez' ,zeg ik,heeft in my zo grooten vuur doen koomen, Als was ik van den brand van Trojen ingenoomen;

Zo dat ik, zonder hulp,daar is geen twyfel aan, Door deeze heete vlam moet heel tot afch vergaan ; Vermits een ftille gloed zo gloeid myne ingewanden, Dat elke zucht my als een Ethna fchynt te branden.

Ik woudedan! maarhoe! wa t zeg ik? neen! i k mis In 't zeggen; want nadien de wil een nooddwang is, En ik aireede wil, niet namaals willen zoude, Heb ik een misflag in myn zeggen, dat ik wdude.

Ik min dan, maar ik ben zo keurig op myne eer, Datik Ulyflèsmin, enechterniet , begee r

Dat hy het merkt, noch weet, noch zal te weeten koome Nu vindt gy u licht in verwond'ring opgenoomen, Dat ik, die uwe min, een zeek'ren tyd, zo zwaar, Hoogmoedig, hebgeftraft , myn'minuopenbaar . Dnn doch, gy zult niet lang in die verwond'ring bly Ven;

Ik kan die met een woord uit uw gedachten dry ven;

Vermits men meeden tyd zich zelve fchuldig maakt Ann fchulden, die men heeft voorheenen 't meeft gelaakt.

En mits men allerbed zyn fchande derft verkonden, Aan een die meede is in de zelve fchuld bevonden, Zo keur ik u, die ook verviel tot zulk een kwaad Als myne ziel bezit, nu tot myn toeverlaat-

Ik min, ja myn Floriade, ik min, myn aad'ren kooken

B 3 Van

u D E T O V E R É S

Van hitte, m g y zyt nu van al uw hoon gewrooken.

Ik zoude u danken, zo gy my, door uw verftand, Verfcheppen konde in een gévoeleloote plant, En zo ik had voorheen gewesten van beminnen, Ik bad veel liever u, met hoog verliefde zinnen, Gezien itf'tleeven, o m u des te meerder nood Enlydenaantedoen, dan , o m uw min, al s dood,

Ik kom hier dan by u in min'luft opgetoogen, En mits gy weet wat dat mins krachten al vermoogen, Zobeb ik u een lift te ontdekken, daar gy my

Poor kund behulpzaam zyn in 't geene dat ik Iy.

Gy zult my n Minaaar dan by daag lief koozen ftreekn, En, als op hem verliefd uw minnelonkjcns deelen, En zeggen dat hy u derhalven meê by nacht

Te woord (la: daar ik dan, al heim'ly k, (lil en zacht, En, zonder dat hy weet van deeze looze treken,

Met uwe naam vermomd, zal knomenmethemfpreeken.

Op dat ik door die lift, my n hoogmoed, my n gezag, En eer, en achtbaarheid voor fchipbreuk hoeden mag.

F L O R I N D E .

Helaas! ik bid, Mevrouw, te lsift'ren en vertoeven;

Gy wilt my uit doen ltaan tweealtezwaare proeven;

]k minne Lycidas, en gy verbied aan my, O wreede! dat ik zulk hem klaarelyk bely:

En dat ik veinzen zou Ulyflès te beminnen,

Die ik niet minnen kan, ten zy het plaagt myn' zinnen- Waarom is 't dat gy my met twee hertftóchten flaat ? Te haaten die ik min, te minnen die ik haat.

Gy hebt meer Maagden die gy uw verdriet kund klaagen.

Myn ziel heeft laft genoeg aan eene laft te draagen.

C I R C E .

Die zelve reen heeft my gedwongen, da t ik u Hier in tot hulp verkies, en ben voor and're fchuuw;

Door dien ik weet dat een verliefde hert nóch zinnen En laat be weegen, o m een arderte beminnen.

Een Minnares heeftdies een wille en vafte btfrg,

Indien

C I R C E . « 3 Indien dat zy vertrouwd haar yverzieke zorg,

Een, die zy weet dat op haar Lief niet zal ver! ieven.

Een ander zou my 't hert met achterdocht doorgrieven, Daar ik nu vry voor ben, fchoon gy op myn begeer Ulyfles vleid en fineekt; dies wederftreef niet meer.

D E R D E T O O N E E L .

ASTRÉA, ClRCE , F L O R I N S E , ASTRÉA.

U

C I R C E .

Geenzins, verlet hem niet. „ Hier neemt nu een begin,

„ Den allerzwaarfien ftryd van Eerzucht en van Min:

„ Vermits ik niet begeer dat die zal overwinnen,

„ Die de overhand reeds heeft in myn verliefde zinnen.

