Grote Bickersstraat 76 1013 KS Amsterdam Postbus 1903 1000 BX Amsterdam tel 020 522 59 99 fax 020 622 15 44 e-mail info@veldkamp.net www.veldkamp.net
De Inspect ie van het Onderw i js
Bee lden , wensen , verwacht ingen rond de reputat ie
Rappor tage van onderzoek b i j schoo lbes tuurders, schoo l le iders , leerkrach ten , ouders en leer l ingen , u i tgevoerd door Ve ldkamp in opdrach t van de Inspec t ie van he t Onderw i js
drs . Ingmar Doeven december 2015
pro jec tnummer : V6447
Inhoud
Samenvatt ing 1
1 In le id ing 4
1 .1 Ach tergronden 4
1 .2 De rappor tage 4
1 .3 En ige conven t ies b i j de rappor tage 5
2 Onderzoeksverantwoord ing 6
2 .1 De doe lgroepen 6
2 .2 S teekproe fbron en me thode van onderzoek 6
2 .3 De s teekproe f 7
2 .4 De v ragen l i js t 8
2 .5 De u i tvoer ing van he t onderzoek 8 2 .6 De verwerk ing van de gegevens 10
2 .7 Weg ing van de c i j fers 10
3 Pr ima ire react ie , kenn is en interesse 12
3 .1 In le id ing 12
3 .2 Pr ima ire a f fec t ieve reac t ie op de Inspec t ie van he t Onderw i js 12 3 .3 Kenn is over de Inspec t ie van he t Onderw i js 14 3 .4 In teresse voor de inspec t ie 14
4 Informat ie van de inspect ie 16
4 .1 In le id ing 16
4 .2 On tvangs t en tevredenhe id in forma t ie van de inspec t ie 16
4 .3 In forma t iebehoe f te 18
5 Contact met de inspect ie 21
5 .1 In le id ing 21
5 .2 Con tac t me t de inspec teur 21 5 .3 Tev redenhe id over he t con tac t me t de inspec teur 23
6 Waarden van de inspect ie 24
6 .1 In le id ing 24
6 .2 Be lang van de (kern)waarden van de inspec t ie 24 6 .3 Waarder ing voor de kernwaarden van de inspec t ie 25 7 A tt itude en wensen voor verander ing 27
7 .1 In le id ing 27
7 .2 A t t i tude ten aanz ien van he t toez ich t op he t onderw i js 27 7 .3 Wensen voor verander ing b i j de Inspec t ie van he t Onderw i js 28
B i j lagen
B i j lage 1 De kenmerken van de doe lgroepen B i j lage 2 U i tnod ig ings teks t
B i j lage 3 Vragen l i js t
B i j lage 4 Tabe l len
B i j lage 5 Weegc i j fers
1.
DeInspectie van het Onderwijs |V6447| © Veldkamp| december 2015
Samenvatt ing
In opdrach t van de Inspec t ie van he t Onderw i js hee f t Ve ldkamp in he t na jaar van 2015 onder- zoek u i tgevoerd naar de repu ta t ie van de inspec t ie en de verwach t ingen d ie er bes taan over de inspec t ie . De cen tra le onderzoeksvraag lu id t : ‘Wa t is he t bee ld da t de re la t ies van de Inspec t ie van he t onderw i js hebben van de inspec t ie en wa t verwach ten ze van de inspec t ie? ’
He t toez ich t op he t onderw i js is in verander ing . Vana f augus tus 2017 za l he t veranderde n ieuwe toez ich t van de inspec t ie gebaseerd worden op de p i j lers waarborgen en s t imu leren . Omda t he t bee ld van de bu i tenwere ld momen tee l n ie t a l t i jd l i jk t aan te s lu i ten op he t bee ld da t de inspec t ie ze l f hee f t , en de inspec t ie naar evenw ich t tussen verwach t ingen en in terne bez igheden s tree f t , is bes lo ten onderzoek u i t te voeren . He t onderzoek vorm t een s tar tpun t in de hu id ige repu ta t ie van de inspec t ie .
In de per iode van 18 november to t en me t 4 december 2015 z i jn de men ingen gepe i ld van n = 2 .024 re la t ies van de inspec t ie . In he t b i jzonder be tre f fen de re la t ies schoo lbes tuurders, schoo l le iders , leerkrach ten , ouders van leer l ingen en leer l ingen . He t onderzoek is u i tgevoerd me t inze t van TNS N IPObase en de bes tanden van de inspec t ie . De gegevens z i jn verzame ld v ia he t in terne t (CAW I) , me t gebru ik mak ing van een vragen l i js t d ie een door loop t i jd bez i t van c irca t ien m inu ten .
De gede ta i l leerde u i tkoms ten van he t onderzoek la ten z ich terug lezen in de navo lgende hoo fd- s tukken , op deze p laa ts maken we de ba lans op .
Pr ima ire affect ieve react ie
De eers te gedach ten aan de Inspec t ie van he t Onderw i js van de doe lgroepen z i jn neu traa l van aard en r ich ten z ich op de fe i te l i jke ro l van de inspec t ie zoa ls de con tro le , he t toez ich t o f de in- spec t ie van de kwa l i te i t van he t onderw i js . De mees te pr ima ire pos i t ieve gedach ten z ien we te- rug b i j de schoo lbes tuurders en de schoo l le iders , we lke gaan over inz ich ten , adv iser ing , be trok- kenhe id en meedenken . Leerkrach ten reageren he t vaaks t in eers te ins tan t ie nega t ie f over de inspec t ie , waarb i j ze re fereren aan de spann ing en onrus t en de ex tra werkzaamheden en pa- p ierwerk .
Kenn is en interesse
N ieuws over de Inspec t ie van he t Onderw i js word t voora l ge lezen o f bekeken door de ver tegen-
woord igers van de schoo lbes tuurders en de schoo l le iders . De in teresse van hen voor de in-
spec t ie is onm iskenbaar . Leerkrach ten , ouders en voora l leer l ingen bez i t ten een fors lagere in-
teresse voor de bez igheden van de inspec t ie . Ten gevo lge h iervan bez i t ten deze groepen naar
e igen zeggen de m ins te kenn is over de inspec t ie . Leerkrach ten z i jn h ierover verdee ld en de
kenn is over de inspec t ie van ouders en leer l ingen is summ ier . Schoo lbes tuurders en schoo l le i-
ders we ten naar e igen zeggen vee l over de inspec t ie .
2.
DeInspectie van het Onderwijs |V6447| © Veldkamp| december 2015
Informat iebehoefte
Op d i t momen t bes taa t er een rede l i jke tev redenhe id van de doe lgroepen over de in forma t ie d ie ze in de a fge lopen twaa l f maanden over de Inspec t ie van he t Onderw i js hebben on tvangen . De schoo lbes tuurders en schoo l le iders z i jn daarb i j s terk over tu igd da t ze ie ts hebben ge lezen , ge- z ien o f gehoord over de inspec t ie en de leerkrach ten u i ten z ich we l iswaar op wa t we i fe lende w i jze , maar men is du ide l i jk over de kana len van he t in forma t ieaanbod . In de resu l ta ten worden versche idene kana len genoemd , zoa ls een d ig i ta le n ieuwsbr ie f , de webs i te onderw i js inspec- t ie .n l , rappor ten en pub l ica t ies van de inspec t ie en con tac ten me t de inspec t ie . Leerkrach ten noemen he t vaaks t de le id inggevende o f werkover leggen a ls in forma t iebron .
Ondanks de rede l i jke tev redenhe id over he t hu id ige in forma t ieaanbod over he t onderw i js toe- z ich t van de inspec t ie , spreken de doe lgroepen een du ide l i jke behoe f te u i t . De in forma t iebe- hoe f te l i jk t z ich s terk a f te spe len rond de kernzaken van he t toez ich t op he t onderw i js , zoa ls in- forma t ie over de on tw ikke l ingen in he t toez ich t en in forma t ie over we t- en rege lgev ing in he t toez ich t . He t va l t op da t er vee l m inder behoe f te bes taa t aan in forma t ie van de inspec t ie over inhoude l i jke zaken ten aanz ien van he t onderw i js , zoa ls we tenschappe l i jke inz ich ten over h e t onderw i js en d iscuss ies over goed onderw i js . Gevraagd naar de w i jze waarop men in forma t ie wens t te kr i jgen over he t onderw i js toez ich t door de inspec t ie , dan tonen schoo lbes tuurders en schoo l le iders z ich overwe ld igend vaak fan van de e-ma i l n ieuwsbr ie f . Leerkrach ten , ouders en leer l ingen voe len he t mees t voor de schoo l a ls in forma t iekanaa l .
