en
WENSEN EN
WERI(.EI_jiJI(HEID
A
ls het waar is, dat zich in de ...._ beperking de meester toont, heeft Premier Cals met zijn rege- ringsverklaring geen meesterstuk ge- p-roduceerd. Want het nu eens ge- degen, dan weer vage verhaal, hoe vlot en levendig voorgedragen, muntte allereerst uit door lengte.handhaving van het financiële even- wicht.
Donderdag 2!J april 1965 - No. 822
Ondergang
(Zie pag. 3)
Het was zeker niet de "hemelse lengte" die men toedicht aan een be- roemde symphonie van Schubert, maar een zeer aardse lengte, die juist in haar uitvoerigheid menigmaal het doel voorbij schoot.
Met belangstelling kon men ver- nemen, dat - evenals prof. Witteveen en het Kabinet-Mar~jnen in het na- bije verleden - ook dit Ministerie er naar zal streven, de Rijksuitgaven te doen achterblijven bij de groei van het nationale inkomen. Maar het Ka- binet kondigt nu reeds extra uitga- ven aan. Zeker, daaronder'zijn er, die ook wij begrijpelijk achten. Zo de aangekondigde 50 miljoen additio- nele middelen, voor de financieel zo- zeer geplaagde gemeenten. Daar zijn verder de verhoogde investeringen - alleen al voor 1964 88,2 miljoen - voor het Hoger Onderwijs. En boven- dien, wat te denken van een 33 mil- joen voor extra ontwikkelingshulp, vooral nu dit blijkbaar slechts een eerste verhoging is, die doOi: andere zal worden gevolgd. Maa1· bovenal wordt nu reeds te kennen gegeven, dat op de regel van het verband tus- sen rijksuitgaven en groei nation_aal inkomen tijdelijk uitzonderingen on- vermijdelijk zijn. Alles tesamen reden om met grote bezorgdheid af te wach-
ten of het Kabinet-Cals bereid en in staat zal zijn het financiële evenwicht te handhaven, dat het vorig Kabinet zozeer heeft gesierd.
HULDE AAN ONZE JARIGE VORSTIN
In den brede heeft de Minister- President de verschillende phasen der Kabinetsformatie de revue doen passeren. Dat op deze formatie de drie fractieleiders der K.V.P., P.v.d.A.
en A.R.P. een grote invloed hebben uitgeoefend was bekend. Dat er zo- doende een parlementair Kabinet met sterke bindingen uit de bus is gekomen, niet minder. Verder hoorde men in tal van- toonaarden, hoezeer mr. Cals de houding van de C.H.- fractieleider mr. Beernink veroor- deelde. Ook hier zou met meer zelf- beperking een beter effect zijn be- reikt.
*
E
en breed panorama van wen- sen, die passen bij een goed landsbestuur in deze tijd, heeft mr.Cals in deze regeringsverklaring aan de Kamerleden getoond. Aandacht voor woningbouw, ruimtelijke orde- ning, wegenaanleg, gezondheidszorg, beter onderwijs, het zijn inderdaad desiderata, die ieder zinnig mens zal onderschrijven. Het is echter de vraag, of in de nauwelijks twee ja- ren die ons scheiden van de verkie- zingen in 1967, men een behoorlijke portie van die wensen in realiteit zal kunnen omzetten. En vooral, of dit alles zal kunnen geschieden met
.. OPENHEID IN ZUILENLAND"
CONGRES op
ZATERDAG 15 MEI 1965 in het
Concertgebouw (kleine zaaD te Amsterdam.
Verdere gegevens op pagina 5.
*
V
an de aangekondigde maat- regelen is de belasting specu- latiewinsten veelszins een slag in de lucht. In de lucht,. omdat het uiterst moeilijk zal zijn, hier rechtvaardige cri\ ~:·ia aan te leggen. De gehele be- lasting zal waarschijnlijk het beurs- mechanisme bemoeilijken en het ver- trouwen van de beleggers ondermij- nen. Overigens moet men het wets- ontwerp ~fwachten. Daarentegen schijnen een wijziging van de succes- siewet met een ingc }uwde vrijstel- ling voor bepaalde verervingen tu~-sen echtgenoten, alsmede het "over-·
wegen" - dat is nog geen aankondi- ging - van belastingverlaging voor ongehuwden, schaarse Winstpunten in het op papier zeer ambitieuse re- gerings-program.
.. *
T
en slotte het radio- en TV-be- leid, waaraan dit Kabinet- Cals zijn ontstaan dankt. Hier werd lippendienst gepleegd aan een ver- meende openheid in de aether, waar- bij - zo heette het tenminste - gelijke voorwaarden voor allen geschapen zouden worden. Wij hebben in uit- zonderingsgevallen fabeltjes horen vertellen in het Parlement. Maar de- ze fabel had de strekking, de waar- heid op zijn kop te zetten. En merk- waardigerwijze was dit lachspiegel- effect misschien niet eens opzettelijk bedoeld.Anders gezegd: met de aangekon- digde radio- en TV -nota wachten ons dus spijkers met koppen bij het omroepbestel. Jammer, dat het ken- nelijk zeer oude en zeer geroeste spijkers zijn.
L.M.
L U I S T E R T NAAR . . . .
DE STEM VAN DE V.V.D.
Radio-uitzending op DONDERDAG, 13 MEI a.s., van 18.20-18.30 uur, over de zender Hilversum II (298 m).
LET OP DE ZENDERWISSELING!!!
Mededeling vereniging van Staten- en Raadsleden
In vriendschappelijk overleg met onze directeur van het bureau gemeentepoli- tiek, de heer K. H. Brandt, deel ik hier- · bij mede, dat deze gedurende enkele wè- . ken wegens familie~aangelegenheden bui- ten Den Haag moet verblijven. In ver- band hiermede zen de men alle. con·es- pondentie, ook over artikelen in Pro- vincie en Gemeente aan: Bureau voor Ge- meentepolitiek VVD te 's-Gravenhage
(Koninginnegracht 61) ..
In spoedeisende aangelegenheden kan men ondergetekende raadplegen· dagelijks (behalve zondags) telefonisch tussen 9 en 10 uur (070-nr. 241905).
D. W. DETTMEIJER, Voorzitter Vereniging Staten- en Raadsleden.
De Formatie-Cals of het Offersfeest der Beginselen
De rede, door mr. W . .J. Geertse- ma, de voorzitter van onze Tweede Kamerfractie, op onze Algemene Verg-adering te Zwolle uitgespro- ken, is in brochure~vorm uitgege- ven onder de titel: De Formatie- Cals of het Offerfeest der Beginse- len .
De prijs van deze brochure be- draagt f 0.25 per exemplaar.
Bestellingen liefst per giro no.
67880 ten name van de secretaris van de V.V.D. te 's-Gravenhage, onder vermelding: Rede Geertse- ma.
VRIJHEID EN DEMOCRATIE
ALGEMENE VERGADERING
keurde nieuwe Statuten en Huishoudelijk Reglement goed
Na de indrukwekkende, hartverwarmende rede van mr. Geertsema, welke in een vorig nummer werd opgenomen, werd gepauzeerd en ver- volgens overgegaan in huishoudelijke vergadering.
De voorzitter ir. K. van der Pols verwelkomde de delegatie van de JOVD, welker aanwezigheid in de algemene vergadering steeds zeer op prijs wordt gesteld. Helaas konden- ditmaal geen Belgische liberalen wor··
den begroet, omdat deze wegens de binnenlandse politieke toestand ver- hinderd waren.
de afdeling Voorburg vroeg een oordeel over de reorganisatie van de partijlei- ding.
De voorzitter merkte op, dat de vraag, of de reorganisatie geslaagd mag wor- den geacht, door de algemene vergade- ring dient te worden beantwoord. Het hoofdbestuur acht de opzet - scheiding tussen de politieke en de organisatorische leiding - juist. Er blijft contact met de fractieleiders, die vrijwel alle vergade- ringen van het hoofdbestuur bijwonen.
Er heerst een uitstekende verstandhou- ding. Wat de samenwerking tussen da- gelijks en hoofdbestuur betreft, deze moet nog inlopen.
De heer R. A. Heyting, voorzitter van de JOVD, zei, dat zijn organisatie het zoekt in een vooruitstrevende liberale aanpak. Daarbij zijn de nu en dan plaatsvindende gesprekken met de frac- tieleiders van de VVD bijzonder nuttig.
Het gaat immers niet alleen om een juis- te beleving van de beginselen, maar ook om de politieke praktijk. De JOVD heeft niet geschroomd de heer Van Riel in de positie van Daniël in de leeuwenkuil te brengen. Dat was overigens een aan- gename en leerzame ontmoeting.
Wij hebben er voor te waken, dat het negativisme niet de overhand krijgt.