V I E R D E T O O N E E L .

U L V S S E S , A N T I S T E S , T I M A N T E S , POLjr « DOOR, A R C H E L A U S , F r . O R U S , ClRCE' ,

F L O K I N D E , L Y B I A , A S T R É A , CLO >

R I S B E , D l A N I R A , T H IS BE, S ï R E N A . U ^L r s s ^E s.

„ T K kom vol vrees de wyze en fchöone Circe zien;

„ X Mits ik haar wyshcyd met verwond'ring eer en dien,

„ En in haar fchoonheid ben gelyk als opgetoogen.

„ Myn wil, om hier van daan te vlieden, is vervloogen:

„ Dewyl my haar verftand zo aanldkt en bekoord,

„ Als my haar fchoon gelaat het herte gl oeid en gloord.

C I R C E .

Hier indit Luftprieel, waar zo veel fchoone bloemen Vcrgaaderd zy n,als daar de Bloemmaand op mag roemen, Om zo de roos, in 't bloed der Moeder van de min Geverfd te huldigen voor haare Koningin;

D 4 Hierv

»4 D E T O V E R É S

Hier zal 't ons pligt zyn u zo lang wat te vermaaken;

Totdat wy'tuur, beftem t tenVederfpel , genaakeq .

U L Y S S E S .

O allerfchoonfle Nimph, van wie te t wy fTlen ftaat Of fchoon - of wysheid heeft in ü meert de overmaat!

Het zou niet reed'lyk zyn, dat ik uw vleijeryen, Daar gy een pligt van maakt, gewilljglyk zou lyên, Want voor uw voeten ik eerbiedelyk beken, Dat ik uw fchoonheid pas te aanbidden waerdig ben.

C I R C E .

Houop,Ulyffes; die beleefde need'righeden Zyn my te vleijende, en te grootlyks tegen reden.

Mits gy daar meede fchend myn eer en myn gezach;

Want u gelyk een Gad te onthalen, als men plag, Scheeld veel van (tredende lief koozery tehooren.

U L Y S S E S .

Ik zou zulks ook, Mevrouw, niet derven voor uw ooren Uitdrukken, maa r een heufche eerbiedigheid, dunkt my, Heeft zeer veel onderfcheid van minnekoozery.

C I R C E . (ren '

„ Ach, kwaamt gy my maar (lechs liefkoozende te naade- Elk zet zich neder in de fchaaduw deezer blaad'req.

Gy beide, neemt uw plaats hier aan myn hogerhand.

U L Y S S E S .

Mevrouw, zo grooten eer gaat boven myn ver (land.

CiRCE ter zyden tegen Florinde.

Florinde, kom begin nu ietwes te verdichten, Aangaande uw veinzery, om my des te verplichten.

F L O R I NDE.

Ik wilde, Ulyflês u, dus ter bek waamer tyd, Wel ietwes vergen, daar gy my op fchuldig z.yt....

VYF*

C I R C E . _2J"

V Y F D E T O O N E E L

L I C I D A S , C I R C E , U L Y S S E S , A N T I S T E S , F L O R I N D E , T I M A N T E S , P O L Y D O O R ,

A R C H E L A U S . F L O R U S , L I B I A , A S T R E A , C L O R I S B E .

L Y C I D A S .

ÏT7 At lie ik! myn Florinde,Ulyflês zybekleeden, (den .

" E n met hem fpreeken ? Goft n ! geefmygeduldighe -

A N T I S T E s

Hoe val len wy van 't een in 't ander droevig ldt!

Nu zich Ulyfles laat verleiden, t'zynerfpdt, Door minnekoozery, zo zullen wy, gy Heeren, In langen tyd, o f nooit in Grieken wederkeeren.

Z E S D E T O O N E E L .

A R S I D A S , C I R C E , U L Y S S E S , L I C I D A S , F L O R I N D E , L I B I A , A S T R É A , C L O R I S B E ,

A R S I D A S.

rTT Eg , fchoone Circe, fints wanneer hebt gy bedacht, MA Me t zulk een goed onthaal, met zo een blyde pracht, Dus heus den Reizeger en Vreemdeling te onthaalen, En dat gy van een Rots hem niet in zee doet daalen, Ofin een harde fchors, ofTyger, Leeuw , of Beer, Of Zwyn, óïDraak herfchept , gelyk gy deed wel eer ? Ik ben op deeze plaats niet door 't geval gedreeven, Maar ben tdt Erfprins van Trinakria verheeven;

Ik ben doorfchïpbreuk nietgeraak t aan deezekuil, Maar door genegenheid van eigen minneluit:

En binnen al den tyd dat ik my heb onthouwen

In deeze Bergen, om uw fchoonheid aan te fchouwen, Hebt gy my nimmermeer zo veel aan u verpligt.