Tevredenhe id over het contact met de inspect ie
Schoo lbes turen en schoo l le iders d ie con tac t hebben gehad me t een onderw i js inspec teur , b i j deze groepen l ig t he t con tac t overwegend in de a fge lopen twee jaar , z i jn tame l i jk to t hee l tevre- den over d i t con tac t . Leerkrach ten me t deze con tac ten , d ie gem idde ld genomen wa t langer ge- leden hebben p laa tsgevonden , name l i jk even zo vaak in de a fge lopen twee jaar a ls langer dan twee jaar ge leden , z i jn voora l neu traa l o f tevreden over he t con tac t . De ouders van leer l ingen d ie in ger inge ma te con tac t hebben gehad , vaak langer dan twee jaar ge leden , z i jn ook ver- dee ld in hun tev redenhe id h ierover .
Be lang en waarder ing (kern)waarden
De waarde van de inspec t ie schu i l t voor de doe lgroepen vaker in de d imens ies ra t ionee l , be- kwaam en krach t , dan in de d imens ies empa th ie , warm te , re levan t ie en s t imu lans . De resu l ta- ten van he t onderzoek tonen name l i jk twee waarden d ie (vr i jwe l) unan iem voor a l le doe lgroepen to t de dr ie be langr i jks te waarden van de inspec t ie behoren , da t z i jn deskund ig en pro fess ionee l . Deskund ighe id behoor t n ie t to t de v i j f kernwaarden van waaru i t de inspec t ie w i l werken , maar pro fess iona l i te i t we l . De derde be langr i jke waarde is voor de schoo lbes tuurders en schoo l le i- ders de waarde samenwerkend , wa t ook een kernwaarde van de inspec t ie is . Voor de leer- krach ten s taa t de waarde kr i t isch op de derde p laa ts en voor de ouders en leer l ingen he t begr ip be trouwbaar . Deze twee laa ts te waarden benoem t de inspec t ie n ie t a ls kernwaarde . De kern- waarden ona fhanke l i jk , transparan t en voora l s lagvaard ig worden m inder vaak geschaard onder de dr ie be langr i jks te waarden voor de inspec t ie .
De tevredenhe id van a l le doe lgroepen voor de kernwaarden pro fess ionee l , ona fhanke l i jk en
s lagvaard ig is vo ldoende to t goed . De kenwaarden transparan t en samenwerkend worden ook
3.
DeInspectie van het Onderwijs |V6447| © Veldkamp| december 2015
door de schoo lbes tuurders , de schoo l le iders en de leer l ingen vo ldoende to t goed gewaardeerd , maar de leerkrach ten v inden be ide waarden amper vo ldoende . De ouders v inden de inspec t ie vo ldoende samenwerkend , maar ne t n ie t vo ldoende voor wa t be tre f t hun transparan t ie .
A tt itude ten aanz ien van het toez icht
Iedereen v ind t he t goed da t er toez ich t word t gehouden op de kwa l i te i t van he t onderw i js , a l- hoewe l leer l ingen daarover wa t vaker tw i j fe len . Schoo lbes turen en schoo l le iders spreken hun ver trouwen u i t da t he t toez ich t he lp t om de kwa l i te i t van he t onderw i js op pe i l te houden . H ier- mee z i jn leerkrach ten he t n ie t vanze l fsprekend eens , z i j v inden vaak da t he t toez ich t he laas voora l gaa t over he t vo ldoen aan we t ten en rege ls . Ook de mees te schoo l le iders z i jn deze me- n ing toegedaan . Leerkrach ten vormen de en ige doe lgroep d ie re la t ie f vaak v ind t, in ongeveer een kwar t van de geva l len , da t he t toez ich t een nega t ieve inv loed hee f t op de kwa l i te i t van he t onderw i js . Op d i t momen t z i jn a l le doe lgroepen n ie t over tu igd da t he t toez ich t op he t onderw i js de scho len s t imu leer t om (nog) be ter te pres teren .
Wensen voor verander ing b i j de inspect ie
De wensen voor verander ingen d ie de doe lgroepen noemen op bas is van de open v raag ‘a ls u
he t voor he t zeggen zou hebben b i j de Inspec t ie van he t Onderw i js , wa t w i l t u dan a ls eers te in
he t komende jaar veranderen ’ , breken een lans voor een zogezegde schoo lvr iende l i jkere vorm
van toez ich t . De wens bes taa t om m inder nadruk te leggen op resu l ta ten , m inder ger ich t te z i jn
op bekr i t iseren van scho len en be ter reken ing te houden me t spec i f ieke oms tand igheden van
scho len . De doe lgroepen zouden daarb i j w i l len p le i ten voor een ops te l l ing van de inspec t ie d ie
meer ger ich t is op samenwerken, lu is teren en d ia loog voeren me t scho len , ge lardeerd door een
con tex t d ie ger ich t is op veran twoorde l i jkhe id en ru im te geven aan scho len waar in adv ies en
meedenken de boven toon voeren .
4.
DeInspectie van het Onderwijs |V6447| © Veldkamp| december 2015
1 In le id ing
1 .1 Achtergronden
He t toez ich t op he t onderw i js is in verander ing . Vana f augus tus 2017 za l he t veranderde n ieuwe toez ich t van de Inspec t ie van he t Onderw i js gebaseerd worden op de p i j lers waarborgen en s t i- mu leren. De Inspec t ie waarborg t de bas iskwa l i te i t van he t onderw i js . A ls he t onderw i js n ie t vo l- doe t , za l daarover he lder worden geoordee ld . B i j op le id ingen en scho len waar de bas iskwa l i te i t op orde is , w i l de inspec t ie s t imu leren da t bes turen en scho len s te lse lma t ig werken aan de e i- gen kwa l i te i tsverbe ter ing .
In he t kader van he t n ieuwe toez ich t is de Inspec t ie van he t Onderw i js ges tar t me t commun ica- t iemanagemen t . He t bee ld da t de bu i tenwere ld hee f t van de inspec t ie l i jk t momen tee l n ie t a l t i jd aan te s lu i ten op he t bee ld da t de inspec t ie ze l f hee f t . De inspec t ie s tree f t een be ter evenw ich t na tussen de ex terne verwach t ingen en de e igen in terne bez igheden . Om de hu id ige verwach- t ingen van re la t ies in kaar t te brengen , is bes lo ten onderzoek u i t te voeren b i j de re la t ies van de inspec t ie . De nadruk b i j de onderw i jsre la t ies l ig t op he t funderend onderw i js (pr ima ir , spec iaa l en voor tgeze t onderw i js) en he t m idde lbaar beroeps onderw i js . Op deze onderw i jssec toren houd t de Inspec t ie he t nauws t toez ich t . He t onderzoek be tre f t een nu lme t ing . De cen tra le on- derzoeksvraag is :
Wa t is he t bee ld da t de re la t ies van de Inspec t ie van he t Onderw i js hebben van de inspec t ie en wa t verwach ten ze van de inspec t ie?
Re levan te vragen in d i t verband z i jn : hoe beoordee l t men de pres ta t ies van de inspec t ie , hoe zou de inspec t ie moe ten pres teren , hoevee l in teresse is er in in forma t ie over he t onderw i js toe- z ich t , hoe verkr i jg t men momen tee l in forma t ie over onderw i js toez ich t en over we lke onderwer- pen zou men door de inspec t ie w i l len worden ge ïn formeerd?
In he t vo lgende hoo fds tuk beschr i jven we eers t de opze t van he t onderzoek naar he t bee ld , wensen en verwach t ingen rond de inspec t ie . In he t daaropvo lgende hoo fds tuk werken we de resu l ta ten van he t onderzoek in de ta i l u i t .
1 .2 De rapportage
De rappor tage is a ls vo lg t opgebouwd .
In hoo fds tuk twee komen de opze t en u i tvoer ing van he t onderzoek aan bod .
In he t derde hoo fds tuk word t ingegaan op de pr ima ire reac t ie , de kenn is en de in teresse d ie er b i j de doe lgroepen bes taa t over de inspec t ie en onderw i js toez ich t .
Hoo fds tuk v ier hande l t over de in forma t iebehoe fte .
5.
DeInspectie van het Onderwijs |V6447| © Veldkamp| december 2015
De tevredenhe id over he t con tac t me t de inspec t ie kom t aan bod in he t v i j fde hoo fds tuk .
He t be lang en de waarder ing voor de (kern)waarden is onderwerp in hoo fds tuk zes .
To t s lo t b ied t hoo fds tuk zeven inz ich t in de a t t i tude ten aanz ien van he t toez ich t en de wen- sen d ie er bes taan voor verander ingen b i j de Inspec t ie van he t Onderw i js .
1 .3 En ige convent ies b i j de rapportage
In d i t rappor t worden de resu l ta ten van de s teekproe f weergegeven in a fgeronde percen tages , waarb i j de percen tages me t de eers te dec imaa l ≥ 5 naar boven z i jn a fgerond en percen tages me t een dec imaa l < 5 naar beneden . On ts tonden h ierdoor b i j op te l l ing ko lom- o f r i j to ta len gro ter o f k le iner dan 100% , dan z i jn deze n ie t gecorr igeerd .
In de rappor tage worden de resu l ta ten van de versch i l lende doe lgroepen apar t weergegeven .