Voor de JOVD is de resolutie van 1954 nog altijd actueel. Wij gaan uit van een gemeenschappelijk beginsel en al volgen wij verschillende wegen, de JOVD zal gaarne aan de verder te voeren politieke actie het hare bijdragen (applaus).
De voorzitter dankte voor deze vriend- schappelijke betuiging van saamhorig- heid. c
Aan de Belgische vrienden werd een te- legrafische aanmoediging in hun poli- tieke strijd gezonden.
Notulencommissie
Mede namens mevrouw mr. M. Groe- neveld-Jansen (Geldrop) en de heer J.
Helmig Jr. (Laren N.H.), bracht mr. D.
F. Went (Leeuwarden) het rapport van de Notulencommissie uit, strekkende tot goedkeuring van de notulen der op 17 en 18 april 1964 te Eindhoven gehouden algemene vergadering.
Daartoe werd besloten.
Nadat de voorzitter de aftredende com- missie had bedankt, werden in de Notu- lencommisie voor 1965 benoemd mej.
mr .. M. van de Stadt (Zwolle), dr. J.
N. van den Ende ('s Gravenhage) en J.
W. Verbeek (Rotterdam).
Jaarverslag
Het jaarverslag over 1964 van de al- gemeen secretaris, jhr. mr. W. H. W.
Quarles van Ufford, ontlokte geen op- merkingen en werd goedgekeurd.
De algemeen secretaris zegde toe, dat het verslag in het vervolg eerder zal verschijnen.
Rekening en
verantwoording en jaarverslag
van de penningmeester
De penningmeester, de heer S. J; van den Bergh, bracht vervolgens de finan- ciële jaarstukken uit. In zijn toelichting wees hij er op, dat, ondanks toegenomen inkomsten, de uitgaven sterker stijgen.
VRIJHEID EN DEMOCRATIE
Weekblad van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie
Voorzitter Redactie-commissie:
mr. L. Meijer.
Redactie-secretaris: G. Stempher.
Adres: Gooiergracht 163, Laren
<N.H.). Telefoon (02953) 35 63.
Administratie:
'Postbus 43, Amersfoort. Tel 1 34 25.
Voor het zenden van advertentie- gelden u i t s 1 u i t e n d Postgiro n?. 245103 ten name van de Pen- lllJ?-gmeester van de stichting "Vrij- held en Democratie" te Amersfoort Losse nummers 20 ct.
Voor advertenties wende men zich
~tot de administratie.
...1
Dit kan er toe leiden, dat contributiever- hoging moet worden overwogen.
Spr. wees op de belangrijkheid van de tussentijdse verkiezing voor het nieuwe openbare lichaam Rijnmond begin juni en sprak het vertrouwen uit, dat de ex- tra-bijdragen voor de propaganda zullen blijven vloeien.
V erslag kascommissie
Het verslag van de commissie van voorlichting over de rekening en ver- antwoording van de penningmeester over het jaar 1964, bestaande uit de heren B. D. Breuning ten Cate (Almelo), J. W.
Hupkes (Middelburg) en J. L. Smid (Groningen), was schriftelijk uitgebracht en werd door de secretaris voorgelezen.
Het strekte tot décharge van de penning- meester, welke onder algemene instem- ming met het gevoerde beheer werd ver- leend.
Benoeming
kascommissie voor 1965
In deze commissie werden benoemd de heren mr. J. Bosman (Rotterdam), J. W. Hupkes (Middelburg) en H. J. de Koster (Leiden).
Commissie van Beroep
Tot voorzitter van de Commissie van Beroep werd benoemd prof. mr. C. H. F.
Polak te Leiden.
Beleid hoofdbestuur
De ·afdeling Amsterdam vroeg een uit- eenzetting over het toekomstige beleid,
Het is noodzakelijk, dat het streven gericht blijft op een goed actieprogram voor 1967. Het dient geconcentreerd en in duidelijke taal het streven van de partij weer te geven. Hoofd-en bijzaken zullen gescheiden moeten worden. Tot de hoofdzaken kunnen worden gerekend: de organisatorische en juridische vormge- ving van het bedrijfsleven, waarbij mede- zeggenschap in beginsel niet wordt af- gewezen; de medische verzorging der be- volking, de maatschappelijke mobiliteit
(waarover een onthullende, interessan- te dissertatie-Wijnkoop is verschenen) de belastingpolitiek, waarbij de begrippen welvaart en verzorging aan de orde ko- men en structurele verlaging van de di- recte belastingen voorop dient te staan;
de buitenlandse politiek, waaronder de hulp aan ontwikkelingslanden, bevorde- ring van welvaart en vrede, prioriteit voor de infrastructuur van het eigen land.
De eerste uitwerking volgt over enke- le maanden. Men zal daarover met des- kundige sprekers kunnen discussiëren.
De heer Keja (Amsterdam; bepleitte het doen houden van opiniepeilingen om te kunnen beoordelen op welke wijze de partij haar activiteiten moet ontwikke- len. Voorts wilde hij ook in besloten vergadering over het beleid van de Ka- merfracties spreken om persoonlijke kwesties openlijk te kunnen aansnijden.
De heer Vonhoff achtte het eerste voor- stel aantrekkelijk.
De voorzitter zou het tweede denkbeeld
CJ)e%e Burger
U .moogt dat gerust weien, want er is niets geheimzinnigs aan, heeft een
b~!ef aan he~ _hoofdbestuur onzer partij geschreven om te vragen of hij biJ he~ opposdi~:voeren even gemist kan worden, omdat hij graag de gele-
~enheid zou krJ,Jgen op adem te komen van de sensaties der achter ons liggende weken en omdat dokter gezegd heeft "doet u het wat kalmer-an·
zó piepjong bent u tenslotte ook niet meer en die opwinding om Schmelze;
e~ Cals en T?xopeus en Witteveen is u niet in uw kouwe kleren gaan zitten; Vondeling en Smallenbroek hebben u geen goed gedaan en dat dra- gen van Den Uijl naar Athene heeft u méér aangepakt dan u vermoedt"
Zodat ik nu maar hoop, dat het hoofdbestuur voornoemd het licht ~p groen zal zette~ en mij zal toestaan nu eindelijk óók eens, net als ieder :"nder, ~aar MaJorca te gaan, want daar ben ik nog nooit geweest, terwijl
Ik_ke~Is~en heb die mij daarover hartelijk uitlachen. "Je moet gauw gaan",
z~I Ah g1st~ren nol!'. "want het ziet er wel naar uit dat Majorca spoedig met meer "m" zal_ ZIJn en dan kun je natuurlijk niet meer gaan. Dan wordt het waarschijnlijk Ethiopië en dat is voor jou te ver van huis; ik ken je zo langzamerhand wel; als jij zo ver van huis zit raak je over je zenuwen en dan ben je nóg verder van huis''. '
Ik hoop dus, dat ik bij. het oppositie-voeren even gemist kan worden en dat, ondanks mijn ontstentenis, de achterblijvende jongens en meisjes onder leiding van beginselgenoot Geertsema of Toxopeus, het zolang zulle~
weten te redderen.
Ik wou gewoon maar een beetje in de zon gaan zitten niksen. Ik hoor u al mokken "dat kun je thuis op je balkon óók", maar dat is niet zo met Van Riel en Van den Bergh en Joekes en nog zo'n dozijn méér telkens aan de te~efoon _om mijn advies. Ik zit nog niet memme eerste kopje koffie
?f
daar nnkelt~~e. "Da~ zal Ha:rmen, of Theo of Haya wel weer zijn" zeg 1k dan tegen WIJD wettige koffiezetster en meestal i s dat ook zoIk bedoel maar . . . ·
Maar ik vertrouw er op, dat de jongens met een b_eetje inschikkelijkheid, het, voor een paar weken, ook zonder mij zullen weten te rooien met de rooien.
Wèl even op jullie qui vive zijn, dat Vondeling geen rare dingen gaat doen en dat Kokkie Veldkamp niet àl te gepeperde ragoutjes in de oven zet.
Ik wacht dus op het antwoord van het hoofdbestuur.
Misschien blijf ik wel thuis en zet ik de telefoon af.
Want ècht zin in Majorca heb ik niet. Wel in een beetje zon over het lief gelaat van
29 APRIL 1965- PAGINA 2
Algemeen Secretariaat
Door een overstelpend groot aan- tal aanvragen van de tekst van onze televisie-uitzending van maandag, 12 april en onze radio- uitzending van donderdag, 15 april j.I., en een stroom van aanmeldin- gen van nieuwe leden, welke moet worden verwerkt, is op het Alge- meen Secretariaat der Partij een ernstige achterstand in de afhande- ling van verschillende zaken ont- staan.
Wij verzoeken U enig geduld te willen betrachten. Al het mogelij- ke wordt gedaan de achterstalid op de kortst mogelijke termijn in te lopen.