Dat ik u geeven kon een dankbaar bly gezicht.

Ja,uwe Toverkonft heeft my maar willen fpaare En laat my nergens toe door deeze Bofïchen waaren , Als dat ik in myn ramp, myn ongcneugt,enrouw ,

B s U w

i6 D E T O V E R É S U w (trafF e wreedheSn des te meer gevoelen zou.

Daar nevens, doet gy my ndch nieuwe fmaadheid lyén j Mits gy 'er twee behoed voor uwe Toveryen,

Ulyflés, om dat hy uw gunden zoude ontfa4n, En Arfidas, om dat hy treurig heen zou gaan.

Verwonder u dan niet, dat ik, vol yverzuchten, Die vry igheid nu neem, en, van myn ongenuch ten Streng aangedreeven, om myn fmert dicht by te zyn, HierinuwLuftprieel, voor uw gezicht, verfchyn.

C I R C E .

Ik wil u niet voldoen met woorden, maar met werken, En ik verheug my dat gy die nu kund bemerken,' Op dat ik door myn doen uw y verzucht vermeer.

A K S I D A S .

Wel, dat zo zynde, en dat Ulyflès zo veel eer Alreê van ugeniet, dat gy, om my te kwellen, Hemgund uw hoogerhand, zal ik my nederftellen Aan uwe laager zy.

C I R C E .

Vermits men hier verwacht, Tertydtoe, da t de Zon haar hitte wat verzacht, Zal'tnoodigzyn.dat wy wat tydverdryf beginnen,

*Tót oefFning des verftands, en fcherping van de zinnen.

Stel dan iets voor, Florinde, en help ons op de gang;

Op dat men oordeel geef, en wederom ontfang.

F L O R I N D E .

„ Ik zal iet voorflaan, op het geen my komt te vooren,

„Waar door ik Lycidas myn hertsgeheim doe hooren.

De fchoone Lyzis, van Dantheüs zeer gel iefd, Gebied Dantheüs te verzwygen 't geen hem geriefd.

Silvanus field de Nimph Klorinda uit zyn zinnen, En zy bcveeld dat hy haarveinzen zal te minnen.

Dantheüs, minnende, moet zwygen zyne fmert.

Silvaan, niet minnende, moet veinzen tegen 't hert.

Nu vraag ik eens, aan uw doorluchtige gepeinzen, Wat gy het twaarfte fchat, het zwygen, of het veinzen ?

C I R C E . 2 7

U L Y S S E S .

Ikfchathetzwygenzwaarft, i n waare minnegloed.

A RSI DAS .

En ik het veinzen zwaarft, wanneer men minnen moet.

U L Y S S E S .

Ik hou myn oordeel beft.

A RS I DAS.

Ik hou den prys gewonnen.

U L Y S S E S .

Wie zal in heete min zyn liefde z wygen konnen ?

A R S I D A S .

En wie zal veinzen te beminnen, 't geen hy haat ?

U L Y S S E S .

Het zwygen is het meeft.

A R S I D A S ,

Het minden in der daad.

U L Y S S E S .

Een Minnaar, die recht brand in minsgenegenheden, Word ftadig zonder ruft van minnezórg be (treeden:

Daar een die veinzen zal, geruft en veilig lecfd, Tót dat de nood en tyd hem ftdf tdt veinzen geeft.

Waar door het blykt, dat die de zwaarfte pyn moet draa-, _. ^{n A}gen,

Die ftaag verzwygen moet het geen hem port tdt klaagen,

A R S I D A S .

Die zelve reden toond dat ik u overwin;

Want zo een Minnaar door de kwelling van de Min, Geftaaij verzeld is met het geen dat hy moet weeten, Kan hy zich zelve nooit vergiffen ndchvergeeten:

Daar een die veinzen moet, in tegendeel, niet heef;

Hetgeen geduurig hem zyn pligt te kennen geeft.

Zo dat het lichter is te z wygen, als te veinzen.

U L Y S S E S .