Versch i l len tussen de groepen z i jn ge toe ts t op s ign i f ican t ie (95% be trouwbaarhe id) .
6.
DeInspectie van het Onderwijs |V6447| © Veldkamp| december 2015
2 Onderzoeksverantwoord ing
In d i t hoo fds tuk gaan we in op de prak t ische opze t en u i tvoer ing van he t onderzoek . A l lereers t beschr i jven we we lke doe lgroepen we in de repu ta t ieme t ing van de onderw i js inspec t ie hebben be trokken en hoe we ze benaderen. In paragraa f 2 .2 word t ingegaan op de s teekproe fbron en de me thode van da taverzame l ing . Vervo lgens beschr i jven we in paragraa f 2 .3 hoe de groo t te en de samens te l l ing van de doe lgroepen in he t onderzoek is , waarna we in paragraa f 2 .4 aan- geven we lke e lemen ten de vragen l i js t beva t . In paragraa f 2 .5 word t beschreven hoe he t onder- zoek is ver lopen en hoe de bere idhe id is gewees t van de doe lgroepen om aan he t onderzoek mee te werken . To t s lo t zu l len de verwerk ing van de gegevens en de weg ing van de c i j fers in de twee laa ts te paragra fen worden besproken .
2 .1 De doe lgroepen
De doe lgroepen voor he t onderzoek bes taan u i t de re levan te re la t ies van de Inspec t ie van he t Onderw i js . De doe lgroepen leraren , schoo l le iders en schoo lbes tuurders z i jn daar in he t be lang- r i jks t . Leer l ingen en ouders van leer l ingen behoren to t de secunda ire doe lgroepen . Voor wa t be- tre f t he t onderw i jsn iveau l ig t voor de inspec t ie de nadruk van he t toez ich t op he t funderend on- derw i js (pr ima ir , spec iaa l en voor tgeze t onderw i js) en he t m idde lbaar beroepsonderw i js . De groepen ouderorgan isa t ies , koepe lorgan isa t ies en vakbonden behoren ook to t de secun- da ire doe lgroep van de inspec t ie . Er is bes lo ten om deze groepen v ia aanvu l lend kwa l i ta t ie f on- derzoek te be trekken , de gegevens worden verzame ld door m idde l van te le fon ische d iep te in- terv iews . De bev ind ingen van deze groepen zu l len in een separaa t rappor t worden weergege- ven .
2 .2 Steekproefbron en methode van onderzoek
Hoe hebben w i j de doe lgroepen in he t onderzoek be trokken? In vee l geva l len hebben we h ier-
voor gebru ik kunnen maken van ons pane l TNS N IPObase . De doe lgroepen schoo l le iders en
schoo lbes tuurders z i jn onvo ldoende in he t pane l ver tegenwoord igd . Om d ie reden hebben we
deze groepen op een andere man ier benaderd . Daarvoor is gebru ik gemaak t van een gege-
vensbes tand van de inspec t ie . In tabe l 1 is gespec i f iceerd we lke s teekproe fbronnen en me tho-
den we hebben in geze t .
7.
DeInspectie van het Onderwijs |V6447| © Veldkamp| december 2015 1 |Wijze waarop we de doelgroepenin onderzoek hebben betrokken
steekproefbron methode
leerlingen/studenten TNS NIPObase online
ouders vanleerlingen TNS NIPObase online
leraren/docenten TNS NIPObase online
schoolleiders TNS NIPObase/bestandinspectie online
schoolbestuurders bestandinspectie online
Per ok tober 2015 te l t TNS N IPObase c irca 159 du izend mensen u i t 64 du izend hu ishoudens d ie on l ine benaderbaar z i jn voor dee lname aan onderzoek . De werv ing van de personen in he t pa- ne l hee f t p laa tsgevonden op in i t ia t ie f van TNS N IPO en Ve ldkamp . Er is dus geen sprake van ze l faanme ld ing . D i t is een be langr i jke waarborg voor de kwa l i te i t en represen ta t iv i te i t van s teek- proeven u i t deze pane ls . In ons onderw i jspane l z i jn ru im dr iedu izend personen ver tegenwoor- d igd d ie in he t onderw i js werkzaam z i jn .
Van schoo l le iders en schoo lbes tuurders z i jn v ia de Inspec t ie van he t Onderw i js bes tanden be- sch ikbaar me t a lgemene e-ma i ladressen . H ierdoor z i jn ac tue le gegevens van de ves t ig ingen van onderw i js ins te l l ingen in Neder land aanwez ig . Deze doe lgroepen hebben we be trokken v ia on l ine onderzoek , waarb i j we hen v ia e-ma i l u i tnod igen om aan he t onderzoek dee l te nemen .
Voor de verzame l ing van de gegevens is gebru ik gemaak t van he t in terne t (CAW I) . H iervoor is per e-ma i l een u i tnod ig ing verzonden . V ia de l ink in de ma i l kon toegang worden verkregen to t de d ig i ta le vragen l i js t . De u i tnod ig ings teks t is a ls b i j lage b i j deze rappor tage opgenomen .
2 .3 De steekproef
Voor he t verkr i jgen van een vo ldoende nauwkeur ig en be trouwbaar inz ich t in de s tandpun ten over de inspec t ie en he t onderw i js toez ich t b i j de doe lgroepen is ges tree fd naar he t ondervragen van ne t to n = 2 .250 personen . De s teekproef is per doe lgroep ondersche iden naar pr ima ir on- derw i js , spec iaa l onderw i js , voor tgeze t onderw i js en m idde lbaar beroepsonderw i js . U i tzonder ing h ierop vormen de leer l ingen , d ie we kunnen ondersche iden naar he t voor tgeze t onderw i js en he t m idde lbaar beroepsonderw i js . W i j s tree fden ernaar om de vo lgende ne t to s teekproe f in he t onderzoek te rea l iseren :
2| Te realiseren netto steekproef doelgroepen (absoluut) Leerling/
student
Ouders van leerlingen
Leraar/ docent
School- leider
Schoolbe- stuurders
Primair onderwijs - 150 150 150 150
Speciaal onderwijs - 100 100 100 100
Voortgezet onderwijs 150 150 150 150 150
MBO 100 100 100 100 100
TOTAAL 250 500 500 500 500
8.
DeInspectie van het Onderwijs |V6447| © Veldkamp| december 2015
2 .4 De vragen l i jst
De inhoud van de vragen r ich ten z ich op he t con tac t me t de onderw i js inspec t ie , de beoorde l ing van de pres ta t ies van de onderw i js inspec t ie , de bee ldvorm ing , de verwach t ingen en de in forma- t iebehoe f te . H ieraan is tevens de ma te van bekendhe id me t de onderw i js inspec t ie toegevoegd . De v ragen l i js t bes taa t gro tendee ls u i t ges lo ten vragen . Om ru imschoo ts z ich t te kr i jgen op de bee ldvorm ing en de verwach t ingen van de doe lgroep is in de v ragen l i js t tevens ru im te voor twee vo l led ig open vragen . De eers te open vraag gaa t in op een pr ima ire a f fec t ieve reac t ie van ondervraagden me t be trekk ing to t de inspec t ie en de tweede hee f t een meer be le idsach t ig doe l . We vragen de doe lgroep eens op de s toe l van de inspec t ie te gaan z i t ten en in te gaan op wa t ze b i j de inspec t ie zouden w i l len veranderen . De an twoorden op de open vragen z i jn door ons gecodeerd in be teken isvo l le begr ippen en in de resu l ta ten opgenomen .
De gem idde lde invu lduur van de v ragen l i js t bedroeg c irca t ien m inu ten . De u i te inde l i jke v ragen- l i js t is goedgekeurd door de Inspec t ie van he t Onderw i js a lvorens he t ve ldwerk van s tar t g ing . De v ragen l i js t is a ls b i j lage in deze rappor tage opgenomen .
Na programmer ing is de d ig i ta le vragen l i js t gehos t op he t sys teem van Ve ldkamp . B i j he t ge- bru ik van de vragen l i js t op in terne t leg t he t s tur ingssys teem een aan ta l kenmerken vas t d ie in- z ich t geven in he t ver loop van he t onderzoek (zoa ls de bru to s teekproe f , he t aan ta l ges tar te vragen l i js ten , he t aan ta l a fgebroken vragen l i js ten , he t aan ta l vo l led ig ingevu lde vragen l i js ten , de gem idde lde invu l t i jd en bounced ma i l) . Deze gegevens s te lden ons in s taa t om de voor tgang van he t ve ldwerk te con tro leren .