Bij voorbaat dank voor uw cle- mentie!
een achteruitgang vinden. Wij hebben niets te verbergen en het is een aloud liberaal beginsel, dat de publieke zaa-k in het openbaar behandeld moet wor- den. Bovendien kunnen in de Partijraad en de Verkiezingsraad, die niet in het openbaar vergaderen, persoolijke zaken worden bespwken.
De afdeling Laren drong aan op snel- lere voortgang met het herzien van het beginselprogram, waarop de voorzitter, antwoordde, dat vele afdelingen eerst na de gestelde termijn hebben gerea- geerd, wa-ardoor er vertraging is opge- treden. Voor interim-rapporten voelt het hoofdbestuur niet.
De heer Marcuse (Zaandam) vroeg om een spoedige reactie van de partij op de voorgenomen specula tiewinstbelasting.
De voorzitter antwoordde, dat de so- ciaal-economische commissie hieraan aan- dacht zal wijden.
De heer van Aalst (Bennebroek) vond, dat de partij ten aanzien van actuele ge- beurtenissen, zoals b.v. de REM-kwestie en het radio- en t.v.-beleid, meer en di- recter naar buiten moet optreden. Voor- al de jongeren hebben behoefte aan die voorlichting.
De heer Vonhoff verklaarde optreden naar buiten bijzonder nuttig te achten, mits op het juiste ogenblik.
De heer Wiegel (Laren, NH) vroeg, waarom de partij geen begroting kent.
Hoe staat het met de herziening van het GemeenteprogramJ
De voorzitter antwoordde, dat de par- tij reglementair geen begroting kent. De herziening van het Gemeenteprogram wordt steeds voorbereid door de Vereni- ging van staten- en Raadsleden.
De heer Dettmeijer, voorzitter dezer vereniging, bevestigde, dat elke vier jaar door een commissie herziening wordt overwogen. Dat gebeurt ook nu, onder- leiding van prof. Simons. Reeds heeft het Liberaal Democratisch Centrum bepaal- de wensen kenbaar gemaakt.
(Vervolg op pag. 4)
MASSAGE IS GEEN OVERBODIGE LUXE
Voor dit doel heb ik een inklapbare massagetafel laten makl:!n, zodat de RELAX- MASSAGE aan huis moge- lijk is. Nog enige uren onbezet. Ook 's avonds. Prima referenties. Maandag en donderdag in Heemstede en om-
streken.
Woensdag, donderdag en zaterdag in het Gooi.
MASSEUR/YOGA-THERAPIST
FRED VAN BEEK
Sarphatipark 44 Amsterdam-Zuid Telefoon 73 39 48
N.B. Vraagt prospectus over mijn yoga -ademhaling -cursus.
"Saunabad aan huis ook mogelijk"
Afwezig tot 24 mei.
VRIJHEID EN DEMOCRATIE
ONDERGANG
* *
Meer dan twintig jaren nadat de*
"Ondergang de vervolging en verdelging van de Nederlandse Joden"een onloochenbaar feit was geworden, komt dr. J. Presser met zijn historisch, minutieus verantwoord relaas van deze uitroeiing. Acher deze bijna me- chanische maatregelen was een "sys- teem", dat slechts tot einddoel had een zinloze slachting, die voor vorige generaties ondenkbaar was.
Dat dr. Presser dit werk kon schrij- ven met het keurend oog van de historicus, die zijn hart toch niet het zwijgen wilde opleggen, strekt hem tot dubbele eer. De uitzonderlijke be- langstelling voor dit werk wijst erop, dat men ook in het "moderne" Neder- land de schok van deze vervolging nog altijd niet verwerkt heeft.
Voor de 100.000 vernietigde Joden schiep prof. Presser een monument, dat duurzamer is dan brons.
RUIMTE
* *
Voor het vraagstuk der ruimte-*
lijke ordening wordt terecht steeds meer aandacht gevraagd. Het gaat er namelijk om ons dichtbevolkte land met zijn kleine oppervlakte ,leefbaar" te houden, ook in de toe- komst. Een speciaal aspect van het gemis aan ruimte vormt de zomerse congestie in vakantietijd. Propvolle hotels, propvolle campings en prop- volle wegen maken, dat men in de top der vakantieweken nauwelijks meer van ruimte spreken mag.Daarom is iedere, zelfs bescheiden poging om tot een spreiding der va- kanties te geraken, de vermelding waa.rd. Staatssecretaris Grosheide heeft nu de gemeente- en schoolbesturen verzocht, de zomervakantie één week eerder te laten beginnen. Zij zouden inderdaad wèl doen, het goede voor- beeld der rijksscholen te volgen. Daar is de vakantiedatum vervroegd en ge- steld op 9 juli. Natuurlijk is dit slechts een simpel begin. Toch kan het "lucht"
geven in een situatie, ·die op velen be- nauwend werkt.
NODIG
* *
Tijdens het vorige week in*
Utrecht gehouden congres van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen hebben prof. ir.J. Th. Thijsse van de dienst Zuider- zeewerken en dr. H. L. Golterman, di- recteur van het hydrologisch labora- torium te Nieuwersluis, zeer veront- rustende mededelingen gedaan over de vervuiling van het water van de Loosdrechtse Plassen en het IJssel- meer. Naar de normen van het TNO is Loosdrecht in feite nu al niet meer geschikt te achten voor de zwem- sport. Ook moet worden gevreesd dat het water van de toekomstige rand- meren tussen Amsterdam en Nijkerk van te slechte kwaliteit zal zijn om er in te kunnen zwemmen. En dat ter- wijÎ juist deze gebieden de zo hoog nodig geachte recreatiemogelijkheden zouden moeten bieden voor de Rand- stad Holland. Een nieuwe wet tegen de waterverontreiniging ((er ligt thans een ontwerp ter tafel) werd reeds al- gemeen wenselijk geacht. De nood- zaak daarvan is nu overduidelijk ge- worden.
ONNODIG
* *
Op de algemene vergadering*
van de Christelijk-Historische Unie heeft de afdeling Zwolle vrijdag- avond het voorstel gedaan te bevor- deren dat de Goede Vrijdag een al- gemeen erkende christelijke feestdag wordt. Het voorstel zal in het overleg tussen het uniebestuur en de kerken ter sprake worden gebracht, zo werd na een korte discussie besloten. Het lijkt ons ongewenst de vrijdag vóór Pasen tot een soort zondag te maken.Praktische bezwaren zouden er al ge- legen zijn in een verplichte sluiting·
voor winkels en bedrijven. Bovendien:
terwijl dé intensiteit van de geden- king van de Goede Vrijdag in de ene christelijke kerk al minder is dan in de andere, is ook de discrepantie tus- sen christenen en niet-christenen op deze dag veel groter dan op de feest- dagen van Kerstmis, Pasen en Pink- steren. Het is onnodig dit extra te ac- centueren. De bestaande gebruiken ten aanzien van het al of niet vrij zijn op Goede Vrijdag verdienen daarom de voorkeur.
Copie voor deze rubriek te zen- den aan: Mej. Joh. H. Springer, Alexanderstraat 16, Haarlem.
H
eel wat bijeenkomsten worden er in deze tijd aangekondigd, teveel om alle uitvoerig te vermelden. Bovenaan staat onzeLANDDAG
Die is op dinsdag 25 mei in Bergen N.H. Wij beginnen om half elf in "De Rustende Jager" en eindigen 's middags in de "Zwarte Schuur" waar ons een aan- trekkelijk programma is beloofd. Daar tussendoor maken wij een mooie wande-
~ng en om half vijf gaan wij weer huis- waarts. Kosten f 8,- inclusief.
De convocaties zijn al bij de centrale- vertegenwoordigsters ter verspreiding.
Deelneemsters: hoe meer hoe liever, eventueel ook introducées. Maar aanmel- den graag voor 20 mei en liever geen overrompelende toeloop op de dag zelf, zoals verleden jaar, want dat vergt wel erg veel van de organiserende personen.
Adres: mevrouw E. Dekker, Kenne- roerstraatweg 7H, Heiloo (post Alk- maar). Postgiro nr. 366273.
PROVINCIALE DAGEN
Zuid-Holland
H
ier gaat men op dinsdag 11 mei naar Zwijndrecht, hotel Swin- drecht. Kopje koffie vanaf 10 uur en na de middagthee bij de Verenigde Oliefa- brieken, om 16.15 uur weer naar huis.Onderwerpen: "Recreatieproblemen in Zuid-Holland" door mevr. mr. N. M. W.
Dettmeijer-Labberton en (hoe kan · het anders) "de a.s. Rijnmondverkiezingen", spreker dr. J. Alers, lijstaanvoerder voor de VVD. Aanmelding door overschrijving van f 7,50 op postgiro 529706 t.n.v. pen- ningmeester afd. Zwijndrecht van de
VVD, te Zwijnd1·echt met vermelding .,provinciale dag". De f 7,50 moet op 6 mei ontvangen zijn.
