Koolhydraten / sachariden
1 Hieronder staan twee glucose moleculen afgebeeld. Planten maken zetmeel door vele verschillende glucosemoleculen aan elkaar vast te maken. Maak de reactie vergelijking in structuurformules af door de reactieproducten te tekenen. Teken de reactieproducten op vergelijkbare manier als glucose is weergegeven.
2 Vergelijk je reactieproduct van vraag 1 met de disachariden van Binas 67F2.
Komt jouw reactieproduct voor in de tabel? Zo ja, wat is de naam?
3 Sachariden is een andere naam voor suiker of koolhydraat. De titel van Binas 67F1 is “Monosachariden”. De titel van Binas tabel 67F2 is “Disachariden”. Verklaar deze namen.
4 Een disacharide kan ontleed worden tot twee monosachariden. Zo bestaat kristalsuiker uit sacharose. Maak onderstaande reactievergelijking in
structuurformules af waarbij het molecuul sacharose gesplitst wordt in twee sachariden. Teken de sachariden op dezelfde manier als sacharose.
5 Geef de namen van de monosachariden die zijn ontstaan.
+
+ +
6 Zetmeel bestaat voor het grootste gedeelte uit amylose. Het gedeelte uit het midden van amylose staat in Binas 67F3 weergegeven. Wikipedia heeft een
afbeelding van het begin van een molecuul amylose, zie de afbeelding hieronder.
Maak de reactievergelijking in structuurformules af waarbij een trisachariden wordt afgesplitst van het begin van amylose.
7 De naam van het type reactie bij vraag 4 en 6 is hydrolyse. Deze naam past in de rij met andere namen. Leg van onderstaande reacties uit waarom ze vergelijkbaar zijn en wat de verschillen zijn.
Electrolyse
Fotolyse
Hydrolyse
Thermolyse
8 In Binas 67F3 staat ook een vertakte polysacharide. Leg uit wat bedoeld wordt met “vertakte polysacharide”.
Antwoorden
1
2
De ontstane suiker is maltose (moutsuiker) 3
Mono betekend 1 en di betekend 2 (zie Binas-tabel 66C, numerieke voorvoegsels).
Monosacharide betekend dus 1 suiker, di sacharide dus 2 suiker. Uit de
structuurformules van de monosachariden blijkt dat deze stoffen 1 suikerring hebben, terwijl disachariden 2 suikerringen hebben. Blijkbaar is 1 suikerring dus 1 suiker / sacharide. Mono en di geven aan hoeveel ervan in een molecuul aanwezig zijn.
Extra: In Binas-tabel 67F3 staan polysachariden. Poly betekend “veel”, dus veel suikerringen aan elkaar vast.
4
5
Zie Binas-tabel 67F1
+ H2O
+ + H2O
en
(fructose is gedraaid weergegeven ten opzicht van het antwoord bij 4) 6
Een trisachariden is dus een molecuul dat uit 3 suikerringen bestaat. Dus hydrolyse na de 3e suikerring:
7
Alle namen hebben “lyse” als gemeenschappelijk deel. Het betekend “los maken”.
Bindingen worden verbroken, er ontstaan kleinere moleculen. De methode verschilt:
Electrolyse – losmaken met electriciteit
Fotolyse - losmaken met licht
Hydrolyse – losmaken met water
Thermolyse – losmaken met temperatuur 8
Een vertakte koolwaterstof bevat zijketens van koolstof aan de hoofdketen (van koolstof). Net als een tak aan de stam van een boom. Dit geldt ook voor
+ H2O
polysachariden. Aan de zijkant van de ‘stam’ van suikerringen zitten op sommige plaatsen ook een rij met suikerringen.