2 .5 De u itvoer ing van het onderzoek
Voor he t onderzoek z i jn s teekproeven samenges te ld van leer l ingen , ouders , leerkrach ten en (een dee l van) de schoo l le iders u i t TNS N IPObase . De s teekproeven voor de schoo l le iders en de schoo lbes tuurders z i jn ge trokken u i t de bes tanden van de inspec t ie . B i j de samens te l l ing van de s teekproeven is reken ing gehouden me t de versch i l lende onderw i jsn iveaus . In de onder- s taande tabe l z i jn de aan ta l len weergegeven :
3| Uitte zetten bruto steekproef doelgroepen (absoluut) Leerling/
student
Ouders van leerlingen
Leraar/ docent
School- leider
Schoolbe- stuurders
Primair onderwijs - 250 250 350 450
Speciaal onderwijs - 166 167 325 133
Voortgezet onderwijs 249 250 250 400 282
MBO 167 166 151 86 169
TOTAAL 416 832 818 1.328* 1.034
* de steekproef bestaatintotaal uit 1.328 personen, maaris opgebouwd uit 1.161 schoolleiders uit de bestanden van de inspectie, verdeeld naar de aantallenin detabel. Hieraan zijn 167 schoolleiderstoegevoegd uit TNS NIPObase.
9.
DeInspectie van het Onderwijs |V6447| © Veldkamp| december 2015
He t ve ldwerk onder de doe lgroepen is u i tgevoerd in de per iode van 18 november 2015 to t en me t 4 december 2015 . De u i tnod ig ingsma i l vers tuurden w i j op d insdag 18 november 2015 aan bru to n = 4 .426 personen .
Na c irca anderha lve week is een rem inder verzonden . Voor de doe lgroepen u i t he t pane l hee f t d ie verzend ing op vr i jdag 27 november 2015 p laa tsgevonden en voor de schoo l le iders en de schoo lbes tuurders is da t gewees t op d insdag 1 december 2015.
De teks ten van de u i tnod ig ingsma i l en de rem inder z i jn a ls b i j lagen in deze rappor tage opgeno- men .
Navo lgend is he t to ta le responsoverz ich t weergegeven . H ier in is ondersche id gemaak t tussen TNS N IPObase voor he t onderzoek b i j leer l ingen , ouders , leerkrach ten en een k le in dee l van de schoo l le iders , en he t onderzoek da t v ia he t bes tand van de inspec t ie is u i tgevoerd ter verkr i j- g ing van dee lname van schoo l le iders en schoo lbes tuurders .
4| Responsoverzicht
Totaal TNS NIPObase bestandinspectie
bruto steekproef
af: oneigenlijke non-respons1)
effectief benaderd
non-respons, waarvan... . onbereikbaar
. afgebroken
. weigering(gemeld)
respons
abs 4.426 267 4.157 2.135
↓ 1.870 213 49 2.022
100%
51%
↓ 45%
5%
1%
49%
abs 2.237 47 2.188 716
↓ 616 72 28 1.472
100%
33%
↓ 28%
3%
1%
67%
abs 2.189 220 1.969 1.419
↓ 1.254 141 24 550
100%
72%
↓ 64%
7%
1%
1) oneigenlijke non-responsin de betekenis van technische storing of onjuist e-mailadres 28%
U i te inde l i jk hebben ne t to n = 2 .022 personen aan he t onderzoek dee lgenomen . De to ta le responsbere idhe id om aan he t onderzoek mee te werken , l ig t daarmee op 49% . De bere idhe id voor dee lname aan he t onderzoek van pane l leden is aanmerke l i jk hoger (67%) dan b i j de per- sonen d ie we hebben benaderd v ia he t gegevensbes tand van de inspec t ie (28%) . De verk lar ing daarvoor l ig t gro tendee ls in de spec i f ic i te i t van de doe lgroep , v ia he t bes tand van de inspec t ie be tro f deze doe lgroep name l i jk schoo l le iders en schoo lbes tuurders , d ie re la t ie f vaak benaderd worden voor onderzoek (voora l schoo l le iders) en druk z i jn me t hun regu l iere bez igheden . De bere idhe id van schoo lbes tuurders om aan he t onderzoek dee l te nemen v ie l tegen .
In de navo lgende tabe l z i jn de ne t to aan ta l len voor de doe lgroepen weergegeven . H ier in is on-
dersche id gemaak t tussen de onderw i jsn iveaus .
10.
DeInspectie van het Onderwijs |V6447| © Veldkamp| december 2015 5| Netto steekproef doelgroepen (absoluut)
Leerling/ student
Ouders van leerlingen
Leraar/ docent
School- leider
Schoolbe- stuurders
Onder- steunend personeel
Primair onderwijs - 121 169 151 70 27
Speciaal onderwijs - 110 58 110 26 58
Voortgezet onderwijs 139 187 184 131 48 49
MBO 93 127 93 34 12 52
Overig 10
TOTAAL 232 545 504 426 156 159
respons 56% 66% 62% 32% 15% -
2 .6 De verwerk ing van de gegevens
De gegevens d ie we hebben verkregen van de doe lgroepen z i jn verwerk t to t een tabe l lenrap- por t . A l le c i j fers in de onderhav ige rappor tage z i jn gebaseerd op de c i j fers u i t he t tabe l lenrap- por t . S ign i f ican te versch i l len ten opz ich te van de to ta le groep z i jn in de tabe l len gemarkeerd me t een as ter isk (*) . He t tabe l lenrappor t is a ls b i j lage b i j deze rappor tage opgenomen .
In de tabe l len is ondersche id gemaak t tussen de resu l ta ten van de v i j f doe lgroepen . Respon- den ten d ie onder de groepen leraren , schoo l le iders o f schoo lbes tuurders z i jn u i tgenod igd , maar z ichze l f t i jdens he t onderzoek op andere w i jze hebben gec lass i f iceerd ( in een anders-ca tego- r ie), b i jvoorbee ld a ls be le idsmedewerker , adv iseur , roos termaker , conc iërge o f managemen tas- s is ten t , z i jn in een apar te groep in de tabe l len opgenomen (onders teunend personee l) . Op grond h iervan is tevens een aan ta l responden ten , ondanks hun c lass i f ica t ie in de ca tegor ie ‘an- ders ’ , op bas is van hun an twoord in een doe lgroep ingedee ld . Een voorbee ld h iervan z i jn on- derw i jsass is ten ten en in tern bege le iders d ie aan de groep leraren z i jn toegevoegd .
In he t onderzoek z i jn twee open vragen aan de ondervraagden voorge legd. De an twoorden u i t de open vragen z i jn gecodeerd in be teken isvo l le begr ippen en in he t tabe l lenrappor t opgeno- men .
De gegevens van he t onderzoek z i jn tevens opgenomen in een ge labe ld SPSS-bes tand .
2 .7 Weg ing van de c i jfers
In onderzoek bes taa t he t s treven de s teekproe fopbouw zovee l moge l i jk te la ten overeenkomen me t de popu la t ie . He t onderzoek probeer t immers u i tspraken te doen over de popu la t ie . A ls er te gro te versch i l len bes taan tussen s teekproe fopbouw en popu la t ie is he t gebru ike l i jk deze v ia herweg ing te corr igeren .
In d i t onderzoek z i jn zeven (soc io-demogra f ische) kenmerken gebru ik t voor een verge l i jk ing tus-
sen de s teekproe fwaarden en de popu la t iewaarden . N ie t voor a l le doe lgroepen z i jn a l deze ken-
merken benu t , enerz i jds omda t de s teekproe fgroo t te bepa lend is voor he t aan ta l weegvar iabe-
len da t moge l i jk is . Hoe gro ter de s teekproe f , hoe gro ter he t aan ta l moge l i jke weegvar iabe len .
11.
DeInspectie van het Onderwijs |V6447| © Veldkamp| december 2015
Anderz i jds is de weg ing beperk t to t de var iabe len waarvoor re feren t iegegevens van de popu la- t iewaarden besch ikbaar z i jn .
B i j de leer l ingen en de ouders is verge leken op de kenmerken ges lach t , lee f t i jd en he t onder- w i jsn iveau da t ze ze l f vo lgen ( leer l ingen) o f in geva l van de ouders , da t hun k ind(eren) vo lg t(vo l- gen) . De c i j fers van de leerkrach ten z i jn verge leken op de kenmerken ges lach t , lee f t i jd en on- derw i jsn iveau . Voor de schoo l le iders hee f t een verge l i jk ing p laa tsgevonden op onderw i jsn iveau , aan ta l leer l ingen op de schoo l , de denom ina t ie van de schoo l en de reg io van de schoo l . To t s lo t gaa t he t b i j de schoo lbes tuurders om de kenmerken onderw i jsn iveau en de denom ina- t ie van de scho len onder bes tuur .
De re feren t iegegevens voor bovengenoemde kenmerken z i jn verkregen van he t CBS (2014) , de Inspec t ie van he t Onderw i js ( IvhO , 2015) o f he t m in is ter ie van OCW (2013 , 2014 , 2015) . De c i j fers van de ongewogen en de gewogen s teekproe f a lsmede van de popu la t iewaarden z i jn opgenomen in b i j lage twee .
In he t vo lgende hoo fds tuk gaan we in op de (gewogen) kenmerken van de ondervraagde doe l-
groepen .
12.