Gelderland
en mevr. mr. 's Jacob-des Bouvrie, bur- gemeester van Le'ersum. Aanbeveling overbodig!
REGIONALE BIJEENKOMST
Z
o kunnen wij de bijeenkoms·t wel noemen, die de vrouwengroepen Bussum-Naarden-Huizen en Hilversum- Laren-Blaricum hebben gehouden op 27 april j.l. in de "Gooise Boer". Het bericht kwam te laat voor het vorige nummer, maar wij willen het toch volledigheids- halve vermelden. Mevrouw mr. E. Veder- Smit sprak over· "Vakbeweging en be- drijfsleven" in het bijzonder . in verband met de herziening van het ondernemings- recht.AMSTELVEEN
E
n dan ligt er nog de aankondiging van een plaatselijke bijeenkomst, n.l. in Amstelveen op 6 mei a.s. om 20 uur in gebouw Reveille. Onderwerpen:le. de Amstelveense Muziekschool, te be- spreken door. mevr. M. G. Wittink-Boer en 2e. een discussie over Schooltijden, plaatselijk, landelijk en internationaal.
Dit houdt verband met het vraagstuk van de werkende vrouw, welk vraagstuk in het volgende seizoen in de vrouwenorga- nisaties, ook de onze, ter discussie zal worden gesteld.
Forse tube
f .1.75
29 APRIL 1965- PAGINA I
A
angemoedigd door het succes ver- leden jaar gaat men opnieuw een provinciale dag houden, weer. in Sous- beek te Arnhem en wel op woensdag 12 mei van ·10.30-16 uur. Kosten koffie-maaltijd f 4,60. Sprekers: mr. Toxopeus
· iJe Heer Vondeling zei nu wèl "}a".
...
I I
I
RIJN MOND-VERKIEZING
De erelijst van afdelingen, die mij steunden, wordt steeds groter.
Deze week ontving ik van de afdelingen Rijswijk, Leiden, Smallin- gerland, Maasdam, Franeker, Leeuwarden, Westerschouwen, Mijn- streek, Aalten-Dinxperlo en Ede bijdragen van resp.
f
60,-,f
100,-,f
50,-,f
25,-,f
50,-,f
100,-,f
100,-,f
15,-,f
25,-enf
50,-.Hartelijk dank aan deze medelevende afdelingen!
Tot op heden mocht ik van 32 van de 450 afdelingen, die onze Partij telt, een bijdrage voor de Rijnmond-verkiezing ontvangen. Ik hoop, dat afdelingen, die tot nu toe niet hebben gereageerd op mijn dringende oproep, dit alsnog zo spoedig mogelijk zullen doen. Laten zij wel bedenken dat een gunstige uitslag van de Rijnmond-verkie- zing mede van invloed zal zijn op de Staten- en Raadsverkiezingen van 1966. Het geld, door hen thans in de Rijnmond-actie geïnves- teerd, zal ongetwijfeld zijn rente in 1966 opbrengen!
Ook een groot aantalleden en geestverwanten zond mij deze week weer een bijdrage. Grote dank aan al deze gulle geefsters en gevers!
U weet het: giro 67880 ten name van de Secretaris van de V.V.D.
te 's-Gravenhage!
Doe het nu ! ! !
SIDNEY J. VAN DEN BERGH, Penningmeester.
Mevr. K. de Z. te B.
f
50,-; Ir. 0. J. v.d. E. te 's-G.f
10,-; Mej.9
w.
E. K. te 's-G.f
5,-; J. C. S. te N.f
10,-; Ir. M. K. J. J. ter K:.I
1 :
te R.f
10,-; E. J. M. B. te R.f
10,-; Mej. T. H. te R.f
5,-; J. L.I
P. te 0
f
25,-; Dr. A. J. P. te 's-G.f
10,-; Mevr. M. E. A. P. te V.:
" f
10,-; B. B. te Z.f
10,-; J. v.d. G. te R.f
25,-; Drs .. C. M. A. H.I
teL.
f
10,-; Ir. P. teW.f
15,-; G. W. te G.f
25,-; J. N. F. Ch. D. ~~te H.
f
10,-; Mevr. A. M. A. S.-F. te Z.f
10,-; J. W. v. B. te Z.I f
25,-; Mevr. J. E. L.-B. M. te 's-G.f
10,-; Mevr. A. M. M. v.d.• M.-v. d. E. te G.
f
5,-; A. de V. te R.f
20,-; A. G. V. v. d. S. te A. ~·I f
25,-; Mr. D. A.D. fe A.f
250,-; Mr. C. J. V. teL.f
100,-; Mevr.1 J. A.H.-v. B. te S.
f
25,-; M. L. B. de la R. te Z.f
5,-; Mevr. Dr.I
W. J. V. v. E. te 's-G.f
25,-; Mevr. J. H.-W. te G.f
5,-.:.. ... _..,ee, ....
~... , ...
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,.,,,,,,,,,,,,e••••~Mr. Toxopeus en
Prof. Witteveen
De Tweede-Kamerfractie van de VVD heeft in haar vergadering van 23 april gesproken over de mogelijke terugkeer van de heren Toxopeus en Witteveen in de Tweede Kamer. De fractie acht het voor de werking van het parlementaire stelsel juist, dat oud-ministers na het ver- vullen van hun ambtsperiode aan het Ka- merwerk deelnemen, zoals zij ook voor- staat dat ministers uit de Kamer moeten kunnen worden gerecruteerd.
Hiervan uitgaande sprak de fractie zich unaniem uit voor de wenselijkheid van de terugkeer van de heren Toxopeus en Wit- teveen in de fractie. Zij voorziet deze te- rugkeer bij het begin van de volgende zit- ting der staten-Generaal in september.
De heer Geertsema stelt zich voor het fractievoorzitterschap over te dragen aan mr. Toxopeus tijdens de algemeneverga- dering van de VVD in het volgend voor- .
ja~~ie
leden van de -fractie zijn er zichvan bewust, dat uit het voorgaande voort- vloeit, dat twee hunner hun vierjarig man- daat tussentijds ter beschikking dienen te stellen. Zij beraden zich hierover en de fractie hoopt op zo kort mogelijke ter- mijn het resultaat van dit beraad bekend te kunnen maken.
ALGEMEEN SECRETARIAAT V.V.D.
Koninginnegracht 61 's-Gravenhage Telefoon ( 070) 60 48 03
( 3 lijnen l
Giro 67880
VRIJHEID EN DEMOCRATIE
Uit de partij
Hummelo en Keppel tegen voor-censuur
De afdeling Hummelo en Keppel hield een goed bezochte jaarvergadering in Ho- tel De Gouden Leeuw" te Laag-Keppel.
D~ jaarstukken werden onder dankzeg- ging aan de secretaris-penningmeester goedgekeurd. Bij de bestuursverkiezing werd de heer G. H. Smit (Drempt) her-
kozen en werd de heer Th. Nijdam (laag- Keppel) tot nieuw bestuurslid benoemd.
Ten slotte volgde een geanimeerde dis- cussie over gemeentelijke vraagstukken.
Algemeen wekte het bevreemding dat blijkbaar op het gemeentehuis voor-cen- suur op de toneelvoorstellingen gehou- den wordt.
Nieuwe bestuursopzet in Statencentrale Assen
De statencentrale Assen hield 15 april een vergadering in Assen, waarbij een nieuwe bestuursopzet werd aanvaard. Voor elke afdeling, welke in de Statencentrale kan zijn vertegenwoordigd, zal nu een bestuurslid zitting nemen. Ook zal de vereniging "Vrouwen in de VVD" een bestuurslid kunnen aanwijzen. Er zal een dagelijks bestuur gevormd worden van 3 leden. De functieverdeling zal nog even worden aangehouden. Als voorlopig se- cretaris werd aangewezen de heer L. T.
W. H. Nieland te A?sen.
Voorts werden de financiën geregeld.
Hierna kwam de Provinciale Staten- verkiezing van 1966 ter sprake. Vroeger gemaakte fouten zullen voorkomen moe-
ten worden.
Ten slotte sprak de heer T. E. Wil- lems uit Roden nog _een hartelijK woord van dank aan de scheidende voorzitter, de heer F. Faber uit Assen. Deze is in de afgelopen jaren een stuwende kracht geweest voor de hele organisatorische opbouw van de partij in Noord Drente en ook daarbuiten.
De heer Faber dankte alle afdelingen voor het in hem gestelde vertrouwen en voor de medewerking, welke binnen de statencentrale toch altijd bijzonder groot is geweest.
Als nieuwe bestuursleden werden ge- kozen de heren: G. E. Schuth, afd. Anlo;
L. T. W. H. Nieland, Assen; S. van der Mei Eelde/Paterswolde; K. J. W. Onnen Roden; J. Hingstman, Rolde; J. B. Homan Smilde, en N. F. Paul, Zuidlaren. De af- delingen Peize en Vries, alsmede de Vrou- wen in de VVD moeten nog een be- stuurslid aanwijzen.
