Indiaanse fluit workshop
Welkom bij deze speciale fluit workshop, hopelijk zal het bespelen van de Indiaanse fluit jou net zoveel plezier geven in je leven zoals het mij al heeft gegeven. Het bespelen van deze speciale fluiten is een prachtige manier om expressie te geven aan emoties en gevoelens. Klank is een vorm van energie en bestond al ver voor het gesproken woord.
Waarschijnlijk is de fluit één van de eerste instrumenten op aarde die een reeks van verschillende klanken kon voort brengen. De Indiaanse fluit is een simpel instrument en kan in principe door iedereen bespeelt worden, dit komt ook door de pentatonische schaal, die er voor zorgt dat het spelen van de noten in harmonie blijven. Bij vele andere instrumenten zoals gitaar, piano etc. Is vaak eerst een jarenlange oefening vereist, om een bepaald level van het spelen in harmonie te bereiken.
Als je de Indiaanse fluit bespeelt, houdt dan in gedachte dat je adem jou levens energie is en tevens de fysieke expressie van je gevoelens. Door het blazen van jou adem door dit stuk hout van moeder natuur, kan je een projectie maken van je gedachten naar de aardse hoorbare dementie van klank, met andere woorden de fluit is een prachtig communicatie middel zonder gebruik te maken van woorden.
Toen ik mijn eerste fluit in handen kreeg van een Apache medicijn man, en vroeg hoe ik de fluit moest bespelen, zei hij het volgende;
Neem de fluit in je handen, sluit de zes gaten met je vingers, het derde gat vanaf boven houdt je altijd gesloten met je ringvinger, deze vinger is verbonden met je hart en hiermee de stem van je Spirit. Kijk om je heen en voel de emoties die opkomen in je binnenste. Blaas je adem, jou levens energie in de fluit, en je vingers zullen intuïtief de juiste zettingen maken die nodig zijn om jou gevoelens van dat moment te vertalen naar een klankspectrum, hiermee is een lied geboren.
De legende van de eerste Fluit
Het ontstaan van de Indiaanse fluit gaat ver terug in de cultuur van het oude volk, zelfs ver voor het ontstaan van de Indiaanse stammen zoals ze nu nog bij ons bekend zijn.
Er werden verschillende houtsoorten gebruikt voor de eerste fluiten, zoals bamboe, riet, been, hout en klei. Er is een legende hoe de eerste fluit was ontstaan.
Lang geleden was er een jonge man die erg geïnteresseerd was in een mooie jonge vrouw. Hij probeerde op alle manieren haar aandacht te krijgen, door bijvoorbeeld stoer op zijn paard te rijden, maar ze schonk hem geen aandacht. Op een dag was zij met andere vrouwen bij de rivier om water te halen, de jonge man probeerde de aandacht te trekken door van rotsen af te duiken en over de rivier te zwemmen, maar helaas zij bood hem wederom geen aandacht. De jonge man voelde zich afgewezen en liep treurig het woud in, waar hij ging zitten bij de stam van een oude dode
cederboom. Terwijl hij zat te denken aan vrouw van zijn dromen, lande er een specht boven hem op een holle tak van de cederboom. De specht begon over de lengte van de tak gaatjes te hakken, totdat de tak afbrak en op de grond viel naast de jonge man. En toen de wind door de holle tak blies hoorde hij muzikale geluiden die hij nog nooit gehoord had. Hij pakte de tak op en ontdekte dat als hij in deze tak blies en de gaten bedekte, hij prachtige melodieuze klanken kon voortbrengen die synchroon liepen met de gevoelens in zijn hart. Hij bleef een tijd deze troosteloze melodieën spelen. De jonge vrouw kon de muzikale klanken uit het oude bos horen en de gevoelige tonen raakte haar hart. Ze volgde de klanken in het bos totdat ze hem zag zitten bij de stam van de oude ceder boom spelend op de eerste fluit die hem was gegeven door de specht.