DeInspectie van het Onderwijs |V6447| © Veldkamp| december 2015
3 Pr ima ire react ie , kenn is en interesse
3 .1 In le id ing
He t onderzoek b ied t inz ich t in de men ing en de bee ldvorm ing van de doe lgroepen over de in- spec t ie en he t gevoerde toez ich t in Neder land . In de rappor tage worden de v i j f doe lgroepen van e lkaar ondersche iden . De doe lgroepen z i jn versch i l lend , b l i jkens hun kenmerken , maar tevens vo lg t u i t de resu l ta ten da t b i jvoorbee ld schoo l le iders en schoo lbes tuurders een hoger n iveau van be trokkenhe id ten opz ich te van de inspec t ie hebben dan leerkrach ten. Da t word t z ich tbaar in hun ingescha t te kenn is over de inspec t ie en na tuur l i jk doorda t deze schoo l le iders en bes tu- ren vr i jwe l a l lemaa l con tac t hebben me t de inspec teurs van de Inspec t ie van he t Onderw i js . Leer l ingen en ouders d ie vanze l fsprekend we l be lang hebben b i j de werkzaamheden van de in- spec t ie en een goed func t ionerend onderw i jssys teem , s taan verder a f van de inspec t ie . Da t za l b l i jken u i t versche idene onderde len van he t onderzoek .
3 .2 Pr ima ire affect ieve react ie op de Inspect ie van het Onderw i js
V ia een ‘open ’ vraag is vas tges te ld wa t a ls eers te opkom t in geva l word t gedach t aan de In- spec t ie van he t Onderw i js . De mees te eers te reac t ies van de doe lgroepen z i jn neu traa l en du i- den op de fe i te l i jke ro l van de inspec t ie , name l i jk op con tro le , toez ich t en inspec t ie op de kwa l i- te i t van he t onderw i js . N ie t tem in reageren de schoo lbes tuurders he t vaaks t pos i t ie f (31% van hun an twoorden is pos i t ie f) en de leerkrach ten he t vaaks t nega t ie f (34%) . De verde l ing van de an twoorden is a ls vo lg t :
6| Mate waarin primaire affectieve reacties positief, neutraal of negatief zijn (aantal antwoorden, N=3.557)
13.
DeInspectie van het Onderwijs |V6447| © Veldkamp| december 2015
De pos i t ieve reac t ies van de schoo lbes tuurders (31%) hebben be trekk ing op de ops te l l ing en houd ing van de Inspec t ie van he t Onderw i js . Zo word t er door schoo lbes tuurders pos i t ie f me l- d ing gemaak t van inz ich t en t ips , s t imu lans en scherp houden , adv iser ing , be trokkenhe id en meedenken , gespreks- en sparr ingpar tner en deskund ighe id . De schoo l le iders reageren pos i t ie f op de inspec t ie vanwege deze l fde redenen a ls de schoo lbes tuurders . H ieronder z i jn enke le le t- ter l i jke c i ta ten van schoo lbes tuurders opgenomen :
‘De gesprekken d ie w i j voeren z i jn a l t i jd ger ich t op on tw ikke l ing en zeer pos i t ie f , samenwerkend en aanvu l lend op e lkaar . ’
‘Deskund ig , zorgvu ld ig , in d ia loog , ger ich t op kwa l i te i t , open en bev logen . ’
‘Samen op zoek naar verbe ter ing van onderw i js , veran twoorde l i jk , kr i t isch en rech tvaard ig . ’
‘Onze inspec teur kan goed lu is teren , denk t me t ons mee . We z ien haar n ie t a ls iemand d ie a l- leen maar kom t om de scho len de maa t te nemen . ’
De nega t ieve reac t ies van de leerkrach ten omva t ten voorname l i jk een verw i jz ing naar de span- n ing en onrus t d ie de inspec t ie voor hen me t z ich meebreng t (8%) , de ex tra werkzaamheden en pap ierwerk (6%) , da t ze z ich vo lgens leerkrach ten me t de verkeerde zaken bez ighouden (3%) , de nadruk op c i j fers en ge ta l len (2%) en de te gro te a fs tand to t de prak t i jk (2%) .
Enke le nega t ieve c i ta ten van leraren :
‘Bezoek van de inspec t ie maak t ons erg zenuwach t ig . ’
‘Druk te , angs t om rood te worden , le t ten a l leen op c i j fer t jes en n ie t o f de k inderen ge lukk ig z i jn . ‘
‘Da t de inspec t ie he laas a l leen naar de c i j fers k i jk t en n ie t naar de on tw ikke l ing qua hand icap en gedrag , zoda t een leer l ing z ich kan redden in deze maa tschapp i j . ’
‘De enorme werkdruk a ls gevo lg van s trengere e isen . ’
‘Mensen d ie ver van he t dage l i jks onderw i js s taan . ’
14.
DeInspectie van het Onderwijs |V6447| © Veldkamp| december 2015
3 .3 Kenn is over de Inspect ie van het Onderw i js
De schoo l le iders en de schoo lbes tuurders v inden z ich gro tendee ls goed op de hoog te van wa t de inspec t ie doe t . Voora l b i j de schoo lbes tuurders is men daarvan over tu igd (82%) . Leerkrach- ten z i jn h ierover meer verdee ld , een groo t dee l zeg t goed (42%) maar tevens zeggen vee l leer- krach ten da t hun kenn is h ierover n ie t goed , maar ook n ie t s lech t is (48%) . Eén op de t ien leer- krach ten zeg t rondu i t ‘s lech t ’ (10%). De e igen inscha t t ing van de kenn is over wa t de inspec t ie doe t laa t z ich b i j ouders en leer l ingen typeren a ls summ ier . Goede kenn is daarvan is b i j ouders en leer l ingen ze ldzaam en voora l vee l leer l ingen zeggen s lech t op de hoog te te z i jn van de be- z igheden van de inspec t ie (48%).
7| De kennis over deInspectie van het Onderwijs (n=1.863)
Voor enke le doe lgroepen tre f fen we een in teressan t versch i l aan naar onderw i jsn iveau . De ver- tegenwoord igers van de schoo lbes tuurders in he t bas isonderw i js z i jn wa t scep t ischer ten aan- z ien van hun kenn is over de inspec t ie dan schoo lbes tuurders in he t voor tgeze t onderw i js In he t bas isonderw i js v ind t name l i jk 76% van de schoo lbes tuurders hun kenn is goed en in he t voor t- geze t onderw i js 87% . Een ander versch i l da t we aan tre f fen hee f t be trekk ing op de leerkrach ten . In he t voor tgeze t onderw i js v inden de leerkrach ten wa t vaker da t ze s lech t op de hoog te z i jn van de bez igheden van de inspec t ie (15%) verge leken me t de to ta le groep leerkrach ten (10%).
To t s lo t bes taa t er een opva l lend pos i t ie f versch i l b i j ouders me t leer l ingen in he t spec iaa l on- derw i js . De ouders me t leer l ingen in he t spec iaa l onderw i js v inden z ichze l f vaker goed op de hoog te van wa t de inspec t ie doe t (24%) dan de to ta le groep ouders (14%) .
3 .4 Interesse voor de inspect ie
H iervoor zagen we da t schoo lbes tuurders en schoo l le iders zeggen goed op de hoog te te z i jn
van wa t de inspec t ie doe t . D i t l ig t in l i jn me t hun in teresse , wan t deze twee doe lgroepen hebben
ook de mees te in teresse voor n ieuws over de inspec t ie . We v roegen de doe lgroepen o f ze he t
n ieuws lezen o f bek i jken da t ze tegenkomen over de inspec t ie . De resu l ta ten daarvan s taan in
de navo lgende gra f iek . B i jna de he l f t van de schoo lbes tuurders lees t o f bek i jk t d i t n ieuws (b i jna)
15.
DeInspectie van het Onderwijs |V6447| © Veldkamp| december 2015
a l t i jd (46%) en nog eens 40% lees t o f bek i jk t he t n ieuws daarop mees ta l we l (41%) . Ook b i j de schoo l le iders tre f fen we aanz ien l i jke in teresse aan , b i jna v ier op de t ien schoo l le iders lees t o f bek i jk t d i t n ieuws (b i jna) a l t i jd (37%) . De leer l ingen vormen de groep me t de m ins te in teresse . B i jna zes op de t ien leer l ingen lees t o f bek i jk t he t n ieuws over de inspec t ie mees ta l n ie t o f (bi jna) noo i t (59%) .
8| Lezen of bekijken van nieuws over deInspectie van het Onderwijs (n=1.863)
De in teresse van schoo lbes tuurders voor n ieuws over de inspec t ie l ig t hoog . B i j schoo lbes tuur-
ders in he t voor tgeze t onderw i js is deze in teresse nog hoger , maar l ie fs t 95% van de schoo lbe-
s tuurders in he t voor tgeze t onderw i js lees t o f bek i jk t he t n ieuws over de inspec t ie mees ta l we l
o f (b i jna) a l t i jd . In de to ta le groep schoo lbes tuurders l ig t d i t percen tage op 87% .