Kamercentrale Utrecht vergadert
De jaarvergadering van de Centrale Utrecht wordt gehouden op vrijdag 7 mei a.s. in hotel "Pays Bas", Janskerkhof te Utrecht, aanvang te 19.30 uur. Als spreker zal optreden Mr. E. H. Toxopeus.
ALGEMENE VERGADERING
heurde nieuwe Statuten en Huishoudelijk Reglement goed
(Vervolg van pagina 2)
Beleid van de redactie van
"Vrijheid en Democratie"
De voorzitter van het stichtingsbestuur drs. J. A. F. Roeien, zei ter inleiding dat het oordeel over het partijweekblad uiteenloopt. Meestal zijn de wensen en meningen tegenstrijdig. Daaraan kan niet altijd worden tegemoetgekomen we- gens onvoldoende geldmiddelen.
Het bestuur deelt de mening, dat- meer illustraties en een beter uiterlijk ge- wenst zijn en het streeft er naar daar- aan zorg te doen besteden.
Er zijn maatregelen op korte en op lan- gere termijn in . overweging. Zo zijn er wisselpagina's voor Drenthe en Zeeland gekomen, maar deze verhogen de kos- ten. Er is al een tekort, zodat er meer geld. beschikbaar zal moeten komen dan f 6 voor een weekblad per jaar!
De redactie heeft ook al meermalen op meer ruimte aangedrongen. Er is nu een reëel plan in overweging om de om- vang op 12 pagina's te brengen en meer illustraties en kleur toe te passen. Voorts wordt over een pakkender naam en een betere exploitatiemogelijkheid gedacht.
De heer Koning (Rotterdam) heeft zich afgevraagd, of scherpe reacties op mede- werking van Kamerleden aan buitenpar- lementaire acties wel nodig waren. De steun van mevrouw van Someren aan monarchistische activiteiten achtte hij meer te verdedigen dan aan "Democratie voor Spanje" hetgeen, gelet op het grote aantal Spaanse arbeiders in ons land minder tactvol is.
De heer van Tets (Rotterdam) vroeg om steun aan de actie tegen de vermo- gensaanwasbelasting. Psychologisch is dat juister dan tegen de speculatiewinstbe- lasting te ageren.
Mevrouw van Someren merkte op dat de door de heer Koning aangehaalde mo-
narchistische -activiteiten verband hiel:._
den met een opstellenwedstrijd i.v.m.
150 jaar Koninkrijk, welke werd beoor- deeld door een jury bestaande uit leden van de vijf grote politieke partijen. Mi- nister Toxopeus reikte de prijzen uit van deze volmaakt onschuldige wedstrijd. Een en ander was niet in strijd met het be- ginsel program.
De heer van Riel ingaande op de op- merkingen inzake de speculatiewinstbe- lasting, zei, dat ook in liberale kring over het object dezer belasting genuan- ceerd wordt gedacht. Daarom is het be- ter eerst het wetsontwerp af te wachten, alvorens een oordeel uit te spreken.
De heer Vonhoff hield een pleidooi voor het nemen van een abonnement op
"Liberaal Reveil".
In antwoord op een vr;J,ag van de af- deling Ruinen, die bezwaar maakte te- gen verschil in de contributies van de af- delingen, zei de heer Korthals Altes, dat aan dat bezwaar tegemoet wordt geko- men door de voorgestelde wijziging van het huishoudelijk reglement, volgens wel- ke de algemene vergadering van de par- tij de contributie - ook voor de afde- lingen - vaststelt. Er komt dus geleide- lijk een vaste afdracht per lid.
Waaraan de afdeling Bilthoven nog toe- voegde, dat contributieverhoging door meer publiciteit moet worden voorbe- reid.
Herziening van statuten en huishoudelijk
reglement
Langdurig en uitvoerig heeft de algeme- ne vergadering zich in twee zittingen be- ziggehouden met de uit de reorganisatie voortvloeiende herziening van statuten en huishoudelijk reglement, waarvoor het
~-~·· ' .
···
.. ·..
'· ' · . · ' · - · - · ·. ..- ·.~-->
.o.m·a<~ ····~·-·
···:.. · .···.· tJL!.
·.•
. Oude genev.er.
*
Bessenrood*
Citroen jenever. .Vergadering Radio· en Televisiecommissie
Onder voorzitterschap van de heer H. J. L. Vonhoff kwam de Radio- en Televisiecommissie van onze Partij op donderdag 22 april j.l. te Utrecht in vergadering bijeen.
Met vreugde nam de commissie kennis van de grote stroom gunstige reacties, welke op onze laatste tele- visie- en radio-uitzendingen zijn bin- nengekomen.
29 APRIL 1965 -PAGINA 4
Vergadering landelijke Propaganda-commissie
Onder voorzitterschap van de heer H. J. L. Vonhoff heeft de Landelijke Propagandacommissie, tezamen met de Propagandacommissie voor de Rijnmond, op woensdag 21 april j.l, te Rotterdam vergaderd.
Opnieuw werden de plannen voor _de verkiezingscampagne voor de
Rijnmond nader uitgewerkt.
SPREEKBEURTEN
PERIODE 30 APRIL TOT EN MET 30 MEI 1965
6 mei 7 mei 11 mei 12 mei 13 mei 17 mei 20 mei 21 mei 24 mei 25 mei
- Wagening·en (studenten) - 's-Gravenhage
- Vlaardingen (Rijnmond) - Arnhem <Vrouwenorg.) -Zandvoort
-Bilthoven -Harmelen
- Ridderkerk (Rijnmond) -Hilversum
- Assen (Liberale Club) - Bergen (Vrouwenorg.) - Gouda Cin comb. met
Vrouwenorg. en JOVD)
- Ir. L. G. Oldenbanning
- mej. mr. J. J. Th. ten Broecke Hoekstra - J. C. Corver
- dr. J. Alers - Mr. E. H. Toxopeus - mr. H. van Riel - Th. H. J oekes - M. Visser - dr. J. Alers - mr. E. H. Toxopeus - Mr. Dr. C. Berkhouwer - Mevr. Mr. E. Veder-Smit - Mr. E. H. Toxopeus
Mevrouw Haya van Someren-Downer zal in verband met _een blijde gebeurtenis omstreeks Prinsjesdag de komende maanden geen spreekbeurten meer vervullen. Zij zal alleen nog optreden op het Demonstratief Congres te Rotterdam op 29 mei a.s.
N.B. IN DEZE OPGAVE ZIJN NIET VERWERKT DE SPREEKBEURTEN, WELKE DOOR ONZE KAMERLEDEN EN ANDERE SPREimRS BUITEN HET VERBAND
VAN ONZE PAR TIJ WORDEN GEHOUDEN.
hoofdbestuur voorstellen heeft ingediend die door een commisoie, bestaande uit de dagelijks bestuursleden mevrouw Veder- Smit en de heren Korthals Altes en Von- hoff, alsmede de heren Van Boven e:1 Tammens, waren voorbereid.
De leiding berustte bij do behandeling van dit agendapunt bij de heer Korthals Altes. Deze wees er op, dat voor statu- tenwijzigingen tweederde meerderheid vereist is, waarbij per 50 leden één stem kan worden uitgebracht.
Terwille van de plaatsruimte en van de leesbaarheid van ons blad zullen wij volstaan met het vermelden van enkele hoofdpunten uit de urenlange discussie waarbij de voornaamste opponent van de commissie de heer A. Nawijn uit Olst was, die meestal namens de Noordelijke Kamercentrales optrad.
Hij achtte zich en anderen in een ongun- stige positie geplaatst, omdat de toelich- ting bij de (talrijke) amendementen van afdelingen en Kamercentrales niet was gepubliceerd. Het hoofdbestuur heeft zijn voorstellen met toelichting wel in het partijweekblad gepubliceerd en herhaalt die nog eens mondeling.
Waarop de heer Korthals Altes ant- woordde, dat van discriminatie geen 'sprake is, wel van onvoldoende plaats- ruimte en te hoge kosten om ook de toe- lichting tot de vele amendementen te publiceren.
Het voorstel van het hoofdbestuur om de assessoren (bijzitters) van het dage- lijks bestuur voortaan te noemen: secre- taris voor. de voorlichting· resp. orga- nisatie, werd na stemming aangenomen.
Er werden 244 stemmen voor secretaris uitgebracht, 200 voor lid en 8 blanco.
Van vele zijden werd het voorstel om' wijziging te brengen in het stemmental van de afdelingen bestreden. Ten slotte werd het voorstel, dat geen voldoende meerderheid -zou hebben gehaald, inge- trokken.