De Veinzer moet niet meer als eene zdrg bepeinzen, Het is een herteftryd heel zonder vyand; daar Een Minnaar zich bevind in allerlei gevaar;

Een

i 8 D E T O V E R É S

Een Minnaar moet van veel hertstochten zegepraalen, Een Veinzer maar van een. die s is geen prys te haaien' Door 't veinzen; hy die zwygt behaald hier lof en prys.

A R SI D A S.

Een Veinzer moet zyn zaak op de allerz waarde wys U itwerken; want hy heeft veel ongelyker krygen En ftryden aan te gaan, als die zyn fmert moet zwygen.

Dit werd ons duidelyk op een Tooneel verbeeld, Door een Bedry ver, die een rdl van liefde fpeeld, En daar al veinzende zo kondig mei, moet leeven, Dat hy geheel en al door ernd fchynt aangedreeven.

U L Y S S E S .

Ik hou myn oordeel goed, en voort myn daal zal u...

A R S I D A S .

Ik hou myn oordeel bed, en deeze kling zal nu...

C I R C E .

Waar word gy toe vervoerd P hoe! wat is dit te zeggen ? Men moet geen redenftryd door 't fchcrpe fiaal weerleg-

Ren.

Dies, op dat dit verfchil ten beden mag bedaan, Laat ik het oordeel nu aan de ondervinding daan.

Ulyfles, di e niet mind, houddand, dat mingepeinien Te zwygen, meerder is, dan minnebrand te veinzen.

En Arfidas, die mind, geeft wéér getuigenis, Dat minneveinzery meer als verzwygen is.

Nuwilik, doo r eenproef, dit werk eens ondertaden, En alle beiden u met deeze zaak beladen.

U.lyfTes van nu af zal veinzen zich verliefd,

En Arfidas voortaan zal zwygen 't geen hem griefd;

En die dit duk aan my op 't bede zal vertoouen, Zal ik met een juweel, van eroote waarde, loonen.

ARS"IDAS.

Myn' min neemt dit verdrag niet aan op deezen voet, Nu zy de vlam, die zy ontdeekt, verbergen moet:

U lyffès zal nok mei niet veinzen te beminnen.

Mits hy alreê op u ontdeekcn is van binnen.

C I R C E .

C I R C E . ij

C I R C E .

Uw booze minnenyd is vol van kwaad vermoén.

Ik wil gy zult my beide op myn gebod voldoen.

U L r s s E s.

Ik veins my van nu aan in uwe min te blaaken.

C I R C E .

„ Ik zal my langs ditpad een fpoorweg zien te manken,

„ Waar door myn Min geraakt tot haaren rechten doel.

A R S I D A S .

Ik zal verzwygen dan de liefde die ik voel.

En zie hoe ver ik my kan na uw wil gewennen.

C I R C E .

„Dus geef ik bei te gaar myn harten wenfch te kennen.

F L O R I N D E .

„ Nu gy maar eene zorg aan hen hebt toegepaft,

„ O Hemel, waarom my met meer als een belaft!

A R S I D A S .

„ De ondankbre Circe gaat, en fchoon ik moet belyden

„ Dat my haar afzyn fmert, nochtans zal ik nu myden

„ Haar na te gaan: en dus zal ik aan haar myn min

„ Verzwygen, volgen s haaronmenfchelyken zin .

U L Y S S E S .

„Nu Circe gaat, za l ik haar volgen, om te tonen,

„ Dat haare fchonigheén my n hert en ziel be woonen.

C I R C E .

Waar wil, UlyfTes , heen ?

U L Ï S S E S .

Ik volg u na, Mevrouw, Vermits gy zyt de Zon waar door ik 't Ieeven hou.

C I R C E .

Volg, Arfida s

A R S I D A S .

Ik heb iet anders te verrichten, En kan niet doen na myn behoorelyke pligten.

C I R C E .

,Hoewel beipeur ik, dat zy bel te gaar myn woord,

Na

go D E T O V Ï R É S

Nu in deeze eerfte proef, navolgen als't behoord!

" Ach! dat ik de eeoe dus kon tot myn Minnaar krygen ^t '! En de andere daar door zyn liefde leefde zwygen.

Z E V E N D E T O O N E E L .

F L O R I N D E U L T S S E S .

U

Lyffes, luide r eens.

U L Y S S E S .

Florinde, wat's uw wil?

FLORINDE,

Myn dankbaar hert is ftaagin radeloos verfchil;

Om dat het u niet heeft haar vollen dank beweezen ⁱ Dewy 1 ik ben door u als van de dood veneezen:

Vermits de dankbaarheid zodanig is van aart, Dat zy in waare pligt haar zei ven openbaard.