16.
DeInspectie van het Onderwijs |V6447| © Veldkamp| december 2015
4 Informat ie van de inspect ie
4 .1 In le id ing
In d i t hoo fds tuk word t de resu l ta ten beschreven van de in forma t ie d ie ze in de a fge lopen twaa l f maanden hebben on tvangen over de inspec t ie , en de tevredenhe id h ierover . Tevens word t in- gegaan op de behoe f te aan in forma t ie van de inspec t ie .
4 .2 Ontvangst en tevredenhe id informat ie van de inspect ie
De in ten t ie om n ieuws te lezen o f te bek i jken van de inspec t ie , d ie schoo lbes tuurders en schoo l le iders h iervoor nadrukke l i jk u i tspreken en leerkrach ten in m indere ma te , is gekoppe ld aan hun daadwerke l i jke ervar ing me t de on tvangs t van in forma t ie van de inspec t ie . C irca negen op de t ien schoo l le iders (86%) en schoo lbes tuurders (93%) zeggen zeker we l in de a fge lopen twaa l f maanden ie ts ge lezen , gez ien o f gehoord te hebben over de inspec t ie . Da t kan op a l ler- hande man ieren z i jn gewees t en van versch i l lende par t i jen . Leraren an twoorden op d ie vraag vee l m inder vaak ‘zeker we l ’ (27%) en reageren op d ie vraag vee l vaker me t tw i j fe l (35% ja , ge- loo f he t we l en 27% nee , ge loo f he t n ie t) . B i jna één op de t ien leerkrach ten is zeker n ie t in aan- rak ing gewees t me t in forma t ie over de inspec t ie (8%) . Leer l ingen en ouders hebben nauwe l i jks bewus t ie ts ge lezen , gez ien o f gehoord over de inspec t ie . S lech ts 4% van de leer l ingen en 8%
van de ouders an twoord h ierop over tu igd beves t igend . De mees te leer l ingen en ouders denken (zeker) van n ie t (83% leer l ingen en 71% ouders) .
9|Iets gelezen, gezien of gehoord over deinspectiein de afgelopen 12 maanden (n=1.863) School-
bestuurders
School- leiders
Leer-
krachten Ouders Leerlingen
% % % % %
Ja, zeker wel 93 86 27 8 4
Ja, geloof het wel 5 12 35 14 7
Nee, geloof het niet 2 1 27 41 34
Nee, zeker niet - - 8 30 49
Weet niet - - 4 8 7
Tussen de versch i l lende onderw i jsn iveaus z i jn er b i j de doe lgroepen geen versch i l len a ls he t
gaa t om de on tvangs t van in forma t ie van de inspec t ie in de a fge lopen twaa l f maanden .
Omda t de leer l ingen maar sporad isch in forma t ie hebben on tvangen over de inspec t ie (4%)
b ied t deze groep te we in ig omvang voor hun an twoorden op de navo lgende v ragen . De groep
leer l ingen word t om d ie reden h ieronder bu i ten beschouw ing ge la ten .
17.
DeInspectie van het Onderwijs |V6447| © Veldkamp| december 2015
Ge tu ige de an twoorden op de vraag naar de w i jze waarop men in de a fge lopen twaa l f maanden ie ts ge lezen , gez ien o f gehoord hee f t over de inspec t ie , va l t op da t schoo lbes tuurders en schoo l le iders vaak v ia de inspec t ie kenn is opdoen . De d ig i ta le n ieuwsbr ie f , de webs i te onder- w i js inspec t ie .n l , rappor ten en pub l ica t ies van de inspec t ie en d irec te con tac t me t de inspec t ie worden a l lemaa l vaak genoemd . Schoo lbes turen hebben a l leen vee l vaker con tac t me t de in- spec t ie (72%) dan schoo l le iders (42%) . Schoo l le iders (41%) en voora l leerkrach ten (64%) ver- nemen vaak ie ts over de inspec t ie v ia le id inggevenden o f werkover leggen . Ouders (52%) en leer l ingen (54%) zeggen he t vaaks t op de hoog te te komen van de inspec t ie v ia kran ten , rad io en te lev is ie .
10 | Manieren waarop menin de afgelopen 12 maandeniets heeft gelezen, gezien of gehoord over deinspectie (basis: ontvangers vaninformatieinspectie, n=991)
Schoolbestuurders Schoolleiders Leerkrachten Ouders
B i j schoo lbes tuurders in he t bas isonderw i js is m inder vaak in forma t ie van de inspec t ie verkre-
gen v ia persoon l i jk , te le fon isch o f e-ma i l con tac t me t de inspec t ie (64%) , o f v ia rappor ten en pu-
b l ica t ies van de inspec t ie (61%) . Schoo lbes turen in he t voor tgeze t onderw i js z i jn m inder op de
hoog te door een d ig i ta le n ieuwsbr ie f (53%) en ju is t vaker door rappor ten en pub l ica t ies van de
inspec t ie (84%) o f door de koepe lorgan isa t ie VO-Raad (79%) . Ook b i j schoo l le iders z i jn er
enige versch i l len naar onderw i jsn iveau . In he t voor tgeze t onderw i js spreken de schoo l le iders
ook m inder vaak van kenn isname v ia een d ig i ta le n ieuwsbr ie f (49%) . Ook z ien we b i j schoo l le i-
ders in he t spec iaa l onderw i js een opva l lend vaker persoon l i jk , te le fon isch o f e-ma i l con tac t me t
de inspec t ie (57%) . In l i jn me t de resu l ta ten van de schoo lbes tuurders en schoo l le iders noemen
ook de leerkrach ten in he t voor tgeze t onderw i js m inder vaak de d ig i ta le n ieuwsbr ie f (8%) . In
deze sec tor noemen de leerkrach ten we l vaker de rappor ten en pub l ica t ies van de inspec t ie
(22%) . To t bes lu i t van deze versch i l len naar onderw i jsn iveau , la ten de leerkrach ten in he t m id-
de lbaar beroepsonderw i js we ten da t ze vaker ie ts gehoord , gez ien o f ge lezen hebben over de
inspec t ie v ia de koepe lorgan isa t ie MBO Raad (20%) .
18.
DeInspectie van het Onderwijs |V6447| © Veldkamp| december 2015
Ver tegenwoord igers van schoo lbes tuurders en de schoo l le iders z i jn over he t a lgemeen tevre- den over de in forma t ie d ie ze hebben on tvangen (respec t ieve l i jk 83% en 73% tame l i jk to t hee l tev reden ) . A lhoewe l vee l leerkrach ten tev reden z i jn over de besch ikbare in forma t ie (43%) , z i jn ook vee l leerkrach ten n ie t zo tevreden (42%) . Eén op de t ien leerkrach ten is h ierover ze l fs on te- vreden (11%) . B i j de ouders l ig t de tevredenhe id over de in forma t ie nog wa t lager , ongeveer een derde van de ouders is h ierover tevreden (35%) .
11 | Tevredenheid over deinformatie (afgelopen 12 maanden) over deInspectie van het Onderwijs (basis: ontvangers vaninformatieinspectie, n=991)
Er z i jn geen versch i l len naar onderw i jsn iveau voor de v ier doe lgroepen .
4 .3 Informat iebehoefte
De doe lgroepen hebben behoe f te aan in forma t ie over he t onderw i js toez ich t door de inspec t ie .
A l leen de leer l ingen zeggen in een kwar t van de geva l len da t ze geen in forma t ie nod ig hebben
van de inspec t ie (23%) . Schoo lbes tuurders (82%) en schoo l le iders (72%) worden naar e igen
zeggen he t mees t aangesproken door in forma t ie v ia een e-ma i l n ieuwsbr ie f , op deze w i jze
wens t men he t vaaks t in forma t ie te on tvangen . D i t is ook de man ier waarop ze eerder vaak ze i-
den kenn is te hebben genomen van in forma t ie over de inspec t ie . Leerkrach ten (77%) , ouders
(65%) en leer l ingen (48%) noemen he t vaaks t da t ze in forma t ie w i l len v ia de schoo l . De resu l ta-
ten s taan in de navo lgende gra f iek .
19.
DeInspectie van het Onderwijs |V6447| © Veldkamp| december 2015
12 | Wijze waarop meninformatie wenstte krijgen over het onderwijstoezicht door deinspectie (n=1.863)
Schoolbestuurders Schoolleiders Leerkrachten Ouders Leerlingen
Voor de schoo lbes tuurders s taan een b i jpraa tb i jeenkoms t me t een inspec teur (54%) en de web- s i te onderw i js inspec t ie .n l (53%) op een tweede en derde p laa ts a ls gewens te man ier voor he t verkr i jgen van in forma t ie over he t onderw i js toez ich t . Schoo l le iders z ien naas t de e-ma i l n ieuws- br ie f vee l vaker op de tweede p laa ts de schoo l a ls med ium voor he t kr i jgen van in forma t ie (57%) . He t va l t op da t naas t de schoo l voor leerkrach ten a l le andere genoemde moge l i jkheden we in ig aan trekk ingskrach t hebben . Da tze l fde ge ld t voor de ouders en de leer l ingen .
