The handle http://hdl.handle.net/1887/49505 holds various files of this Leiden University dissertation
Author: Wolthekker, Dirk
Title: Alleen omdat ik een Van Hall ben : Gijs van Hall 1904-1977
Issue Date: 2017-06-06
alleen omdat ik een van Hall ben
Copyright © 2017 Dirk Wolthekker/Uitgeverij Balans, Amsterdam Omslagontwerp Marjo Starink
Omslagfoto Gijs van Hall in de loge van de Tweede Kamer, 12 maart 1963
© Anefo, Nationaal Archief Foto auteur © David Finato Typografie en zetwerk Irma Hornman
Druk Bariet, Steenwijk
Alle rechten voorbehouden.
Alleen omdat ik een Van Hall ben
GIJS VAN HALL 1904-1977
Proefschrift
ter verkrijging van
de graad van Doctor aan de Universiteit Leiden, op gezag van Rector Magnificus prof. mr. C.J.J.M. Stolker,
volgens het besluit van het College voor Promoties te verdedigen op dinsdag 6 juni 2017
klokke 15.00 uur door Dirk Wolthekker geboren te Groningen in 1959
Promotor:
Prof. dr. H. te Velde
Promotiecommissie:
Prof. dr. R.A.M. Aerts – Universiteit van Amsterdam Prof. dr. C.W. Bosch – Rijksuniversiteit Groningen Prof. mr. dr. M.J. Cohen – Universiteit Leiden Dr. H.G.J. Kaal – Radboud Universiteit Nijmegen Prof. dr. W. Otterspeer – Universiteit Leiden
inhoud
Inleiding – 9 Biografische notities – 13
Theorievorming – 17 Thema’s en onderzoeksopzet – 24
Het archief Van Hall – 27
Deel i
Een jongeman van stand
1 In welgestelde kringen – 35 Van oude families en dynastieën – 36 Patriciaat en haute bourgeoisie na 1850 – 40
Aristocratisering – 45
2 Rond de eeuwwisseling – 48 De Van Hall-Boissevain clan – 53
Kuren als levensstijl – 58 Een reizend effectencommissionair – 62
3 Jongensjaren – 68 Standseer en een moord – 70
‘Gemoedelijke luiheid’ – 75 Emma Nijhoff – 81 Amsterdam-Leiden vice versa – 84
Deel ii
Bankieren overzee, ondergronds en in Amsterdam
4 Amsterdam – New York – Amsterdam – 95 Het stoomschip ‘Rotterdam’ – 97
Wall Street – 99 Miljoenenspeculatie – 108 Vertrouwen en geldsores – 112 Politiek in Amsterdam en elders – 117
5 Ondergronds bankieren – 122 Na de capitulatie – 126 De Nederlandse Unie – 129
Partners in crime – 134
‘Van de eene stand naar de andere’ – 143
6 Bankier in de politiek – 150 Verkaveld vermogen – 155 De constructie van een held – 159
Tussen bank en parlement – 164
‘Een kort interbellum’ – 171 Twee Leidse juristen – 179
Deel iii De burgemeestersjaren
7 Lobbyist en manager – 185 Burgemeestersechtpaar in de media – 189
De apolitieke citymanager – 196 Nogmaals: Emma – 201 Twee onervaren mannen – 208
De pontenmisère en een ‘doorbraak naar de Amerikaanse markt’ – 214 Onder professoren – 221
8 Polders, Portugezen en Provo’s – 227 Een lastig wetsvoorstel – 229 Opnieuw een beloning – 235 De jeugd aan zet: Provo – 243
Regenten onder vuur – 249
9 Anni horribili – 255 Het Huwelijk – 257
Bij Mies – 267 Traangas en karabijnen – 275
‘Dank vom Haus Habsburg’ – 284
Deel iv
Naspel en slotbeschouwing
10 Burgemeester buiten dienst – 295 Een ‘onbillijk’ en ‘onbegrijpelijk’ ontslag – 298
Haags tin en Amsterdams goud – 306 Eindelijk een politicus aan het roer – 309
Naspel in de Eerste Kamer – 314 Gemankeerde memoires – 319 Afscheid van twee burgemeesters – 322
Slotbeschouwing – 326
Summary – 343 Nawoord – 349 Noten – 353 Bronnen en literatuur – 399
Personenregister – 409 Over de auteur – 415 Illustratieverantwoording – 416
‘Iemand als Gijs van Hall moest dan wel aftreden na het bouwvakkersprotest tegen De Telegraaf in 1966, maar hij heeft
óók geweldige dingen gedaan voor de stad. De IJ-tunnel, het Hilton, de ontwikkeling van de Bijlmer, hoe je het ook
bekijkt een groots project.’
Eberhard van der Laan, Vrij Nederland, 18-07-2013