De voorgestelde beperking van de mo- gelijkheid tot stemoverdracht door af- delingen aan een of meer afgevaardigden van andere afdelingen werd eveneens krachtig, vooral door kleinere afdelin- gen bestreden. \
Bij stemming bleken 258 stemmen voor het voorstel en 213 tegen te zijn uitge- bracht, zodat het niet de vereiste meer- derheid haalde. De bestaande toestand blijft dus.
Over de wijze van samenstelling van het hoofdbestuur en over de daarbij toege- paste regionale vertegenwoordiging wa- ren de meningen ook verdeeld. Doordat het wijzigingsvoorstel werd teruggeno- men blijft de bestaande situatie gehand- haafd.
Na afdoening· der amendementen werd de wijziging der statuten met algemene stemmen aanvaard .
Het voorstel inzake de samenstelling van het bestuur . der Kamercentrales werd met 273 stemmen voor, 113 tegen en 11 blanco aangenomen.
Een amendement van de afdeling Am-
sterdam betreffende de goedkeuring van reglementen der Kamercentrales en hun wijziging door het hoofdbestuur werd aangenomen.
Verworpen werd een amendement om de Kamercentrales vrij te laten in de keu- ze van hun vertegenwoordigers in de
Partijraad. ·
De afdeling Delfzijl had succes met een amendement om in bijzondere gevallen het hoofdbestuur ontheffing te kunnen doen verlenen van het voorschrift, dat iemand, die de leeftijd van zeventig jaar heeft bereikt, niet tot enige bestuursfunc- tie verkiesbaar is.
Het hoofdbestuur ontving de machti- ging om kleine redactionele wijzingen, mits niet van materieel belang, aan te brengen, indien zulks nodig mocht blij- ken.
Daarmee was de slijtageslag over sta- tuten en huishoudelijk reglement gestre- · den en kreeg de commissie van voorbe- reiding een pluim van de voorzitter voor haar degelijk werk.
V oorzitter herkozen
Tussen de bedrijven door kon met vol- doening worden vastgesteld, dat de pe- riodiek aftredende voorzitter, ir. K. van der Pols, bij enkele candidaatstelling was herkozen.
Dagelijlrs bestuur
Hetzelfde gebeurde met de heer H. J.
L. Vonhoff als lid van het dagelijks be- stuur.
Benoeming van hoofdbestuursleden
Bij enkele candidaatstelling werden tot lid van het hoofdbestuur herkozen ir. J.
N. Kooij te Apeldoorn mr. G. c. van Dijk te Wassenaar, W. Franck te Ber- gen (NH), dr. ir. C. W. C. van Beekom te Goes, mr. B. P. van der Veen te Leeuwarden en voor de Stichting Orga- nisatie Vrouwen in de VVD mevrouw mr.
E. A. J. Scheltema-Conradi te Haarlem.
Niet herkiesbaar had zich gesteld me- vrouw mr. C. H. J. H. J. de Vries-van Haaften te Eindhoven.
In deze vacature werd bij enkele can- dïdaatstelling gekozen verklaard ir. L.
Korver te Waalre.
Sluiting
Toen de voorzitter op een laat uur con- stateerde, dat de agenda was afgewerkt dank zij veler geduld en volharding, kon hij onder dankzegging aan de afdeling Zwolle voor de gastvrije ontvangst, ver- klaren, dat het een goede vergadering was geweest.
Hij bedankte de erevoorzitter prof. Oud en het erelid, de heer Dettmeijer voor hun belangstelling en sloot met een op- wekkend woord de bijeenkomst .
v.d. L.
VRIJHEID EN DEMOCRATIE 29 APRlL 1965- PAGINA 5
Het staat er heel suggestief en concreet in artikel 55 van het ontwerp: "Geen lid leest een rede voor, tenzi.j de voor- zitter hem hiertoe verlof geeft".
Bravo voor de parlementaire werkw~jze ... commissie
De commissie is in deze (ook in een aan- tal andere zaken trouwens) niet een- stemmig.Naar de mening van de meerderheid verliest een debat in sterke mate aan waarde, wanneer tevoren opgeschreven re- devoeringen worden voorgelezen. De spre- kers gaan dan doorgaans niet of nauwe- lijks op elkaars betogen in, doch praten langs elkaar heen of herhalen hetgeen door hun voorgangers reeds is gezegd.
De enige methode om de vergaderingen der Kamer tot werkelijke gedachtenwis- selingen te maken bestàat naar de mening van de meerderheid hierin, dat de mo- gelijkheid om redevoeringen voor te le- ZP,n drastisch wordt beperkt.
Zelfs de oude Buys zou tevreden zijn
Bijna tachtig jaar geleden- om precies te zijn: in het jaar 1888 - omstreeks de- zelfde tijd dus dat Frans Netscher het vele specialisme in de Kamer signaleerde schreef de befaamde liberale 19de eeuw- se staatsrechtsgeleerde prof. Buys:
"Ik meen niet te overdrijven wanneer ik zeg, dat niets zoveel heeft bijgedragen om aan onze vo]ksvertegenwoordiging hare populariteit te ontroven en hoof- den en harten van haar te ontvreemden, dan de omhaal van haar werkzaamhe- den, dan de gerektheid van haar debatten dan de breedsprakerigheid van vele Ka- merleden - een euvel waarvan ik hier ongaarne al het kwaad zou willen zeg- gen, dat ik werkelijk ervan denk".
In Kamerstukken werkt men nu een- maal niet met motto's, anders zou dit woord van Buys wel zeer toepasselijk zijn geweest boven het "witte stuk" num- mer 8042, dat nu eens niet bij "Ko- ninklijke Boodschap" is ingezonden met de handtekening van Koningin Juliana en de signatuur van een of meer ministers onder de memorie van toelichting.
De "begeleidende brief" bij dit stuk, dat getiteld is: "Voorstel van de Com- missie Werkwijze der Kamer tot herzie- ning van het Reglement van Orde"
draagt ditmaal de handtekening van mr.
F. J. F. M. van Thiel en de memorie van toelichting is versierd met de hand- tekening van hem en achttien medeleden der Kamer, te zamen vormend de ge- noemde commissie.
Het aan Buys ontleende citaat en de uitlating van Netscher in zijn Schetsen uit de toenmalige Staten-Generaal vor.:
men eigenlijk wel pikante herinnerin- gen. Zij waarschouwen ons, toch niet al- les te zien als een euvel speciaal van deze tijd en om ook het verleden niet al- tijd door een al te rooskleurige bril te bekijken.
De mening, dat de Kamer vroeger al- leen maar bestond uit prominente all- round politici, dat er alleen maar boei- ende debatten werden gevoerd over on- derwerpen van groot formaat. en over diepgaande principiele tegenstellingen, is Wijd verbreid, r.1aar een vertekening van de werkelijkheid.
Zeker, ook toen waren er, als nu, hoogtepunten; waren er spannende da- gen, waarin de leidende figuren tegen- over elkander in het krijt traden. Ook toen waren er, als nu, momenten waar- op een minister of zelfs een heel mini- sterie zijn politieke leven op het spel zet- ie tegenover een. weerspannige Kamer.
Ook toen waren er moeilijk oplosbare Kabinetscrises en Kamerontbindingen.
Maar er was in die dagen van weleer eveneens het parlementaire leven van al- le dag, waarin het weinig spectaculaire maar toch noodzakelijke werk moest worden verricht. Er waren ook toen saaie en langdradige sprekers, die, volgens het geestige woord van de begenadigde rede- naar, dr. Schaepman "niet alleen her- haalden wat zij al zo dikwijls gezegd hadden, maar ook zeiden wat zij al zo meermalen herhaald hadden".
En ook toen waren er de begrotings- behandelingen, die als het ware uitlok- ten tot het zich verdiepen in "klein goed"
De postbode ten plattelande
De behandeling van de begroting van (Verkeer en) Waterstaat heeft vanouds een zekere beruchtheid om de plaatse- lijke belangen, die hierbij aan de orde komen; om de bruggen, beken en kana- len, de onvoldoende spoorwegverbindin- gen de slechte plaatselijke wegen en wat niet al, dat hierbij aan de bewindsman wordt voorgelegd.
Kleingoed inderdaad, maar wie zal ont- kennen, dat deze zaken voor een ge- meente, een streek, een provincie, niet van belang kunnen zijn en wie durft Let eigenlijk een afgevaardigde euvel dui- den wanneer hij althans eenmaal in het jaar, bij de begrotingsbehandeling, naar voren brengt hetgeen de kiezers uit de streek, waar hij vandaan komt, van hem verwachten?
Het is kostelijk, in een in 1901 onder het pseudoniem "Augur" geschreven boekje over de toenmalige gang van za- ken op het Binnenhof het hoofdstuk te lezen, waarin een avondvergadering wordt beschreven en waarin minister Lely's toenmalige begroting van Water- staat, Handel en Nijverheid werd behan- deld. Een lid staat daarbij de belangen van de postboden ten plattelande wijdlo- pig aan te bevelen en de auteur ein- digt zijn weergave daarvan met deze zinsnede: "De vriend der postboden ten plattelande heeft na een roerende pero- ratie er het zwijgen toe gedaan".