B i j leerkrach ten in he t voor tgeze t onderw i js bes taa t meer an imo voor de webs i te van de onder- w i js inspec t ie (20%) verge leken me t de to ta le groep leerkrach ten (13%) .
He t is on tegenzegge l i jk du ide l i jk geworden da t de doe lgroepen in he t onderw i jsve ld behoe f te hebben aan in forma t ie over he t onderw i js toez ich t . De vraag is nu waaraan ze prec ies behoe f te hebben . Om da t b loo t te leggen is een reeks van twaa l f onderwerpen voorge legd .
U i t de an twoorden van de versch i l lende doe lgroepen kom t naar voren da t ze voora l door de in-
spec t ie ge ïn formeerd w i l len worden over de kernzaken rond he t toez ich t op he t onderw i js . De
schoo lbes tuurders en de schoo l le iders z ien voor de inspec t ie voora l een ro l wegge legd voor in-
formeren over on tw ikke l ingen in he t toez ich t (89% en 90%) en over we t- en rege lgev ing in he t
toez ich t (82% en 80%) . He t va l t op da t schoo lbes tuurders en schoo l le iders vee l m inder vaak
door de inspec t ie ge ïn formeerd w i l len worden over in houde l i jke zaken ten aanz ien van he t on-
derw i js . Ze w i l len b i jvoorbee ld (s lech ts) in een derde van de geva l len ge ïn formeerd worden over
we tenschappe l i jke inz ich ten me t be trekk ing to t onderw i js . Ook is vee l m inder behoe f te aan in-
forma t ie van de inspec t ie over d iscuss ies over goed onderw i js b i j de schoo lbes tuurders (37%)
en schoo l le iders (41%) . Leerkrach ten tonen op vee l fron ten een beperk te behoe f te aan in forma-
t ie van de inspec t ie . D ie l iggen enerz i jds op he t geb ied van he t toez ich t en anderz i jds gaan d ie
over de inhoud van he t onderw i js . Ouders spr ingen er en igsz ins u i t doorda t ze vaker behoe f te
hebben aan a lgemeen n ieuws over onderw i js (48%) verge leken me t de andere doe lgroepen .
De versch i l lende onderwerpen z i jn weergegeven in de navo lgende gra f iek .
20.
DeInspectie van het Onderwijs |V6447| © Veldkamp| december 2015
13 | Onderwerpen waarover men door deinspectie wil worden geïnformeerd (basis: behoefte aaninformatie, n=1.722)
Schoolbestuurders Schoolleiders Leerkrachten Ouders Leerlingen
Er bes taa t een aan ta l versch i l len tussen de onderw i jsn iveaus b i j de doe lgroepen schoo l le iders ,
leerkrach ten , ouders en leer l ingen . Schoo l le iders in he t spec iaa l onderw i js hebben vaker in te-
resse in in forma t ie over goede voorbee lden van scho len en ins te l l ingen (57%) . Leerkrach ten in
he t bas isonderw i js w i l len vaker in forma t ie over on tw ikke l ingen in he t toez ich t (56%) en leer-
krach ten in he t voor tgeze t onderw i js ju is t m inder vaak dan gem idde ld (43%) . De leerkrach ten in
he t m idde lbaar beroepsonderw i js hebben in verge l i jk ing me t vakgeno ten in andere onderw i js-
sec toren vaker behoe f te aan in forma t ie over we t- en rege lgev ing in he t toez ich t (59%) en over
be langr i jke on tw ikke l ingen in de po l i t iek (33%) . D iscuss ies over goed onderw i js z i jn m inder in
trek b i j leerkrach ten in he t bas is onderw i js (39%) dan b i j de leerkrach ten in de andere sec toren .
Ouders van leer l ingen in he t bas isonderw i js tonen z ich vaker ge ïn teresseerd in ervar ingen van
scho len en bes turen me t de inspec t ie (37%) , in n ieuwe we tenschappe l i jke inz ich ten over onder-
w i js (31%) , en over ervar ingen van leraren me t de inspec t ie (27%) . Ook b i j leer l ingen in he t
voor tgeze t onderw i js bes taa t er vaker in teresse voor ervar ingen van scho len en bes turen me t
de inspec t ie (23%) . Leer l ingen in he t m idde lbaar beroepsonderw i js z i jn ge ïn teresseerder in a l-
gemeen n ieuws over onderw i js (47%) en in be langr i jke on tw ikke l ingen in de po l i t iek (16%) .
21.
DeInspectie van het Onderwijs |V6447| © Veldkamp| december 2015
5 Contact met de inspect ie
5 .1 In le id ing
De doe lgroepen hebben in he t onderzoek aangegeven o f ze we l eens con tac t hebben gehad me t een onderw i js inspec teur . De resu l ta ten daarvan worden in d i t hoo fds tuk beschreven . Daar- naas t word t ingegaan op he t aan ta l jaar ge leden da t d i t con tac t hee f t p laa tsgevonden en to t s lo t za l du ide l i jk worden hoe tevreden men is over he t con tac t me t de inspec teur van de Inspec t ie voor he t Onderw i js .
5 .2 Contact met de inspecteur
Vr i jwe l a l le ondervraagde ver tegenwoord igers van de schoo lbes tuurders (94%) en de schoo l le i- ders (97%) hebben we l eens con tac t gehad me t een onderw i js inspec teur . Ook de mees te leer- krach ten hebben we l eens con tac t gehad (62%) , desondanks hebben aard ig wa t leerkrach ten noo i t con tac t me t een onderw i js inspec teur gehad (38%) . Con tac ten tussen inspec teurs en ou- ders o f leer l ingen v inden hee l we in ig p laa ts . S lech ts één op de t ien ouders zeg t we l een con tac t me t een inspec teur te hebben gehad (9%) . B i j de leer l ingen l ig t d i t percen tage op 6% .
14 |Wel eens contact gehad met een onderwijsinspecteur (n=1.863) School-
bestuurders
School- leiders
Leer-
krachten Ouders Leerlingen
% % % % %
Ja 94 97 62 9 6
Nee 6 3 38 91 94
He t con tac t van leraren me t een onderw i js inspec teur is n ie t in a l le onderw i jsn iveaus he tze l fde .
Leerkrach ten in he t bas isonderw i js hebben vaker we l eens con tac t gehad (71%) en leerkrach-
ten in he t voor tgeze t onderw i js (51%) en m idde lbaar beroepsonderw i js ju is t m inder vaak (42%) .
Ook b i j ouders is er een opmerke l i jk versch i l waar te nemen tussen de onderw i jsn iveaus . De
ouders in he t m idde lbaar beroepsonderw i js hebben vaker con tac t me t een onderw i js inspec teur
gehad (14%) dan ouders in he t bas isonderw i js (5%) .
22.
DeInspectie van het Onderwijs |V6447| © Veldkamp| december 2015
Voora l de schoo lbes tuurders baseren he t con tac t op een ervar ing d ie hoo fdzake l i jk in he t a fge- lopen jaar l ig t (87% kor ter dan een jaar) . B i j de schoo l le iders hee f t he t con tac t ook voorname l i jk tame l i jk recen t p laa ts gehad (78% in a fge lopen twee jaar) . De ervar ingen van de leerkrach te n z i jn vaak langer dan twee jaar ge leden (43% langer dan twee jaar ge leden) en b i j de ouders l ig- gen de con tac ten nog vaker in he t ver leden (61% langer dan twee jaar ge leden) .
15 |Aantaljaar geleden dat contact plaatsvond met onderwijsinspecteur (basis: contact, n=901)
Voor de schoo l le iders tre f fen we versch i l len aan tussen de onderw i jsn iveaus . Leerkrach ten in he t spec iaa l onderw i js (68%) en d ie in he t voor tgeze t onderw i js (68%) hebben he t con tac t me t de onderw i js inspec teur vaker in he t a fge lopen jaar ervaren . D i t l i jk t ook te ge lden voor de schoo l le iders in he t m idde lbaar beroepsonderw i js (72%) , maar he t aan ta l ondervraagde schoo l- le iders in d ie sec tor is te k le in om be trouwbare u i tspraken op te baseren (n=30) .
De bas isschoo l leerkrach ten z i jn wa t m inder vaak in he t a fge lopen jaar in con tac t gewees t me t
een onderw i js inspec teur (45%) .
23.
DeInspectie van het Onderwijs |V6447| © Veldkamp| december 2015
5 .3 Tevredenhe id over het contact met de inspecteur
De tevredenhe id over he t con tac t groo ts t b i j de ver tegenwoord igers van de schoo lbes tuurders en de schoo l le iders . Respec t ieve l i jk 91% en 75% van deze groepen z i jn tame l i jk to t hee l tevre- den over he t con tac t . De leerkrach ten z i jn aanmerke l i jk scep t ischer , we l iswaar is ru im de he l f t van de leerkrach ten tev reden (54%) , maar 28% is neu traa l en 18% is (hee l) on tevreden over d i t con tac t . De ouders van de leer l ingen z i jn ook vaak tevreden (50%) , terw i j l de andere he l f t neu- traa l (29%) o f (hee l) on tev reden is (19%) .