Terwijl ze luisterde werd ze verliefd op de muziek en op de jonge man. Ze vertrokken hand in hand uit het bos en leefde nog lang en gelukkig.
De White Tail Hawk “B”
Dit is de fluit die we gebruiken tijdens de workshop. Het is een High Spirits fluit, gemaakt door één van de best fluitmakers ter wereld, Odell Borg. Waarom zijn deze fluiten zo goed?
Misschien het meest belangrijke dat we voor deze fluiten hebben gekozen is de perfecte tuning, die er voor zorgt dat deze instrumenten ook perfect met andere instrumenten samen kunnen spelen. Een ander belangrijk aspect van deze fluit is het traditionele zesde gat, die ervoor zorgt dat er ook nog noten buiten de pentatonische schaal
gespeeld kunnen worden. De White Tail Hawk “B” heeft nog als extra voordeel dat er nog vier extra tonen perfect gespeeld kunnen worden.
Odell Borg maakt gebruik van de beste non-toxic houtsoorten zoals cederhout, walnoot en berkenhout. De Merlin is gemaakt van berkenhout. Ook de oliën die worden gebruikt voor de afwerking voldoen aan de strengste voorwaarden, iets wat niet gegarandeerd is als je een onbekende fluit zou kopen. De speciale afwerking zorgt er voor dat de klank van de fluit niet beïnvloedt, wat zeker voor Nederland een
voordeel is want wij leven in een vochtig klimaat.
De grote fout die mensen vaak maken is het kopen van een fluit omdat hij er zo mooi uit ziet, als de keuze is om hem als sier voorwerp aan de wand te hangen dan zou ik ook voor het creatieve ontwerp gaan, maar daar is deze workshop niet voor bedoeld, hier gaan we leren om de fluit op een mooie aanhoorbare manier te bespelen.
De Anatomie van de fluit
De fluit bestaat in principe uit twee delen, de fluitsteel met de luchtkamers en de Bird.
Door middel van een lederen bandje is de Bird strak bevestigd op de fluitsteel. Het verstellen van de Bird heeft grote invloed op de geluidskwaliteit van de fluit!
Als we de Bird verwijderen van de fluitsteel zien we twee gaten aan de bovenkant, dit zijn de in en uitgang van de beide luchtkamers.
In deze dwarsdoorsnede zien we duidelijk hoe de kamers er van binnen uit zien. De linkse kamer is de drukkamer, hierin word de lucht geblazen. De rechtse kamer is de klankkamer. De lengte van de fluit beïnvloedt de klankwaarde, hoe korter de
fluitkamer, des te hoger de fluit klinkt. Door de fluitgaten van boven naar beneden te sluiten verleng je als het ware de fluit, waardoor de toon steeds lager wordt
De Bird is zoals op de foto te zien ietwat uitgehold, dit zorgt ervoor dat de de lucht uit de eerste drukkamer door een smalle spleet over de ingang van de klankkamer, het toongat wordt geleidt. Zodra de lucht de smalle spleet verlaat ontstaat er een
turbulentie, die te vergelijken is met een vlag die wappert in de wind, deze beweging vormt energie die ervoor zorgt dat de klankkamer gaat resoneren, dus geluid
produceert.
Dit is het basis principe hoe deze Indiaanse fluit werkt, zoals je begrijpt is het van groot belang dat de Bird supervlak en strak op de fluitsteel bevestigd moet worden, zodat er geen lucht via andere plekken kan ontsnappen. Je zult merken dat de mate van
drukopbouw in de drukkamer het geluid zal beïnvloeden, te hard blazen of te zacht zal een negatief effect veroorzaken voor de klank, dit zullen we later in de les met
oefeningen gaan leren.