U L Y S S E S .

Eer my den oorfprong van uw ramp was voorgedraagen, Had my uw pyn al met meêdoogenheid geflaagen;

Derhalven heb ik u daar meêgeen dienft gedaan, Toen gy door my het licht des Hemels hebt ontfaftn:

En daarom hebt gy my geen dankpligt aan te bieden, Voor 't geen aan u in myne onkundigheid gefchiedden.

Maar zo uw dankbaarheid na reen wil gaan en pligt, Is 't reden dat zy nu dank aan myn wenfch verricht, Vermits ik heden wenfch, met hert en zielsverlangen, Om u, in fpy t der dood, voor een wig dos te omvangen.

F LO R INDE.

Al is't een minneflreek, daar gy my meede vleid;

Dat ik u echter nu myn hertsgenegenheid

Omhelzende vertoon: fchoon ik door dit vermoogeö Sen om my zelven in vnwond'ring opgetoogen.

ACHT'

C ï R C E . 31 A C H T S T E T O O N E E L . LlCiDAS, CiRC É elk van een byztndere kant.

U L Y S S E S , F L O R I N D E .

W

CIRCE.

„ Is 't mogelyk, o Gofln! het geen myne oogen zien ? LrciDAS.

„ Dc Griek Ulyflès, die my 't licht heeft wéér gegeeven.

„ Is oorzaak van myn dood, zo wel als van myn leeven.

CIRCE.

„ Ik wou dat zy haar min tot hemwaards veinzen zou,

„ Maar zei niet dat ik die zo ernftig hebben wou.

L Y C I D A S .

„Dat nu myn y verzucht my tref met doodfche (hagen!

CIRCE.

„ Maar evenwel, wnar van heb ik my te beklaagen ?

LYCIDAS.

„ Hy brengt my weer ter dood, die my het leeven gaf.

„Geef, Hemel, my geduld in deeze wreede draf!

„ Mits ik het leeven, dat in y verzucht onfleeken

„ En aangevlamd is, vol van wreede doodftraf reken.

FLOKINDE.

Ik wacht u dan by nacht, gelyk ik heb gezeid, In 't fchoone Luftprieel, dat aan de zeekant leid, Opdat die maar alleen getuige zy dier pligren, Die myn genegenheid daar zal met u verrichten.

ULYSSES.

Scheld my, Florinde; niet voor boerfch, in dit geval, Schoon dat ik u geenzins gehoorzaam weezen zal:

'k Moet my een Minnaar van de fchoone Circe veinzen ï 't Welk ik niet veinzen zou, als ïk uw mtngepeinzen My zelven overgaf, verwonde r ü dan niet

'tweengy van wegen uw verfchils ontknooping ziet;

Want nademaal myn wcnfcli.en voorneem,Veel rerfchee-

kn, Z *

3* D E T O V E R É S

Zo neem, dat ik myn min verzwyg op uw beveelen;

Vermits het zwygen van myn waare minuepyn, N u in myn ziel allen zal een getuige zyn;

Vaar wel, ik ben te lang uit Circes dienftgebleeven.

N E G E N D E T O O N E E L .

F L O R I N D E , L I C I D A S , C I R C E .

H

Ykon my na myn zin geen beter antwoord gee ven.

Door dien ik de eerfte vrouw van al Ie vrouwen ben,, Die met verfmaad tezynzich vergenoegen ken.

L Y C I D A S .

Ik nader; maar , Helaas! 'k zie Circe daar genaaken Dies wacht ik, om myn klagt daar na bekend te maaken.

F L O R I N D E .

Hoe, zytgyhier, Mevrouw?

C I R C E .

Hier ben ik.

F L O R I N D E .

Zo hebt gy My uit zien voeren *t werk van minneveinzery ?

C I R C E .

O ja , e n fterker als ik zelf van u verwachten.

F L O R I N D E .

Ik heb het uitgevoerd met al myn' grootfte krachten.

C I R C E .

Ik had u wel geboón te veinzen, maar ik wou.

Niet Hebben dat uw min na ernft gelyken zou.

En mits op de eerfle proef't verftand my is ontoogen, Wil ik geen veinzery na deezen meer gedoogen, Die «ïy het minnend hert met minnenyd doorgriefd.

Laat af dan van geveinft zo hoog te zyn verliefd, Door welker ftraffigheid ik heden kom te leeren Myn py n te zwygen, om myn ramp niet te vermeeren.