16 | Tevredenheid over het contact met de onderwijsinspecteur (basis: contact, n=901)
He t en ige opva l lende versch i l tussen de onderw i jsn iveaus tre f fen we aan b i j de leerkrach ten in
he t voor tgeze t onderw i js . Deze leerkrach ten geven vaker aan da t ze on tevreden z i jn over he t
con tac t me t de onderw i js inspec teur (26%) in verge l i jk ing to t de to ta le groep leerkrach ten (18%) .
24.
DeInspectie van het Onderwijs |V6447| © Veldkamp| december 2015
6 Waarden van de inspect ie
6 .1 In le id ing
De Inspec t ie van he t Onderw i js voer t be le id waar in de v i j f kernwaarden pro fess ionee l , ona fhan- ke l i jk , s lagvaard ig , transparan t en samenwerkend cen traa l s taan . Tezamen me t deze v i j f kern- waarden z i jn aan de re la t ies van de inspec t ie tw in t ig waarden voorge legd , waarvoor is vas tge- s te ld hoe be langr i jk deze worden gevonden b i j de beoorde l ing van de inspec t ie . Me t andere woorden : “wa t verwach ten de re la t ies op deze (kern)waarden van de inspec t ie?” He t be lang van de waarden van de inspec t ie kunnen vervo lgens in he t l ich t worden ges te ld van de tevre- denhe id over de v i j f kernwaarden . Daarb i j is he t re levan t om na te gaan hoe tevreden de re la- t ies z i jn over de voor hun be langr i jke kernwaarden .
6 .2 Be lang van de (kern)waarden van de inspect ie
Voor tw in t ig waarden is gevraagd aan te geven we lke dr ie aspec ten he t be langr i jks t z i jn b i j de beoorde l ing van de Inspec t ie van he t Onderw i js . H iervan maken ook de v i j f kernwaarden ona f- hanke l i jk , transparan t , pro fess ionee l , s lagvaard ig en samenwerkend dee l u i t d ie de inspec t ie u i tdraag t . De tw in t ig waarden z i jn onderdee l van zeven versch i l lende d imens ies ra t ionee l , be- kwaam , krach t , empa th ie , warm te , re levan t ie en s t imu lans .
Er bes taan twee waarden d ie (vr i jwe l) unan iem voor a l le doe lgroepen to t de dr ie be langr i jks te
waarden behoren , da t z i jn deskund ig en pro fess ionee l . Een derde van a l le doe lgroepen schaar t
deze twee aspec ten onder de dr ie be langr i jks te waarden . Pro fess ionee l behoor t to t een kern-
waarde d ie de inspec t ie voor z ichze l f benoem t , maar deskund ig n ie t . Er z i jn dr ie waarden d ie
voor spec i f ieke doe lgroepen vaker be langr i jk z i jn , name l i jk be trouwbaarhe id voor ouders (37%)
en leer l ingen (40%) , samenwerkend voora l voor de schoo l le iders (43%) en vr iende l i jk he t
vaaks t voor leer l ingen (22%) . Voor ts va l t op da t de twee voor de inspec t ie benoemde kernwaar-
den transparan t en s lagvaard ig in ger ingere ma te to t de dr ie be langr i jks te waarden worden be-
noemd voor de inspec t ie . To t s lo t b l i jk t da t he t be lang voor de waarden van de Inspec t ie van he t
Onderw i js vo lgens de doe lgroepen s terker hu is t in termen van ra t ionee l , bekwaam en krach t ,
dan in empa th ie , warm te , re levan t ie en s t imu lans .
25.
DeInspectie van het Onderwijs |V6447| © Veldkamp| december 2015
De resu l ta ten voor de ma te waar in de doe lgroepen de waarden a ls de dr ie be langr i jks te (kern)waarden aanw i jzen , z i jn in de onders taande gra f iek weergegeven .
17 |Mate waarin men de drie belangrijkste (kern)waarden kiest voor deInspectie van het Onderwijs (n=1.863)
Er z i jn en ige versch i l len naar onderw i jsr ich t ingen voor de doe lgroepen . Schoo l le iders in he t voor tgeze t onderw i js hech ten voor de inspec t ie vaker aan he t be lang van be trouwbaarhe id (25%) en k iezen m inder vaak samenwerkend (28%) en doe lma t ig (8%) a ls de dr ie be langr i jks te waarden verge leken me t de to ta le groep schoo l le iders (respec t ieve l i jk 16% , 43% en 17%) . Be trouwbaarhe id en re levan t ie worden door leerkrach ten in he t voor tgeze t onderw i js (29% en 17%) ook vaker he t be langr i jks t gevonden verge leken me t de to ta le groep leerkrach ten (22% en 12%) . De waarde samenwerkend erkennen de leerkrach ten in he t voor tgeze t onderw i js m inder vaak a ls he t be langr i jks t (16%) in verge l i jk ing to t de to ta le groep leerkrach ten (22%) . Deze waarde word t we l vaker door leerkrach ten in he t bas isonderw i js a ls he t be langr i jks t gevonden (28%) . Da t vr iende l i jkhe id a l leen door leer l ingen a ls één van de dr ie be langr i jks te waarden voor de inspec t ie word t gevonden (22%) ge ld t vee l vaker voor leer l ingen in he t voor tgeze t onderw i js (26%) dan voor leer l ingen in he t m idde lbaar beroepsonderw i js (14%) .
6 .3 Waarder ing voor de kernwaarden van de inspect ie
De v i j f kernwaarden pro fess ionee l , ona fhanke l i jk , s lagvaard ig , transparan t en samenwerkend z i jn door de doe lgroepen beoordee ld voor wa t be tre f t he t func t ioneren van de inspec t ie .
U i t de resu l ta ten kom t naar voren da t a l le doe lgroepen de kernwaarden pro fess ionee l , ona fhan-
ke l i jk en s lagvaard ig vo ldoende to t goed v inden , hun gem idde lde schaa lwaarde l ig t op 3 ,0 o f
26.
DeInspectie van het Onderwijs |V6447| © Veldkamp| december 2015
hoger (waarb i j 1 = zeer zwak , 2 = zwak , 3 = vo ldoende , 4 = goed , 5 = exce l len t) . Over de kern- waarden transparan t en samenwerkend bes taa t b i j de doe lgroepen meer verdee ldhe id . De schoo lbes tuurders beoorde len deze kernwaarden a ls ru im vo ldoende (be iden gem . 3 ,4) , maar de leerkrach ten v inden be ide kernwaarden amper vo ldoende (gem . 2 ,9 en 2 ,8) . De transparan- t ie word t door de ouders ook krap vo ldoende gevonden (gem . 2 ,8) .
18 | Waardering voor de kernwaarden van deInspectie van het Onderwijs (gemiddelde waarde, n=1.863)
Schoo l le iders in he t spec iaa l onderw i js z i jn pos i t iever over de ona fhanke l i jkhe id van de inspec-
t ie (gem . 3 ,7) verge leken me t de to ta le groep schoo l le iders (gem . 3 ,4) . Ook b i j de leerkrach ten
tre f fen we en ige versch i l len aan . De ona fhanke l i jkhe id van de inspec t ie word t door leerkrach ten
in he t voor tgeze t onderw i js me t een vo ldoende beoordee ld (gem . 3 ,1) , terw i j l d ie van leerkrach-
ten in he t bas isonderw i js een ru ime vo ldoende kr i jg t (gem . 3 ,4) . Over de transparan t ie van de
inspec t ie z i jn leerkrach ten in he t m idde lbaar beroepsonderw i js wa t m inder te spreken (gem .
2 ,6) in verge l i jk ing to t a l le leerkrach ten (gem . 2 ,9) . To t s lo t v inden leerkrach ten in he t voor tgeze t
onderw i js de inspec t ie wa t m inder goed op de kernwaarde s lagvaard ig (gem . 2 ,9) en leerkrach-
ten in he t bas isonderw i js ju is t be ter (gem . 3 ,2) . B i j de ouders doe t z ich he t en ige versch i l voor
da t ouders me t leer l ingen in he t voor tgeze t onderw i js de inspec t ie de kernwaarde samenwer-
kend wa t m inder goed beoorde len (gem . 2 ,8) verge leken me t de gehe le groep ouders (gem .
3 ,0) . To t bes lu i t van deze reeks tonen de resu l ta ten b i j de leer l ingen in he t voor tgeze t onderw i js
en he t m idde lbaar beroepsonderw i js geen versch i l len in de waarder ing voor de v i j f kernwaar-
den .
27.
DeInspectie van het Onderwijs |V6447| © Veldkamp| december 2015