Wie zich in deze finesse over onze parlementaire historie verdiept en niet de zo dikwijls gemaakte fout begaat om de typische hoogtepunten uit deze histo- rie als de "dagelijkse kost" van de Ka- mer-uit-het-verleden te beschouwen, moet wel milder zijn in zijn oordeel over de Kamer - van-heden.
Maar alle mildheid en begrip sluiten er-
kenning van de noodzaak van vernieu- wing niet uil. In tegendeel, ik g·eloof dat zij, die met kennis van zaken, en met een nuchter gevoel voor wat een volks- vertegenwoordiging in deze tijd behoeft te werk gaan, meer bereiken en nuttiger werk doen dan beLweterige stuurlui aan de wal, die met hun wilde kreten en ne- gativisme de zaak alleen maar schaden.
Grondig ·werf...
De commissie Werkwijze heeft grondig werk verricht. Zij heeft zelfs het hele re- glement van Orde der Kamer opnieuw op stapel gezet. Het is, na de vele in de loop der jaren aangebrachte incidente- le wijzigingen, thans in een ontwerp der commissie geheel nieuw geredigeerd, de systematiek is verbeterd, verouderde ter- men en ook verouderde instellingen zi,in opgeruimd en nieuwe geïntroduceerd.
De instelling· van een presidium der Kamer, de opheffing der afdelingen (dus ook van het afdelingsonderzoek en de centrale afdeling), de uitbreiding van het werk der commissies (met opheffing van het instituut van commissies van voorbereiding) en van de openbaarheid harer werkzaamheden, de instelling van een Algemene Begratingscommissie (in de wandeling ABC te noemen) zodra het zover is dat alle begratingshoofdstukken inderdaad in openbare commissieverga- deringen kunnen worden voorbereid, het openen van de mogelijkheid van "open- bare hearings" - het zijn stuk voor stuk maatregelen die wij kunnen toejui- chen, omdat zij beantwoorden aan geble- ken behoeften en aan de eisen, die aan een moderne volksvertegenwoordiging rnegen en moeten worden gesteld.
· Er zal nog wel geleg·enheid zijn, t.z.t.
eens op een of meer van deze voorstel- len nader in te gaan. Ze zullen boven- dien nog vóór het zomerreces in een open- bare vergadering van de Kamer worden behandeld, want. zo enigszins mogelijk is het de bedoeling, het nieuwe Regle-
ment van Orde met de nieuwe. in sep- tember beginnende zitting der Kamer in werking te doen treden.
Geen redevoeringen nteer voorlezen
Voor het ogenblik willen wij alleen graag iets zeggen over de voorgestelde nieuwigheid, die het grote publiek wel het meest zal aanspreken. Het is het voor-
gestelde verbod van het voorlezen van redevoeringen door de leden der Kamer.
Natuurlijk zal het raadplegen van aan- tekeningen en het letterlijk voorlezen van citaten altijd geoorloofd zijn. De tekst be- perkt zich tot het verbod (behoudens uitzonderingen) van het voorlezen van een rede in haar geheel; zij laat he'; voor-
lezen van enkele onderdelen toe. Boven- dien zal de voorzitter voor onderwerpen van bijzonder technische of technisch- juridische aard te allen tijde het verbod leurmen opheffen.
Ik meen, dat dit een alleszins redelij- ke regeling is, waarmee men nu de proef inderdaad maar eens moet nemen.
De minderheid heeft natuurlijk gelijk wanneer zij zegt, dat hiermee de rechten rJer leden ,.om op hun eigen wijze hun mening uit te spreken", wat wordt be- knot. Dat dit, gezien de soepele opzet
daarvan, en de redelijkheid van onze Ka- mervoorzitter(s), werkelijk een ,.te ster- ke aantasting;" zou zi 'n, zoals zij menen, geloof ik echter niel.
Een verbod om aantel{éningen voor zich te hebben en da~rvan gebruik te tn8ken, is er niet. Bij de replieken blijkt telkens weer, dat ook Kamerleden, die hun redevoeringen altijd geheel plegen voor te lezen, dan zeer wel aan de hand van enige aantekeningen zich weten te weren. Het is meer een vastg·eroeste ge- woonte en een zekere gemakzucht van sommigen, dat zij alles maar staan voor te lezen. Dat men daar nu eens tegen ingaat, ook ter wille van de levendig- heid van het debat. lijkt niet te veel ,.gevraagd".
Het feit, dat men dan óók eerder geneigd zal zijn zich ten aanzien van bepaalde onde,.delen bij een voorgaande spreker aan te sluiten zonder diens betoog nog weer eens te herhalen, is dan bovendien nog tijdwinst.
Alles te zamen geloof ik, dat wij mo- gen hopen, dat de meerderheid in de commissie van Thiel op dit punt ook een meerderheid in de Kamer zal betekenen en dat de minderheid wel zal ondervin- den en erkennen, dat "aantasting van rechten" toch echt een te groot woord is voor het verlangen, dat wie zich voor het Kamerlidmaatschap beschikbaar stelt toch ook geacht mag worden in staat te zijn, aan de hand van de nodige aan- tekeningen zijn gedachten en verlangens op behoorlijke wijze tot uitdrukking te brengen.
A.W. ABSPOEL
·~~~~~~.v~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~.~~~~~1V . . ~~~~~~~~~~~~~
1 CONGRES "OPENHEID IN ZUILENLAND"
AMSTERDAM 15 MEI 1965
CONCERTGEBOUW {kleine zaal} AANVANG 1 0 UUR V.M.
op dit con<Jres, CJeDrCJaniseerd door de Kamercentrales van Noord-Holland zal worden CJesproken en CJediscussieerd over
"OE VERZUILING IN ONS LAND EN DE LI8ERALE KIJK DAAROP"
Inleiders:
DR. K. VAN DIJK MR. F. PORTHEINE H. J. L. VONHOFF
lid van de Tweede
Kamer~lid van de Tweede Kamer. lid van het Hoofdbestuur van de V.V.D.
Congresleider: MR. J. VAN SOMEREN
op te zenden aan bureau V.V.D., Herengracht 36, Amsterdam.
Ondergetekende Adres
Lid van de Afdeling ... .
meldt zich voor deelneming aan het Congres op 15 mei 1965 te Amsterdam.
De kosten ad f 8.50lf 3.00 zijn overgemaakt op:
Postgiro 431470.
Gemeentegiro v. 9925.
Hollandsche Bank Unie N.V. te Amsterdam.
Alle ten name van V.V.D. te Amsterdam.
Handtekening:
•
,~Maak de J!: V.D. sterk!!''
SN I K KERS' H A N D EL MIJ. N. V.
ROTTERDAM GRONINGEN ARNHEM
*
Buizen FITTINGS Flenzen
,,ASCOT'' Gaswandketels
.,KLAFRESTRöM" -gietijzeren ketels
"MARK"-radiatoren
OLIESTANDMETERS OLIETANKS
AFSLUITERS
PLINTVERWARMING .,MARK"-BUIGMACHINES VLOERHULZEN
LASBOCHTEN
"N.S.K SALLAND"-ketels .,THERMIA"-warmwaterboilers ,,FLAMCO" -opbangstroppen
"FLEXCON" -expansievaten
en verdere artikelen op het gebied van de CENTRALE VERWARMING
SINOS1S92
in het hart van Amsterdam
COMPLETE INTERIEURVERZORCSINQ
•
OESKUNOICSE ADVIEZEN
V
. FRANCO LEVERIN DOOR CSEHEEL <a~ NEDERLAND
'i?~~
MEUBELEN
Vijzelstraat 115-119 - AMSTERDAM relefon 24 87 16
CABINES
op elk merk chassis, hetzij normaal besturing of front-LAADBAKKEN
GESLOTEN ALUMINIUM CARROSSERIEËN
besturinÇJ, volledige .slaap- of semi-slaapcabines.
zowel open - met boorden . als met huifconstructie.
Uitvoering geheel volgens de voorschriften voor T.J.R.
Dekkleden worden in eigen bedrijf gemaakt.
alle uitvoeringen te leveren in zeewater-bestendig aluminium. Het opbouwsysteem volgens de modernste mehtodes, potent S.A.A.G. Zwitserland.
1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111
nationaal en internationaal bekend! vraag prijs en inlichtingen.
C A R R O S S E R I E F A B R I E K
FIRMA PAUL & VAN WEELDE
's-Gravenweg 3 50 Nieuwerkerk a/ d IJssel ( Halland) Telefoon D1rect1e, fabriek en boekhouding (01803) 2841 (3 lijnen)
4& &J
1' oor IJ w was
NAAR
BORG U
Tevens Uw adres voor Chemisch Reinigen
N V
STOOM- EN CHEMISCHE WASSERIJ
v.h. C. D. BORGH & Zn.