Vinger zettingen
De eerste belangrijke stap van het fluitspelen is het vasthouden van de fluit en de vingerzettingen. De duimen van beide handen zijn als vanzelfsprekend altijd onder de fluit. Rechter of linkerhand boven maakt geen verschil, belangrijk is wel dat het derde gat van boven bedekt wordt met de ringvinger, dit is de vinger die samen met de duimen de fluit vasthoudt als de rest van de gaten geopend zijn, probeer zelf wat het beste aanvoelt.
Gaten zijn er om gedicht te worden!
Het is heel belangrijk om de gaten van de fluit goed af te dichten, indien het gat niet goed wordt afgedicht zal de toon niet zuiver klinken. Probeer je vingers relaxed op de gaten te leggen, zoals op de onderstaande foto is te zien. Een krampachtige houding van de vingers zorgt meestal voor het niet goed afdichten van de gaten.
Blaas techniek
Bij deze oefening sluiten onze ogen, hierdoor krijg je een beter gevoel hoe je met je vingers de gaten moet afsluiten. Met je ogen open zul je automatisch naar beneden kijken om te zien waar je mee bezig bent, maar je kan eigenlijk niets zien want je vingers staan in de weg. Met je ogen gesloten zul je met je innerlijke oog de fluit veel beter zien, en het sluiten van de gaten zal je veel gemakkelijker af gaan. Een ander voordeel van het sluiten van de ogen is, dat je één zintuig afsluit, waardoor je gehoor
Als je de fluit begint te bespelen zal je merken dat je in feite gaat zingen met je adem, de vingerzettingen komen op de tweede plaats. De adem zorgt voor de expressie in je fluitspel, en zal na wat oefening al snel een natuurlijk gevoel geven, net als het zingen met je stem. Probeer je emoties en je gevoelens met je adem te vermengen, dit zal je fluitspel degelijk beïnvloeden. De energie die je in de fluit blaast door je adem, zal terug komen door de klankkleur van de noten. Het is een moeilijk begrip om iemand te leren om zijn emoties en gevoelens te uiten, maar het mooie van de fluit is, dat hij terug zal resoneren in klank.
De Pentatonische schaal
Probeer in het begin altijd langzaam te spelen. Het lederen bandje die het derde gat van boven bedekt is bedoeld om er voor te zorgen dat er alleen een pentatonische schaal gespeeld kan worden. Penta betekend vijf, dus deze toonreeks bestaat uit vijf tonen. Bij deze eerste oefening laten we het lederen bandje zitten, maar we plaatsen wel onze ringvinger erop, zodat we alvast kunnen wennen als het bandje weg is in een latere oefening. De eerste toon van alle fluiten, wordt gespeeld door alle gaten af te sluiten. Dit is bijvoorbeeld bij een B fluit, de lage “B” . Door het onderste gat te openen krijgen we de tweede toon . We gaan nu omhoog door iedere keer een gat te openen, (let op, het derde gat van boven blijft altijd gesloten), totdat alle gaten zijn geopend, dit is in het geval van een B fluit, de hoge “B”. Speel deze schaal op en neer net zolang totdat het je verveeld. Op het moment dat het je verveeld, betekent het dat je de schaal door hebt. Nu is de tijd gekomen om wat variatie in het spelen van deze schaal te brengen.
Probeer nu wat gevarieerder te spelen door de ene noot wat langer aan te houden als de ander, of door een paar noten heen en weer te spelen, op deze manier ga je wennen aan het spelen van deze schaal. Probeer ook iedere keer de volgordes gespeelde noten te veranderen, op een gegeven moment zal je een bepaalde volgorde vinden waarbij je een goed gevoel hebt.
Er is één regel bij het spelen van de pentatonische schaal, als je een bepaalde noot speelt, moeten alle gaten daaronder open zijn.
Op het moment dat je de pentatonische schaal beu bent kun je altijd experimenteren met de andere schalen, maar om ervaring te krijgen raad ik aan om voorlopig de bovenstaande regel aan te houden.
Oefeningen voor de extra tonen.