Bellevoysstraat 75 Rotterdam Teletoon 32631 -36235
De Rotterdamsche Droogdok Mij. N.V.
BETONKEIEN BETON
en
ANTI-KRUIPSTEEN
In kleuren grijs en heiderood
•
Voldoen aan de hoogste eisen Keur en acceptatie op het werk
•
N. V. Heesseltsche Steenfabriek v/h W. P. DE VRIES en CO.
Heesselt (Gem. V a rik I - Telefoon Ophemert ( 03445 I 2 71
fabrieken en vestigingen in o.a.: belgië, cyprus, denemarken,duitsland,
engeland, finland, frankrijk, italië, japan, pakistan, spanje, zweden.
VRIJHEID EN DEMOCRATIE
Van onze Leestafel
Kennismaking met de demografie Dr. L. Bak. Volk in Veelvoud. In- leiding tot de demografie. Gam- mareeks. Uitg. J. A. Boom en Zn., Meppel.
DEMOGRAFIE is een betrekke- lijk jonge tak van wetenschap, die vooral na de Tweede Wereldoorlog meer algemene aandacht kreeg. Als hulpwetenschap voor de sterk naar voren getreden sociale wetenschap- pen, maar ook door behoeften van het bedrijfsleven (marktonderzoek e.d.) mag de demografie zich zelfs in een zekere populariteit verheu- gen. Ook voor aangelegenheden van bestuurlijke aard (bejaardenzorg, bevolkingsmigraties enz.) krijgt de demografie in toenemende mate be- tekenis.
zegt hij - lijkt in het wetenschappe- lijk denkschema de dreiging van een overbevolkte wereld onafwendbaar, maar z.i. kan men met zeker zo veel overtuiging daartegenover de stel- ling poneren, dat het ondenkbaar is, dat de Schepper een wereld zou hebben geschapen waarin voor zijn schepselen geen plaats is. Hier raken de dimensies van verstand en geloof elkaar en daarmede verdwijnt het vraagstuk niet, maar het krijgt wel een totaal andere inhoud.
De conclusie waartoe Dr. Bak op dit punt komt, vindt de lezer in de ti-
tel van dit hoofdstuk zoals aange- duid: De toeneming van de wereld- bevolking is geen dreiging, maar op- dracht. De drie essenties van die op- dracht zijn: vertrouwen, liefde en arbeidzaamheid. Vertrouwen wil de schrijver aldus opgevat zien: wij moeten met onze wetenschappelijke denkschema's niet tornen aan de be- doelingen van de Schepper. Liefde ziet hij als aanvaarding van de me- demens in de voller wordende we- reld. Van deze liefde uit hebben wij onze plicht te doen t.a.v. mensen, die in onze wereld aan ontbering over-
29 APRIL 1965- PAGINA 7
geleverd zijn. En arbeidzaamheid betekent voor schrijver, dat wij ge- roepen zijn om ons gehele physieke en psychische kunnen in te zetten voor de bewoonbaarheid van deze wereld.
Ten aanzien van het eigen land gaat de auteur dieper in op de ver-
'
schillende aspecten van het bevol- kingsvraagstuk. Ook hier handhaaft hij zijn optimistische zienswijze. Hij acht de conclusie onaanvechtbaar dat het bevolkingsvraagstuk te onzent bovenal de norm heeft van een wel- zijr..stekort. Dit stelt, meent hij, de opdracht - in het bijzor"der voor de overheid - om met allç middelen te streven naar een nieuw evenwicht tussen welvaart en welzijn.
Het komt te zelden voor dat men vraagstukken van maatschappelijk- technische aard ook van een reli- gieus-filosofisch standpunt uit Je- licht vindt, dan dat wij ons niet zou- den verheugen in een geschrift waar- in het religieus-filosofische aspect tot gelding wordt gebracht. Ook wie het met de auteur var>. deze "Inlei- ding tot de Demografie" op dit punt niet eens zou zijn, zal o.i. goed doen van zijn beschouwingen kennis te
nemen. deR.
In weerwil van deze tendenties - aldus de auteur in zijn voorwoord - is demografie toch nog altijd voor zeer velen een moeilijk toegankelijk terrein, gevolg mede van het feit, dat de desbetreffende literatuur fragmen-
tarisch dan wel te gecompliceerd
van karakter is.
EEN LANDBOUWPLAN
De voor ons liggende inleiding be- oogt in breder verband bekendheid te_ geven aan het kennisgebied van de demografie. Het richt zich derhal- ve niet op een speciale categorie le- zers doch is bestemd voor allen die enigermate georiënteerd dienen te zijn met betrekking tot groei en sa- · menstelling van de bevolking. Het kan daarom ook voor vele lezers van ons blad van enig nut zijn.
In achttien hoofdstukken - door de auteur van ietwat poëtische titels voorzien als "Van komen en gaan",
"Zij waren landgenoten", "De toe- gemeten tijd", "Het ontelbare ge- teld" enz.) - komen verschillende as-
Wij liberalen zien de ontwikkeling van de maatschappij zo dynamisch dat we menen dat deze zich moei- lijk in vooraf gemaakte plannen laat vastleggen. Onze bezwaren te- gen het maken van algemene plan- nen zijn drieledig. In de eerste plaats heeft ervaring geleerd dat aan plannen, die eenmaal zijn op- of vastgesteld veelal star wordt vastge- peeten van de demografie aan de or- houden, ook al is de situatie geheel de. De schrijver beperkt zich bijna 'veranderd.
geheel tot de vraagstukken die zich In de tweede ph..ats leidt de opstel- op dit gebied in Nederland voordoen.
Het laatste hoofdstuk "Bedreiging of opdracht" houdt zich bezig met het zg. bevolkingsvraagstuk in enge- re zin. Dit kan, zo lezen we, overal ontstaan, waar op een gegeven mo- ment te veel of te weinig mensen aanwezig zijn in verhouding tot de beschikbare middelen of de te ver- vullen taken.
Dreigend wordt de situatie wan- neer de bevolkingsaanwas zodanig is, dat op langere termijn geen cor- rectie verwacht mag worden. Wat de wereldbevolking aangaat huldigt schrijver in dit opzicht een optimis- tische beschouwingswijze. Wel - zo
ling van een plan vaak tot het slui- ten van een compromis, waarvan men nog niet weet of dat wel no- dig zal blijken, doch waaraan men zich later vasthoudt. Het is voor sommigen gelijk een verkregen recht.
In de derde plaats kost het maken van plannen geld en energie van flinke mensen. Plannen maken kan dus tot verstarring, voortijdige vast- legging van rechten en tot verspil-
ling leiden.
Toch zal men de ontwikkeling van de huidige maatschappij niet op zijn beloop kunnen laten, vandaar dat we zouden willen pleiten voor plan- nen die meer een richtsnoer, een
mogelijkheid of wenselijkheid voor de ontwikkeling, dan wel een feite- lijke vastlegging ervan inhouden.
Naar mijn mening is daaraan wel behoefte. Ook in de landbouw.
Duitsland kent nu al 10 jaar lang zijn, "Grüne Plan". Een (te) dik
boekwerk, waarin de gang van za- ken in het afgelopen jaar wordt
?rgegeven, de ontwikkeling van de toekomst en dP. middelen voor de verwezenlijking ervan voor het ko- mende jaar worden geschetst. Bij ons geschiedt dit in de Memorie van toelichting op de Landbouwbegro- ting. Echter erg summier en op een wijze die de landbouw weinig hou- vast en de minister veel speelruimte geeft. Het landbouwverslag, dat veel te laat verschijnt, kan men gerust buiten beschouwing laten. Dit is een archiefstuk. Ik meen dat de boeren die hun eigen positie in het
geheel niet meer kunnen overzien, laat staan de toekomstige ontwikke- ling, veel behoefte hebben aan een uiteenzetting van de situatie, de te verwachten ontwikkeling van de di- verse takken van land- en tuinbouw in Nederland - maar ook in EEG en wereldverband - en de maatre- gelen die de overheid denM te nemen om die ontwikkeling te stimuleren of af te remmen. Men vaart nu in den blinde, toch moet men door- varen, d.w.z. bedrijven verbeteren, vergroten, ombouwen en veel inves- teren. En dat laatste wordt het klem- mende punt van de toekomSJt. Enige vingerwijzing van de zijde van des- kundigen over de ontwikkeling van produktie en consumptie op het ge- bied van land- en tuinbouw in de diverse landen zou wel welkom zijn.
Ook een positievergelijking ware gewenst. We behoeven niet te wach- ten op de EEG, dan zijn we wellicht te laat. Een uiteenzetting zou voor later veel ellende en mogelijk in- grijpende maatregelen kunnen voor- komen.
Ir. L. G. OLDENBANNING
